'Het voetbal komt wel uit de problemen'
0Oe mensen willen strijd zien'
Sport
Sch@@k?
Spelers in het betaald voetbal geven een slecht voorbeeld, vindt VCL-voorzitter John ter Beek. foto archief
Het aantal molestaties in het amateurvoetbal is het afgelopen jaar met twaalf procent afgenomen. Toch registreerde de voetbalbond
in het voorbije seizoen nog 287 gevallen waarbij scheidsrechters slachtoffer werden van geweld. De aanpak van geweld op het
voetbalveld is een van de prioriteiten van de KNVB. Vorig seizoen deed de 'molestatiecommissie' haar intrede in alle negen
districten van de voetbalbond. Deze commissie wil juist de clubbestuurders aansporen om hun leden aan te spreken op het gebruik
van geweld. Is dit de manier om het geweld op de velden uit te bannen? De voorzitter van de commissie, Gerard van Dijk, denkt van
wel. „De maatschappij zullen we niet veranderen, maar misschien wel de sport." De clubs zijn kritisch,
door WILLEM SPIERDIJK
Scheveningen-voorzitter Wim Roos in het club
blad
„Verontrust is het bestuur over de toenemende
agressie op en rond de velden. Elke maandag kan
men in de krant lezen over nieuwe gevallen van
agressie op en rond het veld. Uw bestuur is met
betrekking tot deze materie eensgezind en duide
lijk en zal alles in het werk stellen om de agressie
tegen te gaan. Aan trainers en begeleiders zullen
nog meer instructies worden gegeven om onze le
den ook sportief op te leiden en, hoe moeilijk het
soms ook kan zijn, als een goede sporter een te
genslag of een nederlaag te aanvaarden. Binnen
kort zullen de trainers en begeleiding hierover
worden geïnformeerd. Het bestuur wil u hierbij
alvast meedelen dat indien voor u als lid, ouder of
supporter'het geweld de normale gang van zaken
is, u beter de SW Scheveningen kunt verlaten."
Analyse in de Haagse Courant
„De tuchtcommissie binnen dezelfde KNVB werkt
autonoom. Het districtsbestuur heeft derhalve
geen invloed op de op te leggen straffen. De tucht-
commissie wordt door de KNVB-leden, dus de
clubs, zelf gekozen. Is men dus de mening toege
daan dat er veel strenger gestraft dient te worden,
dan zullen de leden de huidige tuchtcommissie
naar huis moeten sturen in ruil voor een meer
doortastend college van rechtspraak. Een tucht
commissie, die wel het lef heeft om voetballers
voor, pakweg, tien jaar uit te bannen. Of clubs he
lemaal uit een competitie te zetten. De grens van
het toelaatbare is, dat is duidelijk, allang over
schreden. Als het op deze manier nog langer door
gaat op de velden, dan draait het amateurvoetbal
zichzelf de nek om.
Ingezonden brief in Voetbal International
„De beledigingen richting scheidsrechters in het
profvoetbal worden steeds grover. Pers, bestuur en
coaches wijzen naar maatschappelijke ontwikke
lingen en een klein groepje dwaze supporters. Ik
vind dat juist zij de grootste verantwoordelijkheid
hebben. Want goed voorbeeld doet goed volgen.
Bij een nederlaag heeft de scheidsrechter het
altijd gedaan. En als je als speler niet protesteert
ben je niet goed met je vak bezig. Precies deze
mentaliteit van goede voorbeelden werkt door bij
supporters en amateurvóetballers. Ik raad de coa
ches aan om elke keer als ze de scheidsrechter de
schuld geven, eerst even na té denken of de
scheidsrechter ook de eer had gekregen als ze op
dezelfde manier hadden gewonnen. Of heeft-ie
dan altijd goed gefloten.
