De multifunctionaliteit van meubilair
Trends
Toekomstprijs Prijzenslag hogedrukreinigers
Prijsinzendingen
V
DINSDAG 29 FEBRUARI 2000
REDACTIE: MARGOT KLOMPMAKER EN SASKIA STOELINGA 023-1
Gratis geld. Als je in Nederland
ergens de aandacht voor wilt, is
het een probaat recept. Van
daar dat de Stichting De Natio
nale Toekomstprijs besloten
heeft om met duizendjes te
gaan zwaaien. Tien in getal,
waarvan er negen voor het grij
pen liggen voor gewone, onbe
kende Nederlanders met een
goed idee. De stichting zoekt
ideeën, concrete plannen, hel
dere visies op een betere toe
komst.
De prijs werd in 1997 voor de
eerste keer uitgereikt als geza
menlijk initiatief van het VSB-
Fonds, de NCRV en de Stichting
Natuur en Milieu, in de vorm
van een avondvullende tv-uit-
zending. Directeur Rick Riems
dijk van Eldik: „Je kunt erover
twisten of het zo de bedoeling
was, maar een feit is dat met
die uitzending de prijs in één
keer landelijke bekendheid
had."
Voorlopig bleef het bij die ene
keer, want om van de Nationale
Toekomstprijs werkelijk een
zelfstandig, jaarlijks terugke
rend evenement te maken
moest de organisatie breder
worden opgezet. Inmiddels is
het zover. Met steun van het
VSB-Fonds en een aantal spon
sors is een bureau opgericht dat
vanaf dit jaar de prijsuitreiking
zal organiseren in een nieuwe
opzet, inclusief een hele reeks
voorafgaande gebeurtenissen.
„Een prijs uitreiken is geen
kunst", aldus de directeur.
„Waar het om gaat, is dat je de
goede ideeën die op deze ma
nier binnenkomen, gaat stimu
leren. Je moet de aanbrengers
van die ideeën helpen bij de
uitvoering ervan. Daarom is het
zo belangrijk dat wij ons ge
steund weten door een aantal
bedrijven en organisaties die
dat kunnen."
Die 'consultancydiensten' zijn
de Rabobank, het accountants-
bedrijf PriceWaterhouseCoo-
pers, het energie- en milieuad
viesbureau G3-Advies, het com
municatie- en pr-adviesbureau
GTV Delft, en Gijsman en Van
Leeuwen De Startersadviseur,
een bedrijf dat helpt bij het op
zetten van een onderneming.
De winnaar van de Toekomst
prijs kan dus, behalve op een
trofee en een geldbedrag (dat
aan de verdere ontwikkeling
van het idee moet worden be
steed), rekenen op de nodige
assistentie.
„De hulp die je als prijswinnaar
krijgt aangeboden van deze in
stanties weegt nog veel zwaar
der dan het geldbedrag", vindt
Riemsdijk. „En wat misschien
nog belangrijker is: je genereert
aandacht, niet alleen voor de
prijswinnende initiatieven, ook
voor het bezig zijn met de toe
komst." Die inspirerende waar
de is dan ook een van de be
langrijkste criteria waarmee de
jury's van de Toekomstprijzen
aan de slag gaan. Andere crite
ria zijn ecologische, economi
sche en sociaal-culturele waar
de.
Om zoveel mogelijk draagvlak
te krijgen en zo dicht mogelijk
bij de mensen te komen is het
bureau nu begonnen met het
aanschrijven van gemeenten.
Enkele tientallen hebben al po
sitief gereageerd. Riemsdijk:
„Gemeenten zijn vaak het beste
in staat om bestaande initiatie
ven, organisaties en individuen
boven water te halen, die al er
gens mee bezig zijn dat in dit
kader past. Als ze willen, helpen
wij bij het organiseren van
plaatselijke evenementen, de
Toekomstdagen, waar een Co
mité van de Toekomst achter
staat dat op lokaal niveau de
ideeën bekijkt. De plaatselijke
winnaars worden in september
gehuldigd en genomineerd
voor de landelijke prijs, die in
oktober wordt uitgereikt."
