Christenen maken 'stapje' vooruit in oecumene
Predikant Sturm ziet astrologie als gave Gods
r
Geloof Samenleving
MAANDAG 17 JANUARI 2000
VANDAAG
'Antonius met het varken' (derde eeuw) werd de
17 heilige van vandaag vaak genoemd. Dat komt om-
JAN dat hij als woestijnasceet, c.q. kluizenaar, door de
duivel in verzoeking werd gebracht met onder
meer mooie vrouwen en een lekker stuk ham.
Omdat supermarkten en voorverpakt vlees in die tijd nog niet
bestonden, zond Beëlzebub hem een levend varken. Antonius
Abt, zoals hij eigenlijk heette, joeg het beest weg, net zoals de
mooie vrouwen en afschuwelijke monsters die hem af moes
ten leiden van een leven in dienst van God. Hij bereikte een
hoge leeftijd en werd later - alweer vanwege dat varken - als
patroonheilige gezien van de slagers. Ook boeren riepen daar
om zijn bovennatuurlijke hulp in als hun vee ziek werd.
Diefstallen in synagogen
amsterdam Twee vermoedelijk Israëlische mannen hebben ge
probeerd in verschillende synagogen in de Randstad voorwer
pen te stelen. Dat is hen in ieder geval in Scheveningen en Am
sterdam gelukt. Daar worden kostbare siertorens voor de tora-
rollen (rimoniem) vermist. De twee gaven zich uit voor toeristen
en lieten zich in de week voor Kerst in een huurauto langs de
verschillende synagogen vérvoeren. Ze vroegen bij elk gebeds
huis of ze foto's mochten maken of mochten bidden en pro
beerden vervolgens hun slag te slaan. In Rotterdam en Leiden
lukte dat niet. Het Nederlands-Israëlietisch Kerkgenootschap
heeft alle joodse gemeenten en instellingen met synagogen, zo
als ziekenhuizen en scholen, per brief aangeraden om waarde
volle voorwerpen goed op te bergen en bij bezoeken van toeris
ten extra op te letten.
Amnestie voor duizenden gevangenen
Dubai De Saudische koning Fahd heeft ter gelegenheid van het
eind van de Ramadan meer dan 4600 gevangenen amnestie ver
leend. Dat meldt het officiële Saudische persbureau. De vasten
maand liep vorige week al af. Onder de vrijgelatenen bevinden
zich ruim 1800 buitenlanders. Het is niet duidelijk of er ook Ne
derlanders bij waren. Alle vrijgelaten gedetineerden hebben
zich schuldig gemaakt aan kleinere vergrijpen.
Paus in februari naar Egypte
CAIRO» Paus Johannes Paulus II brengt eind februari een bezoek
aan Egypte. Dat heeft woordvoerder Nabil Osman van de rege
ring in Caïro zaterdag bekendgemaakt. De bijna tachtigjarige
kerkleider is 25 en 26 februari in het Noord-Afrikaanse land. Hij
spreekt met president Hosni Mubarak en kerkelijke en politieke
leiders. Het religieuze hoogtepunt wordt een bezoek aan het or
thodoxe St. Catharinaklooster in de Sinaï. Deze week bevestigde
het Vaticaan dat Johannes Paulus eind maart een jubileumspel
grimage naar het Heilig Land maakt. Hij gaat onder meer naar
een klooster op de Neboberg in Jordanië en de steden Bethle
hem en Jeruzalem.
