Cultuur Kunst
Volkenkunde heeft beste internetsite
Marlayne: 'M'n stem is mijn imago'
Leidse musea doen het
goed bij basisschoolleerlingen
y>CHONE
Stoomcursus Leids
voor Willeke
Liedjes redden 'Genoeg'
W
IDAG 26 FEBRUARI 2000
940
33
n Dijk en De Kruijf in musical
osch» Bill van Dijk en Joke de Kruijf keren volgend seizoen
op het musicaltoneel. Ze spelen hoofdrollen in de pro-
ie Little shop of horrors' van de Amerikaanse componist
Menken. Het duo speelt meteen opmerkelijke rollen. Zo is
an Dijk te zien als mensetende plant en kruipt Joke de
f in de huid van het Marilyn Monroe-achtige kindvrouwtje
ey. Ruut Weissman gaat de musical regisseren. 'Little shop
irrors' is een van de meest eigenzinnige musicals die begin
i tachtig off-Broadway zijn ontstaan. Componist Alan Men-
verkte daarvoor samen met Howard Ashman. Dat duo ging
ook schrijven voor Walt Disney en scoorde daar hits met
ir andere liedjes als 'The little mermaid' en 'Beauty the
oopavond toneelvereniging HTIOS
dwuk Wie geïnteresseerd is in toneel en het leuk vindt zelf
el te spelen is aanstaande maandagavond welkom bij de in-
avond van de Noordwijkse toneelvereniging HTIOS in
shuis De Kuip aan de Zeestraat 1. Tussen 20.00 en 21.30
nag iedereen een kijkje komen nemen hoe het er bij de to-
rereniging aan toe gaat.
or 1,5 miljoen schilderijen gestolen
remden Bij de figuratieve Groningse schilder Henk Hei
tel zijn in de nacht van donderdag op vrijdag schilderijen
ilen met een geschatte waarde van in totaal anderhalf mil-
gulden. De schilderijen werden weggehaald uit zijn atelier
t noord-Groningse dorp Westeremden. De nog onbekende
rs haalden uit de expositieruimte bij zijn woning 35 olie-
childerijen weg. Helmantel maakt stillevens die sterk doen
en aan die van zeventiende eeuwse meesters.
lanse filmklassiekers in Kijkhuis
Li Het Kijkhuis in Leiden vertoont in samenwerking met
pleiding Japans van de Universiteit Leiden acht filmklassie-
lit het land van de rijzende zon. Aanleiding is de viering
le vierhonderdjarige relatie tussen Nederland en Japan. De
worden vanaf 28 februari tot en met 10 april wekelijks op
naandagavond gedraaid. Afsluiter van de reeks is op 8 mei
cente film After-Life (1998). Aanstaande maandag wordt in
apanse filmverleden gedoken met de klassieker Tokyo story
153. De film begint om 21.30 uur in het Kijkhuis aan de
wenkerkchoorsteeg 10.
Project Museum en School afgesloten
Nederlandse musea zijn
bezig met een inhaalslag
op internet. Een beetje
website levert interactieve
plattegronden, virtuele
rondleidingen, gedetail
leerde omschrijvingen van
museumstukken en de
mogelijkheid online boe
ken te bestellen. Alles kan.
Koploper in Nederland is
het Amsterdamse Rijksmu
seum, dat een site onder
houdt met 4000 illustraties
en 6000 pagina's tekst. Zo
ver zijn de Leidse musea
nog niet. Maar een site
hebben ze, vrijwel zonder
uitzondering. Als een spin
in het web zit www. muse
umserver. nl met links naar
ruim 250 musea in Neder
land, waarvan elf naar Lei
den en omgeving.
leiden silvan schoonhoven
De websites van de Leidse mu
seumwereld variëren van sim
pel, soms amateuristisch, tot
uiterst professioneel. Het Kat-
wijks Museum houdt het een
voudig. Een paar foto's van het
interieur en een gastenboek
waarin welgeteld twee bezoe
kers hun reactie hebben achter
gelaten, dat is alles.
