I Rooms-Katholieke Kerk wil band met boeren aanh Theosofen onderzoeken 'onverklaarde natuurwett| Geloof Samenleving Vrouwengroep schort overleg met Punt op [DmUkm VRIJDAG 11 FEBRUARI 2000 11 I VANDAAG j Het verhaal van de heilige van 11 februari, de 11 Brit Meingold uit de negende eeuw, gaat over bekering. Aanvankelijk leidde Meingold het le ven van de gemiddelde welgestelde middeleeu wer. Als zoon van koning Hugo en echtgenoot van keizer Arnulfs dochter Geyla was zijn toekomst bezegeld. Hij was rijk en zou koning worden. Jaloerse edelen, onder aanvoe ring van ene graaf Albrecht, gunden Meingold die weelde niet, en trachtten hem te vermoorden. Hij wist te ontko men en zijn soldaten maakten vervolgens korte metten met de daders. Meingold en zijn vrouw Geyla kregen het te kwaad bij zoveel bloedvergieten. Ze gaven al hun bezit aan de armen en wilden niets anders dan boete doen en een kluizenaarsleven leiden. Dat lukte zeven jaar lang. Toen kwamen zijn vijanden hem op het spoor en brachten hem alsnog op gruwelijke wijze om het leven. Volgens de Chinese traditie is vandaag iedereen jarig. Het is de zevende dag van het lentefestival. En de overlevering zegt nu eenmaal dat bij de schepping van de wereld de mens op de zevende dag werd geschapen. Vandaar dat het 'Yan Yat' is, ofte wel ieders verjaardag. Een van de manie ren om Yan Yat te vieren is het eten van dun gesneden rau we vis. Aantal priesters stijgt Vaticaanstad Vorig jaar is voor het eerst sinds 1978 het aantal rooms-katholieke priesters wereldwijd gestegen, van 404.208 naar 404.626. Dit blijkt uit het Pauselijk Jaarboek (Annuario Pontificio) voor 2000. Ook het aantal priesterstudenten is geste gen, van 109.171 naar 109.828. De stijging doet zich overal voor, behalve in West-Europa. In Nederland is de daling van het aan tal actieve priesters nog steeds niet tot stilstand gekomen. Vol gens de jongste cijfers telde de Nederlandse RK Kerk 1394 pries ters in 1998, 78 minder dan het jaar ervoor. In 1980 waren er nog 3374 dienstdoende priesters. Moslimleider wil excuses paus Jeruzalem Paus Johannes Paulus II moet tijdens zijn bezoek aan Israël en de Palestijnse Gebieden officieel zijn excuses aan bieden voor de misdaden die sinds de kruistochten in naam van de Rooms-Katholieke Kerk in de regio zijn begaan. Dat vindt het hoofd van de Islamitische Beweging in Israël, Ibrahim Sarsur. Sarsur wil dat de paus bij zijn pelgrimage naar de Rots- koepelmoskee op het plein verklaart, dat de kruistochten bij de ze zijn beëindigd. De paus bezoekt Israël en de Palestijnse Ge bieden tussen 21 en 26 maart. BEROEPINGSWERK NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Aangenomen: naar Haarlem- Noord en Spaarndam (SoW), R.H. van der Rijst te Arkel GEREFORMEERDE KERKEN (VRIJGEMAAKT) Beroepen: te Amersfoort-Oost, Joh. A. Schelling te Zevenber gen; te Delfzijl, K.F. Dwarshuis, kandidaat te Zwolle. GEREFORMEERDE GEMEENTEN Beroepen: te Elspeet, C.A. van Dieren te Stolwijk. GEREFORMEERDE GEMEENTEN IN NEDERLAND Beroepen: te Monarch (Alberta, Canada), J. Roos te Opheusden. denekamp anp Rooms-katholieke parochies op het platteland moeten hun band met de boeren verstevigen. Vooral de pastorale zorg aan agrariërs in nood dient de komende jaren prioriteit te krijgen. Ook moeten de kerken meedenken over de toekomst van het platteland en de land- en tuinbouw. Dat blijkt uit de nota Plattelandsmensen Op Tocht, die gisteren in een onverwarmde