n Menselijk leed in de sardientjesklasse WEER Bonnetjes Peper Het Gesprek van de Dag 'Big Brother nrk reële kans in ÉL 14 VI Nieuwe oproep van met groot liefdesvei DINSDAG 8 FEBRUARI 2000 =BRU/ COMMENTAAR Minister Peper weigert ondanks een rechterlijk bevel inzage te ge ven in de declaraties die hij als bewindsman heeft ingediend. En ook de Noord-Hollandse commissaris van de koningin Van Keme- nade verzet zich, met zijn gedeputeerden, tegen het geven van in zage in bonnetjes, rekeningen en creditcardafschrijvingen. De Wet openbaarheid van bestuur (WOB) staat dezer dagen in het brand punt van de belangstelling. De eerste politici reppen al over een wetswijziging. Dat is een onzalige gedachte. De WOB werd ooit gezien als de laatste nog ontbrekende regeling in onze democratie. Burgers kregen in 1980 de gelegenheid be stuurlijke besluitvormingsprocesssen te doorzien. Daartoe werd alle informatie die bij de overheid in documenten is neergelegd, in beginsel voor iedereen openbaar. Er zijn wel flink wat uitzonde ringsbepalingen, maar het uitgangspunt is helder. Rechters plegen daar ook zwaar aan te tillen. Journalist D. Berts heeft de afgelopen jaren menig bestuurder schrik aangejaagd met het verzoek om inzage in bonnetjes. Het loopt de spuigaten uit, stelde premier Kok afgelopen vrijdag na de ministerraad. Kok is het er dan ook roerend mee eens dat minister Peper bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State in beroep is gegaan tegen de rechterlijke beslissing waarin de be windsman werd gedwongen inzage te geven in zijn declaraties. Hoog tijd dat de hoogste rechter zich over de kwestie buigt, aldus de premier. Dat is een merkwaardige opstelling. Al in 1993 kwam de Raad van State in een vergelijkbare zaak met een uitspraak. Uiteindelijk werd de gemeente Haarlemmermeer na een juridische procedure gedwongen de redactie van Haarlems Dagblad inzage te geven in de declaraties van de toenmalige burgemeester Van Duist. Later volgden elders uitspraken in vergelijkbare zaken. En terecht: het gaat hier immers om het besteden van gemeenschapsgeld. Wie nu roept dat de WOB er alleen is voor de hoofdlijnen en niet door details, miskent de inhoud van de wet. En wie, zoals premier Kok, klaagt dat er onder journalisten een WOB-hype is, kan zich beter afvragen of dat misschien te maken heeft met de hardnekki ge weigerachtigheid van sommige overheidsfunctionarissen infor matie te geven, die openbaar hoort te zijn. 't Is uit met het overspel Van plan om overspel te plegen? U bent de eerste niet. Overspel be staat al eeuwen, vertelden ze ons gisteravond bij SBS6. Tot zover geen nieuws. Maar tegenwoordig ligt overal de privédetective met zijn cameraatje op de loer. En als die het even laat afweten is er altijd nog de bevei ligingscamera. Een beetje lekker onbespied uit de broek gaan is er gewoon niet meer bij, zeiden ze in de nieuwe serie Overspel. Ook niet in de parkeergarage. Het is me wat. Met camera's maak je beelden en beelden kun je uitzenden op tele visie. En beelden van seks, of een vermoeden daarvan, vertonen ze graag bij de comerciële zenders. Het was dus een kwestie van wach ten voordat er een serie zou komen over detectives die overspelige echtelieden op de hielen zitten. Al metal heeft het nog lang ge duurd. Maar gisteravond was het dan zo ver. Om het geheel een documen- taire-achtig tintje te geven werden twee privé-speurneuzen ten tone le gevoerd. De Nederlander heette natuurlijk 'mijnheer Jansenen sprak tot ons meteen onzichtbaar gemaakt gezicht en een Donald Duck-stem. Zijn collega uit Amerika heette Bob Brown. Vooreen beetje dommigheid gaan ze niet uit de weg daar bij SBS. Van de bedrogen mannen en vrouwen kregen we alleen schaduwen te zien. Van de bedriegers werd consequent het gezicht weggefilterd. De 'daad', voor zover bedreven, werd gefilmd dooreen kier in de gordijnen of door het raampje van een auto. Je kon hooguit overspel vermoeden, maar volgens de commentaarstem luidden alle filmpjes die we te zien kregen het einde in van ooit