;o%
Britten: Kaping
duurt nog dagen
Nieuwe wet moet situatie immigrant verbeteren l"l's"slavistl't'
Moskou zit met Grozny in de maag
Stipe Mesic nieuwe
president Kroatië
KOMPAS
Buitenland
In Londen draagt de Talib
een zeer westers jagershoedje
-£
8 FEBRUARI 2000
~>ntal treinongeluk blijft acht
Q 0-iel dodental van het treinongeluk in het Duitse Briihl
Elan op acht. Reddingswerkers zijn gisteren aan het eind
middag gestopt met hun zoekwerk. Alle wagons van de
fchttrein van Amsterdam naar Basel zijn doorzocht. Mi-
President Kok heeft een bezoek gebracht aan het station
L v(|. l lij toonde zich geschokt. Het controleorgaan van de
spoorwegen, dat onderzoek naar het ongeluk doet, heeft
>eld dat de machinist had moeten weten dat er een wis-
A'am. Hij reed daar met 122 kilometer per uur over
oritei rwijl de wissel maar bestand is tegen 60 kilometer. De
sienane snelheid bedroeg 40 kilometer per uur. Die hoge
inerc 1 heeft volgens het orgaan het ongeluk veroorzaakt,
dl
ïjnstanders Pinochet bij rechter
Tegenstanders van de Chileense oud-dictator Augusto
t zijn gisteren opnieuw naar de Londense 'High Court'
om inzage te eisen in het medische dossier van de ex-
dertj der. België en zes mensenrechtenorganisaties onder
rersti ling van Amnesty International willen het dossier zien
i Pop de Britse minister van binnenlandse zaken, Jack Straw,
an El lissing baseerde om Pinochet mogelijke op medische
tioeB i vrij te laten. De gerechtelijke stappen van gisteren
menn precies een week nadat een andere rechter verbonden
il hei'High Court' een soortgelijke eis van België en de men-
sch tenorganisaties had afgewezen. De uitspraak in het ho-
jep wordt later deze week verwacht.
•dlaume president bij VN-hof
dub De rechters van het Internationaal Gerechtshof heb-
com( Fransman Gilbert Guillaume uit hun midden gekozen
lotte we president. Dit heeft het VN-hof in Den Haag gisteren
va gd. Tot vice-president van het Internationaal Gerechts-
iveneens voor een ambtstermijn van drie jaar, de Chi-
/oori 'i Iiuy°ng gekozen. De 69-jarige Guillaume is sinds 1987
aan het Internationaal Gerechtshof, het hoogste juridi-
gaan ter wereld dat beslist over geschillen tussen staten.
Ier! n komst naar Den Haag vertegenwoordigde Guillaume
mei ise regering op tal van conferenties over internationaal
toe ïuillaume volgt de Amerikaan Stephen Schwebel op die
iert naar de Verenigde Staten. Schwebel is sinds 1981
geweest in Den Haag; hij was sinds 1997 president van
jrnationaal Gerechtshof.
A dreigt met nieuwe aanslagen
Een Ierse splintergroepering die in tegenstelling tot de
me ts van een wapenstilstand wil weten, heeft gedreigd met
aanslagen. De Continuity IRA kwam met het dreige-
een verklaring die gisteren is uitgegeven. De groepering
steren officieel de verantwoordelijkheid op voor de bom-
zondagavond in een hotel in Noord-Ierland. Bij de aan
een geen gewonden. De splintergroepering kondigde aan
gaan met acties tegen hotels en andere etablisementen
12 «werken met de Britse politiemacht.