Onderdeel van het hele traject
is ook Duurzame Dinsdag, of
wel de eerste dinsdag van sep
tember, wanneer de voorzitter
van de Tweede Kamer het
Duurzame Koffertje' aangebo
den zal krijgen. En op 2 maart
begint het hele festijn met een
Startdebat in Den Haag, waar
een panel de criteria voor de
Toekomstprijs zal aanscherpen.
Voor dat panel zijn kopstukken
uit allerlei maatschappelijke ge
ledingen uitgenodigd, zoals
studentenbondvoorzitter Van
ter Beek, MKB-directeur Broos,
dominee Visser van de Rotter
damse Pauluskerk, ex-politie-
commissaris Nordholt en bur
gemeester Opstelten van Rot
terdam. Milieuminister Pronk
zal het Startdebat openen. Bij
die gelegenheid gaan ook de
'Duurzame Duizendjes' eruit.
„Als snoepje van de week", zegt
Rick Riemsdijk. „Daar zullen we
nog veel over horen, want de
deelnemers verplichten zich
om elke veertien dagen een
briefje te schrijven met de stand
van zaken rond hun duizendje.
Daar kunnen leuke dingen mee
gebeuren!"
De Nationale Toekomstprijs
wordt uitgereikt in drie catego
rieën: bedrijven, non-profitin-
stellingen en individuele bur
gers. Wie een idee voor een be
tere samenleving heeft en in
aanmerking wil komen voor de
prijs, kan zich aanmelden bij
een van de Comités van de Toe
komst die in diverse gemeenten
worden of zijn opgericht. Ook is
het mogelijk om zich recht
streeks tot het nationale bureau
van de stichting te wenden. Dat
kan schriftelijk naar Postbus
90602, 2509 LP Den Haag, via
de elektronische post aan toe-
komstprijs@pzh.nl, of per fax
op 070-4417.911.
ROB VERMEULEN
De Stichting Nationale Toe
komstprijs werkt het liefst met
concrete voorbeelden. Hieron
der inzendingen voor de eerste
nationale prijs in 1997.
1Koppert Biological Systems is
een Bleiswijks bedrijf dat suc
ces heeft met biologische
plaagbestrijding in de land- en
tuinbouw. Daarbij worden niet-
chemische middelen zoals
vliegjes gebruikt bij het bestrij
den van ongedierte. Het inzet
ten van natuurlijke vijanden
van plaagdieren heeft invloed
op het biologisch evenwicht.
Bovendien is veel specifieke
kennis nodig voor het kweken,
verpakken en vervoeren van dit
soort levende wezens. Koppert
doet veel aan bedrijfsexcursies,
cursussen, trainingen en voor
lichting voor de hele branche
om die kennis zoveel mogelijk
te verspreiden.
2. Het Telewerkcentrum in het
Gelderse Lochem is een initia
tief van een aantal plattelands
vrouwen die op zoek waren
naar mogelijkheden om dicht
bij huis betaald werk te doen.
Het centrum levert onder meer
tekstverwerking en vertaalwerk
en is per fiets bereikbaar voor
een groot aantal vrouwen, die
zo in staat zijn dit werk te com
bineren met hun functie op de
boerderij. Werkgelegenheid, so
ciale contacten en persoonlijke
ontwikkeling gaan hand in
hand. Inmiddels zijn er acht
van zulke centra in Nederland.
3. Ongeveer 50.000 Nederlan
ders delen een auto met buren,
vrienden of familie. Dat kan al
lerlei moeilijkheden opleveren,
die in de hand te houden zijn
door een standaardcontract dat
door de Stichting Gedeeltelijk
Autogebruik (SGA) is opgesteld
en dat daar verkrijgbaar is. In
middels zijn er allerlei initiatie
ven ontplooid om op uiteenlo
pende manieren autobezit en
autogebruik van elkaar los te
koppelen, met een efficiënter
en milieuvriendelijker autoge
bruik als doelstelling.
