42
:hapers: 'We leggen de lat bewust heel hoog'
ui
<-
P
Hé Scheids!
Sport
"lis kan historie Hoogovens niet veranderen
IA
UI
O
14 JANUARI 2000
\coach wil met tennisjeugd over vier jaar oogsten
id is bij de open Australische tenniskampioen
die maandag beginnen, met negen en mis
kien spelers goed vertegenwoordigd. Op het
prnooi in Melbourne echter schittert ons land op
>e/!jte Grand-Slamtoernooi van het jaar door afwe-
'sPjBondscoach Michiel Schapers wil de aansluiting
'efcn. Hij schreef met vrouwenbondscoach Hans
pn beleidsplan dat eind vorig jaar gepresenteerd
jeugd moet gericht gaan trainen en op zo jong
:e leeftijd op de grote internationale toernooien
(ten meten met de buitenlandse jeugd. Schapers
'op samenwerking met de privé-coaches en de
holen. „Het kan niet zo zijn dat we in zo'n klein
iet tot goede compromissen kunnen komen."
staat trof je als
ch het Nederlands
n?
iteerde uiteraard een
le top, die nog steeds
Js land zijn we enorm
rd tot een natie die
veau mee kan doen.
klein land is dat niet
opleiding naar bene
ik minder. Als we on-
_jergeleken met buiten-
igd, Peter Wessels en
een Sluiter uitgezonderd,
:el matig. Dat was een
aan de gang en het
doorgezet. Dan ga je
e oren krabben en af-
lar dat aan zou kun-
is er nu pas een
'leidsplan gepresen-
P'.
i af,
oor bondscoach Stan
evraagd Jong Oranje
'/e|den. Jongens als Ed-
ies, Raemon Sluiter,
seis en John van Lot-
ers die Krajicek, Sie-
Haarhuis moeten
Dat was de hoofd
je eerste twee jaar. Pas
■oró )en twee jaar' s'nc*s
van Franker, ben ik
g t ig. Toen Hans Felius
,1 december 1998 zijn
leidsplan gaan schrij-
n 1 rilden het al in maart
,erl :n. maai' omdat het
ird moest worden
°P,C schillende besturen,
■Iajt ip zich laten wachten,
rtijk zijn we er al mee
De jeugd gaat meer
taal spelen
p nationaal niveau is
1 oktober.
beleidsplan willen we
richting bond hoe wij
ns opleidingstraject
i We moeten heel
goed moet nadenken over de
structuur en heel goed weten
wat je met kinderen van 8 tot
en met 16 doet. We willen een
bepaalde basis creëren. Ik was
het niet eens met hoe er ge
traind werd. De jeugd was al
leen bezig met het slaan vanaf
de baseline. Ik zag weinig all-
roundtennis. Bepaalde slagen
waren slecht ontwikkeld, zoals
de service bij de meisjes en de
volley in het algemeen. Dat is
raar in een land dat juist suc
cesvol wil zijn met service-vol
ley."
„Nu ben ik meer coördine
rend bezig. Ik verzorg de trai
ningen in het Frans Otten stadi
on en heb dus ook contact met
de groep eronder. Ik heb nu het
idee dat ik een helicopterview
heb over het hele gebeuren. De
komende jaren moeten we er
voor zorgen dat in de leeftijd
tussen 16 en 21 jaar het maxi
male eruit wordt gehaald. Dat
er bij de jongeren een basis
komt en dat ze over heel veel
vaardigheden beschikken. Een
heel groot deel van die verant
woordelijkheid ligt ook bij de
privé-coaches."
Je wilt gaan samenwerken met
de tennisscholen. Is dat geen
illusie?
„In de praktijk trainen we al sa
men, dus is het geen illusie.
Hans Felius bijvoorbeeld heeft
veel contact met Hugo Ekker
over Michelle Gerards. Hij zegt
niet: ik heb er niets mee te ma
ken, integendeel. Zij kan in de
toekomst voor een vertegen
woordigend team gaan spelen
en dus is hij geïnteresseerd in
haar ontwikkeling en heeft daar
met Hugo contact over. Ieder
een kan bij ook mij aankloppen
om te vragen wat ik ervan vind.
