Gemengde reacties op vertrek Pinochet
Feestvierende Japanse politiechefs bestraft
Gratis lente
schoonmaak?
jsnische Kroaat voert felle
Sfijd tegen veroordeling
Buitenland
Chronologie zaak Pinochet
Aanklacht dood door schuld
in zaak van 6-jarige schutter
=s
IDAG 3 MAART 2000
entallen gewonden bij busongeluk
jau Bij een busongeluk in het zuiden van Duitsland zijn gis-
7 95 >n bijna zestig mensen gewond geraakt, van wie een aantal
95 stig. Een Oostenrijkse bus met een Weense operettevereni-
151 aan boord kwam na een mislukte inhaalmanoeuvre op zijn
t terecht. De muzikanten van het operette-ensemble, af-
uit Oostenrijk, Hongarije en Roemenië, waren na een
in Wittenberg op de terugweg naar Wenen.
FOR-soldaat sterft aan verwonding
dvska MiTRovicAEen Russische soldaat van de internationa-
ia
redesmacht KFOR is in de nacht van woensdag op donder-
in Kosovo overleden aan zijn verwondingen. De Rus werd
tdag neergeschoten in de overwegend Albanese stad Sribca.
woordvoerder van de Franse KFOR-troepen maakte giste-
bekend dat de soldaat in het Franse hospitaal in Kosovska
'j! rovica was overleden aan een interne bloeding. De Russi-
paracommandando werd dinsdag op klaarlichte dag door
kogel in zijn borst getroffen toen hij door het centrum van
ica reed. Het is de eerste KFOR-soldaat die is gedood sinds
tationering van de vredesmacht in juni 1999.
eer zwarte doodgeschoten in VS
york Luttele dagen na de vrijspraak van de agenten die
r7'5j llo met kogels doorzeefden, heeft de politie van New York
5 ieuw een ongewapende zwarte doodgeschoten. De 23-jarige
is woensdagavond in het hoofd geschoten tijdens een raz-
door agenten in burger. De dood van de man - volgens de
tie een drugsdealer met strafblad - heeft voor verontwaardi-
gezorgd onder de inwoners van de Bronx. Honderden be-
:rs gingen gisteren de straat op. „Waarom wordt altijd in de
nx geschoten? Waarom op ongewapende zwarten?" vroegen
tan tv-verslaggevers.
iestijnse literatuur op scholen Israël
zalem» De Israëlische minister van onderwijs wil Palestijnse
atuur, compleet met werk van Palestijns-nationalistische
iurs, invoeren op de middelbare scholen. „De bedoeling is
je buren kennis te maken. Om vrede te krijgen moet je el-
kennen", aldus minister Levy. In het pakket dat het minis-
heeft uitgezocht zitten drie gedichten van de bekende Pa-
jnse dichter Mahmoud Darwish. Hij werd geregeld door Is-
1 gevangen gezet wegens nationalistische activiteiten, totdat
16 jaar geleden in ballingschap ging.
■cheologen vinden oude stenen bijlen
Ihington Archeologen hebben in de autonome Zuid-Chine-
Irovincie Guangxi Zhuang stenen bijlen gevonden die
[OOO jaar geleden zijn gemaakt. Het zijn de oudste bijlen die
4 in China zijn aangetroffen. De vondst toont volgens de we-
schappers aan dat de Homo erectus in Azië net zo ver ont-
'keld was als zijn Afrikaanse soortgenoot. Dit meldt het we-
ichappelijke blad Science. Rick Potts, een van de betrokken
jerzoekers, stelt dat al zeker vijftig jaar waarschijnlijk zeer
onrechte wordt gedacht dat de Afrikaanse en Aziatische
e mens veel van elkaar verschilden in cultuur en gedrag.