4. Vitesse-supporters en hun
bezoekende tegenstanders zit
ten in het Gelredome op plastic
stoeltjes die van hergebruikt
kunststof afval zijn gemaakt. De
producent is Bennet Europe
b.v., die er als eerste in slaagde
om met gemengd afval een
hoogwaardige plasticsoort te
ontwikkelen die bovendien na
dit hergebruik opnieuw ge
schikt is voor recycling. De
grondstof voor de stadionstoel
tjes is geleverd door Arnhemse
burgers tijdens een speciale in
zamelingsactie.
Anagram
Op elke verticale regel dient een woord van vier een van vijf en
een van zes letters te worden ingevuld. Het woord van vijf
letters bestaat uit de letters van het voorgaande woord plus 1
het wöord van zes letters bestaat uit de vijf letters van het
voorgaande woord plus 1Als de hele puzzel juist is ingevuld,
vormen de letters in de vet omlijnde kolom een woord.
1Tijding - schatten - wijze;
2. taaie lekkernij - tropische vrucht - verkeer;
3. graad - edelgas - Indische omslagrok;
4. stel - afzonderlijk - uitgestorven paard;
5. draaikolk - soort - griezel;
6. goed gekookt - verzoek - verwoesting;
7. slotwoord - stad op Sumatra - denksport;
8. meertje - deel v.h. hoofd - hansworst;
9. schaapkameel - bordspel - drukte;
10. deel v.e. bijenkorf - gebak - Schotse stof
Een van de eerste klussen die
doe-het-zelvérs met de lente
voor de deur uitvoeren, is het
verwijderen van groene algaan-
slag op muren en terrasjes.
Voor dat karwei wordt geregeld
de hogedrukspuit ingezet. Van
daar dat de verkoopcijfers en
het aanbod van allerlei soorten
machines de laatste jaren fors
stijgen. Enkele tips om bij aan
schaf rekening mee te houden.
Tijdenlang waren hogedrukrei
nigers vrij kostbaar, maar de
laatste jaren worden de appara
ten stukken voordeliger. Boven
dien zijn er steeds meer acces
soires zoals diverse soorten
borstels, te krijgen. Er bestaan
bijvoorbeeld borstels die hard
nekkig vuil op stoepen en> mu
ren verwijderen, zonder dat
daarbij water opspat.
De sterk groeiende vraag zorgt
er trouwens voor dat allerlei be
drijven een graantje proberen
mee te pikken en die concur
rentie zorgt voor prijsdalingen.
Marktleider Körcher bijvoor
beeld heeft al een exemplaar
(de 210 plus) in de aanbieding
voor onder de driehonderd gul
den. Bovendien zijn er talrijke
voordelige en 'merkloze' ma
chines die in Azië worden ge
maakt, al is de kwaliteit daarvan
nogal eens twijfelachtig.
Belangrijk bij de aanschaf is om
te letten op de hoeveelheid bar
van de machine; dat getal geeft
de druk aan waarmee water uit
de kleine spuitmond komt. Een
gewone tuinslang levert water
met een druk van ongeveer drie
bar, terwijl de meeste hoge
drukreinigers die voor doe-het-
zelvers zijn bedoeld honderd
bar of meer hebben. Dat is voor
de meeste huis-, tuin- en keu-
kenkarweien ruimschoots vol
doende.
Naast het aantal bar, moet een
apparaat ook over een hoog
pompvermogen beschikken om
volop liters water uit de kraan
aan te zuigen. Fabrikanten ge
ven dit doorgaans aan met de
kreet 'watercapaciteit per uur'.
De 210 plus van Körcher bij
voorbeeld zuigt 360 liter per
uur aan en dat is vrij laag. Kra-
Het aanbod accessoires voor hogedrukreinigers is heel divers.
nen kunnen krachtigere pom
pen wel aan, want met de knop
helemaal open stroomt er per
uur tussen de zevenhonderd en
duizend liter uit een gemiddel
de kraan.
