A
Verzet van kerkvoogdijen tegen
financieel beheer door synode
'Een kleine kerk met volop levenwekkend gelot
*3
Geloof Samenleving
Georgisch-orthodo
patriarchaat: verbrai
astrologische literati D
DONDERDAG 10 FEBRUARI 2000
®AG 1
VANDAAG
10
De heilige Benedictus van Nursia (480-547)
geldt als de patriarch van het Westerse mon
nikendom. Zijn heilige zuster Scholastica is
minder bekend, maar ook zij stichtte een
klooster en bijbehorende orde. Aanvankelijk wilde ze
graag het klooster in van haar broer. Er waren immers
rond het jaar 500 nog geen nonnenkloosters. Benedictus
had echter een regel ingesteld: geen vrouwen onder de
mannelijke monniken. Omdat hij het toch vervelend vond
om zijn vrome zuster de deur te wijzen, liet hij een kluisje
voor haar bouwen op loopafstand van zijn klooster in
Montecassi, tussen Napels en Rome. Binnen enkele jaren
had ook Scholastica de nodige aanhang en was het eerste
klooster voor vrouwen een feit. Zo werd zij de stichteres
van de orde der Benedictinessen.
Hindoes vieren vandaag Besant Pantsjami; een feest ter
ere van Sarasvati. Zij is de godin van het woord en de ken
nis, vrouw van de god-schepper Brahma en beschermster
van kunstenaars en studenten. Onderdeel van het feest is
het verbranden van een plant (holika) die het kwade sym
boliseert.
Gewelfschilderingen in Grote Kerk
alkmaar De zestiende-eeuwse houten panelen met gewelf
schilderingen zijn terug in de Grote Kerk in Alkmaar. De pane
len werden onlangs gevonden op de zolder van het Rijksmuse
um in Amsterdam. Daar hebben ze vermoedelijk gelegen sinds
ze bij een restauratie in 1885 uit de Alkmaarse kerk waren ver
wijderd. Het plafond wordt nu in zijn oorspronkelijke staat te
ruggebracht. foto wfa
EKD München is miljoenen kwijt
münchen Bij de Evangelische Kerk in München zijn miljoenen
guldens zoek. Het gaat om 2,5 miljoen gulden uit de begroting
van dit jaar en 13,4 miljoen gulden uit het vermogen. De dekens
bleken een geheim potje van 480.000 gulden te hebben voor bij
zondere uitgaven. Toch houdt het bestuur de drie geestelijken
de hand boven het hoofd, zo blijkt uit een woensdag uitgegeven
verklaring. Het bestuur vertrouwt erop dat zij ook verder bijdra
gen aan de opheldering van de affaire. Een lid van de regionale
synode, de rechter Lutz von Raden, spreekt van een 'zwarte
kas'. Hij vindt het onvoorstelbaar dat de dekens in München
zonder enige controle door de synode geld uitgeven. „Wat ons
is verteld, is nog niet de hele waarheid."
VBOK in Rehobothkerk Oegstgeest
oegstgeest De VBOK, de vereniging bescherming ongeboren
kind, houdt vanavond een informatiebijeenkomst in Oegst
geest. De vereniging verleent hulp aan vrouwen die ongewenst
zwanger zijn of die in de problemen komen na een abortus. De
VBOK-bijeenkomst vindt plaats in de Rehobothkerk aan de Lijt-
weg 1 in Oegstgeest.
Ouweneel over Spreuken
leiden Wat is wijsheid? is de titel van een serie lezingen over
het bijbelboek Spreuken die de evangelist W. Ouweneel houdt
in de aula van de school aan Lammenschanspark 1 in Leiden.
Vrijdagavond is de tweede lezing, over Spreuken 3 en 4. De bij
eenkomst begint om acht uur en de toegang is gratis. Van de le
zingen zijn cassettes en CD's te koop.
BEROEPINGSWERK
GEREFORMEERDE KERKEN
Aangenomen: naar Bilthoven, mw. B.L. Bos te Oudemirdum c.a.