Dat klein zijn geen excuus is
voor een zwakke website be
wijst het Modelbouwmuseum
f RODV VAN DER POLS
se musea zijn niet saai en ouderwets, vin
leerlingen van basisscholen uit Leiden en
eving. Dat blijkt uit een evaluatie van het
eet Museum en School door een Rotter-
s bureau.
eer dan tienduizend basisschoolleerlingen
;roep drie tot en met acht bezochten vorig
loljaar in het kader van dit project een van
idse musea. In het rapport valt te lezen
zowel leerlingen als docenten zeer tevre-
zijn over het museumbezoek De musea
en een goede mix van onderwijs en recre-
en vormen zo een belangrijke aanvulling
et normale onderwijs,
et Leidse project blijkt het bovendien zeer
1 te doen in vergelijking met soortgelijke
ecten in andere steden, zo werd vastge
steld. Een sterk punt aan de Leidse opzet is dat
het op een jong publiek mikt. Het project start
al bij jongeren uit groep drie. Door de kinderen
op jonge leeftijd al vertrouwd te maken met
het museumbezoek, wordt de kans vergroot
dat zij ook op latere leeftijd nog wel eens een
museum binnenwandelen. Ook heeft Leiden
een voorsprong op projecten in andere steden
wat betreft het ontwikkelde lesmateriaal, dat
zeer goed bij de lesdoelen aansluit.
Het project Museum en School is een sa
menwerkingsverband van de vijf Leidse Rijks
musea en het Stedelijk Museum De Lakenhal.
Behalve voor basisscholen uit Leiden staat het
project ook open voor leerlingen van scholen
uit Alkemade, Leiderdorp, Oegstgeest, -Vpor-
schoten en Zoeterwoude. Eén dag per school
jaar krijgen ze gratis toegang tot een museum
en een reiskostenvergoeding.
k
de liedjes die morgen
ijn van het Nationale
stival heb ik tot nu toe
rd. Hoeft ook niet, want
d valt de oogst toch tegen
uiteindelijk bovendrijft
stal ook niet om over
uis te schrijven. Toch is
dje voor mij bij voorbaat
•t. Het is de Friese inzen-
let idee alleen al om met
voor de dag te komen,
van lef.
:aks mee te doen aan het
sie Songfestival in Stock-
;oos Duitsland vorige
roor een liedje dat qua
wezen louter flauwekul
Een protest tegen de
e ziekte waaraan het fes-
nds een jaar of wat lijdt.
)mdat alom wordt aange-
dat een liedje in het En-
eer kans maakt het Euro-
ongfestival te winnen,
:egenwoordig menig land
d met Engelse tekst in.
het Engels mag zich
led lenen voor een pop
liedje, het argument dat
ropese publiek daardoor
geneigd is voor een En
deend liedje te kiezen, is
twijfelachtig. Zouden al
y"s die straks vanuit heel
hun keuze in Stock-
:enbaar mogen maken
:ht zo kritisch luisteren
e inhoud van de tekst en
al die mensen na één
i'n liedje te hebben ge-
nou echt helemaal door-
;n wat de dichter met zijr^
:h vermogen in het En-
et zijn woordkunst heeft
doen? Zou dat nou echt
aggevend kunnen zijn?
il gaan die Eurovisielied-
gens over, dus dat kan bij
ring nooit het probleem
s het goed is, behoort het
niets uit te maken of een tekst is
geschreven in het Nederlands,
Fries, Engels of gezongen wordt
in onvervalst Leids. Het gaat
om het perfect samengaan van
tekst en muziek. Een echte
tekstdichter houdt dan ook re
kening met de klank van zijn
taal. Ook dat is muziek. En als
er dan goed en vol expressie
wordt gezongen zit het met de
kansen op het songfestival van
zelf wel snor. Dus wat heeft hét
dan voor zin een Engelse tekst
in te zenden?
Daarom zou het zo mooi, zo
niet hartverwarmend zijn als er
een bijdrage komt uit een van
de kleinste Europese taalgebie
den: Friesland. Zich van niets
aantrekkend hebben ze daar
een liedje gemaakt dat Fries
land luid en duidelijk op de
BESB3B8
'iwaa^W'i
ek y«- so ff*** u*>
4"» MOress |<U hBp/Aww* cfBorJ/"
in Leiden. Kijk maar op www-
.modelbouwmuseum.nl waar
de bezoeker een rondleiding
kan maken door het hele muse
um zonder ooit uit zijn stoel te
komen. Niet alleen van de
schaalmodellen zijn plaatjes te
bekijken. Een virtuele rondlei
ding door het echte cruiseschip
Victoria is een prachtige aan
vulling op het twee meter lange
schaalmodel. Om de omzet niet
teveel te schaden, hamert de
website er wel op dat 'zelf het
museum bezoeken natuurlijk
leuker is'. Van alle zalen zijn fo
to's die je desgewenst scherm
groot kan opblazen. Zelfs een
foto van de 'keurige toiletten'
ontbreekt niet. „Vrijwel alle be
zoekers verlaten met een vol
daan gevoel ons museum",
weet de site te melden.