„De watercapaciteit van een
hogedrukreiniger is in de prak
tijk belangrijker dan de hoe
veelheid bar", vertelt een tech
nisch medewerker van de
Goudse firma Mechatechniek;
een bedrijf dat het Italiaanse
merk Lavor Wash in Nederland
verkoopt. „Onze hogedrukrei
nigers hebben een capaciteit
van acht liters per minuut,
maar veel andere fabrikanten
geven dit vermogen per uur
aan: dat oogt waarschijnlijk in
drukwekkender. Een pomp die
meer dan acht liter water per
minuut aanzuigt is overigens
foto cpd
onveilig, omdat anders de elek
triciteitsknoppen kunnen door
slaan: het apparaat verbruikt
dan te veel stroom."
Doe-het-zelvers die van plan
zijn om met een hogedrukreini
ger af en toe de stoep, balkon of
muren schoon te spuiten, zijn
geholpen met een machine van
ongeveer vierhonderd gulden.
Wie er ook wekelijks de auto
mee wil wassen, kan beter een
wat duurder en beter exem
plaar kopen. Een testpanel van
de consumentenbond conclu
deerde overigens vorig jaar dat
de wasbeurt met emmer, spons
en sop vlotter verloopt dan met
een hogedrukreiniger.
De lans van een apparaat waar
mee de auto wordt schoonge
maakt, moet bovendien een zo
genoemde draaiende nozzle of
wel sproeikop hebben, omdat
anders de autolak kan worden
beschadigd. Draait de sproei
kop niet rond, dan ontstaat een
vrij harde en gerichte water
straal, waardoor de schoon-
maakklus ook nog veel meer
tijd in beslag neemt.
Verder is het handig om een
apparaat te nemen dat meteen
afslaat zodra de handgreep van
het spuitpistool wordt losgela
ten, de total stop. Dit snufje
voorkomt slijtage, omdat er
geen water van de ingang naar
het persgedeelte stroomt. Bij
deze beweging neemt de water
temperatuur toe, waardoor af
dichtingen in bijvoorbeeld de
kap van de hogedrukreiniger
kunnen slijten.
Die kap is met speciale schroe
ven dichtgemaakt, zodat klus
sers hem niet eenvoudig kun
nen openen en vervolgens
eventuele storingen zelf gaan
oplossen: de combinatie van
water' en elektriciteit bij een ho
gedrukreiniger kan gevaarlijke
gevolgen hebben. Vandaar dat
de waterstraal ook nooit op de
machine moet worden gericht.
Wordt het apparaat voor lange
re tijd niet gebruikt, dan kun
nen corrosieproblemen aan de
aluminium pomp ontstaan. Het
apparaat levert onvoldoende
druk, waardoor een zacht
straaltje water uit de spuitmond
komt. Corrosie is tegen te gaan
door de machine water uit een
emmer met daarin wat koel
vloeistof te laten opzuigen.
Hierdoor ontstaat een bescher
mingslaag op het aluminium.
Belangrijk onderdeel van hoge
drukreinigers is ook het oliere
servoir om bepaalde bewegen
de onderdelen te smeren. Het
reservoir bijvullen is bij nogal
wat modellen niet mogelijk;
daarvoor moet de machine
naar de winkel worden terugge
bracht. De kosten van deze klus
zijn echter soms net zo hoog als
de prijs van een nieuwe hoge
drukreiniger, en dat is precies
wat de fabrikanten willen.
ALEX VAN HOOF
Plakschouw
Uitgekeken op het strakke open haardgat? Binnen een dag ka
er een klassieke schouw staan. Kwestie van passen en lijmen
met de kant en klare kalksteen elementen die samen de stijl
volle schouw Livomo van Helex vormen. De onderdelen zij]
alle traditioneel met de hand gehouwen. De schouw, comple
met vloerplaat, verhoogde voet en twee kaderplaten, is ge
schikt voor het ommantelen van haarden tussen 73 en 82 cm
breed. Hij kan zowel om een open als een gesloten haard woi
den geplaatst. De kosten bedragen exclusief montage bijna
3000 gulden. Informatie: telefoon 023 - 583.30.00.
