BIJVOEGSEL
ZATERDAG 5 FEBRUARI 2000
Koningin Maxima van
Nederland. Het gaat er steeds
meer op lijken dat de
vriendin van kroonprins
Willem-Alexander deze titel
ambieert. Maxima leert al
Nederlands en werd onlangs
in een Amsterdams café
gesignaleerd met een
vooraanstaand econoom.
Van een intensieve
'inburgeringscursus' is
officieel nog geen sprake, zij
mag zich voorlopig 'vrijelijk
oriënteren'. „Alles is erop
gericht van Maxima zo snel
mogelijk een populaire
aanstaande koningin te
maken.
Het zal Willem-Alexander niet
kunnen schelen of zijn aan
staande bruid haring lust of al
le spelers van het Nederlands elftal bij naam
weet te noemen. De kroonprins is er op ge
traind om een vrouw te zoeken die hij niet
alleen liefheeft, maar die ook in staat is om
haar koninklijke taken waardig te volbren
gen. „Hij is opgevoed om in te schatten of de
vrouw van zijn hart troon-bestendig is", zegt
een functionaris die de gang van zaken aan
het hof goed kent.
Het lijkt erop dat hij een geschikte kandi
date heeft gevonden in Maxima Zorreguieta,
een 28-jarige econome van Argentijnse af
komst. Hij verkiest de rooms-katholieke
dochter van oud-Landbouwminister Jorge
Zorreguieta boven een doorgewinterde da
me uit 'eigen kring'.
Stomme tutten
„Willem-Alexander is wel van hoge komaf,
maar toch eigenlijk een gewone Hollandse
jongen", zegt Reinildis van Ditzhuyzen, au
teur van boeken over de Oranjes en etiquet
te. „Mensen vragen mij altijd: waarom zoekt-
ie niet gewoon een echte prinses of een gra
vin? Nou, omdat Hollandse jongens dat
stomme tutten vinden!
Maxima moet in ijltempo feilloos Neder
lands leren spreken, anders pikt het volk het
niet, vindt de een. Anderen menen juist dat
een 'charmant' Spaans accent zal bijdragen
aan de exotische uitstraling van de toekom
stige prinses. Zeker is wel dat Maxima zich
niet zomaar levensgezellin van Willem-
Alexander zal mogen noemen.
Nog geen half jaar nadat premier Kok de
'bijzondere vriendschap' bekendmaakte,
wordt er in elk geval al druk gespeculeerd
over een verloving. Maxima leert immers al
Nederlands en voert met de vooraanstaande
financieel-econoom Halberstadt gesprekken
over het poldermodel en de gunstige financi
ële staat van Nederland. Tijdens de jaarwis
seling mocht ze zelfs met de Oranjes mee op
vakantie naar India.
Van een officieel inburgeringsprogramma
is echter nog geen sprake. „In de aftastende
fase van een relatie is het volstrekt normaal
dat geliefden zich gaan verdiepen in eikaars
achtergronden", zo luidt de officiële lezing.
Voordat de verkering een officieel tintje krijgt
en er een verloving aangekondigd wordt,
moet Maxima al enigszins bekend zijn met
Nederland en zijn inwoners. Zodra zij de taal
beheerst, zal zij een spoedcursus staatsrecht
- en de positie van de monarchie daarin -
doorlopen.
„Maxima krijgt de prominente functie van
'baarmoeder' van de monarchie", zegt prof.
dr. P.C.W. Akkermans, hoogleraar staats- en
bestuursrecht aan de Erasmus Universiteit.
„Allereerst zal zij op de hoogte moeten zijn
van de risico's van haar positie. En dan be
doel ik niet dat zij niet naar een feestje zou
mogen of geen verkeersovertreding zou mo
gen begaan. Het belangrijkste is dat zij weet
dat de ministers verantwoordelijk zijn voor
haar uitlatingen en gedrag. Ze moet leren dat
uitspraken kunnen leiden tot een politieke
crisis."
Voor die staatSrecht-lessen zullen door het
hof 'hooggeleerde heren' worden ingezet,
zoals professor Halberstadt. Akkermans:
„Het is voor hen uiteraard een eervolle taak
om de aanstaande koningin in te leiden in de
geheimen en krochten van het staatsrecht.
Koningin Beatrix zelf zal er nauwlettend op
toezien of er nog onbegrepen hoofdstukken
in de cursus voorkomen.
Moeilijke tijden
Daarna zal er voor Maxima een werkterrein
gezocht worden waarop zij kennis kan ma
ken met zoveel mogelijk aspecten van de Ne
derlandse samenleving. Prins Claus zal zijn
schoondochter in spe goed kunnen advise
ren omdat hij de hele 'opleiding' zelf heeft
doorlopen. De diplomaat Claus ging aanvan
kelijk aan het werk in de ruimtelijke orde
ning. Pas toen hij Nederland goed kende,
keerde hij terug naar zijn oude stiel: ontwik
kelingssamenwerking. Toch heeft hij meer
dere malen toegegeven dat zijn koninklijke
taak hem zwaar is gevallen. Claus koesterde
zelfs nog hoop als ambassadeur aan het
werk te kunnen totdat zijn vrouw tot de
troon zou worden geroepen. Claus maakte
moeilijke tijden door, maar uiteindelijk heeft
hij zich ontpopt tot een van de belangrijkste
adviseurs van Beatrix.
Prins Bernhard was zorgvuldig voor Juli
ana uitgezocht door koningin Wilhelmina.
