Onderwijskundige bepleit kleutertest
CDA wil minister gesprek
verbieden met provincies
Binnenland
Strafrechtelijk vooronderzoek naar
alle aspecten van helikopterongeval
oom windmolenpark
Jmuiden aan land
Ontruiming kost ruim
twintigduizend gulden
Schuimbekkend imponeren
;11 FEBRUARI 2000
ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Cea
1 nisch
afval in Gouds weiland
oj Op een weiland bij Gouda heeft de politie gisteren een
jeveelheid chemisch afval aangetroffen. Het afval van
[eer accu's, vaten olie, gasflessen en bestrijdingsmidde-
Ip een stuk land van ongeveer een halve hectare. Het
Hgendom van de gemeente Gouda. De gebruiker, een
Gouwenaar, bleek al vast te zitten voor nog open
verkeersboetes.
camera's in Connexxion-bussen
f/j. Vervoersbedrijf Connexxion plaatst meer camera's
ssen om de onveiligheid te verminderen. Nog dit jaar
meer dan honderd bussen van Connexxion met came-
jgerust. In de Rotterdamse regio worden zestien mede
opgeleid die voor meer toezicht op en rond de bussen
(■gen. Aanleiding voor de miljoeneninvestering is de ver
van agressie en vandalisme in het openbaar vervoer,
lussen op 'risicolijnen' krijgen camera's. In Noord-Hol-
pt nu een proef die moet uitwijzen welk type cameraset
st geschikt is. De Connexxion-directie heeft minister
bos van verkeer verzocht mee te betalen in de kosten
>eveliging.
raar tegen kippenmeststroom
in» De Stichting Natuur en Milieu is tegen de komst
elektriciteitscentrale naar Apeldoorn die stroom wil op-
door de verbranding van kippenmest. Volgens de mi-
anisatie vormt de productie van energie uit uitwerpselen
1 %en geen duurzame oplossing voor het mestprobleem,
burgse bedrijf Fibroned kwam vorige week met plannen
bouw van een milieuvriendelijke verwerkingsinstallatie
edrijventerrein Ecofactorij in Apeldoorn. Door vanaf
jpenmest te verbranden wil Fibroned 40.000 huishou-
Apeldoorn voorzien van elektriciteit. De as die na ver-
g overblijft, wordt verwerkt in kunstmest. Volgens Na-
Milieu is het opwekken van stroom uit mest slechts een
ische oplossing' en is het beter de pluimveestapel te
lat en.
itoffertjes granaat herdacht
mOp de plek in Amsterdam-West waar in april 1998
ïgetjes van 6 en 8 jaar zijn omgekomen toen ze speelden
gevonden handgranaat, komt een herdenkingsteken,
ïument is een initiatief van de basisscholen Willem van
ichool en De Notenkraker in samenwerking met het
lams Fonds voor de Kunst. Bij de onthulling zullen de
ïn van beide scholen niet aanwezig zijn. De scholen wil-
Irama bij de leerlingen niet nog eens oprakelen. De kin-
aren destijds diep geschokt. Alleen groep zes van De
aker, waar een van de jongetjes inzat, gaat na de ont-
een kijkje nemen.
yjtere straffen in marinierszaak
»m« Het gerechtshof in Amsterdam heeft gisteren drie
veroordeeld tot celstraffen van zeven tot acht jaar we-
aïnesmokkel van Curasao naar Nederland. Tegen hen
r het hof negen en tien jaar cel geëist. De rechtbank had
Ier alle drie veroordeeld tot negen jaar cel. Bij de smok-
25 kilo cocaïne is gebruik gemaakt van een Orion-vlieg-
de Koninklijke Marine. Het hof veroordeelde een ser-
lajoor van het Korps Mariniers tot acht jaar cel. Omdat
w*4rende het onderzoek langdurig was geobserveerd met
s, heeft het hof op zijn straf drie maanden cel in minde-
iracht. Een ex-marinier kreeg acht jaar cel. De burger
zeven jaar gevangenisstraf veroordeeld.
aVijf jaar tegen 'Zwarte Cobra'
am« Officier van justitie mr. F. Teeven heeft gisteren
rechtbank in Amsterdam een gevangenisstraf van vijf
ist tegen een 48- jarige man, beter bekend als de Zwarte
'olgens de aanklager is hij één van, de leidinggevende fi-
eweest bij een mislukt transport van ruim 48 kilo cocaï-
kilo hasj en 198 kilo marihuana naar Engeland, op 6
ber 1997. De drugs werden vervoerd in een tankwagen,
Maastricht werd geladen en via Calais naai- Dover reisde.