)0!ssen executeren Tsjetsjenen'
nik- Russische troepen hebben tenminste 22 Tsjetjeense
onder wie vooral vrouwen en ouderen, standrechtelijk
uteerd. Die beschuldiging deed de mensenrechtenorga-
Human Rights Watch (HRW) gisteren. De organisatie
de buurrepubliek Ingoesjetië verschillende geloofwaar-
Qjltüigenissen te hebben gehoord over een bloedbad dat
t ve a aangericht in Staroplomyslovski, een voorstad van de
eense hoofdstad Grozny. In Ingoesjetië verblijven zo'n
Tsjetsjeense vluchtelingen.
bec
de J stuurt aan op breuk met Kohl
ikke
ma; De top van de Duitse christen-democraten (CDU)
aan op een definitieve breuk met het tijdperk van voor-
•k v; >artijvoorzitter en ex-kanselier Kohl. Zelfs kopstukken die
Betj, rmalige partijleider tot nu toe steunden, wenden zich
1S n s de financiële affaire van hem af. Inmiddels pleit ook de
ifoo rter van de CDU in de Duitse deelstaat met de grootste
ing, Nordrhein-Westfalen, voor een nieuw begin. ..Ik be-
[elmut Kohl niet meer", verklaart Jürgen Rüttgers in een
ko] bw met de Berliner Zeitungvan vandaag.
isa[
dorranto met van plan op te stappen
;nd
Eda
ore» De Indonesische ex-legerleider Wiranto is niet van
Qdê p te stappen als minister. Hij zegt dit in een interview met
e gaporese krant Singapore Straits Times. ,,Ik heb nooit iets
2( tigs gedaan en ik ben trots op mijn verleden", zegt Wiran-
jj i vorige week door een onafhankelijke commissie mede-
fljdig is bevonden aan de gewelddadigheden in Oost-Timor
i dffgelopen najaar. De Indonesische president Wahid heeft
ie to gevraagd om zijn ministerspost op te geven, maar de
•jij gerleider heeft tot nu toe geen gehoor gegeven aan het ver-
jln het huidige kabinet is Wiranto coördinerend minister
gireiligheid. Eind januari werd hij door Wahid al met militair
)ojben gestuurd. Die maatregel had waarschijnlijk als doel
g^Viranto's invloed in het leger te verminderen.
8«rpsruzie eindigt in kannibalisme
Xioresby Een dorpsruzie op Papoea-Nieuw-Guinea is gis-
j Jgeëindigd met kannibalisme. Een 35-jarige man rukte de
/(j$! testikels en het hart van een andere man uit en at ze op.
yisgenoten keken met afgrijzen toe hoe de kannibaal het li-
^im van het 55-jarige slachtoffer toetakelde. De gewelddadi-
rlgfeie vond plaats in een dorp ten oosten van Madang. Tij
dleen gevecht smakte de jongere man het slachtoffer met
hoofd tegen een rotsblok, waardoor hij stierf. Daarna begon
gjlan aan zijn macabere maaltijd.
geiitie breidt onderzoek Shipman uit
'CrP"iESTER De Britse politie heeft besloten een onderzoek te
aen naar nog eens 39 sterfgevallen onder voormalige pati-
®i van de arts Harold Shipman, ook wel bekend als 'Dr.
•th'. Daarmee komt het aantal verdachte sterfgevallen in de
lltijk van Shipman waarnaar de politie een onderzoek instelt,
^gt gruwelijke totaal van 175. Dit heeft een woordvoerder
,e|fie politie gisteren bekendgemaakt. De huisarts (54), die
jfjtijk hield in Hyde bij Manchester werd vorige week tot
lojrdere malen levenslang veroordeeld wegens de moord op
l(jfpn van zijn patiënten. Maar er lopen nog vele onderzoeken
-JJhem.
VOORDELIGER
OP WINTERSPORT
Topmerken:
jikisets carve- en langlaufsets ski-
snowboardkleding skischoenen
flcks, sweaters, püll-overs, piquets,
Jrts, petten, sjaals, wanten, sokken,
mutsen van alle topmerken
t, ook tot S0% korting
jr
OidticM ^N-CA&d-
Paul Krugerkade 22. 2021 BN Haarlem, Boven de Vomar.
