MNGEN
'VOORBIJGAAN
oranjebitter en lastige huisbazen
Jacquethoge
Leiden Regio
STADSGEZICHT
Beeld uit vervlogen tijden: leden van
zou hem later opvolgen.
stond dan onder meer in aan
welke wijken de burgemeester
een bezoek zou brengen. Hij
moest wel een keus maken,
want hij kon natuurlijk niet
overal langsgaan.
Op een gegeven moment waren
er zelfs zeventien wijk- en
buurtverenigingen. En allemaal
wilden ze dat hij en zijn gezel
schap een kopje koffie dronken,
een gebakje aten en een oranje
bittertje dronken. Een pittig
spulletje hoor, dat oranjebitter.
Wil je dat overleven dan moet
je zorgen dat je van tevoren al
heel wat in je maag hebt. Maar
als de burgemeester ergens
kwam, dan werd dat natuurlijk
bijzonder op prijs gesteld.
Wat aardig was: in die tijd
kwam ook de feestviering in de
verschillende wijken van de
grond. Ook in Leiden-Noord
waar toch van oudsher veel so
cialisten woonden. Dat daar het
feest ook van de grond kwam,
was toch heel aardig. Toch een
bewijs dat het vorstenhuis
enorm leefde, al zul je altijd
luitjes houden die roepen dat er
een republiek moet komen.
Ik herinner me nog dat ik in
Leiden-Noord een keer de af
trap verrichtte van een voetbal
wedstrijd. In jacquet. Dus kreeg
ik allerlei opmerkingen. En er
werd geroepen. Niet echt naar
hoor, maar een jacquet zagen
ze daar niet zo veel. Kijk, een
jacquet en hoge hoed hebben
als voordeel dat je natuurlijk
heel herkenbaar bent. En dus
ook makkelijk aanspreekbaar.
Maar aan de andere kant had
de vereniging natuurlijk heel
goed door dat die kleding wat
overdreven was, niet meer pas
send bij de moderne ontwikke
lingen van die tijd. Hoed en
jaquet werden dus afgeschaft.
Met een prachtig oranje lint
waren we ook nog heel herken
baar.
Elke wijk had zo zijn eigen
buurtvereniging. En die begon
nen steeds vaker wat te organi
seren met Koninginnedag. Ze
ontwikkelden hun eigen pro
gramma. Daar was ook geld
voor. De Vereniging Koningin
nedag kreeg subsidie van de ge
meente Leiden. Dat verdeelden
wij weer onder de verschillende
wijkverenigingen aan de hand
van hun programma's. En dat
waren bijzonder leuke pro
gramma's hoor. Veel festivitei
ten voor kinderen. Ook bij stu
dentenverenigingen als Miner
va en Augustinus waren er kin
derspelen. En activiteiten voor
ouderen, bingo bijvoorbeeld.
Een van de festiviteiten vond al
tijd plaats op het Pieterskerk
plein, 's avonds om een uur of
acht. Een défilé met verschil
lende muziekgezelschappen,
tot een uur of half tien. Daar
vóór gingen we steevast naar
Minerva. Vanaf zes uur werd
daar een oranjeborrel gegeven
voor het bestuur. Dat was nog
in de tijd dat de studenten
's ochtends met een oorkonde
of zoiets naar Soestdijk liepen.
Liepen ja, in estafette. Bij het
bordes boden ze dan hun felici
tatie aan. Dat was traditie.
Ik kwam er graag, bij de stu
denten. Ik ben ook nog jaren
lang studentenadvocaat ge
weest. Ze kregen gratis advies
van mij, voor de tijd van het bu
reau voor rechtshulp was dat.
Voor die studenten had ik elke
woensdag spreekuur. Vaak zat
de wachtkamer belachelijk vol.
Soms zaten daar wel tien man.
Dan was ik toch wel blij als de
laatste vertrokken was. Ik heb
trouwens nog een tijdje samen
met Teekens kantoor gehouden
op het Rapenburg. Vanaf 1968
tot 1975. Op nummer 116, waar
prins Willem-Alexander later
heeft gewoond.
Waarom de studenten bij mij
kwamen? Soms hadden ze ruzie
met hun ouders over het krij
gen van studiegeld. Of ging het
om verkeersovertredingen.