koeien stal van een boerderij in Denekamp werd aange boden aan kardinaal Simonis. Parochies moeten boeren en tuinders ook stimuleren om dier- en milieuvriendelijk te produceren. Volgens de nota van het aartsbisdom Utrecht heeft de Rooms-Katholieke Kerk haar vanzelf sprekende en dominante plaats op het platteland verloren. Toch moeten de kerken zich weer men gen in het gesprek over de toekomst van de agra rische sector. Zo moeten zij voorkomen dat de krachten van de economie en de internationale belangen die toekomst bepalen. Het aartsbisdom heeft een werkgroep Kerk en Landbouw in het leven geroepen om de aanbe velingen uit de nota in praktijk te brengen. De werkgroep hoopt een steun te zijn voor agrariërs in nood, zei deken B. Jansman van Twente- Noord. Als gevolg van politieke beslissingen en van de liberalisering van de markt zitten volgens hem veel boeren in de problemen en kunnen ze niet meer rondkomen, omdat ze op of beneden het bestaansminimum moeten leven. Volgens de nota moet de kerk agrariërs bijstaan die door de ontwikkelingen in hun sector 'verbit terd en verhard' raken. Luisteren naar hun erva ringen dient in het pastoraat voorop te staan. De kerk staat daarbij voor de uitdaging de juiste vor men te vinden om over het geloof te spreken. „Plattelanders zijn geen praters." Maar van oudsher is de plattelander wel een gelovige. Simonis pleitte voor een blijvende geestelijke solidariteit met de boeren. De bisschoppen zul- len in hun contacten met politieke pa|HS* dacht vragen voor de problematiek v; bouwsector. Simonis erkende dat lv zich te veel met de problemen in stede V"? zig gehouden. De opstellers van de nota en andei"" den brachten na de presentatie een 1 de varkensstallen van boerin en CDj A. Schreijer-Pierik in Hengevelde. Boe ken moeten volgens haar samenwerk voorkomen dat de producenten op land worden overgeleverd aan macht i J Ul De kerk moet zich ook mengen in de j4 u over biotechnologie en genetische mai jes> haarlem anp De vrouwengroep Mirjam in het bisdom Haarlem schort het overleg op met waarnemend bisschop Punt. Ook het werk dat Mirjam deed wordt voorlo pig stilgezet. Aanleiding is het besluit van Punt om zonder overleg het betaalde werk ten dienste van vrouwen terug te brengen van 0,5 naar 0,2 ar beidsplaats. Het contract met kerkelijk opbouwwerkster D. Schmaal, die al vijftien jaar ver antwoordelijk is voor het vrou wenwerk, is per 1 maart ont bonden. De functie van Sch maal sneuvelde door de ophef fing van het Diocesaan Pasto raal Centrum (DPC). De staf medewerkers van het DPC kre gen een andere baan aangebo den, maar Schmaal weigerde die. Ze kon in de nieuwe functie minder tijd aan vrouwenwerk besteden. Mirjam, door wijlen bisschop Bomers in het leven geroepen als werkgroep vrouwen, gelo ven en 'kerkzijn', heeft het nieuws over de reorganisatie uit de pers moeten vernemen. De bezuiniging op vrouwenwerk is volgens Mirjam „een exponent van een versnelde verandering van het klimaat in de Neder landse kerkprovincie, in het bij zonder in het bisdom Haar lem". De werkgroep vreest dat 'patriarchale en bevoogdende' krachten de overhand krijgen. Punt, die sinds het overlijden van Bomers in 1998 als aposto lisch administrator optreedt, heeft met zijn besluiten al vaker kwaad bloed gezet in het bis dom. De besturen van de elf dekenaten schortten vorig jaar de samenwerking met Punt op. De Vereniging van Pastoraal Werkenden klaagde in mei over