EU krijgt waakhond
voor voedselveiligheid
Bellen met 10%
korting?
es zelf uw 10
4
Buitenland
Vrijlating Pinochet geschenk voor Spanje
Frankrijk reserveert miljarden
voor herstel van natuurschade
David Letterman krijgt
Hillary over de vloer
Turkse regering stelt
doodstraf Öcalan uit
Russen trappen in dezelfde val als vier jaar geleden
:rdag 13 januari 2000
A hervat inspecties in Irak
Een delegatie van het Internationaal Agentschap voor
energie (IAEA) gaat volgende week naar Bagdad om de
ire installaties in Irak te inspecteren. De vier of vijf IAEA-
tnwoordigers gaan na of het land het vermogen bezit
rpens te produceren. Volgens Nizar Hamdoon, de Irakese
vervangend minister van buitenlandse zaken, vloeit de in-
voort uit de overeenkomst die Bagdad in 1972 met het
ir t chap sloot. Zij heeft niets te maken met de controles van
Irak, dat zich naar eigen zeggen van alle wapens voor
/emietiging heeft ontdaan, verbiedt sinds december 1998
ipecteurs de toegang tot het land. De Verenigde Staten en
Brittannië voerden toen vier dagen luchtaanvallen boven
t, omdat de regering in Bagdad weigerde met de VN sa-
*01 werken.
anse politie vindt ETA-autobom
q De Spaanse politie heeft gisteren een auto beladen met
leven gevonden. De auto werd al een tijd gezocht omdat
»ruikt zou zijn bij een mislukte aanslag op 3 januari. De
N b trof de auto gevidd met twintig kilo dynamiet verlaten op
rkeerplaats aan. Op 3 januari verijdelde de politie een
van de Baskische afscheidingsbeweging ETA op een
i van de Guarda Civil dat een lading dynamiet begeleid-
aanslag mislukte doordat het konvooi op het laatste mo
le route wijzigde. De Spaanse autoriteiten hebben inmid-
jf verdachten aangehouden. De politie zocht met man en
girnaar de vermoedelijke bestuurder van de auto en het
S
se extremist Switon veroordeeld
[au De Poolse rechts-extremist Kazimierz Switon is gis-
oor een rechtbank in Oswiecim (Auschwitz) veroordeeld
het aanwakkeren van haat tegen joden. Switon had een
gne gevoerd waarbij hij andere katholieken had opgeroe-
ïisen te plaatsen bij het monument in het voormalige
igingskamp Auschwitz. Het openbaar ministerie was een
gQ oek tegen Switon begonnen nadat inwoners van Oswie-
dden geklaagd over de opruiende pamfletten die hij in
dje verspreidde. Switon had de Polen opgeroepen een
eloze oorlog' te beginnen tegen de 'joods-communisti-
keui ijmetselarij, de ergste vijand van de Poolse staat'. De
legde Switon een boete op van tweehonderd gulden en
jrwaardelijke celstraf van zes maanden.
"Jhtvliegverbod Brussel ingetrokken
lie
3 11
De Belgische minister van verkeer Durant trekt haar
in om vanaf 2003 geen nachtvluchten tussen een en vijf
«er toe te laten op de Brusselse luchthaven Zaventem.
lid van de Franstalige groenen van Ecolo, wilde daar-
pk geluidsoverlast voor omwonenden terugdringen. De
':rs die het zogeheten kernkabinet vormen, besloten gis-
m een werkgroep op te richten. Die moet binnen drie
voorstellen doen waarbij ook de economische en sociale
in van zo'n maatregel en de gevolgen voor de bereik-
id van Zaventem worden bekeken. In de werkgroep zit
rhofstadt. Diens partij, de Vlaamse liberale VLJD, had gro-
ilemen met het ministeriële besluit.
j{; 10's welkom in Brits leger
Het verbod voor homoseksuelen om bij de Britse
in e 'achten werkzaam te zijn, is gisteren opgeheven door de-
3 in ninster Geoff Hoon. Hoon volgt hiermee een oordeel van
51 opese Hof voor de Mensenrechten. Dat bepaalde vorig
het verbod onrechtmatig is. Drie mannen en een
die na een onderzoek door de strijdkrachten wegens
Snoseksualiteit werden ontslagen, waren naar het Euro-
1 gestapt. Vier maanden geleden kregen ze daar in
urg hun gelijk. De Europese rechters oordeelden dat
teit een strikte privé-aangelegenheid is. Ze verwierpen
ment dat homoseksuelen een negatieve invloed zouden
op het functioneren van legeronderdelen.
