f
Multi Media
ERZtlefOOnnUmmerS Sony-uitvinding kan succes van 3.5-diskette evenaren
ia zonder KPN Memory Stick verovert de wereld
In de voetsporen van Ramses II
Speurtocht bij
lancering Windows 2000
Challenge
-4mS*sLL~.
5 FEBRUARI 2000
SAMENSTELLING FRANK BUURMAN EN JAN VAN DER NAT
3645 I
655 Z-
775 J
jim drie jaar ge-
4539 ft nu 's er e'n(Je-
1002 om Nationale Tele-
'839 111 Denda Multime-
807 met Gouden Gids
1640 ivarsligger bij het
ioi6 1 van de concurrent
1199 jbongids van KPN
as dit laatste bedrijf,
ïooo allerlaatst heeft ge-
1072 ie gegevens voor
houden, en toen dat
1248 pocht voor een zo
555 ézer in dit gevecht
875 idelijk dus ook KPN
58® üe voor de gewenste
1012 Iteindelijk slechts
4|® lent per nummer
613 fen.
770 pt dat Denda Multi-
[eze langdurige strijd
1609 kt brengt kan de con-
492 het de cd-foongids
'soJ kan. Het progrpima
[776 ers dan de cd-foon-
880 bgelijkheid om men-
1084 [zelfde naam, in des-
863 hele land op te zoe-
®44 pn komt niet verder
485 pnsen met hetzelfde
602 |r) of alle mensen die
|j7 laaide straat wonen
790 m hebben natuurlijk).
500 fcen fonetische zoek-
470 I;a
006 f1"-
B84 telefoonnummers,
^78 sn postcodes beschikt
573 ale Telefoongids ook
560 jver de basisgegevens
>93 ren de Gouden
?9i Routeplanner en plat-
>59 jn natuurlijk ook op-
;oj iwaarbij de vlag van
84 ihte adres ook daad-
PAUL HOUKES
werkelijk op de juiste plaats
staat, en niet zoals bij de cd-
foongids midden in het postco-
degebied. Kan handig zijn.
Het aanleggen van een eigen te
lefoonboek, printen en kopië
ren van gegevens naar andere
toepassingen kunnen ook. Jam
mer is alleen dat er maar één
naam tegelijk naar het klem
bord kan. Handige extra-voor
ziening is het doorklikken naar
het internet, waar de laatste
wijzigingen te vinden zijn.
Voorts zullen er jaarlijks drie
updates verschijnen.
Snel en eenvoudig, prettig te
bedienen, goed en... goedkoop.
Met de f 29,95 die de particulier
kwijt is aan de Nationale Tele
foongids is hij bij KPN Telecom
echt niet klaar. Dat geldt ook
voor de netwerkversie, die in
clusief twee updates voor f
99,95 in de winkels ligt. Daar
zullen de grote telefoonbazen
zich nog wel eens over achter
de oren krabben...
Min. systeemeisen: pc 486 DX-
33,16Mb ram, Windows 3.11.
Prijs 29,95 gulden.
Een revolutionaire vinding, die
er uitziet als een halve kauw
gomstrip: dat is de Memory
Stick. De Japanse fabrikant So
ny bedacht het concept, dat nu
al door vele bedrijven over de
hele wereld wordt toegepast. En
daarmee lijkt het dingetje hard
op weg naar de status van be
langrijkste ontwikkeling van de
afgelopen jaren op het gebied
van de opslag van gegevens.
Want dat is precies wat de Me
mory Stick doet: informatie
vasthouden. Het staafje, dat
slechts vijf centimeter groot is
en net twee centimeter breed, is
een verwisselbaar opslagmedi
um. De toepassingsmogelijkhe
den lijken eindeloos. Het vormt
het geheugen voor digitale ca
mera's, goed voor de opslag
van tientallen foto's in hoge re
solutie. Er past gedigitaliseerde
muziek op, af te spelen in een
walkman of ander audioappa-
raat. Je kunt er filmpjes of pre
sentaties op zetten.
Het staafje is ook geschikt als
extern geheugen voor compu
tersystemen, notebooks of
palmtopapparaten. Zelfs de au
to-industrie ziet er prima mo
gelijkheden voor. Volkswagen
en Audi hebben al plannen om
zo'n Memory Stick in de perso
nenauto te planten voor de op
slag van informatie, die bij het
onderhoud en de afstelling van
de auto nuttig kunnen zijn.
