'Kunstuitleen heeft juist winst geboekt'
Pechtold wendt
ateliercrisis af
'Niet iedereen is
even gedisciplineerd'
Cultuur Kunst
Afscheid op Valentijnsdag
*ote Prijs' ook in de jazz
'Pr-stunt' valt slecht bij gedeputeerde
Macabere muzikale shows
ito irleeswedstrijd in Leiden
pil Wie is de voorleeskampioen van Leiden? Dat wordt
^nmiddag vastgesteld tijdens de Leidse voorronde van de
nale Voorleeswedstrijd. Het evenement begint om 14.00
de Tuinzaal van de Leidse Burchtsociëteit. Acht voorlees-
ioenen uit groep 7 en 8, uitgekozen door verschillende ba-
olen uit Leiden, zullen het podium beklimmen om een
'JP ent uit een zelfgekozen kinderboek ten gehore te brengen.
eskundige jury beslist wie zich de Leidse voorleeskampi-
H iag noemen. De winnaar mag een jaar lang het wissel-
15 'e mee naar school nemen. Daarnaast zullen de drie beste
zers Leiden vertegenwoordigen in de kwartfinales van de
iale Voorleesdag.
pk-
|les Jan de Bont is een van de grote kanshebbers op een
ie n|en Framboos voor zijn film The Haunting. De onderschei-
ou een twijfelachtige eer betekenen voor de Nederlandse
■ur, aangezien de Gouden Framboos bedoeld is om de
ste film van het afgelopen jaar te duiden. The Haunting
t pai vijf nominaties. Dat zijn er drie minder dan de twee
idigi te kanshebbers, Star Wars - The Phantom Menace en de
elijki che bedoelde western Wild Wild West met Will Smith. An-
kui ansrijke kandidaten zijn Big Daddy en horror-hype The
is d Vitch Project. De Frambozen worden toegekend door een
I: „2 van 450 filmkenners. De winnaarslijst wordt op 25 maart,
igin voor het Oscargala, bekendgemaakt. Nog niemand ooit
kan zijn beloning, een met goudspray bewerkte plastic fram-
nee; ip een super 8-filmrolletje, opgehaald.
gen
anne Moore in Hannibal
Lech
ippt geles De Amerikaanse actrice Julianne Moore volgt Jodie
oi op als FBl-agente Clarice Starling in de vervolgfilm Han
den )p de uiterst populaire thriller The Silence of the Lambs
igmi nathan Demme. De opnames voor de verfilming van de
lillei lamige roman van Thomas Harris beginnen in de lente,
bou icdelijk in de Toscaanse hoofdstad Florence. Julianne
g G speelt naast Sir Anthony Hopkins, die er uiteindelijk mee
»rmee ingestemd opnieuw de rol van seriemoordenaar
ibal the cannibal' Lecter te spelen. Zijn eerste interpreta-
zen idit hyperintelligente monster leverde hem in 1992 een
op. Hannibal wordt geregisseerd door Ridley Scott, de ci-
nisa van bekende films als Alien, Blade Runner en Thelma and
;ew
vai het Alphense café Querelle, waar zaterdag om 17.00 uur
t de uurschildering wordt onthuld. Wethouder Dales zal hier-
mii nvezig zijn. Het kunstwerk is gemaakt door Maartje
een studente fotografie aan de kunstacademie. Zij zal de
ïnruimte van het café verfraaien met een combinatie van
wo irukken en schilderwerk. Querelle houdt hiermee een tra-
ere. Elk jaar geeft het café een andere kunstenaar de
ijn of haar werk langs deze weg 'onder de mensen' te
jven en. Publiek is welkom bij onthulling in Querelle aan de Ju-
>bro raat 32 in Alphen aan den Rijn.
lijke
ij d
>pre
de Bont: slechtste film-nominatie
hulling kunstwerk in Alphens café
aan den rijn» Drinken, praten én naar kunst kijken. Dat
Amsterdam De Amerikaanse danseres Valerie Valentine (44) nam
gisteravond, na vijftien jaar, op Valentijnsdag als solist afscheid van
het Nationaal Ballet. Nog eenmaal liet ze zich van haar beste kant
zien tijdens een benefiet galavoorstelling in een uitverkocht Carré in
Amsterdam. Het benefietgala is de permière van haar stichting Valen-
tijn, die geld inzamelt voor de bestrijding en genezing van kinderziek
tes. De afscheidsvoorsteling van Valentine bracht 140.000 gulden op
voor het Duchenne Parent Project voor kinderen met de spierziekte
van Duchenne.