Kerk raakt grond bij Jericho kwijt
jericho* Priesters van de Russische Kerk in ballingschap kun
nen alleen nog door een hek naar de Russische Tuin in Jericho
kijken. De Palestijnse Autoriteit heeft de grond van de kerk in
ballingschap overgedragen aan de officiële Russisch Orthodoxe
Kerk in Moskou. Een illegale actie, aldus de priesters, foto ap
Cantor joodse Berlijn overleden
berlun De cantor van de joodse gemeente van Berlijn, Estron-
go Nachama, is donderdag op 81-jarige leeftijd overleden aan
de gevolgen van een hartaandoening. Dit is zaterdag bekendge
maakt. Estrongo Nachama, de enige van zijn familie die de jo
denvervolging van de nazi's had overleefd, wordt zondag begra
ven op het joodse kerkhof van Berlijn. Estrongo Nachama, op 4
mei 1918 in het Griekse Saloniki geboren, werd in 1943 met zijn
hele familie gedeporteerd naar het vernietigingskamp Ausch
witz. Hij overleefde de verschrikkingen omdat de SS-ers in het
kamp wilden blijven genieten van zijn prachtige tenorstem,
waarmee hij hun favoriete lied 'O sole mio' zong. Twee jaar na
zijn bevrijding werd hij in 1947 cantor van de gedecimeerde
joodse gemeente van Berlijn.
arnhem anp
De Raad van Kerken en de Evangelische
Alliantie (EA) in Nederland hebben zon
dag voor het eerst een gezamenlijke
kerkdienst gehouden. De betrokken
voorgangers noemden de viering in het
kader van de gebedsweek voor de een
heid van de christenen een stapje voor
uit in de oecumene.
De predikanten waarschuwden voor
overhaaste stappen in de verdere sa
menwerking tussen de verschillende
kerken die bij de Raad en de EA zijn
aangesloten. Het gemeenschappelijk
vieren van avondmaal is nog altijd een
brug te ver, vooral voor rooms-katholie-
ken. De EA zal daarnaast nooit aan een
interreligieuze gebedsdienst deelnemen,
benadrukte voorzitter ds. Teun van der
Leer.
Maar ondanks de grote onderlinge
verschillen zijn de EA en de Raad van
Kerken volgens hem bereid te zoeken
naar dingen die ze wel samen kunnen
doen. „We hebben geen haast, we willen
niet te ver voor onze achterban uit lo
pen. Maar bidden moet je toch samen
kunnen", zei Van der Leer, voorganger
van de baptistenkapel in Arnhem waar
de dienst plaatsvond. De EA en de Raad
werkten voor het eerst samen tijdens de
derde Kerkendag in Kampen (1998).
Hoe groot de verscheidenheid ook is,
evangelische en oecumenische christe
nen zijn allen geroepen Jezus achterna
te gaan, zei voorzitter Ton van Eijk van
de Raad. Wat hem betreft houden de EA
en de Raad elk jaar een gezamenlijke
kerkdienst in het kader van de gebeds
week. „Maar het is verstandig kalm aan
te doen, om zoveel mogelijk mensen
mee te krijgen. We moeten niet op de
kerken vooruitlopen", zei de rooms-ka-
tholieke Van Eijk.
„Geef eenheid Heer tegen alle ver
deeldheid in. Geef dat het gebed van
christenen samen ons dichter bij U en
elkaar brengt", bad de gereformeerde
predikante Aukje Westra, voormalig be
stuurslid van de Wereldraad van Kerken.
De IKON zendt de dienst komende zon
dag op televisie uit. Bram Grandia,
teamleider godsdienstige programma's,
noemde de tegenstelling tussen 'oecu
menisch' en de 'evangelischen' tragisch.
Hij hoopt dat de gebedsweek zal leiden
tot vele grensoverschrijdende ontmoe
tingen.
Al sinds 1846 houdt de internationale
evangelische beweging elk jaar in janua
ri een week van gebed voor de eenheid
van de christenen. De Wereldraad van
Kerken houdt jaarlijks een internationa
le gebedsweek (18-25 januari). De EA in
Nederland heeft de datum van de week
(16 - 23 januari) dit jaar opgeschoven,
zodat er een gemeenschappelijke zon
dag in beide weken zou vallen. Tiendui
zenden christenen zullen de komende
dagen op vele plaatsen samenkomen
om te bidden.
Sommige collega-dominees waarschuwen en wantrou
wen Adriaan Sturm, omdat hij pastoraal werk doet met
astrologie. „Maar andere predikanten laten een horo
scoop door mij maken", verzekert de 60-jarige Zwolse
hervormd predikant in ruste.
