Meest bekeken tv-kerkdie viert zijn dertigjarig bestaai Een spaak in het wiel der zelfgenoegzaamheid m Geloof Samenleving ZATERDAG 4 MAART 2000 VANDAAG 4 MAART De heilige van 4 maart, de Poolse prins Casimir (1458-1484) deugde niet voor het koningschap. Als tweede zoon in een rij van dertien konings kinderen was voor hem een troon in het bui tenland het meest geschikt. Het moest Hongarije worden, besliste zijn vader. Amper 15 jaar oud werd Casimir weg gestuurd om de Hongaren te bedwingen. Dat mislukte jammerlijk. Casimir verzonk liever in gebed, deelde voed sel uit aan de armen en droeg op zijn blote borst een hemd met ijzeren haakjes om boete te doen voor zijn zon den. Bovendien weigerde hij te trouwen en zijn maagde lijkheid op te geven. Door het vele vasten verzwakte hij zo danig, dat hem op 25-jarige leeftijd al het leven ontglipte. Maar in Polen was een nieuwe heilige geboren. 5 MAART Voor katholieken zowel als niet-katholieken is het vandaag carnavalszondag. Het begin van drie dagen feesten. Van oorsprong komt het woord carnaval van het Latijnse 'carne' (vlees), 'levare' (opruimen) of 'vale' (vaarwel). Geen vlees eten dus in deze dagen, luidde vroeger het devies. Aanstaande woensdag is het Aswoensdag en de eerste van veertig da gen (zondagen niet meegerekend) vasten voor Pasen. Om voor die sobere tijd nog even van het leven te kunnen ge nieten, werd 'carnevale' geïntroduceerd. Hindoes vieren vandaag hun 'Maha Sjivaratri-feest': de grote nacht van Sjiva, god van de verandering, vernietiging en nieuw leven. De hindoes vasten overdag en vieren 's nachts feest met zang, dans en gebed. Anglicanen werken aan gedragscode londen De Anglicaanse Kerk in Engeland krijgt een gedragsco de voor priesters. Daarin komt onder meer te staan hoe intiem een priester met een parochiaan mag omgaan. Priesters weten dan bijvoorbeeld of het in een pastoraal contact raadzaam is een troostende arm om iemands schouder te leggen of niet. De code is onderdeel van voorstellen tot hervorming van het kerke lijk tuchtsysteem, die de synode momenteel behandelt. In het nieuwe systeem krijgt elk bisdom een tuchtorgaan dat klachten tegen geestelijken behandelt. Een landelijke tuchtcommissie krijgt onder meer tot taak een gedragscode op te stellen. Die kan nog wel twee of drie jaar op zich laten wachten. Opperrabbijn waarschuwt Jeruzalem De Israëlische opperrabbijn Israël Meïr Lau heeft ge waarschuwd voor vijandige demonstraties tijdens het aanstaan de bezoek van paus Johannes Paulus II aan Israël. Die kunnen het leven van miljoenen joden in de hele wereld in gevaar bren gen, vooral van joden in landen waar het rooms-katholicisme de dominante godsdienst is. Lau zei dat voor de Israëlische ra dio als reactie op een nieuwe demonstratie van een handvol ex tremistische joden voor het kantoor van het opperrabbinaat in Jeruzalem. Ze protesteerden tegen de ontmoeting van de paus met twee opperrabbijnen. Vox Humana in Regenboogkerk oegstgeest Het werk van Exodus, een stichting die ex-gedeti neerden helpt bij reïntegratie in de samenleving, staat zondag centraal in de ochtenddienst in de Regenboogkerk in Oegst geest. Het Rijnlands Christelijk Mannenkoor Vox Humana on der leiding van Sander van Marion verleent medewerking aan de dienst, die om tien uur begint. Er worden werken gezongen uit de Deutsche Messe. Christelijke kindertelefoon Suriname dordrecht Kinderen in