Hadden ze in één of andere
gammele eend rondgereden die
in beslag was genomen. Ik her
inner me nog de zaak van twee
studenten die in een dronken
bui een autoradio hadden ge
stolen. Ze hadden dat ding bij
hun op de kamer gezet. Toen ze
de volgende ochtend weer
nuchter waren, realiseerden ze
wat ze gedaan hadden en
brachten de radio weer terug.
Er kwam toch een kort-geding
van omdat de huisbaas ze eruit
had gegooid. Met als verklaring
dat hij geen gestolen waar in
zijn huis wilde hebben. De pre
sident beval echter dat ze weer
terug moesten, ledereen begaat
in zijn leven wel eens een stom
miteit, betoogde hij.
Hadden ze problemen met hun
huisbaas, dan kwamen ze ook
bij mij. En dat was soms echt
erg in die tijd hoor. In sommige
studentenhuizen ontbraken de
meest elementaire voorzienin
gen. Levensgevaarlijke kamers,
de brandveiligheid was bene
den elk niveau. Maar als stu
dent moest je dan niet te veel
babbels hebben, andérs ging
het niet zo goed met je.
Er heerste op dat moment een
enorme kamernood, de studen
ten waren dus heel afhankelijk.
Bovendien waren er huisbazen
die hun eigen knokploeg had
den. Ik heb in elk geval heel wat
procedures gevoerd tegen huis
bazen. Vaak met succes. Be
langrijk was hoe je zelf over
kwam. Je moest rustig blijven.
Dat werkte goed, zeker bij
schreeuwende huisbazen. Ge
luk daarbij was ik bij de presi
dent van de rechtbank vaak een
gewillig oor vond. Hij moest
niks hebben van slechte huis
bazen. En hij had zelf in Leiden
gestudeerd.
Zelf studeer ik trouwens nog
steeds. Heerlijk. Aan de Leidse
universiteit, hoger onderwijs
voor ouderen. Colleges gegeven
door oud-hoogleraren. Over
Hugo de Groot bijvoorbeeld, of
de apostel Paulus. In februari
zijn er colleges over de figuur
van Jezus. Dat interesseert me
allemaal enorm. Ja, en dan Pie-
ter de la Court, die bekende fi
guur uit de zeventiende eeuw.
Van hem heb ik vrij veel boe
ken. Een staatsgezinde, geen
orangist. Fel tegen het konings
huis. Hij zei: we hebben een
koopmansstad die voor ons
welvaren zorgt. Laat de koop
mansstand dan ook de lakens
uitdelen en niet die machtswel
lustelingen van het konings
huis. Ach, in die tijd waren er
argumenten genoeg om tegen
vorsten te keer te gaan. Daar
zaten een paar minder prettige
figuren tussen.
Voor ons koningshuis gaat dat
natuurlijk niet op. Weet je wat
een van de hoogtepunten was
tijdens mijn jaren bij de Vereni
ging Koninginnedag? De ge
boorte van Willem-Alexander.
Toen Beatrix op het punt van
bevallen stond, vergaderden
we. Met een getransistoriseerde
radio naast ons. Toen de ge
boorte van het koningskind
werd aangekondigd, hebben we
een fles oranjebitter openge
trokken en zijn we aan de bor
rel gegaan. Wat een feest!"
HERMAN JOUSTRA
t de Leidsch Dagblad
ANNO 1900
Maandag 29 januari
WASSENAAR - De werkzaamheden voor de
a.s. gasverlichting vorderen goed. De gasfa
briek zelf is klaar, de ketel is reeds gesteld en
de pijpen liggen voor een groot deel in verschil
lende straten. Dat particulieren zullen aanslui
ten, daarvan hoort men zeer weinig. Toch zul
len deze binnenkort in de gelegenheid worden
gesteld kennis te maken met het licht. In den
winkel van den heer A.S. De Smit is een ge-
heele leiding aangelegd. Een kleine machine
in een gebouwtje op zijn erf is in gereedheid
gebracht en deze zal het benoodigde gas leve
ren voor de verlichting van den winkel. Er is
ook sprake van, dat buizen gelegd zullen wor
den naar den Deijl.
