VS weer opgeschrikt door
willekeurige schietpartij
Mnochet moet zich later in
^hili alsnog verantwoorden
Buitenland
Humanitaire ramp dreigt in Mozambique
Verdachte van moord
in Monfort blijft vast
Israël zet vredesoverleg
met Syrië op dood spoor
Milieuramp treft Hongaars toeristenstadje zwaar
Wachten op berechting
-p
NDERDAG 2 MAART 2000
Vrouwen Egypte mogen scheiden
tAiRO» In Egypte heeft gisteren een ongekend aantal van twintig
houwen een echtscheiding aangevraagd. Met ingang van 1
paart hoeven vrouwen volgens de Egyptische wet niet meer te
)ewijzen dat ze door hun man worden mishandeld om te kun
nen scheiden. De nieuwe wet maakt het voor vrouwen mogelijk
jm onder alle omstandigheden een scheiding aan te vragen bij
le rechter. Deze geeft de vrouw een periode van drie maanden
)m de relatie te redden en een periode van zes maanden als het
»chtpaar kinderen heeft. Als de vrouw zich niet bedenkt, wordt
Je scheiding goedgekeurd. Vrouwen moeten echter wel hun
bruidsschat teruggeven en alle financiële claims opgeven.
Brit dood na weghalen gezonde nier
'onden Een Britse man bij wie vorige maand abusievelijk een
'ezonde nier werd verwijderd, is gisteren overleden. Volgens
Jet Prince Philip-ziekenhuis in Llanelli (Wales) verbleef de 69-
arige sinds de fatale ingreep op de intensive care. Verscheidene
janbiedingen voor orgaantransplantatie zijn afgewezen omdat
le patiënt te zwak was voor een nieuwe operatie. De plaatselij-
te politie stelt een onderzoek in naar de exacte doodsoorzaak.
Hasj kan spierziekte onderdrukken
joNDENDat mensen met de spierziekte multiple sclerose (MS)
jaat kunnen hebben met het gebruik van hasj was al een tijd
bekend. Maar de heilzame werking van hasj is nu ook voor het
berst wetenschappelijk aangetoond. Dat meldt het wetenschap-
bijke tijdschrift Nature. Britse wetenschappers deden onder
dek bij muizen met een dierlijke variant van MS. Ze dienden
jen soort nagemaakte hasj toe bij de dieren, die er beter van
verden. Volgens de onderzoekers zijn de uitkomsten veelbelo
vend voor mensen die aan de ongeneeslijke ziekte lijden.
Poolse ambassadeur in Jemen ontvoerd
Ianaa Gewapende stamleden hebben gisteren in de Jemeniti-
iche hoofdstad Sanaa de Poolse ambassadeur Kristof Suprovic
jntvoerd. Hij zou door leden van de Beit al-Qairistam worden
rastgehouden in Khawlan, ten oosten van Sanaa. Volgens veilig
heidsbeambten werd de diplomaat gisteravond gekidnapt toen
lij naar zijn auto terugliep nadat hij zijn dochter naar de tand
uts had gebracht. De Poolse ambassade was niet bereikbaar
Voor commentaar. In Jemen zijn buitenlandse toeristen en za-
tenlui regelmatig doelwit van ontvoering. De daders zijn over
iet algemeen stamleden die in ruil voor de vrijlating van de re
aring of oliemaatschappijen bijvoorbeeld investeringen in de
nfrastructuur eisen.
Rechter staat stemmen via internet toe
HOENix Een rechter in de Amerikaanse staat Arizona heeft
insdag bepaald dat de Democraten in zijn staat bij de voorver-
iezingen van 11 maart hun stem ook via internet mogen uit-
I irengen. Het is voor het eerst dat Amerikanen bij zulke belang-
ijke verkiezingen om een publieke functie hun stem langs de
igitale snelweg mogen doorgeven.
