'Betrek kleine landen bij wereldeconomie'
faak voor OPTA voorbij'
Warenhuis HEMA wil gemaksklant terug van supermarkt
Economie
Megatransport in Aalsmeer
Koppeling verwarming kassen en woonwijk
iNDAG 31 JANUARI 2000
T Tjwi zorgt voor stijging verkoop fris
Het mooie weer van afgelopen zomer heeft de ver-
p van frisdrank bijzonder gestimuleerd. Een Nederlander
)nk vorig jaar gemiddeld 88,5 liter fris, 4,5 procent meer dan
[998. Mineraalwater won nog meer aan populariteit. De afeet
pc(i 'watertjes' steeg met 13,5 procent naar 17,2 per liter per per
'-rfsoon. In totaal werd vorig jaar in Nederland 1,4 miljard liter
weggedronken, zo blijkt uit cijfers van de Vereniging Neder-
lse Frisdranken Industrie (NFI).
llF leent 16,8 miljard aan Argentinië
osHet International Monetair Fonds (IMF) leent Argenti-
16,8 miljard gulden ter ondersteuning van het economische
eid van het land. Het fonds heeft de lening goedgekeurd om-
het onder de indruk is van de economische plannen van de
ering. Dit heeft onderdirecteur S. Fischer van het IMF giste-
gezegd in Davos waar hij het jaarlijkse World Economie Fo-
n bijwoont. Volgens Fischer is de lening niet uitzonderlik
ot en is het voor Argentinië een normaal bedrag. De lening
ïft een looptijd van drie jaar.
lein deel volledig afgekeurde» werkt
terdam Dertien procent van de volledig arbeidsongeschik-
werkt. Volgens het Landelijk Instituut Sociale Zekerheid
>V) gaat het veelal om deeltijdbanen van enkele uren per
ik. „Dit mag", zegt een woordvoerder. Volgens hem is niet
;ere volledig afgekeurde gedoemd achter de geraniums te zit-
Van de gedeeltelijke arbeidsongeschikten werkt 46 procent,
kt uit cijfers van het LISV. Het gaat om de situatie eind 1998
'n 898.593 mensen een WAO-uitkering hadden. In totaal had
irocent van de uitkeringsgerechtigden een baan. Het LISV
ft bekeken in welke sectoren mensen met een WAO-uitke-
aan de slag zijn gekomen. Het taxi- en ambulancevervoer
)esloten busvervoer springen er uit met tien procent.
harterbedrijven slaan handen ineen
>hoven Dynamic Airlines in Eindhoven en Rijnmond Airser-
es in Rotterdam hebben besloten de activiteiten te bundelen.
samengaan heeft geen gevolgen voor het personeel, aldus
ecteur R. Buijs van Dynamic Airlines. Het Eindhovense vlieg-
ürijf is gespecialiseerd in zakelijke charters. De Rotterdamse
lememing houdt zich daar ook mee bezig, maar richt zich
h vooral op onderhoudsactiviteiten. Dat geldt ook voor het
:hterbedrijf IAS, dat zich uitsluitend bezighoudt met het on-
houd van cockpitinstrumenten. Het gezamenlijke bedrijf be-
likt over acht vliegtuigen. Er werken zeventig mensen in vaste
nst en vijftien oproepkrachten.
uonomie VS groeit boven verwachting
jhingtonDe economie van de Verenigde Staten is in het
tste kwartaal van vorig jaar gegroeid met 5,8 procent op jaar-
lis. Het cijfer ligt boven de verwachting van de meeste analis-
Die hadden gerekend op ongeveer vijf procent. In het derde
artaal van 1999 groeide de economie eentiende procent min-
snel. Het jaarcijfer kwam uit op 4,0 procent, na 4,3 procent
1998. De vooruitgang van vorig jaar werd vooral gedragen
)r de consumentenbestedingen. Die namen toe met 5,3 pro-
it, de sterkste groei sinds 1984. Analisten menen dat hierdoor
kans op inflatie en een hogere rente is toegenomen.
auwe samenwerking Rabo en .VIKB
iterdam De Rabobank en MKB Nederland gaan nauwer sa-
nwerken. De bank stelt enkele miljoenen guldens beschik-
r voor projecten die kleine ondernemers moet ondersteu-
i op het gebied van ondernemen en belastingen, zo is be-
dgemaakt. De Rabobank ziet het landelijke project als een
vulling op de dienstverlening van de lokale kantoren, die sa
ri veertig procent van het Nederlands MKB bedienen.