knemers krijgen auto van baas
>na De 160 werknemers van een Portugese textielfabriek
ia krijgen allemaal een auto van hun baas. Jorge Mario
10, eigenaar van het bedrijf, heeft een bedrag van meer
s miljoen gulden uitgetrokken voor de ongewone nieuw-
tkering.Alle medewerkers, de een meer dan de ander,
11 meegewerkt aan de winst die we hebben behaald", ver-
B Carvalho. Autoverkoper Jorge Mendes kon zijn oren
«loven toen de ondernemer zijn bestelling kwam doen. En
tjaal niet toen de gulle werkgever hem even later per che-
dn aankoop betaalde. Jotge Carvalho treedt met zijn geste
Iföetsporen van zijn vader Manuel, die zijn werknemers in
pn gele fiets schonk.
J ontkent betrokkenheid bij moord
De protestantse paramilitaire groepering LVF ontkent
;en te zijn geweest bij de moord op Richard Jameson, die
Ier zou zijn van de eveneens protestantse paramilitaire
»e Loyalist Volunteer Force maakte dat gisteren bekend in
jrte verklaring. Jameson werd maandag voor zijn huis in
pts Portadown door onbekenden doodgeschoten. Volgens
||ieidsbronnen was hij de plaatselijke leider van de Ulster
teer Force. Zijn familie ontkent dat. De Britse politie wilde
igeren op de verklaring van de LVF. In Noord-Ierland de-
ïculaties de ronde dat de moord een wraakactie was na
:htpartij tussen leden van beide groeperingen, eind vorig
ische rijkswacht dreigt met acties
i De Belgische rijkswacht dreigt met stiptheidsacties en
gen tijdens het Europese voetbalkampioenschap dat deze
in België en Nederland wordt gehouden. Paul van Keer
belangrijkste rijkswachtvakbond NSPV eiste gisteren dui-
eid van de regering over de rechten van de rijkswachters
lieuw op te richten politiekorps. Van Keer liep vooruit op
erhandelingen die de NSPV later deze maand voert met
(ring. Na de zaak-Dutroux kwamen regeringspartijen en
tie in België overeen dat de drie verschillende politie-
n zouden samensmelten. Op lokaal niveau moeten ge-
ipolitie en plaatselijke brigades van de rijkswacht, het na-
politiekorps, samengaan. Daarnaast komt er een nieuw
lal korps waarin de gerechtelijke politie (GP) en de re-
edienst BOB van de rijkswacht opgaan.
Alleen adviserende rol voor Europese organisatie
Een nieuw onafhankelijk Europees voedselveiligheids-
bureau moet het vertrouwen van de burger in het voed
sel herstellen. De Europese Commissie wil dat het bu
reau in 2002 van start gaat. De gevolgen van crises zoals
de 'gekke-koeien-ziekte', de dioxinebesmetting van
voedsel en rioolwater in veevoer, kunnen dan tot een
minimum beperkt blijven.
perking voor het voedselbu-
reau. Volgens verantwoordelijk
Europees Commissaris Byrne
van volksgezondheid hoeft er
aan de slagkracht van de nieu
we Autoriteit niet getwijfeld te
worden.
De Commissie heeft sinds
haar aantreden afgelopen zo
mer verbetering van voedselvei
ligheid absolute voorrang gege
ven. Het voedselbureau wordt
BRUSSEL MARC PEEPERKORN
CORRESPONDENT
De Europese Voedselautoriteit,
zoals het bureau officieel moet
gaan heten, krijgt alleen een ad
viserende rol. Het afkondigen
van maatregelen blijft het voor
recht van de Commissie als da
gelijks bestuur van de Europese
Unie. Europarlementariërs rea
geren teleurgesteld op deze be-
verantwoordelijk voor de we
tenschappelijke analyses en ad
viezen over alle etenswaren.
Van 'boerderij tot bord' en van
'fabriek tot vork' moeten kwali
teit en veiligheid van de pro
ducten gegarandeerd zijn. Dat
betekent scherper toezicht en
strengere regels voor de pro
ductie, verwerking, opslag en
verkoop van voeding en drank.
