Leven stuk goedkoper door euro Economie 'Bij Sligro is alles te koopbehalve krediet' Ericsson op de goede weg ondanks kleine winstdaling Rustig aan met privatisering akbondsman in hart en nieren Bonden willen Europees ingrijpen rond KLM/Alitalia 'Leden willen zien wie je bent' fERDAG 29 JANUARI 2000 uizenden banen weg bij Lockheed /v york Bij het Amerikaanse defensie- en ruimtevaartcon- rn Lockheed Martin verdwijnen 2.800 arbeidsplaatsen. Dat is ee procent van het totaal. De onderneming wil haar activitei- stroomlijnen en denkt met het schrappen van banen jaar- :s 200 miljoen dollar (447 miljoen gulden) te kunnen bespa- AK betaalt LISV 70 miljoen terug sterdam Het GAK stort 70 miljoen gulden terug op de reke- ïg van LISV. Dat geld claimde de beheerder van de sociale idsen WW en WAO wegens de verkoop door het GAK van het 'en communicatienet Svianed eerder dit jaar. Svianed kwam juni voor 350 miljoen gulden in handen van Versatel. Het IV eiste twintig procent van de verkoopprijs op basis van een der GAK-besluit. GAK weigerde steeds te betalen en juristen dden nog geen sluitende oplossing uitgedokterd. GAK zegt LISV het voordeel van de twijfel te gunnen. idustriële productie in EU gestegen issel De industriële productie in de Europese Unie is in de riode september tot november vorig jaar met 1,2 procent ge- gen vergeleken met de voorafgaande drie maanden. In de jmisjrozone, de elf lidstaten die de euro hanteren, bedroeg de stij- net 'g El procent. Dat meldt Eurostat, het statistisch bureau van EU. De sterkste stijging deed zich voor in Denemarken (1,7 ;enj)cent), Nederland bungelde helemaal onderaan met 0,4 pro- et si iseieuwe lijn Martinair naar Sri Lanka mjiiPHOL Martinair begint in april een nieuwe lijndienst op de .ofdstad Colombo van Sri Lanka. Een Boeing 767 met 272 telen gaat twee keer per week naar deze bestemming. Eén sr per week vliegt het toestel door naar de eilandengroep de ilediven. Nieuw zijn verder de bestemmingen Barcelona en •norca in Spanje en Ciampino bij Rome in Italië. Het Griekse ind Rhodos keert terug in het vliegprogramma. nderzoek verzekeraars ziekteverzuim haag De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) on- zoekt de verzekeringsmarkt voor ziekteverzuim. Naar aanlei- tig van een klacht van twintig zelfstandige arbodiensten heeft (het Verbond van Verzekeraars om informatie gevraagd over marktverhoudingen tussen de verschillende verzekeraars op t gebied. Volgens een woordvoerster van de kartelpolitie is jg geen sprake van een formeel onderzoek. Volgens de Vereni- ig van Onafhankelijke Arbodiensten, waarbij zo'n twintig •nsten zijn aangesloten, dwingen de verzekeraars hun klanten jh aan te sluiten bij door hen aangewezen arbodiensten. jarvan zouden de kleine diensten de dupe zijn. oon naar werken bij Van Dijk 11 olle De medewerkers van Van Dijk Studieboeken krijgen ïstatiebeloning. Bij 'zeer goed' werk gaan ze meer verdienen. 5e3en ze het een jaartje minder, dan zullen ze dit ook op hun jnstrookje zien. De CNV Dienstenbond en het Gereformeerd tatschappelijk Verbond (GMV) zijn dit met de directie over- Iwigekomen. Onderzoek accountantskantoor KPMG De introductie van de euro pakt gunstig uit voor de consument. Een ruime meerder heid van de grote Europese bedrijven zegt dat de nieuwe eenheidsmunt hen dwingt de prijzen te verlagen. Dat blijkt uit een onderzoek van het accountants- en advies kantoor KPMG onder ondernemingen met meer dan vijfduizend werknemers in de Europese Unie en Zwitserland. ment onmiddellijk financiële voordelen oplevert", aldus een KPMG-woordvoerder. De euro is op 1 januari 1999 ingevoerd