foto anp/koen suyk
Garenmarkt-plan morgen in commissie
leiden pablo cabenoa
Bijna was het crisis. Het be
stuur van Stichting Atelierbe-
heer Leiden dreigde op te
stappen als de gemeente niet
binnen twee maanden zou
reageren op het Ontwerp-Be-
drijfsplan voor het stadsate-
lier Garenmarkt 1. En prompt
staat het Leidse atelierbeleid
op de agenda voor de com
missievergadering, morgen
avond. Ruim binnen het ulti
matum, maar wel een jaar na
het verschijnen van het be
drijfsplan van de stichting
Atelierbeheer.
In oktober 1998 werd Stich
ting Atelierbeheer Leiden op
gericht door nota bene de ge
meente zelf. Het beheer van
de stadsateliers was namelijk
in handen van diverse ambte
lijke diensten en dat werkte
volgens een cultuurnota van
1997 'oneigenlijk gebruik' en
'ongelijke beschikbaarheid'
van stadsateliers in de hand.
De Stichting Atelierbeheer
Leiden moest daar een eind
aan maken en kreeg de ver
antwoordelijkheid voor de
exploitatie van het atelier-
pand aan de Garenmarkt. Dat
was in datzelfde jaar gekocht
van de Rijksgebouwendienst.
Door het uitblijven van ge
meentelijke regelgeving ech
ter, bestond de stichting ruim
een jaar alleen op papier. In
een bestuursvergadering van
afgelopen vrijdag stelde de
Stichting Atelierbeheer Lei
den dat de maat vol was. En
door de 'afwezigheid van
voortgang' besloot het voltal
lige bestuur zijn zetel be
schikbaar te stellen bij verder
uitblijven van een reactie.
Daar heeft wethouder
Pechtold nu op tijd een stokje
voor gestoken. De wethouder
verklaarde gisteren dat hij ge
durende een periode van vijf
tien maanden op zoek is ge
weest naar geld. En inmid
dels heeft hij dat gevonden.
,,Ik geef volmondig toe dat
het te lang heeft geduurd,
maar het grootste probleem
waren de financiën. Ik kon
niet zomaar het plan goed
keuren zonder de benodigde
middelen. Nu hebben we
twee ton ter beschikking
staan voor de Stichting Ate
lierbeheer Leiden. En het be
drijfsplan komt in de raads
commissie cultuur ter spra
ke."
Daarmee is voor Pechtold
de kous niet af. „Voor mij is
niet meer dan netjes om nog
eens met het bestuur van de
stichting rond de tafel te gaan
zitten en in alle rust de zaken
nog eens te bespreken."
CBK-directeur voelt zich niet bedreigd door PvdA-voorstel tot afschaffing
jodite van Nederland,
rlijkse wedstrijd voor
fikanten, krijgt een
ioze 'n were'^ van
Ik sina^ ^un' bunnen ama"
t ee n beroepsjazzmuzikan-
nnt iden 'n de Dutch Jazz
p ition 2000. Op 13 juli is
de Jazz Heats The Ha-
n finale in de drie catego-
de wedstrijd telt.
edstrijd is een initiatief
Nederlandse Toon-
aarsbond, Paradiso
iehuis, North Sea Jazz
Conamus, NVPI en
belangrijkste categorie
is die van de groepen. De win
naar hiervan krijgt 10.000 gul
den en mag optreden tijdens
het North Sea Jazz Festival. An
dere categoriën zijn voor solis
ten en nieuw talent.
Musici die willen meedoen,
moeten een demo insturen met
drie nummers: een eigen com
positie, een interpretatie van de
klassieker All the things you are
en een compositie naar keuze.
De jury selecteert de achttien
deelnemers die naar de voor
rondes gaan om te strijden voor
een plek in de finale. Vanaf
dinsdag is er een website met
info over de wedstrijd: www-
.dutchjazzcompetition.net.