:r viel de wagen ten prooi aan een routinecontrole van
e douane.
houding voor oudejaarsmoord
De politie heeft een 29-jarige man in zijn woning in
oort aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij
ejaarsmoord in Lelystad. De man heeft toegegeven met
drijf te maken te hebbersgehad, maar volgens de politie
it dat niet dat hij de moord heeft gepleegd. De verdachte
iroer van de 24-jarige vrouw die al langer door de politie
verhoord voor deze moordzaak. Het 25-jarige slachtoffer
p oudejaarsavond met een vuurwapen om het leven ge-
De vrouw was de vriendin van het slachtoffer.
idje voor rechercheur spelen
Twee ambtenaren van de afdeling sociale zaken van'de
nte Almere, die in december op eigen houtje rechercheur
Mmeerse café Bordeaux speelden, zijn er met een standje
gekomen. De ambtenaren vroegen een barkeepster het
van het lijf over het personeel en hun werkzaamheden,
:e zich bekend hadden gemaakt als medewerker van de
dienst. De gemeente vindt dat de ambtenaren zich on-
hebben gedragen.
•hans jacobs
:gie die het windmolen
or de kust van Egmond
gaat opleveren, wordt
iden aan land gebracht,
listeries van volkshuis
ruimtelijke ordening en
ieheer en van economi-
ken onderhandelen met
>f de elektriciteitskabels
!t hoogoventerrein mo-
en naar de elektriciteits-
Velsen-Noord. Op die
blijven ze het beste uit
Amersfoort Bezoekers van het dierenpark Amersfoort vinden het maar een onsmakelijk gezicht, de schuimbekkende kameel Latek. Kamelen denken daar anders over. De veertienja
rige Siberische kameel produceert het schuim om indruk te maken op zijn harem van zeven vrouwtjes. foto anp vidiphoto
Kamer vraagt maatregelen tegen taalachterstand
Alle vierjarigen moeten worden getest. Met een dergelij
ke diagnose zouden school en ouders worden geïnfor
meerd over de mogelijk in de eerste jaren van het leven
opgelopen achterstanden. De Twentse onderwijskundi
ge prof.dr. R. Bosker stelde dat gisteren voor in een ge
sprek met de onderwijscommissie van de Tweede Kamer
als aanpak van achterstanden in het onderwijs.
den haag gpd-anp
Vier jaar geleden had de toen
malige staatssecretaris Netelen
bos die suggestie ook al eens
gedaan. Haar idee werd toen
door deskundigen afgeschoten.
Bosker ziet de test niet als een
manier om later schoolsucces
te voorspellen, maar om ver
borgen capaciteiten aan de op
pervlakte te brengen.
Uit de in oktober 1999 ver
schenen Rapportage Minderhe
den van het Sociaal en Cultu
reel Planbureau is gebleken dat
programma's om de achter
stand van allochtone leerlingen
in te halen de afgelopen tiental
len jaren weinig hebben uitge
haald. Aan het einde van de ba
sisschool hebben Turkse, Ma
rokkaanse en Antilliaanse kin
deren een taalachterstand van
twee jaar op hun autochtone
leeftijdgenoten. In rekenen lig
gen zij een jaEir achter. Maar
voor aanvang van de school-
start zijn er ook al duidelijke
verschillen. Bosker pleit daar
om net als dr. P. Tesser van het
Sociaal en Cultureel Planbu
reau voor zo vroeg mogelijke
opsporing van de achterstan
den.
De Nijmeegse onderzoeker
dr. P. Jungbluth zette kritische
kanttekeningen bij de sterke
nadruk die wordt gelegd op
kennis van taied als manier om
in de maatschappij verder te
komen. Als die nood aan de
man is zegt d e onderwijssocio
loog er geen bezwaar tegen te
hebben, te worden behandeld
door een slecht Nederlands
sprekende anesthesist.
Maar de Tweede Kamer vindt
dat het probleem nu maar eens
gedegen moet worden aange
pakt. Om je te kunnen handha
ven in een land, moet je de taal
goed beheersen, vinden de gro
te partijen. Om die problemen
te lijf te gaan, wil de WD het
verst gaan. Die partij eist van
Adelmund dat ze haar beleid
aanpast. D66 kan hierin een
eind meegaan, maar PvdA en
CDA vinden dat je scholen
vooral moet stimuleren het
taalonderwijs te verbeteren en
hen niet allerlei nieuwe wette
lijke regels moet opleggen. Alle
partijen onderkennen het be
lang van taalonderwijs voor al
lochtone peuters (jonger dan
vier jaar). Aangetoond is dat
kinderen een nieuwe taal het
best onder de knie krijgen als ze
er zo jong mogelijk mee begin
nen. De Kamer vindt wel dat dit
onderwijs vrijwillig moet zijn en
dat ook ouders er zoveel moge
lijk bij betrokken moeten wor
den.
