Israël in ban van illegale fondsenwerving
Buitenland
Behandeling zaak Elian in maart
Russen op hun hoede na
Tsjetsjeense dreigementen
'IRA laat zich niet tot
ontwapening dwingen'
'State of the Union' reclamespot Gore
'Processen tribunaal sneller'
As Hitier uitgestrooid
over Oost-Duits riviertje
Populist Haider ruikt wat er onder de mensen leeft
IJDAG 28 JANUARI 2000
elastingadviseur CDU stapt uit partij
inkfurt am main De vroegere belastingadviseur van de CDU
11 de deelstaat Hessen, Horst Weyrauch, heeft de christen-de-
»g3 ocratische partij verlaten. Dat heeft een woordvoerder van de
DU vandaag meegedeeld. Weyrauch kon beschikken over de
iheime rekening die de Hessische CDU in Zwitserland had.
et Openbaar Ministerie verdenkt hem van kwade trouw en
ude. De CDU in Hessen maakte gisteren bekend dat de partij
december 1983 meer dan twee keer zoveel geld op de gehei-
ie rekening heeft gestort dan eerder bekend was gemaakt. De
ssische minister-president, Roland Koch, noemde een som
ongeveer 19,5 miljoen gulden. Eerder werd van acht mil-
:n gulden gesproken.
timbabwaanse president wint loterij
«rare De Zimbabwaanse president Mugabe heeft gisteren de
Jterij gewonnen van de Zimbabwe Banking Corporation. De
Rationale geluksvogel, één van de weinige Zimbabwanen die
Éet onder de armoedegrens leven, kan aanspraak maken op
en hoofdprijs van ongeveer 5.600 gulden. „De ceremonie
meester kon zijn ogen nauwelijks geloven, toen het lot van Zijne
jccellentie R.G. Mugabe de hoofdprijs van 100.000 Zimbab-
aanse dollar won", aldus een verklaring door de bank. De
nk, waarin de staat een aandeel heeft van 42 procent, verloot-
het bedrag onder ieder die meer dan vijfduizend Zimbab-
aanse dollar bij de instelling had ondergebracht.
Uitsterven dieren dreigt
ssel Binnen Europa worden verscheidene diersoorten met
Ststerven bedreigd. Door toenemende economische bedrijvig-
pid en de milieuvervuiling wordt de leefomgeving van veel die
nt steeds kleiner. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) is daarom
in campagne begonnen om erger te voorkomen. Volgens het
INF is de lynxpopulatie in Spanje en Portugal de afgelopen
Jen jaar gehalveerd. Het laatste exemplaar van de Pyreneeën-
■eenbok overleed kort geleden. Onder de bedreigde diersoor-
In zijn verder de zoetwatermossel, de bruinvis, de moeraspa-
llmoervlinder en de kwartelkoning. Volgens het WNF is het
jrobleem dat richüijnen die de diersoorten moeten bescher
men door landen onvoldoende worden nageleefd.
Arrestatiebevel voor topman Kremlin
avosZwitserland heeft een internationaal arrestatiebevel uit-
:vaardigd tegen de vroegere topman van de financiële staf van
3 Russische president Jeltsin. Pavel Borodin wordt verdacht
[g.g in het witwassen van zwart geld en van het aannemen van
neergeld van het Zwitsers bouwbedrijf Mabetex voor renove-
gswerk in Moskou. Borodin sprak in een eerste reactie van
0g4 :n provocatie. Een Zwitserse onderzoeksrechter zei gisteren
at de hoofdaanklager in Genève het arrestatiebevel enkele da-
in geleden heeft doen uitgaan. De komende dagen zijn in de-
jlfde zaak nog twee arrestatiebevelen te verwachten. Borodin
3tc erd 10 januari door interim-premier Poetin ontslagen. Tegen
gm loopt in Rusland een onderzoek wegens corruptie.
BL
ïuropa herdenkt slachtoffers nazi's
;rlun-stockholm Duitsland beleefde gisteren de Dag van Her-
nking van de Slachtoffers van het Nationaal-Socialisme. Vier
ar geleden riep president Herzog deze dodenherdenking in
3t leven. Hij koos de dag van de bevrijding van het vemieti-
ngskamp Auschwitz-Birkenau op 27 januari 1945. Het Duitse
erde Rijk (1933-1945) heeft circa zes miljoen burgers ver-
ioord of laten vermoorden door handlangers. De meeste
achtoffers waren joodse Europeanen. Joodse leiders en politi-
onder wie de Duitse bondskanselier Schroder, onthulden
steren in Berlijn een plakaat op de plaats waar in 2001 een
ionument voor de slachtoffers moet verrijzen.