het personeelsbeleid van de waarnemend bisschop. Aan de wieg van wat nu 'new age' wordt genoemd, stond de theosofie. Een le vensbeschouwelijke stro ming met als uitgangspunt dat alle religies een ge meenschappelijke spiritu ele kern hebben. En 'de broederschap van theoso fen' heeft als doel door studie de godsdiensten, wetenschappen en wijsbe geerte met elkaar te ver binden. De laatste decen nia bloeit new age, maar de theosofen leiden een meer sluimerend bestaan. Hoe anders was dat aan het eind van de negentien de en het begin van de twintigste eeuw. Onder lei ding van de Russisch Brit se Helena Petrovna Bla- vatski en de Amerikanen Henry Steel Olcott en Wil liam Quan Judge schoten de nationale afdelingen van de door hen opgerich te (1875) internationale 'Theosofical Society' als paddestoelen uit de grond. Eén van de meest actieve loges was en is de Theoso fische Vereniging in Ne derland (TVN), met haar hoofkwartier in Amster dam. amsterdam onno van 't klooster In new age-centra wordt geme diteerd, gedanst, gehugged, ge schud (holistic pulsing), geprikt (acupunctuur), gemasseerd, ge kleid, en meer van dergelijke activiteiten die de gezondheid van zowel lichaam als geest be treffen. Theosofen zijn meer studieus. Hoewel de theosofie ook wel iets van doen heeft met de balans tussen lichaam en geest, ligt de nadruk vooral op de geest, het denken en spiritu aliteit. Het TNV-hoofkwartier in Amsterdam is dan ook ge vuld met boeken. Guido Haas, die de twee verdie pingen waaruit het doosvormi- ge pand bestaat, laat zien, is een zacht pratende intellectu eel. Hij is één van de bewoners van een theosofische woonge meenschap in Naarden, werkt voor de TVN-uitgeverij en is vaak in Amsterdam om voorzit- WIJI Theosoof Guido Haas in het 'hoofdkantoor' in Amsterdam. ter Ali Ritsema bij te staan in verenigingszaken. Het pand van waaruit de theosofen ope reren is in de jaren twintig van de vorige eeuw in opdracht van TVN gebouwd. Door architec ten (in dit geval van bureau Brinkman Van der Vlucht) die affiniteit hadden met de theo sofie. Het opvallendst aan het gebouw is de ligging: midden in een verpauperd deel van de Amsterdamse Pijp naast de voormalige Tempel van de The osofische Vereniging (1927) - sinds 1979 een wijkbibliotheek - en tegenover een groot Ju- gendstüpand, waarin vroeger diamantslijperij Ascher zat. De Tempel is gebouwd in de vorm van een 'taartpunt' met gepleisterde muren van gewa pend beton, met lichtblauwe raamkozijnen en een koepeldak van groen koper. Ondanks een ingrijpende verbouwing is de oorspronkelijke opzet van het gebouw nog goed te herken nen. De ruime en hoge zaal in het midden heeft de vorm van een kwartcirkel. Precies in de punt - de plaats waar het spreekgestoelte heeft gestaan - valt het daglicht door smalle ra men naar binnen, zodat een spréker zich in een brandpunt van licht zou bevinden. Volgens de Vereniging vormt de hoge zaal met de merkwaardige .lichtval 'een geslaagde verbeel ding van de geest in de materie, overeenkomend met de theoso fische levensbeschouwing.' Theosofische denkbeelden hebben veel kunstenaars, schrijvers, musici en architec ten uit het begin van de twintig ste eeuw beïnvloed. De bekend ste theosoof is wellicht Mondri aan, maar ook mensen als Ber- lage, Lebeau, Plasscheart, Fre deric van Eeden en Daniël de Lange zijn op de één of andere manier met theosofische idee- en in aanraking gekomen. In de stijl van het TVN-gebouw is