BUITENLAND - Te Londen is deze week we
derom een bokser overleden ten gevolge van
een slag, dien hij bij een prijskamp in de Na
tional Sporting Club ontving. Hij heette Mi
chael Riley en was bokser van beroep; zijn te
genstander, Matthew Recions, evenseen bok
ser van beroep, en het bestuur van genoemde
Club zullen zich wegens het gebeurde voor den
rechter te verantwoorden hebben.
ANNO 1975
ERDAG 29 JANUARI 2000
Foto's in de/c rubriek kunnen worden nabesteld door binnen veertien dagen na plaatsing een ingevulde cheque (geen
overschrijvingskaart) ter waarde van vijf gulden (voor een exemplaar van 13 bij 18 iu zwart wit) op te sturen naar het leidsch
Dagblad, t.a.v. I.cidsch Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AB Leiden of door contante betaling aan de balie van het leidsch
Dagblad aan de Roosevcllstraal 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.
Woensdag 29 januari
DEN HAAG - De rechtbank in Den Haag heeft
vandaag de 26-jarige ex-politieagente Helma
V. uit Rijswijk vrijgesproken, tegen wie de offi
cier van justitie vier maanden gevangenisstraf
had geëist wegens het voor justitie en politie
verbergen van de 'meesterkraker' Aage M. De
rechtbank achtte het te nl astegel egde, het op
zettelijk verborgen houden van Aage, niet be
wezen. Bij de behandeling van de rechtszaak
heeft Helma verklaard zich onschuldig te ach
ten, omdat zij met het ontvangen van Aage in
haar huis niet de bedoeling had gehad hem
aan de nasporingen van politie en justitie te
onttrekken. De twee waren verliefd op elkaar
geworden en zijn inmiddels verloofd. Helma
was door de vrijspraak zeer verrast. Aage M.
had in juli een paar maal de nacht met Helma
doorgebracht in haar flat. Zij was toen nog in
dienst bij de Rijswijkse politie, maar had ont
slag genomen. Aage was voortvluchtig sinds
april. Hij v/as ontsnapt uit het huis van bewa
ring in Leeuwarden, waar hij een straf van vier-
en-een-half jaar uitzat, hem opgelegd door het
gerechtshof voor een omvangrijke reeks kra
ken. Vanuit zijn onderduikadres in Den Haag
bezocht Aage Helma enkele malen. De Haagse
politie was van hun romance op de hoogte
doordat zij de telefoon van Aage's onderduik
adres afluisterde, alvorens op 6 augustus de
befaamde in- en uitbreker aan te houden.
DEN HAAG - Als eerste gemeente in ons land
zullen in Den Haag vrouwelijke agenten deel
gaan uitmaken van de bereden brigade. De lei
ding van het Haagse politiekorps heeft hierover
een positieve beslissing genomen, ondanks het
feit dat de huidige - uitsluitend mannelijke -
leden van de bereden brigade blijkens een on
derzoek er tegen zijn dat vrouwelijke collega's
van dit onderdeel deel gaan uitmaken. Het
streven is erop gericht dat de vrouwelijke agen
ten nog dit jaar op de politiepaarden klimmen.
Voorlopig zijn er pas enkele vrouwen in het
Haagse korps, die kenbaar hebben gemaakt
graag bij de bereden brigade te willen.
;raafplaats Groenesteeg. foto hielco kuipers
de Clercq werd op 13 juni 1928
oren in Noordwijk. In de oorlog
ïuisde hij met het gezin - pa, ma en
ier kinderen - naar Leiden, de stad
ruit hij sindsdien niet meer is
geweest. Na zijn gymnasiumopleiding
;ijn rechtenstudie, trad hij in de
tsporen van zijn vader en belandde hij
in de advocatuur. Naast zijn werk was De
Clercq onder andere bekend vanwege zijn
inspanningen voor de Vereniging
Koninginnedag. Over zijn advocatenwerk,
over de Koninginnedagen van vroeger en
over zijn niet aflatende studiedrift vertelt
hij in deze aflevering van 'De dingen die
voorbijgaan'.
