Parapsychologisch Instituut 'moe' van scepti
SoW-kerk ziet niets in ritueel met Simonis op aswoensd;
Geloof Samenleving
MET DE AUTO NAAR DE WINTERSPORT?
VRIJDAG 25 FEBRUARI 2000
VANDAAG
OC De heilige van vandaag, Walburgis, was het
nichtje van onze Bonifatius, de apostel van de
FEB Duitse en Friese gewesten. Ze kwam uit een
heel 'nest' van heiligen, want ook haar broers
en een nicht kregen van de katholieke kerk een aureool.
We schrijven de achtste eeuw en zijn in Engeland. Het
christendom heeft daar al wortel geschoten. Walburgis
krijgt een verzoek van haar oom Bonifatius of ze naar het
vasteland wil komen. Want daar is het woord van Christus
nog niet overal in zwang. Walburgis vertrekt en leidt als
abdis een groep nonnen. In Beieren sticht ze klooster, met
een deel voor zowel mannen als vrouwen. Voor Walburgis
het wist werd ze tot hoofd van beide kloosters gekozen.
Dat is een bewijs van haar hoge aanzien, want een vrouw
als baas van een mannenklooster was toen, en zelfs nu
nog, een unicum. Walburgis overleed op 25 februari 779.
Oproep paus om vrede tussen religies
cairo Paus Johannes Paulus II is zijn driedaagse bezoek aan
Egypte begonnen met een oproep tot vrede en een veroordeling
van religieus geweld. De 79-jarige kerkleider zei na zijn aan
komst op het vliegveld van Cairo te hopen dat vertrouwen en
rechtvaardigheid in het Midden-Oosten zullen zegevieren. Het
bezoek aan Egypte is het begin van een pelgrimage langs be
langrijke bijbelse plaatsen. Zijn bezoek aan het grieks-ortho-
doxe klooster Sint Catharina bij de berg Sinaï, waar Mozes vol
gens het bijbelverhaal de Tien Geboden heeft ontvangen,.wordt
zaterdag een moment van 'intens gebed voor vrede en interreli
gieuze harmonie', kondigde hij aan.
Hulpbisschop wil op internet
Hilversum Hulpbisschop De Jong van Roermond wil spreekuur
gaan houden op internet. Hij denkt eraan een paar keer per
maand te gaan chatten met gelovigen of anderen die hem on li
ne vragen willen stellen. Biechten via internet is volgens De
Jong niet mogelijk. De hulpbisschop is enthousiast over het ini
tiatief van een groep pausgetrouwe rooms-katholieken om een
eigen internetomroep op te richten. De gelovigen willen dage
lijks een eucharistieviering en op verzoek rozenkransgebedjes
en preken uitzenden. De Nederlandse kerkprovincie werkt zelf
ook aan plannen om haar internetactiviteiten fors uit te breiden
en te komen tot een soort 'kerkplein' waar mensen elkaar kun
nen ontmoeten.
Kerk verlost van etherpiraten
harkema De hervormde kerk in het Friese Harkema wordt ver
lost van etherpiraten tijdens de kerkdienst. De kerk had al enige
tijd last van een radiopiraat die tijdens de dienst over de verster
ker van de kerk te horen was. Volgens een technisch bureau
werkten de snoeren tussen de versterker en de microfoon als
antenne. Voor de kerk had in de dorpskrant van Harkema de
onbekende piraat gevraagd op zondagochtend stilte in acht te
nemen. Het technisch bureau hoorde van de problemen van de
kefk en bood zijn diensten aan. De kerk moet wel de kosten van
het vervangen van de snoeren betalen, alles bij elkaar zo'n acht
honderd gulden.
Carey erkent wijdingen niet
canterbury Het hoofd van de Anglicaanse Kerk, aartsbisschop
Carey van Canterbury, weigert de bisschopswijding van twee
Amerikaanse priesters te erkennen, die eind januari in Singapo
re plaatsvond. De conservatieve priesters liggen overhoop met
de leiding van de Episcopaalse (Anglicaanse) Kerk in Amerika
over de toelating van homoseksuelen tot het priesterschap. De
wijding van Charles Murphy en John Rodgers werd verricht
door aartsbisschop Moses Tay van Singapore, aartsbisschop
Emmanuel Kolini en bisschop John Rucyahana, beiden uit
Rwanda. De wijding in Singapore was volgens Carey in strijd
met het principe van 'territoriale integriteit' van de bisdommen.