GEREFORMEERDE KERKEN (VRIJGEMAAKT)
Aangenomen: naar Spakenburg-Noord, JJ. Schreuder te Zwijndrecht die
bedankte voor Helpman.
den haag anp
De synode van de Nederlandse
Hervormde Kerk kan plaatselij
ke gemeenten niet dwingen
hun financieel beheer onder
toezicht van de synode te stel
len. De kerkvoogdijen, vanouds
verantwoordelijk voor het fi
nanciële beheer, staan op dit
punt buiten het kerkverband en
de kerkorde. Dat zei advocaat L.
Hardenberg gisteren voor de
rechtbank in Den Haag namens
44 hervormde gemeenten die
weigeren het 'vrije beheer' van
hun kerkvoogdijen op te geven.
De gemeenten eisten dat een
uitspraak van de geschillen
commissie van de kerk 'niet-
verbindend' wordt verklaard.
De geschillencommissie be
paalde in december 1998, dat
de gemeenten ten onrechte
vasthouden aan de zelfstandige
positie van hun kerkvoogdijen.
Maar volgens Hardenberg was
die uitspraak in strijd met de
kerkorde van 1951, omdat de
commissie ten onrechte meent
dat het hoogste gezag bij de sy
node berust.
De opstandige gemeenten
beschuldigden de geschillen
commissie ook van partijdig
heid. De leden ervan worden
volgens Hardenberg door de
synode benoemd en ontslagen.
Oud-commissielid T. Willemze
was destijds zowel beleidsme
dewerker van de synode als ju
ridisch adviseur van de com
missie.
De advocaat veroordeelde de
dwangmaatregelen waarmee de
synode dreigt zolang een ge
meente dwars blijft liggen. „Dat
is een schandelijk misbruik van
pastorale macht op een terrein
waarvoor die macht niet is ge
geven. Hier komt de vrijheid
van godsdienst in het geding",
zei Hardenberg.
De Nederlandse Hervormde
Kerk ziet geen enkele aanlei
ding om de beslissing van de
commissie te vernietigen. Vol
gens advocaat P. Wackie Eysten
hoeft de rechtbank de uitspraak
niet te toetsen, omdat de ge
meenten te laat tegen de beslis
sing in beroep zijn gegaan.
Daardoor zijn ze niet-ontvan-
kelijk.
Bij de synode berust wel de
gelijk het hoogste gezag, omdat
ze de hele kerk vertegenwoor
digt, benadrukte Wackie Eys
ten. De hoogste kerkvergade
ring is daarom bevoegd geld en
goederen voor de dienst der
kerk te beheren. De raadsman
twijfelde niet aan de onafhan
kelijkheid van de commissie.
Willemze had in haar functie
geen rechtsprekende taak en
heeft zich ook nooit ingelaten
met zaken waarbij de synode
betrokken was.
Rechtbankpresident B. Punt
wilde van beide partijen weten
waar de hele kwestie nu eigen
lijk over gaat. Hij vroeg zich ook
af waarom de betrokken ge
meenten niet uit de kerk tre
den, als een meerderheid heeft
besloten dat alle gemeenten
onder een vorm van beheer
moeten vallen waarbij de syno
de het laatste woord heeft. De
rechtbank doet op 12 april uit
spraak.
moskou anp
Het patriarchaat van de Georgisch-orthodoxe kerk
geroepen tot verbranding van alle astrologische
Hiermee wil het een halt toeroepen aan de opmars
'pseudo-religie' in de voormalige Soviet-republiek.
De Georgische kerkleiding meent aat het gebruik v
logische voorspellingen en horoscopen schadelijk is
wel de geestelijke als de fysieke toestand van de sam j(
Ze stelt astrologie zelfs op een lijn met satanisme.
Volgens woordvoerder Zoeraba Tschovredbadze
logie tot het verlies van de 'ware oriëntatiepunten'
ven en laat het de mens uiteindelijk in psychische o
ring achter.
De Georgische orthodoxe kerk voert al langere tijd
gen de in haar ogen snel toenemende verspreiding
risme op Georgische bodem. Zo heeft ze vorig jaar
roepen tot een algeheel verbod op de activiteiten van
va Getuigen in de Transkaukasische republiek, omda
gens haar zouden leiden tot psychische ziekten.