Saai maar strak is de site van
Stedelijk Museum De Lakenhal.
Een plattegrond, mooie foto's
van de zalen, een beknopte
kunstgeschiedenis met vijf illu
straties per eeuw. De database
van de Lakenhal is nog beperkt
tot 75 hoogtepunten. Wie meer
wil weten moet nog altijd in le
venden lijve naar de Oude Sin-
gel.
Kleine animaties, zogenaam
de animated GIFs', zijn de kren
ten in de pap. De site van mu
seum Boerhaave verwelkomt
haar bezoekers op het ope
ningsscherm met een beitel, die
door een flinke hamerslag een
teen verbrijzelt zodat het bloed
in het rond spat. En dit alles om
aan te tonen'welke opvattingen
de huisarts er vroeger op na
hield over geneeskunde.
Ook op de site van Boerhaave
krijgt de bezoeker met een vir
tuele rondleiding een voor
proefje van het echte werk. Een
schermgrote gravure laat het
Anatomisch Theater zien, het
hart van het museum. In dit
'theater' konden de toeschou
wers vroeger genieten van hoe
lijken werden ontleed. Skeletten
die het schouwspel flankeerden
droegen vaandels met opbeu
rende teksten als 'De mens is
een zeepbel' en 'Gedenkt te
sterven'. De hele website van
Boerhaave is op smaak ge
bracht met plaatjes van oogbol
len, botzagen en dooraderde
kadavers.
Oudheden, Naturalis en Vol
kenkunde hebben het meeste
werk gemaakt van hun website.
Het openingsscherm van het
Rijksmuseum van Oudheden is
adembenemend. Het is duide
lijk dat hier een professioneel
webdesigner bezig is geweest en
niet zomaar het zoontje van
een museumdirecteur. Op ww-
w.rmo.nl vindt de bezoeker uit
gebreide informatie en het gas
tenboek zucht onder het ge
wicht van duizend reacties uit
binnen- en buitenland. Reinier
van der Weide uit Arnhem: „Als
u nog informatie heeft over
mummies kunt u mij dat dan
even doormailen?" Frank Sny
der uit Portland in de USA vindt
het RMO het beste museum dat
hij waar dan ook ter wereld be
zocht heeft.
De site van het Nationaal Na
tuurhistorisch Museum Natu
ralis ziet er goed en professio
neel uit, maar is door een wir
war van naar elkaar verwijzen
de hyperlinks opgezadeld met
een wat ondoorzichtige struc
tuur. Bovendien had de web
master wel wat scheutiger met
fotomateriaal mogen zijn.
Het Ford-museum in Lisse
schiet weer door naar het ande
re uiterste. Lappen van foto's
moeten zich door je telefoonka
bel persen. Maar het Fordmu
seum is dan ook het allergroot
ste ter wereld, groter nog dan
het Fordmuseum in Detroit, zo
vermeldt www.fordmuseum.nl
trots.
Ook de site van het Rijksmu
seum voor Volkenkunde is
prachtig vormgegeven. Volken
kunde is de absolute winnaar
van de Leidse musea op de
elektronische snelweg. Hier heb
je rechtsstreeks toegang tot de
database van het museum. Een
ieder die inlogt op www.rmv.nl
kan van 190.000 voorwerpen
een afbeelding en een beschrij
ving binnenhalen. Dat is de
kant die het opgaat met inter
net. Instellingen zetten niet lan
ger een visitekaartje op het net,
maar groeien uit tot elektroni
sche doorgeefluiken van grote
hoeveelheden informatie.
amsterdam berrit de lange
Marlayne heeft al uitbundig aan
de roem mogen ruiken. Bijna
een jaar geleden zong zij op het
Eurovisie Songfestival het liedje
'One Good Reason' naar een
achtste plaats. De zangeres
werkt nu hard aan een opleving
van haar zangcarrière. Deze
week komt het nummer 'I
Don't O U Anything' uit. Mar
layne beseft dat ze het dit keer
helemaal op eigen kracht moet
doen: „Ik krijg niet meer auto
matisch alle aandacht die ik tij
dens het songfestival wel had.
Het is spannender maar ook
enger."
Na alle hectiek rond het
songfestival heeft Marleen
('Marlayne') Sahupala-Van den
Broek rustig de tijd genomen
om een geschikte opvolger voor
de hit 'One Good Reason' te
vinden. De 28-jarige zangeres
nam al een duet op met Gor
don, dat geen gigantisch succes
werd maar wel lang in de hitpa
rades vertoefde. Ze hoopt dat
het nummer 'I Dont O U
Anything', dat ze samen met
haar man, de drummer Danny
Sahupala, schreef, haar solocar
rière de broodnodige nieuwe
impuls kan geven.