Ze kunnen het ook niet doen en
dat hoeft ook niet. Daarin zijn
ze vrij. Maar natuurlijk kun je
samenwerken. De meeste pu
pillen hebben een privé-trainer.
Dan moet je regelmatig contact
hebben met die trainer om din
gen op elkaar af te stemmen.
Hij kan zijn pupil niet elke dag
zien en de bondscoach ook
niet. Dus heb je elkaar nodig en
dat gaat in goede harmonie."
Van de grote tennisscholen in
het land heeft alleen Frits Don
jou openlijk het meeste ver
trouwen geschonken.
„Ik denk niet dat je het zo moet
schetsen. De soep wordt met
die vijf scholen niet zo heet ge
geten als hij wordt opgediend.
Ik zie ernaar uit om met hen de
tafel te zitten. Dan kunnen wij
van onze kant aangeven waar
we naar toe willen. Ik wil duide
lijk maken dat het ons niet gaat
om ego's of om het doordruk
ken van bepaalde ideologieën,
maar om een opleidingsplan
waar we hen graag deelgenoot
van laten maken. Daar waar ze
ons kunnen gebruiken, zijn we
er en omgekeerd. Het kan niet
zo zijn dat we in zo'n klein
landje niet tot goede compro
missen kunnen komen."
Het betrekken van privé-coa
ches bij de Davis Cup heeft
nog niet veel succes gehad.
„Maar twee weten toch meer
dan één. Franker wilde het dui
delijk alleen doen en gedurende
het jaar toernooien afreizen om
de spelers te zien. Ik neem tij
dens Daviscup-wedstrijden pri
vé-coaches mee. Als er iemand
mee is en we spreken 's och
tends aan het ontbijt nog eens
die wedstrijd door, dan kan dat
toch alleen maar positief uitge
legd geworden. Toen ik met
mijn pupillen werkte, vroeg ik
ook vaak aan een ander wat die
ervan vond. Als ik het denk zelf
allemaal te weten, maak ik een
fout. Een voetbalcoach heeft
ook een hoop assistenten en
scouts. Die doet het ook niet al
leen."
Wat vind je van de mentale
vaardigheden van de huidige
jeugd?
„Vaak wordt er geroepen dat de
mentaliteit niet deugt, maar je
moet wel weten waar je het
over hebt. Mentaliteit is het ge
heel van voelen en denken. Ie
dereen heeft zijn sterke punten
en als je dat kan aanwijzen ben
je met opleiden bezig. We heb
ben zes stellingen waar we al
tijdens de training mee bezig
zijn. Het gaat om vechtlust,
emotionele stabiliteit, vertrou
wen, inzet en toewijding, lei
derschap en intelligentie. Kin
deren laten we daar zelf over
nadenken. In Nederland zijn
we doorgeslagen dat alles op
intuïtie moet. Dat is wel belang
rijk maar het moet in balans
zijn. Je gaat niet op een baan
staan en zomaar wat doen. Dat
kan ook niet met wiskunde,
voetbal of vioolspelen. Zelfs de
beste moet uren oefenen."
Michiel Schapers:
„We moeten heel
goed moet naden
ken over de struc
tuur en heel goed
weten wat je met
kinderen van 8 tot
en met 16 doet.
archieffoto
anp/paul vreeker
Je hebt het zelf altijd van
werklust en mentaliteit moe
ten hebben.
„Daar ben ik het niet mee eens.
Mensen zeiden altijd tegen me
dat ik een harde werker was. Ik
zeg je dat ik een slimme werker
was. Harde werkers hebben een
slechte naam. Ik deed relatief
korte trainingssessies, maai' wel
intensieve. Twee keer anderhalf
uur per dag op bepaalde dingen
trainen. In mijn speltype was ik
juist geen harde werker. Ik
moest het van fluwelen volley's
hebben. Maar ik vind mezelf
geen goed voorbeeld. Ik kom
uit een andere tijd en deed het
op mijn eigen manier. Eén ding
weet ik wel. Kinderen hebben
structuur nodig. Van vrijheid
blijheid komt niet veel. Al moet
er altijd ruimte blijven voor in
dividuele dingen. Daar moet je
oog voor hebben. We moeten
de uitblinkers goed begeleiden
ook al zijn we daar in Neder
land niet altijd even goed in.