Suriname kunneri binnenkort een be roep doen op een christelijke kindertelefoon. De voorbereidin gen zijn in een vergevorderd stadium, maar hebben vertraging opgelopen door de economische problemen in het land. Dat zegt directeur R. Hondsmerk van de stichting voor christelijke kinder- en jeugdhulp Chris in Dordrecht. Als er voldoende gif ten van particulieren, bedrijven en kerken binnen zijn, gaat de hulpdienst naar verwachting na de zomer ook in Suriname van start. De afgelopen jaren zette Chris kindertelefoons op in Bel gië en Duitsland en op Curasao. BEROEPINGSWERK GEREFORMEERDE KERKEN Aangenomen: naar Maastricht (Ref. Kerkgemeenschap i.c.m. Ac. Ziekenhuis), R.H. Knijff te Wetsinge-Sauwerd; naar Wasse naar-Zuid, J.J. van Es te Zetten. NEDERLANDSE GEREFORMEER DE KERKEN GEREFORMEERDE GEMEENTEN Beroepen: te Drachten en te Westzaan, A.J. Gunst te Benthui zen; te Vlaardingen, C. Sonnevelt te Veenendaal. 'Geloof biedt vrijheid in plaats van binding' I laren/hilversum anp kum ashfin Jongeren hangen rond bij Moham med el-Wasimy, een bewoner van het Egyptische Kum Ashfin die beweert dat hij 125 jaar oud is. Ondanks zijn hoge leeftijd blijft El-Wasimy actief in het dorpje benoorden Cairo. De oude man kent de koran, het heilige boek van de islam, uit zijn hoofd en onderwijst de dorpsjeugd daarover. FOTO AP Het programma Hour of Power (Uur van kracht) van de Amerikaanse televisiedominee Robert Schuller viert zondag zijn dertigjarig bestaan. Met ongeveer 40 miljoen kijkers in 160 landen is het evangelisatieprogramma de meest bekeken tv-kerkdienst ter wereld. Schuller (73) brengt in mei een bezoek aan Ne derland, waar Hour of Power inmiddels bijna een jaar elke zondagochtend op RTL5 is te zien. Die uitzendingen trekken gemiddeld 70.000 kijkers. De helft van hen is 65 jaar en ouder, zo'n 30 pro cent is tussen de 50 en 64 jaar en ongeveer 15 procent is tussen de 35 en 49 jaar, aldus producent A. Boomsma. Een uitzending leidt gemiddeld tot honderd telefo nische en schriftelijke reacties. Met zijn tv-kerkdienst wil Schuller het evangelie verkon digen en het geloof aantrekke lijker maken, aldus Boomsma. Volgens hem spreekt het 'posi tieve' in de dienst velen aan. Via korte overdenkingen en inter views met vaak bekende persoonlijkheden wil Schuller duidelijk maken dat het geloof „vrijheid biedt in plaats van binding, zoals zoveel mensen het ervaren". Het is de bedoeling dat het pro gramma kijkers ook aanmoedigt een kerk in ei gen omgeving te zoeken. Hour of Power voorziet volgens Boomsma in een behoefte. Veel mensen zoeken volgens hem invulling van hun leven en de leegte die ze daarin ervaren. Ze vinden traditionele kerken vaak saai. „In deze tijd is de bron verlaten, maar is er meer dorst dan ooit", aldus Boomsma. Volgens hem geeft de tv-kerkdienst velen een 'goed gevoel'. Uit de kijkcijfers blijkt overigens dat sommige chris tenen eerst naar Hour of Power kijken voordat ze naar de kerk gaan. 