Ook waren de voorschriften van de Anglicaanse kerkprovincies
van Zuid-Oost-Azië en Rwanda niet gevolgd.
Bisschop Ernstprijs voor scriptie
Tilburg De theoloog en muziekwetenschapper M. Hoondert
heeft de Bisschop Ernstprijs 1999 gekregen voor zijn scriptie
over de vernieuwing van het gregoriaans in Nederland tussen
1903 en 1930. De Theologische Faculteit Tilburg kent de prijs
sinds 1995 jaarlijks toe aan de student die de beste doctoraal
scriptie heeft geschreven. Hoondert onderzocht de invoering en
ontvangst in Nederland van de nieuwe gezangboeken met gre
goriaanse kerkmuziek die krachtens een decreet van paus Pius
X uit 1903 werden ingevoerd. Hoondert krijgt de prijs, waaraan
een bedrag van 1000 gulden is verbonden, vandaag uitgereikt.
UTRECHT ANP
De Samen-op-Wegkerken zien weinig in een ritu
eel waarbij kardinaal Simonis en de hervormde
secretaris-generaal B. Plaisier op aswoensdag as
op eikaars hoofd strooien. Het door aartsbis
schop Simonis van Utrecht voorgestelde ritueel
is misschien 'iets te katholiek gekleurd', zei de
woordvoerder van de SoW-kerken gisteren mede
namens Plaisier. In het EO-programma Het Elfde
Uur zei Simonis onlangs van harte bereid te zijn
tot meer toenadering tot protestanten. Volgens
hem hebben rooms-katholieken en protestanten
allebei schuld aan de onderlinge verdeeldheid.
De kardinaal zei ook bereid te zijn in dit jubel
jaar 2000 op aswoensdag (8 maart) zich as op het
hoofd te laten strooien door Plaisier en zelf as op
diens hoofd te strooien. Dit rooms-katholieke ge
bruik zou een teken moeten zijn van boete, ver
zoening en schuld. ,,Het zou moeten inhouden
dat we meteen het voornemen maken dat we ge
zamenlijk meer optreden in gebedsdiensten voor
eenheid", zei Simonis.
Concrete plannen voor het ritueel op aswoens
dag bestaan nog niet, zei de woordvoerster van
de kardinaal. Volgens haar ging het om een
spontane inval van Simonis. Het hoofd van de
RK-Kerk in Nederland heeft over de kwestie nog
geen contact gehad met Plaisier.
De SoW-kerken interpreteren de suggestie van
Simonis als een 'speelse, spontane gedachte', zei
de woordvoerder. Ze vinden het positief dat hij
naar oecumenische verdieping streeft. ,,Daar
staan we open voor. Maar we denken daarbij niet
specifiek aan aswoensdag. We zullen zien of de
ideeën vorm krijgen in platforms zoals de Raad
van Kerken." Hij benadrukte dat de SoW-
nog geen voorstel van Simonis hebben o
gen. ,,Als dat wel gebeurt, zullen de kerkr
serieus bekijken", zei de woordvoerder.
Volgens hem werken de RK-Kerk en d( jy
kerken al veel samen, onder meer in het In[e
kelijk Contact in Overheidszaken en op dia. st
gebied. Ook hielden de Raad van Kerken Ul
Evangelische Alliantie in januari voor he;a
een gezamenlijke kerkdienst. De viering v
de gebedsweek voor de eenheid van de
nen.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met zaterdag.
Finland:
Wolkenvelden e
'Maxima van -5
het noorden.
Denemarken:
Vrijdag een enkele winterse bui, maar
ook zon. Zaterdag perioden met zon en
nagenoeg droog. Middagtemperatuur
ongeveer 5 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ierland:
Geleidelijk perioden met zon en op de
meeste plaatsen droog. Zaterdag voor
al in Ierland weer toenemende bewol
king en regen. Maxima uiteenlopend
van 5 graden in het noorden tot 10 in
het zuiden.
België en Luxemburg:
Vrijdag eerst regen, en in de Ardennen
misschien sneeuw. Zaterdag kans op
mist, daarna geregeld zon. Maxima
rond 8 graden, in de Ardennen lager
Noord- en Midden-Frankrijk:
Wolkenvelden en af en toe regen of
motregen. In Midden-Frankrijk vrijdag
eerst zon of mist. Zaterdag overal kans
op mist en later perioden met zon.
Maxima van 8 graden in de Elzas tot
13 plaatselijk in Bretagne.
Zuid-Frankrijk:
Perioden met zon en kans op mist.