We zorgen graag voor achter
blijvers. Dat hoort ook, maar de
uitblinkers moeten we juist in
het oog houden."
Laat de achterblijvers maar
vallen. Nederland zal bij de
mannen nooit tien spelers in
top honderd hebben. Met een
beetje geluk hebben we er
over vijf of tien jaar drie.
„Maar bij een bredere groep,
die opnieuw is opgeleid, maak
je een grotere kans dat er ie
mand doorschiet. Als je - en nu
citeer ik Martin Simek - uit een
snelrijdend peloton kunt de
marreren ben je echt goed. Als
je demarreert uit een groep no
body's, ben je nog steeds een
nobody."
Je zorgt toch alleen voor ach
terblijvers als je kunt zien dat
het er later wel uit zal komen?
Anders is het zonde van de tijd
en het geld.
„Een aantal jaar geleden kregen
1600 kinderen bondstraining.
Nu nog maar 1100. Het was te
breed opgezet. We zijn strenger
gaan selecteren en bewust de
lat hoger gelegd. In het beleids
plan hebben we aangegeven
wat de prestaties moeten zijn
om door te gaan.
Op dit moment voldoet geen
enkele jeugdspeler aan de ge
stelde voorwaarden.
„Je kunt niet gelijk verlangen
dat aan de voorwaarden vol
daan wordt. Maar volgend jaar
oktober kunnen er al spelers af
vallen bij wie we prestaties mis
sen. Daarbij kun je uitzonderin
gen maken voor iemand die ge
blesseerd is geweest.
De absolute waarheid is er
niet. Aan Haarhuis en mij kon
niemand het zien en toch zijn
we er gekomen. Ik zat wel bij de
beste acht van Nederland, maar
aan mijn vaardigheden kon je
het niet aflezen. Mijn tactische
vaardigheden werden onder
schat.
Alleen naar ranking kijken is
kortzichtig, dan mis je de laat
bloeiers. Je moet de visie heb
ben dat je die niet afschrijft. Er
is een verschil tussen noodza
kelijke en voldoende voorwaar
den voor de top. Noodzakelijke
voorwaarden kun je zien, maar
de voldoende voorwaarden op
jonge leeftijd nog niet.
Mijn hoop is dat we er over
een jaar of vier weer bij zijn.
Uiteindelijk vraagt iedereen om
prestaties want dan maak je pas
echt meetbaar of het nieuwe
beleidsplan werkt. Al het ande
re is gelul."
AUSTRALIAN OPEN
Agassi (VSt/1) - Puerta lAlg). SCHALKEN
Blanco iSpnl, Mantilla (Spa) Zabalcia
I Arg). SIEMERINK - Woodbriiigc \uv Hu-
(Aus) - Tarango (VSO. Novak (Tsjl Hipfl
Oos). qualifier - Gaiidenzi (lui), qualifier -
Philippoussis (Aus/16).
KRAIICEK (9) Santoro (Fr.u Escu.fi- l r.i
(Argl -
(Can) - Tills!rom (Zwe). I
Mova (Spa). C.ambill (VSt) C.ustafssui
(Zwei. Sinanni (Aus) - Squillari (Arg
Woodfordc (Aus) qualifier, qualifier Do
(Slw/14)
tienman (GBr/l I) - Golmard d ra). Schilt!
Ier (Dui)- Marin (CHi), Karbacher (Duil
Stoltenherg (Aus)'- BjArkm.ni (Ave), VVES
SELS - qualifier. Zib (Isj) Puz/i dia)
(Spa)
i) (Zwi
clio (Arg) - qualifier, Mania (Zwi) - Alami
(Mar), Mcligeni (Bral - Behrend (Dui). Ca-
nas (Arg) - Kiefcr (DuIM).
I.apenlti (Ecu/7) Medvedev (Oek), VAN
LOTTUM - Clement (l-'ra), Kroslak (Slw)
Lopez-Moron (Spa). Chang (VSt) - Federer
(Zwi), Draper (VSt) Ferrero (Spa), Tide-
man (Ka) - Martin (Spa), qualifier - El Ay-
naoui (Mar), qualifier-Haas (Dui/10).
Costa (Spa/151 - qualifier qualifier - qiwl.