Je rstart vredesproces Noord-Ierland
onden De Britse en Ierse premier, Blair en Ahern, zijn gisteren
vereengekomen met informele, ongedwongen gesprekken te
roberen het vredesproces in noord-Ierland vlot te trekken. Dat
wam vorige maand muurvast te zitten na de opschorting van
e autonomie van de provincie. De partijen in het conflict lijken
erder van elkaar verwijderd dan ooit sinds het vredesakkoord
an 1998. De premiers proberen daarom vooral de kemphanen
ian de praat te houden. Formele onderhandelingen zitten er
oorlopig zeker niet in.
Zwitsers cadeautje voor asielzoekers
iENEVEZo'n 13.000 asielzoekers in Zwitserland krijgen van de
•verheid een verblijfsvergunning. Bern wil met deze 'Humani-
aire Actie 2000' in één keer af van een groot deel van in totaal
5.000 asieldossiers waarover nog steeds geen besluit is geno
ten. Het gaat om mensen die voor 31 december 1992 in Zwit-
erland arriveerden en sindsdien op een beslissing van hun
sielaanvraag wachten, of om mensen bij wie de eerste aan-
raag is afgewezen en waarvan het beroep al lange tijd 'hangt'.
•legen Duitse treinen uit de roulatie
erlun Alle hogesnelheidstreinen in Duitsland van het type
3E-T zijn gisteravond uit de roulatie genomen. De Duitse
poorwegen hebben dit in een communiqué bekendgemaakt,
iet gaat om negen treinen die rijden op de trajecten Berlijn-
lünchen, Berlijn-Düsseldorf en Stuttgart-Zürich. De treinen
'orden niet meer gebruikt zo lang niet is vastgesteld wat voor
iroblemen een treinstel gistermorgen in Berlijn had. Daar ont-
poorde een lege trein van dit type, toen hij öp weg was van het
erlijnse Lehrter Stadsstation naar dat van de Friedrichstrasse,
•ok in het centrum.
Amerikaan geëxecuteerd ondanks actie
iuNTSviLLEEen ter dood veroordeelde man, voor wie in Frank-
jijk actie is gevoerd, is gisteren in de Amerikaanse staat Texas
;eëxecuteerd. Barnes (31) was ter dood veroordeeld wegens de
jnoord uit 1989 op een vrouw, die hij ook zou hebben verkracht
an mishandeld. Hij heeft tot het eind toe volgehouden onschul-
tig te zijn. Tegenstanders van de doodstraf in Frankrijk zamel
den duizenden guldens in voor Barnes' verdediging. Ook pre-
ïier Lionel Jospin vroeg de gouverneur van Texas, George W.
$ush, de ter dood veroordeelde te sparen.
)oden bij treinbotsing Marokko
iBat Bij botsing tussen een trein en een tractor met aanhan-
;er zijn in het noorden van Marokko gisteren zeker 35 doden
[evallen. Het ongeluk deed zich voor op een spoorwegover
gang. De slachtoffers waren boeren die door de tractor werden
S [ervoerd. Negen mensen raakten ernstig gewond. In de trein
•racht iedereen het er heelhuids van af.
flvolg van voorpagina
irder dit jaar had Straw al la-
b weten geneigd te zijn tot
ijlating van Pinochet op
pnd van een medisch .onder-
ek naar diens toestand. Uit
it rapport bleek dat enkele be-
ertes die de generaal afgelo-
jn jaar hadden getroffen, ern-
hersenschade hadden
ngericht. Pinochet zou karn
en met geheugensstoornissen
heeft moeite met spreken en
grijpen.
i\mnesty en België tekenden
•zwaar aan tegen Straws voor
men omdat zij inzage wilden
•bben in het door Straw ge-
•im gehouden medisch dos-
Een rechtbank besloot uit-
ïdelijk dat Spanje, België,
ritserland en Frankrijk, de
•r landen die bij de Britten
n uitlevering van Pinochet
bben gevraagd, inzage in het
•ssier dienden te krijgen. Zo-
België als Spanje en Zwit-
Irland vroegen naar aanlei-
Ing daarvan vorige week om
nader medisch onderzoek,
maar Pinochet weigert daaraan
mee te werken.