Aartsbisschop Glazemaker neemt afscheid van oud-katholieke kerk
ie ell
riegÉ
jrderi
Lei
Jfciurd
14 ja
invo
ichtii
ïejd lar
L
ie ke<
esta
nfeze u
!n.V
tien t
etrol
lente
een
ten i
den
t: lar
Monseigneur A. Glazemaker stond achttien jaar aan
het hoofd van een kleine kerk zonder pretenties. De
oud-katholieke aartsbisschop van Utrecht heeft een
kudde van slechts 8000 zielen. Maar hij ziet volop
'levenwekkend gelooP in zijn kerk. „Als het maar geen
verschrompeld fossiel wordt."
amersfoort anp
De bijna 69-jarige aartsbis
schop neemt zaterdag afscheid.
Hij heeft zijn kerk en het inter
nationale verband van oud-ka
tholieke kerken, de Unie van
Utrecht, door roerige tijden ge
loodst. Vooral de priesterwij
ding van vrouwen is internatio
naal nog steeds een splijtzwam.
De Nederlandse oud-katho
lieken namen in 1998 het be
sluit, dat ook vrouwen priester
kunnen worden. Wetend dat ze
daarmee de relatie met de
Rooms-Katholieke Kerk be
moeilijkten. Kardinaal Simonis,
de 'andere' aartsbisschop van
Utrecht, lijdt daaronder, weet
Glazemaker. „We zijn allebei
beschaamd dat we bisschop op
dezelfde zetel zijn. We voelen
de onmacht om elkaar te berei
ken, hoe graag we ook anders
zouden wülen."
De Oud-Katholieke Kerk ont
stond in Nederland als reactie
op de concentratie van de
macht in de Rooms-Katholieke
Kerk bij de paus. Met de verkie
zing vap een eigen bisschop
door het kapittel van Utrecht in
1723 werd de breuk met Rome
definitief. Nadat het Eerste Va
ticaans Concilie in 1870 de on
feilbaarheid van de paus had
afgekondigd, vonden de oud
katholieken en gelijkgezinde
groepen in andere landen el
kaar in 1889 in de Unie van
Utrecht.
Glazemaker hoopt dat de
oud-katholieken ooit kunnen
terugkeren in de schoot van de
moederkerk. Maar hij weet dat
dat perspectief verder weg is
dan dertig jaar geleden. Vooral
na het Tweede Vaticaans Con
cilie, dat de weg bereidde voor
erkenning door de RK-Kerk van
de oud-katholieke ambten,
gloorde de hoop op hereniging.
Het besluit van de oud-ka
tholieken in Nederland, Duits
land, Oostenrijk en Zwitserland
om vrouwen tot het priester
ambt toe te laten, heeft een
groot struikelblok op de weg
gelegd. In oud-katholieke kring
wordt zelfs gevreesd dat de RK-
Kerk wijdingen van of door
vrouwen niet zal erkennen.
Glazemaker is blij dat de RK-
Kerk desondanks de deur niet
in het slot heeft gegooid. In een
gesprek met de pauselijke raad
voor de bevordering van de
eenheid van de christenen werd
werd hem vorige maand duide
lijk dat de RK-Kerk de dialoog
wil voortzetten.
„We zijn toegewend naar el
kaar. Dat is geen wens maar
een realiteit", aldus Glazema
ker. Hij prijst zich gelukkig met
het feit dat in de parochies de
betrekkingen tussen beide ker
ken hartelijk zijn. „We schep
pen al lang een luchtje bij el
kaar." Ook wederzijdse toela
ting tot de eucharistie is geen
probleem, hoewel de RK-Kerk
dat formeel niet toestaat.
Glazemaker hoedt zich er
voor de verworvenheden van
de Oud-Katholieke Kerk, zoals
afschaffing van het verplichte
celibaat (al in 1922) en wijding
van vrouwen, 'triomfalistisch
uit te buiten'. Het is geenszins
zijn bedoeling om daarmee ver
nieuwingsgezinde rooms-ka-
tholieken binnen te halen.
Trouwlustige rk-priesters of
rk-vrouwen met een priester
roeping hebben volgens Glaze
maker in de Oud-Katholieke
Kerk niet veel te zoeken. „We
zijn geen concurrenten, want
wij hebben geen vacatures",
zegt hij altijd ter geruststelling
ker aangetrokken doi
binatie .van een gr<
sche traditie en een
tisch bestuur. In de 0
lieke Kerk maken sin |jecjeri
twee bisschoppen s
de geestelijken en
dienst uit.