Leidenaars blikken
terug op hun verleden
ook in het bestuur. Toen me
neer Lambermont op een geven
moment aftrad, werd ik secre
taris. Nog weer later ben ik me
neer De Gast, die politiefunc
tionaris was, opgevolgd als
voorzitter. Hoe lang ik in het
bestuur heb gezeten, weet ik
niet. In elk geval heel lang. Ja-
aaren. Ik heb verschillende bur
gemeesters meegemaakt: Van
Kinschot, Van der Willigen, Vis
en Goekoop.
En nu is het dan de eerste keer
dat de koningin met Koningin
nedag naar Leiden komt. Heel
erg leuk. Wij van de Vereniging
Koninginnedag hebben daar
nooit om verzocht. We hebben
altijd het idee gehad dat lobby
en niet hoorde. Zoiets deed je
niet. We wachtten altijd rustig
af. Bovendien, dat de koningin
niet meer op Soestdijk blijft, is
iets van de laatste jaren. Zo lang
trekt ze het land nog niet in.
Maar ook zonder koningin kan
een Koninginnedag heel leuk
zijn, hoor. Dat heb ik wel erva
ren. De festiviteiten begonnen
in die tijd, de jaren vijftig en
zestig, al 's ochtends vroeg. Om
zeven uur. Fanfarekorpsen be
gonnen dan op verschillende
punten van de stad een tocht.
Al musicerend. Maar voordat
zo'n korps vertrok, was het de
gewoonte dat iemand van het
bestuur de muzikanten toe
sprak. Met hoge hoed en in jac
quet. Dat eindigde dan met:
'Lang leve de koningin'. En dan
gingen ze op weg. Tenminste,
dat was de bedoeling. Ik weet
nog dat ik me een keer versliep.
De muzikanten waren al ver
trokken toen ik aankwam.
Om negen uur volgde dan de
officiële vlaghijsing op het Stad
huisplein. Met het Wilhelmus.
Alle kinderen van de zesde klas
sen stonden daar dan, met hun
meesters, te zingen. Daarna
gingen ze dan met z'n allen
naar de Zoeterwoudsesingel,
waar de kinderspelen plaats
vonden. Voor wij, van de ver
eniging dus, de stad introkken,
dronken we eerst nog koffie in
de koffiekamer van het stad
huis. Alle vertegenwoordigers
van de buurt- en wijkverenigin
gen waren daarvoor uitgeno-
.digd. Zij kregen dan een pro
gramma van die dag mee. Daar
NOORDWIJK-De
bekende scheidsrech
ter Charles Corver
was gisteravond te
gast in de Noordwijk-
kantine bij een spel
regelavond. Tijdens
de bijeenkomst licht
te de Voorburgse
scheidsrechter actue
le voetbalzaken toe.
Achter de tafel: vice-
voorzitter van de CO-
VS-afdeling Leiden,
de heer v. d. Akker,
Arie van Staveren en
Bert Jansen.
(Oranjegezindheid heb ik
's paplepel ingegoten ge-
^n. Mijn ouders waren erg
ijegezind. Ik herinner me
pat we in de oorlog Konin-
ledag thuis vierden. Dan
«rden we stiekem naar de
de Engelse radio. Naar de
yraak van de Koningin. Dat
icte een enorme indruk op
Dooi mijn rechtenstudie
e oorlog en mijn liefde voor
?jiderlandse geschiedenis is
pfde voor het koningshuis
verder gegroeid. Het ko-
phuis heeft een bindende
vie in de Nederlandse sa
menleving. Nederlanders voe
len daar een band mee. Presi
denten hebben dat niet, daar
gaat geen bindende kracht van
uit. Die functioneren een tijdje
en verdwijnen dan weer.
Daarom vond ik het ook zo leuk
dat ze me in het bestuur vroe
gen van de Vereniging Konin
ginnedag, in 1955. Meneer Lin-
denbergh, de directeur van het
energiebedrijf, was toen voor
zitter. Secretaris was meneer
Lambermont, hij had een zaak
in huishoudelijke artikelen op
de Breestraat. Meneer Voorbij
en meneer Van der Neut zaten
Je Clercq: „Maar ook zonder koningin kan een Koninginnedag
euk zijn hoor. Dat heb ik wel ervaren." foto hielco kuipers