'Bron is verlaten, maar er is meer dorst dan ooit' in eu De jubileumuitzending van zondag gunjcini ker een terugblik in de tijd. Schuller, een zoon van Nederlandse afkomst, begon in predikant in Chicago. Enkele jaren later naar Californië, waar hij zijn preken v< dak van een snackbar in een drive-in-bi hield. De predikant van de Hervormde in Los Angeles opende' daar in 1980 de Cathedral, een reusachtige glazen kerk. Schuller komt van 10 tot 13 mei naar land. Op 11 en 12 mei gaat hij voor tijdei sten in kerken in Apeldoorn en Den Ha^ dens een eerder bezoek aan Nederland doopte hij in de Keukenhof een naar 1 noemde nieuwe tulp. j werd Schuller in ons I troffen door een hers ding. „Dat heeft mijn le anderd", zei hij later, toen de grootste prest; mijn leven geleverd. Ik vochten met de dood wonnen." Hour of Power is sim zondag vorig jaar weke ind de Nederlandse buis. was de kerkdienst ook al twee maandeivan commerciële zender RTL5 te zien. Daai oek het programma over naar de inmiddels gegane zender Euro 7, dat in 1996 door S orb bedrijf Crystal Cathedral Ministries (CCkre' overgenomen. Eerder al werd Hour of Pkd£ Nederland uitgezonden door Super Chan en. In de Crystal Cathedral vinden elke zor^31 ven kerkdiensten plaats. De CCM beschilbco meer over een eigen begraafplaats en nzc zorgcentrum waar mensen dag en nacht -kj< kunnen voor pastorale zorg. De CCM hees th land zeker 20.000 sympathisanten. Oud- srdf Van Agt is sinds vorig jaar voorzitter van 1 derlandse bestuur van de Stichting Hou?n v wer. Prbe in d Geitenhaar. Als het er niet zou staan, zou het nooit in je opkomen dat ook geitenhaar als gift goed is in de ogen van God. Maar het staat er echt in het begin van hoofdstuk 35 van Exodus. Iedereen wiens hart hem daartoe beweegt moet geschenken brengen bij Mozes, voor God. Of be ter: voor het heiligdom waarin God zal wonen en voor alles wat nodig is voor de eredienst. Goud, zilver, koper, blauwe, paarse en karmozijnrode draden, fijn linnen en geitenhaar, gelooide ramshuiden, de huiden <van dolfijnen en acaciahout, olie, specerijen en wierook, lapis lazuli en andere stenen. Geitenhaar. Wat zou Sam Kroon ermee hebben gedaan? Sam Kroon uit Appingedam? Hij heeft het niet gebruikt om het te spin- nen, zoals de vrouwen waarover 0^0 wordt verteld in Exodus. Jaren geleden was het Groningse stadje in rep en roer. In het ge meentehuis liep de plechtigheid ten einde waarmee een plaquette Xter nagedachtenis aan de ver moorde joden uit Appingedam <zijn plek had gekregen. Van ach ter in de zaal stak Sam Kroon een spaak in het wiel der zelfgenoeg- zaamheid van burgemeester en wethouders, kunstminnenden en genodigden. Vastberaden, want woedend, ging Kroon achter het spreekgestoelte staan. Het was een schande wat zich hier die middag had afgespeeld. Hij wees op de plaquette: een ronde sier- Laa schotel ter grootte van een fors uitgevallen soepbord. En hij wees 00 op de plek waar het bord was opgehangen: als de voordeur van het gemeentehuis openging, ver dween het soepbord erachter. Wat was dat voor een gebaar van eer voor de burgers die het stadje niet hadden weten te beschermen tegen De Gro te Dood? Het was beneden peil. Hij, Sam Kroon, zou ervoor zorgen dat er een fat soenlijk monument kwam. De zaal hield zijn adem in. Wie was Sam Kroon? Ze wist het wel, en ze wist het niet. In een Roll Roy- ce was hij die ochtend het stadje binnen komen rijden, de enig overlevende jood van Appinge dam. Wat ze niet wisten was hoe het hem verder was vergaan. Als straatarm kereltje was hij, twaalf jaar oud, het stadje ont vlucht. Hij had een geit gestolen, de geit van zijn haren ontdaan en het beest als schaap verkocht. Een schaap was meer waard dan een geit. De opbrengst van de verkoop was zijn eerste kapitaal. Hij begon te handelen. Uitein delijk met China. Ivoor, onder andere. Hij was schatrijk gewor den. Maar de