(WHui - Agenor (Hail, qualifier - koubrk
(Oos), qualifier Safin (Rus), Vacek (Tsj)
Stanoytchev (Bul). Knïppschild (Dui) k;i-
Hingis (Zwi/1) Lucic iKro). Henln (Bell
qualifier. Watanabe (VSt) llabsudovn
(Slw). Talaja (kro i Molik (Aus), lanasugam
(Tha) - Grande (Ita). Srebotmk (Slw I Ne
jedlv (Can). Gavaldon (Mex) qualifier
Mandula (Hon) - Testud (Era/12).
filler '^RaymondI VSt Decbaume BaMeret
to (Ven?. Ccrvanova (Slw) - qualifier. Serna
(Spa) - Drake (Can). McShea (Aus) Vavri
nee (Zwi). Tu (VSt
Villia
.rahan
Martinez (Spa/101 - Kleinova (Tsj
(Roe) - Barabansjikova (WRu).
(Bull - Plischke (Oos). Diaz-Oliv
Mauresmo (Fra/7) - I
Schnyder (Zwi) - Ost
iidot (Fra), Ner
(Zitr
i (VSt). Yi ling-Qiai
(Bel).
Schwartz (Oos), ClijSters (Bel) - Van Hoost
(Bel/14).
Iluber (Dui/15) BOOGERT, Stevenson
leeva (Bul). NOORLANDER .ersi ils|l,
OREMANS - Barna (Dui), l.ce (VSt) Nacuk
(loe), Cochcicux (I ra) - Rittner (Dui), quali-
Tauzial (Era/1) - Nugyova (Slw), qualifier
HOPMANS, qualifier Dowse (Aus), Dumi-
IBus), Dech'v (Era) - Zuluaga (Col), qualifier
- Ilalard (Fra/9).
prior (VSt) - Zvereva (WHu). Ilrdlickova
(VSt)qualifier, PiikowTkHEra)1- Daven
port (VSt/2).
lig is dood. leve de
[ning. Het Hoogovens
bestaat niet
jBl afleveringen is het
■t opgegaan in het Co-
■Tournament, dat gis-
première beleefde,
fct's in a name?' Feite-
piets veranderd. Nog
Jinste. De formule is
het veld is weer
jzet, toernooizaal De
jgaat weer vollopen en
i Zee zal het weer
|en zijn de komende
jker voor de schakers.
tenslotte zee, zand,
l en erwtensoep als
6t is pure verwennerij,
J met andere toer-
binnen- en buiten-
r nog Hoogovens, nu
hakers strijken uit alle
pn neer. Ze komen uit
1 China, uit Den Hei-
Maastricht. De horeca
i in de handen. In ja-
het goed in Wijk aan
dorp bloeit, gonst en
er is zelfs een vleugje
zijn donkere wolken
rïn drijven uit Enge-
jthuisland van Corns,
CPotere staalgigant dan
l*|s. Nu heet het Hoog-
liaaktoernooi Het Co-
s Tournament. Met de
Ivan de wereld kun je
bij voelen. Een naam
pstorie, zonder gebor-
Het product van kille
»e efficiëntie. De reac-
Aiien fusie. Hoe zal het
t Jan in de toekomst? En
|en toekomst. De orga-
peft nog een contract
je afleveringen, maar
rkff maakt ook eigenlijk
jan de historie kunnen
piet meer komen. De
gebeurtenissen, ge-
1 in verschillende ge-
>boeken, de persoon
neringen van deelne-
inden en bezoekers,
•assanten.
ten in alle soorten en
zou het niet zeggen,
«akers zijn non- con-
Jie avonturiers. Wie
RE'elooft moet maar eens
of komen kijken en
PBet exotische bezoe
kers. Vaak zijn ze sjofel. De ge
lukszoekers uit Rusland of de
deelrepublieken komen met
weinig meer naar Wijk aan Zee
dan een verschoten plastic
boodschappentasje met een
schone pyjama en een tanden
borstel. Zie je trouwens ook
heel veel in de toernooizaal,
plastic boodschappentasjes.
Zitten vaak krentenbollen in.
Linnen tasjes, die je cadeau
krijgt bij een paar schoenen,
zijn er ook veel in de wat kil
aandoende sporthal.