De Memory Stick is ruim een
jaar geleden door Sony geïntro
duceerd. Het eerste exemplaar
kon nog maar vier megabit be
vatten; nu is al een 64 Mb-ver-
sie te koop en nog dit jaar ko
men er modellen uit die goed
zijn voor 128 Mb. Sony werkt
zelfs al aan een 256 Mb-variant.
Deze relatief grote opslagmoge
lijkheden in vergelijking tot an
dere producten geeft het sys
teem een belangrijke voor
sprong.
Een toenemend aantal bedrij
ven heeft de voordelen van het
systeem herkend. De Memory
Stick wordt nu al door 26 fabri
kanten ondersteund. Zij gaan
de producten leveren die van
het geheugenstaafje gebruik
zullen maken. Onder deze fa
brikanten zitten bedrijven als
Adobe, Casio, Seiko, Olympus,
Ricoh en Philips. Ook France
Telecom heeft het apparaatje
inmiddels in licentie genomen.
uwen van een antiek
}n zeer bevredigende
jijn. Als een machtige
In weleer kijk je uit
ud en je onderdanen
;r je een fraaie bescha-
3;te zetten. Een derge-
outersimulatie bezorgt
5echter ook de nodige
31. Je onderdanen heb-
1 kei nodig, moeten aan
^gehouden worden,
ch opstand komen of
ingevallen door vijan
gers. Dat soort proble-
fwinnen is misschien
ïlangrijke uitdaging
realistisch simulatie-
sihuis Impressions is be-
zijn simulaties van
ïoèinse Rijk. In de serie
1 o jn al drie delen ver-
j'oij in die serie ligt de na-
ïoi le stad Rome en is de
J^n veelbelovende be-
die probeert keizer te
iciiNa drie delen Rome
115 tijd voor iets anders
ïedt nu duizenden ja-
Christus in de voet-
ió'an de grote Egyptische
j j| l bouwt zijn bescha-
107 an de oevers van de
ijnen lijkt Pharaoh op
Iet begint allemaal met
i omtrekkende stam die
dat het aan de oevers
ijl goed toeven is. De
jaarlijks voor een
laag slib op haar oe-
85 dat maakt akkerbouw
3e van een cent. Het
48*1 met het volk en er
39.4d beschikbaar voor de
In huizen, tempels,
i, paleizen en uitein-
(ramiden. Impres-
j\J st direct het vraag-
—-van de bouw van de
'"'ïfen: de werkers bou-
trapvormige pira-
5.43 zeulen de steentjes
2'Jiet behulp van stei-
112,fangs de treden naar
37 ofure mankracht dus
33_'5| spectaculaire tech-
o,5<(en het is ook wel aan-
7g286| om je mannetjes zo
ojezig te zien om een
1 Ufraftombe voor je te
2°A. Waar je voorlopig niet
ie,tl te liggen want je speelt
i-0| enkele heerser, maar
een dynastie die duizenden ja
ren aan de macht is.
Voor het zover is moet er echter
heel wat water door de Nijl
stromen.'Grote projecten vra
gen een immense krachtsin
spanning van het volk en halen
personeel weg dat anders voor
landbouw of industrie kan wor-
«den ingezet. En hongersnoden
of invallende Hittieten liggen
altijd op de loer. Als farao ben
je voortdurend bezig met het
regelen van zaken: defensie,
transport van voedsel en bouw
materiaal, religie en volks
vermaak, om maar een
paar dingen te noe
men. Voortdurend
kunnen er
rampen ge
beuren.
Maar het
harde werk
wordt be
loond met
prachtige an
tieke bouw
werken op
het
computerscherm die nog niet
zijn aangevreten door de tand
des tijds. Pharaoh ademt een
mooie mystieke sfeer, die nog
wordt versterkt door de vele
Egyptische symbolen in het be
dieningspaneel. Liefhebbers
van Caesar zullen er veel plezier
aan beleven.
Seven Kingdoms
Ook Seven Kingdoms II is een
vervolg op een succesnummer:
Deel I van softwarehuis Enlight
Software viel op door zijn diep
gang en in deel twee is het er al
lemaal nog beter op geworden.