[rDAG 26 FEBRUARI 2000 982
_r
KNVB probeert via molestatiecommissiegeweld in te dammen
laf el liggen twee goed gevulde ordners met rap-
irten. Langzaam slaat Van Dijk, ook vice-voor-
Ivan district West III, de bladzijden om. „Het
,vei P gevallen van scheidsrechters die zijn gemoles-
neemt langzaam af', concludeert hij. „Maar
jbben nog steeds veel werk. We behandelen nu
idere gevallen van geweld, bijvoorbeeld de ke-
dgnkt het publiek zich met een wedstrijd ging be-
etn, dat spelers onderling vechten. Die gevallen
[n juist toe."
floot Van Dijk zelf een wedstrijd tussen twee
die wel eens voor excessen hadden gezorgd.
u jrtelt het verhaal omdat het volgens hem de es-
'p"hf weergeeft van de aanpak van geweld op de
k „De begeleiders van beide teams herkenden
iemand van de KNVB. Ik drukte hen op het
lat ik niks zou dulden. De wedstrijd is ook zon-
iklank verlopen. Waarom? Omdat de begelei-
3/\|un spelers goed hadden geïnstrueerd, hadden
ld dat er niets mócht gebeuren. En daar gaat
[in. De clubs moeten zich er zélf van bewust
jn dat ze maatregelen moeten treffen."
rp1er moesten de clubs een formuliertje invullen
^zich iets rond de scheidsrechter had voorge-
Wfjüe zaak belandde bij de tuchtcommissie en
fN^jrak eventueel straffen uit. Maar sinds de invoe-
v jan de molestatiecommissie komen de clubs
p gemakkelijk meer weg. Het bestuur wordt
>n S oepen om op een zitting - die elke maandag
Dtterjheeft - te verschijnen. In vrijwel alle gevallen
a9 3 de voetbalbestuurders gehoor aan deze op-
rt a-*»mdat het elftal waar het om gaat, niet in actie
5 "romen zolang de zaak nog niet is behandeld.
263 *is de zitting wijst de commissie de clubs erop
P |t hun zaak is om het geweld in te dammen.
1 en yillen weten of er iets in het clubblad staat over
®P21jd, wij willen weten of trainers en spelers zijn
Irueerd", vertelt Van Dijk. „In het begin moest
■ötioelstelling van onze commissie uiüeggen.
[het kwartje is inmiddels gevallen. Clubbe
llers hebben, als ze hier verschijnen, vaak al
>ns op papier gezet welke maatregelen ze heb-
enomen."
(ïkele keer horen clubs pas van de commissie
mstig de zaak was. Van Dijk: „Eén voorzitter
Üat-ie door zijn eigen club in z'n hemd was ge
was hem verteld dat er nauwelijks iets was ge-
Die man heeft dat elftal het weekend daarop
liet laten spelen."
ijk is ervan overtuigd dat er een belangrijke rol
gelegd voor trainers om het aantal gevallen
,'weld te beperken. „Er gebeurt tussen spelers
m<twtling veel minder dan wel eens wordt gedacht."
van de trainer en van het publiek leidt veel
tot excessen. Op trainersopleidingen moet
reer aandacht aan worden geschonken."
stuit de KNVB op misdragingen van voetbal-
e helemaal geen lid zijn van de club waarvoor
len. Van Dijk is er duidelijk over. „De identi-
arten moeten terugkomen. Er worden al plan-
ïtwikkeld om die weer in te voeren. De clubs
n zichzelf ermee. Als twintig procent van wat
Jlt geen lid is, scheelt dat de verëniging twintig
"ut inkomsten. De KNVB trouwens ook."
lbs wordt soms kritisch gereageerd op het werk
2 molestatiecommissie. „Ik geloof niet dat het
fectieve aanpak is", zegt Wim van der Wolk,
aris van voetbalvereniging Leiden. „Het pro-
i is dat bij ons zaterdag iemand door het lint
tan, terwijl er helemaal niemand van het be-
bij is. Kortom, je hebt het niet in de hand. Ei-
t ben ik bang dat er altijd excessen plaats zul-
ïden, even goed als er in de stad nog wel eens
id een rare klap op z'n hoofd zal krijgen."
er Wolk denkt dat instructies aan trainers en
'iders het geweld zullen terugdringen. „Na
tuurlijk kun je als club duidelijk maken wat je wel en
niet acceptabel vindt. Maar we hebben veertig
teams. Als er iets gebeurt, sta je vaak machteloos. Er
zijn bij ons wel leden geroyeerd, die over de schreef
zijn gegaan. Verder kun je niet gaan."
De secretaris van Leiden ziet een veel belangrijkere
rol voor de tuchtcommissie. „Daar moet het gebeu
ren. Maar de tuchtcommissie doet nogal eens uit
spraken die niet te begrijpen zijn. Blijkbaar is het
voor de KNVB ook moeilijk om langs deze weg het
geweld aan te pakken."
