Erven: 'Wethouder liegt'
Cabaretfestival is
een vrouwenzaak
Rob Scholte dwingt tot herbezinning
Cultuur Kunst
Ruimtelijke kwaliteit
Chailly blijft zich verbazen
'Marv!' voegt aan Gaye niets toe
ns angeles Zangeres T-Boz van de Amerikaanse meidengroep
IC is samen met haar band genomineerd voor verscheidene
jrammy's, de belangrijkste prijs voor populaire muziek in de
ierenigde Staten. Volgende week woensdag vindt de jaarlijkse
prijzenregen plaats in de Staples Centre in Los Angeles. Dit jaar
dingen opvallende veel nieuwe artiesten mee, zoals eerderge-
I loemde TLC, de Backstreet Boys, zanger Marc Anthony en
ioulzangeres Macy Gray. In de categorie oudgedienden vallen
inder andere reggaeband Steel Pulse en gitarist Carlos Santana.
Maar warmt op in België
issel Doe Maar gunt de primeur voor het eerste reüniecon-
t niet aan Nederland, maar aan de zuiderburen. De legenda-
che popgroep geeft twee opwarmconcerten in België: op 17
ipril in Gent en op 18 april in Brussel. De band, die vijftien jaar
eleden op het hoogtepunt van het succes stopte, heeft kortge-
fden besloten tot deze vooroptredens om te oefenen voor de
estien reünieconcerten die ze in de maanden mei en juni ge-
pi en in het Rotterdamse Ahoy. Kaarten voor de Belgische con-
erten zijn vanaf vrijdag onder meer te bestellen via de website
an het Belgische entertainmentbureau On The Rox: www.on
-rox.be
lano Lennon moet 3,5 miljoen kosten
onden De piano waarop John Lennon ooit 'Imagine* compo-
ieerde, kan het meest dure pop-verzamelobject ooit worden.
leSteinway moet dik 3,5 miljoen gulden opbrengen tijdens een
eiling op internet. De met hout afgewerkte piano is tot 9 okto-
er, wanneer Lennon 60 had moeten worden, te bezichtigen in
Beaües Story Museum in Liverpool.
I :en
ib;
theater recensie
wunand zeilstra
fee finale van het Leids Cabaretfesti-
Gezien: 17/2, schouwburg Leiden.
toit was cabaret een man-
inzaak. Zeker tijdens de vele
ibaretfestivals waren de he
rn meestal verreweg in de
erderheid. Dat tijdperk lijkt
irgoed ten einde. De twee
annen die nog wel tot de
live finale van het Leids ca-
iretfestival waren doorge-
ongen, zijn door de jury
aar huis gestuurd. Tijdens de
nale, aanstaande zaterdag,
uilen uitsluitend vrouwen te
rn elkaar in het strijdperk
eden. Sara Kroos, Anousha
'zumé en Reijn Goed alias
enate Reijnders en Kim Goe-
egebure hebben een finale-
aats veroverd.
)at het voor Guido Weijers
Marco van Es afgelopen is
alt goed te verdedigen. Hun
ptreden is in vergelijking met
at van de dames aanmerke-
onzekerder van aard. Het
egsturen van Weijers ontlok-
aan de zaal aanvankelijk
ög enig boegeroep, maar
len leek zich er snel bij neer
_jen. Guido Weijers' op-
eden kent vele sterke mo
lenten. Alleen is zijn materi-
soms nog te voor de hand
!gend en heeft hij zichzelf in
'ti te strak schema geperst.
contrasteert de dromer
iet de jonge, geslaagde ma-
'ger. Laatstgenoemd typetje
te clichématig van opzet. En
iet spottende kritiek op de
eghoofdigheid van sommige
tfio- en televisiespelletjes
kun je eigenlijk al niet meer
met goed fatsoen aankomen.
Van Es is de vreemde vogel
die nog op zoek is naar zijn ei
gen vorm en inhoud. Nu eens
is hij kwetsbaar ontwapenend,
vaker echter is hij de draad
van zijn programma volledig
kwijt en lijkt het alsof hij maar
wat aanrommelt. Voor de- ge
wenste losheid en de beoogde
wereldvreemdheid van zijn
antiheld heeft Marco van Es
nog te weinig vaardigheden in
huis.