in het girale verkeer. In 2002 doen de munten en bil- den haag gpd van de tien ondervraagden zijn prijzen. Slechts tien procent Tachtig procent van de bedrij- voerde een verhoging door. ,,De ven houdt rekening met aan resultaten van het onderzoek houdende prijsdalingen. Het af- bevestigen ons vermoeden dat gelopen jaar verlaagden vier de euro de Europese consu- jetten hun intrede in de porte monnee van de burger. Een meerderheid van de onderne mingen verwacht dat de euro ook leidt tot hogere salariskos ten. Als de Ionen in Europa ge makkelijker vergeleken kunnen worden, zullen de lager gesala- rieerden sneller extra looneisen stellen. Volgens het onderzoek den ken de bedrijven dat de invoe ring van de euro hen in totaal zo'n 125 miljoen gulden kost. Dat is vijf keer zoveel als zij hebben gespendeerd om de computerproblemen tijdens de eeuwwisseling te voorkomen. De werkgeversorganisatie VNO-NCW noemt een bedrag van 125 miljoen gulden 'een reële schatting'. Harde cijfers over de invoeringskosten voor Nederlandse ondernemingen zijn niet voorradig. De Nederlandsche Bank schatte de kosten voor de totale samenleving eerder op ruim vijf miljard gulden. Daar staat te genover dat de euro jaarlijks een besparing van ruim twee miljard met zich meebrengt. Overigens is slechts twintig pro cent van de bedrijven in het KPMG-onderzoek al helemaal overgeschakeld op de euro. Veertig procent denkt de admi nistratie eind dit jaar te hebben aangepast. Groothandelsketen op weg naar 'verse' omzet van 300 miljoen npe lipmensen Holland Casino weg conflict over dure gokkasten minder dan in 1998. De omzet groeide met zeventien procent tot 215,4 miljard kroon (56 mil jard) en de orderontvangst nam toe met negentien procent tot 223,8 miljard kroon (52,8 mil jard). De grootste afzetmarkt voor Ericsson was vorig jaar de Ver enigde Staten. De op één na grootste markt was China, hoe wel de omzet daar wel met zes tien procent afnam. Het con cern heeft voor dit jaar grote verwachtingen van het mobiel internetten. Daarvoor gaat het met diverse ondernemingen, waaronder KPN Mobiel, sa menwerken. Ericsson heeft op het ogen blik twaalf procent van de markt voor mobiele telefoons in handen en staat daarmee derde op de ranglijst. Grootste is het Finse Nokia met 35 procent. stockholm ANP Ericsson heeft een lastige perio de achter de rug. De Zweedse producent van telecomappara- tuur moest het vorig jaar welis waar doen met een winstdaling, maar het laatste kwartaal van 1999 was goed voor records wat betreft orders, omzet en winst. Daarmee lijkt de reorganisa tie, die begin vorig jaar werd aangekondigd, te gaan werken. Ericsson haalde een streep door 11.000 van de ruim 104.000 ar beidsplaatsen. In juli werd top man S.C. Nilsson aan de kant gezet, omdat hij de reorganisa tie niet snel genoeg zou door voeren. Hij werd opgevolgd door ex-topman L. Ramqvist. Al met al kwam Ericsson in 1999 uit op een brutowinst van 16,4 miljard kroon (4,3 miljard gulden). Dat is tien procent ECONOMIE WIJZER ag, terdam anp hm bestuurslid en een direc- van de stichting Holland (no, exploitant van tien casi- um. in Nederland, stappen op 127<jen conflict over de inkoop gokautomaten. Bestuursse- j [_|fris W. van Erve van Hol- 'w Casino, waarvan de Ne- gj^ndse Staat de enige aan- 1.53pouder is, heeft dit gisteren stigd. t gokkasten werden onder ntwoordelijkheid van het tal, bestuurslid C. Hoogen- oor rn en directeur R. Hilber, de n ^open twaalf jaar ingekocht ,or 3en importeur in plaats van ^4rt bij de fabrikanten. Die per van inkopen heeft het tiobedrijf 'vermoedelijk en- ioud miljoenen guldens extra >ss°|st', aldus