Spaanse rechter wil nieuw
medisch onderzoek Pinochet
f u
Bill Bradley en Al Gore slijpen de messen
Buitenland
Sneeuw teistert Spanje
Bosnische Kroaten krijgen
25 jaar voor slachtpartij
MADR.k. fW'± -
wfN#!1 js(\: -J
Negentien overlevenden
vliegtuigongeluk bij Libië
Opnieuw demonstraties
in Cuba voor kleine Elian
Rusland noemt berichten over dodental 'leugens'
Eï
15 JANUARI 2000
ontkent betaling aan ex
;pice Girl Melanie Brown, beter bekend als Mel B.,
;ren ontkend dat ze ongeveer vier miljoen gulden zal
m jimmy Gulzar, haar echtgenoot met wie ze momen-
|aa leiding ligt. De Britse tabloid Daily Mail meldde dat de
dse danser enkele miljoenen ontvangt van zijn vrouw
einden appartement in Londen ter waarde van ruim an-
gro iljoen gulden. Volgens de Daily Mail heeft Gulzar ruim
ant 1 gulden geëist van zijn toekomstige ex-vrouw. De 31-
n sterdammer ontmoette Mel B. in 1998. Gulzar danste
erscms een tour van de Spice Girls. Het stel trouwde zes-
hden geleden. Mel B. en Gulzar hebben samen een tien
aarsj oude dochter die luistert naar de exotische naam
pi.
fll|g Belgische illegalen melden zich
[et aantal illegalen in België dat een beroep doet op de
iogelijkheid om hun verblijf in het land te legaliseren,
isver behoorlijk tegen. Gisteren hadden zich in Vlaan-
irussel nog slechts 3200 personen aangemeld, terwijl
tienduizenden was gerekend. De overgrote meer-
'am alleen om nadere informatie te vragen. Slechts
mensen heeft al een aanvraagformulier ingevuld,
isatie begon maandag en duurt drie weken. België
ie periode strenge grenscontroles uit en heeft de buur-
vraagd hetzelfde te doen. Doel daarvan is om te voor-
it tijdens de regularisatie nieuwe illegalen het land
imen.
iktjl voorstel dwangarbeiders
Duitse regering heeft gisteren de presentatie van
iorstel over schadeloosstelling van dwangarbeiders in
tie Ie Wereldoorlog met een week uitgesteld tot 26 januari,
^'misverstand' over de eerdere datum opgegeven. Het
m° Igt op een klacht van advocaten van oud-dwangarbei-
ommige van hun clienten te weinig compensatie krij-
it het wetsvoorstel is opgesteld zonder hun inbreng.
Ie advocaten die een proces hadden aangespannen
Ie slachtoffers zei dat de rechtszaak door zal gaan, on
eerdere overeenkomst om de procedure op te schor-
gschat gevonden in Ierland
een grot in het zuiden van Ierland is volgens archeo-
inzji unieke verzameling van voorwerpen gevonden die
'ikingen zijn gemaakt. Het gaat om munten, staven van
:ilver en kegelvormige voorwerpen van zilverdraad.
:ijn het sieraden of voorwerpen om kleren vast te ma-
elkaar te houden. „Zoiets is nooit eerder gezien, zeker
wereld van de Vikingen", aldus Andrew Halpin van
aal Museum in Dublin. Tussen de gevonden voorwer-
ook Angelsaksische munten uit het jaar 940: Dit geeft
Vikingen in die tijd zowel in Engeland als in Ierland
Igens historici begonnen de Vikingen aan het einde
itste eeuw met hun aanvallen op Ierland.
verkster Abu Nidal aangehouden
|e Oostenrijkse politie heeft Nimer Halima aangehou-
naaste medewerkster van de in de jaren zeventig en
^vreesde Palestijnse terrorist Abu Nidal. Ze zou zijn
jiden toen ze 16 miljoen gulden wilde opnemen bij een
Venen. Abu Nidal, wiens echte naam Sabri el-Banna
[rdt verantwoordelijk geacht voor terroristische aansla-
i landen waarbij 300 doden en 650 gewonden zijn ge-
i Irak en Syrië zou hij zich momenteel nu in Libië op-
held mag bij Griekse politie
'ie bij de Griekse politie wil moet als man minstens
lang zijn en als vrouw 1,60, maar wie korter van stuk
lurger moed heeft getoond bij het vangen van boeven
tot de politieacademie worden toegelaten. Ook andere
lals schooldiploma's, zullen soepel gehanteerd wor-
jpersonen 'die hun leven in de waagschaal hebben ge-
isdadigers te helpen grijpen. De veranderingen zijn
igekondigd naar aanleiding van het geval van een
!man, die in juli de kaper van een Griekse bus over-
le en daarna ondanks een tekortschietende vooroplei-
le politieopleiding werd toegelaten.