rijkdom had zijn hart niet geheeld. De trauma's van het concentratiekamp was hij nooit te boven gekomen. In het kamp zorgde hij ervoor dat mensen te eten kregen. Hij moet alle trucs van de zwarte handel hebben gebruikt. Toen ik hem in zijn Brusselse woning opzocht, bleek hij nog iedere dag kisten vol groente en fruit aan te schaffen. Maar voor wie? Voor zichzelf, zijn vrouw, een handjevol be dienden? Een beetje werd gegeten, de rest van de groente en het fruit stond weg te rotten, wach tend op eenieder die moest worden gevoed in dat kamp, waarin hij allang niet meer zat Kroon hield woord wat betreft het monument. Na eindeloze gevechten met de gemeenteraad kwam er een marmeren gedenkzuil, waarvoor Kroon zelf de vijftigduizend gulden neerlegde. Op een pleintje waarvan Kroon zelf de herinrich ting betaalde. Voor de inwij ding was dit keer niet een handjevol mensen uitgeno digd. Het hele stadje was erbij betrokken. Alle schoolkinderen kregen een tegeltje als aanden ken. „En alle vrouwen wier hart hen tot wijsheid aanspoorde, spon nen het geitenhaar", zegt Exo dus 35:26. Het hele joodse volk is bezig om het tabernakel te maken, het draagbare heilig dom. Er wordt getimmerd en gezaagd, gesponnen en ge- weefd. Het ding zelf wordt in elkaar gezet en de voorwerpen en benodigdheden voor de ere dienst worden gemaakt. Het hele volk is erbij betrokken. Het is de tweede keer dat Exo dus uitgebreid over het tabernakel uitwijdt. Nu gebeurt dat pal na de verschrikkelijke misstap van het dansen om het gouden kalf, een poging om God naderbij te brengen met behulp van een afgodsbeeld. Het maken van het tabernakel moet het volk helpen spiritueel weer op niveau te ko men. Leiding van het project heeft Bezalel, die daartoe is aangewezen door God omdat hij een groot kunstenaar is. De betekenis van de naam van Be zalel, 'In de schaduw van God', is veelzeggend (be in, zal schaduw, el God). Als God zich toont is het vaak in een vuur, zoals het brfn de braambos of als een wolk van vuur. God is brandende passie. De kunstenaar met dezelfde passie, maar ietwat getempe°Pg zijn verbeeldingskracht en creativiteit lijk!n mens op God. Dat is de betekenis van de spraak in Genesis, dat de mens is geschaje j° het evenbeeld van God. Dat is de reden v\ik v< de mens rich op de zevende dag, de SjabPn moet onthouden van iedere creatieve arbfas zoals God op de zevende dag rustte ('sjah 3rst tekent 'hij rustte'). ;j01 De kunstenaar is bij uitstek de mens wiei^ij h tiviteit hem dicht bij het Goddelijke doet die hem verwant doet zijn met het Goddf De kunstenaar staat 'in Zijn schaduw', zc niet wordt verteerd door de creatieve pas maar er in alle rust iets mee kan doen. Bijvoorbeeld een heiligdom maken. Of e denkteken. Voor vermoorde joden, voor moorde Chilenen. Als de rechtsstaat faall opgewassen blijkt tegen duistere krachte eigen bodem of van buitenaf, zijn het alt kunstenaars die het eerst worden vervol} weggejaagd. Kurt Weill, de componist v honderdste geboortedag dezer dagen wo dacht, onderging dat lot door de nazi's.1 ra, de Chileense gitarist, werden de hand hakt door de handlangers van Pinochet. De kunst, gemaakt in de schaduw van Gi de gramschap op van dictatoriale macht juist omdat ze verwijst naar iets dat hun boven gaat. Of het nu idealen zijn als wa vrijheid, gerechtigheid, of God, de bron chaming van die idealen. Om diezelfde r» kan kunst een volk weer uit zijn