De bestaande wetenschappelij
ke EU-comités worden in het
nieuwe bureau ondergebracht.
De Autoriteit krijgt ook de
verantwoordelijkheid voor het
permanent verzamelen van in
formatie over voedingswaren
en moet bij gevaar de EU-lid-
staten alarmeren. „De Voedsel
autoriteit wordt het centrale
MADRID KERNAN TURNER
Als Groot-Brittannië besluit om
de Chileense oud-dictator Au-
gusto Pinochet om gezond
heidsredenen vrij te laten, zou
dat zeer welkom nieuws zijn
voor de Spaanse regering. Die
zit al sinds de arrestatie vijftien
maanden geleden van Pinochet
diplomatiek op hete kolen.
Het eind van het getouwtrek
om Pinochet zal premier Jose
Maria Aznar tot tevredenheid
stemmen, want dan is de oppo
sitie een belangrijk item kwijt
geraakt met de parlementsver
kiezingen van maart in het
vooruitzicht. Keer op keer moet
de centrumrechtse Aznar zich
verdedigen tegen kritiek van de
socialistische oppositie die hem
hij verwijt dat hij Pinochet lie
ver niet in Spanje wil laten be
rechten.
De Britse minister van binnen
landse zaken Jack Straw maakte
dinsdag bekend dat uit een on
afhankelijk medisch onderzoek
is gebleken dat de gezondheid
van de 84-jarige Pinochet te
slecht is om hem terecht te la
ten staan. Straw neigt ernaar Pi
nochet naar diens land te laten
terugkeren, ondanks een uitle
veringsprocedure die de Spaan
se réchter Baltasar Garzon is
begonnen.
Garzon heeft Pinochet in staat
van beschuldiging gesteld we
gens genocide, terrorisme en
marteling van politieke tegen
standers, onder wie Spaanse
staatsburgers. In totaal zijn
3.197 mensen vermoord of ver
mist geraakt nadat ze waren
ontvoerd door de veiligheids
troepen onder Pinochets dicta-
Egon Krenz gaat
vandaag de cel in
KALSRUHE DPA-AFP
Voormalig DDR-staatshoofd
Egon Krenz begint vandaag aan
zijn gevangenisstraf van zesen
eenhalf jaar wegens doodslag.
Het Duitse gerechtshof heeft
gisteren het hoger beroep van
Krenz afgewezen. Het gerecht
oordeelde dat de veroordeling
van Krenz niet in strijd is met
de wet die het met terugwer
kende kracht toepassen van
Duitse wetgeving op de voor
malige DDR verbiedt.
Krenz kreeg meer slechte be
richten. Gisteren werd bekend
dat de burgemeester van Ber
lijn, Diepgen, een gratieverzoek
voor Krenz heeft afgewezen.
Krenz werd in november vo
rig jaar veroordeeld, omdat hij
opdracht gaf tot schieten op
vluchtlingen die de zwaarbe
waakte Oost-Duitse grens over
probeerden te vluchten.
tuur (1973-1990). Aznars rege
ring heeft nooit ingestemd met
Pinochets arrestatie en uitwij
zing, maar heeft zich er ook
nooit tegen verzet. Aznar werd
wel overladen met kritiek door
Pinochet-aanhangers in Chili
en door de regeringen van Chili
en Argentinië. Een oncomforta
bele positie voor de leider van
een land dat de afgelopen jaren
grote economische belangen
heeft opgebouwd in Zuid-Ame-
rika. Garzon heeft ook 98 voor
malige legerofficieren in Argen
tinië in staat van beschuldiging
gesteld wegens genocide, terro
risme en marteling ten tijde van
de Argentijnse dictatuur van
1976-1983. Chili en Argentinië
beschuldigden Spanje ervan
dat het zich opstelde alsof het
nog steeds een koloniale macht
was. En wat geeft Spanje het
recht te oordelen over andere
dictaturen, terwijl het thuis de
Familieleden van mensen die onder het Pinochet-bewind verdwenen zijn, demonstreerden gisteren voor het
presidentiële paleis in de Chileense hoofdstad Santiago. foto reuters antonio guevara
PARUS-BRUSSEL DPA-ANP
Na de hevige stormen en olie
vervuiling langs de westkust
heeft de Franse regering giste
ren besloten miljarden opzij te
leggen voor het herstel van de
schade. Premier Lionel Jospin
heeft gisteren ook een confe
rentie aangekondigd over het
opstellen van strenge regels
voor het internationale zee
transport. De bijeenkomst is in
februari in Nantes.