„Het liefst was ik veel eerder
met een nieliwe single geko
men, maar er was gewoon geen
geschikt liedje voor handen. En
üc wilde niet met een nummer
uitkomen waar ik niet volledig
achter sta. Ik ben natuurlijk
hartstikke trots dat juist het
liedje dat ik samen met mijn
man heb geschreven is uitver
koren."
De platenmaatschappij
stuurde de zangeres naar Lon
den om samen met gerenom
meerde producers te gaan
schrijven. „Daar heb ik vooral
discipline van geleerdzegt
Marlayne. „Voordien liet ik een
idee voor een liedje al gauw
twee weken sudderen. Die
mannen gaan echter meteen na
Marlayne: „Ik krijg niet meer de aandacht die ik tijdens het songfestival wel had."
het ontbijt aan het werk en daar
moet dan 's middags iets uitge
komen zijn. Ik had daar moeite
mee in het begin, maar ik dacht
wel: 'ja, Marlayne, zo werkt het
dus in het echte leven'."
Met haar man schrijft ze ge
woon thuis, in het Gooise dorp
Baarn. „We hebben de schuur
omgebouwd tot klein studio-
tje, zodat we onze ideeën met
een kunnen uitvoeren. Mijn
man is drummer in de band en
hij regelt verder ook alle muzi
kantenzaken."
De geboren Hilversumse
komt uit een muzikaal nest. Va
der Rein van den Broek was be
halve kroegbaas trompettist en
bandleider van de in de jaren
zeventig door heel Europa po
pulaire band Ekseption. „Als
mijn vader vroeger ergens in
een kroeg moest spelen, ging ik
vaak mee. Voor dat ik t wist
stond ik naast hem op het podi
um. Toch heb ik ondanks mijn
conservatoriumopleiding nooit
serieus gedacht dat ik later ook
beroepszangeres zou worden."
Marlayne ontdekte overigens
pas later het werkelijke succes
van haar vader. „Hij heeft er
nooit uitgebreid over verteld.
Pas nu besef ik dat ze in heel
Europa erg populair waren. Hij
relativeerde dat heel erg, mis
schien zelfs te veel. In de perio
de rond het songfestival is dat
een beetje veranderd. Nu laat-
ie ook wel eens wat los over hoe
het vroeger gjng. Mijn vader
heeft mij nooit weerhouden dit
werk te gaan doen. Mijn moe
der wel, die zei: 'Trouw nooit
met een muzikant, neem liever
een leraar of zo.' Nou, ik ben
met een muzikant getrouwd en
ik ben er zelf ook een gewor
den. Het is inderdaad een onze
ker bestaan, maar ik kan mij
geen leven met grote regelmaat
voorstellen."
Marlayne oogt echter alles
behalve een wilde popzangeres.
Haar voorkomen is eerder puur
en meisjesachtig: lange blonde
haren en sprekende blauwe
ogen. „Verfrissend", vindt ze
zelf. „Ik denk niet zo na over
mijn imago. Wat uiterlijk betreft
ben ik vrij conservatief. Je zal
mij niet in een leren bikini op
het podium zien staan. Ik ben
gewoon Marlayne en m'n stem
is mijn imago."
De komende maanden werkt
Marlayne aan haar eerste al
bum, dat tegen de zomer moet
verschijnen. „Ik denk dat het
een heel divers album wordt,
met als rode draad goede pop
songs. Dat kunnen hele kleine,
pure liedjes zijn of juist groots
geproduceerde nummers."
Daarna wil zij op tournee met
haar band, het liefst in heel Eu
ropa. Het songfestival lonkt niet
meer: „Ik word al moe bij de
gedachte. Het liefst zou ik het
hier dus bij laten. Dat neemt
niet weg dat ik er enorm veel
aan heb gehad. Het is toch het
begin geweest vari mijn solo
carrière, terwijl ik eigenlijk al
dacht dat het er niet meer van
zou komen. Er gingen ineens
deuren voor me open die voor
dien potdicht zaten."
De zangeres was overigens
voor het songfestival al geen
nieuweling in de popwereld. Ze
zong eerder in de achtergrond
koortjes van René Froger en
Ruth Jacott. „Toen ik bij Froger
zong, zat ik nog op school. Ik
voelde me een hele bink die
met hem in Ahoy" stond. Van
Ruth heb ik de discipline in het
vak meegekregen: nooit tevre
den zijn maar altijd kritisch blij
ven."
theater recensie
kaart van Europa kan zetten.