morele tuele misere halen. Als het een Bezalel h# wal riiand met gevoel voor schoonheid, die kj geven wat wanneer hoe gemaakt moet v ekj 1 WEEROVERZICHT BUITENLAND Weersvooruitzicht HWS Geldig tot en met zaterdag. Engeland, Schotland, Wales, Ierland: Wisselend bewolkt en enkele pittige bui en, steeds meer met een winters karak ter. Zaterdag droger met geregeld zon, maar langs de oostkust nog wel buiig. Maxima zaterdag van ongeveer 4 graden in het noorden tot 8 in het zuiden. België en Luxemburg: Half tot zwaar bewolkt en enkele winter se buien. Vrij veel wind. Maxima dalend naar 6 graden, in de Ardennen enkele graden lager. Noord- en Midden-Frankrijk: Veranderlijk bewolkt en vooral in het oos ten veel buien met regen, hagel of sneeuw Maxima ongeveer 12 graden, zaterdag rond 6 graden. Zuid-Frankrijk: Van het noorden uit bewolking en regen, in de bergen ook sneeuw. Vrijdag eerst nog zonnig en droog. Verder in het zuid oosten een stevige Mistral en daar meest zonnig Maxima eerst 15 graden, zater dag enkele graden lager. Spanje: Droog en veel zon. Zaterdag in het noor den enkele wolkenvelden, maar droog Maxima van circa 15 graden in het noor den tot 26 plaatselijk in het zuiden. Mallorca, Ibiza, Menorca: Droog en veel zon. Maxima tegen de 20 graden. Canarische Eilanden: Perioden met zon, ook enkele wolkenvel den en droog. Verder toenemende noord oostenwind en kans op zichtverminde- ring door stof of zand. Maxima tussen 22 en 28 graden Duitsland: Tamelijk veel bewolking. Vrijdag van tijd tot tijd regen, zaterdag buien. Sneeuw grens geleidelijk dalend tot in het laag land. Vooral vrijdag veel wind. Maxima vrijdag rond 10 graden, zaterdag onge- Oostenrijk: Vrijdag eerst wat zon, later meer bewol king en vooral in het noorden regen. Sneeuwgrens langzaam dalend tot in het laagland op zaterdagavond. Vrijdag zacht met maxima rond 10 graden, zaterdag vanuit het noorden beduidend kouder. Zwitserland: Veel bewolking en vooral in het westen en noorden regen. Sneeuwgrens geleide lijk dalend tot in het laagland op zater dagavond. Vrijdag zacht met maxima rond 10 graden, in de loop van zaterdag flinke daling van temperatuur. Polen: Vrijdag veel wind en vanuit het westen regen. Zaterdag wisselend bewolkt en enkele buien, steeds vaker met sneeuw Vrijdag zacht met maxima van 8 tot 11 graden, zaterdag middagtemperatuur on geveer 4 graden. Tsjechië en Slowakije: Vrijdag veel wind en in Tsjechie regen. Zaterdag in Slowakije regen, in Tsjechie opklaringen, vooral in de bergen afgewis seld door winterse buien. Temperatuur vrijdag oplopend naar 10 graden, zater dag dalend tot 5 graden. Hongarije: Vrijdag eerst zon, later meer bewolking, maar droog. Zaterdag eerst regen, later opklaringen Vrijdag maxima rond 10 graden, zaterdag later op de dag daling van temperatuur. Italië: Vrijdag droog en vooral in het noorden en oosten zonnige perioden Zaterdag van uit het noorden meer bewolking en plaat selijk regen. Maxima van 10 graden in het noorden tot 15 in het zuiden. Zater dag in het zuiden wat zachter. Corsica en Sardinië: Vrijdag perioden met zon, zaterdag wat meer bewolking maar waarschijnlijk droog Van tijd tot tijd veel wind Maxima rond 15 graden. Griekenland en Kreta: Vrijdag naar het oosten wegtrekkende re gen- en onweersbuien en meer zon. Wel een koude noordenwind. Zaterdag rusti ger. droog en zonnige perioden. Maxima rond 13, zaterdag ongeveer 15 