Pinochet staat sinds oktober
1998 onder huisarrest in een
villa ten zuidwesten van Lon
den, naar aanleiding van een
Spaans uitleveringsverzoek. De
Spaanse autoriteiten willen Pi
nochet aanklagen voor de
moord op en marteling van
meer dan drieduizend politieke
tegenstanders onder zijn be
wind van 1973 tot 1991. Frank
rijk, Zwitserland en België de
den later soortgelijke verzoeken
aan de Britse regering.
Toch bestaat er nog een kans
dat de oud-dictator zich terug
in Chili alsnog moet verant
woorden. In zijn thuisland
wachten op Pinochet tientallen
aanklachten die justitie zwaar
genoeg acht om er iets mee te
doen. De magistraat Juan Guz-
mén Tapia onderzoekt ze en
heeft er al zeker 32 van de 54
zwaar genoeg bevonden om ze
door justitie te laten afhande
len.
MAPUTO ANP-Rtr-DPA
Er dreigt een humanitaire ramp
voor de circa een miljoen Mo-
zambikanen die getroffen zijn
door de hevige overstromingen
in het land. Terwijl nog zo'n
100.000 mensen van het water
moeten worden gered, begint
de situatie voor de duizenden
in overvolle opvangkampen al
kritiek te worden.
„We gaan veel doden zien,"
zei een Unicef-medewerker te
gen de Britse zender BBC.
Hulporganisaties vrezen voor
grootschalige tekorten aan
voedsel en drinkwater. De We
reldgezondheidsorganisatie
WHO heeft gewaarschuwd voor
epidemieën van cholera en ma
laria.
Schattingen over de schaal
van de ramp lopen uiteen.
Waarschijnlijk worden 100.000
mensen bedreigd door de ver
drinkingsdood en zo'n 300.000
anderen hebben dringend
noodhulp nodig. In totaal zijn
volgens Maputo circa een mil
joen mensen getroffen. Het
huidige aantal doden staat op
tweehonderd. Volgens meteo
rologen zijn nieuwe vloedgol
ven in aantocht.
De Mozambikaanse presi
dent Chissano heeft de interna
tionale gemeenschap een drin
gende oproep gedaan om hulp.
„Wij zijn dankbaar voor de hulp
die wij hebben ontvangen,
maar we vragen om meer. Onze
mensen hebben niets, en de
wereld kan meer doen."
Een tv-beeld van een baby die gisteren in een boom geboren werd. Een
Mozambikaanse vrouw had zichzelf in een boom in veiligheid gebracht
voor het water en heeft daar een meisje ter wereld gebracht. Kort na de
bevalling redde een helikopter moeder en dochter. foto ap
Clinton pleit voor veiligheidssloten op vuurwapens
De 35-jarige hoofdverdachte
van de moorden op vier Neder
landers in het Franse Monfort
blijft in voorarrest. De raadska
mer van het Gerechtshof in
Agen heeft gisteren een vijfde
verzoek tot invrijheidstelling af
gewezen. Volgens de advocaten
van de man zijn er geen bewij
zen dat hij de moorden heeft
gepleegd. Zo zijn er geen DNA-
sporen van de Nederlanders ge
vonden in één van de auto's
van de verdachte.
De verdachte knapte destijds
de boerderij op waarin de echt
paren Van Hulst en Nieuwen-
huis vakantie vierden. De Ne
derlanders werden in de nacht
van 20 op 21 mei op gruwelijke
wijze vermoord.
Het gerechtshof is het eens
met de advocaat van de nabe
staanden van de slachtoffers
dat er nog steeds verdenkingen
tegen de verdachte bestaan. Er
lopen nog onderzoeken en het
gevaar bestaat dat hij het land
uitvlucht.
„DNA-sporen zijn niet ge
vonden in de auto's van de ver
dachte, maar wel hondenha
ren", aldus mr. De Jongh-Du-
nand, de Parijse advocate van
de Nederlandse nabestaanden.
Die moeten nog worden onder
zocht en zijn mogelijk van het
hondje van Van Hulst, dat en
kele dagen na de moorden ze
ven kilometer verderop bij
Mauvezin is teruggevonden.