malige ETA-leider vrijgelaten
Het Spaanse Hooggerechtshof heeft gisteren de vrijla-
de voormalige ETA-leider Antonio Urrutikoetxea Beng-
lias Josu Ternera, bevolen. Ternera was veroordeeld
Ns iet leiden van een gewapende groepering en het op-
wapens en explosieven. De veroordeling volgde na de
an een immens wapenarsenaal van de Baskische af-
gsbeweging ETA in het zuidwesten van Frankrijk in
:^en Ternera, die gezien wordt als een van de belangrijk-
:s van de ETA in de jaren tachtig, was 31 jaar ge.ëist. Het
ichtshof bepaalde echter dat de ETA-strijder al in 1990
ijk was berecht en veroordeeld tot tien jaar wegens de
iten. Het hof vorderde daarop de onmiddellijke vrijla-
Ide 48-jarige Ternera.
I kindsoldaten in Sierra Leone
iln Sierra Leone zijn zo'n 5.400 kindsoldaten ingezet in
firoorlog door verschillende gewapende groeperingen in
JL Dat blijkt uit schattingen die Unicef, het kinderfonds
|erenigde Naties, gisteren bekendmaakte. Volgens een
perster van Unicef 2ijn in totaal zo'n 10.000 kinderen ge-
por de gewapende groeperingen. Naar schatting 5.400
(werden gebruikt als kindsoldaten, de rest werd ingezet
[shoudelijk werk. Ruim 10.000 kinderen zijn van hun fa-
jgenomen, zei ze. De meeste ontvoeringen werden uit-
fdoor gewapende milities. In Genève is deze week een
iep van de VN bijeen om te onderhandelen over een
ft bij het VN-verdrag voor de rechten van het kind. Uni-
Jat de leeftijdsgrens voor recrutering en deelname' aan
be wereldwijd op achttien jaar wordt gesteld. Een aantal
aaronder Nederland en de Verenigde Staten, willen
mumleeftijd van zeventien jaar. Unicef vreest dat der-
landen in navolging van de VS ook hun minimumleef-
se premier yoor Euro
Premier Persson van Zweden heeft zich gisteren
oken voor aansluiting bij de Europese muntunie. Het
standpunt van Zweden ten aanzien van de euro luidt
niet', maar het dagelijks bestuur van de Sociaal-de-
che Partij onder leiding van Persson stelt voor dat te
in 'Ja, maar later'. Als ook de partijraad zich volgen-
het voorstel kan vinden, zal het in maart worden
aan het partijcongres. Uiteindelijk zal de Zweedse
in een referendum of bij algemene verkiezingen over
tot de EMU moeten beslissen. De sociaal-democra-
ien daarvoor geen tijdsbestek.
gat relatief dichtbij
Amerikaanse astronomen hebben een zwart gat op
1600 lichtjaren van de aarde ontdekt. In de sterrenkunde
tnd gering, maar absoluut gezien staat zo'n gat dan
g wel ver weg. Een lichtjaar is de afstand die het licht in
aflegt. Het gat werd door de mensen van het Massa-
Institute of Technology (MIT) en een observatorium
door een bijzonder sterke wisseling van gammastralen.
ndt zich in het sterrenbeeld Boogschutter, zo deelden
mee op een congres van astronomen in Atlanta, Ge
zwart gat ontstaat doordat een ster door ineenstor-
aartekracht ineenvalt tot er niets meer overblijft dan
Daardoor wordt de aantrekkingskracht zo groot dat
omgeving naar binnen wordt gezogen, zelfs het licht,
de term 'zwart' gat.