Vionstraties bij Weens-Operabal
--fÊLi Ongeveer 15.000 mensen hebben gisteravond buiten bij
reënse Operabal tegen de nieuwe Oostenrijkse regering ge-
onstreerd. Het 'bal der bals' bracht 4100 goedgeklede gas-
iaar de Weense Staatsopera. De politie had een kordon ge
rond de opera. Dat werd bij de ingang even doorbroken
r een demonstrant die zich als de beruchte Oostenrijker
ilf Hitler had verkleed en in een witte limousine kwam aan-
j.-. .en. De Führer had echter geen geldig toegangsbewijs en zijn
L' Ufen grijze uniform behoorden niet toch de gepaste uitdos
voor het bal. Hij is aangehouden. Aanvankelijk waren de
e artiesten en hoge buitenlandse gasten voor het bal uitge-
beqÜgd. Het regende evenwel afzeggingen nadat Oostenrijk be-
februari een regering kreeg waar de extreemrechtse partij
1 in plaatsnam,
vinden marteltuigen bij politie
BUL Leden van* de mensenrechtencommissie van het
se parlement hebben deze week bij een onverwachte in
de martelwerktuigen aangetroffen in een politiebureau in
^ïoibul. Dat heeft de voorzitter van de commissie, Sema Pisk-
t, gisteren gezegd. De commissieleden brachten een onver-
Zl<bezoek aan het politiebureau nadat kinderen die er vast
len gezeten hadden gezegd dat ze gemarteld waren. Turkse
ten meldden dat ze zeker een metalen staaf hadden gevon-
die wordt gebruikt om verdachten op hun voetzolen te
i. De gouverneur van Istanbul heeft een onderzoek gelast.
indbeeld bron van onrust in Derry
honderry* Ierse Unionisten eisen de onmiddellijke verwij-
ïg van een ruim drie meter hoog standbeeld van een gewa-
le terrorist. Het granieten beeld is in opdracht van de radi-
Ierse Republikeinse Socialistische Partij geplaatst op een
aafplaats in Londonderry. Het standbeeld wordt komend
ceinde onthuld. De stenen terrorist draagt een wapen en
chtskleding compleet met sjaal, baret en zonnebril. Een
rdvoerder van de pro-Britse Democratische Unionistische
noemt het beeld een eerbetoon aan geweld. Op de be-
fplaats liggen zowel katholieken als protestanten begraven.
hl wil namen 'vrienden' noemen
n_ï De voormalige Duitse bondskanselier Kohl wil volgen
eek de namen noemen van de 'zakenvrienden' van wie hij
niljoen mark bijeen wil krijgen. Dit meldt de Duitse tv-zen-
\RD. Het geld is bedoeld voor de CDU, die in verband met
:handalen rond illegale partijfinanciering een boete moet
len van zeker 41 miljoen mark. De ARD meldt bovendien
iet partijcongres in april de 640.000 CDU-leden wil opzade-
net hogere contributies om de kas weer een beetje te spek-
Een inzamelingsactie van de christen-democraten op het
Kfiilmet heeft tot dusver ruim 100.000 mark opgeleverd. Een
tie gevers heeft zich inmiddels al bekend gemaakt. Nestlé-
jian Helmut Maucher helpt Kohl op persoonlijke titel. „Als
iBlflhtwoordingsbewuste staatsburger en CDU-lid ben ikbe-
op aanvraag van de heer Kohl, een bijdrage te leveren aan
'm9:DU
lG MARJOLUN DE COCQ
•89
'91 I
'92 Bosnische Kroaat Anto
'91 Idzjia heeft geen eerlijk
gehad voor het Joegosla-
punaal in Den Haag. Dat
d 'gg arden de advocaten van
•go llitieleider gisteren in het
'901 beroep dat zij voor het
dus'94 laai hebben aangespan-
bliS?Furundzjia werd in de-
dg ?r 1998 tot tien jaar ge-
et ANsstraf veroordeeld we-
aan ver-
.ling- Maar zijn advocaten
ten het tribunaal tal van
ke en juridische fouten,
hen is Furundzjia's
rdeling 'ongeldig en een
maftelijke dwaling',
eiijirndvocaten vinden dat de
ine (jeren(i rechter in de zaak-
Jdzjia, de Nigeriaanse Flo-
jMumba, de schijn van
"ligheid op zich hqeft gela-
Üj had niet voor aanvang
9 oktober 1998
Pinochet ondergaat een hernia
operatie in een ziekenhuis in
Londen.
