TV
Kinderwinkelcentrum in ridderstij
HEER
Hek is van de dam met pokémon
I
Publieke bestel niet gered
Onderzoek naar themap
'Sjakie en de chocoladefa
ZATERDAG 12 FEBRUARI 2000
A A
De VARA blijft in het publieke bestel, maar daarmee is het publie
ke bestel allerminst gered. Dat moet de belangrijkste conclusie zijn
van de oriëntatie van de omroepvereniging op de mogelijkheden
om in een private omgeving verder te gaan en van de politieke en
Hilversumse reacties daarop. Het onderzoek van de VARA is im
mers geen incident. De meerderheid van de omroepverenigingen
heeft in het verleden soortgelijke onderzoeken uitgevoerd en dat is
natuurlijk niet voor niets.
Het publieke bestel heeft de trekken aangenomen van een gele-
genheidsverbond waarin omroepbesturen en programmamakers
zich niet goed meer thuisvoelen. De conclusie dringt zich op dat
dit bestel zijn langste tijd heeft gehad en dat de reddingspogingen
van politiek Den Haag in Hilversum worden ervaren als een be
knotting van herkenbaarheid en creativiteit.
Aan de zorgen die daarover bij vrijwel alle omroepen leven, heeft
de VARA een stem gegeven. Omdat de VARA gezien haar traditie
een kritische houding aanneemt tegenover de markt en omdat de
VARA de best bekeken programma's van het publieke bestel
maakt, baarde deze stap meer opzien dan toen bijvoorbeeld de
KRO, de AVRO of de VPRO hetzelfde deden.
Dat verklaart ook waarom hier en daar discussie is ontstaan over
de toekomst van het leiderschap van voorzitter/directeur Vera
Keur. Niets wijst er echter op dat ze in het inmiddels afgesloten
proces fouten heeft gemaakt. Integendeel, de oriëntatie was ver
standig en die heeft ze voor zover bekend ook degelijk uitgevoerd.
Ze heeft hooguit in de laatste fase haar hand overspeeld in een po
ging alsnog binnen het bestel meer ruimte te krijgen.
Veel belangrijker dan dat is echter dat er een bestel blijft bestaan,
waarvan het draagvlak per dag afbrokkelt en dat de politiek zich
als nimmer tevoren met de Hilversumse programmering bemoeit.
Dat is alarmerend, vooral omdat daar in en rond Den Haag nau
welijks tegen wordt geprotesteerd.
Sjonnie gevangen en gekooid
De inwoners van Rijssen kun
nen opgelucht ademhalen; de
'gevaarlijke' tamme kauw Sjon
nie is gevangen en voert geen
duikvluchten meer uit boven de
hoofden van de inwoners. Een
inwoner van Rijssen heeft de
vogel met een schepnet gevan
gen. Het dier is ondergebracht
bij de plaatselijke Dierenbe
scherming. Daar krijgt Sjonnie
een heropvoeding. De mede
werkers van de Dierenbescher
ming willen dat hij weer verwil
dert, waardoor hij weer voor
zichzelf kan zorgen zonder de
Rijssense burgers lastig te val
len. Een week geleden werd de
klopjacht op Sjonnie geopend,
nadat een 14-jarig meisje met
haar fiets bijna onder een auto
terecht was gekomen. De
Rijssense raakte zo in paniek
dat ze met haar fiets al slinge
rend de aanvaller van zich wil
de afschudden. Dat werd haar
bijna fataal.
Morgen overal regen
Volgens het KNMI is het Saha-
razand, dat afgelopen vrijdag
avond ramen en auto's bevuil
de, helemaal afkomstig uit
Mauritanië. Daar waren aan het
einde van januari stofstormen
actief die het zand tot boven de
Atlantische Oceaan hebben
verplaatst. Vervolgens is het
geelbruine zand westelijk van
Madeira langs naar het noor
den getrokken en met een
krachtige zuidwestelijke stro
ming via het zuiden van Enge
land bij ons uit de lucht 'gewas
sen'. Het ging trouwens om
heel fijn en kleverig stof. De
zwaarste deeltjes waren al bo
ven de Oceaan uit de atmosfeer
geregend.