bloeiende relaties. We zagen een man, van wie verteld werd dat hij dominee was, in een topless-bar, waar hij dollarbiljetten in de jarretelgordel van een verder niet gekleed meisje schoof. De gemeente was geschokt bij het zien van de beelden. „Nu is het tijd voor de dominee om op de biechtstoel te gaan zitten. Een vrouw die heel veel moeite deed om onbetrapt haar man te be driegen, werd gefilmd terwijl zij zich op het toilet omkleedde en een pruik opzette.Filmen op het toilet! Is er dan niets meer heilig", schreeuwde de commentaarstem. Nee. Niets is meer heilig. Ze filmen maar raak. En ze zenden het nog uit ook. Mocht u van plan zijn om overspel te plegen, denk er goed over na. Maar laat u niet weerhouden door de camera's. Die worden voor alsnog alleen in Amerika gebruikt. Daar haalt SBS die filmpjes van daan. Depressies maken de dienst uit Het exploiteren van een ijsbaan is de laatste jaren bepaald geen lucratieve bezigheid. Voor het derde opeenvolgende jaar blij ven de ijsbanen door gebrek aan natuurijs gesloten. Voor veel ijsclubs, die vaak kosten nog moeite sparen om zich op het winterseizoen voor te berei den, zou zo'n lange periode zonder schaatsijs wel eens de doodsteek kunnen betekenen. Alleen wanneer men er in slaagt om de ijsbaan 'multifunctio neel' te maken, zodat ook in andere jaargetijden van de baan gebruik gemaakt kan wor den, zijn de ijsclubs in staat om het hoofd boven water te hou den. Het is overigens niet de eerste keer dat we met zo'n serie schaatsloze winters geconfron teerd worden. Eind jaren tach tig bleven de ijsbanen ook drie seizoenen achtereen gesloten. De kans op de vorming van na tuurijs blijft ook de komende tijd klein. Depressies maken de dienst uit en wanneer zij dat niet doen hebben we te maken met hogedrukgebieden met een warmbloedig karakter. Morgen draait het vooral om veel wind. Tussen een complex gebied van lage barometerstan den boven het noorden van Eu ropa en een snel stijgende luchtdruk boven de Britse ei landen worden grote drukver schillen verwacht. Dat resul teert in de kustgebieden in een west tot noordwesterstorm, windkracht 9. Over land is de wind krachtig tot hard. Verder vallen er enkele buien. Deze kunnen van hagel en zware windstoten vergezeld gaan. In het oosten is er ook kans op on weer. De temperaturen zijn maximaal 6-7 graden enkele graden lager dan vandaag. Donderdag volgt een nieuwe storing met regen en wind. Daarna wordt het rustiger weer en nemen de neerslagkansen af; een verdienste van een gordel van hogedruk boven het Europese vasteland. Gisteren heeft het in de late middag opnieuw flink regend. In Hoofddorp viel in totaal (in clusief gister nacht) 9, in Nieuw-Ven nep 6 mm. Gis terochtend wa ren er eerst nog flinke opklarin gen. De tempera turen liepen op tot maximaal 8-9 graden. Hoogleraar Mintzberg neemt vliegwereld op de hak Voor management-goeroe Henry Mintzberg moet vliegen een gruwel zijn. De Canadese hoogleraar ergerde zich zo aan de luchtvaartwereld dat hij er een boekje over schreef: 'Waarom ik zo de pest heb aan vlie gen'. Het is humoristische tirade geworden tegen het gedoe bij het in checken, overboekte vluchten, babbelzieke piloten, stewardessen die leuren met koopwaar en de culinaire poespas van de business-class. De bekende management-professor heeft in werkelijkheid helemaal geen hekel aan vliegen, zo gaf hij onlangs toe bij de presentatie van het boek op Schiphol. Mede tot zijn eigen stomme verbazing vindt Mintzberg vliegen eigenlijk fantastisch. „Het zijn vooral de grote bureaucratische luchtvaartmaatschappijen die ik haat." Mintzberg vliegt vaak voor zijn werk op en neer tussen Canada en Parijs. Tijdens de lange vluchten en vele loze uren op luchthavens begon hij zijn er gernissen over de absurdisti sche rituelen in de luchtvaart wereld op te schrijven. Hij ba seerde zijn ervaringen vooral op Air France en Air Canada (in het boek aangeduid als Air Gal lia en Air Kanuk), maar die staan model voor veel lucht vaartreuzen. Vooral het gebrek aan 'mense lijke' behandeling