Vooronderzoek tegen dictator Tsjaad
akar* De procureur-generaal in het Afrikaanse Senegal opent
:n gerechtelijk vooronderzoek tegen de voormalige leider van
sjaad, Hissène Habré. Verscheidene mensenrechtengroepen
ebben aangedrongen op de arrestatie en berechting van Ha-
ré, die sinds 1990 in Senegal leeft. Habré wordt de 'Pinochet
tn Tsjaad' genoemd, omdat hij net als de Chileense generaal
s ex-dictator wordt vervolgd wegens schending van de men-
inrechten. Het is de eerste keer dat een voormalig Afrikaans
aatshoofd wordt vervolgd op basis van het principe dat ge-
ichtshoven wereldwijd jurisdictie hebben over misdaden te-
3n de menselijkheid en foltering.
lysterieuze ziekte velt Vlaamse koeien
aldegem In de Belgische grensgemeente Maldegem in Oost-
laanderen is een nieuw geval van de mysterieuze koeienziekte
?constateerd. In een maand tijd zijn op een boerderij in deze
laats acht koeien gestorven. Verschillende koeien lopen ziek
>nd. Het is het derde geval van plotselinge sterfte van koeien in
ost-Vlaanderen. Laboratoriumonderzoek heeft nog geen dui-
3lijke oorzaak van de ziekte aan het licht gebracht. Inspecteurs'
in het Belgische ministerie van landbouw en van justitie in
ent hebben op de drie betreffende boerderijen monsters ge-
)men van de daar opgeslagen bietenpulp, afkomstig van sui-
irfabrieken in Moerbeke en Fransnes. Eerder haalden de fa-
ieken grote hoeveelheden geleverde bietenpulp op bij boeren
ijnj e klaagden dat hun koeien het niet wilden eten.
'echter beslist maandag over Pinochet
inden Het Hooggerechtshof in Londen doet maandag uit-
iraak in de zaak tegen de mogelijke vrijlating van de Chileense
c-dictator Pinochet. België en verscheidene mensënrechtenor-
inisaties hebben de zaak aangespannen. De mensenrechten-
oepen en België eisen onder meer inzage in het medische
Dssier van Pinochet op grond waarvan Londen 'geneigd' is Pi-
ochet te laten vertrekken naar zijn vaderland. De klagers willen
it Pinochet terechtstaat voor misdrijven gepleegd tijdens zijn
ctatuur (1973-1990). De uitspraak van het 'High Court' richt
ch op de vraag of er een bodemprocedure kan beginnen. De
itse minister van binnenlandse zaken, Straw, heeft al eerder
izegd de beslissing van het hof te zullen afwachten voordat zij
idere stappen zet in de al maanden slepende kwestie.
moskou Rtr-afp-dpasische televisiezender NTV. Zo
wel de veiligheidsdiensten en
De Russische veiligheidsdien- lokale overheden zijn alert op
sten zijn in de hoogste staat van
paraatheid gebracht nadat er
uit Tsjetsjenië dreigementen
kwamen over mogelijk terroris
tische acties tegen steden in
Rusland. Dat heeft een woord
voerder van de binnenlandse
veiligheidsdienst FSB vandaag
bekendgemaakt.
Er zijn maatregelen getroffen
tegen mogelijke aanvallen van
Tsjetsjeense opstandelingen zo
als aangekondigd door rebel
lenleider Chattab, zo verklaarde
de zegsman tegenover de Rus-
„In een poging de Russische
opmars te stuiten, kunnen ze
de meest wrede daden begaan.
We weten dat ze een actie voor
bereiden tegen Boedennovsk
en andere steden willen inne
men", aldus de woordvoerder
over de rebellen. In 1995 tijdens
de eerste oorlog in Tsjetsjenië
liepen opstandelingen Boeden
novsk ook al eens onder de
voet. Meer dan honderd men
sen werden toen gedood.