goed de invloed te zien van het zogeheten Nieuwe Bouwen, een architectonische stroming uit het begin van de twintigste eeuw die verwant was aan de Nieuwe Zakelijkheid. Van bin nen is het sober ingericht. Op de tweede verdieping bevinden zich een aantal kantoorruimtes en een vergaderzaaltje. FOTO UNITED PHOTOS DE BOER „Wij streven naar drie dingen", legt Haas uit. „Ten eerste willen we een universele broeder schap van de mensheid vor men, zonder onderscheid van ras, geloof, geslacht, kaste of huidskleur. Daarnaast moedi gen we de vergelijkende studie aan van religie, filosofie en we tenschap. Ten slotte onderzoe ken we 'onverklaarde natuur wetten' en de vermogens die in de mens sluimeren. Het is alle maal netjes geformuleerd in een boekje dat twee jaar gele den is uitgegeven naar aanlei ding van het 100-jarig bestaan." In dat boekje is veel over de ge schiedenis van de theosofie te lezen. Het begon bij H.P. Bla- vatski (1831-1891), de Russisch Britse grondlegster van de The osofical Society en la een daaraan verwant le V\ sche School'. Na haai den ontstonden al sn ig 2 ten tussen haar opvo in Nederland liepen rg gen over de koers vai uiteen. Het is dan 00 Jtuii wonderlijk dat er alle oor scheidingen kwamen Nederland alleen telt ven verschillende the ;lan verenigingen. Maar ttyans klap, zeggen Marcel 1 Jan Willem Nienhuys Stichting Skepsis, kre n ciety te verwerken to< lus: diër Jiddu Krishnamulspt (1895-1996), die dooi 12, nente theosofen naar geschoven als de niei reldleraar, zich van d$Wl afkeerde. In het Nederlandse 0 was aan het begin vai eeuw een druk bezoc moetingscentrum wa Krishnamurti vaak le: Nadat hij de Society ten is het langzaam n bergafwaarts gegaan teresse. New age in al scheidenheid heeft he gevuld. Ook in deze k heerst een geloof aan reïncarnatie, de eenh le religies, het bestaar 'onzichtbare werkelijl Ir dito energieën. Maar i new age vooral wordt door de jaren zestig gi steunt de theosofie oj raties daarvoor. Op een bijeenkomst vi verwante theosofenclj Den Haag (Theosofisc nootschap), is goed te de interesse hoofdzak van ouderen. Achterir c huurde zaal bij het Ce Station zijn ongeveer derd hoofden met vee haren te zien. De lezir worden gehouden grondlegger William ge, die na de dood vai zijn eigen theosofischi oprichten.Guido Haas TVN, dat zich affichee enige rechtmatige voo j van Blavatski's Theosi ciety, signaleert een k( j, in de vergrijzing van d fische genootschappe „Theosofie vertoont wP* wantschap met new probeert zich uitsluite meer serieuze zaken t( ten." En dat is een bes manier om te zeggen, kers die in de spirituel markt van new age zijl (J ken, uiteindelijk toch de theosofie zullen uit hel WEEROVERZICHT BUITENLAND Weersvooruitzicht HWS Geldig tot en met zaterdag. Finland: Van het westen uit bewolkt en perioden met sneeuw. Zaterdag meest droog en een enkele opklaring. Maxima rond het vriespunt. Oenemarken: Meest droog en van het westen uit op klaringen. Zaterdag later opnieuw re gen. Maxima rond 5 graden. Engeland, Schotland, Wales, Ierland: Perioden met zon en op de meeste plaatsen droog. Later op de dag en ook zaterdag opnieuw regen. Maxima van 5 graden in het uiterste noorden tot 10 in de buurt van Londen. België en Luxemburg: Vrijdag droog en af en toe zon. zaterdag van het westen uit toenemende bewol king en later regen. Maxima rond 8 gra den. Noord- en Midden-Frankrijk: Geregeld zon en alleen zaterdag in het noorden mogelijk