De vrouwen daarentegen
beschikken allen over een
krachtige uitstraling. Sara
Kroos en Anousha N'zumé
zijn bovendien muzikaal sterk
en formuleren met name in
hun liedjes de thematiek van
hun optreden. Reijn Goed
moeten het vooral hebben
van hun visuele humor die op
vrijwel pure leegte is geba
seerd. Hun grappen, zoals bij
voorbeeld het gestoei met po
pulaire meisjesnamen, blijken
te werken ('Wendy's worden
nooit oud - ooit van oma
Wendy gehoord?!'), maar de
vraag naar de houdbaarheid
van dit soort humor dringt
zich altijd al vrij gauw op.
Aanstaande zaterdag zal het
blijken.
Nu al kan deze 22ste editie
van, het Leids cabaretfestival
worden omgedoopt tot vrou-
wenfestivaleditie en neemt
daarmee een unieke plaats in
de geschiedenis van het Leids
Cabaret Festival in. Aangezien
de finalekandidaten elkaar
kwalitatief niet ver ontlopen,
kan de wedstrijd nog span
nend worden.
Steneveltpark definitief afgewezen als locatie Van Doesburgfontein
De erven van stijlkunstenaar Theo van Doesburg hebben
het plan om de Van Doesburgfontein te bouwen in het
Steneveltpark in de wijk De Kooi definitief afgewezen.
De erfgenamen beschuldigen cultuurwethouder A.
Pechtold bovendien van het vertellen van leugens. De
wethouder zou willens en wetens zijn afspraken niet na
komen en in de pers een verkeerd beeld schetsen van de
procedure rond locatiekeuze voor het veelbesproken
monument.
leiden* dering, vorige maand, zei
Pechtold dat hij nooit heeft toe
gezegd met de stichting over
een andere locatie te overleg
gen. Ook dat is volgens Van
Moorsel onjuist. In een brief
van b en w aan de erven, van 20
september j.l., staat namelijk:
'Binnenkort zullen wij met de
stichting Vierkant in Vierkant in
overleg treden om alternatieve
locaties op haalbaarheid en ge
schiktheid te onderzoeken."
Dat overleg is er nooit geweest.
Sterker nog: een brief van 18
oktober, waarin de erven nega
tief reageren op de afwijzing
van het Stationsplein, is zelfs
nooit beantwoord.
Pas op 14 januari werden de
erven op de hoogte gesteld van
het voorstel voor twee nieuwe
locaties die b en w op eigen
pablo cabenda
In een brief aan het Leidse col
lege van b en w geven de erfge
namen op niet mis te verstane
wijze blijk van hun ongenoegen
over de communicatie tussen
de wethouder en betrokkenen.
Zowel de erven Van Doesburg
als de stichting Vierkant in Vier
kant zijn het oneens met de
keuze voor het Steneveltpark en
zouden de fontein graag op het
Stationsplein gezien. In dag
blad Trouw zei Pechtold on
langs dat Wies van Moorsel,
één van Van Doesburgs erfge
namen, akkoord zou zijn met
het Steneveltpark. Bezijden de
waarheid, beweert Van Moorsel
in haar brief.
In een raadscommissieverga-
houtje hadden gekozen. Het
Steneveltpark was daar één van.
Volgens de brief van de erven
kwam de toegezegde documen
tatie pas op 1 februari 'als mos
terd na de maaltijd', twaalf da
gen na de raadscommissie
waarin het gewraakte besluit
viel.
De erven wilden het park nog
wel zien alvorens een definitief
besluit te nemen. Na de locatie
in ogenschouw te hebben ge
nomen is besloten om de au
teursrechten niet aan de ge
meente Leiden over te dragen.
In de brief stellen de erven dat
de locatie niet de allure heeft
die 'het betreffende monument
van een wereldberoemd kun
stenaar als Theo van Doesburg
toekomt.' De plek ligt volgens
hen ook teveel buiten de route
die nogal wat (buitenlandse)
bezoekers in Leiden nemen.