van de passa gier stoort Mintzberg. Hoewel het personeel meestal glim lacht, is de reiziger volgens hem niets meer dan een bepaald nummer in een bepaalde cate gorie. En wie wil vliegen, moet zich volgens Mintzberg ook nog eens als vee laten opdrijven. Reizigers worden op onover zichtelijke vliegvelden van de ene rij naar de andere gestuurd, voor instap kaarten, controle van bezittingen en paspoort. Het vliegtuig blijkt niet zelden van een hele andere terminal te vertrekken. Bij overboeking kun je van boord worden gegooid. Het gereedstaande toestel kan heel anders zijn dan verwacht, namelijk van een 'partner' van de geboekte maatschappij. In het vliegtuig zitten reizigers op elkaar als sardientjes in een blik. Mintzberg herdoopt de economy class daarom in 'sar dientjesklasse'. De pechvogels in deze afdeling van opgetrok ken knieën betalen ook nog eens vele malen meer dan hun buurman, want de tarieven- jungle is ondoordringbaar. Die zelfde buurman zit natuurlijk met zijn elleboog in de weg. Maar ook de dure 'vertroetel- klasse' (business class) is geen pretje. De bedoeling van het In de rij in de vertrekhal en vervolgens als een sardientje in blik in het vliegtuig. vriendelijke personeel is en blijft om de reiziger zo veel mo gelijk geld uit de zak te kloppen. Mintzberger wordt permanent lastig gevallen met drankjes, hapjes, reclame en mededelin gen terwijl hij behoefte heeft aan rust. Een record behaalde een bab belzieke gezagvoerder die tij dens een vlucht van Manches ter naar Parijs via de luidspre kers maar liefst 25 mededelin gen deed, oftewel één per drie minuten. Dan zijn er nog de stewards en stewardessen die als moderne straatventers hun belastingvrije sigaretten, drank en horloges proberen te slijten. Het gevecht om de goedbeta- lende zakenman is ontaard in een orgie van paté de foie gras en champagne waarmee vlieg maatschappijen elkaar de loef afsteken. Maar Mintzberg blieft geen opgewarmd vlees en vis met pretentieuze namen meer, hij wil gewoon goed eten. Des noods een eenvoudige lasagna. Als hij tijdens een vermoeiende nachtvlucht eindelijk alle gan gen achter de kiezen heeft, staat het ontbijt al klaar. Erg diepgravend zijn de obser vaties van Mintzberg bepaald niet en sommige grappen zijn flauw. Het met flink wat over drijving geschreven boekje kan moeiteloos worden gebruikt om de tijd te doden bij het Eerste dubbele handtransplantatie Hij kan weer vrolijk wuiven, dankzij de eerste dubbele handtransplantatie die mon diaal werd uitgevoerd. De Fransman Denis Chatelier (33) raakte zijn beide han den en zijn onderarmen kwijt bij het lanceren van een zelfgemaakte raket in 1996. Een internationaal team van medici opereerde hem in januari gedurende 17 uur, met verbluffend re sultaat. „Hij is in perfecte conditie en kan zelfs zijn vingertoppen weer bewe gen", aldus Jean-Michel Dubemard, de chirurg die de operatie leidde. FOTO REUTERS Een aardige stad Haarlem is een stad zonder grote gebaren en ook een stad zonder opvallende excentriciteit details. Het straatbeeld loopt over van re- f delijkheid en lijkt geschapen te zijn voor en I r door generaties van redelijke mensen. Niet X door het grote geld, dat Venetië en Amster- dam uit de grond stampte. Het is een stad die nooit de armoede en stag natie kende die Brugge en Damme bevroor in de tijd. In Haarlem heersten nooit heersers die ker ken platmaakten voor boule vards, er was geen tsaar om middenin een moeras zijn ge droomde Sint Petersburg neer te zetten. Haarlem is een gemiddelde, het resultaat van de talloze verstandi ge afivegingen door de eeuwen heen. Haarlem is wat je krijgt als alles heel lang 'best wel goed'gaat, zonderal te veel natuurrampen en immigratiegolven, zonder visionairs en rauwdouwers. En dat alles is natuur lijk een groot geluk geweest, zeker voor de vorige bewoners. Nee, geen piramides op de Grote Markt, be smeurd met het bloed van tienduizen- JUSTUS VAN OEL radi lek na gte wa In de twee dagen dat hij in Los Angeles rondliepen to 'kop op vijf verschillende kanalen