Officieel verzoek aan Britse minister
den haag ap
De Spaanse onderzoeksrechter Baltasar Garzon wil dat
de Chileense ex-dictator Pinochet opnieuw medisch
wordt onderzocht. Garzon gaf met zijn verzoek om uitle
vering de aanzet tot wat sinds najaar 1998 de zaak-Pino
chet is geworden. De rechter zei gisteren dat hij hoopt zo
de vrijlating van Pinochet te kunnen tegenhouden.
madrid rtr
Garzon heeft de Spaanse rege
ring gevraagd zijn verzoek offi
cieel aan de Britse minister van
Binnenlandse Zaken Jack Straw
over te brengen. Straw is van
mening dat Pinochet een pro
ces niet aankan en dat hij daar
om moet worden vrijgelaten.
Garzon doet ook een verzoek
om de oud-dictator in Londen
te mogen ondervragen voor zijn
eventuele terugkeer naar Chili.
Dat meldt een Britse juridische
bron. Ook heeft de onderzoeks
rechter gezegd dat hij al zijn ju
ridische documenten in de
zaak-Pinochet ter beschikking
stelt van de Britse justitie. Zo
zou Pinochet eventueel in
Groot-Brittannië kunnen wor
den berecht als het uitleve
ringsverzoek van Spanje niet
wordt gehonoreerd.
Garzon vindt het besluit van
Straw om de medische gege
vens van Pinochet vertrouwelijk
te houden niet terecht, melden
Spaanse justitiële bronnen.
Daarom moet er nu een onder
zoek komen door artsen die be
noemd zijn door de Spaanse
rechter. Garzon wordt in deze
visie gesteund door advocaten
die zijn gespecialiseerd in de
rechten van de mens. Die vin
den dat dit de enige manier is
om erachter te komen of het
besluit van Straw deugdelijk
onderbouwd is.
Straw heeft Spanje en andere
betrokken partijen zeven dagen
de tijd gegeven zijn besluit aan
te vechten. Een aantal Spaanse
advocaten heeft het Europese
Hof voor de Rechten van de
Mens opgeroepen zich uit snel
te spreken over de mogelijke
uitlevering van Pinochet aan
Spanje. De juristen komen op
voor nabestaanden van zeven
mensen die tijdens de Chileen
se dictatuur verdwenen. De ad
vocaten hadden het hof al eer
der gevraagd om steun voor het
uitleveringsverzoek van Garzon.
Het zou nu aan Groot-Brittan-
nië kunnen vragen de waar
schijnlijk aanstaande vrijlating
van de Chileen op te schorten
totdat het een oordeel heeft ge
veld over de aanvraag van de
Spanjaarden.
Uit spraak Joegoslavië-tribunaal
anderen, die deel uitmaakten
van een militie die samenwerk
te met de politie, kregen straf
fen die oplopen tot vijftien jaar.
Het gaat om Drago Josipovic
(vijftien jaar cel) en de twee uit
Ahmici afkomstige broers Mir-
jan en Zoran Kupreskic (respec
tievelijk 8 en 10 jaar) en hun
neef Vflatko Kupreskic (6 jaar),
die volgens getuigen mensen
afslachtten die ze al hun hele
leven kenden en met wie ze
voor de oorlog goed omgingen.
Rechter Antonio Cassese zei
dat Ahmici moet worden toege
voegd „aan de lange lijst van
voorheen onbekende gehuch
ten en plaatsen die weerzin
wekkende daden in herinnering
roepen die ons doen sidderen
van afschuw en schaamte". Als
voorbeelden van andere plaat
sen op die lijst noemde hij Da
chau, Soweto en My Lai. 'Ahmi
ci' werd beschouwd als een
duidelijke zaak van etnische
zuivering, omdat de slachtpartij
geen enkel militair doel diende.
Vijf Bosnische Kroaten zijn vrij
dag door het Joegoslavië-tribu
naal veroordeeld tot gevange
nisstraffen van ten hoogste 25
jaar. wegens hun rol in een
slachting die in 1993 in het Bos
nische dorp Ahmici werd aan
gericht onder moslims. Een
zesde verdachte werd vrijge
sproken wegens gebrek aan be
wijs.