De Verenigde Staten zijn gisteren opnieuw opgeschrikt
door een willekeurige schietpartij met meerdere slacht
offers. In Wilkinsburg, een voorstadje van Pittsburgh
(Pennsylvania), vuurde een man kogels af in een appar
tementsgebouw, alsmede in twee nabijgelegen restau
rants van de ketens Burger King en McDonald's. Daarbij
vielen twee doden. Drie mensen raakten levensgevaarlijk
gewond.
washington john wanders
correspondent
De gewelddadige rondgang van
de schutter eindigde in een
voormalig ziekenhuis dat te
genwoordig dienst doet als cen
trum voor bejaarden- en ge
zondheidszorg, annex crèche.
De man hield er een aantal
mensen in gijzeling. Niet lang
nadien gaf de schutter zich
over. Hij werd geboeid afge
voerd naar het politiebureau.
Over zijn motief is nog niets be
kend.
De schietpartij in Wilkinsburg
volgde een etmaal nadat een 6-
jarige scholier in Flint (Michi
gan) een klasgenootje had
doodgeschoten. Het jongetje,
een leerling van de eerste klas
van de lagere school, vuurde
één kogel af die de 6-jarige Kay-
la Rolland in de nek trof. De
jonge dader is afkomstig uit een
sociaal zwak gezin. Zijn 29-jari-
ge vader zit in de gevangenis.
De vader bekende dat zijn
zoontje buitensporig agressief
was, veel keek naar gewelddadi
ge video's en televisieprogram
ma's en al eerder van school
was gestuurd omdat hij een
meisje had gestoken met een
scherp potlood.
Over de verblijfplaats van de
moeder was weinig bekend.
Het kind woonde bij een oom.
Volgens de politie was het in
diens huis een komen en gaan
van duistere types. Bij een huis
zoeking na de schietpartij wer
den een gestolen geweer aange
troffen, alsmede drugs. Het jon
getje is te jong om berecht te
worden en door de politie over
gedragen aan een opvanghuis.
Naar aanleiding van de ge
beurtenissen in Flint en Wilkin
sburg heeft president Clinton
het door de Republikeinen ge
domineerde Congres ander
maal opgeroepen nog voor het
naderende reces in te stemmen
met wetgeving die erop gericht
is om incidenten zoals deze te
gen te gaan. Volgens Clinton
zou dat onder meer kunnen
door wapenfabrikanten te ver
plichten veiligheidssloten aan
te brengen op vuurwapens, op
dat alleen de rechtmatige eige
naar van het wapen kogels kan
afvuren.
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
Het Israëlische parlement, de
Knesset, heeft gisteren een
wetswijziging aanvaard die het
sluiten van een vredesverdrag
met Syrië zo goed als onmoge
lijk maakt. Met een meerder
heid van 60 tegen 53 stemmen,
bij één onthouding, bepaalden
de afgevaardigden dat bij een
referendum over zo'n verdrag
de goedkeuring is vereist van
meer dan de helft van alle kies
gerechtigde Israëliërs. Op dit
moment is voor een akkoord
met Damascus, inclusief de on
vermijdelijke terugtrekking van
de Golan, zelfs geen eenvoudi
ge meerderheid te vinden.
De wetswijziging moet nog
tweemaal terug naar de Knesset
en er is ook een tijdrovende be
handeling in een parlementaire
'Pas als de vogels terug zijn, is de Tisza weer beter'
csongrad hans gertsen
correspondent
Vanaf de dijk bij het oude centrum van
Csongrad is het uitzicht over de snel
stromende Tisza-rivier indrukwekkend.
Ter hoogte van het in het zuidoosten
van Hongarije gelegen stadje is de twee
de rivier van het land in deze tijd van het
jaar een machtige stroom. Op het eerste
oog lijkt er niets mis met de Tisza, maar
burgemeester Jozsef Molnar weet beter.
„Zie je vogels", zo vraagt hij. Nee, in de
verste verte is geen vogel te bekennen.
De vogels van Csongréd weten beter dan
welke bioloog dan ook dat de Tisza ziek
is, ernstig ziek. Drie weken geleden nog
wemelde het hier van de watervogels.