Maxima tussen 12 en 17 graden, za
terdag bij de Pyreneen nog iets zach-
Spanje:
Vrij zonnig en warm. Maxima van 17
graden in het noorden tot 25 plaatse
lijk in het zuiden.
Portugal:
Zonnig en warm. Maxima tussen 18 en
24 graden,
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Flinke zonnige perioden en droog.
Maxima ongeveer 18 graden.
Marokko:
Westkust: veel zon, maar in het zuiden
misschien een regen- of onweersbui.
Maxima aan het strand van 20 in Tan-
ger tot lokaal 30 graden in de buurt
van Agadir.
Tunesië:
Perioden met zon en meest droog.
Middagtemperatuur oplopend tot bo
ven de 20 graden.
Madeira:
Van tijd tot tijd zon, maar ook kans op
een bui. Maxima rond 21 graden.
Canarische Eilanden:
Flinke zonnige perioden en nog een
kleine kans op een bui. Middagtempe
ratuur tussen 20 en 24 graden.
Duitsland:
In de noordelijke helft perioden met
.zon en misschien een winterse bui. In
het zuiden vrijdag enige tijd regen,
maar zaterdag zonnige perioden en
droog, Middagtemperatuur tussen 4
en 9 graden.
Oostenrijk:
Vrijdag aan de noordzijde vanaf 1000
meter kans op sneeuw. In het zuiden
geregeld zon. Zaterdag overal perioden
met zon. Maxima in de dalen ongeveer
7 graden.
Zwitserland:
Vrijdag aan de noord- en westzijde
vanaf 1000 meter kans op sneeuw. In
het zuiden geregeld zon Zaterdag
overal perioden met zon. Maxima in de
dalen ongeveer 8 graden.
Polen:
Bewolkt en perioden met sneeuw, ijzel
of regen. Zaterdag droger en meer zon.
Maxima uiteenlopend van 0 in het
noordoosten tot 6 in het zuiden.
Tsjechië en Slowakije:
Bewolkt en perioden met ijzel of re
gen, in de bergen sneeuw. Zaterdag
geleidelijk droog en zon. Maxima onge
veer 5 graden.
Hongarije:
Vrijdag bewolkt en van tijd tot tijd re
gen. Zaterdag meer zon en droger,
Middagtemperatuur rond 7 graden.
Italië:
Zonnige perioden en mogelijk een bui.
Maxima uiteenlopend van een graad of
10 in het oosten tot 14 in het zuidwes
ten.
Corsica en Sardinië:
Flinke perioden met zon en droog.
Maxima rond 15 graden.
Griekenland en Kreta:
Perioden met zon en vrijwel overal
droog. Maxima overal oplopend tot 12
graden.
Malta:
Perioden met zon en nauwelijks een
bui. Maxima ongeveer 15 graden.
Turkije en Cyprus:
Zonnige perioden en op de meeste
plaatsen droog. Maxima 0 tot 5 gra
den, langs de kust en op Cyprus 10 tot
15 graden.
ZATERDAG 26 FEBRUARI 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 07.34 Zon onder 18.11
Maan op 01.05 Maan onderl0,45
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 08.11 20.35 07.44 20.08
Laag 04.05 16.35 03.46 16.16
Weerrapporten 25 februari 07
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
bewolkt
onweer
V warmtefront
regen
sneeuw
V koufront
SÈk
opklaringen
hagel
lagedruk
mist
windrichting
ft hogedruk
zonnig
19
temperatuur
luchtdruk in
1000 hecto pascal
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/ vr.18.00—19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-5128 030
DIRECTIE
B.M Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
REDACTIE
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chefredactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX
Advertenties: 071- 5323
Familieberichten: 023- 5317 33
023- 5320 216
Redactie: 071- 5321 921
Hoofdredactie: 071- 5315 921
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30 to
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTENTIE
Maandag t/m vrijdag van 8.30 tot
071- 5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtiging ver
het automatisch afschrijven van het
abonnements- geld, ontvangen 1,-
betaling.
VERZENDING PER POST
Voor abonnementen die per post (bini
worden verzonden geldt een toeslag i
aan portokosten per verschijndag.