Het KNMI bericht ook dat het
begin van februari de op twee
na zachtste sedert 1900 is ge
worden. De gemiddelde tempe
ratuur in De Bilt bedroeg 7,5 te
gen normaal 3,2 graad. Zachter
was het alleen in 1990 en 1957.
Na het fraaie weer van gisteren
draait het vandaag helaas weer
om regen. In de loop van de
ochtend bereikt de regen het
kustgebied en rond het mid
daguur regent het overal. Later
op de middag én vanavond zijn
er enkele opklaringen afgewis
seld door een bui. De tempera
tuur komt uit op maximaal 7
DrakenNest in Amersfoort speciaal gericht op jonge consument
Het eerste kinderwinkelcentrum van Nederland opent komend najaar zijn deuren in de Amersfoortse bin
nenstad. De winkels, horeca en dienstverleners in het DrakenNest zijn speciaal gericht op de jonge consu
ment. Dus lage toonbanken, deurknoppen op kinderooghoogte en de kapper knipt enkel kleintjes. Natuur
lijk mogen die klantjes intussen een videofilm bekijken.
Pauline en Eef: een paar apart
Het was geen Teleac, ook geen RVU en toch was het educatieve tele
visie van een zeldzaam soort. Maandagavond, Nederland 1, NOS-
journaal. Oud-nieuwslezer helpt oud-collega aan een quootje.
Wim Kok is in Brühl, waar een dag eerder een trein met ook Neder
landse passagiers uit de rails is gelopen. Hoe zeggen de Engelsen dat
ook weerzo mooiEen ideale gelegenheid om plaatjes te schieten
van een nors politicus die verlegen zit om een menselijk gezicht.
De camera laat een gebouw zien met met een deur die openstaat en
toegang geeft tot de menigte buiten. We zien Eef Brouwers in de
deuropening verschijnen, het veelbesproken opperhoofd van de
Rijksverlovingsdienst, voetbaltrainers-regenjas aan, bezorgd gecon-
centeerde blik en daarachter een glimp van onze minister-presi
dent.
En dan gebeurt het. Brouwers knipt met zijn vingers, maakt een
kort, maar heftig gebaar met zijn arm en sist zacht, maar beslist:
Pauline! In beeld verschijnt de rug van Journaalveterane Pauline
Broekema. De camera zoekt over haar schouder Wim Kok, die in
middels achter Brouwers vandaan is gekomen en de vraag hoort
stellen: „Meneer Kok, wat vindt u van de kritiek op de skivakantie
van de koningin?" De minister-president, als door een adder gebe
ten, blaft haar toe: „Oh nee, daar gaan we het nu helemaal niet
over hebben", en beent nog hoorbaar mopperend uit beeld: „Die
gaat hier een beetje over de koningin beginnen!"
Iedereen tevreden, het poldermodel in optima forma.
Pauline heeft een onderwerp: „Premier wil niet reageren op konin
gin."
Wim heeft z'n zin: „Ik ben gezien.
Eef bemiddelt: „Sorry Wim, ik wist niet wat zeging vragen."
Beatrix verzucht: „De leugen regeert, wat een tuig.
En Wil zag het en dacht: Het is weer één pot nat.
Het klinkt typisch Amerikaans,
een winkelcentrum voor kinde
ren. Toch zijn gethematiseerde
centra 'de trend van de toe
komst', zegt projectleider G.
Jansen van bouwbedrijf Heilij-
gers, de eigenaar en beheerder
van het woon/winkelproject.
„Mensen willen minder spullen
'ophalen' in winkels, ze willen
'funshoppen'. Dit is het eerste
kinderwinkelcentrum van Ne
derland, maar zeker niet het
laatste. Verschillende project
ontwikkelaars hebben inmid
dels interesse getoond in deze
formule."