16 oktober 1998
Pinochet wordt in een Brits zie
kenhuis onder arrest geplaatst
op basis van een Spaans arres
tatiebevel op verdenking van
grove schendingen van de
mensenrechten.
28 oktober 1998
Het Britse Hooggerechtshof
oordeelt dat Pinochet immuni
teit geniet en dat zijn arrestatie
dus niet rechtmatig was.
Spaanse aanklagers gaan on
middellijk tegen deze uitspraak
in beroep bij het Hogerhuis.
25 november 1998
Een panel van Law Lords in het
Hogerhuis verwerpt de uit
spraak van het Hooggerechts
hof en oordeelt dat Pinochets
arrestatie wel rechtmatig was.
De stemmenverhouding in het
panel was drie tegen twee
stemmen.
1 december 1998
Pinochet wordt overgebracht
naar een landhuis ten zuidwes
ten van Londen, waar hij onder
gewapende bewaking wordt ge
plaatst.
9 december 1998
De Britse minister van binnen
landse zaken JacJc Straw geeft
het groene licht voor een ge
rechtelijke uitleveringsprocedu
re.
17 december 1998
Het Hogerhuis neemt afstand
van de eerder genomen beslis
sing na de ontdekking dat een
van de Law Lords die zich tegen
Pinochet had uitgesproken
nauwe banden onderhield met
mensenrechtenorganisatie Am
nesty International.
24 maart 1999
Een tweede panel van Law
Lords oordeelt Pinochets arres
tatie rechtmatig, maar verwerpt
27 van de 30 aanklachten in het
Spaanse arrestatiebevel. Spanje
mag Pinochet alleen berechten
voor misdaden die hij na 1988
heeft begaan.
17 september 1999
Chili roept zijn ambassadeur
uit Spanje terug uit protest te
gen de Spaanse weigering om
de zaak Pinochet ter arbitrage
voor te leggen.
6 oktober 1999
Pinochet hoeft niet persoonlijk
voor de rechtbank te verschij
nen omdat zijn gezondheids
toestand na twee beroertes veel
te wensen over laat.
8 oktober 1999
De rechter oordeelt dat Pino
chet moet worden uitgeleverd.
14 oktober 1999
Chili dient een formeel verzoek
bij de Britse regering in om Pi
nochet om gezondheidsrede
nen op vrije voeten te stellen.
21 oktober 1999
Spanje zegt een eventuele Brit
se beslissing om Pinochet te la
ten gaan niet te zullen aanvech
ten.
5 januari 2000
Pinochet ondergaat een me
disch onderzoek.
11 januari 2000
Op basis van het medisch dos
sier zegt Straw geneigd te zijn
Pinochet niet uit te leveren.
27 januari 2000
De Belgische regering en zes
mensenrechtenorganisaties
stappen naar de rechter om in
zage in Pinochets medisch dos
sier af te dwingen.
15 februari 2000
De Britse regering wordt door
het Hooggerechtshof gesom-
...fWik W
[H W)H TlW wöe&H
GtSlfiP
TÏW0KPÊN...
meerd Belgie, Spanje, Frankrijk
en Zwitserland - de landen die
om Pinochets uitlevering heb
ben verzocht - inzage in het
dossier te geven.
2 maart 2000
Straw besluit Pinochet niet uit
te leveren. De oud-dictator ver-
ILLUSTRATIE TOM JANSSEN
trekt per vliegtuig naar Chili,
waar hij vandaa
men.
Teleurstelling en toch ook
blijdschap kleurden giste
ren de reacties over de vrij
lating van de Chileense
oud-dictator Pinochet. Te
leurstelling omdat hij nu
als een vrij man terug naar
huis is. Blijdschap omdat
er met de zaak-Pinochet
een signaal is afgegeven
aan dictators over de hele
wereld die denken dat ze
ongestoord hun gang kun
nen gaan.