Glazemaker laat i
zeggen een kerk met
priesterteam en vol
aanli
Leide
m gel
smal
van d
wekkend geloof ai j^g
moet genoeg zijn om orlop
af te wenden, dat i en
tholieken een 'vers Q,
fossiel' worden.
Glazemaker is
eerste om in het lie!
Z ij"
de w;
'geheim van God' he ,e
lijke van zichzelf en i
te zien. „God is grot( )rstecj
hart", luidt zijn wa[
en die heeft hem alt
dat hij noch zijn keri
heid in pacht heeft.
kerk heeft nooit gro
ties."
Zijn vermogen tot
kwam hem goed vaC^
voorzitter van de inte erj,ee
bisschoppenconferer n
Unie van Utrecht.
Vel 2
n de
De vertrekkende oud-katholieke bisschop Glazemaker: „God is groter dan ons hart".
van Simonis. Het veranderen
van kerklidmaatschap is trou
wens een beetje uit de tijd, is
zijn indruk. In de 26 oud-katho
lieke parochies komen geregeld
rooms-katholieken en protes
tanten 'buurten' zonder daad
werkelijk lid te worden.
Toch mag de Oud-Katholieke
Kerk zich in een gestage stroom
toetreders verheugen. De kerk
verlating is in de afgelopen
twintig jaar grotendeels gecom
penseerd door nieuwe leden.
Die worden volgens Glazema-
kwestie van vrouwe
ters heeft bijna tot
ring geleid. In 1997 bKJJg
bisschoppen een s vo
compromis. Elke lid -jk
de ruimte om tot <yf- -
van vrouwelijke prie^
te gaan. Maar het g
uittreding van lidkeri )[lejs
niet geweken. „De Ui
een broos geheel gew
dat wel blijven ook. M
het met elkaar ifithoj»]^
men we door de crisis
Wie Glazemaker
gen, is nog niet bel
kiescollege dat voor
uit priesters en voor
uit leken bestaat,
maart uit alle
priesters die minsti
actief en jonger dan
een nieuwe aartsbiss
eerste en tot nu toe ei
welijke priester kon
aanmerking, omdat
jaar pas is gewijd.
niet
luttei
stam
n eei
tusse
let d
ners
st<
de C
Jan:
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met vrijdag.
Denemarken:
Snel toenemende bewolking gevolgd
door regen. Vrijdag geleidelijk enkele op
klaringen en meest droog. Maxima da
lend naar 5 graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ierland:
Veel wind en regen, maar geleidelijk ook
een paar opklaringen. Vrijdag in het zui
den van Engeland en Ierland meest
droog en wat meer zon. Maxima rond 9
graden, donderdag in het noorden iets
minder zacht.
België en Luxemburg:
Bewolkt, perioden met regen en veel
wind. Vrijdag droog en af en toe zon en
bovendien een stuk minder winderig.
Maxima rond 8 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Van het westen uit bewolkt en perioden
met regen. Bovendien veel wind. Vrijdag
alleen in het oosten nog wat neerslag. El
ders droog en af en toe zon. Maxima rond
10 graden, vrijdag enkele graden lager
Zuid-Frankrijk:
Af en toe zon, maar in de avond vanuit
het westen toenemende bewolking ge
volgd door enige regen, in de bergen
sneeuw. Vrijdag weer wat zon, meest
droog, maar in het zuidoosten wel een
stevige Mistral. Maxima dalend naar 9
graden
Spanje:
In het noorden plaatselijk wat regen. Ver
der droog en vooral in het zuiden zon.
Maxima ongeveer 15 graden, in het zui
den tot rond de 20.
Portugal:
Wolkenvelden en in het noorden moge
lijk wat regen. In het zuiden geregeld
zon. Middagtemperatuur van 14 graden
bij Porto tot circa 20 in het zuiden.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Zonnige perioden en droog. Vrijdag op
nieuw een stevige noordelijke wind.
Maxima rond 17 graden.
Marokko:
Westkust: flink wat zon en droog. Maxi
ma van 18 graden bij Tanger tot 23 in
het zuiden.
