Nederland driemaal
voor Hof van Justitie
CDU
em
Liechtensteinse stichtingen wassen witter
Wijdenbosch zet Bouterse onder druk
Ce
Buitenland
Paniek in Roemenië over
voorspelling aardbeving
Tsjetsjenen
willen praten
met Russen
CDU-leider wil alles van
partijboekhouding weten
mitten im Leben.
WOENSDAG 12 JANUARI 2000
Tsjechische gevangenen in opstand
VII 1111!
H<
praag Duizenden Tsjechische gevangenen zijn in opstand ge
komen tegen de slechte omstandigheden waaronder ze opge
sloten zitten. De gevangenen staken matrassen in brand uit
protest tegen de wijze waarop ze behandeld worden. Duizen
den gevangen zijn daarnaast in hongerstaking gegaan. Het pro
test begon maandag in de gevangenis van Vinarice, 35 kilometer
ten noorden van Praag. Enkele honderden gevangenen daar
gingen in hongerstaking uit protest tegen een per 1 januari van
kracht geworden wet die een verscherping van de regels in ge
vangenissen inhoudt. Daarnaast klaagden ze ook over de kwali
tatief en kwantitatief slechte voedselvoorziening en over het feit
dat de Tsjechische gevangenissen zwaar overbevolkt zijn. De
opstand sloeg over naar andere gevangenissen.
foto epa OTTO ballon mierny
Type Zwitsers toestel vaker neergestort
zürich Het maandag verongelukte vliegtuig van de Zwitserse
luchtvaartmaatschappij Crossair was van het type Saab-340, die
de afgelopen paar jaar al twee maal eerder is neergestort. Dit
zegt een woordvoerder van Crossair. In 1994 stortte een Saab-
340 van de Nederlandse luchtvaartmaatschappij KLM neer kort
voor de landing die werd ingezet na problemen tijdens de vanaf
St; Schiphol begonnen vlucht. Daarbij kwamen drie mensen om
nrzi het leven. Een andere Saab-340 stortte in 1998 neer, vlak na de
start vanuit Taiwan. Het toestel viel toen in zee en is niet gebor-
e g< gen. In Nederland wordt met dit type toestel niet meer gevlo
den.
b DDR-jeugdfeest verhit gemoederen
erlunIn Duitsland is een nieuwe discussie over de typisch
*)ost-Duitse jeugdwijding ontbrand. De 'inzegening voor god-
lelozen', de communistische tegenhanger van confirmatie en
ormsel, is christen-democraten en kerken een doorn in het
og. De jeugdwijding werd midden jaren vijftig in de voormali-
e DDR voor 14-jarigen in het leven geroepen. De communisti-
:he machthebbers van het ontkerkelijkte land wilden een al-
irnatief voor de plechtige inwijdingen door de kerken. Ook nu
de 'inzegening' nog steeds populair. Zo'n veertig procent van
"linf e jongeren neemt nog steeds deel aan de vroeger verplichte
ugdwijding. Christen-democratische politici pleiten voor een
genhanger, uit vrees het contact met de niet-religieuze bevol-
ng helemaal te verliezen.
[)utroux-compaan' Nihoul vrijgelaten
ussel Michel Nihoul, die lang verdacht is van een belangrijke
I in de affaire-Dutroux, is gisteren opnieuw voorwaardelijk
jgelaten uit een Brusselse gevangenis. De Belgische justitie
eft besloten dat er geen reden is hem langer vast te houden,
rige maand kwam hij al op vrije voeten nadat hij een straf
or fraude en oplichting had uitgezeten, maar hij belandde
nieuw achter de tralies omdat hij zich niet aan de reclasse-
gsafspraken had gehouden. Dat gebeurde na tussenkomst
l i minister Verwilghen van justitie. Velen in België menen nog
eds dat de Brusselse zakenman Nihoul de spil was in een
iotscheeps pedofilienetwerk, waarbij ook Dutroux betrokken
zijn geweest. Bewijzen daarvoor zijn echter nooit gevonden,
ïoul beweert zelf dat hij Dutroux alleen kent omdat die wel
is zijn auto heeft gerepareerd.