„B
Losse badkamer
De losse badkamercomponenten van de Italiaanse designer
Lino Codato kunnen overal hangen. Ook in slaapkamer of
woongedeelte. De vijf series Axia zijn toonbeelden van mini
malisme en industrial-look. Alle onderdelen duurzaam en
goed bestand tegen water. Roestvrij stalen waskommen, lade
kasten met zeer stabiele rolsystemen, zijwanden van alumini
um en een bodem van glas. In kastjes en rekken zijn massief
wengé, multiplex okumé, MDF, marmer en roestvrij staal ge
combineerd. Verlichting is eenvoudig aan te brengen en in te
bouwen. Spiegels worden met tussenruimte voor de wand ge
monteerd. Alle achterwandjes, kopse kanten en binnenwan
den zijn zo afgewerkt dat vocht nergens kan binnendringen.
Informatie: Berling, Haarlem: telefoon 023 - 531.93.52.
inj
Zitlandschap, ontworpen voor De Sede door Mathias Hoffmann. Het geheel is opgebouwd uit on
derdelen met verschillende zitdiepten. foto cpd
Twee modellen 'roomcontainers' van Team by Wellis. Er is ook een rechthoeki
ge uitvoering voor audio-visuele apparatuur. foto cpd
Meubelen lijken wel kameleons tegen
woordig. Ze passen zich volledig aan de
omstandigheden aan. Banken worden
bedden, lage kasten en bijzettafeltjes
hebben ook een zitfunctie, salontafels
zijn simpel op te krikken tot eettafels,
een slaapkamerstoel kan tevens dienst
doen als nachtlichtje, de kast in de
woonkamer is een vermomd keukenap
paraat en het klassieke stijlbureau blijkt
een complete computerinstallatie te
herbergen. Er bestaat zelfs al een om-
bouwsofa voor de pc. Die multifunctio
naliteit was uitgebreid te zien op de In
ternationale Meubelbeurs in Keulen, die
toonaangevend is voor West-Europa.
Uiterst doordacht voorbeeld is de bed-
/bank Sydney van de Zwitserse fabrikant
Interprofil. Rug- en zitleuning klappen
om tot een tweepersoons bed, zonder
dat de bank van zijn plaats hoeft te
schuiven. Kwestie van beide delen
draaien en op de onder- pf achterkant
bedje spreiden. Het binnenwerk van dit
meubel is aan de zitzijde zachter uitge
voerd dan aan de matraskant.
Meubelfabrikant Brinkmann bedacht
samen met Siemens hoe geluidsboxen
aan het zicht kunnen worden onttrok
ken zo lang ze niet in gebruik zijn. De
uiterst platte (slechts 22 millimeter)
boxen van het Sound module systeem
zijn weggewerkt in het deurpaneel van
een wandmeubel. Bij open deur wordt
het geluid van cd's, cassettes en tv per
fect weergegeven. De bergruimte achter
de draai- of klapdeur blijft volledig te
benutten. Als er voor een Dolby sur
round systeem vier boxen nodig zijn,
kunnen er aan andere kant van de ka
mer alsnog twee worden weggewerkt, bij
voorbeeld in een boekenkast.
Helemaal passend in de flexibele woon-
trend zijn kasten die zijn opgebouwd uit
stapelbare modules. Sommige hebben
zwenkwielen, andere handgrepen om de
boel snel te kunnen veranderen. Wand-
systemen hebben in- en uitklikbare leg
gers, naar keuze afgewerkt met matgla
zen deuren. Een in het oog springend
modulair kastensysteem is het door Kurt
Erni voor Team by Wellis ontworpen
Volare. De deur is vervangen door een
schuifdeur die de helft van het meubel
uitmaakt. Bij openen rolt hij soepel on
der het vaste gedeelte - met draaideur -
waarbij tegelijkertijd de bovenzijde en
de voorkant van de kast toegankelijk is.
Op zo'n kast kan uiteraard geen plastiek
of vaas met bloemen worden gezet,
maar dat valt op te lossen met hangva-
zen en consoles. Het systeem omvat ver
der sideboards, vitrines, ladeblokken en
scheidingskasten. De ontwerper speelt
met diverse materiaalsoorten: matglas
en aluminium, transparant glas met
hout en aluminium met hout. Deze ma-
teriaalsymbiose is trouwens bij opval
lend veel nieuwe meubelen te zien.