LEIDSCH DAGBLAD OP CASSETlf I
Voor mensen die moeilijk
hebben of blind zijn (of een andere
leeshandicap hebben), is
van het regionale nieuws uit het Le
Dagblad op geluidscassette beschik
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectuur,
redactie ld@damiate.hdc.nl
Z I
K
N H U I Z
7
0 0.6 New Orleans
4 4.0 New York
Buenos Aires zwaar b(
Casablanca half bew
Johannesburg regen
Los Angeles zwaar lx
4 3 2.1 TelAwv
37 24 0.0 Tokyo
35 25 0.0 Toronto
20 12 0.0 Tunis
20 12 4.0 Vancouver
13 8 0.0
16 7 0.0
10 0 0.0
11 3 2.0
14 7 2.0
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenh'uis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonderd
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth, tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
Ier
Het is niet verwonderlijk dat veel mensen bij de woor
den 'new age' direct denken aan paranormale verschijn
selen. Het woord zweverig, dat in deze context populair
is, komt vermoedelijk van de zwevende geesten die men
sen zagen tijdens spiritistische seances. Ondanks de
vaak laatdunkende reacties heeft praten met overleven
den, voorspellen van de toekomst en lezen van gedach
ten zelden aan populariteit ingeboet. De laatste decen
nia zijn veel serieuze onderzoekers doende de 'parapsy
chologie' een volwassen plek te geven in de wetenschap.
In het Parapsychologisch Instituut in Utrecht spreekt di
recteur Douwe Bosga over zijn vakgebied en het verschil
tussen wetenschap en populisme. Op datzelfde moment
vertelt in Amsterdam 's werelds meest populistische pa
ragnost, Uri Gelier, hoe hij het ziet.
leiden qnno van 't klooster
„Parapsychologie, of 'psi', is de
wetenschap van de paranorma
le (schijnbaar boven de ons be
kende fysische wetten uitstij
gende) vermogens", definiëren
Marcel Hulspas en lan Willem
Nienhuys van de stichting
Skepsis. Niet voor niets staat in
de definitie van Skepsis het
woordje 'schijnbaar'. Want daar
zit natuurlijk de crux. Bestaan
paranormale verschijnselen? Of
bedriegen we onszelf? Skepsis
gaat, zoals bekend, van de laat
ste optie uit.
Voor Douwe Bosga, directeur
van het Parapsychologisch In
stituut (PI), is het bestaan van
psi geen kwestie meer. Vanuit
een prachtig oud pand in de
Utrechtse binnenstad onder
zoeken hij en zo'n veertien col
lega's paranormale fenomenen
op wetenschappelijke wijze. ,,Ik
word zo langzamerhand moe
van sceptici die roepen dat het
paranormale nog steeds niet is
'bewezen'. Waar je over kunt
twisten is de interpretatie van
de tests."
,,We weten", zegt hij met veel
nadruk op het woord 'weten',
,,dat er paranormale fenome
nen bestaan. De zogeheten
'Ganzfeld-experimenten' heb
ben dat aangetoond. Het gaat
daarbij om vrijwel geheel geau
tomatiseerde tests in een labo
ratorium. Daaruit blijkt dat
meer mensen dan je op grond
van het toeval zou mogen ver
wachten, gedachten kunnen le
zen. We zijn op dit moment be
zig met proeven waarin we het
voorspellend vermogen van
mensen aantonen. Met behulp
van sensoren meten we de
huidweerstand van een aantal
proefpersonen. Die krijgen ver
volgens drie soorten afbeeldin
gen te zien: neutrale, erotische
en geweldadige plaatjes. De re
sultaten tot nu toe geven aan
dat proefpersonen intenser rea
geren op de gewelddadige' af
beeldingen 'voordat' ze die te
zien krijgen. Bij erotische plaat
jes is de reactie op voorhand al
minder en bij neutrale blijft die
min of meer achterwege."
Bosga is ervan overtuigd dat
mensen voortdurend bestookt
worden door buitenzintuiglijke
prikkels, zoals voorgevoelens,
boodschappen van gene zijde,
gedachten van anderen, enzo
voort. Op de één of andere ma
nier verbleken die echter bij de
vele zintuiglijke indrukken die
we constant krijgen. Bosga:
„Vergelijk het met het feit dat je
overdag de sterren niet kunt
zien. Ze zijn er wel, maar de
zon schijnt zo sterk dat het licht
van de sterren ons daardoor
niet bereikt. Sommige mensen
zijn meer naar binnen gericht
en hebben daardoor het ver
mogen voorbij zo'n storings
bron te kijken."