John ter Beek, voorzitter van de Leidse club VCL,
heeft de indruk dat de molestatiecommissie is inge
steld 'om een gebaar naar de scheidsrechters te ma
ken'. „Er gaan nu stemmen op om hele clubs te -
straffen als er iets gebeurt op het veld. Dat is mooi,
dan voetballen we over een tijdje helemaal niet
meer. Ik kan geen verantwoording op me nemen
voor iets .dat ergens op een veld gebeurt. Net zo min
als de burgemeester van Leiden verantwoordelijk is
voor een inbraak die er in de stad wordt gepleegd."
Ter Beek is niet van plan zijn leden er week in, week
uit op te wijzen dat geweld jegens scheidsrechters en
tegenstanders niet is toegestaan. „Wij verwachten
van onze leden dat ze op een fatsoenlijke manier
voetballen. Ik neem aan dat ie bij VCL weten dat je
niemand op z'n bek mag slaan, dus ook een scheids
rechter niet."
De voorzitter van VCL, in het dagelijks leven gevan
genisdirecteur, is ervan overtuigd dat het betaald
voetbal spelers op lager niveau een slecht voorbeeld
voorschotelt. „Je ziet daar soms dingen die niet of
nauwelijks worden bestraft. Op amateurniveau krijg
je er een schorsing van een paar weken voor. Dat is
niet uit te leggen."
De voorzitter van VCL is wel een voorstander van
strengere straffen. „Iemand die een scheidsrechter
molesteert mag van mij levenslang worden ge
schorst en niet tien of twintig weken, zoals nu ge
beurt."
Cor Cozijn, de voorzitter van de COVS afdeling Lei
den, de scheidsrechtersvereniging, heeft z'n twijfels
of het aantal molestaties afneemt. „Ik heb nog in de
'molestatiecommissie oude stijl' gezeten. Die kwam
één keer per vijf jaar bijeen. In die tijd had je één ge
val in de twee drie jaar. Nu, met de afdeling Den
Haag erbij, komt die commissie elke week bijeen. In
het vorige seizoen is het aantal molestaties afgeno
men volgens de KNVB. Maar voor mijn gevoel heb
ben we nu al hetzelfde aantal bereikt als het gehele
vorige seizoen."
Toch denkt Cozijn dat molestatiecommissie in som
mige gevallen goed werk kan doen. Hij noemt het
voorbeeld van De Jagers. Spelers van de Haagse vijf-
deklasser vielen drie weken geleden een scheids
rechter aan en de club nam, in samenspraak met de
commissie een aantal maatregelen. Het eerste elftal
werd uit de competitie genomen en een aantal spe
lers is geroyeerd.
Ook Gerard van Dijk is ervan overtuigd dat de KNVB
met de molestatiecommissies (in elk voetbaldistrict
is er één) de goede weg is ingeslagen. „Als de clubs
meedoen en dat willen ze, dan komt het voetbal wel
uit deze problemen."
(jaar wil aanvallen met Utrecht
De Leiderdorpse schaker Jeroen Piket won vorig weekeinde het eerste grote Internet-schaaktoernooi. In de fi
nale versloeg hij Kasparov. Kunnen de schaakborden en -stukken de prullenbak in?
Jan Bey, schaakmedewerker van het Leidsch Dagblad:
„Ik schaak zelf via de Internetschaakclub, de ICC, met inmid
dels zo'n vijftienduizend leden. Iedereen speelt onder een schuil
naam, ook grote schakers als Piket en Kasparov. Dat heeft een ver
schrikkelijk grote toekomst, je hoeft niet naar een club maar kunt
vanuit je huiskamer spelen, bijvoorbeeld tegen iemand die in Au
stralië woont. Of toernooien via Internet zo'n grote toekomst heb
ben, vraag ik me af. Bij toernooien gaat het om de sfeer, de ambi
ance. In Wijk aan Zee zitten zo'n vijftienhonderd schakers in een
hal, die doen dat voor de sfeer, het is een weerzien van schaak
vrienden.
Welkomsttekst van de Internet Chess Club:
„Op dit moment zijn er 590 mensen ingelogd bij ICC om snel
schaak of gewoon schaak te spelen, techatten, aan toernooien mee
te doen, lessen te nemen of vrienden te maken. Onder hen zijn vijf
Internationale Meesters.