In tegenstelling tot de produc
ten van Impressions kan in dit
spel gekozen worden uit
i»
5NTAAL: 1. Bijbelse naam; 4. deel van het gebit;
!a|fietbaar getal; 8. ten gunste van; 10. persoonlijk vnw.;
p-vak; 16. dwarsmast; 17. bijwoord; 18. verlichtingsmiddel,
20. Engelse ontkenning; 22. persoonlijk vnw
ffigschans; 25. Frans lidwoord; 27. bladzijde; 29. bevel,
jtant; 31. vlijt.
gefAAL: 1. Heldendicht; 2. muzieknoot; 3. grondtoon;
isie; 5. windrichting; 6. bureau (Eng.); 9. niet fijnzinnig,
nzenleer; 12. kledingstuk; 14, deel van een fiets; 15. sleeën;
itoog; 23. pleisterkalk; 24. onbeweeglijk; 26. achter;
dingstuk; 28. kant; 29. persoonlijk vnw..
•Ing van vrijdag:
ntaal: 1. Wezels; 4. promotor; 6. gist; 8. vilt; 9. leesteken,
al: 1. Wip; 2. zoons; 3. loop, 5. rollen; 6. geld; 7. test; 8. veer.
Ook de muziekindustrie heeft
belangstelling. Het staafje kan
goede diensten bewijzen om je
eigen muziek op te slaan, of
MP3-bestanden die vanaf het
internet zijn binnengehaald.
Sony denkt dat de Memory
Stick zelfs kan fungeren als 'of
ficieel' distributiemiddel. Mu
ziekuitgeverijen zouden hun di
gitale producten op zo'n stickje
kunnen verspreiden.
Om te voorkomen dat de op de
ze manier uitgegeven muziek
bestanden gemakkelijk illegaal
kunnen worden gekopieerd,
werkt Sony aan een eigen kopi
eerbeveiliging, die straks bij de
Memory Stick kan worden toe
gepast. Ook fotomateriaal, spel-
programma's, digitale boeken
en ander materiaal waar copy-
onder andere de Grieken, Chi
nezen, Perzen en Noormannen,
of de aartsvijand van deze vol
keren, de zogenaamde Fry-
thans. De Frythans zijn niet-
-menselijke bai baren die hun
soldaten uitbroeden en probe
ren andere volken met grof ge
weld te onderwerpen. De men
selijke rassen doen veel aan
handel en onderzoeken nieuwe
technieken, de monsterlijke
Frythans buiten liever hun sla
ven uit. Bij Seven Kingdoms is
oorlog voeren een onvermijde
lijke ontwikkeling, dus er dient
altijd een goed leger klaar te
staan. Maar er moet ook veel
worden gebouwd en het is van
groot belang de kritische bevol
king tevreden te houden, want
anders zouden je onderdanen
wel eens kunnen vertrekken.
Seven Kingdoms II oogt een
beetje als Age of Empires, maar
het spel is een stuk gecompli
ceerder. De campagnes en sce
nario's worden naar willekeur
gevormd door de computer en
dat betekent dat het spel steeds
anders is.
JAN VAN DER NAT
Eerst maar even een logisch
misverstand uit de weg rui
men: Windows 2000 is NIET
de opvolger van Windows 98.
Alle logica ten spijt is de ver
sie, die op 17 februari we
reldwijd door Microsoft zal
worden geprestenteerd, niet
bestemd voor de gewone
consument. Windows 2000 is
de gemoderniseerde uitgave
van Windows NT, de zakelij
ke versie van het besturings
programma. De thuiscompu
teraar moet ietsje langer
wachten, voordat '98' over
schreven kan worden met
een uitvoering, die weer iets
meer kan. Wanneer die uit
komt is nog niet bekend. Wel
de naam: Windows Millenni
um Edition, oftewel
Windows ME.
De verwarring wordt door
Microsoft zelf versterkt door
de speciale actie, waarmee
Windows 2000 in de markt
wordt gezet. Een uitgebreide
reclamecampagne op televi
sie «n in iets mindere mate
op radio begeleiden de lan
cering. Daarin wordt welis
waar de link naar het be
drijfsleven duidelijk gelegd,
maar er wordt ook reclame
gemaakt voor een heel bij
zondere actie, waarmee de
laatste 2000 minuten tot de
keynote-speach van Bill Ga
tes himself worden afgeteld.