Parijs trekt 1,3 miljard gulden
uit voor herstel van de directe
schade en vier miljard gulden
voor goedkope leningen aan
getroffenen. Het begin van het
herstel van omvergewaaide
bossen kost minstens een half
miljard gulden. Op lange ter
mijn voorziet de regering twee
miljard aan uitgaven om over
tien jaar de bossen weer enigs
zins op peil te brengen.
De verwoestingen die de stor
men in de kerstvakantie in
Frankrijk aanrichtten, kosten
het land in totaal naar schatting
25 miljard gulden. Circa negen
tig mensen zijn om het leven
gekomen.
Tegelijkertijd voltrok zich een
milieuramp aan de westkust.
De Maltese tanker Erika verging
en verloor 11.000 ton olie die
vijfhonderd kilometer kust
heeft besmeurd. In het gezon
ken wrak van de Erika zit nog
ongeveer 20.000 ton olie.
meldpunt voor alle informatie
over voedselveiligheid", voor
spelde Byme gisteren tijdens de
presentatie van zijn plannen.
Tot eind april kunnen betrok
ken instanties reageren op de
voorstellen. In september volgt
dan een definitief plan waarbij
er ook duidelijkheid komt over
de kosten.
Naast de oprichting van het
bureau, haalt de Commissie de
stofkam door de bestaande EU-
wetgeving omtrent voedselvei
ligheid. Ruim tachtig voorstel
len moeten de regels effectiever
en duidelijker maken. Het gaat
om zaken als etikettering, eisen
voor nieuwe (genetisch gema
nipuleerde) etenswaren en de
samenstelling van veevoer.
oude gezagsdragers ongemoeid
liet na de dood van dictator
Franco in 1975? Spaanse histo
rici stellen daarentegen dat er
grote verschillen zijn tussen het
regime in Chili en dat in Span
je. Allereerst kan Franco zelf
niet worden vervolgd omdat hij
dood is. Daarnaast zijn de
wreedheden van Pinochet een
zijdig, terwijl Franco's tegen
standers ook wreedheden be-
orasje* Een Bosnische legertank rolt over een rij geweren heen. De
geweren werden gisteren vernietigd in het kader van de demilitari
sering van het Bosnische district Brcko. In totaal werden ruim 2000
wapens vernietigd. foto era elvis barukcic
NEW YORK Rtr
Het kostte wat moeite, maar na
een maand aandringen kreeg
talk-showpresentator David
Letterman het toch voor elkaar.
Gisteravond kwam Hillary Clin
ton op bezoek. Geheel in stijl
begon Letterman het gesprek
met wat grappen en grollen. Hij
liet zich ontvallen dat hij wel
een beetje nerveus was, on
danks het feit dat hij in het ver
leden al heel wat grootheden
over de vloer heeft gehad. Hij
vervolgde met „Vertel eens wat
over jezelf." Maar Hillary beet
ook van zich af. Letterman ging
in op de verhuizing van de First
Lady naar de staat New York,
waar ze in de race is voor een
senaatszetel. „Elk gek die langs
jouw huis rijdt gaat nu toete
ren." Hillary had haar ant
woord klaarliggen: „Was jij dat?
Toch kreeg ze ook de kans
een paar serieuze dingen te
zeggen. Op de vraag waarom ze
naar New York is verhuisd, zei
ze: „New York heeft altijd men
sen uit de hele wereld getrok
ken. Dat maakt het zo'n mooie
plek om te wonen." Letterman
testte vervolgens Hillary's ken
nis over New York. Van de tien
vragen had ze de helft goed.
Ook ging ze in op de kwestie-
Elian, de Cubaanse jongen die
nu middelpunt is van een pro-
pagandastrijd tussen de VS en
Cuba. Ze hield zich echter op
de vlakte toen haar gevraagd
werd wat er met de jongen
moet gebeuren. Ze zei dat Elian
niet voor niets naar de VS is ge
komen, maar dat ook rekening
gehouden moet worden met
zijn vader, die in Cuba is geble
ven. Letterman besloot Hillary
niet met lege handen naar huis
te sturen. Ze kreeg een maai-
machine mee waarmee ze het
gazon kan verzorgen van haar
nieuwe onderkomen.