wat regen. Maxima van 5 graden in het oosten tot 10 langs het Kanaal Zuid-Frankrijk: In de Alpen eerst nog wat sneeuw. El ders en later ook hier droog en geregeld zon. In het zuidoosten kans op een Mistral. Maxima van 4 graden in de heuvels rond Lyon tot 11 aan zee. Spanje: Vrijdag in het noorden plaatselijk wat regen, boven de 1500 meter sneeuw. Verder droog en vooral in het zuiden zon. Maxima van 10 graden langs de golf van Biskaje tot rond de 20 in het zuiden. Portugal: In het noorden vrijdag mogelijk wat re gen Verder perioden met zon en droog. Middagtemperatuur van 11 graden in het noorden tot 18 in de Algarve. Mallorca, Ibiza, Menorca: Af en toe zon, maar ook kleine kans op een bui. Zaterdag toenemende noorde lijke wind. Max.ma dalend naar 14 gra den Marokko: Westkust: flink wat zon en droog. Maxi ma tussen 16 en 22 graden. Tunesië: Licht onbestendig weer met wolkenvel den en soms een bui. Maxima rond 15 graden. Madeira: Wolkenvelden en waarschijnlijk droog. Maxima rond 17 graden Canarische Eilanden: Veel zon en droog. Middagtemperatuur van 19 graden in het noorden tot 23 aan de zuidkusten. rElke daq een beetje vakantie f/TÏ "Een musical op Broadway bezoek je in stijl. In galajurk en met de limousine! Beleef het mee, in Vakantie-TV. Morgenmiddag om 17.00 uur op SBS6!" I VAKANTIEWINKELS Het dagelijkse vakantieprogramma J Duitsland: Naar het oosten wegtrekkende neer slag, gevolgd door perioden met zon. •Zaterdag in het noorden en westen al weer toenemende bewolking. Maxima rond 6 graden, zaterdag in Beieren een stuk frisser. Oostenrijk: Wolkenvelden en vooral aan de noord flank van de Alpen perioden met sneeuw. Zaterdag meest droog en ge leidelijk opklaringen. Middagtempera tuur dalend naar 3 graden. Zwitserland: In het oosten eerst nog wat regen of sneeuw. Verder droog en met name aan de zuidflank flink wat zon. Maxima van een graad of 5, in Tessin is het wat warmer. Polen: Bewolkt en perioden met sneeuw of re gen. Zaterdag droog en af en toe zon. Maxima rond 2 graden. Tsjechië en Slowakije: Bewolkt en perioden met regen of sneeuw. Zaterdag met name in Tsjechi droog en af en toe zon. Maxima rond 5 graden, zaterdag wat frisser. Hongarije: Wolkenvelden en vooral vrijdag wat winterse neerslag. Middagtemperatuur dalend naar ongeveer 5 graden. Italië: Perioden met zon en meest droog, al leen in het zuiden eerst nog kans op een bui. Maxima van 6 graden in het noorden tot 14 in het zuiden. Corsica en Sardinië: Perioden met zon en waarschijnlijk de hele periode droog. Maxima rond 13 graden. Griekenland en Kreta: Oven/vegend veel bewolking en op veel plaatsen regen. Maxima tussen 10 en 15 graden. Malta: Wolkenvelden en kans op een bui. Eerst nog veel wind, maar geleidelijk rustiger. Maxima oplopend naar 15 graden. Turkije en Cyprus: Op Cyprus soms wat zon, elders tame lijk veel bewolking en kans op regen. Maxima rond 15 graden, op de Dar- danellen een stuk frisser. ZATERDAG 12 FEBRUARI 2000 Zon- en maanstanden Zon op 08.02 Zon onder 17 45 Maan op 11.11 Maan onder00.41 Waterstand IJmuiden Katwijk Hoog 08 09 20.36 07 42 20.09 Laag 03 46 16.16 03.27 15.57 Weerrapporten 11 februari 07 u station weer wind eersl Amsterdam half bew zw3 8 5 10.1 De Bilt half bew zw2 8 5 9.5 Deelen ver. 1 8 4 8.8 Eelde half bew zw3 9 4 8.2 Eindhoven half bew zw2 9 3 7.6 Den Helder half bew. w4 8 6 7.7 Rotterdam licht bew w2 8 5 10.4 Twente half bew zw2 9 4 7.7 Vlissingen half bew w3 8 5 55 