Er is juist winst geboekt, reageert directeur C. van Driel
op het plan van de Leidse PvdA fractie om de kunstuit
leen van het Centrum voor Beeldende Kunst (CBK) af te
schaffen. Volgens de sociaal-democraten is het niet kos
tendekkend en kunnen alleen mensen met een dikke
portemonnee zich de huur van kunstwerken veroorlo
ven. Een groep die toch al zijn weg vindt naar galeries en
musea, zo redeneert de PvdA. Van Driel: ,,Er is sinds '95,
het jaar dat ik aantrad bij het CBK, steeds een stijging te
zien in de opbrengsten van de kunstuiüeen."
geheel opheffen.
Ze voelt zich niet bedreigd
door de uitlatingen. Eerder ziet
Van Driel het laatste voorstel
van de PvdA als een bijdrage
aan het op handen zijn de
stadsdebat over de toekomst
van de samenwerking van het
CBK en De Lakenhal. Een bre
leiden pablo cabenda
CBK-directeur Van Driel kijkt
niet echt meer op van die uitla
tingen. Het is niet de eerste keer
dat de instelling waar ze zich
voor inspant onder vuur ligt. In
1998 wilden de sociaal-demo
craten de kunstinstelling in zijn
der publiek bereiken? Dat doet
het CBK al, volgens Van Driel.
Zij het met andere middelen
dan de kunstuitleen. „We heb
ben onder andere educatieve
projecten en zoiets als de
Kunstroute waar belangstellen
den jaarlijks een kijkje kunnen
nemen in de ateliers van Leidse
kunstenaars."
„Op die manier proberen we
beeldende kunst al wat laagd-
rempeliger te maken. Het is
maar de vraag hoe en of je de
kunstuitleen specifiek als be
leidsinstrument kunt gebruiken
om je bredere publiek te berei
ken. Het idee van de PvdA om
kunst langs te brengen bij men
sen in de wijk of op de markt is
niet reeël als je geen uitgebreid
pr-apparaat tot je beschikking
hebt. En daar is weer geld voor
nodig."
Blijft het feit dat kunst voor
het grootste deel door hogerop-
geleiden tussen de 25 en 40 jaar
oud wordt gehuurd Dat wees
een onderzoek uit '96/'97 al uit.
„Kijk, het is niet altijd een
kwestie van een dikke of een
dunne beurs. Mensen maken
gewoon een heel bewuste keu
ze als ze een kunstwerk kopen.
Sommige mensen besluiten
dan maar een keertje niet op
vakantie te gaan. En je kunt niet
zeggen dat mensen die een
kunstwerk huren, zich ook de
koop kunnen veroorloven. Ik
vind de redenering van de PvdA
op dat punt dan ook te kort
door de bocht."
„Als je wilt, kun je natuurlijk
van de kunstuitleen een ideeële
instelling maken. De kosten van
de verhuur kunnen dan omlaag
en op die manier bereik je in
derdaad een wat minder draag
krachtig publiek. Maar het is
maar de vraag of de PvdA dat
ook daadwerkelijk wil. Dan
kom je namelijk haast per defi
nitie in de rode cijfers. Terwijl
het PvdA juist wil dat we kos
tendekkende instelling wor
den."
Een idee dat Van Driel zelf
ook aanspreekt. In de krant van
afgelopen zaterdag beweerde ze
al dat de kunstuitleen van het
CBK al bijna geheel kostendek
kend draait. „Maar kostendek
kend betekent niet automatisch
dat je een breder publiek be
reikt. Kostendekkend betekent
kunst naar waarde betalen en
de verhuurprijzen schieten dan
meteen de hoogte in."
Een andere optie die de PvdA
voor ogen heeft is van de kunst
uitleen een zelfstandige com
merciële instelling maken.
Mocht dat niet lukken, dan zou
het hele begrip kunstuitleen af
geblazen moeten worden en de
kunstwerken moeten worden
teruggegeven aan de betreffen
de kunstenaars. Ondoordacht
volgens Van Driel. „We hebben
ongeveer 4000 kunstwerken in
onze collectie. Een gedeelte
stamt nog uit de BKR-tijd. Dat
is gemeentelijk bezit, daar is
voor betaald. Moet je dat zo
maar weggeven?"
den en de regio bestaat grote belangstelling voor de
>eld 'uristische kunstbeoefening. 'Heilig vuur1 volgt stad- en
lie lenoten die musiceren, zingen, dansen, toneelspelen,
hilderen, fotograferen of op andere wijze actief zijn.
lag aandacht aan de leerlingen van het Fioretti College,
tijdens de voorbereiding op 'Anatevka'.
lich
sl v ilig vuur, nou dat mag je
ichil 'el zeggen," verzucht do-
ronl 'ederlands Huug Tiele-
Het kost ontzettend
jd en inzet. Maar het zijn
f m "ten in de pap en het is
tri rlijk veel leuker dan les-
In de aula van het Fio-
n ji Allege in Lisse ruikt het
looi. Uit de muren groei
den. Jute doeken hangen
he uin van de zoldering,
ilitii andkar met gebutste
lussen staat ingeklemd
i strobalen, manden en
ibezems. Een aftandse
lachine houdt een vale
lp nzijn bek.