ANKARA AFP-Rtr
De Turkse regeringspartijen
hebben gisteren besloten de
doodstraf voor Abdullah öcal-
lan, de leider van de Koerdische
Arbeiderspartij PKK, voorlopig
niet ten uitvoer te laten bren
gen. Ze willen wachten op een
uitspraak die het Europese Hof
voor de Rechten van de Mens
in de zaak moet doen, zo maak
te premier Ecevit bekend. Het
overleg tussen de coalitiepartij
en duurde zeven uur.
Het besluit betekent dat het
parlement zich voorlopig niet
zal uitspreken over de dood
straf. Ecevit maakte wel duide
lijk dat uitstel nog geen afstel
betekent. Het Turkse parlement
moet uiteindelijk beslissen of
de separatistische voorman
wordt geëxecuteerd, waarna de
president dit besluit met zijn
handtekening moet bekrachti
gen.
Het in Straatsburg gevestigde
mensenrechtenhof heeft Anka
ra gevraagd de doodstraf niet
uit te voeren totdat het uit
spraak heeft gedaan over het
beroep dat de Koerdische leider
daar heeft ingediend. Deze uit
spraak kan achttien maanden
op zich laten wachten. Zowel
de Europese Unie als de 41 lid
staten tellende Raad van Euro
pa heeft Turkije in duidelijke
taal te verstaan gegeven zij niet
accepteren dat öcalan wordt
De PKK-leider werd in 1999
ter dood veroordeeld wegens
verraad van de Turkse staat en
het leiden van gewapend verzet
voor Koerdische zelfbeschik
king. In die strijd zouden in vijf
tien jaar zeker 30.000 mensen
zijn omgekomen. Ecevit heeft
eerder verklaard persoonlijk te
genstander te zijn van de dood
straf. Hij vreest ook dat de dood
van de PPK-leider een streep
zet door eventuele toetreding
van Turkije tot de EU.
MOSKOU HANS HOOCENDUK
Met VoordeelNummers Nederland belt u uw 10 favoriete telefoonnummers binnen
Nederland voortaan met 10% korting (max. 1 mobiel nummer).
Bel gratis 0800-0429 en volg de simpele instructies. De eenmalige administratie
kosten (f 10,-) worden op uw telefoonnota in rekening gebracht.
U hebt al 3 voordeelnummers? Dan kunt u ze nu gratis uitbreiden naar 10.
U betaalt dus niet opnieuw de eenmalige administratiekosten.
CORRESPONDENT
Met vliegend vaandel wilde Vladimir
Poetin, de nieuwe sterke man in Rus
land, Tsjetsjenië binnentrekken om de
zege op de rebellen te bekrachtigen en
zo zijn overwinning bij de presidents
verkiezingen van 26 maart te garande
ren. Maar nu blaast een ijskoude Kau-
kasische bergwind hem in het gezicht.
De Russische militaire campagne is
vastgelopen. Nadat de rebellen een
aantal succesvolle tegenaanvallen heb
ben uitgevoerd waarbij de Russen zwa
re verliezen leden, moeten de Russi
sche generaals hun strategie herzien
willen ze een vernederende nederlaag
als in 1996 vermijden.
Ruim drie en een halve maand moesten
de Tsjetsjeense vechters wijken voor de
Russische overmacht, maar nu zijn ze
teruggekeerd naar hun oude, favoriete
tactiek: snelle aanvallen op door de Rus
sen 'bevrijde' steden. En de enigen voor
wie dit als een verrassing komt, lijken de
Russische generaals te zijn. „De over
winning staat voor de deur", klonk het
nadat de Russen in december het tradi
tioneel niet al te anti-Russische vlakke
noorden van Tsjetsjenië hadden bezet.