Tunesië:
Licht onbestendig weer met wolkenvel
den, soms een bui en vooral vandaag
veel wind. Maxima rond 15 graden.
Madeira:
Wolkenvelden en waarschijnlijk droog.
Maxima rond 17 graden.
Canarische Eilanden:
Veel zon. aan de noordzijde van de eilan
den ook wolkenvelden maar droog. Mid
dagtemperatuur van 19 graden in het
noorden tot 23 aan de zuidkusten.
Duitsland:
Toenemende bewolking en wind. In de
loop van de dag perioden met regen, bo
ven de 1000 meter overgaand in
sneeuw. Vrijdag op veel plaatsen droog
en een stuk minder wind. Maxima meest
tussen 4 en 7 graden.
"Achter mij bevindt zich de
beroemdste skyline van de wereld.
New York! Ga met mij mee en oordeel
zelf over de stad die je eigenlijk gezien
moet hebben! Vakantie-TV:
morgenmiddag om 13.25 uur op SBS6!"
Oostenrijk:
Opklaringen en op de meeste plaatsen
droog. Vrijdag opnieuw regen of sneeuw.
Middagtemperatuur dalend naar 4 gra
den.
Zwitserland:
Eerst nog wat zon, maar in de avond op
nieuw regen of sneeuw. Vrijdag geleide
lijk droog en met name aan de zuidflank
van het Alpenmassief wat zon. Maxima
dalend naar een graad of 5, bij Locarno
11 graden.
Polen:
Wisselvallig weer met van tijd tot tijd
veel wind en boven de 700 meter
sneeuw. Maxima rond 3 graden.
Tsjechië en Slowakije:
Donderdag in Slowakije nog een winterse
bui, verder droog en geregeld zon. Later
opnieuw wat regen of sneeuw. Maxima
rond 4 graden
Hongarije:
Af en toe zon en slechts een kleine kans
op wat winterse neerslag. Middagtempe
ratuur ongeveer 5 graden.
Italië:
Perioden met zon en meest droog, in het
zuiden eerst nog meer bewolking en kans
op een stevige bui. Maxima van 6 graden
in het noorden tot 13 in het zuiden.
Corsica en Sardinië:
Droog en geregeld wat zon. Vrijdag meer
bewolking en kans op een bui. Daarna
vooral in het noorden flink wat wind.
Maxima rond 13 graden.
Griekenland en Kreta:
Veel bewolking en op veel plaatsen re
gen. Maxima tussen 10 en 15 graden.
Malta:
Wolkenvelden en vandaag nog kans op
een bui. Eerst nog veel wind, maar gelei
delijk rustiger. Maxima rond 13 graden.
Turkije en Cyprus:
Op Cyprus soms wat zon, elders tamelijk
veel bewolking en kans op regen. Maxi
ma rond 15 graden, op de Dardanellen
een stuk frisser.
VRIJDAG 11 FEBRUARI 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 08.04 Zon onder 17.43
Maan op 10.46 Maan onderOO.OO
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 07.25 19.45 06 58 19.18
Laag 02.56 15.25 02.37 15.06 Stockholm licht bew.
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
Jj yy
TELEFAX
Advertenties: 071-5323
Familieberichten: 023- 531!
023- 5320216
Redactie: 071-5321 921
Hoofdredactie: 071- 531591
ADVERTENTIES
Maandag t/m vrijdag van 8.30
071- 5356 230
RUBRIEKSADVERTEK
Maandag t/m vrijdag van 8.30
071-5143 545
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtigingi
het automatisch afschrijven
abonnements- geld, ontvangen /I
betaling.
VERZENDING PER POS hdel
Voor abonnementen die per post{ ling,
worden verzonden geldt een toes! en p
aan portokosten per verschijndag
LEIDSCH DAGBLAD OP CA5SI B
Voor mensen die moeilijk lezen, lok h
hebben of blind zijn (of ,2..
leeshandicap hebben), is een sa'
van het regionale nieuws uit hei
Dagblad op geluidscassette best)tQ Ol
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lectw
INTERNET: Dag
rv.leidschdagblad.nl
redactie.ld@damiate.hdc.nl
ZIEKENHUIZ
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezond#
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst.
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111
dr
n die
J' beke
'*f. dev\
ICS)
w.