Miami Een afbeelding van de re
volutionair Che Guevarra wordt
door de straten van Havana ge
dragen. Duizenden Cubanen de
monstreerden gisteren voor de te
rugkeer van Elian. Een Ameri
kaanse rechter maakte gisteren
bekend dat de rechtbank de zaak
van het Cubaanse bootvluchtelin-
getje in maart behandelt. Het is
onwaarschijnlijk dat Elian voor
die tijd wordt teruggestuurd naar
Cuba. De zaak is aangespannen
door de Amerikaanse familielei-
den van Elian. Zij willen zo de
Amerikaanse immigratiedienst
dwingen hét zesjarige jongetje
politiek asiel te geven. Elian is het
middelpunt geworden van een in
ternationale rel over wie de voog
dij over de jongen moet krijgen.
Zijn Cubaanse vader wil dat de
jongen terugkomt naar hem, de
familie van Elian wil hem in de
Verenigde Staten houden.
FOTO AP GREGORY BULL
londen harm harkema
correspondent
Het verboden Ierse Republi
keinse Leger (IRA) laat zich niet
door de Unionisten opjagen tot
het vroegtijdig inleveren van
wapens. Gerry Adams, leider
van Sinn Féin, de politieke tak
van het IRA, heeft die bood
schap gisteravond afgegeven.
Daarmee dreigt het Noord-Ier
se vredesproces wederom in
een moeilijke fase te belanden.
Adams zei te begrijpen dat de
Unionisten #op korte termijn
ontwapening door de IRA ei
sen. „Maar het is niet gemakke
lijk om de IRA en ook andere
gewapende groepen zo ver te
krijgen dat ze daar haast mee
maken", aldus Adams. Hij riep
de Unionisten op geduldig te
zijn. En dat zijn de Unionisten
nu juist niet. David Trimble en
zijn UUP zijn in december wel
iswaar samen met 'vijand' Sinn
Féin gaan regeren. Maar dit op
voorwaarde dat het IRA in fe
bruari begonnen moet zijn met
het inleveren van zijn wapenar
senaal. Zo niet, dan treden
Trimble en zijn partijgenoten
af, is er geen Noord-Ierse rege
ring meer en ligt het vredespro
ces in duigen.
Premier Barak komt er met berisping vanaf
De Arbeiderspartij van de Israëlische premier Barak moet een boete van ruim zeven
miljoen gulden betalen wegens het voeren van een financieel onreglementaire verkie
zingscampagne. En dat is nog maar het begin. Procureur-generaal Rubinstein heeft
een gerechtelijk onderzoek gelast naar de manier waarop de partij in de campagne
van 1999 fondsen heeft geworven.
tel aviv ad bloemendaal
correspondent
kamer, die gisteren een rapport
heeft gepubliceerd over de
campagnefinanciering. Maar
Barak zelf is ervan af gekomen dat kan veranderen als in de
met een berisping door het loop van het onderzoek nieuwe
hoofd van de Algemene Reken- feiten boven water komen.
Barak zegt dat hij het in de
campagne veel te druk had met
andere zaken om zich ook nog
te bemoeien met de financiën,
maar niet alle Israëliërs geloven
dat. De oppositie heeft in ieder
geval al duidelijk gemaakt dat
ze niet zal rusten voor er ook
gerechtelijke stappen worden
ondernomen tegen de premier.
Verkiezingscampagnes van
politieke partijen worden in Is
raël door de overheid gefinan
cierd, op basis van een bedrag
per zetel in het zittende parle
ment. Daarnaast mogen de par
tijen zelf fondsen werven, met
een maximum van 950 gulden
per huishouden of instelling.
Partijen kunnen met het sys
teem sjoemelen door een deel
van de campagne te laten ver
zorgen door zogenaamd onaf
hankelijke instellingen zonder
winstoogmerk
Het gebruik van dit soort
mantelorganisaties en het over
schrijden van de financie
ringslimieten is niet nieuw in
de Israëlische politiek. Volgens
het rapport van de rekenkamer
hebben bij de jongste verkiezin
gen niet minder dan twaalf van
de vijftien in de Knesset geko
zen partijen er zich in meer of
mindere mate aan schuldig ge
maakt. Tegen vijf, waaronder
de Likud, is een gerechtelijk on
derzoek geopend. De procu
reur-generaal houdt er reke
ning mee dat een aantal partij
en zich ook heeft schuldig ge
maakt aan het witwassen van
zwart geld.
Laatste 'troonrede' Clinton geen afscheidsspeech
den haag gpd
washington «john wanders
correspondent
President Clinton heeft zijn
achtste en laatste 'State of the
Union' gisteravond aangegre
pen om zijn plaatsvervanger Al
Gore een handje te helpen in
diens strijd om de Democrati
sche nominatie. Clinton bena
drukte afgelopen nacht in de
grote vergaderzaal van het Huis
van Afgevaardigden in Was
hington tijdens de jaarlijkse
'troonrede' nog eens hoe goed
het met Amerika gaat.