Het klinkt uit de mond van
Bosga allemaal heel aanneme
lijk. Toch verschilt in de grond
van de zaak zijn theorie niet
veel met die van populaire 'pa
ranormalen', zoals Jomanda en
Uri Geiler. Bij het noemen van
de naam Geiler, die op dat mo
ment toevallig in Nederland is,
kijkt Bosga wat meewarig.
In het Parapsychologisch In
stituut hangt een neutrale kan
toorsfeer: foldertjes en een en
kel serieus boek sieren de lees
tafel in de wachtkamer. .Een
tijdschrift als Paravisie kom je
er niet tegen. Waarschijnlijk is
dat van te twijfelachtig allooi.
Nu leert een willekeurige greep
uit het maartnummer inder
daad dat er in zo'n blad geen
woord van twijfel of spoor van
kritiek over het paranormale en
paranormale praktijken is te
vinden. Laat staan dat er ook
maar een poging wordt gedaan
om enige wetenschappelijke
objectiviteit te betrachten. Het
blad bestaat echter in deze
vorm al zo'n vijftien jaar en
heeft een trouwe groep lezers.
De toekomst voorspellen, ge
dachten lezen, met de overle
denen praten, het is allemaal
gesneden koek voor de redac
tie. Het tijdschrift opent deze
maand met een artikel over het
karakter van Maxima Zor-
requita zoals paragnost Heijk
de Gelder hierover berichten
'doorkreeg'.
Showbizz-presentator Albert
Verlinden laat helderziende
Francesca zijn handen lezen.
Ene Jan Stuivenberg legt uit hoe
je met een bandrecorder stem
men van overledenen kunt op
vangen. En medium Jomanda
geneest een ernstig zieke via
een droom. Het is een wereld
van verschil met de voorzichti
ge wetenschappers van het Pa
rapsychologisch Instituut.
„Uri Geiler", herhaalt Douwe
Bosga peinzend op de vraag
wat hij van hem vindt. „Ja, hij
brengt de parapsychologie wel
bij een groot publiek onder de
aandacht, maar niet altijd op
een gunstige manier. Hij is een
keer door een camera betrapt,
terwijl hij een lepeltje boog met
zijn handpalm in plaats van
met zijn mentale krachteri. Nu
hebben wij hem nooit onder
zocht, mqar het kan goed zijn
dat hij oprecht is. Hij is echter
ook maar een mens en zal mo
menten hebben waarop het
niet wil lukken.
Bosga kan niet onverdeeld
positief over Geiler zijn. Met
negatieve gedachten onderdruk
je je paranormale vermogens, is
het credo van Geiler. „Denk po
sitief, wees optimistisch en ge
loof in jezelf', is zijn bood-
schap. Hoewel hij zegt afstand
te hebben gedaan van de
'showbizz-Geller' die in de ja
ren zeventig furore maakte, kan
hij het niet laten om met veel
gevoel voor entertainment toch
even een lepel en een sleutel te
buigen.
Als klapstuk laat hij een klein
zaadje in z'n hand groeien. Hij
heeft het in de afgelopen veer
tig jaar al duizenden malen op
het podium laten zien. Nog
steeds verbaasd roept hij het
publiek op om te komen kijken.
Zeker honderd mensen duwen
zich hongerig een weg naar het
wonder. Inderdaad, één van de
minuscule zaadjes in Gellers
hand lijkt iets groter te zijn dan
de rest, en de lepel is inderdaad
flink verbogen. Even later
claimt Gelier dat hij een manier
heeft gevonden om het verou
deringsproces te vertragen.
De bekendste tegenstander
van Gelier is de Amer
goochelaar James Ran jl
organiseert al jaren
waarin hij de 'gaven' vai
als goedkope good
neerzet®Waarschijnlijk i
daarom zo fel als het ov<
tici gaat. Randi heeft h
daardoor ook veel van z
lega-paragnosten, veel
waardigheid gekost.
Een avondje Gelier, hc
nerend ook, laat zien
Bosga en z'n Parapsychi
Instituut weinig op heb!
de meer populaire pa
ten. De anekdotische
voering' voor hun parar
krachten geeft eerder
ding voor scepsis, dan d<
dichter bij een antwoorc j
op de prangende vraag
waar?
'c jav
Ondanks vaak laatdunkende reacties heeft het paranormale niet aan belangstelling ingeboet,
publiek.
Regel nü de Internationale Reis- en Kredietbrief Plus.
Uw garantie voor een zorgeloze vakantie.
Als uw auto afhaakt, rijdt u gewoon verder in een
vervangende auto.
Kom langs of bel gratis 0800 - 0503
anwbJ