nel tiirac juridisch onschendbaar
gilles De Franse president Chirac heeft recht op presiden-
onschendbaarheid. Hij mag dus niet worden verhoord of
geklaagd in het banenschandaal rond het stadhuis van Pa-
waar hij bij betrokken zou zijn geweest. Een Frans hof van
iep heeft dat gisteren bepaald. Het hof noemde het echter
mogelijk dat Chirac alsnog vervolgd zal worden zodra hij
»ident-af is. Tussen 1988 en 1993, toen Chirac burgemeester
Parijs was, zouden er mensen op de loonlijst van het stad-
hebben gestaan die feitelijk alleen werk voor de RPR, de
ij van Chirac, zouden hebben verricht. Er loopt momenteel
justitieel onderzoek naar het schandaal. Chirac was acht-
jaar burgemeester van Parijs. In 1995 volgde hij Mitterrand
Is president. Zijn eerste ambtstermijn loopt af in 2002.
1982
ibiö
1.19
14
3051
ot
nnestie in Algerije voor FIS-leger
Rs_t Strijders van de gewapende tak van de Algerijnse poli-
partij Islamitisch Heilsfront (FIS) hebben amnestie gekre-
Dit heeft de Algerijnse president Bouteflika gisteren be-
ïgemaakt. Het Islamitische Heilsleger (AIS) staakte in okto-
■997 voorlopig de gewapende strijd en in juni 1999 defini-
pouteflika's regering heeft wekenlang met gezanten van de
Iging onderhandeld. De AIS wordt nu ontbonden. Leden
a keren terug in de Algerijnse samenleving en helpen de vij-
Jn van Algerije en van de islam te ontmaskeren, aldus de re-
Ig. Met die vijanden bedoelt Algiers extremistische groepen
p vvapens nog niet hebben neergelegd.
stapt in 'taxi' vol overvallers
Een jonge Brit heeft zondag in Nairobi, de hoofdstad
inya, een wagen met drie gewapende overvallers ten on-
aangezien voor een taxi. Hij stapte nietsvermoedend in
ikele minuten later verwikkeld te zijn in een wilde achter
in door de politie. De Brit werd ingerekend. De agenten
den aanvankelijk weinig van zijn verhaal, maar na enige
sie kon hij toch vertrekken. ,,Het was gewoon weer zo'n
Engelsman", zei een woordvoerder van de politie. De
tilers hadden de betrokken wagen gestolen, een vergrijp
Kenya kan worden bestraft met dood door de strop.
n Uiteftd plunderaars onderzocht
nebloer s* Justitie in Venezuela zal een onderzoek instellen naar
benodii ^8'ngen dat het leger tijdens de overstromingsramp
n december zestig verdachten van plundering heeft
sschoten. Dat deelde zij gisteren mee. De Venezolaanse
sman voor bescherming van burgers tegen willekeur
autoriteiten sprak over moorden. Volgens Roger Cede-
urde dat in de periode van 25 tot 30 december in de
it Vargas ten noorden van Caracas. Vargas werd het
te getroffen door de overstromingen en modderlawines
"ilg van aanhoudende zware regenval. Bij de ramp kwa-
isen de 15.000 en 50.000 mensen om.
;res verhoogt druk in zaak-Elian
IQüi Amerikaanse volksvertegenwoordigers in het Con-
>ben de druk op minister Reno van justitie verhoogd om
lanse bootvluchteling Elian Gonzalez voorlopig niet te-
turen naar zijn vaderland. Ze willen pas dat ze in actie
s alle juridische wegen zijn bewandeld. De Congresle
de! democraten als republikeinen - deden hun verzoek
1 in een brief aan de minister. Een besluit om de zes-jari-
vroegtijdig terug te sturen zou een ernstige fout zijn,
ww zonnet :sc^riivers- De Amerikaanse Immigratiedienst bepaalde
■eek dat Elian terug naar Cuba moet gaan.