LONDEN GPD-ANP
De Britse minister van binnen
landse zaken Straw besloot gis
terochtend de 84-jarige oud
dictator op medische gronden
vrij te laten. Pinochet heeft zes
tien maanden in Groot-Brittan-
nië onder huisarrest gestaan, in
afwachting van een uitleve
ringsprocedure die was aange
spannen door de Spaanse on
derzoeksrechter Baltasar Gar-
zon.
Pinochet vertrok nadat was
komen vast te staan dat Spanje,
Frankrijk, Zwitserland en Bel
gië, die ook uitleveringsverzoe
ken hadden ingediend, geen
bezwaren tegen de vrijlating
konden of wilden maken. De
Spaanse rechter Garzon had
nog beroep willen aantekenen
tegen Straws besluit maar hij
kreeg er niet de steun voor die
hij daar van zijn eigen ministe
rie van buitenlandse zaken voor
nodig had.
Volgens de Britse oppositie-
Een familielid van een slachtoffer van het militaire regime van Pinochet schreeuwt haar ongenoegen uit over de vrijlating van de oud-dictator.
FOTO REUTERS CLAUDIA DAUT
leider William Hague heeft
Straw in deze zaak 'studentiko
ze politiek' bedreven, waarmee
veertien miljoen gulden aan be
lastinggeld is verspild. Oud
premier Thatcher, een vriendin
van de generaal, vond dat Pino
chets steun aan de Britten tij
dens de Falklandoorlog, door
de regering van Labour 'be
loond' is met zestien maanden
gevangenschap.
Volgens mensenrechtenorga
nisaties als Amnesty Internatio
nal en Human Rights Watch is
de zaak toch nog ergens goed
voor geweest. „Deze procedure
is uitgelopen op een belangrijke
overwinning voor de mensen
rechten. Het blote feit dat Pino
chet gearresteerd is geweest,
dat vier landen om zijn uitleve
ring hebben gevraagd en dat
zijn immuniteitsclaim is afge-
TOKYO HESTER VAN NUN EN
CORRESPONDENT
Een salarisvermindering met 'maar
liefst' vijf procent is de straf die de
hoogste baas van het Nationale Politie
Bureau (NPB) krijgt voor zijn rol in het
jongste Japanse politieschandaal.
Daartoe besloot gisteren de toezicht
houdende Commissie voor Nationale
Veiligheid in Tokyo. Premier Obuchi
sprak in een verklaring de hoop uit dat
'de hele organisatie letterlijk wanhopi
ge pogingen zal doen om het vertrou
wen van het publiek te herstellen'.
Even dreigden er helemaal geen straf
fen te worden uitgedeeld in het laatste
schandaal uit een lange reeks, on
danks de groeiende kritiek van bevol
king en regering. Nu is het voor het
eerst dat het hoofd van het NPB, de
controlerende instantie van de pro
vinciale politie, een reprimande krijgt.
Hem wordt verweten niet adequaat te
hebben opgetreden tegen een hoge
functionaris uit zijn organisatie.
Het NPB stuurde eind januari het re-
giohoofd, Yoshiaki Nakada, naar de
provincie Niigata aan de westkust van
Japan. Hij moest daar een inspectie
uitvoeren. Nakada bezocht echter één
politiebureau en verzuimde het
hoofdkantoor te controleren.
In plaats daarvan besteedde hij zijn
tijd aan mahjong-spelletjes en een
drinkpartij met de baas van de Niiga-
ta-politie, Koji Kobayashi. De twee
functionarissen weigerden hun feestje
te onderbreken toen zij vernamen dat
een 19-jarige vrouw was bevrijd na
een gijzeling van negen jaar. De man
nen verbleven in een luxehotel op 35
kilometer afstand van de plaats waar
de vrouw gevangen had gezeten.
De verontwaardiging onder de bevol
king steeg nog verder toen onlangs
bekend werd dat de politie steken had
laten vallen in het onderzoek vlak na
de verdwijning van het meisje. Boven
dien bleek dat Kobayashi toestem
ming had gegeven voor een persbe
richt waarin stond dat Niigata-agen-
ten de vrouw hadden gered. In werke
lijkheid was dat het werk geweest van
verpleegkundigen.