voorbijkomen nog CNN." Hij werd van hot naar haar gesleept, "$iat dar dio uit", en iedereen wilde met hem praten, "\oe nie journalist tot radiojoumalist." John de Mol, be(it pas het programma Big Brother, heeft eind vorige vj Verenigde Staten goede zaken gedaan met dev BB aan een van de grootste televisiestations va*»3 CBS. Endemol, waarvan De Mol bestuursvooit Big Brother niet alleen produceren, maar ookzjBouw Dat BB in ons land veel stof heeft doen opwaai gen o opgemerkt gebleven bij de Amerikanen. De Airlen in pers gunde De Mol in de dagen dat hij in de verdi geen seconde rust. „Ik heb vele tientallen intert van c geven, omdat het programma hier zeer 'hot' isiandef hier wel al langer bezig met programma's als Hict gec Now or never. Da's allemaal prachtig. Maar quaatste waarde heeft Big Brother absoluut veel meer ina de u Amerikanen hebben het Nederlandse program gevolgd en als ik het goed weet in te schatten, een reële kans om te scoren. En als het inderda oP<> willen ze alles hebben wat wij maken." „Wat ik ook erg opmerkelijk vind, is dat de Ampaken totaal anders reageert op de komst van Big Broppen Nederland destijds. De pers hier in Amerika is iïnkeli vooringenomen, hoewel ze op zichzelf wel kritiss. De sommige onderdelen van het programma ooke, dat tekeningen plaatsen." jkenv Binnenkort komt er een hele batterij Amerikaaifcvegge ten naar Nederland om delen van Big Brother li om met eigen ogen te zien wat BB in de Nederl leving heeft losgemaakt. Ook staat hen een bezJctai ten aan het BB-huis in Almere. Endemol wil overigens in de VS een huis neerze ANV delijke gelijkenissen vertoond met het huis inA&V) D denk alleen dat de inrichting wat anders wordt »en ir kaanser." pdet Ook het bedrag dat de kandidaten uiteindelijk b dat d nen, zal aanzienlijk hoger liggen dan de 250.001 gaat i winnaar Bart eind december verleden jaar ontv jularo one million dollarshow op televisie zijn ze in Apverle niet meer onder de indruk. Komende woensdajpgenv CBS gesprekken over het bedrag dat kan wordei maar ga er maar vanuit dat dat niet te vergelijk* 250.000 gulden." De komende maanden wordt er „via tienduizei regionale televisiestations overal in de Verenigd clame gemaakt voor BB. Er wordt een heel marl omheen gebouwd. Dat is ook niet zo verwonde^ t gaat het in prime time uitzenden." FOTO RON RICHEL wachten op een vertraagde vlucht. Toch is zijn klaagzang niet overbodig. De luchtvaart teert nog te veel op de glamour en romantiek van vroeger, terwijl de branche zich heeft ontwik keld tot een vorm van massa- vervoer met een hoop gedoe er omheen. Dat gedoe mag best een beetje minder. RICHARD MOOYMAN 'Waarom ik zo de pest heb aan vlie gen', Henry Mintzberg. Scriptum Pu blishers (Schiedam), 19,90 gulden. Met nieuwe posters heeft een Tsjech gisteren zijn dramati sche pogingen voortgezet om zijn voormalige vriendin Marie terug te krijgen. Al sinds januari maakt de onbekende man via posters in de metro heel Praag deelgenoot van zijn liefdesver driet. De onbekende man kondigde begin dit jaar in totaal twaalf liefdesbrieven aan. Hij is net klaar met zijn tweede, die op 105 A3-posters is afgedrukt. Daarin roept de ongelukkige Marie opnieuw op bij hem te rug te keren. „Elke cel in mijn lichaam schreeuwt om liefde", staat er in de openbare liefdesbrief te lezen. De kans is groot dat Ma rie inmiddels n man samenleefijaans je dan niets me$ dez kantie herinnerf' onbekende haaf lijkt niet te kunnen vil er niet meer daf is overgeblevenen vo Ironisch schrijftporb* zijn plotselinge jj media van over ft; over de actie bef voelt zich daardhogs man", maar schizijn „Hoe teleurgestf een toen ze ervof de actie een iets? 0\ rige medewerken mebureau schui MENSELIJK Kroonprins WILLEM- ALEXANDER brengt van 29 februari tot en met 8 maart een bezoek aan enkele Afri kaanse landen. Zo bezoekt hij in Kenia drie projecten van de hulporganisatie Fly ing Doctors Nederland. Dat heeft de Rijksvoorlichtings dienst gisteren bekendge maakt. Het bezoek aan Mid den- en Zuidelijk Afrika staat in het teken