ZWOLLE GPD
Een radio-uitzending bracht
predikant en godsdienstdocent
Adriaan Sturm in 1980 in aan
raking met de wetenschap van
de planeten. Hij zag hierin een
zoveelste boeiend randgebied
van de theologie. Eerder ver
diepte de Zwollenaar zich al in
de kerkmuziek en pastorale
psychologie. „Achterafheb ik in
mijn eigen horoscoop kunnen
reconstrueren waarom ik op
dat moment in de astrologie ge-
interesseerd raakte. Op dat mo
ment stond Uranus op een heel
belangrijk punt voor mij. Die
planeet staat symbool voor een
grote ontvankelijkheid voor ver
andering en vernieuwing. Geen
toeval dus. Ik geloof nu nog
minder in toeval dan toen ik
nog als predikant werkzaam
was."
Adriaan Sturm stond in de
gemeenten van Pesse, Nijland
en Steenderen en werkte op
scholen in Hoogeveen, Nijver-
dal en Apeldoorn als gods
dienstdocent. Sinds hij ver
vroegd uit het onderwijs trad,
wendt een groeiend aantal
mensen zich tot hem voor pas-
toraal-astrologische adviezen.
Sturm studeerde in Enschede
twee jaar astrologie bij een van
de vijf destijds erkende Neder
landse instellingen. Hij houdt
zich verre van toekomst voor
spellen en damesbladenhoro
scopen. „Voor 90 procent is as
trologie een vorm van psycho
logische hulpverlening. In mijn
studie kwapi ik dezelfde namen
tegen die ik eerder als predikant
ook in mijn pastoraal-psycho-
logische doctoraalstudie in
Groningen tegenkwam: Freud
en Jung. Een feest van herken
ning."
Sturm hield zijn uit de hand
lopende hobby aanvankelijk
zoveel mogelijk voor zichzelf.
Hij wilde er zijn werk als gods
dienstleraar niet mee bemoeilij
ken. „Ik was niet bang of zo,
maar wilde gewoon zorgvuldig
zijn. De meeste mensen denken
namelijk bij het woord astrolo
gie automatisch aan commerci
ële rommel, die de naam horo
scoop of astrologie niet waard
is. Uiteindelijk ben ik als theo
loog op televisie verschenen in
Rondom Tien. Tot mijn verras
sing kreeg ik overwegend goede
en nieuwsgierige reacties. In de
hogere klassen heb ik ook nog
wat lessen over astrologie gege
ven."
De hervormde emeritus-pre
dikant vindt dat theologie en
astrologie uitstekend te combi
neren zijn. Maar niet voor wie
een dogmatische en gesloten
theologie aanhangt. „Dan is as
trologie vreemd en bedreigend.
Dat kan het echter ook zijn als
mensen zonder creativiteit
gaan zitten afwachten op wat
hun voorspeld is en afhankelijk
worden gemaakt."
Astrologie past volgens Sturm
wel in een open theologie met
oog voor de kosmische aspec
ten van christelijk geloof: de
symboliek in het bijbelboek
Openbaring, de magiërs uit het
Oosten die de ster volgden naar
Jezus, de kunst en de liturgie.
Sturm spreekt van de 'niet-ver-
slavende vorm, die inzicht geeft
in de blauwdruk van je geboor
te'. Aan de hand van nauwkeu
rige geboortegegevens kan hij
aflezen wat de sterke en zwakke
punten van een mens zijn.
Sturm noemt de term pasto
raal astroloog enigszins ge
durfd. Hij is waarschijnlijk de
enige die hem gebruikt en voelt
zich een bruggenbouwer tussen
de niet-religieuze en gelovige
denkwereld. „Van huis uit ben
ik streng gereformeerd. Ik
spreek en versta de oude tale
Kanaans en kan als hulpverle
ner ook de kwalijke rol van ge
loof in het verleden van men
sen goed thuisbrengen. Laatst
heb ik vooraf aan een lezing
blind de horoscoop van iemand
uit de zaal gemaakt. Achteraf
bleek het Aleid Schilder te zijn,
die nogal wat problemen heeft
gehad met haar kerkelijke kom
af. Zij was sprakeloos over hoe
raak ik haar typeerde. Wij heb
ben er later ook nog contact
over gehad."