In Ahmici werden op 16 april
1993 zeker 103 mannen, vrou
wen en kinderen vermoord. Al
le 172 huizen van moslims in
het dorp werden in brand ge
stoken. Het proces heeft 16
maanden geduurd. De veroor
deling is gebaseerd op onder
meer 158 getuigenverklaringen.
De advocaten lieten weten dat
zij hoger beroep zullen aante
kenen.
Vladimir Santic, die in de
oorlog aan het hoofd stond van
de politie in Ahmici, werd door
het tribunaal veroordeeld tot 25
jaar gevangenisstraf. De vier
fX TRES CANTOS
*5PU P Oeste J l .fe-,
de doden zijn vijf Britten, drie
Libiers, twee Canadezen, twee
Kroaten, twee Filipijnen, een
Tunesier, een Pakistaan en een
Indiër. Tien Libiërs, onder wie
de piloot en copiloot, zeven
Britten en twee Indiërs hebben
het ongeluk overleefd. Drie Li
biërs, een Brit en een Filipijn
worden vermist.
Inmiddels zijn de voorberei
dingen begonnen om het wrak,
dat op een diepte van 50 meter
op de zeebodem rust, te ber
gen. De Libische luchtvaart
dienst heeft de leiding van het
onderzoek op zich genomen.
Daarbij zullen de Libische auto
riteiten worden bijgestaan door
twee Britse experts en een Zwit
serse. Het verongelukte toestel
was een Shorts 360-300 van
Noord-Ierse makelij.
Reddingswerkers hebben giste
ren negentien overlevenden
van het vliegtuigongeluk bij Li
bië uit zee gehaald en zeventien
doden geborgen. Aan boord
van een Zwitserse vliegtuig van
de in Zürich gevestigde maat
schappij Avisto AG, dat donder
dagavond neerstortte, waren 38
passagiers en drie bemannings
leden. De vijf personen die
worden vermist zijn hoogst
waarschijnlijk omgekomen.
De passagiers werkten bij een
olieraffinaderij in Marsa el-Ber-
ga, waarheen het vliegtuig op
weg was vanuit Tripoli. Op een
hoogte van 600 meter kreeg het
toestel motorproblemen, waar
na de piloot op tien kilometer
van de bestemming een nood
landing maakte op zee. Onder
Madrid Een eenzame wandelaar loopt langs een besneeuwde weg even buiten Madrid. Noord-Spanje en Portugal werden gisteren geteisterd
door zware sneeuwval. In elf van de zeventien Spaanse regio's werd automobilisten geadviseerd sneeuwkettingen te gebruiken. Op de grote toe
gangswegen naar Madrid ontstonden verkeersopstoppingen, terwijl veel secundaire wegen in de noordelijke buitenwijken van de hoofdstad niet
of nauwelijks begaanbaar waren. In Asturie, Baskenland en Cantabrie waren 35 secundaire bergpassen voor het verkeer gesloten.
FOTO EPA BERNARDO RODRIGUEZ
havana ap
GROZNY «AP
Het Russische ministerie van defensie heeft
gisteren berichten over een toenemend
aantal slachtoffers onder Russische troepen
in Tsjetsjenië afgedaan als 'opzettelijke leu
gens'.
Het Russische leger heeft steeds beweerd
dat de strijd in Tsjetsjenië aan slechts wei
nig van zijn soldaten het leven heeft gekost.
Onafhankelijke waarnemers en soldaten in
Tsjetsjenië zijn die lage dodentallen de
laatste tijd echter gaan bestrijden. Het
persbureau Interfax meldde donderdag dat
in de voorgaande 24 uur 33 Russische sol
daten waren gesneuveld, het hoogste do
dental op één dag dat tot nu toe in de Rus
sische pers is vermeld. Volgens het ministe
rie van defensie sneuvelde donderdag in
Tsjetsjenië één Russische soldaat, raakten
dertien soldaten gewond en werden 40 re
bellen e
Russische soldaten bij een grensovergang
in de Tsjetsjeense buurrepubliek Ingoesje-
tie lieten gisteren voor het eerst sinds drie
dagen weer Tsjetsjeense mannen door.