Hans Bos, voorzitter van de Leidse Schaakbond:
„Ik ben geneigd om te zeggen dat er in Internet wel een gevaar
zit voor de reguliere schaakclubs. De ledenaantallen lopen terug,
maar dat heeft ook te maken mei een andere vrije-tijdsbesteding,
en de onwil van mensen om vast elke week een wedstrijd in club
verband te spelen. We hebben binnen de bondsraad er nog niet
echt over gesproken. Het is op zichzelf wel goed dat mensen door
het Internet gaan schaken, maar of de schaakwereld als zodanig
er wat aan heeft dat weet ik niet.
Jeroen Piket:
„Het is me goed bevallen, ook omdat ik gewonnen heb natuurlijk.
We hadden een uur bedenktijd per persoon, dat is wel een serieuze
tijdslimiet. Het was wel wat zwaarder dan een normaal toernooi,
omdat we meerdere partijen per dag speelden, bovendien is het
moeilijker om achter zo'n beeldscherm je concentratie te bewaren.
Bij elke deelnemer zat een official. Af en toe liep mijn vrouw bin
nen, en mijn broer is ook even komen kijken.Normaal laat je niets
blijken, maar nu zei ik: 'o jee' na een slechte zet of ging ik een beet
je jubelen na een goede zet. Ze willen nu vier toernooien per jaar
gaan organiseren en ik zie deze toernooien echt als een aanvulling
op de gewone toernooien. Het reizen is leuk, maar het staat je
soms ook wel tegen, dan is het prettig om eens thuis te kunnen
blijven. Maar ik zou er niet aan moeten denken om alleen nog
maar thuis te spelen. Ik denk dat het schaken via Internet aan
trekkelijk is voor sponsors, want ze bereiken een enorm publiek.
Joop Piket, vader van Jeroen, schaakt in Oegstgeest 1:
„Nee, ik hou er niet zo van. Ik heb vorig jaar wel een computer -
Bursus gedaan, maar ik heb geen Internet. Ik ben 59, hè. Ik heb
toen Jeroen in Rotterdam speelde wel bij hem thuis via Internet
gekeken. Dat was wel leuk, ja. Maar degenen die geen computer
hebben, zien helemaal niks. Vroeger kon je via Teletekst ook par
tijen volgen en analyses zien, daar hadden de mensen meer aan.
Bovendien kon je daar met het hele gezin naar kijken. Internet is
toch wat individualistischer."
Schaker Erik van den Doel (20) uit Leiden:
„Ik schaak eigenlijk nooit via Internet, ik gebruik het alleen
voor het schaaknieuws en om te e-mailen. Ik vind het niet zo leuk
om via het scherm te spelen, ik zit liever tegenover iemand.
Edwin van Haastert (25), speler van LSG 1:
„Ik heb zelf nog geen Inter net-aansluiting. Dat komt een beetje
door luiheid, maar ook omdat ik gewoon werk en niet veel tijd
over heb. Volgens mij raak je heel snel verslaafd aan dal soort din
gen. Een echte partij kan wel zeven uur duren, het lijkt me niet
verstandig om zo lang achter de computer te zitten. Dus alleen
korte partijen zijn geschikt voor het Internet. Een praktisch nadeel
van toernooien via Internet is dat er bij iedere deelnemer een
scheidsrechter thuis moet zijn om te controleren of de schaker geen
boeken of computerprogramma raadpleegt. Als je met driehon
derd mensen een toernooi speelt, dan moeten er bij driehonderd
mensen thuis een scheidsrechter zijn."