Welke ondernemingen in de
twaalf winkels op het Mooier-
plein komen, is nog niet be
kend. Op dit moment voert de
eigenaar gesprekken met po
tentiële huurders. De gedach
ten gaan uit naar speelgoedza
ken, een kinderkapper, kinder
kledingwinkels, kinderschoe
nenzaak, kinderboekenwinkel
en een cd-zaak voor kids. Ook
een soort 'kinder-VW' behoort
tot de mogelijkheden, met in
formatie over op kinderen ge
richte attracties en evenemen
ten in de regio.
Het DrakenNest richt zich op
de ongeveer zestigduizend kin
deren tussen de nul en twaalf
jaar die in Amersfoort en direct
omliggende gemeenten wonen,
aldus de projectleider. Jansen
streeft naar een mix van origi
nele speciaalzaken. ,Aan twaalf
speelgoedwinkels hebben we
niets, de kracht zit in een geva
rieerd aanbod. Bovendien, een
schoenenwinkel moet niet al
leen kleine schoentjes verko
pen, maar ook een kindvrien
delijke uitstraling hebben."
„Kinderen moeten als het ware
hun ouders naar de winkels
toetrekken, want die doen de
aankoop. Kinderen moeten er
veel plezier hebben." Op het
plein komen twee interactieve
objecten te staan, een soort rid-
,es2
Kinderwinkelcentrum het DrakenNest opent komend najaar zijn deuren voor kinderen van nul tot twaalf jaar.
derfiguren. De één spuit water,
bij de anderen kunnen de uk-
kies geluiden oproepen. Jansen:
„Maar het wordt geen kermis
op straat, het wordt feest -in de
winkels."
De Amersfoortste architect Ber
ry Dillen heeft bij zijn ontwerp
rekening gehouden met de om
ringende eeuwenoude monu
menten. Het Mooierplein be
vindt zich in één van de oudste
stukjes Amersfoort. De bouw
van de winkels en de 32 boven-
gelegen woningen in een soort
'ridderstijl' vordert gestaag.
Kleine raampjes en torens (de
hoogste wordt twaalf meter)
versterken die'uitstraling. Voor
heen was dit gebied in gebruik
als parkeerterrein, met een
troosteloze aanblik. Op de gevel
bij de ingang aan de Korte
Gracht komt een drakenkop. Bij
de andere ingang, aial<
Scherbierstraat kon
Aan deze vuurspuw
centrum zijn naam. ,iar
dow
ANNEMARIE DE JONG
graden en aan de kust staat eni
ge tijd een harde tot stormach
tige zuidwestenwind. Later
ruimt de wind naar het westen
en neemt iets in kracht af.
Morgen regent het vooral 's
ochtends, daarna enkele opkla
ringen maar ook een buien
kans. In het temperatuurver-
loop komt weinig verandering
en de wind is aan zeè opnieuw
krachtig tot hard uit het wes
ten tot noordwesten. Na het
weekeinde blijft het aanhou- y
dend wisselvallig en vrij zacht
met van tijd tot tijd veel
wind. Gisteren een uitmun-
tende dag met aan zee de hele
dag zon (elders enkele sta
pelwolken) en maxi
mumtemperaturen
tot ruim 8 graden. De
invloed van het rela
tief koude (maar
voor de tijd van het
jaar nog altijd te
warme!) zeewater
is goed te merken aan
de verschillen tussen
de maxima vlak aan
zee en verder het
land op. Bloemen-
daal kwam uit op 7,3,
Valkenburg 7,8 en
Schiphol 8,0 graad.
De uitgever kan de vraag niet
aan, speelgoedwinkeliers spre
ken van „enorme schaarste" en
in Den Haag werd woensdag
middag een achtjarig jongetje
met geweld van zijn pokémon-
kaarten beroofd. En de poké-
monrage is nog niet eens op
zijn hoogtepunt. Pas over twee
weken komen de eerste Neder
landstalige kaarten.