"zenden winkelplezier de grootste buitensportbelevenis van Nederland.
risten RTR Reuters
De Britse autoriteiten hebben er vandaag voor gewaarschuwd dat de gijzeling op de
Londense luchthaven Stansted, waar sinds zondagnacht een in Afghanistan gekaapte
Boeing 727 staat, nog dagen kan duren. Ondertussen wordt 'in een rustige sfeer' met
de kapers onderhandeld. Vrijgelaten gijzelaars zeiden goed behandeld te zijn.
LONDEN HARM HARKEMA
CORRESPONDENT
De kapers lieten gisteren acht
mensen gaan. Tijdens drie tus
senlandingen, onder andere in
Moskou, waren eerder al 22 gij
zelaars vrijgelaten. Er bevinden
zich naar schatting nog 157
passagiers aan boord. Het toe
stel is achteraf op de luchtha
ven geparkeerd en is omsingeld
door honderden manschappen
van het elitekorps Special Air
Services (SAS).
De politie heeft geen enkele
mededeling gedaan over de ei
sen van de kapers. Volgens een
Pakistaans persbureau zouden
de kapers de vrijlating eisen van
Ismail Khan, een voormalig re
gionaal bestuurder, die gevan
gen wordt gehouden door het
fundamentalistische Taliban-
regime, dat negentig procent
van het land onder controle
heeft.
Kahn was lid van de verenig
de oppositie, die de overige tien
procent in het noorden van Af
ghanistan in handen heeft. De
speciale vertegenwoordiger van
de Taliban in Europa, oud-ge
neraal Rahmutollah Safi, zei dat
oppositieleider Massood achter
de kaping zou zitten. Maar de
Afghaanse oppositie ontkent el
ke verantwoordelijkheid en ver
oordeelt de kaping eveneens.
Safi zei dat de Taliban-rege-
ring weigert te onderhandelen
met de 'terroristen' en noemde
de kaping verder een zaak voor
de Britse autoriteiten. Volgens
Safi zouden er vooral gewone
Afghanen in het vliegtuig zitten,
die op weg waren van de
hoofdstad Kabul naar het noor
delijk gelegen Mazar-e-Shariff.
Omdat de wegen er in de win
ter onbegaanbaar zijn, is het
bijna gratis luchtvervoer door
de staatsluchtvaartmaatschap
pij Ariana de enige mogelijk
heid.
Het vliegtuig is naar verluidt
uitgeweken naar Groot-Brittan-
nië op verzoek van de kapers.
De Britse autoriteiten kozen
vervolgens Stansted uit, omdat
die luchthaven het best op ka
pingen is voorbereid.
LONDEN HARM HARKEMA
CORRESPONDENT
Groot-Brittannië noch enig ander westers land
onderhoudt diplomatieke betrekkingen met de
Taliban-regering in Afghanistan, 's werelds
meest fundamentalistische moslimregime. Nu
een gekaapt Afghaans vliegtuig is uitgeweken
naar de Londense luchthaven Stansted zou een
vertegenwoordiger ter plekke toch wel handig
zijn.
Geen nood, in een rijtjehuis in West-Londen
woont de gepensioneerde Afghaanse generaal
Rahmuttollah Safi (70). In de persruimte op
Stansted stond hij gisteren als 'speciale verte
genwoordiger van de Taliban-regering in Euro
pa' de wereldpers te woord.
Niet dat Safi oogt als een Talib. De typerende
boernoes, het gewaad van de strijders, is afwe
zig, net als de tulband. De speciale vertegen
woordiger in Europa van mullah Mohammed
Oman draagt een zeer westers jagershoedje,
compleet met pauwenveertje, en een keurige
grijze pantalon, dito jas en pullover, alsmede
een lichtblauw overhemd met stropdas.
In gebroken maar duidelijk Engels staat hij de
wereldpers te woord. Ja, mullah Oman heeft
contact met hem gehad. Twee keer zelfs. En
nee, de regering in Kabul is niet bereid om in te
gaan op welke eis van de kapers dan ook. En zo
gaat het bijna een uur door; waarbij opvalt dat
hij de Britten geregeld de hemel in prijst, soms
op persoonlijke titel.