Van Erve. Hol- a Casino koopt jaarlijks en- 2 honderden automaten die Ti de 15.000 en 20.000 gul- Der stuk kosten. ke Henk Krul wilde jonge vervanger 3 BI Bestuursvoorzitter H. Kivits besloot op grond van accoun tantsonderzoek voortaan de au tomaten direct yan de fabrikan ten te betrekken. Hoogendoorn en Hilber vatten dat op als kri tiek op hun werk en besloten te vertrekken, aldus Van Erve. Over de afwikkeling van het ontslag buigen zich nu advoca ten van beide partijen. Er was volgens de bestuurssecretaris geeri enkele reden om justitie in te schakelen. De 'dure' inkoopconstructie kwam in beeld door onderzoek van het accountantsbureau Ernst Young. Dat werd inge schakeld in plaats van 'huisac countant' KPMG, die volgens Van Erve nooit aan de bel heeft getrokken over de nadelige in koop van de gokkasten. De be stuurssecretaris zegt dat Hol land Casino zich er op beraadt of het zaken blijft doen met KP MG. Groothandel Sligro probeert zich in zijn assortiment steeds meer te richten op artikelen met hogere slagloods in Amersfoort. Amsterdam anp procent omhoog tot 17,5 miljoen euro (38,6 miljoen). „We hebben het bed opgeschud het afgelopen jaar", zegt bestuursvoorzitter A. Slippens. ;,Als we willen meedoen, moe ten we goed opletten. In onze branche kunnen we alleeh concurreren als we snel ler leren dan de concurrenten." „Afgezien van het bouwen van nieuwe vestigingen, willen we ook anderen overne men", zegt Slippens. „De vijver is groot ge noeg. We staan aan de boom te schudden totdat er een peer uitvalt." Daarbij kijkt het bedrijf vooral naar be- Groothandel Sligro is streng. Klanten die niet genoeg winst opleveren, worden rigou reus buiten de dein gezet. Zo verdwenen het afgelopen jaar enkele honderden rela ties. „En we hebben een pesthekel aan de biteuren", voegt financiële man H. van Ro- zendaal daaraan toe. „Bij Sligro kun je alles kopen, behalve krediet." Bij Sligro wordt ook sterk op de kosten gelet. Het nettoresultaat van het concern ging het afgelopen jaar dan ook met 28 drijven die zich bezighouden met versgroe- pen zoals fruit, groenten en vlees. „Met verse producten kunnen we klanten aan ons binden." Sligro zette het afgelopen jaar 128 miljoen om in verse producten. Dat moet over drie jaar 300 miljoen zijn. De groothandel verwacht de komende ja ren ook veel van horeca en klanten zoals benzinestations. De verwachting is dat de omzet met ongeveer vijf procent zal stijgen. „Daar komt ook nog eens twee procent bo venop door overnames", schat Slippens. schiphol richard mooyman Een groot aantal vakbonden wil dat de Europese Commissie en de Italiaanse regering snel in grijpen om te voorkomen dat de ontwikkeling van de lucht haven Malpensa bij Milaan mislukt. De problemen brengen de alliantie tussen de KLM en Alitalia in gevaar, zo stellen vijf tien bonden in een petitie. „Een uniek signaal", zo noemt initiatiefnemer H. Pope lier van de Vakbond voor Ne derlands Cabinepersoneel de oproep. „De brief is onderte kend door alle vakbonden in Nederland en Italië die maar iets met deze twee luchtvaart maatschappijen te maken heb ben." Volgens Popelier neemt bin nen Italië de druk op de rege ring 'gelukkig toe' om alle inter nationale vluchten alsnog te verhuizen van het Milanese vliegveld Linate naar Malpensa. De verhuisoperatie is al twee keer uitgesteld, wat de combi natie KLM/Alitalia een grote fi nanciële strop bezorgt. De KLM heeft 220 miljoen gulden gestoken in de luchtha ven, die de motor moet worden van de beoogde groei van de Nederlands/Italiaanse lucht vaartalliantie. Alitalia dreigt Malpensa echter uit de plannen te schrappen als er