Speelgoedbazar De Kwappen-
berg in Den Haag zit met smart
te wachten op een nieuwe zen
ding kaarten. „Ze zijn waanzin
nig schaars", zegt een woord
voerder van de winkel. Concur
rent Speelboom in dezelfde
stad wil niet op de kaarten
wachten en reist naar Weesp
om ze op te halen. Gistermid
dag werd daar bij distributeur
999 Games een zending van on
geveer vijf miljoen kaarten afge
leverd, de eerste levering van
dit jaar.
De pokémonrage ontstond in
1996 in Japan met een TV-serie
geënt op de gewelddadige
mangafilms. Daarna volgden
computerspelletjes en het
kaartspel. De kaartspelers, in de
leeftijd van zes tot veertien,
kruipen in de huid van 'trai
ners' die op jacht gaan naar
pocket monsters, de zoge
noemde pokémons. Met kaar-
tencombinaties kunnen de trai
ners de fantasiediertjes betove
ren en vangen.
In oktober werden de eerste -
Engelstalige - kaarten in Neder
land geïntroduceerd, en sinds
dien is het hek van de dam.
„Telkens als we leveren, zijn de
winkels in drie, vier dagen door
hun voorraad heen", zegt di
recteur M. Bruinsma van 999
Games. Dat probleem moet
binnenkort verhol
pen zijn, als de pro
ductiecapaciteit is
uitgebreid.
Inmiddels zijn in
Nederland ongeveer
tien miljoen kaarten
in omloop. Op 24 fe
bruari komt de eer
ste Nederlandstalige
editie van de poké-
monkaarten op de
markt, in een oplage
van enkele tientallen
miljoenen.
Bruinsma: „Nu heb
ben de kinderen de
kaarten 'voor de
heb' omdat ze de
spelaan wijzingen
niet kunnen lezen,
straks gaan ze het
spelen. Dan gaan ze
ook sparen en rui
len." Volgens de dis
tributeur is het een
leerzaam spel, waar-
in strategie en tac-
b tiek een belangrijke
fÉ| I rol spelen. „Er zitten
j ook elementen van
igt-geweld in maar het
is minder geweldda
dig dan bijvoorbeeld de Power
Rangers."
Bruinsma verwacht niet dat het
sparen en ruilen problemen zal
opleveren, zoals woensdagmid
dag, toen in Den Haag een
achtjarig jongetje werd beroofd
van zijn pokémonkaarten. Twee
oudere jongens sloegen het
ventje van zijn fiets en gingen
er vervolgens met de kaarten
vandoor. De kaarten hadden
een waarde van ongeveer 85
gulden.
Bruinsma vreest ook niet voor
excessen als er later zeldzame
kaarten worden uitgegeven, die
veel geld waard zijn. Hij wijst
op de Verenigde Staten, waar
volgens de distributeur vijftien
miljoen kinderen het spel spe
len, vijftig miljoen de kaarten
verzamelen en de zeldzame
kaarten allang in omloop zijn.
„Daar hoor je toch ook niets
van?"
Op de Haagsche schoolvereni
ging heeft het eerste incident
zich al voorgedaan. Daar moest
de leiding optreden bij een ru
zie over een mislukte ruil. Als
de kaarten nog een keer tot
problemen leiden, worden ze
verboden, zegt een woordvoer
ster. Bij basisschool De Baan
breker speelt het „een beetje."
„We worden er nog niet gek
van, zoals destijds met de flip-
po's", zegt een woordvoerster.
„Die hebben we op een gege
ven moment gewoon verboden.
Het is eigenlijk net zoals vroe
ger met knikkers. Als daarover
ruzie was, werden ze ook inge
nomen."