Zo zijn de kapers 'knettergek' dat zij juist naar
Groot-Brittannië zijn gevlogen, aldus de gene
raal. De elite-eenheden van de SAS die het
vliegtuig omsingeld hebben, zijn de 'beste ter
wereld', aldus de generaal. ,,De kapers zullen
gedacht hebben dat de Britten doetjes zijn.
Maar de Britten schakelen emoties uit en han
delen rationeel. Ze zijn keihard, maar ook bij
zonder rechtvaardig."
De Talibanvertegenwoordiger kan het weten,
„want ik ben een leerling van de Britse strijd
krachten". In de jaren zestig en zeventig is hij
niet alleen op stage geweest in zowel de Ver
enigde Staten als de Sovjetunie, maar in 1972
en '73 heeft hij ook nog een extra opleiding ge
noten bij de SAS in Hereford. „Zéér professio
neel." Safi werd daarna commandant van de
speciale eenheden in het Afghaanse leger. La
ter was hij één van de commandanten van de
vrijheidsstrijders die het tegen het Sovjetleger
opnamen.
Safi is nu wel speciaal vertegenwoordiger,
maar hij heeft nooit deel uitgemaakt van de
Taliban. In de periode dat die het grootste deel
van het land veroverden, emigreerde Safi naar
Groot-Brittannië, het land dat hem eerder poli
tiek asiel verleende. Trok hij zich terug? „Nee",
zegt Safi licht bestraffend. „Een vier-sterrenge-
neraal trekt zich nooit terug."
Inwoners van El Ejido staan tussen de brandende autowrakken op straat. Gisteren braken er opnieuw rellen uit in het Zuid-Spaanse stadje.
BARCELONA
VERVOLG VOORPAGINA
Veel immigranten zijn illegaal
het land binnengekomen en
hebben daarom ook geen rech
ten. Hun huisvesting is mens
onterend. De meesten wonen
in zelf gebouwde hutje? van
golfplaat of hout tussen de
plastic velden. Anderen huren
met meerderen een kamer in El
Ejido of in een van de dorpen in
de buurt.
De moord vorige week vrij
dag op een 26-jarige inwoon
ster van El Ejido lijkt buiten de
ze rassentegenstellingen te
staan, want volgens de politie is
de dader, een 22-jarige Marok
kaan, geestelijk niet normaal.
De twee weken geleden door
een andere Marokkaan ge
pleegde moord op een tuin
dersechtpaar na een uit de
hand gelopen ruzie, lijkt echter
wel veel op een wraakactie van
de kant van de immigranten.
Deze maand is een nieuwe
vreemdelingenwet van kracht
geworden die de situatie van de
buitenlanders mogelijk iets kan
verbeteren. Een onderdeel van
de wet is erop gericht om illega
le arbeid tegen te gaan. Daar
door krijgen ook immigranten
FOTO AP J.M. VIDAL
recht op een uitkering en betere
leefomstandigheden. Hiermee
hoopt men de kleine criminali
teit onder immigranten, zoals
winkeldiefstal en berovingen,
tegen te gaan. Dit is namelijk
een van de belangrijkste klach
ten van de Spanjaarden tegen
de immigranten.
minister gedood
BELGRADO AFP-DPA-ANP
De Joegoslavische minister van
defensie, Pavle Bulatovic, is gis
teren bij een schietpartij in Bel
grado om het leven gekomen.
Volgens de regering is hij het
slachtoffer geworden van een
terreurdaad. Onbekenden be
schoten met automatische ge
weren de minister en zijn gezel
schap. Bulatovic en twee ge
wonde vrienden werden naar
een hospitaal in de buurt ge
bracht, waar de minister later
overleed. Over de toestand van
zijn vrienden is niets bekend.
Op 15 januari werd in Belgra
do de zakenman, militieleider
en oorlogsmisdadiger Arkan
vermoord. Eveneens in januari
werd een aanslag gepleegd op
een lijfwacht van de ultra-na
tionalistische Servische vice-
premier Seselj. Er bestaan in
Servië banden tussen het Milo-
sevic-bewind en de georgani
seerde criminaliteit.