Eerder deze week maakte Rusland bekend
dat mannen tussen de tien en zestig jaar
Tsjetsjenië niet meer in of uit mochten. Het
was niet duidelijk of de maatregel, die felle
internationale kritiek heeft opgeleverd, was
ingetrokken.
Tienduizenden vrouwen heb
ben vrijdag in Havana gede
monstreerd voor terugkeer van
het gevluchte Cubaanse jonge
tje Elian. Bij de 'mars van de
100.000 moeders' liepen de
vrouwen via de kustboulevard
Malecon naar de permanente
Amerikaanse vertegenwoordi
ging-
Aan het hoofd van de massa
wandelden beide grootmoeders
van Elian en de voorzitter van
de Cubaanse vrouwenbond, Es-
pin, die gehuwd is met vice-
president Raul Castro. Eerder
op de dag kritiseerde de vader
van Elian op de Amerikaanse
televisie de bemoeienis van
Amerikaanse politici met zijn
zoon. Hij wil graag „al deze
klootzakken de nek breken, te
beginnen met de politici in
Miami en degene die zich niet
als fatsoenlijke familieleden ge
dragen".
De moeder van Elian en zijn
stiefvader vluchtten eind no
vember met een bootje van Cu
ba naar de VS. Toen hun bootje
kapseisde verdronken zij. Het
zesjarig jongetje overleefde.
Elian woont sindsdien bij fami
lieleden in Miami die terugkeer
naar zijn biologische vader wil
len verhinderen. Elian werd al
snel inzet van een politiek con
flict tussen Cuba en de VS. De
Amerikaanse immigratiedienst
besloot begin deze maand dat
Elian terug moet naar Cuba.
Presidentskandidaten gooien met modder naar elkaar
Vandaag wordt in de staat
Louisiana de aftrap voor de
Amerikaanse presidentsver
kiezingen genomen. Tot no
vember 2000 is het land in de
ban van voorverkiezingen,
caucuses en partijconventies.
Een ingewikkeld kiesstelsel
moet uiteindelijk één presi
dent opleveren. Een overzicht
van wat ons nog te wachten
staat.
HAARLEM MAAIKE OPPENKAMP
„Wat Bill Bradley wil, is afwach
ten tot de sociale zekerheid fail
liet gaat en dan met een oplos
sing komen. Dat doet me den
ken aan de man die van een flat
van tien verdiepingen naar be
neden sprong en bij de vijfde
verdieping riep: Tot nu toe gaat
alles goed", aldus de huidige vi
ce-president Al Gore. Deze
stoot onder de gordel liet Brad
ley niet op zich zitten. „Al Gore
kan maar een ding goed: mijn
beleidsvoorstellen verkeerd
weergeven."
De presidentsverkiezingen in
de Verenigde Staten zijn pas op
7 november, maar de messen
zijn duidelijk al geslepen.
Zwartmaakcampagnes over en
weer zijn, zoals altijd bij Ameri
kaanse presidentsverkiezingen,
niet van de lucht. Verbazing
wekkend is dat deze beide
kemphanen niet tot verschil
lende partijen behoren, maar
alletwee Democraat zijn. Ze
willen echter beiden president
worden en slechts één van hen
zal door hun partij worden ge
kozen tot presidentskandidaat.
Niet ondenkbaar is dat, als de
genomineerde daadwerkelijk
president wordt, de ander vice-
president wordt.
Volgende maand worden in de
staat New Hampshire gewoon
tegetrouw de eerste voorverkie
zingen gehouden. Dit zijn indi
recte verkiezingen, die de poli
tieke partijen afzonderlijk hou
den. De bevolking kiest afge
vaardigden die uiteindelijk op
de partijconventie in de zomer
een presidentskandidaat kie
zen. De verkiezingen in New
Hampshire worden erg belang
rijk gevonden. Meestal valt hier
al een duidelijke indicatie te
krijgen welke kandidaat de
meeste kans maakt. Wie hier
namelijk wint, krijgt veel aan
dacht van de media, wat de kie
zers in andere staten zeker zal
beïnvloeden. Zo hebben sinds
1952 alle presidenten de voor
verkiezingen in New Hampshi
re gewonnen.