Sturm adviseert veel mensen
op kruispunten in hun leven:
Astrologie is volgens hem goed
bruikbaar als ondersteuning bij
de opvoeding van kinderen, bij
studie- en beroepskeuze, rela
tieproblemen en voor het aan
geven van goede tijdsbesteding
voor wie 'het zwarte gat' van
vut cf pensionering induiken.
In strijd met het geloof is as-
Astroloog Adriaan Sturm: „Ik geloof nu nog minder in toeval dan toen ik nog als predikant werkzaam was."
foto gpd
trologie volgens Sturm beslist is het een gave Gods. Bijbeltek-
niet. „Net zo min als het raad- sten waarin negatief wordt ge-
plegen van een dokter of je la- oordeeld over het bezig zijn
ten opereren dat is. Als astrolo- met de sterren betreffen voor-
gie dienstbaar wordt gebruikt, spellend misbruik in bijvoor
beeld Babel, waar het onder
deel was van de alomvattende
cultus van het goddelijk ko
ningschap. Dat is heidens. Wat
ik doe zeker niet."
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met dinsdag.
Finland:
Half tot zwaar bewolkt en af en
toe sneeuw. Fors aanwakkerende
wind. Maxima onder nul, dinsdag
tussen -15 en -6 graden.
Denemarken:
Veel wolken en af en toe regen of
motregen, dinsdag kans op
sneeuw. Maxima eerst rond 6 gra
den, dinsdag veel kouder.
Engeland, Schotland, Wales, Ier
land:
Wolkenvelden, ook geregeld zon
en meest droog. In Schotland
meer wolken en wat regen. Maxi
ma ongeveer 8 graden.
België en Luxemburg:
Wolkenvelden en kans op wat
lichte regen of motregen. Maxima
rond 6 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
In het noorden en oosten wolken
en kans op wat regen. Naar het
zuiden toe droger kans op zon.
Maxima van 8 graden in Bretagne
tot ongeveer 3 graden in het oos
ten.
Zuid-Frankrijk:
Geregeld zon en op de meeste
plaatsen droog. In het zuidoosten
een straffe Mistralwind en helder.
Maxima dinsdag rond 7 graden,
Centraal Massief lager, in het ui
terste zuiden 10 tot 15 graden.
Spanje:
Perioden met zon, maar in het
zuiden en oosten langs de kusten
eerst kans op een regen- of on
weersbui. Maxima uiteenlopend
van een graad of 6 in het noorden
tot 15 langs de kust in het zui
den.
Portugal:
In het zuidwesten bewolkt en
kans op buien. Landinwaarts dro
ger en geregeld zon. Maxima van
6 graden in het noorden tot 15
graden langs de kust.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Perioden met zon en meest
droog. Maxima rond 13 graden,
dinsdag 16 graden..
Marokko:
Westkust: half tot zwaar bewolkt
en een enkele bui. Middagtempe-
ratuur tussen 14 en 18 graden.
Tunesië:
Steeds meer zonnige perioden en
alleen in het noorden eerst nog
een bui. Maxima ongeveer 15
graden.
Madeira:
Af en toe zon, maar ook een enke
le (onweers)bui. Eerst veel wind.
Maxima rond 15 graden.
Canarische Eilanden:
Geregeld zon, maar ook nog enke
le buien, mogelijk met onweer.
Aan de zuidkant van de eilanden
droger. Middagtemperatuur rond
19 graden.
Duitsland:
Veel bewolking en af en toe re
gen, in het midden en zuiden
sneeuw. Middagtemperatuur
rond plus 2 graden.
Oostenrijk:
Van het noorden uit bewolkt en af
en toe wat sneeuw. In het zuiden
meest droog. Forse noordenwind
en maxima rond het vriespunt.
Zwitserland:
In het noorden bewolkt en af en
toe wat sneeuw. In het zuiden
door fhn zonnig en zacht met
dinsdag 15 graden. Elders maxi
ma tussen 1 en 5 graden.