ielse dochter Vendex over naar Eliëns
P"erdam Vendex KBB draagt zijn werkmaatschappij V&D
ijectinrichting in Tiel over aan Eliëns Interieurprojecten in
|t. Hierdoor ontstaat een van de grotere Nederlandse bedrij-
in projectstoffering en interieurinrichting. De combinatie
Idt een gezamenlijke jaaromzet van circa 35 miljoen gulden
:elt negentig medewerkers. Door de krachtenbundeling
it de omzet naar verwachting dit jaar naar 40 mijoen.
ereldbank leent weer aan Indonesië
[rta De Wereldbank heeft eind vorige week een lening van
i miljoen dollar (672 miljoen gulden) verstrekt aan Indonesië.
j)r de leningverstrekking te hervatten laat de Wereldbank
ji dat de instelling de democratisch gekozen regering van
isident Wahid steunt. De bank waarschuwt daarmee tevens
irect het Indonesische leger geen militaire coup te plegen,
lening is de eerste van een serie leningen die de Indonesi-
je regering nodig heeft om de begroting sluitend te krijgen.
jiilips wil meer chipsbedrijven kopen
losPhilips vindt de aankoop van het Amerikanse VSLI niet
oeg en wil wel meer producenten van computerchips over-
ïen. Dit heeft Philips-topman Boonstra gisteren gezegd in
'os. Hij woonde daar de bijeenkomst bij van het World Eco-
nic Forum, de jaarlijkse ontmoetingsplaats van hoogge-
itste vertegenwoordigers uit de politiek en het bedrijfsleven,
lips kocht VSLI vorig jaar voor ruim 2 miljard gulden.
Hl
Helft vrouwen:
betaalde baan
voorburg anp
Meer dan de helft van de Ne
derlandse vrouwen heeft een
betaalde baan. Het Centraal
Bureau voor de Statistiek (CBS)
noemt deze stijging van ar
beidsdeelname van \TOUwen
met 14 procent in tien jaar
'spectaculair'.
De totale werkgelegenheid is
vorig jaar met 200.000 gegroeid.
De beroepsbevolking in Neder
land groeide in 1999 tot 6,8 mil
joen mensen. In de laatste drie
jaar nam het aantal werkende
vrouwen toe met 370.000, de
toename bij de mannen lag met
250.000 een stuk lager.
Het aantal flexwerkers is voor
het eerst sinds 1994 gedaald
met 30.000 tot 571.000. Deze
daling hangt samen met de
krapte op de arbeidsmarkt. Ook
de arbeidsparticipatie van ou
deren neemt daardoor verder
toe. Vanaf 1995 groeide het
aantal ouderen dat werkt tot 47
procent vorig jaar.
Draka verkoopt
kabelfabriek Delft
delft anp
Kabelfabrikant Draka gaat de
fabriek in Delft verkopen aan
Pirelli Cables Systems. Draka
kreeg de fabriek vorig jaar in
handen bij de overname van
NKF Kabel. De fabriek in Delft
maakt vooral (zware) elektrici
teitskabels. De groeimogelijk
heden in de branche zitten
vooral in de telecommunicatie-
kabels. Voor de verkoop van de
Nederlandse activiteiten is een
positief advies van de onderne
mingsraad ontvangen en heeft
de NMA toestemming verleend.
Na goedkeuring in Finland zal
de juridische overdracht naar
verwachting eind februari
plaats hebben.
aalsmeer In alle vroegte is afgelopen zaterdag het eerste brugelement van een nieuwe overdekte transportverbinding bij de bloemenveiling in Aalsmeer geplaatst. De overdekte
flyover zal uiteindelijk uit acht elementen bestaan die het huidige veilinggebouw en het nieuwe complex met elkaar verbinden. Het brugelement heeft een gewicht van 390 ton. Het
zware transport maakt onderdeel uit van een forse uitbreiding van de veiling aan de overzijde van de Legmeerdijk (N231). foto anp frans bonnet
Conclusie grote industriële landen op top in Davos:
Kleine landen moeten directer betrokken worden bij de aanpak van de economische
wereldorde. Daarnaast moeten het lot van de armere landen en het milieu in de toe
komst hoger op de internationale agenda komen. Over deze drie zaken zijn de leiders
van de belangrijkste industriële mogendheden het tijdens het World Economie Forum
in het Zwitserse Davos eens geworden.