Zaanstad verleent een financië
le bijdrage van 35.000 gulden
voor een haalbaarheidsonder
zoek naar de realisering van het
themapark 'Sjakie en de choco
ladefabriek' in deze gemeente.
De nieuwe attractie betreft een
Chocoladefabriek waarin plaats
is voor entertainment, horeca
en historie.
De attractie is geïnspireerd op
het gelijknamige boek van
Roald Dahl. Bezoekers wanen
zich in een fabriek uit het jaar
1880, waarin gewerkt werd on
der erbarmelijke arbeidsom
standigheden. „Grote koperen
potten staan vol met dampende
en borrelende chocolade en er
staan oude machines", zegt ini
tiatiefnemer M. Rubinstein van
de stichting 'De Chocoladefa
briek'.
Het 'is de bedoeling dat bezoe
kers in de fabriek het gehele
jor
ld
productieproces vai
kunnen zien. In een
bouwen kas worden J
nen geteeld. Het nu
licht de historie van u
dustrie en er komt o
kei waar vele soortei
kunnen worden gep
Volgens Rubinstein!
een goede locatie, a
Nederlandse cacao-l
grotendeels in dezef
vestigd. In het haal»
onderzoek wordt bel
attractie in de oudef
briek kan worden g
dat er nieuwe fabriej
worden gebouwd. 1
draagt de helft bij v
gulden. De overige Ij
neemt de stichting tl
rekening.
MENSELIJK
Living heil
Een paar
stukje over een kapotte stofzuiger. Een bolletje dat
in een gaatje moest passen was stuk. Volgens
mijn vrouw was er in de buurt van de Haar
lemse Botermarkt een winkel waar je nieu
we bolletjes kon kopen. Ik citeer even uit
dat stukje: „..Ik moet er altijd op uit voor
die lullige klusjes. Ik naar Haarlem. Bo
termarkt. Hoek om, nog een hoek om. En
jawel die zaak stond er.
- Een paar dagen na de publicatie van de-
ze column kreeg ik een aardig briefje van
mevrouw E.N. Wykhuizen uit Heemstede.
Ze schreef dat het stukje haar had aange
sproken en ze vroeg om het adres van de
bolletjeswinkel.
Nu moet niet alles dat in columns staat let
terlijk worden genomen. De feiten worden
wel eens geplooid naar de eisen van je ver
haal Een verre vriend wordt een oom, Gel
derland verandert in de Ardennen en de lente
verschuift naar de herfst. Alles tot meerder eer
en glorie van je stukje. Eigenlijk klopt alles in
mijn columns behalve de feiten. In dat stofzui-
gerverhaal klopte één ding niet: de tijd. Die el
lende met dat niet passende bolletje is mij niet
onlangs overkomen maarzo'n zes jaar geleden.
JOOST PRINSEN
Dus ik wist niet meer waar die winkel was. Ik raad
pleegde mijn vrouw. Volgens haar moest ik op de Bo
termarkt met mijn rug naar Ven D gaan staan, het
plein oversteken en dan of rechtdoor of links af Maar
zeker niet rechts af want dan liep ik naar de parkeer
garage en daar was het in ieder geval niet.
Ik naar Haarlem. Auto op de Botermarkt geparkeerd.
Straatje recht door ingelopen en straatje links af: geen
stofzuigerwinkel. Stiekem richting parkeergarage gelo
pen want mijn vrouw wijst de weg altijd verkeerd:
geen winkel. Auto gepakt en nog even al die steegjes af
gereden: niets. In de Gierstraat durfde ik niet verder
met de auto. Te veel volk en nauwelijks stoep. Auto
even geparkeerd op een hoekje, Gierstraat afgelopen,
niets gevonden, dus terug naar de auto. Toen ik het
stille zijstraatje weer wilde inrijden, bleek dat geblok
keerd door een paaltje dat midden op straat uit de
grond was verrezen. Ik stapvoets met de auto de
Gierstraat in: paaltjes aan weerszijden. Grote Hout
straat in richtingRaamvest: paaltje. Keren en terug
richting V en D: paaltje. Met een praatpaal ernaast.
