PONTRESINA
KAPRUN
f
Toerisme
Rfifüï^c H ten
thema
Feesten en beesten op gletscher
lAG 15 JANUARI 2000
Noorwegen
Onlangs verscheen de nieuwe Officiële Noorwegen Catalogus
Zomer 2000 met daarin een vracht aan toeristische informa
tie over het land. Het eerste deel van de catalogus staat vol
met algemene wetenswaardigheden en ook worden de ver
schillende regio's voorgesteld. Het tweede deel van de catalo
gus geeft onder meer praktische informatie over 'autorijden in
Noorwegen', 'actief in Noorwegen' en 'Noorwegen van A tot
Z'. Een evenementen- en touroperatorlijst complementeren
het geheel. De Officiële Noorwegen Catalogus Zomer 2000 is
te bestellen bij het Noors Verkeersbureau Benelux, telefoon
0900-89991170 (75 cent per minuut), per fax
(020-6798886)of via internet http://www.noorsverkeersbu-
reau.nl
Oranjeroute
De Oranjeroute gaat de grens over. Naast de 17 Duitse, met
het Oranje-huis verbonden steden worden nu ook acht Ne
derlandse steden in dit traject opgenomen. Een 32 pagina's
omvattende brochure met aanbiedingen en tips ondersteunt
het nieuwe initiatief.
Informatie: Duits Verkeersburo, Hoogoorddreef 76,1101 BG Amsterdam,
telefoon (020).697.80. 66 (klantenservice) of (0900). 109.10.29
(folder bestellijn; 60 ct/min)
Hotel Honecker
Het komend jaar gaat in de Duitse deelstaat Brandenburg het
voormalige buitenverblijf van Erich Honecker open voor het
publiek. Het aan de Drewitzer See (Müritzkreis) liggende
pand wordt omgebouwd tot hotel. Op het terrein van het oude
buitenverblijf van de voormalige Oost-Duitse staatsman
staan de vakantiegangers straks 35 bungalows en vijf suites
ter beschikking. Het nieuwe vakantieoord ligt midden in het
bos en gaat 'Jagd- und Naturparkresidenz' heten.
de toeschouwers lekker ver
warmt, doet de bovenste
sneeuwlaag smelten en maakt
daarmee het parcours lood
zwaar.
Bij Pontresina, het Bartlehiem
van de marathon, staan de toe
schouwers rijen dik. Vooral om
te zien hoe de meeste deelne
mers op de traditioneel zeer
lastige afdaling onderuit gaan.
Daar - maar ook elders langs de
route - ligt aan het eind van de
dag een spoor van stokken, pet
ten, zonnebrillen, gebroken
ski's en kapotte bindingen. Niet
alle deelnemers halen onge
schonden de finish.
Een uur, 28 minuten en dertig
seconden na de start klinkt aan
de meet een donderend ap
plaus voor de winnaar, ook al is
het dit jaar geen Zwitser maar
een Noor. De eer van de Helve-
tiërs wordt gered door Brigitte
Albrecht, die als eerste vrouw
de finish bereikt. Voor het geld
hadden de winnaars zich overi
gens niet zo hoeven in te span
nen, want meer dan een paar
duizend frank nemen ze niet
mee naar huis. Maar wat telt is
het plezier en de voldoening
natuurlijk. Dat geldt ook voor
Ido Bergsma, die met een tijd
van 3.56.15 op de 9293e plaats
eindigt. Marijke Brune (1833e
in het wouwenklassement)
doet er zes minuten langer
over. „Als je een keer zo'n tocht
hebt meegemaakt, ga je niet
graag terug naar de Hollandse
borstelbaan. Maar het moet,
want volgend jaar ben ik hier
zeker weer van de partij".
Zeilen in Indonesië
Tussock Cruising, de Nederlands-Turkse specialist voor invi-
duele zeilcruises in de Aegeïsche Zee, gaat vanaf juli 2000
vaartochten organiseren in Indonesië. Dit gebeurt onder de
naam Banyan Cruising. Er kan worden gekozen uit zes ver
schillende vertrekdata en de route voert langs onder meer
Lombok, Sumbawa (Kleine Sunda eilanden) en de Komodo-
-archipel. Het schip waarmee wordt gevaren is een in 1998
van stapel gelopen Buginese zeilschoener. Er zijn acht hutten
met douche toilet aan boord, alsmede een suite. In overleg
met de twaalf bemanningsleden bepalen wind, stroming en
stemming de vaarroute. In het programma wordt veel tijd vrij
gemaakt voor zwemmen, snorkelen en tochten over de eilan
der^. Passagiers kunnen individueel reserveren, maar het is
ook mogelijk het schip met een groep exclusief te charteren.