Van Moorsel beklaagt zich in
haar brief over het feit dat de
gemeente schijnbaar geen besef
heeft van de waarde van het
monument en de kosten van de
reconstructie. Ze noemt de
deadline waarbinnen de stich
ting de sponsoring rond zou
moeten krijgen 'schofferend'.
„Terwijl u zelf meer dan tien
jaar nagelaten hebt een aange
houden motie die het toenmali
ge raadslid B. Stöxen in 1989 in
diende om de Van Doesburg
fontein voor het station te
plaatsen, opnieuw op de agen
da te plaatsen."
De stichting Vierkant in Vier
kant legt zich niet neer bij het
besluit van het gemeentebe
stuur. Vorige week drong de
stichting er bij b en w op aan
om de locatiekeuze opnieuw op
de agenda van de raadscom
missie cultuur te plaatsen.
In Trouw meldde Pechtold
ook dat op het Stationsplein al
een ander kunstwerk komt. Er
zou een opdracht aan Jan Wol
kers op tafel liggen om een mo
nument 'Leiden, stad voor
vluchtelingen' te maken. De
schrijver/kunstenaar weet
evenwel van niets: „Ik weet wel
van een plan voor een monu
ment, maar ik ben door nie
mand benaderd. Ik heb ook he
lemaal niets met 'Leiden, stad
voor vluchtelingen", reageert
Wolkers desgevraagd.
Wethouder Pechtold was gis
teren en vanochtend niet be
reikbaar voor commentaar.
Expositie van mooie vrouwen in Fries Museum
leeuwarden johanna schuuraaan jfg IIÜhË
Als er één hedendaagse Neder
landse kunstenaar is van wie ie
dereen gehoord heeft, dan is
dat Rob Scholte (1958). Is het
niet vanwege zijn werk, dan wel
vanwege de aanslag die eind
1994 gepleegd werd op zijn le
ven waarbij Scholte zijn beide
benen verloor. Scholte heeft
zich na die gebeurtenis altijd
zeer strijdbaar getoond en de
media nooit geschuwd. De me
dia waren altijd al belangrijk
voor hem, hij put er de inspira
tie uit voor zijn schilderijen. In
het Fries Museum in Leeuwar
den is een tentoonstelling ge
opend van zijn meest recente
werk. 'Plug-in' heet de expositie
van 32 schilderijen. Het kan bij
na niet gepland zijn, maar de
tentoonstelling sluit goed aan
op de commotie in de media
waar museumdirecteur Wim
van Krimpen op het moment
voor zorgt.
Scholte en Van Krimpen heb
ben een vergelijkbaar doel voor
ogen: het afstoffen en het an
ders laten beleven van overbe
kend cultuurgoed. Bij van
Krimpen gaat het om het Friese
cultuurgoed, bij Scholte om
beelden uit de media die ieder
een kent. Van Krimpen verzet
zich tegen de vanzelfsprekend
heid waarmee zelfs het onbete-
kenendste potscherfje wordt
gekoesterd en Scholte verzet
zich tegen de vanzelfsprekend
heid waarmee kunst met een
grote K gekoesterd wordt. Voor
hem zijn mediabeelden net zo
waardevol.
Van Krimpen rammelt de
Friese museumwereld door el
kaar en Scholte schudt de ico
nen uit de moderne beeldcul
tuur eens op. Beiden zorgen er
daarbij wel voor dat er iets
nieuws uit komt rollen, iets dat
fris en vaak genoeg verrassend
is. Scholte gebruikte voor zijn
nieuwe schilderijen afbeeldin
gen van mooie vrouwen die be
kend zijn uit de film, de mode,
of de muziek. Met behulp van
de computer bewerkte hij de af
beeldingen. De ontwerpen die
zo ontstonden zijn op doek ge
schilderd. Ze meten allemaal 75
bij 100 centimeter. Geen foto
uit een glossy tijdschrift is zo
maar een foto, er worden altijd
foefjes uitgehaald met make
up, belichting, camerastand
punt, kleurenfilters en lenzen
om het resultaat zo ideaal mo
gelijk te maken.