Om hulp gevraagd. Ik weet wel dat ik in telegramstijl
aan het schrijven ben maar ik word langzaam weer te
driftig voor geoliede zinnen. ,,U magna elven daar
niet komen met de auto", zei de praatpaaldame.
„Maar ik sta er", zei ik. „Ik stuur wel iemand", zei ze
zuchtend.
Burgemeester RUTTEN van Breda
heeft de eerste negen Bredase ba
by's van deze eeuw symbolisch een
boom voor het Ooievaarsbos aan
geboden. Hij deed dat in de vorm
van een bonsaiboompje met oor
konde. De echte bomen voor het
nieuw aan te leggen bos worden dit
voorjaar geplant op een gebied van
een kleine anderhalve hectare in
het zuiden van Breda. Alle baby's
die dit jaar in Breda worden gebo-
Het wachten begon. Ik wist niet wie ik me bij die ie
mand voor moest stellen. Dus ik bleef braaf in de auto.
In Amsterdam zou ik een lijdzaam voorwerp van spot
en hoon zijn geworden („Hé Erik, ben je verhuisd?"),
maar Haarlemmers zijn keurige mensen. Ze liepen
straal langs paal en auto alsof die twee al jaren daar
staan in de Grote Houtstraat. Ik intussen begon me da
nig op te vreten. Afspraken dreigden de mist in te gaan
en aan de beloofde iemand begon ik te twijfelen. Ik
moest denken aan al die spookverhalen waarin de rei
ziger aankomt op een vreedzame plek waar hij echter
niet meer uit weg kan komen. Living Heil. Het cen
trum van Haarlem veranderde langzaam in Hotel Ca-
lifornië: „You can check out any time you like/ but you
can neirer leave.Ik begon de vriendelijke mevrouw
Wykhuizen te vervloeken alsmede mijn eigen vriende
lijkheid.
Eindelijk kwamen er twee agenten: „Helaas, helaas wij
moeten u bekeuren. Negentig gidden.Zelden zo tevre
den geweest met een bekeuring. Ik sputterde nog wat
tegen voor de vorm maar ik was allang blij dat ik weg
kon.
Beste mevrouw Wykhuizen. Ergens in de buurt van de
Botermarkt is een stofzuigerwinkel waar ze bolletjes
verkopen. Zoekt u eens in die buurt. En laat de auto
thuis. Vriendelijke groeten.
ren, krijgen een booi
vaarsbos. Naar verwal
dat ongeveer 3500. Ir
den inheemse bomen
zoals elzen, wilgen eni
der komt een aantal w
bomen naar het ooieva
dat ze op hun huidige!
wijken voorde aanlegi
snelheidslijn.
Steeds meer Britse bo
ken een aromatherapil jj
stress en spanning bij
tegen te gaan. Zij denk S3
makken die de koeieni
derne melkmachinest
beste te kunnen tegen X
een kalmerende behan
de uiers met een geurij i
gebruikelijke indringer
een boerderij wordt nu
mengd met de rustgev; w
van lavendel, eucalypti H
urn en Perzische roos.' rgc
arts van de GEZONDH!
DIENST VOOR DIERE!
ter is deze methode in
nog niet bekend. Wel s
boeren sinds een aanta 'I
spenen van hun koeien il
soort mintzalf om uie- i
tegen te gaan. De pijnt I
king van de uier is in N
meest voorkomende zie
deren. De uierontstekir Jn
sector jaarlijks 200 tot d
joen gulden. Zo moetc en
een koe die tegen deze m
behandeld, worden we: ;ht
Een boer toont zich in!
krant erg tevreden ove'
deling met de geurend;
beginnen de uiers van' n,
de eerste tekenen van ff
direct te masseren. De1
nieten ervan."