De Kamer vindt het ook es
sentieel dat binnen het onder
wijs in Eillochtone talen, zoals
Turks en Arabisch, het één en
ander verandert. Zo moeten
docenten die les geven in deze
talen verplicht worden een cur
sus Nederlands te volgen. Deze
leerkrachten zouden als tolk
moeten optreden om een brug
te slaan tussen de allochtone
taal en het Nederlands. Maar
het idee van de WD'er Corniel-
je om de lessen Arabisch en
Turks maar helemaal te schrap
pen als de leerlingen het Neder
lands niet machtig worden,
gaat de meeste partijen te ver.
'Kinderopvang
in collectieve
verzekering'
den haag anp
Om iets te doen aan de grote
vraag naar kinderopvangplaat
sen wil de PvdA een collectieve
verzekering voor kinderopvang
invoeren. Dat zegt PvdA-Ka-
merlid Croone. Volgens Croone
regelen veel grote bedrijven nu
zelf kinderopvangplaatsen.
Bankverzekeraar ING maakte
bijvoorbeeld vorige maand nog
bekend dat ze samen met uit
zendconcern Randstad een kin-
deropvangketen organiseert.
De crèches zijn bedoeld voor
medewerkers van ING, Rand
stad en hun zakelijke klanten.
Croone vindt dergelijke initi
atieven positief, maar wijst erop
dat sommige sectoren minder
mogelijkheden hebben, bij
voorbeeld het midden- en
kleinbedrijf. Maar ook de zorg
en het onderwijs, waar relatief
veel vrouwen werken en de be
hoefte aan kinderopvang groot
is.
Om ook voor werknemers in
deze sectoren kinderopvang
mogelijk te maken, denkt de
PvdA aan de invoering van een
volksverzekering. De nieuwe
collectieve voorziening zou ge
financierd kunnen worden met
de meevallers die het kabinet
waarschijnlijk te wachten staan.
Croone vindt het belangrijk dat
de collectieve verzekering er
komt, omdat vooral in het on
derwijs en de zorg veel herin
tredende vrouwen nodig zijn.
Om hen te stimuleren de stap
terug naar de arbeidsmarkt te
zetten, zijn goede regelingen
voor kinderopvang nodig.
Onverwacht veel
'zij-instromers'
voor onderwijs
den haag anp
Bij de Besturenraad voor pro
testant-christelijke scholen
hebben zich onverwacht veel
'zij-instromers' gemeld. De or
ganisatie wil belangstellenden
uit het bedrijfsleven voor een
baan in het onderwijs in staat
stellen om betaald een korte
opleiding te volgen. Woord
voerster G. Huis van de Bestu
renraad verwacht dat zeker 500
A 600 kandidaten aan de oplei
ding zullen beginnen. De be
doeling is dat ze meteen voor
de klas staan, terwijl ze de ver
korte opleiding volgen. De
scholen betalen het salaris.
Volgens Huis toont de grote
belangstelling aan dat het lera
rentekort een kostenprobleem
is. ,,Als je mensen iets te bieden
hebt, komen ze."
Netelenbos moet loskoppeling spoorlijn heiden-Utrecht staken
den haag anp
zijn. De molens moeten er in
2003 staan. Het gaat om een
proef. Het is de bedoeling dat
de windmolens over 15 tot 20
jaar daar weer verdwijnen.
Wanneer de proef slaagt, moe
ten er verderop in de Noordzee,
niet zichtbaar vanaf het land,
veel grotere windmolenparken
komen. Nu gaat het erom te
zien of constructies te beden
ken zijn die bestand zijn tegen
de invloeden van water, zout en
storm. Er is nog niet eerder ge
probeerd windenergie te win
nen op volle zee. In Nederland
staan wel molens in het IJssel-
meer, maar daar spookt het niet
zo als op de Noordzee.
Bij de speurtocht naar een
geschikte locatie moest een af
weging worden gemaakt tussen
aan de ene kant de eis dat de
molens zo ver mogelijk uit de
kust komen en aan de andere
kant de wens ze in zo ondiep
mogelijk water te plaatsen. Om
die reden viel bijvoorbeeld Kat
wijk af. De zee wordt daar al
snel diep, waardoor de molens
te dicht bij de kust zouden ko
men. Bij IJmuiden speelde
vooral het drukke scheepver-
keer een rol.