Eenden, waterhoentjes, aalscholvers en
nog veel meer vogelsoorten leefden van
de visrijke rivier. „Daags na de ramp wa
ren ze allemaal vertrokken. Ze zijn, op
een enkéling na, niet dood, maar ze zijn
vertrokken omdat ze hier niets meer te
eten vinden", vertelt Molnar.
De ramp waar hij op doelt, is de enorme
golf zwaar cyanide-houdend afvalwater
die begin vorige maand via een zijrivier
vanuit Roemenië in de Tisza belandde.
Na de breuk van een dam rond een bek
ken vol chemisch afval op het terrein
van een goudmijn bij de stad Baia Mare
kreeg de Tisza meer dan 100.000 kubie
ke meter van de gifsoep te verwerken.
Van het uiterst giftige cyanide werd op
sommige plaatsen meer dan 780 maal
de maximaal toelaatbare hoeveelheid
gemeten en daarbovenop nog eens gro
te hoeveelheden zware metalen.
De Roemeense gifsoep zaaide tot hon
derden kilometers stroomafwaarts dood
en verderf in de Tisza en zelfs in de Do-
nau tot aan de Joegoslavische hoofdstad
Belgrado toe. Alleen al in het Hongaarse
deel van de rivier is de afgelopen weken
meer dan 200 ton dode vis geborgen.
Ter hoogte van Csongréd, waar de gif-
golf op 12 februari passeerde, is het cya-
nide-gehalte van de Tisza inmiddels
weer tot onder het maximaal aanvaard
bare niveau van 1 milligram per liter ge
zakt, maar de grote vraag is hoe lang de
ernstig getroffen rivier nodig heeft om te
herstellen van de enorme klap.
Iedere morgen begeeft burgemeester
Molnar zich naar de rivier om te zien of
de vogels al terug zijn. Want als de vo
gels terugkeren, is er weer leven in de
Tisza en dus weer hoop voor Csongrad.
Het 20.000 inwoners tellende stadje leeft
voor een groot deel van de Tisza, van de
(sport)visserij en vooral van het waterge
bonden toerisme. Tijdens zomerse
weekeinden trekt het grote zandstrand
aan de rand van het stadje op hoogtijda
gen meer dan 25.000 zonaanbidders. Of
beter gezegd: trok.
Jozsef Molnar schat dat minstens dui
zend gezinnen in zijn stadje direct of in
direct van de Tisza afhankelijk zijn voor
hun broodwinning. En velen van hen
vrezen dat ze een aantal moeilijke jaren
tegemoet gaan. Zoals bijvoorbeeld de fa
milie Meszaros, een van de tien be
roepsvissersfamilies in het stadje. Al ge
neraties leven ze van de rivier. En hoe
wel internationale deskundigen nog
maar amper begonnen zijn met het in
ventariseren van de milieuschade, staat
voor Deszö Meszaros vast dat hij op
zoek moet naar een andere broodwin
ning. „Het vissersbestaan was al moei
lijk en zwaar. We konden amper rond
komen, maar na de ramp is er voor ons
geen toekomst meer", meent de 47-jari-
ge riviervisser. „Het duurt jaren voor er
weer vis genoeg in de Tisza zit. De rivier
zal zich op den duur herstellen, maar
voor ons komt dat te laat."
Mensen als van de familie Meszaros,
maken ze zich grote zorgen over de ge
steldheid van de rivier die een deel van
hun leven is. Maar meer nog over de
vraag hoe ze de komende maanden fi
nancieel door kunnen komen. „De rege
ring heeft ons financiële steun toege
zegd, maar tot nu toe hebben we geen
cent gezien. Normaal gesproken is de
periode van februari tot juni voor ons
het hoogseizoen en teren we de rest van
het jaar op wat we dan verdienen", ver
zucht Deszo.
Ze zijn niet de enigen die de komende
maanden in financiële problemen ko
men in Csongréd. Tientallen eigenaren
commissie vereist. Maar de uit
slag van de stemming is een
zware slag voor premier Barak.