Met slechts vier dagen te gaan
tot de belangrijke voorverkie
zingen in de staat New Hamp
shire, presenteerde Clinton een
pakket voorstellen dat in grote
lijnen overeenkomt met de
plannen die Gore dagelijks ont
vouwt in zijn campagne. In na
volging van zijn vice-president
beldemtoonde Clinton dat
vooruitgang in de praktijk al
leen stapsgewijs valt te realise
ren, niet met grote sprongen.
„Dat is altijd zo geweest", aldus
de president.
Gore's tegenkandidaat in de
Democratische race om het
Witte Huis, oud-senator Bill
Bradley van New Jersey, hamert
er in zijn campagne juist op dat
Amerika sterke behoefte heeft
aan een leider met 'grote, stout
moedige, bevlogen ideeën'.
Bradley denkt als president in
betrekkelijk korte tijd een eind
te kunnen maken aan grove
misstanden in de samenleving,
in het bijzonder op het gebied
van de gezondheidszorg, het
onderwijs en de sociale onge
lijkheid.
Clinton, die in 1994 zijn eigen
ambitieuze plan tot hervorming
van de gezondheidszorg zag
sneuvelen in het Congres, prees
Gore voor diens alternatieve
voorstellen op dit terrein. Hij
attendeerde het Congres speci
aal op Gore's suggestie om ou
ders met een gering inkomen in
aanmerking te laten komen
voor een ziektekostenverzeke
ring voor hun kinderen. De pre
sident erkende dat het aantal
onverzekerden sinds zijn aan
treden in 1993 verder is toege
nomen. In de VS, een land van
265 miljoen inwoners, lopen
veertig miljoen mensen onver
zekerd rond.
Clintons laatste State of the
Union was zeker geen af
scheidsspeech. De president
legde het Congres een waslijst
wensen voor, in de hoop daar
van op de valreep nog zoveel
mogelijk te realiseren. Zo kon
digde hij een forse belastingver
laging aan.
Speciale gast van de president
De Amerikaanse president Clinton straalt tijdens zijn laatste State of
the Union. Vice-president Gore klapt op de achtergrond vrolijk mee.
FOTO REUTERS
was Tom Mauser, vader van
een van de dertien dodelijke
slachtoffers van de schietpartij
op de Columbine High School
in Littleton (Colorado), april vo
rig jaar. Mauser is na de ge
welddadige dood van zijn 15-ja-
rige zoon in actie gekomen te
gen de ongecontroleerde ver
spreiding vein vuurwapens. Zijn
campagne sluit aan bij een van
de prioriteiten van Clinton.
De president van het Joegoslavië-tribunaal, de Franse rechter Jor-
da, wil de procedures bij het VN-hof strakker aanhalen. Het baart
hem 'in toenemende mate' zorgen dat verdachten van oorlogsmis
daden maanden- zo niet jaren in preventieve hechtenis blijven,
doordat processen bij het tribunaal te lang duren. Jorda zei dat gis
teren op zijn eerste persconferentie 'sinds hij in november aantrad
als president. Tijdens een bezoek aan de Scheveningse gevangenis,
waar de Verenigde Naties een eigen cellenblok hebben, sprak Jor
da met 'bijna alle verdachten' van het tribunaal.
de stoffelijke resten ook mee.
Later werden ze herbegraven in
Maagdenburg.
In 1970 droegen de Sovjets
barakken in Maagdenburg over
aan de Oost-Duitsers. Om te
vermijden dat de stoffelijke res
ten zouden worden ontdekt,
werd het lijk naar boven ge
haald en verbrand. De beende
ren en enkele gouden tanden
werden in munitiekisten opge
borgen. Deze werden besproeid
met petroleum en in brand ge
stoken. De as werd even later in
een zak gestopt en uitgestooid
in de Ehle.
Van het lijk van Hiüer zijn
nog twee onderdelen in tact. In
geheime archieven van de KGB
in Moskou ligt een kaak. Een
deel van Hitiers schedel wordt
bewaard in het staatsarchief
van de Russische federatie.
londen anp
Na jaren van onduidelijkheid is
de laatste rustplaats van Adolf
Hitier bekend geworden. Sov
jetsoldaten hebben de as van
de Fiihrer in 1970 in de rivier de
Ehle bij het voormalige Oost-
Duitse plaatsje Biederitz ver
strooid. De KGB, de voormalige
geheime dienst van de Sovjet
unie, wilde zo voorkomen dat
de stoffelijke resten onderwerp
werden van verering door neo
nazi's. Dit blijkt uit archiefstuk
ken van de geheime dienst.