Polen:
Veel wolken en af en toe regen,
landinwaarts ook sneeuw. Erg
veel wind. Middagtemperatuur
ongeveer 3 graden, dinsdag kou
der en maxima iets onder nul.
Tsjechië en Slowakije:
Bewolkt en vooral in de noordelij
ke gebieden af en toe sneeuw.
Ook behoorlijk veel wind. Mid
dagtemperatuur rond het vries
punt.
Hongarije:
Van het noorden uit wolken en af
en toe wat sneeuw, in het zuiden
ook regen. Middagtemperatuur
rond plus 2 graden, in het zuiden
hoger.
Italië:
Perioden met zon en droog. In het
zuiden eerst nog kans op een re
gen- of onweersbui. Maxima dins
dag uiteenlopend van een graad
of7 in het noorden tot 14 graden
in het zuiden en op Sicili.
Corsica en Sardinië:
Een stevige noordenwind. Verder
geregeld zon en eerst een enkele
regen- of onweersbuien. Maxima
ongeveer 13 graden.
Griekenland en Kreta:
Af en toe zon en langs de meeste
kusten kans op een bui, verder
meest droog. Maxima tussen 5
graden in het noorden en 14 gra
den in het zuiden.
Turkije en Cyprus:
Half tot zwaar bewolkt en een en
kele bui, mogelijk met onweer.
Maxima van 6 graden bij de Dar-
danellen tot 15 in het zuidoos
ten, landinwaarts flink kouder.
DINSDAG 18 JANUARI 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 08.39 Zon onder 17.00
Maan op 14.24 Maan onder05.33
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 00.35 13.01 00.08 12.34
Laag 08.30 20.54 08.11 20.35
Weerrapporten 17 januari 07 u
Amsterdam zwaar bew. NW 4
De Bilt halfbcw. NW3
Deelen NW4
Eelde Motregen NW 4
Eindhoven zwaar bew. W 3
Den Helder zwaar bew. NW3
Rotterdam zwaar bew. NW 3
Twente Motregen NW 3
Vlissingen half bew. W 3
Maastricht half bew. W3
Aberdeen zwaar bew. W 5
Athene zwaar bew. NO 3
Barcelona half bew N3
half bew NO 3
Klagenfurt
half bew
NW2
-4
-7 0.0
bewolkt
onweer
W warmtefront
Kopenhagen
licht bew
NW6
b
5 0.0
LasPalmas
half bew
w^Q^
NO 3
21
12
14 0.0
7 0.0
regen
sneeuw
koufront
half bew
half bew
02
W2
6
7
-3 0.0
0 0.0
«Ét
opklaringen
iüte» hagel
lagedruk
Madrid
half bew
NW2
NI
3
10
1 0.0
0 00
mist
windrichting
H hogedruk
Malaga
Maliorca*
Regen
W4
w.s.0
14
14
10 6.0
1 0.0
zonnig
19 temperatuur
luchtdruk in
hecto pascal
half bew NW4
half bew. NW 4
zwaar bew. N3
-1 -3 0.0 Warschau t
9 4 0.0 Wenen i
0 -1 00 Zünch i
5 2 0.0 Bangkok i
0 -1 0.0 Buenos Aires I
12 2 2 0 Casablanca i
9 -1 0.0 Johannesburg i
0 0 0.0 Los Angeles i
1 -1 0.0 New Orleans half bew. Z3
0 -2 0.0 New York licht bew. NW6
0 -6 0.0 Tel Aviv half bew. w s. 2
0 0 0.0
32 22 0.3 Toro
13 10 5.6 Tuni
16 12 9.0 Vanc
17 15 03
9 2 17.0
2 -18 0.0
15 8 00
L O F
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 1 maart 1860)
kantoor
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
abonneeservice
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
directie
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
hoofdredactie
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
redactie
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W Spierdijk, chef sportredactie
E Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chef redactie
Duin- en Bollenstreek
W F. Wegman, chef redactie Leiden
K E N H U I
ongevallendienst
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag.
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgei Z
feestdagen).
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendiei
inlichtingen bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