De Windows 2000 Challenge
is een internet-spel dat - u
raadt het al - 2000 minuten
duurt. Maar... het heeft niets
te maken met het program
ma. Nu heeft vriend Gates
ons wel vaker voor raadsels
gesteld, maar dit keer gaat
het om echte raadsels, puz-
WAYft
zeis en zogenoemde trivia-
vragen. Sinds afgelopen
woensdag kunt u zich aan
melden om aan dat spel mee
te doen, door naar de specia
le site
www.windows2000challeng
e.com te surfen.
Voorlopig gebeurt er niets,
maar op 16 februari 's mor
gens om tien uur barst het
spel los. Vervolgens moet in
ruim 33 uur (het spel eindigt
op 17 februari om 19.20 uur)
een flinke reeks opdrachten
worden vervuld. Het is een
lange zoektocht naar een
stukje code - ontwikkeld
door de briljante program
meur Sophie Lebon - dat On
afhankelijk Emotioneel Ge
heugen (Oeg) heet en dat in
staat is het internet 'schoon'
te houden. Sophie is haar
'kindje' Oeg (vertederend
ook wel Oegje genaamd)
kwijt en schakelt de deelne
mers in om het te zoeken.
Veel meer dan dit tipje van
de sluier wenst Microsoft nog
niet op te lichten. Wel geeft
men geruststellend aan, dat
je niet 33 uur achter elkaar
online hoeft te zijn om mee
te doen. Je kunt rustig gaan
slapen en naar school of
werk gaan. De opdrachten,
die per e-mail binnenkomen,
zijn later in te halen, al moet
je natuurlijk net alles in de
laatste twee uur willen doen.
Voor Microsoft is het spel,
waarmee een hoofdprijs van
20.000 euro en tal van andere
prijzen te winnen zijn, iets
geheel nieuws, ook al werd al
eens met Pandora's Box een
computer-speurtocht uitge
bracht. De prijzen zijn overi
gens alleen door deelnemers
uit de Benelux te winnen.
U P D fl T 6
right op rust kan op die manier
tegen illegaal verspreiden wor
den beschermd.
De Memory Stick is overigens
niet het eerste en enige com
pacte flash-opslagmedium dat
de wereld tracht te veroveren.
Tot nu toe wordt in digitale ca
mera's en andere elektronische
apparaten veelal de zogenaam
de compact-flashkaart gebruikt:
een kleinere variant van de PC
Card-flashkaart. Op deze kaart
jes past aanzienlijk minder in
formatie dan op het geheugen
staafje en ze zijn nog aanzien
lijk duurder ook.
Meer vergelijkbaar met de vin
ding van Sony is de SmartMe-
dia-kaart, eveneens een klein
en zeer plat kaartje dat onder
andere door Samsung wordt
toegepast. De eerste apparaten
die van dat opslagmedium ge
bruik maken, komen dit voor
jaar op de markt. Gezien de
voorsprong die Sony met zijn
Stick inmiddels heeft genomen,
zal het voor de aangangers van
die SmartMedia-kaart nog een
hele toer worden om voldoende
terrein te veroveren. Ook past
er minder informatie op zo'n
SmartMedia-kaartje.
Zou de Memory Stick inder
daad dé standaard worden, dan
is het voor de tweede keer dat
Sony een opslagproduct ont
wikkelt dat later massaal door
iedereen wordt toegepast. Vrij
wel niemand weet het meer,
maar het was eveneens Sony
die destijds de 3,5 inch-diskette
ontwikkelde, het schijfje dat de
ouderwetse 51/4 inch-floppy-
disk geheel heeft vervangen.
HP Laserjet 3150
De combinatie van een prin
ter, kopieerder, scanner en
fax in één apparaat wordt
steeds populairder. Dat heeft
alles te maken met het ruim
tegebrek op hef gemiddelde
bureau, waar miditower,
groot formaat beeldscherm
toetsenbord en muis al aar
dig wat plaats innemen. En
ook worden conflicten tus
sen afzonderlijke apparaten
vermeden. Hewlett-Packard
heeft weer een een nieuw
model uitgebracht in deze
serie 'alleskunners' en dat is
de HP LaserJet 3150 gewor
den. Het apparaat is van ho
ge kwaliteit en kan makkelijk
in een netwerk worden ge
zet. Nieuw op het apparaat is
de speciale e-mail-functie,
waarvoor een speciale knop
aanwezig is. Met deze knop
kunnen gebruikers een do
cument scannen en en dat
direct naar een geprogram
meerd e-mail-adres verzen
den als een bijlage. De La
serJet kan zes pagina's per
minuut afdrukken (in zwart
wit) en de scanner kan zes
pagina's per minuut inscan-
nen. Bij het apparaat wor
den complete softwarepak
ketten geleverd, onder meer
voor handschriftherkenning.