Het windmolenpark moet
300 miljoen kilo watt uur ople
veren, goed om een stad als
Eindhoven van elektriciteit te
voorzien. Als de ervaringen
goed zijn dan hoopt het kabinet
over twintig jaar op zee vier
keer zo veel energie te winnen.
Het openbaar ministerie doet
niet alleen een gerechtelijk
vooronderzoek naar de rol van
de piloot bij een ongeluk met
een KLM-helikopter in 1997.
Het richt zich ook op het on
deugdelijke reddingsmateriaal
aan boord en wie daarvoor ver
antwoordelijk is. Het complete
ongeluk is onderwerp van on
derzoek, bevestigt persofficier
R. Steinhaus van justitie in Alk
maar.
De passagier die na het neer
storten van een KLM-helikopter
in de Noordzee, overleed, kreeg
een hartstilstand door onder
koeling en verdrinking. Dit had
mogelijk voorkomen kunnen
worden als er beter gebruik was
gemaakt van de reddingsmid
delen, concludeert de Raad
voor de Transportveiligheid.
Zo is het volgens het gisteren
uitgebrachte onderzoek van de
Raad 'waarschijnlijk dat effici
ënter gebruik van de beschik
bare reddingsmiddelen de tijd
had kunnen verkorten, dat de
mensen in het zeewater lagen'.
De helikopter had overigens
ondeugdelijk reddingsmateriaal
aan boord. Door een technisch
mankement werkten de red
dingsvlotten niet. Daardoor la
gen de acht inzittenden bjjna
een uur in het ijskoude water.
Ook de reddingsvesten en over-
levingspakken hadden gebre
ken.
De KLM zegt in een reactie
formeel nog niet over een on
derzoek van justitie in kennis te
zijn gesteld. De luchtvaartmaat-
schappij was de eigenaar van
de verongelukte machine. De
KLM wil eerst de tijd nemen om
het rapport van de Raad voor
de Transportveiligheidgoed te
bestuderen, voordat zij com
mentaar geeft.
Dat het reddingsmateriaal
niet voldeed, lekte al uit. In het
rapport wordt nu echter onom
wonden onderkoeling en ver
drinking als doodsoorzaak van
de overleden passagier ge
noemd.
Uit het rapport blijkt verder
dat de piloot en de co-pilote
fouten hebben gemaakt. Zij
hebben het ongeluk veroor
zaakt. Justitie bevestigde eerder
dat er naar één van de piloten
een onderzoek loopt.
Noordkreet van
Haagse artsen
over zorgsector
den haag gpd
Leden van de Reizigersvereniging Rover boden de vaste Kamercommissie voor verkeer en waterstaat giste
ren modeltreinen aan met de tekst 'Stop Afbraak'.
den haag hans jacobs
haags redacteur
Het CDA wil minister Netelenbos (verkeer) ver
bieden met Zuid-Holland en Utrecht te praten
over loskoppeling van de spoorlijn Leiden-
Utrecht van het hoofdnet van NS. De Tweede Ka
mer heeft daar bezwaren tegen. CDA'er Reitsma
is bang dat minister en provincies straks met ver
strekkende plannen komen. Hij wil haar daarom
'de pas afsnijden'. Netelenbos vindt zijn voorne
men 'bezopen'. Van afstel wil ze niets weten,
maar ze belooft 'geen onomkeerbare stappen' te
nemen.
NS trekt zich in de nabije toekomst terug op de
hoofdlijnen. Andere delen van het huidige spoor
net kunnen in handen komen van regionale ver
voerders, zoals onder meer al is gebeurd in Fries
land. „Uitgangspunt is dat de reiziger er beter
van wordt", aldus Netelenbos gisteren in de
Tweede Kamer. Die wil de decentralisatie van
een aantal lijnen echter tegenhouden. De loskop
peling van de Noord-Hollandse spoorlijnen ten
noorden van Haarlem en Amsterdam moet wor
den geschrapt, en ook de lijn Leiden-Utrecht
staat ter discussie. Reitsma ziet weliswaar voor
delen wanneer ook de Rijn-Gouwelijn er deel van
gaat uitmaken, maar om 'principiële' redenen
foto anp roger dohmen
ziet hij niets in de plannen van- de minister en
NS.