niet snel een oplossing komt. Daarmee komt de verbintenis met de KLM op losse schroeven te staan. c Krul (53) was de eerste voorzitter •NV Bondgenoten. De bond die in ontstond uit de fusie tussen de Ver- ibond, de Voedingsbond, de Dien- jond en de Industriebond. Twee jaar hij aan het hoofd toen zijn opvolger de Vries gisteren zijn taak overnam, heeft zich vaak laten ontvallen dat de een jonger gezicht nodig heeft om ir.te trekken. Het laatste jaar moest :t noodgedwongen rustiger aan Nierkanker deed hem de dood in en zien. „Je leert wel relativeren, skfhet vakbondswerk. Dan ga je terug de zaken die echt belangrijk zijn; kinderen en mijn vrouw." werkte de laatste tijd door zijn ziekte aaar twee dagen per week. Toen de arts hem, zonder hem ook maar ge- te hebben, volledig afkeurde, werd kwaad. Hij stuurde een boze brief de arbodienst, waarna hij weer terug iet werk kon. is gepokt en gemazeld in het vak- Iswerk. Net als zijn opvolger kwam de sociale academie de vakbonds- len binnen. Na de HBS studeerde hij unde. Al snel blijkt dat een vergis- en stapt hij over naar de Sociale Aca- ijn studie wordt hij 'bedrijvenmede- er', vakbondsman op de werkvloer- letaalbedrijfsbond NW. De oude so- democraat Arie Groenevelt zwaaide de scepter. De klassenstrijd werd n de bedrijven uit gevochten. Roeri- den, het rode vaandel was nog een banier voor menig industriearbei- fet was de tijd van het beginselpro- ma 'Fijn is Ariders', waarin nog me edrijf voor nationalisatie in aanmer- kwam. deed vakbondswerk in Rottèrdam, al sriel was hij CAO-onderhandelaar oogovens. Als CAO-coördinator en neen bestuurder van de Industrie- FNV was hij vooral de man die ach- schermen aan de touwtjes trok. iraken van Henk Krul waren niet al tijd te volgen. „Hij praat sneller dan het geluid kan dragen", zei ooit een kaderlid over hem. Voordat hij in 1997 tot voorzit ter van de Industriebond werd gekozen, kreeg hij dan ook eerst een training om rustiger te praten. Bij zijn aantreden als voorzitter van de In dustriebond FNV is die bond nog maar een jaar verwijderd van de fusie met de drie andere FNV-bonden. Krul is binnen de fusiebonden de man met het meeste gezag, hij is de aangewezene om de club bij elkaar te houden. Zijn ziekte trekt een ander plan. De on rust onder leden en personeel, de financi ële crisis maakt hij voor een belangrijk deel vanaf de zijlijn mee. Hij is vaak ge kluisterd aan het ziekbed. Krul is een vak bondsman in hart en nieren, maar nu spelen voor hem andere waarden; het le ven op zich. De afgelopen maanden waren ze regelmatig samen op pad. De oude en de nieuwe voorzitter van FNV Bondgenoten. Zo maakten ze al een voorstelrondje langs andere bonden, vakcentrales, werkgevers en politici. Op de derde dag van het FNV Bondgenotencongres in Utrecht, gisteren, nam Hans de Vries officieel het werk over van Henk Krul, als voorzitter van de grootste bond van Nederland. Rixt Albertsma maakte een portret van twee voorzitters met diepe wortels in de vakbond. Hans de Vries pleit voor 'dunnere' CAO's Met zijn aantreden, gisteren, wordt Hans de Vries (40) voorzitter van een bond die het afgelopen jaar zwaar te kampen heeft gehad met een teruglopend ledenaantal. En niet te vergeten de financiële crisis. Grootse verandering staan er met zijn aantreden nog niet op stapel voor FNV De Vries, zijn wortels liggen in de industrie sector. Hij pleit dan ook regelmatig voor meer 'hoogwaardige productie' in Neder land. Ook waarschuwt hij er voor dat er in het buitenland veel meer wordt geïnves teerd in onderzoek en kennis. Toch is De Vries, net als zijn voorganger, Bondgenoten. De nieuwe