IC groot te acteren," hitst
usse Margriet de Koning
r)l dingen op. „Realiseer je
in Anatevka staat en niet
iula van het Fioretti.
bof erling behamert een pia-
aat e eveneens in jute ver
hel s. De techniek is nog druk
god weer met lampen en ka-
ista n een verrijdbare steiger.
skiJ iciteitssnoeren hangen
Ou' igers van de balken,
e ufr de schermen is Eva
lan bezig met de kos-
Fioretti-leerlingen doen Anatevka
leeuwarden
tuums. Haar arm zit in het ver
band, dus zelf meespelen gaat
niet. „Het is moeilijk om ieder
een de juiste kostuums uit te
delen want alles lijkt op elkaar.
Maar het was makkelijk om ge
noeg kostuums te vinden: alles
wat oud en gescheurd is kan je
gebruiken." De kleren moeten
,de armoedige sfeer oproepen
van de joodse gemeenschap in
een dorp in de Oekraïne, kort
voor de Russische revolutie.
Volgens Eva heeft het Fioretti
een naam hoog te houden als
het gaat om toneel. „Elk jaar
doen we één grote productie.
Dit jaar dus de musical Anatev
ka: fiddler on the roof. De voor
stelling begint nu langzamer
hand ergens op te lijken. Alleen
de scènewisselingen gaan nog
niet helemaal goed."
Voor vanmiddag staat dan ook
een hele doorloop op het pro
gramma, mét kostuums, maar
nog zonder licht. Huug Tiele-
mans speelt de rol van Tevje,
de straatarme melkboer met
zijn vijf dochters en zijn zelf-
verzonnen bijbelteksten. Hij
doet hierbij niet onder voor
uitslag in zijn voordeel uit. „Ik had niet verwacht
dat zoveel mensen tegen Van Krimpen zouden
zijn. Het is een waarschuwing voor Van Krim
pen." De verstandhouding tussen de twee be
reikte zijn dieptepunt toen de museumdirecteur
vorige week de Friese Costuum Commissie en de
provinciale museumconsulent niet langer in het
museum wilde huisvesten. De provincie, de
grootste subsidiegever, gaf het museumbestuur
te kennen dat de directeur een toontje lager
moest zingen. Zowel de commissie als de muse
umconsulent mogen nu voorlopig blijven. Mul
der wil binnenkort met het bestuur overleggen
hoe Van Krimpen het beleid vorm moet geven.
De Friese cultuurgedeputeerde B. Mulder veegt
de vloer aan met de verkiezingsstunt van direc
teur Wim van Krimpen van het Fries Museum.
„Ik ben niet onder de indruk en hecht geen enkel
belang aan de uitslag. Het is een pr-stunt", aldus
Mulder. Van Krimpen liet na een aantal conflic
ten over zijn museumbeleid de Friese bevolking
zondag kiezen of hij mag aanblijven als directeur.
Tweederde van de ruim 2700 stemmers wil Van
Krimpen behouden voor het Fries Museum. De
andere bijna negenhonderd kiezers zien hem het
liefst zo snel mogelijk opstappen. Mulder legt de
Tijdens de repetitie van Anatevka: „Het was makkelijk om genoeg kostuums te vinden: alles wat oud en
gescheurd is kan je gebruiken." foto dick hogewoning
wijlen Lex Goudsmit, die de
hoofdrol in Anatevka tientallen
jaren met verve speelde. Tiele-
mans: „We zijn eerst met een
man of zeven naar een voor
stelling geweest om te kijken of
we zelf ook Anatevka wilden
spelen. De laatste jaren probe
ren we er echt een leerlingen
voorstelling van te maken. Het
feit dat leraren bepaalde rollen
spelen doet daar niets aan af."