van waterbe heer. In Zimbabwe woont de prins een waterseminar bij en in Namibië neemt hij een kijkje bij enkele waterprojec ten. Ook in Zuid-Afrika zal de prins een bezoek brengen aan een waterproject, in de omgeving van Kaapstad. den slaven. Hier is kalmpjes aan een aardige stad bij elkaar gesprokkeld. Want Haarlem is enorm aardig. En met opvallend veel aardige restaurants. Geen the aters met allure, geen excentrieke homoparades: nee. restaurants. Aardige restaurants in aardige straatjes. Voor mij, als Amsterdammer, was dat aardige ook het eerste dat mij, in 1973, aan Haarlem opviel. Ik zag opeens huizen met twee bouwlagen en vaak ook een pannendak, met dan een zelfgeknutselde dakka pel daarin. Dat soort aardige huizen kende ik hele maal niet in mijn Amsterdam. Dit waren huizen van de mensen zelf, dacht ik onmiddellijk, niet van die armoedige huuretages zoals in Amsterdam-Oost. Fundamenteel iets anders. Haarlem stond vol met huizen van de mensen zelf, die daar graag wilden wonen en die hun trap niet hoefden te delen, en zelf een tuin hadden. Haarlem is voor mij synoniem ge worden met tivee etages. En met zelf een huis hebben. Het rijkere zuiden, bij de hout, heb ik onbewust al tijd tot Heemstede gerekend, waar het inderdaad naadloos in opgaat. Haarlem-Noord hoorde voor mij bij Beverwijk. Haarlem was voor mij alle huizen van twee bouwlagen die niet in Haarlem-Noord stonden, zo omschrijf ik mijn eerste indruk van die stad het best. Wat me er (inmiddels 27 jaar en een millenium later) aan opvalt is de indrukwekkende woekering aan ver keerslichten, verkeersdrempels, verhoginkjes, verla- ginkjes, zuiltjes en richtingbordjes waarmee het stadsbestuur op letterlijk elke straathoek van zijn or ganisatietalent getuigt. Het is bestuurders eigen om ijver te verwarren met visie, maar zoveel ijver lijkt mij als buitenstaander nu ook weer niet nodig. Geen stad die stad wil heten, kan zonder een zekere chaos, het botsen van grote en kleine gedachten in welke vorm dan ook, gebrek aan voorspelbaarheid geeft een stad energie. Maar als het 'nuin Haarlem van iets getuigt is het van een enorme obsessie met controle. De rotte tand jes worden niet gekoesterd. Stedelijk onkruid wordt al uit de grond getrokken voor het heeft kunnen bloeien. Het is aanharken en bijpunten en nooit de dood of de gladiolen. Een stad zonder gekkigheid of spilzucht, gewoon gewoon en gewoongezellig. Ik zeg u: de jaren vijftig zijn in Haarlem nooit opge houden, ze hebben zich weliswaar ieder decennium keurig gehuld in nieuwe vormen, maar Haarlem is in essentie altijd Haarlem anno1950 gebleven. En geen architect die er ooit iets aan heeft kunnen - of mogen - veranderen. Er is trouw voortgeborduurd op dat beroemde monumentale treinstation en op die overdadig monumentale katholieke kerk aan de Leidsevaart, alsof per 1950 alle grote daden al defini tief waren verricht. En vanaf die dag was het woord aan die lage huisjes van mensen zelf met zelfgefreu- belde dakkapel. De Amerikaans STEVEN SPIEI moet een nieri- bij een medisc derzoek een jo|c heid' was ontdjen v voudige Oscar-pder derging de op< Cedar-Sinai-ziezijn Los Angeles. D^iste van onder meeflefs Private Ryan.S'bezi; en Jurassic Pa'jliciti thuis van de insdeei een woordvoer*; de studio DreamVij me id ei Bijna 40 procerief Duitsers heeftPe geprak bij hefflpei den het niet erF1 tenshuis aardafen groente met eelijk brei worden ve® ee dreigt een verv.aron manieren, consndh hoofdredactricitingi schrift Stil &E^ont: Etiquette). Heil vroeg ruim dui:^ over hun eetge>l correct gedrag* nog voor 74,3 i. langrijk. HettiikV de aan de hand derzoek de TaftKÜL Hitparade 201 de eerste plaal langrijkste rej smakken. Daar.^ „niet met devc™ ,L ten" en „pasb?: r}1( iedereen zijn elf^S kregen". Hoofdr v INGE WOLFF*1 co voor een teloorg®? n felmanieren, di: e( beeld voor sollijk volgen kan heb' kandidaat voor*™! positie die zich. naamd ongedwT niet weet te ged] de nieuwe baan|F*£ gevallen wel ve^ere illii

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 2