Israëliërs schieten
op burgerdoelen in
noorden Libanon
TEL AVIV AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
Israël heeft de afgelopen nacht
zijn acties in Libanon opge
voerd met aanvallen op burger
doelen. Straaljagers vernietig
den drie elektriciteitscentrales
en wat wordt omschreven als
'een hoofdkwartier van de Hez
bollah'. Volgens berichten uit
Libanon raakten vijftien bur
gers gewond. Israël heeft laten
weten dat het zijn acties tegen
burgerdoelen in Libanon zal
opvoeren als de Hezbollah ant
woordt met het lanceren van
raketten. Ook in 1996 en vorig
jaar juni bombardeerde de Isra
ëlische luchtmacht de centra
les, maar in die gevallen ging
het om wraakacties na raket-
aanvallen door de shi'itische
verzetsbeweging Hezbollah. Dit
keer vormde de luchtmachtac
tie een duidelijke schending
van het informele akkoord van
1996 dat bepaalt dat beide par
tijen zich moeten onthouden
van aanvallen op burgerdoelen.
MOSKOU HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
„Er zit geen bandiet meer in Grozny. De
Russische vlag is gehesen." Generaal Tos-
jev, de opperbevelhebber van de Russi
sche troepen in Tsjetsjenië, was duidelijk
trots toen hij in het voorbije weekeinde
met zijn mededeling op de Russische tele
visie verscheen. En waarnemend presi
dent Poetin verkondigde: „We kunnen
stellen dat de operatie voor de bevrijding
van Grozny is beëindigd."
De generaals hebben hun zin gekregen. Ze
hebben zich gewroken voor de vernedering
van vier jaar geleden, toen ze naar eigen
zeggen voor de overwinning stonden, maar
'door lafhartige politici' van de zege wer
den beroofd. Dit keer liet Poetin hen hun
gang gaan. Ze stopten niet aan de oevers
van de strategisch belangrijke rivier de Te-
rek, zoals in eerste instantie door het Krem
lin was voorzien. Ze rukten verder op naar
Grozny, het symbool van het Tsjetsjeense
verzet.
Ruim twee maanden werd de stad belegerd
en compleet in puin geschoten. Tiendui
zenden burgers vluchtten, maar enkele
duizenden Tsjetsjeense strijders en zo'n
10.000 - meest bejaarde - inwoners bleven.
Een week geleden kreeg het Tsjetsjeense
verzet in de stad de genadeklap. Met de be
lofte van vrije doorgang in ruil voor zo'n
100.000 dollar, lokten de Russen de belang
rijkste Tsjetsjeense commandanten en hun
medestrijders in de val. De Tsjetsjenen be
landden in een mijnenveld en een aantal
van hun leiders werd gedood.
In totaal sneuvelden zo'n zeshonderd guer
rilla's. Anderen, onder wie Ruslands staats
vijand nummer één Sjamil Basajev, raakten
zeer ernstig gewond. Afgelopen weekeinde
waren op alle Russische televisiezenders
schokkende beelden te zien van de ampu
tatie van de rechtervoet van deze Tsje
tsjeense volksheld.
De inname van Grozny was daarna een vrij
simpele aangelegenheid. Maar de Russen
hebben een totaal uitgebrande, vernietigde
stad veroverd. En ze hebben al gezegd dat
wederopbouw niet de hoogste prioriteit zal
genieten. Maar als Grozny de rokende
puinhoop blijft die zij nu is, dan kan het
controleren van deze stervende stad wel
eens op een nachtmerrie uitdraaien.
Als de Russische commandanten besluiten
een groot bezettingsgarnizoen achter te la
ten, zullen deze troepen niet meer kunnen
worden ingezet bij de strijd tegen de rebel
len in de bergen. Bovendien zullen ze zon
der twijfel keer op keer worden bestookt
door Tsjetsjeense sluipschutters. Want het
moreel van de Tsjetsjenen mag wel ge
schokt zijn door het verlies van hun hoofd
stad en van een aantal van hun kopstuk
ken, ze hebben wraak gezworen.