Begin deze week dienden de in op
spraak geraakte politiebeambten hun
ontslag in. Ze behielden zo hun recht
op pensioen. Daarvan hebben ze later
vrijwillig afstand gedaan onder in
vloed van de grote publieke veront
waardiging. Hoewel Kobayashi voor
het persbericht werd bestraft met een
eenmalige salarisreductie, kreeg Naka
da geen berisping.
De aangekondigde sanctiemaatrege
len kunnen een opstap zijn naar een
hervorming van het politiesysteem,
dat symbool staat voor de logge Ja
panse bureaucratie. Premier Obuchi is
voorstander van een reorganisatie.
Met de parlementsverkiezingen voor
de deur die uiterlijk in oktober moe
ten plaatsvinden, lijkt het kabinet ex
tra gevoelig voor de publieke opinie.
De regering kon in de hele zaak echter
geen straffen uitdelen, omdat zij geen
direct gezag mag uitoefenen over de
politie. Een wet uit 1954 staat alleen
een 'democratische controle' toe. Het
moet voorkómen dat de politiek de
politiemacht misbruikt zoals voor en
tijdens de Tweede Wereldoorlog.
van het proces bekend gemaakt
dat zij actief lid was van een
vrouwenplatform dat zich inzet
voor de berechting van ver
krachting als oorlogsmisdaad.
Daarom moet Mumba volgens
de raadslieden worden 'gedis
kwalificeerd'. „Iedere verdachte
heeft het recht op een onpartij
dig tribunaal."
De advocaten trekken fel van
leer tegen de strafkamer in de
zaak-Furundzjia. 'Meer dan
vijftig keer' hebben zij op de te
genstrijdigheden in getuigen
verklaringen gewezen, beklagen
zij zich, maar 'dit kritieke be
wijs' werd genegeerd. De advo
caten eisen vrijspraak voor
Furundzjia, of op z'n minst een
lichtere straf. Furundzjia was
'boss', leider van de paramili
taire eenheid de Jokers die be
trokken was bij de etnische zui
veringen in Centraal-Bosnië in
1993.
Spreek uw gouden huishoudtip in op VoiceMail Actueel van
KPN Telecom en maak kans op een geheel verzorgde lenteschoon
maak van uw huis! Daarnaast geven we ook nog toegangskaarten
voor de Huishoudbeurs in de RAI weg en zijn er nog vele andere
huishoudelijke prijzen te winnen. De winnende tips kunt u van
9 tot en met 15 maart beluisteren op VoiceMail Actueel. Verder
vindt u op VoiceMail Actueel altijd handige tips, nieuws en leuke
aanbiedingen. Neem nou bijvoorbeeld het dagelijks weerbericht,
sportnieuws en filmtips. VoiceMail Actueel hoort u na uw eigen
VoiceMail-berichten. Bel gratis 0842-333.
ctueel, op VoiceMail Act
MOUNT MORRIS TOWNSHIP
Een officier van justitie in de
Amerikaanse staat Michigan wil
een 19-jarige man vervolgen
wegens dood door schuld, om
dat hij een gestolen en geladen
wapen in een huis heeft laten
slingeren. Dat wapen is eerder
deze week door een 6-jarige
jongen meegenomen. Hij loste
een schot in zijn klas waardoor
een 6-jarige klasgenote over
leed. Als de man schuldig wordt
bevonden, kan hij maximaal
vijftien jaar naar de cel.
Volgens de aanklager valt de
man, die zich woensdag bij de
politie meldde, grove nalatig
heid te verwijten. „We hopen
ook de boodschap naar alle
Amerikanen over te brengen
dat wapens waarvan iedereen
denkt dat het daardoor veiliger
wordt, onze buurten alleen
maar gevaarlijker maken", zei
officier van justitie Busch op
een persconferentie.
De Amerikaanse president
Clinton pleitte naar aanleiding
van de fatale schietpartij in Mi
chigan opnieuw voor strengere
wetgeving voor wapenbezit.