De LaserJet 3150 kost 1799
gulden. Informatie:
www.hp.nl.
Muziek op de PC
Uitgeverij IDG uit Haarlem geeft behalve het tijdschrift Compu
tertotaal van de Hobby Computer Club (HCC) ook boeken
over computers uit die bekend staan om hun toegankelijkheid.
Eén van de nieuwste uitgaven is Muziek op de PC in de praktijk,
een handig boek voor iedereen die muziek wil maken met zijn
computer. Het boek is geschikt voor beginners, omdat alle ba
sisprincipes worden uitgelegd. Maar ook voor de gevorderde
gebruiker is veel nuttige informatie aanwezig. Het boek gaat in
op de techniek van het aansluiten en instellen van synthesizers
op PC's, het gebruik van wave- en midi-bestanden, het opne
men van muziek, het arrangeren van composities en nog veel
meer. Het boek bevat veel praktische oefeningen en verder is
een cd-rom bijgevoegd waarop demo's staan van belangrijke
muziekprogramma's, zoals Cubase, CoolEdit en SoundForge.
Muziek op de PC in de praktijk kost 39,95 gulden.
Schilderen en Puzzelen
Je eigen Rembrandt schilderen met behulp van een sjabloon
met nummers, of een puzzel van 1000 stukjes leggen: het lijkt
op traditioneel hobbyisme waar geen computer aan te pas hoeft
te komen. Bij TLC Domus dachten ze daar vanzelfsprekend an
ders over en dat heeft de programma's Schilderen en Puzzelen
opgeleverd. Met de 'HobbyRom' Schilderen kan van iedere wil
lekeurige afbeelding een schilderpatroon worden gemaakt. Wie
bijvoorbeeld een zelfportret wal maken scant zijn eigen foto in,
waarna het programma er een 'lijnafbeelding' van maakt'. Ver
volgens kan er worden gekozen uit bekende merken verf en
potlood en geeft hét programma aan welke kleuren er gekozen
moeten worden. Tenslotte moet er een afdruk worden gemaakt
van de te beschilderen ondergrond.
De HobbyRom Puzzelen komt in feite op hetzelfde neer: maak
een puzzel van een willekeurige afbeelding. Dat kan een klassie
ke puzzel zijn, maar ook een ballenpuzzel of een 'switchpuzzel'.
De puzzels worden op het beeldscherm opgelost, met als voor
deel dat er geen ruimte op een tafel in beslag wordt genomen
en dat de stukjes nooit kwijtraken. Er zijn al 140 puzzels be
schikbaar. Valsspelen is mogelijk.
De programma's hebben minimaal een 80486 computer met 16 Mb
Ram nodig en Windows 95/98. Prijs: 39,95 gulden.
Dieren en dino's
Denda Multimedia uit Oldenzaal heeft met de Glashelder-serie
een zeer succesvol product in handen. Het zijn onderwerp-ge-
richte encyclopedieën van grote klasse en schoonheid. Al eerder
kwamen onder meer de sterren en planeten en het menselijk li
chaam aan de orde en recentelijk werd de reeks uitgebreid met
Dierenwereld 3D en De Dinosaurus 3D. Voor de liefhebbers van
al dan niet bedreigde diersoorten van nu, dan wel de
pre-historische giganten een (dubbel) cd-rom waaraan vele
uren plezier kan worden beleefd. Ook voor studie zijn deze pro
gramma's zeer geschikt, niet in de laatste plaats van weg de kop
pelingen naar het internet. Waar overigens de toevoeging 3D op
slaat is niet duidelijk, want een 3D-videokaart is geen nood
zaak.
Min.systeemeisen: pc 486 DX/66, 8 Mb ram, Windows 95/98/NT.
Prijs: 59,95 gulden.
HEINZ
fïMvrA MA/asA/e/He
ASAPG££N
MAtJM£TJ£.
t&uwe
FÊgT
matyuo&i