voorzitter wil de zelf nooit arbeider in een fabriek geweest. bond eerst vooral 'meer gezicht' geven. Het nog korte bestaan van de fusiebond Hij studeerde aan de Sociale Academie en begon als opbouwwerker in de Rotterdam- FNV Bondgenoten werd in de begindagen se Afrikaander-buurt. Na een paar jaar koos vooral gekenmerkt door ruzies, acties, op gebrande bestuurders en een begrotings tekort van bijna 40 miljoen gulden. Volgens de nieuwe voorzitter hield de bond zich te lang op de 'vlakte' en betaal- zijn directe hoede. Een tijd die hem wel de 'fors leergeld' voor het 'overhaaste' sa- licht gevormd heeft in zijn onderhande- mengaan, zoals het teruglopende leden aantal. Dé oplossing is volgens De Vries hij voor het vakbondswerk. Sindsdien is hij altijd bij de vakbond blijven werken. Hij werd regiobestuurder bij de FNV Indu striebond, met de scheepswerven onder lingstactiek. Er vielen soms honderden ont slagen op één dag. Oud-voorzitter Henk Krul (rechts) schudt de r een 'duidelijker' gezicht. „De leden willen De Vries verbaast zich er soms over hoeveel er sinds die tijd is veranderd. Een tijd die volgens de kersverse voorzitter heeft bijge dragen aan de huidige tekorten op de ar beidsmarkt. Met name ook omdat er nau welijks meer jongeren werden opgeleid in regionale opleidingscentra. Bekendheid kreeg De Vries vooral als on derhandelaar in de metaal, waar het dikste CAO-boekje van het land werd geschreven. Er heerste een sfeer van achterdocht, waar door beide partijen alles uit voorzorg volle dig dicht wilden timmeren in de CAO. Bang voor geniepige trucjes van de tegenpartij. Hoewel De Vries menigmaal heeft meege schreven aan het 'CAO-boekwerk' vindt hij nu dat de CAO dunner moet worden. De nieuwe lijn in vakbondsland is 'arbeids voorwaarden op maat'. De tijd dat iedereen dezelfde arbeidsvoorwaarden heeft, is vol gens De Vries voorbij. Als jonge voorzitter kenmerkt hij een nieu we generatie werknemers die vooral zelf willen bepalen hoe hun arbeidsvoorwaar den eruit zien. Dat werd deze week nog eens duidelijk door het voorstel van de bond om zelfs de prestatiebeloning op de agenda te zetten. Sta je langs de kant van de weg te wachten op de bus van tien over drie. Al wat er verschijnt, geen bus. Pech, denk je. Nee, blijkt later, het busbedrijf kon meer geld verdienen door de bus in te zetten voor een pop concert. Je doet je beklag bij de gemeente. Die zal het aankaar ten bij de overheidsdienst be last met de controle op het bus bedrijf. De ambtenaren proberen het nog wel, maar krijgen te horen dat ze het bezwaar- maar op het hoofdkantoor moeten aankaar ten. Dat hoofdkantoor zit in En geland en daar hebben ze wel wat anders aan het hoofd. De noodzaak om flink geld te ver dienen, bijvoorbeeld. Want de aandeelhouders willen rende ment. Dan telt niet het belang van iemand die om tien over drie de bus wil nemen. Jarenlang hebben we te horen gekregen dat privatisering van overheidsdiensten moest. Dat het op eigen benen staan van tante Pos, opa Openbaar Vervoer en oma Nut goed zou zijn, en een ver betering voor de klant. Langzamer hand komt de keer zijde van de medail le naar boven. De overheid blijkt niet alleen onhandig om te gaan met de privatisering, de twijfels nemen toe of wij als klanten er wel beter van worden. Het is dus hoog tijd'voor een adem pauze in het afstoten van over heidsdiensten zoals de nutsbe drijven, buslijnen en spoorwe gen. De gangbare gedachte is dat privatisering goed is voor de ef ficiëntie. Het geloof is dat men sen in commerciële organisa ties beter en efficiënter opere ren dan overheidsambtenaren. Op het eerste gezicht zit daar