De technologische revolutie
dwingt regeringen en de zaken
wereld tot bezinning, zo viel af
gelopen dagen te beluisteren in
het Zwitserse bergdorp dat vijf
dagen lang fungeert als 'hoofd
stad' van de economische we
reld. President Clinton maakte
hij enkele kritische kantteke
ningen bij de opmars van inter
net en de moderne informatie
technologie. „We kunnen niet
langer voorbijgaan aan het lot
van de misdeelden in de wereld
en aan de aantasting van het
milieu", aldus Clinton in een
door vriend en vijand als in
drukwekkend bestempelde toe
spraak.
Volgens de Amerikaanse pre
sident, later bijgevallen door
andere landen, moeten de rijke
landen 'de kleine jongens' meer
betrekken in hun gesprekken
over de wereldeconomie. Met
dien verstande dat het weinig
zin heeft te strijden tegen de
opmars van een vrijere wereld
handel, waar sommige kleine
landen tegen zijn. Daartegen
strijden is volgens Clinton even
nutteloos als destijds de weer
stand was tegen de omschake
ling van een agrarische naar
een industriële maatschappij.
Net als tijdens de WTO-han-
delstop onlangs in het Ameri
kaanse Seattle werd ook in
Davos uitgebreid gedemon
streerd tegen de al genoemde
vrije wereldhandel, die volgens
tegenstanders ten koste gaat
van een aantal kleinere landen.
Ruim duizend 'anti-globalisa-
tie' activisten zagen kans door
de barricades van leger en poli
tie heen te breken. Bij het WEF-
congresgebouw bekogelden ze
de politie met sneeuwballen en
ijsbrokken. De ruiten van het
plaatselijke McDonalds-restau
rant, symbool van de 'multina
tionale voedselverloedering',
gingen aan diggelen en een
Amerikaanse vlag werd ver
brand terwijl luidkeels leuzen
werden gescandeerd als 'Yan
kee Go Home'.
Tijdens een persconferentie
rapporteerden de Amerikaanse
senator J. Kelly en de Zweedse
ex-premier C. Bildt dat tijdens
de beraadslagingen van de af
gelopen dagen de 'machtigen
der aarde' het in grote lijnen
eens zijn met Clinton. „Wereld
handel heeft een meerwaarde
nodig die niet alleen in hogere
winsten of beurskoersen wordt
vertaald", aldus Kelly.
De economische grootmach
ten achtten daarbij een nauwe
re samenwerking noodzakelijk
tussen de Wereldbank, die zich
met name op ontwikkelingslan
den richt, en het Internationale
Monetaire Fonds. Bij het plan
nen van zo'n nieuwe koers
moeten ook ontwikkelingslan
den meer inspraak krijgen bij
de 'pragmatische aanpak' van
de wereldeconomie.
De energiebedrijven EZH en Energie Delf
land gaan de warmtevoorziening van kas
sen en woningen op grote schaal koppe
len. De koppeling wordt toegepast op de
nieuw aan te leggen woonwijk Ooster
heem in Zoetermeer en het nieuwe kas-
sengebied Zuidplaspolder. Nadat 280 hec
tare aan kassen op de juiste temperatuur
is gebracht, worden de 8.500 woningen in
Oosterheem gestookt met de uit de kassen
afgevoerde restwarmte.
Volgens een woordvoerder van Energie
Delfland is de warmtevoorziening aan de
glastuinbouw en woningen 'nergens in
Nederland zo grootschalig gekoppeld'.
Mogelijk wordt zelfs een tweede nieuw
bouwwijk bij Rotterdam in het project be
trokken.
De warmte moet van de nieuwe ener
giecentrale in Bleiswijk komen. Bij het op
wekken van elektriciteit komt niet alleen
warmte vrij, maar ook kooldioxide. Ook
dat product wordt aan het nieuwe kassen-
gebied geleverd.
De glastuinders, die grotendeels uit het
Westland en mogelijk ook uit Pijnacker
moeten komen, kunnen naar alle waar
schijnlijkheid ook rekenen op de levering
van C02 van Shell in het Botlekgebied.