Daarnaast is kunststof (bij Philippe
Starck onder het motto 'plastic fantas
tic') weer helemaal in, zowel sec als in
combinatie met vooral donkerder hout,
aluminium of roestvrij staal. Niet alleen
bij meubelen trouwens, maar tevens bij
keukens, die steeds rpeer geïntegreerd
worden in het wooninterieur.
In de slaapkamer maakt de inloopkast
furore. Daarvoor is wel ruimte nodig.
Maar er zijn ook lits-jumeaux met een
holle ruimte in het hoofdeinde, 's Zo
mers kan daar de skiuitrusting in, 's win
ters de surfplank. Aangehaakte bedtafel-
tjes kennen we, maar er zijn nu ook bla
den die in de bedombouw weggemof
feld kunnen worden.
De Nederlandse fabrikant SDB brengt
een slaapkamerstoel met verlichte zit
ting. Een mooi plekje voor bril en wek
ker. En dan kan Het mechanisme voor
het opkrikken of neerlaten van de bed-
bodem binnenkort via 'voice control' -
een in het bed verborgen microfoon -
bediend worden. Zeg 'ik wil slapen' en
het hoofdeinde zakt omlaag.
Feng Shui is nog altijd niet uitgewoed.
Een fabrikant van milieuvriendelijke,
massief houten meubelen heeft zijn hele
vormgeving en maatvoering er op afge
steld. Geen scherpe hoeken dus aan
bedden en kasten, want die zouden een
gevoel van onbehagen of zelfs ziekte
kunnen veroorzaken. Een bed van 210
lang en 190 cm breed is volgens Feng
Shui beter voor de gezondheid dan een
tje op standaardformaat.
THEA WAMELINK
Luchtpomp
Wie er tegenop ziet om ball
nen, fietsbanden en luchtku e"c
sen op te blazen, is misschif
geholpen met een snoerlozi |ro
draagbare luchtpomp. De z
noemde Airman High Press
Airpump werkt op een accu
blaast met een druk op de ki "a,
onder hoge druk lucht in bij
alles waarop een ventiel zit.
Ook autobanden worden w<
hard, maar dit klusje duurt
vijf tot acht minuten. Het ge
reedschap komt verder van
om leidingen en verstopte g<
jes 9choon te blazen.
Het apparaat bouwt een luc
druk op van maximaal tien
en wanneer de accu leeg is,
hij met een adapter op bijvo
beeld de sigarettenaanstekei
van de auto worden aangesl
ten.
De luchtpomp kost 195 guld
en bij die prijs zijn onder mi d<
een acculader en enkele ada re
ters inbegrepen. Met die
ters is het apparaat aan dive sc
soorten ventielen te koppele g(
Meer informatie: Nater Gasl cl
Vloeistofsystemen, Ouderkei g<
aan den IJssel,
telefoon 0180-68.71.33.
T R I
HEINZ
Oplossing van maandag:
Horizontaal: 1Bros; 4. peen;
7. senor; 9. op; 11. top; 12. om;
13. dof; 15. moe; 16. elan;
18. Bern; 19. uni; 20. stut;
22. lies; 25. oir; 27. net; 28. be;
29. bis; 31la; 32. poken;
34. ruit; 35. naad.
Verticaal: 2. Blode; 2. os; 3. set;
4. pop; 5. er; 6. Namen; 8. nop;
10. politie; 12. oordeel; 14. fa;
15. me; 17. nut; 18. bil;
20. sober; 21. Ur; 23. in;
24. stand; 26. bik; 29. bot;
30. sen; 32. pi; 33. na.
AJ£/NZ/ ZE POLLEEEL
v/paa&r op je z'n zakdoek
MEE Kt/NT NEMEN. K/ANT
CE NEEPT-/E LAZEN UEEEN
IK 6 A die GOZEK een
Beetje z'n snotlap
ACHTek z'N Kont aaaJ
ekeneen