Echte duidelijkheid is er voor
de kandidaten te verkrijgen op
Super Tuesday, die dit jaar op
zeven maart valt. Deze dag
worden er in maar liefst twaalf
staten, waaronder enkele grote
en belangrijke als Californië en
New York, voorverkiezingen ge
houden. Na dezè dag zullen
kandidaten die het slecht ge
daan hebben, stoppen met hun
voorverkiezingen. In sommige
staten, zoals vandaag in
Louisiana en volgende week in
Iowa, wordt een zogenaamde
caucus gehouden. Dat is een
partijvergadering waar de afge-
Vice-president Al Gore (rechts) geeft zijn opponent Bill Bradley het woord tijdens een verkiezingsdebat in
New Hampshire. Beiden willen de presidentskandidaat voor de Democraten worden.
FOTO REUTERS LUKE FRAZZA
vaardigden die naar de partij-
conventie gaan worden geko
zen. De bevolking gaat dus niet
naar de stembus, maar kan op
een partijbijeenkomst, door
middel van hand opsteken,
haar keuze bekend maken. De
caucuses worden minder als
graadmeter gezien dan de voor
verkiezingen, omdat er altijd
maar een klein deel van de le
den op komt dagen op een par
tijvergadering.
De partijconventies worden in
de zomer gehouden. Er zijn
maar twee agendapunten: het
kiezen van de kandidaten voor
het presidents- en vice-presi-
dentsschap. Doordat al bekend
is wie in de voorverkiezingen de
meeste afgevaardigden heeft
gewonnen, is meestal duidelijk
wie de presidentskandidaat
gaat worden.
Deze keer doen er drie partijen
aan de verkiezingen mee. De
twee traditionele partijen: De
mocraten en Republikeinen en
de relatief nieuwe Reform Par
ty, die een aantal jaren geleden
door de exentrieke zakenman
Ross Perot is opgericht. Grote
kanshebber bij de Republikei
nen om presidentskandidaat te
worden is George W. Bush, de
zoon van de oude president
Bush. Maar Bush jr. doet het in
de debatten die de afgelopen
tijd zijn gevoerd niet fantas
tisch. Hij wordt in de opiniepei
lingen dan ook op de voet ge
volgd door John McCain. De
oorlogsheld, die in Vietnam ge
vangen heeft gezeten. Andere
kandidaten die minder kans
maken zijn Steve Forbes, za
kenman en hoofdredacteur van
het zakenblad Forbes. De 'fami
ly-man' Gary Bauer, voor wie
het gezin de hoeksteen van de
samenleving is. Orrin Hatch,
die al sinds 1977 voor de staat
Utah in de Senaat zit. En de
enige zwarte kandidaat Alan
Keyes, die vooral bekend is om
zijn zware morele principes.
Bij de Democraten is de keuze
wat beperkter: de huidige vice-
president Al Gore en oud-sena
tor Bill Bradley. De huidige lei
der van Amerika, Bill Clinton,
mag zich niet meer verkiesbaar
stellen, omdat hij al twee ter
mijnen achter de rug heeft, het
maximum voor een Amerikaan
se president.
Pat Buchanan en Donald
Trump strijden binnen de Re
form Party om de nominatie.
Buchanan is een Republikeinse
afvallige, die vooral bekend
staat om zijn rechtse standpun
ten en een talkshow op CNN
presenteert. Trump is een rijke
zakenman en heeft geen poli
tieke ervaring.
Als de uiteindelijke presidents
kandidaten bekend zijn, kan de
campagne echt beginnen. Ook
de presidentsverkiezingen zijn
indirect. Per staat zijn er kies
mannen te winnen. Het aantal
kiesmannen is afhankelijk van
het aantal inwoners in een
staat. Zo zijn er in Californië 54
kiesmannen te winnen en in de
kleine staat Vermont maar drie.
De persoon die de meeste kies
mannen in een staat wint, krijgt
gekgenoeg alle kiesmannen van
die staat. President wordt hij
die 270, of meer, van de 538
kiesmannen wint.
Tot die tijd wordt het Ameri
kaanse volk getrakteerd op vage
verkiezingsbeloften zoals Bush
jr. die onlangs prevelde. „Het
hogere doel van welvaart is te
zorgen dat de Amerikaanse
droom ieders welwillende hart
bereikt."