„Clinton heeft gelijk als hij
vindt dat ouders en anderen die
menen wapens in huis te moe
ten hebben, verantwoordelijk
gesteld moeten worden voor de
gevolgen van het gebruik daar
van", aldus Busch.
De schietpartij die zich
woensdag heeft voorgedaan in
de Amerikaanse stad Pittsburgh
heeft een derde dodelijk slacht
offer geëist. Volgens de eerste
balans was er sprake van twee
doden en drie gewonden. Vol
gens de politie heeft de 39-jari-
ge zwarte schutter racistische
motieven gehad voor zijn ge
weldsuitbarsting.
wezen, heeft deze wereld een
heel stuk kleiner gemaakt voor
mensen die misdaden tegen de
mensheid hebben begaan", al
dus een woordvoerder van Hu-
man Right Watch.
De Belgische regering geeft
de strijd tegen Pinochet onder
tussen nog niet op. Minister
Michel (buitenlandse zaken) zei
gisteren dat hij bij het Chileen
se gerecht een klacht tegen de
oud-dictator zal indienen.
De Spaanse socialisten (PS-
OE) beschuldigen de regering
Aznar ervan de uitlevering van
Pinochet aan de Spaanse justi
tie te hebben gesaboteerd. Na
de vrijlating van Pinochet gis
termiddag zei algemeen secre
taris Joaquin Almunia dat de
Spaanse regering in feite niets
anders heeft gedaan dan de 'ar
gumenten van de verdedigers
van Pinochet steunen'.
Het Comité tegen Straffeloos
heid in Chili is zwaar teleurge
steld over het Britse besluit de
Chileense ex-juntaleider Pino
chet vrij te laten. Uit protest
hield het comité gistermiddag
voor het Britse consulaat in
Amsterdam een protestdemon
stratie.
Naast de Pinochetaanhangers
is er in ieder geval een andere
groepering die alleen maar blij
is met het vertrek van Pinochet.
De bewoners van het Engelse
plaatsje Wentworth hebben gis
teravond de glazen geheven. Pi
nochet bevond zich tot gisteren
op een buiten in Wentworth.
Door de grote belangstelling
van de media en de veiligheids
maatregelen van de politie was
het kalme Wentworth nogal
druk.
Russen dreigen
met vertrek
uit Kosovo
LISSABON PAUL KOOPMAN
CORRESPONDENT
De ongerustheid en veront
waardiging was aan beide kan
ten van de tafel even groot. Net
zo uitgebalanceerd was de
wens om de relatie niet blijvend
te bederven. Kosovo en Tsje
tsjenië dompelden de eerste
bijeenkomst van Europese en
Russische ministers sedert de
Balkan-offensieven en Kauka-
sus in een zuurzoete sfeer.
Om kritiek op Tsjetsjenië al
bij voorbaat te pareren koos de
Russische minister van buiten
landse zaken Ivanov voor de
aanval. Moskou zal het niet ac
cepteren dat Kosovo van de Fe
derale Republiek Joegoslavië
wordt losgeweekt, zei hij drei
gend. „De VN-resoluties staan
dit niet toe, ze moeten naar de
letter worden nageleefd." Als de
internationale gemeenschap
toch op autonomie aanstuurt,
zal Rusland ziin militairen uit
de vredesmacht KFOR terug
trekken en zich bezinnen op
verdere actie, aldus Ivanov.
De EU onderstreepte op haar
beurt de ongerustheid over
schendingen van mensenrech
ten in Tsjetsjenië. Europees
Commissaris Patten eiste dat
onafhankelijke journalisten toe
gang krijgen tot het gebied.
Woensdag had hij in een inter
view met de Britse krant The
Guardian gezegd dat de Euro
pese burgers 'gruwen' van- de
wandaden in Tsjetsjenië.
Met die grieven eenmaal van
het hart, was de tijd gekomen
voor behoedzame toenadering.
Nu het Russische offensief in
Tsjetsjenië bijna afgerond is,
zien zowel de EU als Moskou
daarvoor mogelijkheden.
Ivanov vroeg openlijk om de
hulp van de EU, OVSE en het
Rode Kruis bij het normaliseren
van de situatie in de Kaukasus.