De kosten voor de negen dagen durende ontdekkingstocht be
dragen 2575 gulden per persoon.
Informatie: Banyan Cruising, telefoon (033).422.00.55.
Vissen
De tweede edtie van de expositie 'Vis Varia' vindt dit jaar
plaats 10 tot en met 12 maart in de IJsselhallen in Zwolle.
Bezoekers maken kennis met alles wat met de hengelsport te
maken heeft en ook is er een vakantiepaviljoen met informa
tie over hengelsportreizen.
Informatie: telefoon (038).421.18.43.
Schrikkelpaar
Wie ooit op schrikkeldag in het huwelijksbootje stapte, mag
zich op 29 februari melden in de gemeente Hattem (Gld).
Daar biedt de plaatselijke VW de echtparen een aantal ver
rassingen aan waaronder een serenade en een lunch. Schrik-
kelparen kunnen zich opgeven op telefoon (038).444.3014.
Informatie: Secretariaat Engadiner
Skimarathon, telefoon vanuit Neder
land (00.41).81.842.66.85 ofWVSil-
vaplana, telefoon vanuit Nederland
(00.41 >.81.838.60.00;
internet: www.silvaplana.ch
e-mail: silvaplana@bluewin.ch
langlaufers op weg naar de finish van de Engadiner Langlaufmarathon, de 'Elfstedenocht' van Zwitserland.
Één van de Nederlandse deelne
mers vorig jaar: Marijke Brune.
is voor
schaatsliefheb-
Engadiner Skimara-
de Zwitserse lang-
tweede zon-
verzamelen zich in
te meer dan twaalf-
nannen en vrouwen
art van een parcours,
langs en over de
l' oren meren van het
e adin, in het zuidoos-
witserland. Wie denkt
lufen vooral een be-
voor ouderen, wordt
op andere gedachten
j Friese Elfsteden-
staat het deelnemers-
de marathon uit een
oep wedstrijdracers
d met enorm peloton
irs. Terwijl de helikop-
de televisie boven de
cirkelen, raast de kop-
et een snelheid van
dlometer per uur over
vv. De eersten melden
ïen de anderhalf uur
ïish. De liefhebbers,
>edigd door tiendui-
Deschouwers, hebben
e tijd om de histori-
95 meter af te leggen,
op tijd binnen is
:t als bij de Elfsteden-
endelijk bedankt voor
te, maar krijgt geen
ingsmedaiüe.
en de Zwitsers zijn be-
t het Engadiner lang-
Aan de start van de
n verschenen vorig jaar
ers uit 36 landen, on-
)ok 54 Nederlanders,
hen was de 64-jarige
sma, huisarts-in-ruste
erend. Het was zijn
arathon. In het 'vrou-
stond onder anderen
rige Marijke Brune uit
n. Zij maakte haar de-
deze Odyssee op smal
en denkt nog steeds
het allemaal op eigen kracht."
In eigen land zijn die Neder
landse langlaufers voor hun
training, op een enkele winterse
dag na, aangewezen op borstel-
banen en rolski's. Daarom reis
den de meeste Nederlandse
deelnemers aan de marathon
vroegtijdig naar Zwitserland om
vooraf nog een paar dagen op
echte sneeuw te kunnen oefe
nen. Mede door de officiële er
kenning van de 'skating-tech-
niek' (een beetje te vergelijken
met schaatsen) heeft het lang
laufen de voorbije jaren aan po
pulariteit gewonnen. En zoals
altijd met populaire sporten, is
de commercie er als de kippen
bij. Zwitserse verzekerings
maatschappijen betwisten el
kaar de positie als hoofdspon
sor van de marathon. In de be
kende wintersportplaats Sankt
Moritz, dat ook aan de route
ligt, is zelfs een compleet spon
sordorp verrezen. Niet iedereen
is even enthousiast over deze
ontwikkeling. Sommigen vre
zen dat de commercie een te
grote invloed gaat krijgen. Maar
voorlopig lijkt die vrees onge
grond.