Van der Steenhoven (Groen Links) erkent dat
er een verschil is tussen het Noord-Hollandse net
en de spoorlijn van Leitien via Alphen aan den
Rijn naar Utrecht. Daar betekent loskoppeling
dat de doorgaande treintsi van Den Haag via Lei
den naar Hoorn en die van Den Helder naar Nij
megen, vervallen. Meer reizigers moeten dan
overstappen in Haarlem of Amsterdam. „Dat is
een achteruitgang", vindt PvdA-Kamerlid Van
Gijzel. Dat bezwaar geldt echter niet voor de
fceidse lijn, die in feite al los van het hoofdnet
opereert. Reizigers uit Leiden en Alphen moeten
in Utrecht altijd overstappen en meestal ook een
flinke tijd wachten. Hei Leidse gemeentebestuur
roept al jaren dat de erikelsporige lijn moet wor
den verdubbeld, zodat er een betere en frequen
tere verbinding komt.
Netelenbos denkt dat zowel in Noord-Holland
als bij Leiden-Utrecht de voordelen opwegen te
gen de nadelen. Ze denkt dat met cijfers te kun
nen onderbouwen. Tot die tijd wacht Reitsma
met het indienen van zijn motie die de gesprek
ken over decentralisatie moet tegenhouden. Een
definitief besluit valt overigens pas tegen het ein
de van het jaar.
numegen anp
Het barricaderen van de acht
panden op hel: tracé van de Be
tuwelijn heeft GroenFront! drie-
vierduizend gulden per pand
gekost. Dat meldde de actie
groep gisteren tijdens een pers
conferentie in Nijmegen. Daar
in deden de krakers verslag van
de ontruiming van afgelopen
dinsdag en woensdag. De mi
lieugroepering belooft meer ac
ties tegen de Betuwelijn.
Was de overheid anderhalf
miljoen gulden per dag kwijt
aan de ontruiming, het barrica
deren van de panden heeft de
krakers naar eigen zeggen meer
dan twintigduizend gulden ge
kost. Zo gebruikten de activis
ten naar eigen zeggen 10 ton
staal, 1 kilometer prikkeldraad,
5000 spijkers, 600 kubieke me
ter hout en 500 bouten om de
mobiele eenheid zo lang moge
lijk buiten de deur te houden.
Verder hadden de krakers op
diverse plaatsen beton gestort.
De actiegroep zegt alles uit ei
gen zak te hebben betaald.
Volgens GroenFront! heeft de
Franse actievoerder die woens
dag als laatste uit het pand in
Meteren tevoorschijn kwam,
brandwonden opgelopen toen
ME'ers hem met behulp van
een slijptol probeerden los te
maken. Op de persconferentie
liet de milieugroepering foto's
zien van de brandwonden.
GroenFront! spreekt verder te
gen dat de Fransman aan on
derkoeling leed. „Dat was een
excuus van de politie om de
ontruiming niet nog een dag te
laten duren", aldus woordvoer
der Peter.
GroenFront! zegt meerdere
acties tegen de Betuwelijn voor
te bereiden. De milieugroepe
ring wil onder meer leegstaan
de panden en bouwterreinen
langs te route bezetten. Kanto
ren van betrokken bouwmaat
schappijen zijn eveneens het
doelwit. Ook in mei als krakers,
die een dagvaarding hebben
gehad, voor de rechter moeten
verschijnen wegens de afgelo
pen ontruiming belooft Groen
Front! actie te zullen voeren.
In de Haagse regio zijn al pati
ënten overleden door de lange
wachttijden bij ziekenhuizen,
verpleeghuizen en de thuiszorg.
De Haagse huisartsen hebben
daarom de noodklok geluid
over de groeiende wachtlijsten
in de gezondheidszorg.
Sommige ernstig zieke pati
ënten moesten te lang wachten
op behandeling, zegt A. van
Ooijen, directeur van de Haagse
Districts Huisartsen Vereniging.
„Ik zeg niet dat er dagelijks pa
tiënten door overlijden, maar er
zijn mij gevallen ter ore geko
men, waarbij de wachttijd op
een bed in het ziekenhuis of
verpleeghuis de patiënt fataal is
geworden
De Districts Huisartsen Ver
eniging (DHV) stelt in een giste
ren gepubliceerde noodkreet
dat acute opnames in verpleeg
huizen in de Haagse regio feite
lijk niet meer mogelijk zijn. 'En
de wachttijden voor verzorging
en huishoudelijke hulp zijn zo
gewoon geworden dat iedereen
daar kennelijk in berust', aldus
de DHV.