Een vergissing, want de zege is nog heel
ver weg. De kolossale troepenmacht van
zo'n 140.000 man van defensie en bin
nenlandse zaken kan bepaalde gebieden
wel bezetten, maar niet beheersen. Al
weken geleden meldden Tsjetsjeense
vechters dat ze zich 's nachts probleem
loos langs en door de Russische stellin
gen kónden bewegen, omdat hun tegen
standers veel te bang waren hun gepant
serde voertuigen te verlaten. De Russi
sche opperbevelhebber in het gebied,
generaal Kazantsjev, is daar nu ook ach
ter. Hij kondigde na de overvallen van
de Tsjetsjenen aan dat er fouten waren
gemaakt. De 'bevrijde' steden waren
niet nauwkeurig genoeg gezuiverd.
Voortaan zullen alle mannelijke Tsjetsje
nen tussen de tien en zestig jaar worden
aangehouden en zorgvuldig worden ge
controleerd, aldus de generaal.
De nieuwe repressiemaatregelen zullen
Kazantsjev en zijn soldaten weinig hel
pen. Door hun meedogenloze optreden
tegen de burgerbevolking hebben ze van
de meeste Tsjetsjenen potentiële guerril
lastrijders gemaakt. Russische analisten
zijn het er over eens dat de Russen de
Tsjetsjenen wel kunnen verdrijven uit de
posities die ze tijdens hun verrassings
aanvallen innemen, maar dat die zich
daarna in de bergen hergroeperen om
elders opnieuw in actie te komen. Het
beste is een consolidatie in de bezette
gebieden en in het voorjaar een nieuw
offensief richting bergen, menen ze.
„Acties in de bergen op dit moment zijn
pure zelfmoord", stelt een analist.
Maar stopzetting van de operaties zou
niet alleen betekenen dat de Russen toe
geven dat ze de Tsjetsjenen niet kunnen
verslaan, maar ook dat de troepen de
komende maanden bloot staan aan gu
errilla-acties. Sommige deskundigen
voorspellen zelfs dat het slechts een
kwestie van weken is voordat de Tsje
tsjeense vechters, wier moreel door de
recente successen duidelijk is gestegen,
zullen toeslaan op Russisch gebied.
Op de door de staat gecontroleerde tv-
zenders zal daar weinig van te zien zijn.
De generaals zullen alles doen om de
kansen voor hun favoriet Poetin om op
26 maart definitief zijn intrek in het
Kremlin te nemen, niet te schaden. En
dus zullen ze de officiële verliescijfers
laag houden en alleen beelden vrijgeven
van lachende soldaten, schietende tanks
en aanvallende vliegtuigen en helikop
ters.
Maar in de Russische media is een om
slag te bespeuren. Steeds vaker komen
in de kranten soldaten aan het woord
die over rampzalige verliezen spreken.
In een krant klaagde de commandant
van een elite-eenheid dat zijn man
schappen als simpele infanteristen in de
loopgraven moesten vechten in plaats
van de commandotaken uit te voeren
waarvoor ze zijn opgeleid. Het probleem
is namelijk dat de Russische generaals
geen behoorlijk geschoolde infanterie
hebben. Ondanks jaren gepraat over
hervormingen, is het leger nog altijd een
log apparaat waarvan slecht opgeleide
dienstplichtigen met verouderde wa
pens de basis vormen. Bijna negentig
procent van de soldaten in Tsjetsjenië
zijn dienstplichtigen. Slechts enkele dui
zenden worden beschouwd als inzet
baar bij gevechtsacties. De Russische ge
neraals zetten ook in op zogenaamde
'kontraktniki', veteranen uit de strijd in
Tsjetsjenië en uit de oorlog in Afghanis
tan, die voor geld vechten in de Kauka-
sus. Maar hun gevechtswaarde blijkt ook
niet al te groot en ze zijn regelmatig be
trokken bij moord- en plunderpartijen.
Verder was het een grote fout van de
Russische legerleiding om recentelijk, na
drie maanden frontdienst, een groot
deel van het kader in Tsjetsjenië uit te
wisselen. De onervaren nieuwkomers
worden nu geconfronteerd met hoogge-
motiveerde Tsjetsjeense rebellen. Poetin
is er ongetwijfeld van op de hoogte,
maar hij praat slechts over de wederge
boorte van Rusland als sterke militaire
macht. Hij moet het nu immers hebben
van successen op het slagveld en niet
van onrust binnen de troepen. Maar met
elke gedode Russische soldaat slinken
de kansen dat Poetin met slaande trom
Grozny binnen kan trekken.