De vrouwen in de magazines
zijn te mooi om waar te zijn.
Scholte gebruikt dezelfde foef
jes om de vrouwen te vervor
men en ze worden er alles be
halve mooier van, ze krijgen de
vreemdste vormen en grimas
sen. Alsof je ze ziet via lachspie
gels, bolle lenzen, vloeistofdia's,
bewegend water, of gebroken
glas. Scholte put eveneens uit
het ruime arsenaal aan schil
derkunstige trucs uit de afgelo-
lipte'.
pen eeuw. Hij abstraheert, her
leidt tot losse kleurvlekken, ar
ceert in lijnen, geeft grillige de
coraties, maakt felle kleurcon
trasten en zelfs blokjesmozaïe
ken.
De tentoonstelling is er een
vol dubbele bodems. De schil
derijen hebben stuk voor stuk
een posterachtige zeggings
kracht, maar de voorstelling is
vaak allesbehalve duidelijk. Wij
zijn zo gewend aan technische
ingrepen in een beeld, dat je in
eerste instantie niet eens op
kijkt van de schilderijen. Pas bij
de tweede blik ontstaat een on
behaaglijk gevoel. Dit werk laat
je voelen hoe gemakkelijk je ge
manipuleerd wordt met behulp
van een paar technische trucs.
De aantasting van de vertrouw
de, perfecte beeltenissen is bij
na heiligschennis.
Over het algemeen wordt aan
een 'echt' schilderij meer waar
de gehecht dan aan een foto uit
een tijdschrift, maar hoe zit dat
als het schilderij een vervor
ming van zo'n foto is? Is het
schilderij origineel omdat er
maar één van is? Of was de foto
die in enorme oplagen ver
spreid werd het origineel?
Scholte dwingt de kijker tot een
herbezinning op de waarde van
dingen. De titel 'Plug-in' zegt
het al: je plugt in op het inter
net en alles uit onze beeldcul
tuur is zo op te vragen en te
manipuleren, waardevol of niet.
'Plug-in', tot 24 april in het
Fries Museum in Leeuwarden.
Openingstijden: di. t/m za. 11-
Stadsbestuurders denken vaak
dat er een kloof is tussen hen en
de burgers. Die kloof is er zeker
niet als het gaat om de trots op
de monumentale binnenstad
van Leiden.
Hoewel vol
gens de huidi
ge bouwvoor
schriften en
andere regel
geving om
mensen tegen
onheil te be
schermen, de
Leidse binnen
stad helemaal
niet gebouwd
had mogen
worden, is het
wonen in dè
binnenstad
populairder
dan ooit. Het
wervende ge
zicht van Lei
den wordt in
belangrijke
mate door de
binnenstad be
paald. Eeu
wenlang hebben Leidse bestuur
ders en burgers zich druk ge
maakt over de ruimtelijke
vormgeving van de stad. Ruim
telijke kwaliteit kwam tot stand
door de combinatie vaneen
sterke sturing door de stedelijke
overheid, opdrachtgevers die
wisten wat zij wilden en vakbe
kwame bouwmeesters, die zowel
de architectuur als de steden
bouw beheersten.
Onze huidige stadsbestuurders
menen het echt als zij zeggen
dat zij de ruimtelijke kwaliteit
van de stad willen ondersteu
nen, uitbreiden, versterken en
verbeteren. Maar het is niet
meer zo duidelijk als vroeger.
Bestaat de stad nog wel? Zo ja,
wat is dat dan? De interessante
en moedige paper over Rijnstad,
waarbij Leiden wordt 'opgehe
ven', gaat mede hierover. De ste
delijke vormgeving is eeuwen
lang de dominante factor in de
aandacht van de lokale politici
geweest, maar is nu slechts één
van de vele ondenverpen waar
mee een ongestuurde en onsa
menhangende organisatie zich
bezighoudt. Hierbij zijn wet
houders en ambtenaren onder
ling eikaars concurrent. Anders
dan vroeger hebben risicodra
gers van bouwinitiatieven nau
welijks tijd en willen zij liever
snel winst dan een goed resul
taat. Onderwijl hebben archi
tecten en stedenbouwers het
over een crisis in hun discipline
(s).