Pap en pasta
Op de dag van de wedstrijd
wordt in de al weken tevoren
volgeboekte hotels in alle
vroegte een stevig ontbijt geser
veerd. „Pap en wat brood met
jam. Daar moet je het op kun
nen doen", zegt Ido Bergsma,
terwijl aan andere tafels grote
borden macaroni naar binnen
worden gewerkt. Extra bussen
rijden af en aan om deelne
mers, verzorgers, toeschouwers
en fans naar de startplaats te
rijden. Zodra de eerste zonne
stralen over de bergkam sche
ren, klinkt het startschot. De
wedstrijdlaufers gaan voorop,
daarna volgen de overige deel
nemers.
Bij de passage in Silvaplana tu
ren mannen met verrekijkers
naar helikopters, die in de verte
schijnbaar doelloos boven het
besneeuwde meer cirkelen.
Dan wordt in de enorme wit
heid een zwarte streep zicht
baar, die snel naderbij komt.
Het is alsof het Engadin wordt
overstroomd door een eindelo
ze stoet mieren. Onder luid ap
plaus van de toeschouwers pas
seren de koplopers. Daarna
duurt het ruim twintig minuten
voordat de laatste deelnemer is
gepasseerd.
Pontresina kan met een beetje goeie wil worden
vergeleken met Bartlehiem, de winnaar is een jaar
lang beroemd en zo groot is de aantrekkingskracht
van de Engadiner langlaufmarathon dat naast Zwitsers
ook steeds meer buitenlanders aan de start
verschijnen. Kortom: de ruim 42 kilometer lange
skitocht in de omgeving van Sankt Moritz in
Zwitserland heeft iets weg van de Friese
Elfstedentocht. Al is het alleen maar om de chaotische
taferelen bij de start.
Lemmingen
Drie kilometer verderop, aan de
voet van een heuveltje, klonte
ren de deelnemers nog een keer
als een groep lemmingen sa
men. Daarna valt het veld uit
een. De achterblijvers krijgen
het al snel moeilijk. De zon, die
met enige schrik terug aan de
taferelen direct na de start. „Ik
dacht dat we netjes op onze
be.urt zouden wachten, maar
met een waas voor de ogen ging
iedereen er vandoor. Mensen
buitelden over elkaar heen. Het
is een wonder dat er geen grote
ongelukken zijn gebeurd."
Brune en Bergsma behoren tot
de langlaufende minderheid
onder de Nederlandse winter
sporters. Die geringe belang
stelling voor wat officieel een
'Nordische' discipline heet, is
voor een belangrijk deel het ge
volg van de misvatting dat lang
laufen een sport is voor oude
ren. Het is wel een bezigheid
die je tot op zeer hoge leeftijd
kunt beoefenen, maar wie een
tijdje langs het parcours van de
marathon staat om het 'Elfste-
denlucht' op te snuiven, ziet
verbazend veel jongeren voor
bij stuiven.
„Langlaufen is een oersport",
zegt Marijke Brune. De basisbe
wegingen zijn misschien niet zo
moeilijk, maar wie aan de ma
rathon wil deelnemen moet een
goede techniek combineren
aan een puike conditie. „De
'gewone' skiër laat zich door
kabelbaan, stoeltjes- of sleeplift
omhoog brengen. Om weer
heelhuids beneden te komen is
wel enige techniek nodig, maar
de zwaartekracht doet de helft
van het werk. Langlaufers doen
Het ere-tableau in Sankt Moritz, waarop alle namen van de
winnaars staan vermeld..
Feesten en beesten op de gletsjer
van Kaprun. Oostenrijk zet de
poort wagenwijd open voor de
jongere generatie. Overdag snow-
boarden of skiën, 's avonds stap
pen in Zeil am See. Het is slechts
één van de mogelijkheden in het
vakantiepakket van Free Record
Shop en Kras Reizen, dat onder de
naam Free TraveUFuntime op de
markt wordt gebracht5.
De organisatie verwacht veel van
de primeur. De bussen zullen van
af 9 februari 2000 de Duitse auto-
J banen overstelpen, want de prij
zen zijn concurrerend, is de over
tuiging van de bedenkers. Voor 398
gulden (298 gulden in het laagsei-
zoen) kan drie 'volle' dagen wor
den geskied. Op woensdagavond
vertrekt de bus; op zondagmorgen
wordt iedereen weer keurig op de
plaats van bestemming afgeleverd.
De Oostenrijkse VW's zien de jon
geren graag komen. De Neder
landse wintersporter trekt niet
meer zo massaal naar de bergen
van Tirol of Salzburgerland als
voorheen, toen het aantal skiërs en
boarders op sommige plekken
voor tachtig procent uit Nederlan
ders bestond. Dat aandeel is in
middels gezakt tot zestig procent
en door een nieuwe 'markt' aan te
boren hoopt Kaprun de Nederlan
ders weer voor de besneeuwde
bergtoppen te interesseren.