Een klein prijzengeld is ge-
.noeg om schakers uit alle wind
streken naar Wijk aan Zee te
trekken. Zoals Rashid Ziatdinov
in 1995, een man uit Tashkent,
Oezbekistan. Prachtige foto bij
een mooi verhaal. Trots pose
rend voor de camera, de dorps
kerk van Wijk aan Zee op de
achtergrond. Hij verdiende met
zijn deelname aan Hoogovens
het forse bedrag van 20.000
som, de Oezbeekse munteen
heid. Het gemiddelde maand
inkomen in zijn land bedroeg
toen 200 som. Hij verbleef bij
vrienden, die hem een bed en
maaltijd schonken.
Ook meneer Postma uit Ca
nada maakte zo'n onuitwisbare
indruk. Eenennegentig was hij
en het Hoogovenstoernooi
vormde een jaarlijks hoogte
punt in zijn bestaan. Postma
had een ellendig leven achter
de rug. Hij had in een Jappen
kamp gezeten, was gemarteld,
was ontkomen op een bizarre
manier en vertelde daarover
met een warme stem. Meneer
Postma is echter verdwenen.
Hij had beloofd 120 te worden,
maar vorig jaar ging het ineens
een stuk slechter met hem. Het
organisatiecomité stuurde hem
nog een kaartje, maar heeft
niets meer van hem vernomen.
Het is niet waarschijnlijk dat
meneer Postma 120 wordt.
Een wandeling door een
duister dorp, samen met twee
grootmeesters van wereldni
veau. Vladimir Kramnik was er
bij, een 22-jarige reus uit Mos
kou, beoogd opvolger van Kas
parov. Wandelde elke dag in
hoog tempo op en neer van ho
tel naar toernooizaal, genoot
van de frisse avondlucht. De
fikse wandeling was zijn com
pensatie voor een dag lang ach-
Jeroen Piket, jaarlijks aanwezig in Wijk aan Zee. archieffoto anp
ter het schaakbord zitten. Pra
ten in een hotel als een Zwitsers
chalet, want die zijn er ook in
Wijk aan Zee.
Schaken, het is jammer dat
het zo'n gecompliceerde sport
is. Gapen naar de borden is het
vervelendste van het toernooi.
De mensen, dat is Hoogovens'
kracht. Een reputatie opge
bouwd in zestig jaar is weg.
Want Corus, het klinkt niet, het
heeft geen traditie, in ieder ge
val geen schaaktraditie. Een ge
broken reputatie is als een ge
broken spiegel. Die wordt nooit
meer heel.
Mooie herinneringen aan de
perszaal, waar de grootmees
ters zich losjes plegen te ver
plaatsen. Behalve Kasparov
dan. Die is altijd gespannen, al
tijd gejaagd, alsof de duivel
hem op de hielen zit. Misschien
is dat ook wel zo. Vorig jaar
kwam de beste schaker aller tij
den toch ook maar een keer op
bezoek in Wijk aan Zee. Hij had
er al zoveel over gehoord en
was benieuwd hoe het was.
De snert - traditie heeft nu
eenmaal ook zijn schaduwzijde
- liet hij aan zich voorbijgaan.
Kasparov eet geen onbekende
groene dingen. Maar verder
werd het een zegetocht. En ook
weer een fascinerende ontmoe
ting. Met een mens van een an
dere planeet, met intelligentie
die niet meer te bevatten is
voor een gewone sterveling.
Zijn persconferentie na zijn tri
omf was van een schoonheid
en sloeg de toehoorders met
stomheid. Kasparov was aan
het woord, over zijn vrouw,
over zijn kind, over de rol van
het schaken in zijn leven. Over
de aard van zijn overwinning.
Hij sprak met de autoriteit van
een generaal die net een groot
se veldtocht winnend heeft af
gesloten. Oh ja, hij zei na afloop
nog wat, in een klein hoekje,
voor slechts een paar mensen:
„Hoogovens", zei hij, „is een
toernooi dat niet meer in deze
tijd past. Te veel wedstrijden, te
weinig rust. Ik denk niet dat ik
hier ooit nog een keer terug
kom."
Toch is hij er nu weer bij.
Waarschijnlijk ook gegrepen
door het virus dat jaarlijks door
het schaakbloed kruipt: Hoog
ovens. Een andere naam doet
daar niets aan af.