Ook de Russische generaals weten dat met
de val van Grozny de strijd nog lang niet is
gestreden. Sommige topmilitairen voor
spellen een partizanenoorlog die jaren gaat
duren. Nog altijd is het trouwens volstrekt
onduidelijk wat het uiteindelijke doel van
deze oorlog is. Een veldtocht tegen het ter
rorisme, zoals de Russen in het begin zei
den, is het natuurlijk al lang niet meer. Er
circuleren nogal wat meningen in Moskou.
Een vrij gangbare bestaat uit een combina
tie van motieven.
In de eerste plaats wilde het Kremlin de
aandacht afleiden van het corruptieschan
daal waarin de toenmalige president Jeltsin
steeds meer verwikkeld dreigde te raken. In
de tweede plaats moest de buurlanden in
de olierijke Kaukasus duidelijk worden ge
maakt wie daar in feite de baas was. En in
de derde plaats wenste Moskou af te reke
nen met een aantal Tsjetsjeense bendelei
ders, die hier hun eigen op olie, smokkel en
ontvoering gegrondveste rijkjes hadden ge
sticht.
Doordat de generaals de politieke orders
om aan de Terek te stoppen, negeerden,
genoot de strijd onder de Russische bevol
king onverwacht brede steun. En doordat
Poetin na het plotselinge vertrek van Jeltsin
ineens de sterke man werd, is het allemaal
anders gelopen dan was voorzien. Nu zit
het Kremlin met het probleem wat er met
dit totaal verwoeste, verpauperde gebiedje
moet gebeuren. Er beginnen zich wat con
touren af teriekenen. Rusland wil met hulp
van Tsjetsjeense leiders die pro-Moskou
zijn een alternatief bewind op poten zetten.
ZAGREB HARALD DOORNBOS
Linkse populist zal aansluiting bij EU zoeken
jo Tudjman.
Mesic is geen onbekende in
de Joegoslavische en Kroatische
politiek. Al in 1971, toen hij stu
dentenleider was in Zagreb,
werd Mesic actief tijdens de zo
genaamde 'Kroatische Lente'.
Deze roep om meer zelfstan
digheid binnen Joegoslavië
werd destijds door de autoritei
ten in de kiem gesmoord.
Mesic belandde voor korte
tijd in de gevangenis. Daarna
kwam hij als afgevaardigde van
de Kroatische communistische
partij in het Joegoslavische par
lement. Hij schopte het tot Joe-
goslavisch president, de laatste
van de complete federatie.
Mesic legde die functie in 1991
neer, toen de oorlog tussen Ser
vië en Kroatië onvermijdelijk
was geworden. Daarna sloot hij
zich aan bij de Kroatische De
mocratische Unie (HDZ) van
Tudjman. Maar uit onvrede
over Tudjman's agressieve Bos-
nië-politiek en de wijdverbreide
corruptie binnen de HDZ, stap5
te Mesic in 1994 uit de partij.
CORRESPONDENT
Stipe Mesic wordt de nieuwe
president van Kroatië. De 56-ja-
rige leider van de Kroatische
Volkspartij heeft gisteren vol
gens nog voorlopige uitslagen
ongeveer tien procent meer
stemmen (55 en 45 procent) ge
kregen dan de andere kandi
daat, Drazen Budisa van de So
ciaal-Liberale Partij. „Ik geef
mijn nederlaag toe en feliciteer
Stipe Mesic met zijn overwin
ning", aldus Budisa.
Mesic en Budisa, beiden pro
gressieve kandidaten, werden
twee weken geleden bij de eer
ste ronde eerste en tweede.
Mesic heeft al aangekondigd
dat hij de macht van de presi
dent zal inperken en dat Kroa
tië met hem aansluiting zal vin
den bij de Europese Unie.
Mesic, een gematigd linkse po
pulist, staat bekend als een fer
vente tegenstander van de na
tionalistische en autoritaire po
litiek van wijlen president Fran-