Hitier maakte op 30 april
1945 een eind aan zijn leven.
Zijn lijk werd door Sovjettroe
pen bij een Berlijnse bunker ge
vonden en in Buch bij Berlijn
begraven. Toen de Russische
legereenheid werd overge
plaatst naar Rathenau gingen
lun peter van nuusenburg
gezicht dus gelijk. Alleen, Haiders pro
gramma's betekenen niet veel. Zijn ver
kiezingsprogramma is niet zoals bij de
meeste, fatsoenlijke partijen een catalo
gus van beleidsvoornemens. Hij weet
dat kiezers zelden partijprogramma's le
zen. Zijn 'programma' bestaat daarom
vooral uit slogans, waarvan hij weet dat
ze goed aankomen.
Jörg Haider is een populist. En binnen
dit genre een heel goede. Hij ruikt wat er
onder 'de mensen' leeft. Hij snuift als
geen ander de angsten en het onbeha
gen op die de Oostenrijkers beheersen
en weet die ook pakkend te verwoorden.
De stemming onder de bevolking is het
richtsnoer van zijn politiek. En omdat
die stemming vaak vluchtig en ongrijp
baar is, is zijn politiek dat ook. Het kost
hem absoluut geen moeite om vandaag
een standpunt te laten vallen dat hij gis
teren nog met grote overtuiging verkon
digde.
Een ding is hij zeker niet: een (neo-)nazi.
Haider noemde de nazi-concentratie
kampen ooit 'strafkampen' en de SS
'een eervolle Duitse legereenheid'. Hij
verontschuldigde zich hiervoor in no
vember. Hij drukte iedereen op het hart
dat het Derde Rijk (1933-1945) een wre
de en bloedige dictatuur was. Haider
kent zijn grenzen en ziet zijn beruchte
landgenoot niet als lichtend voorbeeld.
Antisemitisme bijvoorbeeld is nog
steeds een Oostenrijkse volksziekte,
maar van Haider zijn geen antisemiti
sche uitspraken bekend. Zijn luidruchti
ge uitvallen tegen immigratie zijn als het
erop aankomt niet veel radicaler dan het
beleid wat 'gematigde' regeringen elders
in Europa in stilte uitvoeren.
Een populist is in de eerste plaats een
opportunist. Haider neemt uit de pro
gramma's van andere partijen ongege
neerd over wat van zijn gading is. Ideeën
van sociaal-democraten en voorstellen
van christen-democraten worden pro
bleemloos door zijn eigen cocktail ge
roerd, als hij denkt dat ze de smaak
daarvan verbeteren. Zodra de kiezer de
cocktail niet meer hoeft, spoelt Haider
het brouwsel gelijk door de gootsteen.
Opportunisme alleen is natuurlijk niet
voldoende. Een populist kan zijn vaak
tegenstrijdige boodschap alleen verko
pen als hij charisma heeft. Haider heeft
daar een overdosis van meegekregen.
Hij is net vijftig geworden, gebronsd als
een skileraar, barst van de energie en is
een goed spreker. Hij kan ook geestig
zijn, al gaan die grappen vooral ten kos
te van zijn tegenstanders en zijn ze zel
den subtiel.
Een populist, hoe charismatisch ook,
kan alleen gedijen in een klimaat waarin
de traditionele partijen hun aantrek
kingskracht hebben verloren. Dat is in
Oostenrijk onmiskenbaar het geval. De
twee grote partijen, de sociaal-democra
tische SPÖ en de conservatieve ÖVP,
hebben het land na de oorlog geregeerd
in een grote coalitie onder het motto: de
ene hand wast de andere. Het land is
daar wel bij gevaren: het is een van de
rijkste van de EU.
Maar veel kiezers zijn het handje-klap
van steeds weer de zelfde figuren, de on
doorzichtige deals in achterkamertjes,
beu. De politiek ruikt naar mottenballen
en verschaalde eau de cologne. De be
hoefte aan 'frisse lucht' is groot. En veel
kiezers denken dat Haider voor die frisse
lucht kan zorgen.
Internetten in 't weekend voor
's Nachts en in het Weekend kunt u internetten voor
2 cent per minuut. Starttarief: 10 cent.