Maastricht half bew. zw2 9 4 7.6 Aberdeen licht bew. zw4 8 7 0.4 Athene zwaar bew zo 2 17 0.0 Barcelona half bew nl 17 0.0 Berli|n zwaar bew z4 9 6 1.0 Boedapest half bew wl 9 2 0.0 Bordeaux half bew zw3 14 4 2.2 Brussel regen nw5 8 6 84 Cyprus half bew. no4 17 8 0.0 Dublin licht bew zw3 6 4 04 Frankfurt regen zw3 10 3 65 Genève zwaar bew zo 1 9 -1 0.3 Helsinki zwaar bew zw5 2 -6 0.0 Innsbruck zwaar bew ver 1 9 0 0.0 Istanbul zwaar bew n 5 13 9 0.0 Klagenfurt hall bew. ver 2 10 -6 0.0 Kopenhagen regen zw5 6 4 24 LasPalmas half bew no 4 20 16 00 Lissabon zwaar bew n2 18 13 0.0 Locarno half bew nl 12 0.0 Londen half bew w3 10 8 80 Luxemburg regen zw4 8 0 80 Madrid half bew. zw2 16 0 0.0 Malaga half bew. zo 2 19 7 0.0 Mallorca half bew w2 19 1 0.0 Malta onweer nw4 15 12 230 Moskou regen n2 3 2 5.0 München zwaar bew zo 2 10 3 00 L O F LEIDSCH DAGBLAD (Opgericht 1 maart 1860) bewolkt onweer W warmtefront regen sneeuw ff koufront opklaringen hagel lagedruk mist windrichting hogedruk zonnig 19 temperatuur 1nnn luchtdruk in 000 hecto pascal KANTOOR Rooseveltstraat 82 071-5356 356 Postadres: Postbus 54, 2300 AB Leiden ABONNEESERVICE Abonnementen 071 -5128 030 Geen krant ontvangen? Bel voor nabezorging: Ma.t/m/vr 18.00-19.30 uur en Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512 DIRECTIE B.M Essenberg, W.M.J. Bouterse (adjunct) J. Kiel (adjunct) HOOFDREDACTIE J.G. Majoor, T. van Brussel (adjunct) L.F. Klein Schiphorst (adjunct) REDACTIE A. Maandag, chef eindredactie algemeen T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en Veenstreek D.C. van der Plas, chef eindredactie regio J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst W. Spierdijk, chef sportredactie E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden R.I.M van der Veer, chef redactie Duin- en Bollenstreek W.F Wegman, chef redactie Leiden Qg< TELEFAX Advertenties: 071 - 5323 508L- Familieberichten: 023- 5317 023- 5320 216 Redactie: 071-5321 921 Hoofdredactie. 071- 5315 92 nd ADVERTENTIES Maandag t/m vrijdag van 8.30t^p| 071- 5356 230 RUBRIEKSADVERTEW Maandag t/m vrijdag van 8.30f 0 071- 5143 545 ABONNEMENTEN bij vooruitbetaling: per maand (acceptgiro) per kwartaal (acceptgiro) per half jaar (acceptgiro) per jaar (acceptgiro) Abonnees die ons een machtiging» het automatisch afschrijven van hel - abonnements- geld, ontvangen 1 betaling. VERZENDING PER P05 Voor abonnementen die per post (b worden verzonden geldt een toesla aan portokosten per verschijndag. lok' LEIDSCH DAGBLAD OP CASSÉ D Voor mensen die moeilijk lezen, hebben of blind zijn (of ee leeshandicap hebben), is ei i het regionale nieuws uit hetl lei Dagblad op geluidscassette besd H; informatie 0486-486486 (Centrum voor Gesproken Lectuu ws 0 16 6 00 hall bew n 4 half bew. no 3 Buenos Aires half bew Casablanca half bew Johannesburg regen Los Angeles half'bew New Orleans - New York zwaar bev Stockholm Warschau Wenen 9 3 00 Toronto 10 -1 0.0 Tunis 0 0 Vancouver half bew ZIEKENHUI ONGEVALLENDIENST Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag. Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezonder feestdagen). Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst. INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN Diaconessenhuis: tel. 071-5178178. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545. Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131. Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 14