TEKST: JANET VAN DUK
FOTO: ARCHIEF
e dag sprak hij nog vrijuit
ijn toekomst bij en zijn vi-
!:r FC Utrecht. De andere
is alles weer anders. Toen
assistent Frans Adelaar
ie nieuwe hoofdtrainer,
plaats naast zijn 'baas'
Wotte die aan het eind
et seizoen uit Galgen-
verdwijnt. „Ik ben daarin
Ijnig", aldus Adelaar. Een
de schaduw tot en met
ad van het seizoen. „We
|n gezamenlijk voor het-
Dat moet niet voor pro-
,i zorgen. Mark en ik ma-
>it seizoen samen af."
lio december gaf Adelaar
Ivan zijn ambities om
Vainer te worden van FC
it. Even daarvoor had de
Iding bekendgemaakt dat
verder ging met Wotte.
u: „Ik heb toen voor me-
ua9t balans opgemaakt, de
op een rijtje gezet. Mijn
let bij FC Utrecht liep af.
ik wel verder bij deze
o ja, onder welke condi-
voelde dat ik er aan toe
eerste trainer te wor-
Jis een langzaam proces
it, weet Adelaar. „Het
4ine verschillen in inzicht
Tark geweest. Details. Bij-
4eld: wat doe met een
4ck die al vroeg in de
qijd wordt overlopen?
"jen, of hem een andere
iht geven. Daar dacht ik
anders over, dan Wotte.
een gegeven moment be-
Jdat je dan zelf wel eens
woordelijk wilt zijn voor
:tie."
werd aan de vrijage van
door het bestuur in
linstantie geen gehoor ge-
Co Adriaanse heette de
L<i troef. Maar de trainer
:e voor de eer, waardoor
weer in beeld kwam.
:ft een groot voordeel,
Adelaar. Als oud-speler
Ij alle spelonken van Gal-
d. Belangrijker nog: hij
'elke speelwijze het op
Frans Adelaar kent alle spelonken van Galgenwaard. foto cpd
portunistische Utrechtse pu
bliek het meest waardeert. „De
mensen willen strijd zien. Maar
arbeid gaat altijd voor kwaliteit
uit. Voetbal is een spel van
duels, die worden op het hele
veld uitgevochten. Zonder strijd
geen resultaat. Ook al ben je
nog zo'n goede voetballer."
Het handhaven van de aan
vallende speelwijze, kortom het
bewaken van het Utrechtse cul
tuurgoed, ziet Adelaar als zijn
belangrijkste taak. „Met mis
schien een nuanceverschil. Zeg
maar hier en daar een aanpas
sing. Zoals we de afgelopen we
ken met FC Utrecht hebben ge
speeld, dat staat me voor ogen.
Naar voren gericht met pressie
op de bal. Waar het om gaat is
dat spelers er vertrouwen in
krijgen dat die speelwijze mo
gelijk is. Uiteraard afgezet tegen
de kwaliteit van de spelers
groep. Welk materiaal is vol
gend seizoen beschikbaar? Dat
bepaalt ook in hoge mate de
manier waarop je voetbalt."
Vanuit zijn actieve carrière
werd middenvelder Adelaar
meegesleurd in het Sturm und
Drang-voetbal van FC Utrecht.
„Ik was niet zo'n agressieve
speler, maar werd wel in die
speelwijze meegesleept. Ik
moest me daaraan aanpassen.
Ik denk dat ik als trainer bij een
soort mix uitkom. En zo veel
verschillen met toen zijn er nu
niet. Wij hadden destijdè een
grillige linksbuiten als Robbie
de Wit. Nu heb je Didier Martel.
Toen hadden we een fysiek
sterk centrum. Nu ook. toen
hadden we een voetballend
middenveld. Nu hebben we dat
ook. Alleen in de club is veel
veranderd. Denk alleen maar
aan de bedragen die er mo
menteel met het betaalde voet
bal zijn gemoeid."
Waar Wotte zich meermaals
beklaagde over beloofde inves
teringen die niet werden ge
daan, hoeft Adelaar niet te gra
ven in zijn geheugen. „Er zijn
door het bestuur geen toezeg
gingen gedaan. Ik heb er ook
geen behoefte aan. Je moet kij
ken naar de financiële moge
lijkheden van de club." Er is bij
FC Utrecht gekozen voor de ge
leidelijke weg en Adelaar kan
zich daarin vinden. „Ik denk
dat het gegeven de situatie bij
FC Utrecht de beste'manier is.
De verschillen in prestaties zijn
dan per seizoen niet zo groot.
We willen allemaal omhoog
met de club en soms zou je wil
len dat het wat sneller gaat. Aan
de andere kant heb je met de
jeugdige talenten die op door
breken staan wel iets om op te
rug te vallen. Alleen moet het
publiek inzien dat er niet zoveel
middelen beschikbaar zijn. We
zullen stapje voor stapje om
hoog moeten."