De Duitser kreeg een summiere introductie
en was ook niet erg leergierig. Zijn kennis
van de Nederlandse taal liet lange tijd te
wensen over en voor regeringszaken toonde
hij weinig belangstelling. Het aanzien dat hij
in de oorlogsjaren opbouwde, heeft hem
geen windeieren gelegd. „Zonder de oorlog
zou ik nooit de dingen hebben bereikt waar
naar mijn hart uitging. Ik kon nooit meer zijn
geworden dan een koninklijke marionet op
het toneel van mijn land", zei de prins zelf.
Schrikbeeld voor Claus en Bernhard was
prins Hendrik. Zijn belangrijkste pluspunt
voor de functie leek zijn afkomst van de
adellijke Duitse familie van Mecklenburg-
Schwerin, waarvan vele afstammelingen 'in-
trouwden' in vooraanstaande Europese vor
stenhuizen. Hendrik werd door koningin
Wilhelmina zonder pardon buiten alle
staatszaken gehouden en voor officiële
plichtplegingen en ceremonies achtte zij
hem ook al niet geschikt. „Ik ben slechts ba
gage", zo omschreef de prins-gemaal zijn
taak ooit eens.
Erg zieug
Maxima Zorreguieta is een moderne, hoog
opgeleide en zelfstandige vrouw. „Zij zal
meer willen dan alleen linten doorknippen
en verpleeghuizen bezoeken", klinkt het in
hofkringen. „Men zal koste wat kost probe
ren te voorkomen dat Maxima last krijgt van
het 'huisvrouwen-syndroom' waaronder
Claus en Bernhard gebukt gingen. Zij maakt
nu carrière bij de Deutsche Bank in New
York en zal toch iets zinvoller bezig willen
zijn dan alleen maar met mooi zijn aan de
zijde van haar echtgenoot." Vast staat wel
dat zij een loopbaan in de bankwereld kan
vergeten. „Ze zal zich zeker niet kunnen in
laten met Nederlandse bedrijven", zegt
hoogleraar Akkermans. „Eigenlijk is het erg
'Vriendin
kroonprins
krijgt het
hofleven met
d'r linkerpink
onder de knie'
zielig dat zo'n hoog opgeleid persoon wordt
klaargestoomd voor het poppentheater zon
der eigen rol."
Van Maxima wordt verwacht dat zij zich
stijlvol en tegelijkertijd ongedwongen kan
begeven in koninklijke kringen. Zij dient het
Oranje-sprookje aan de zijde van koning
Willem IV in de toekomst hoog te houden.
Nederland lijkt te snakken naar - voor het
eerst sinds 1890 - weer een koning op de
troon, een fabelachtige koningin aan zijn
arm en de bijbehorende romantiek.
Wennen aan het uiterlijk vertoon en de ko
ninklijke gedragsregels wordt nog het minst
moeilijk voor de Argentijnse, denkt Reinildis
van Ditzhuyzen. „De high society in Argenti
nië is heel wat 'higher' dan in Nederland.
Dat meisje is gewend om in baljurken op ga
la's te verschijnen. Maxima krijgt dat hofle
ven nog met d'r linkerpink onder de knie."
Van Ditzhuyzen vergelijkt Maxima met
Marilène van den Broek, de echtgenote van
prins Maurits. „Die komt ook uit een nest
waar je de omgang met figuren van aanzien
met de paplepel krijgt ingegoten. Voor dat
soort meisjes is dat een tweede natuur. Het
zal Maxima bijvoorbeeld geen enkele moeite
kosten om met personeel om te gaan. Op die
haciënda's in Argentinië dóen ze niet an
ders." Voor vrouwen van buitenlandse af
komst is het gemakkelijker om aan het hofle
ven te wennen, meent de auteur. „Ze zijn
exotischer en gewend zich elegant en gedis
tingeerd te gedragen. Ik denk dat een Zuid-
Amerikaanse helemaal niet zo'n gekke partij
is. Die meiden hebben van nature allure. De
aandacht voor uiterlijk, taal en gedrag krij
gen ze van jongs af aan mee."
Roet in het eten
Terwijl Maxima braaf haar introductie af
werkt, kan haar vader nog altijd roet in het
eten gooien. Jorge Zorreguieta was eind ja
ren zeventig minister van Landbouw in de
junta-regering van Videla. Bovendien is
Maxima streng rooms-katholiek opgevoed.
„Ik hoop dat deze vrouw een slechte keuze
is van de kroonprins. Hoe meer heibel hoe
meer vreugd", schampert Hans van den
Bergh, hoogleraar cultuurwetenschappen en
woordvoerder van het Republikeins Genoot
schap. „Onze kansen stijgen. Stel nu dat
blijkt dat het milieu waaruit Maxima komt
bijzonder ongeschikt is, want katholiek,
rechts en onverdraagzaam. Mocht zij bij
Beatrix nog zakken voor het 'examen
schoondochter', zegt de kroonprins wellicht:
'ik volg mijn liefde'. Dan zijn we gelijk van
dat hele gedoe met de monarchie af."
IJdele hoop, zo beseft ook de republikein
terdege: „Door allerlei commissies wordt na
tuurlijk hard gewerkt om Maxima's hele ge
schiedenis uit te vlooien. Nou, ik kan je van
tevoren vertellen dat ze gewoon met een ver
klaring komen, waarin staat dat meneer Zor
reguieta eigenlijk een vreselijk brave man
was, die alleen technisch betrokken is ge
weest bij het regime, maar in zijn hart zo ver
draagzaam is als de pest. En dat hij als mi
nister van Landbouw ook nog Nederlandse
koeien heeft geïmporteerd."
BERRIT OE LANGE