Net alsof die Engelse golf niet
bestaat. Alleen al om die eigen
zinnigheid verdient dat liedje
morgen een kans. En reken
maar dat dit liedje ook in Stock
holm mooi kan klinken.
Een winnend Fries lied vergroot
bovendien de kans, volgend
jaar, op een songfes'tivallied in
het Leids. Want, wie zei toch
ook alweer dat onvervalst Leids
klinkt als slecht uitgesproken
Engels? Als u het mij vraagt lig
gen hier nieuwe kansen voor de
tekstschrijvers van Rubberen
Robbie (Zuipe, zuipe, zuipe, in
de Hut van Ome Henne). Even
de mond spoelen heren, en aan
de gang. Willeke Alberti zint
nog op revanche, moet ze al
leen wel even een stoomcursus
Leids volgen.
susanne lammers
Voorstelling Genoeg door Singing Apart Together Met Mirjam
van Dam, Daniela Oonk, Lisa Portengen, Evelyn Kallansee en
Frans Heemskerk (piano). Regie: Frank Sanders Gezien: 25/2,
Leidse Schouwburg. Nog te zien: 3 t/m 5/3, Kleine Komedie.
Amsterdam
Ze kennen elkaar van lang geleden van de mid
delbare school. Een keer per jaar houden ze een
reünietje. En toch houden ze vol dat ze vriendin
nen zijn gebleven. Zo'n gegeven is een perfecte
kapstok voor een avond muzikaal theater. Hier
een lach, daar een traan en overal alom aanspre
kende vrouwenzaken.
Mirjam van Dam, Daniela Oonk, Evelyn Kal
lansee en Lisa Portengen spelen een
kamer-musical waarin ze met veel ironie vier he
dendaagse vrouwen gestalte geven. Uiteenlopen
de types met een gezamenlijk verleden spelen ze.
Van Dam is in plaats van schilderes heel keurig
'de vrouw van' geworden, Oonk zit midden in
een scheiding, Portengen had zo graag kinderen
gewild en Kallansee heeft het gemaakt.
Veel te zeggen hebben ze elkaar niet meer, het
gaat meer om de confrontatie. Hoezeer ze uit el
kaar gegroeid zijn en wat ze nog voor elkaar voe
len, blijkt uit een enkel zinnetje (Wil je dat ik iets
over je jurkje zeg?), uit het pesterige zeuren om
een demonstratie van de make-up-consulente,
maar ook uit het enige moment van saamhorig
heid: het dwepen met filmsterren, net als toen.
De tekening van een voorbije vriendschap is
raak, alleen laat de grote shoot-out wat lang op
zich wachten.
De titel van de voorstelling (Genoeg) maakt die
afloop duidelijk genoeg. Maar gelukkig zijn er de
liedjes, waarmee ze voorkomen dat je je echt gaat
vervelen. Het zijn mooie teksten en de dames
klinken samen warm en melodieus. Vaak puur en
lief, soms vrolijke soul, soms stoer, soms jazzy
swingend maar altijd met de sobere en dienden-
de piano-begeleiding van Frans Heemskerk. Solo
zijn vooral opvallend Evelyn Kallansee, met een
geschift nummer waarin ze het onderste uit de
kan wil en krijgt, en Mirjam van Dam, met een
cabaretesk lied.
Maar hoe grappig 'Genoeg' ook is, de grote do
sis ironie waarmee de overleefde vriendschap
wordt neergezet, haalt de scherpte een beetje uit
de voorstelling.
VENDUEHUIS
der Notarissen te 's 'jfapmhagc, sedert 1812
Nobelstra^t 5. 251313C '«-Gravenhage
Telefoonm 365 Ófa - 346 27 69
uiioriu't: WWw.venduehuls.oiin
Het Venduehuis d#r_.Notari$sen komt naar Leiderdorp
Kosteloze taxatie van uw kunst en antiek
Schilderijen - Zilver en juwelen - Porselein
Kunstnijverheid - Meubelen
Onze béódigd UVJteim, informeren u graag over waarde
en mogclijkhed'-n lot veiling van MV schilderijen eit kunstvoorwerpen.
Van $otc objecten kunt u een to U, lajen zien.
donderdag 2 maart 2000
Leiderdorp, AC Restaurant^'P. Snoepweg 2
12.00 -16.00 uur
t Sjoukjt Kout tel. 070 - 165 88 57