Tussen de Botlek en de haven van Amster
dam loopt een oude olieleiding van het
ministerie van economische zaken en Am
sterdam. Uit een eerste test blijkt de lei
ding geschikt voor het transport van C02.
Zijn vrije tijd besteed hij bijna
helemaal aan de kinderen. En
die kosten veel geld. „Maar dat
geef ik met liefde uit." Verder
houdt de kersverse voorzitter
van de grootste vakbond van
Nederland nauwelijks tijd over
om geld uit te geven. Zijn beste
uitgave is dan ook een aankoop
voor langere tijd; namelijk een
huis. „Door deze uitgave woon
ik nu op een mooi plekje in
Rotterdam."
De Vries kocht zijn huis net iets
voor de enorme hausse op de
huizenmarkt. Mensen die nu
een huis kopen moeten volgens
hem goed opletten wat ze ko
pen. Zelf kocht hij een nieuw
bouwwoning. „Die worden
over het algemeen toch iets la
ger gewaardeerd dan oude hui
zen." Hij moet even nadenken,
maar zijn slechtste aankoop
ooit is een stuk kleiner.
„Dat is ongetwijfeld de wereld
ontvanger voor de vakantie."
Deze radio, die De Vries 'drie
tientjes' kostte, heeft hij maar
één jaar meegenomen. De ra
dio werd aangeschaft om tij
dens de vakantie naar het
nieuws te kunnen luisteren.
Uiteindelijk heeft er nooit naar
geluisterd. „Dan ben je lekker
op vakantie en denk je er niet
aan."
De Vries geeft geen enorme
'sommen' geld uit aan cd's of
boeken. In zijn vrije tijd leest hij
vooral kranten. „Maar dat is ei
genlijk ook voor mijn werk", re
deneert hij. Zo nu en dan leest
hij een boek. „Momenteel ben
ik bezig in een boek van Marcel
Metze." Maar soms heeft hij ge
woon geen zin om te lezen.
„Dan kijk ik liever televisie."
Voor zijn werk moet hij al zo
veel stukken en rapporten le
zen.
Ook aan zijn vakanties naar
Frankrijk - vier weken per jaar -
besteedt hij niet meer dan het
'normale patroon'. Toch vindt
hij zichzelf niet zuinig. Een
groot gedeelte van zijn uitgaven
zijn voor de kinderen. „En dan
ben je al snel veel geld kwijt
hoor. En verder heh ik gewoon
te weinig tijd om mijn geld uit
te geven." Zijn auto heeft hij
niet zelf hoeven kopen. „Ik heb
nog nooit zelf een auto gekocht.
„Tot nu toe heb ik altijd in een
lease-auto gereden."
De Vries typeert zijn eigen fi
nanciële uitgaven als 'vrij ge
woon'. Hij heeft dan ook maar
één financiële tip. „Klop bij
FNV Bondgenoten aan voor fi
nancieel advies." De vakbond
wil binnenkort advies gaan ge
ven over financiële producten.
„Ik weet nog niet precies hoe
we dat gaan aanpakken. We
zullen eerst een businessplan
moeten opstellen, maar we zul
len in ieder geval geen beleg-
gingstips gaan geven."
uwe KPN-topman Smits:
Si
IEMA pakt haar aanbod in levensmiddelen
isch aan. Naast de befaamde taarten, drop
lokworst richt HEMA zich nu ook op eigen-
ir zaken als bapao en gevuld knoflookbrood,
dde winkelinrichting gaat op de schop. Toon-
en en bedienend personeel verdwijnen
alles wordt zelfbediening. Zelfs de vlaaien
en voorverpakt aangeleverd,
angrijkste reden voor de veranderingen is
chtergebleven rendement van de HEMA. Na
lie van KBB met Vendex moet de HEMA een
bedrijfsresultaat halen van zes procent van de
omzet. De HEMA haalde daar vorig jaar slechts
de helft van. HEMA brengt daarmee dus aanmer
kelijk minder geld in het laatje dan V&D en de
Bijenkorf. Reden voor moederbedrijf KBB om vo
rig jaar 750 banen bij HEMA te laten verdwijnen.
HEMA verloor de afgelopen jaren veel klanten
aan de supermarkten. Die trekken met langere
openingstijden meer consumenten naar zich toe.