Voor ridmlelijke kwaliteit geldt
het zelfde als voor andere uitin
gen van kunst en cultuur: er is
permanent inhoudelijke discus
sie nodig. Discussie schept ver
warring en onzekerheid. Maar
ook werkt discussie stimulerend
CEES WAAL
en helpt zij beleidsmakers en
ontwerpers om helder te krijgen
wat de essentie is. Kritische dis
cussie leidt tot verbetering van
de kwaliteit. Helaas mogen of
durven raads
leden bij grote
bouwinitia
tieven geen te
genspel meer
te geven. Kri
tiekloos aan
vaardden zij
het wanstalti
ge bouwplan
voor de Socia
le Verzeke-
ringsBank bij
het station. In
de politieke
wandelgan
gen kun je nu
horen hoe het
grijze wange
drocht tegen
valt. Er is
niets van ge
leerd. Nog le
lijker dan het
SVB-gebouw
wordt immers
het gebouw daartegenover. Ik
bedoel het gebouw met cle 'drie
tietenvan de bekende Ronnie
van der P. dat in de plaats van
de sloopflat komt. Bij het zien
van de overgeflatteerde tekenin
gen voor dit gebouw deed de
raadscommissie weer wilden-
thousiast.
Er is kans op een kentering ten
goede. De gemeente onderkent
nu zelf ook dat het niet goed
gaat met de ruimtelijke kwali
teit in Leiden. Dat valt te lezen
in de voorzichtige en nog wat
vage 'Tussenstap Nota Ruimte
lijke Kwaliteit'. Komende zon
dag wordt de nota gepresenteerd
in Het Kijkhuis op een bijeen
komst van het Rijnlands Archi
tectuur Platform (RAP). Het RAI*
komt steeds beter uit de verf en
kon wel eens de belangrijkste
bondgenoot van de gemeente
u/orden bij het daadwerkelijke
realiseren van ruimtelijke kwa
liteit. Hoopgevend uit oogpunt
van bestuurlijke vernieuwing is
dat niet de seniorwethouder
Tjeerd van Rij de bijeenkomst
zal opluisteren, maar de nog
nieuwe wethouder Melanie
Schultz van Haegen. Zij is nu
wethouder economische zaken,
maar heeft als raadslid haar
sporen meer dan verdiend door
haar goede discussienota archi
tectuur 'Over vorm en inhoud
(14 september 1998). Als ruimte
lijke kwaliteit weer de zorg van
het gehele college van burge
meester en wethouders wordt,
kunnen ook twee kerntaken van
het stadsbestuur bij de stedelijke
vormgeving worden hersteld.
Het stadsbestuur geeft weer een
duidig richtingen treedt weer
op als een goede opdrachtgever,
die weet wat hij wil.
FOTO PR/FRIES MUSEUM
Concertgebouworkest op tournee in Japan
Concertgebouworkest treedt
twee keer op in Tokyo. Voor de
overige concerten trekt het ge
zelschap door het hele land.
Van de havenstad Nagasaki in
het uiterste zuiden tot aan Sap
poro op het noordelijkste ei
land Hokkaido. In deze laatste
stad stond ruim een week gele
gen nog een vijftien meter hoge
replica van sneeuw van het Am
sterdamse Concertgebouw. Het
was onderdeel van het jaarlijkse
Sapporo SneeuwfestivaJ en spe
ciaal voor de komst van het or
kest gemaakt.
De rondreis door Japan
maakt deel uit van een grote
millenniumtournee rond de
wereld. Het orkest bezocht eer
der al Wenen, Londen, Toronto
en New York. Na het laatste
concert op 24 februari in
Nagoya keert het terug naar de
thuisbasis in Amsterdam.
tokyo hester van nunen
Het Koninklijk Concertgebouw
orkest is begonnen aan een
tiendaagse tournee door Japan.
In het kader van de herdenking
van de 400-jarige handelsrelatie
tussen Nederland en Japan
geeft het bij de Japanners ge
liefde orkest negen concerten.
Voor chefdirigent Riccardo
Chailly is het een uitdaging.