De regie is in handen van een
viertal professionals. Eva: „Er
zijn twee regisseuses voor het
toneelstuk, dan nog een cho
reograaf en een dirigent voor
het orkest. En dat wordt alle
maal bij elkaar gegooid tot één
musical." Volgens haar zijn het
dit jaar vooral onderbouwers
die eraan meewerken. De repe
tities liggen mooi op schema
en het gaat al goed. „Alleen is
niet iedereen even gediscipli
neerd, dat merk je wel." De
voorstellingen zijn al uitver
kocht, daarom is een extra
voorstelling ingeroosterd.
Zit er veel verborgen talent on
der de jonge acteurs? Regisseu
se Margriet de Koning: „Er zit
ten er tussen die je bijna geen
regieaanwijzingen hoeft te ge
ven. Maar anderen hebben
misschien maar één regeltje
tekst en die hebben daar al veel
moeite mee." Daisy Duiven
voorden prijst het zangtalent
van Tessa Warmerdam. Zelf
loopt Daisy als Nachum de be
delaar in vodden gehuld tussen
de dorpelingen rond. Over Tes
sa heeft ze niets te weinig ge
zegd: als zij begint te zingen in
haar rol van dochter Chava,
kijken zelfs de technici even
van hun werk op.
silvan schoonhoven*
Screamin' Jay Hawkins 1929-2000
Hij sprong uit een doodskist
en werkte met slangen, vuur
en doodshoofden. Screamin'
Jay Hawkins maakte een ma
caber spektakel van zijn muzi
kale shows. Hij had zijn bij
naam niet voor niets gekregen:
schreeuwend en kermend
zong hij 'I Put a Spell On You',
net als die dag in 1956 toen
Hawkins stomdronken die ei
gen compositie opnam. De
plaat werd geen hit, maar grie
zelend werd geconstateerd dat
de platenwereld een monster
had gebaard: Screamin' Jay
Hawkins was een boeman met
voodoo-invloeden, zo werd
gezegd. Het zou z'n platencar-
rière in de Verenigde Staten
ernstig in de weg staan.
De als Jalacy Hawkins in 1929
in Cleveland geboren bluesgi
gant werd wereldberoemd met
zijn song 'I Put a Spell On
You'. Hij nam het nummer in
1956 op voor het Okeh label.
In de jaren '60 scoorde hij hits
met 'Alligator Wine', Feast of
the Mau Mau' en 'I Hear
Voices'.
Buiten de theaters werd door
moeders gedemonstreerd met
teksten als 'We willen niet dat
onze dochters naar Screamin'
Jay Hawkins. foto reuters
Jay Hawkins gaan kijken!'. Het
is hem altijd een doorn in het
oog geweest dat tal van ande
ren wel scoorden met 'I Put a
Spell On You', zoals Nina Si-
mone, Creedence Clearwater
Revival en The Animals. Trou
wens, z'n hele act werd gegapt:
Little Richard, Arthur ('Fire')
Brown, 'Crazy' Lord Sutch, al
lemaal namen ze onderdelen
uit z'n show over en maakten
er goede sier mee.
Zelf wilde hij op den duur van
het kwade imago af, maar zelfs
The Rolling Stones wilden hem
in 1981 in New York uitslui
tend in hun voorprogramma
hehben als hij maar z'n bonte
spektakel inclusief doodskist
opvoerde. Steeds meer ging
het Screamin' Jay Hawkins
dwarszitten dat niemand wilde
horen dat hij over een goede
stem beschikte. Goed, hij werd
uitgenodigd voor het North
Sea Jazz Festival en het publiek
in Europa en in lapan droeg
hem op handen.
Hij trad zelfs op in twee zeer
gewaardeerde films: 'Mystery
train' ('89) en 'A rage in I lar-
lem' (uit '91). Maar eigenlijk
vond Jay Hawkins zichzelf
meer een operazanger. Hij was
geen monster, geen zwarte
Vincent Price. „Ik wil verdom
me opera zingen. Ik wil zfngen!
Ik wil Figaro doen, 'Ave Maria'.
Ik ben het beu een monster te
zijn."
Sinds een paar jaar woonde
Hawkins in de buurt van Pa
rijs. Zaterdag overleed de
Amerikaan in een ziekenhuis
in een voorstad van Parijs waar
hij enkele dagen eerder een
aneurysma-operatie had on
dergaan aan een gezwel in de
slagader. Hij werd zeventig
jaar.
PARUS TOM VAN RUSWUK