De klant die van oudsher vlak voor zessen de HE-
MA binnenstapte om nog even een snelle hap in
te slaan, gaat nu gewoon om zeven uur nog naar
de supermarkt voor een kant en klaar maaltijd.
In het filiaal in Delff wordt op dit ogenblik ge-
experimenteerd met een heel nieuwe opzet van
de voedingsafdeling. Daarin ligt de nadruk op vijf
verschillende 'eetmomenten'. Alles rond een be
paald eetmoment is in één schap te vinden.
In de hoek 'koffie/thee-moment' staan bijvoor
beeld niet alleen de koekjes maar ook de pakken
koffie en de theezakjes. In de hoek 'borrelmo
ment' staan naast de flessen wijn ook nootjes,
voorverpakte kaasblokjes en toastjes. Daarnaast
zijn er nog speciale hoeken voor het 'tussendoor
moment' (met onder meer drop, rookworst en
frisdrank), het 'kindermoment' (met snoep,
traktaties en kleine cadeautjes) en het 'evene
mentmoment' (met seizoensafhankelijke artike
len, dus kerstkransjes met kerst, eitjes met Pasen
en moederdagtaarten met moederdag).
Opvallend is verder dat kaas en vleeswaren al
leen nog maar voorverpakt worden verkocht.
Verder is de broodafdeling helemaal verdwenen
en is het aanbod van gebak verkleind. Het experi
ment in Delft zal een half jaar duren. Daarna zal
bekeken worden of en wanneer de veranderin
gen in alle andere filialen doorgevoerd zullen
worden.
linde van telecomtoezicht-
ler OPTA is nabij. Want de
irlandse telefoniemarkt is
lal geworden. Er zijn in-
lels meer dan 500 bedrij-
ctief in de branche. Verder
r ook tal van mogelijkhe-
om te bellen: met de mo-
telefoon, via internet of de
Daarmee heeft OPTA zijn
bereikt,
zegt Paul Smits van KPN,
maart de bestuurshamer
Vim Dik overneemt. Smits
voor een evaluatie van OP-
Dan zullen we zien dat de
chthouder in de laatste fa-
in zijn bestaan zit. Dat is
r dan verwacht maar de
ikkelingen in telecomland
zijn ook veel harder gegaan dan
iedereen kon denken."
OPTA is vooral in het leven
geroepen om KPN in de gaten
te houden. En KPN klaagt: „Er
is nog steeds geen tweede lan
delijk dekkend netwerk van be
tekenis. OPTA heeft ons ge
dwongen om de tarieven zo te
vérlagen dat het voor de con
currentie makkelijker is om
ruimte bij ons te huren dan zelf
een netwerk aan te leggen."
De enige concurrent zijn de
kabelbedrijven. Als zij hun ka
bels met elkaar verbinden ont
staat er een netwerk van bete
kenis. „Maar ze kunnen het on
derling niet met elkaar vinden",
zegt Smits. „Een gemiste kans.
Dom. Hun achterstand wordt
steeds groter."
Telecomtoezichthouder OP
TA reageert lacherig op het
pleidooi voor opheffing. „Lo
gisch dat KPN dat zegt, zij zijn
het doel van ons werk. Het is
niets nieuws en zeker geen on
verwacht standpunt", zegt een
OPTA-woordvoerder. De tele-
comwaakhond vindt dat de
doelen, liberalisering van de te-
lecommarkt, nog lang niet be
reikt zijn. „KPN heeft in heel
veel sectoren nog enorme
marktaandelen. Er is wel wat
veranderd, want er is een begin
van concurrentie." Volgens OP
TA is de werkelijkheid anders.
„Wij nemen afgewogen beslui
ten. Daarbij houden we reke
ning met diverse nieuwe markt
partijen. Wij zijn er niet om
onszelf in leven te houden."
De nieuwe topman van KPN Telecom Paul Smits voor het nieuwe hoofdkantoor in Den Haag.
foto anp roger dohmen
HANS DE VRIES
Leeftijd: 40 jaar
Beroep: voorzitter van FNV
Bondgenoten
Burgerlijke staat: samenwonend
Kinderen: zoon van 4 en een
dochter van 7
Hobby's: lezen en de kinderen
Auto: Ford Mondeo (lease-auto)