„Op het gebied van klassieke
muziek is Japan een van de
meest internationale landen ter
wereld", verklaarde de Italiaan
se maestro gisteren tijdens een
persconferentie in Tokyo.
Hoewel de chefdirigent de
115 musici van het Concertge
bouworkest alweer voor de vijf
de keer naar Japan leidt, ver
baast hij zich nog steeds over
de warme belangstelling die zij
genieten bij het publiek. Het
theater recensie
susanne lammers
Stelling: Marvi Door Nadine Lavern.
J:Jan Ritsema. Gezien. 17/2, LAK-
theater, Leiden.
is het verhaal van een
De Amerikaanse Nadine
maakte een voorstelling
|haar fascinatie voor Marvin
ie over te .dragen. Dat is een
jd doel. Alleen, het meest ef-
tieve. middel daartoe blijft
llaten horen van zijn mu-
fc en dat doet Lavern nou
F heel weinig. Zij gaat er van
tot de zaal vol zit met trou-
s die weten waar het over
t Maar toch ook weer niet,
vandaar haar
'Marv!'
De hypnotische kracht, de
seksuele energie die uitgaat van
de soulzanger Gaye, die op zijn
44ste door zijn vader doodge
schoten werd, is wat haar boeit
en ook wel een beetje jaloers
maakt. Naar het waarom van
die aantrekkingskracht is ze op
zoek gegaan, en daar vertelt ze
over vanuit verschillende in
valshoeken. Lavern probeert
Gaye in woorden te vatten, in
herinneringen, associaties en
droge feiten. Niets leidt af van
haar verhaal: op het podium
staat een vrouw in een grijs pak
met witte gymschoentjes tussen
apparatuur, mengpaneeltjes en
videoschermen. Wat ze doet is
vooral, achtergrondinformatie
geven, net zo veel over zichzelf
als over haar held. Een strak be
toog is het niet. Soms heeft het
het karakter van een therapeu
tische spreekbeurt, een lang
zaam doormalende woorden
brij. Dan ineens gooit ze er een
prachtige anecdote doorheen,
zoals wanneer ze vertelt over de
associaties die ze krijgt bij de
muziek van Gaye.
Ze beschrijft haar perste ken
nismaking met een kerk die de
door de Heilige Geest geïnspi
reerde extase centraal stelt.
Doodsbang waren zij en haar
kleine broertje van aJ die rare
lui die ineens stapelgek zijn ge
worden. Die verhalen zijn het
zout in de pap, want de kunst
een verhaal beeldend te vertel
len beheerst ze tot in de punt
jes. Maar wanneer het gaat om
Marvin Gaye zelf, boeit ze veel
minder. Haar verklaringen voor
het fenomeen Gaye zijn niet
heel verrassend. Ze bewandelt
bekende paden: zijn kerkse
achtergrond, de techniek om
wereldse muziek te zingen op
religieuze wijze, zijn lef en zijn
einde natuurlijk, dat niet weinig
aan de mythevorming rond
Gaye heeft bijgedragen. Maar
ze voegt daar nauwelijks iets
nieuws aan toe. Haar bewonde
ring heeft haar een beetje dwars
gezeten, ze heeft Gaye teveel
eer willen geven. Dat is jammer.
Op het allerlaatst gaat het nog
even over wat de fan nou eigen
lijk betekent voor het idool. De
onnadrukkelijke manier waar
op ze zo de hele voorstelling in
een nuchter perspectief plaatst,
geeft aan dat ze veel meer kan.
Amsterdam Brian Ferry, voormalig zanger van de
rockband Roxy Music en al geruime tijd solo-ar
tiest, trad gisteren op in het Concertgebouw in
Amsterdam. Het optreden van Ferry maakte deel
uit van het Vocaal Festival, een evenement waarbij
de menselijke stem in al zijn facetten centraal staat tien jaar.
In 53 concerten staan in zowel de grote als de klei
ne zaal vocalisten van divers pluimage in de schijn
werpers. Op het programma staat onder meer nog
een optreden van jazz-zangeres Dianne Reeves en
een masterclass voor kinderen tussen acht en veer-