<D
Scheidsrechters in het betaald voetbal mogen zich
voortaan ook als ze ouder dan 47 zijn laten uitschel
den. Het gerechtshof in Amsterdam bepaalde donder
dag dat de KNVB geen leeftijdsgrenzen mag hanteren
voor scheidrechters. De voetbalbond moet de arbiters
beoordelen op grond van criteria als conditie en spel
regelkennis.
Wout Schaap uit Noordwijk,
één van de scheidsrechters
die de rechtszaak tegen de
KNVB aanspande:
„Ik vind het volkomen logisch
dat de scheidsrechters die ou
der zijn dan 47 weer mogen
gaan fluiten. De regels die de
voetbalbond hanteert zijn 110
jaar oud. Uilenberg, Kardol en
ik vonden dat het niet kon. Ik
ben blij dat we hebben doorge
zet. Ik wil zeker weer gaan flui
ten. Ik denk dat de KNVB ons
nu gewoon weer in de gelderen
opneemt. Ik heb m'n conditie
op peil gehouden, ik heb twee
of drie keer in de week ge
traind. Het was soms moeilijk
om me daarvoor te motiveren.
Ja, de spelregels ken ik ook
nog."
Pieter Vink uit Noordwijker-
hout, scheidsrechter betaald
voetbal, wiens kansen op pro
motie naar de hoogste groep
kleiner worden indien oudge
dienden aanblijven:
„Misschien dat de doorstro
ming op korte termijn even
stagneert, maar uiteindelijk
komt het de kwaliteit ten goe
de. Dit is voor de scheidsrech
ters een prima zaak. Het fluiten
is niet meer een veredelde
hobby. Het wordt tijd dat de
KNVB het eens serieus gaat ne
men. De uitspraak heeft voor
de KNVB verstrekkende gevol
gen. Ik vind dat de besten in de
top moeten fluiten, onafhanke
lijk van leeftijd, of dat nou
Klaasje, lantje of Pieter Vink is.
Ik denk dat in de scheidsrech-
terij het onderscheid tussen A-
en B-groep komt te vervallen.
Iemand die een paar weken
achtereen aantoont in vorm te
zijn, krijgt straks de topwed
strijden. Zelf hoef ik me over
m'n directe toekomst niet zo
veel zorgen te maken. Ik heb
een dienstverband voor onbe
paalde tijd met de bond. De
KNVB laat jaarlijks de twee
scheidsrechters met de slecht
ste beoordelingen afvallen.
Nee, neem maar van mij aan
dat ik daar niet bij zit."
Jozef de Jong uit Noorden
moest vanwege zijn leeftijd
(50 jaar) stoppen met fluiten
op het hoogste amateurni
veau; hij fluit nu in de lagere
klassen:
„Toen ik de uitspraak hoorde,
heb ik me meteen afgevraagd
of het ook voor amateur-
scheidsrechters zou gelden. Als
dat zo is, wil ik graag weer op
het hoogste niveau fluiten. Ik
heb ook al telefoontjes gekre
gen van mensen die wilden
weten of ik weer terug zou ke
ren in de hoofdklasse. Iemand
van de KNVB vertelde mij dat
de uitspraak niet in het ama
teurvoetbal geldt. Dat lijkt me
gek, want het is toch ook leef
tijdsdiscriminatie. Of ik nog
wel voldoende conditie heb?
Jazeker, ik heb afgelopen zater
dag nog ARC - Willem II geflo
ten.
Wijnand Rijsdam uit Leiden,
ex-scheidsrechter, lid van de
scheidsrechterscommissie:
„Ik denk dat dit ook conse
quenties heeft voor het ama
teurvoetbal. Er zijn een paar
scheidsrechters die volgend
jaar moeten stoppen, onder
meer Breugem uit Schevenin-
gen. Die loopt nu al met pijn in
z'n buik. Ik vraag me af of lozef
de Jong kan terugkeren. De re
gel is dat je niet in je oude
groep terug mag. Zelf moest ik
op m'n 47ste stoppen met flui
ten en ben ik teruggekeerd
naar de afdeling. Ook daar
mocht je niet in de hoogste
groep komen want dan stond
je de doorstroming van jonge
ren in de weg. Ja, het zijn ego
trippers hoor, scheidsrech
ters."
TEKST WILLEM SPIERDUK
FOTO REUTERS