Niet alleen veroorzaakte ze een
breuk in zijn kabinet alle
rechtse coalitiepartners stem
den voor het oppositievoorstel
maar ook is het vooruitzicht
op succesvolle onderhandelin
gen met Syrië aanzienlijk ver
slechterd. De reactie van Syrië
zal ongetwijfeld zijn dat het Is
raëlische volk geen vrede wil.
Onmiddellijk na de stemming
legde een aangeslagen Barak
een korte verklaring af. Hij her
innerde eraan dat 1,8 miljoen
kiezers hem bij de jongste ver
kiezingen hebben opgedragen
een nieuw beleid te voeren. „Ik
ben vast van plan die koers vast
te houden", zei hij. „Ik ga door
met het vredesproces tot aan
het referendum, waarin de
meerderheid zal beslissen."
Dili Een moslimgevangene bidt in het detentiecentrum van de Verenigde Naties. Zo'n zestig verdachten van misdaden worden hier vast gehouden. Zij moeten wachten tot het ge
rechtelijk systeem van Oost-Timor op gang komt, alvorens zij berecht kunnen worden. foto »ap»ed wray
van pensions en hotelletjes, van visres
taurants en campings vrezen voor een
rampseizoen. „Er komen hier iedere zo
mer honderden Duitse toeristen. Heel
veel sportvissers. Nou, die blijven dit
jaar natuurlijk weg", weet burgemeester
Molnar. „Veel toeristen die al maanden
geleden geboekt hadden, hebben de af
gelopen weken geannuleerd-."
Burgemeester Molnar is, ondanks alles,
voorzichtig optimistisch. „De natuur is
tot ongelooflijke mirakels in staat", zegt
hij. Het klinkt haast als een bezwering.
„De Tisza is niet morsdood, zoals de af
gelopen weken in de media veel is be
weerd. Maar de rivier is wel ernstig ziek
en we moeten de komende tijd met zijn
allen helpen bij het genezingsproces,
waar het maar mogelijk is."
Csongród zelf wil een steentje bijdragen
door het bouwen van een nieuwe water
zuiveringsinstallatie die de oude, uit de
jaren zeventig stammende centrale met
veel te weinig capaciteit moet vervan
gen. „Die nieuwe installatie voldoet aan
de strengste Europese normen. Dat plan
lag er al voor de ramp, maar we wachten
nog steeds op geld uit Boedapest. We
kunnen dat niet alleen betalen. Mis
schien komt dat geld er nu eindelijk", zo
hoopt de burgemeester. Hij speurt op
nieuw de Tisza af, op zoek naar vogels
die er niet zijn. „Pas als de vogels terug
zijn, is de Tisza weer beter."
'Kohl wil deel
boete CDU
zelf betalen'
dusseldorf
Voormalig bondskanselier
Helmut Kohl van Duitsland
wil een deel van de boete die
zijn partij CDU moet beta
len, zelf bekostigen. Het
Duitse tijdschrift Wirt-
schaftswoche meldt dat Kohl
zes miljoen mark aan zijn
partij wil overmaken. De
CDU is verwikkeld in een
schandaal rond illegale par
tijfinanciering en moet hier
voor enkele tientallen mil
joenen mark boete ophoes
ten. Kohl erkende eerder
zo'n twee miljoen mark te
hebben aangenomen zonder
dat dit bedrag in de boek
houding werd opgenomen.
De ex-bondskanselier wei
gert nog steeds de namen
bekend te maken van de ge
vers. Wirtschaftswoche zegt
te weten dat Kohl momen
teel zijn zakenvrienden af
gaat om het benodigde geld
bijeen te krijgen. Hij zou al
twee miljoen mark op zak
hebben. Een woordvoerder
van Kohl wilde geen com
mentaar geven op het be
richt.
Friedrich Merz, de dinsdag
benoemde nieuwe fractie
voorzitter van CDU/CSU in
de Bondsdag, verwacht niet
dat Kohl zijn zetel in het
Duitse parlement nog zal in
nemen. De oud-staatsman is
al sinds november niet meer
in de volksvertegenwoordi
ging geweest. Merz zei bin
nen enkele dagen een ge
sprek te voeren met de vrij
willig afgetreden erevoorzit
ter van de CDU.