wel wat in. Ambtenaren hebben niet te maken met concurrentie dus waarom zouden ze extra hun best doen? De burgers zijn hoe dan ook van hen afhanke lijk. De markt werkt beter. Al thans, dat is de gangbare ge dachte. Er zijn ten minste twee proble men met deze gedachte. Ten eerste moet er sprake zijn van echte concurrentie en die is er niet voor Arriva, het Britse be drijf dat onder de naam Noord- net het monopolie heeft op het streekvervoer in het Noorden. De gefrustreerde klant kan dus niet besluiten volgende keer de bus van een ander bedrijf te ge bruiken. Het tweede probleem betreft de controle op een bedrijf dat in buitenlandse handen is. Zo'n Arriva krijgt van de overheid flinke subsidies voor het onder houden van een uitgebreid net werk. Dus wil de overheid in zicht hebben in de kosten en baten om de effectiviteit en noodzaak van de subsidies te beoordelen. Maar die wil Arriva niet geven. De overheid kan daarom weinig doen als de di recteuren en aandeelhouders zich dankzij overdadige subsi dies verrijken. De overheid is r - ARJO KLAMER hoogleraar economie Erasmus Universiteit ook redelijk machteloos wan neer Arriva haar afspraken niet na komt. Een regionale over heid heeft nu eenmaal weinig in te brengen in een conflict met een groot multinationaal bedrijf. Hoe onhandig zo'n regionale overheid is in dit grote interna tionale spel, bleek wel bij dc privatisering van dat noordelijk net. Een Amerikaans bedrijf wilde er 10 miljoen voor beta len. Twijfelende overheidsfunc tionarissen werden overgehaald met een volledig voor hen be taald bezoek aan Chicago (busi ness class!). De Amerikanen die Nederland se ouders bleken te hebben, zeiden dat ze wat terug wilden doen voor Nederland. De Ne derlanders geloofden hen graag. Drie maanden later ver kochten de Amerikanen het streekvervoer door aan Arriva voor de lieve som van dertig miljoen gulden. Met de naïeve Nederlan ders was die twintig miljoen gemakkelijk verdiend. Dr. J. Sylvester, die de ervaringen met geprivatiseerde overheidsdiensten heeft onderzocht, beaamt in een re cent verschenen dissertatie de naïvi teit van de overheid voor de verkoop en haar machteloos heid erna. De Ne- derlandse Spoorwe gen zijn een duidelijk geval. Van echte concurrentie is op de Nederlandse sporen geen spra ke en toch moeten dc NS als een commercieel bedrijf opere- De overheid merkt nu al dat het weinig in te brengen heeft bij het (gedeeltelijk) geprivatiseer de NS. Van een hogere efficiën tie en betere dienstverlening is vooralsnog geen sprake. Het zou alleen maar erger worden ingeval de NS op de beurs wor den genoteerd, want dan komt het bedrijf in een oogwenk in handen van een internationaal bedrijf en mogen de reizigers met de overheid toekijken hoe de buitenlandse aandeelhou ders rijk gemaakt worden. Een alternatief voor privatise ring is gedeeltelijke verzelfstan diging. Het management van een zelfstandig vervoersbedrijf kan dan zelf beslissen hoe het aan een aantal vooropgestèlde normen kan voldoen. Tot die normen behoren goede, be trouwbare en effectieve dienst verlening en goede arbeids voorwaarden. Meet in hoeverre het bedrijf de normen haalt - onder meer door klanten te ondervragen - en geef een beloning aan be drijven die beter presteren dan normaal. Een falend manage ment mag plaatsmaken voor anderen. Op die manier kun nen ook openbare diensten scherp blijven en de klanten van dienst zijn zonder direct commercieel te worden. Het busbedrijf zal het dan in ieder geval niet in het hoofd halen ons moedwillig bij de halte te laten staan.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 2000 | | pagina 9