graden. Malta: Overgang naar rustiger, droog en vrij zon nig weer. Middagtemperatuur oplopend naar 18 graden. Turkije en Cyprus: Vrijdag vanuit het westen veel wind, re gen en onweer. Zaterdag op Cyprus eerst nog een regen- of onweersbui, verder droog, zonnige perioden en minder wind. Maxima tussen 10 en 15 graden, zater dag iets zachter. ZONDAG 5 MAART 2000 Zon- en maanstanden Zon op 07 16 Zon onder 18.25 Maan op 07.20 Maan onder 17.34 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 03.35 15 39 03.08 15 12 Laag 11.30 23.50 11.11 23.31 MAANDAG 6 MAART 2000 Zon- en maanstanden Zon op 07.14 Zon onder 18.27 Maan op 07 44 Maan onderl8.46 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 04.05» 16.16 03.38 15 49 Laag 12.05 «00 00 11.46 23.41 19 10 0.0 14 -3 0.0 10 10 0.4 c£& bewolkt onweer ~w~ warmtefront 0 regen sneeuw -r- koufront opklaringen hagel L lagedruk mist windrichting H hogedruk zonnig 19 temperatuur -1000- luchtdruk in hecto pascal 1 1.3 Warschau 13 6 0.0 Wenen 2 -2 0.0 New Orleans 8 -3 0.1 New York Zürich half bew. Bangkok zwaar bew. Buenos Aires licht bew. Casablanca half bew. Johannesburg regen Los Angeles zwaar bew. 28 22 0.0 18 11 0.0 24 15 0.0 15 9 0.0 L O F LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 1 maart 1860) KANTOOR Rooseveltstraat 82 071-5356 356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden ABONNEESERVICE Abonnementen 071-5128 030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging: Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512. DIRECTIE B.M. Essenberg, W.M J. Bouterse (adjunct) J. Kiel (adjunct) HOOFDREDACTIE J.G. Majoor, T. van Brussel (adjunct) L.F. Klein Schiphorst (adjunct) REDACTIE A. Maandag, chef eindredactie algemeen T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en Veenstreek D.C. van der Plas, chef eindredactie regio J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst W. Spierdijk, chef sportredactie E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden R.I.M. van der Veer, chef redactie Duin- en Bollenstreek W.F. Wegman, chef redactie Leiden TELEFAX Advertenties: 071 - 5323 508 Familieberichten: 023- 5317 023- 5320 216 Redactie: 071- 5321 921 Hoofdredactie: 071- 5315 92 ADVERTENTIES Maandag t/m vrijdag van 8.301 071-5356230 RUBRIEKSADVERTEN1 Maandag t/m vrijdag van 8.301 071- 5143 545 ABONNEMENTEN bij vooruitbetaling: per maand (acceptgiro) per kwartaal (acceptgiro) per half jaar (acceptgiro) per jaar (acceptgiro) Abonnees die ons een machtiging v het automatisch afschrijven v; abonnements- geld, ontvangen 1 betaling. VERZENDING PER POS Voor abonnementen die per post (1 worden verzonden geldt een toesl. - aan portokosten per verschijndag. LEIDSCH DAGBLAD OP CAS! Voor mensen die moeilijk lezen, hebben of blind zijn (of een ant' leeshandicap hebben), is een sa van het regionale nieuws uit hel Dagblad op geluidscassette besc informatie 0486-486486 (Centrum voor Gesproken Lecti K N H U I Z ONGEVALLENDIENST Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag. Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonde feestdagen). Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131. Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111. iwe Elke dag een beetje vakantie Win een reis in Vakantie-TV! Kijk morgenmiddag om 16.45 uur naar Vakantie-TV op SBS6! \Mhmll|P' VAKANTIEWINKELS

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 14