Free Record Shop kan de Oosten
rijkers daarbij van dienst zijn. De
doelgroep - iedereen tussen de 16
en 35 jaar - komt immers vaak in
de 250 vestigingen in Nederland
en België. En dat biedt kansen. Zo
verkoopt de winkelketen niet al
leen cd's en dergelijke, maar is het
sinds kort ook mogelijk in te teke-
nen voor bijvoorbeeld een dagje
shoppen in Parijs waarna 's
avonds in Bercyeen concert van
Phil Collins kan worden bijge
woond.
Levensstijl
In datzelfde licht moeten de reisjes
naar de wintersport worden ge
zien. Een combinatie van actief
bezigzijn en feesten past in de visie
van het bedrijf, dat zich op deze
manier wil onderscheiden van de
concurrentie. Sterker nog: volgens
directeur Eric Benjamin moet ko
pen in één van zijn winkels 'een le
vensstijl' worden.
Net als actief bezig zijn. Zo kan de
doelgroep op de toppen van Kap
run terecht voor trendy boarden.
De Nederlandse snowboardschool
Ripstar gaat de beginnende boar
der daarbij van dienst zijn. Ripstar
wordt beheerd door Sjoerd Rem-
melink, broer van de beroemde
snowboarder Tedo, die Nederland
tijdens de laatste winterspelen in
Japan nog vertegenwoordigde.
Kaprun heeft Ripstar met open ar
men ontvangen. Snowboarden im
mers past precies in het straatje
van de plaatselijke VW, die zo
graag dynamiek wil uitstralen. Het
dorp leent zich goed voor een win
ters uitstapje. De berg is vrij
sneéuwzeker en nog sfeervol ook.
Op de top is het - bij mooi weer al
thans - altijd feest. Rond één uur in
de middag neemt de Oostenrijkse
André Hazes de microfoon ter
hand en zie, de ene na de andere
dijenkletser schalt tot groot plezier
van het dansende skipubliek over
berg en dal.
Nadeel is wel dat het in de week
einden druk bijzonder is. De
wachtijden bij de sleepliften lopen
al snel op, terwijl dat transport
middel toch de enige manier
vormt om naar de top van de glet
sjer te komen. De pistes daar blij
ken niet altijd in topconditie te zijn
en een beetje beter activiteit van
de bully's zou geen kwaad kunnen.
Maar wie tilt daar zwaar aan, als
hij weet dat het 's avonds weer
groot feest is in The Grazy Dazy in
Zeil am See. Feesten en beesten tot
vier uur in de morgen. En dan de
andere dag met kloppende slapen
en een houten kop de piste weer af.
Gaaf, man.
ROB ONDERWATER
Alles moet tegenwoordig een thema hebben. Met name cafés. In
Amsterdam vind je hier en daar nog wel eens een donkerbruine
kroeg. Kan je in New York vergeten.
't Begon allemaal met Hollywood Planet. Een aan de Ameri
kaanse film gewijd etablissement dat zo aansloeg, dat er over de
hele wereld een keten werd opgezet. Daarmee gaat het momen
teel knap slecht, met die keten. Geen nood. Er kan op Long Is
land - beloerd door dertig papegaaien - nog altijd een hambur
ger worden gegeten in het stinkendwarme Rainforest Café. Dat -
de naam zegt het al - er uitziet als een jungle.
Ook kent New York - het is slechts een greep - een Hard Rock
Café (57e straat - bestel een clubsandwich en je hoeft twee da
gen niet meer te eten), een Harley Davidson Café (56e straat - de
glimmend opgewreven motoren maken tijdens de lunch gebruik
van een zonneklep min of meer noodzakelijk) en begin dit jaar
werd de 'Big Apple' verblijd met een restaurant dat 'Mars 2112'
is geheten.
Het staat op de hoek van Broadway en de 51e straat en er staat
altijd een rij. Dat komt, je stapt niet zo
maar naar binnen. Alvorens je eindelijk
achter je bordje zit, dien je plaats te ne
men in een virtueel ruimteschip, dat je in
vijf of zes kotsmisselijk makende minuten
naar het op Mars staande restaurant
schiet.
En dan durft zo'n ober in astronautenpak
toch nog te zeggen: 'Enjoy your meal'.