;076) 564
Brussel scheutig met 'rode kaarten
Nederland wordt voor drie gevallen door de Europese
Commissie voor het Hof van Justitie gesleept wegens het
negeren van regels in de Europese Unie. Voor een vierde
geval krijgt het kabinet een laatste waarschuwing. Ne
derland verkeerde gisteren in het gezelschap van elf an
dere lidstaten die over 24 zaken door de Commissie ge
kapitteld werden.
kiest tevoren eieren voor zijn
geld en past de nationale wet
geving aan, conform de EU
voorschrijft." Eind vorig jaar
waren er 2.029 zaken in behan
deling bij het Hof in Luxem
burg. Frankrijk was met 274 za
ken de grootste overtreder van
de EU-regels. Nederland stond
met 96 zaken op de twaalfde
plaats.
De drie Hof-procedures die
Nederland er gisteren bij kreeg,
betreffen het niet naleven van
brussel marc peeperkorn
correspondent
De Commissie - het dagelijks
bestuur van de EU - was rond
uit scheutig met het uitdelen
van 'rode' en 'gele' kaarten in
haar eerste vergaderweek dit
nieuwe jaar. Volgens een Com
missiewoordvoerder zijn de ge
rechtelijke stappen bijzonder
effectief. ,,In ruim negentig pro
cent van de gevallen is een von
nis niet eens nodig. De lidstaat
de zwemwaterrichtlijn (onvol
doende goede metingen), de re
gels voor de bescherming van
persoonsgegevens bij elektroni
sche handel en het erkennen
van het diploma bedrijfsarts in
andere EU-landen. De 'gele
kaart' (laatste waarschuwing
voor de Commissie naar Hof
stapt) geldt voor het niet accep
teren van andere buitenlandse
artsendiploma's.
Naast Nederland werden nog
elf EU-landen op het matje ge
roepen. Alleen Denemarken,
Finland en Griekenland bleven
buiten schot. De Denen en Fin
nen bevestigen hiermee hun
'braafste leden'-status. Tegen
hen liepen eind vorig jaar 53
respectievelijk 64 Hof-zaken,
ruwweg eenvijfde van de Fran
se score. Tweede grootste over
treder waren Italië (202 zaken),
gevolgd door Griekenland (175)
Duitsland (168) en België (163)
Dat laatste land heeft onlangs
een speciale regeringscommis
saris aangesteld om de achter
stand in het voldoen aan de
EU-regels weg te werken.
Als een lidstaat uiteindelijk
veroordeeld wordt, kan dat tot
een boete leiden. De meeste
overtredingen betreffen de wet
ten voor de vrije handel in de
EU. Daarnaast negeren de lid
staten veelvuldig de milieu- en
landbouwregels. Zo hangt Ne
derland alweer een nieuwe zaak
boven het hoofd omdat het nog
immer niet voldoet aan de ni
traatrichtlijn. Het kabinet slaagt
er niet in het aantal varkens in
afdoende mate te verminderen.
boekarest efe
Nauwelijks bekomen van de
millenniumwisseling maken
veel Roemenen zich al weer
op voor een 'nieuwe' ramp
van buitengewone proporties.
Een omstreden Roemeens-
Amerikaanse onderzoeker,
Vergil Hancu, heeft voorspeld
dat Roemenië op 15 januari
door een reusachtige aardbe
ving getroffen wordt. Veel
Roemenen vrezen het ergste.
Hancu heeft een aardbeving
met een kracht tussen zeven
en acht op de schaal van Rich
ter voorspeld. De in het Cali-
fornische Long Beach werkza
me onderzoeker meent een
manier te hebben om aardbe
vingen te zien aankomen. Die
manier is niet wetenschappe
lijk bewezen. Professor Mar-
mureanu van het Roemeense
geologische instituut verzekert
zijn landgenoten dat het larie
koek is. Maar heel het land
discussieert inmiddels over
Hancu en over de vraag of het
niet beter is voor alle zeker
heid voorzorgsmaatregelen te
nemen.
Talrijke Roemenen hebben
daarom gepakte koffers in de
hal staan, water- en voedsel-
voorraadjes aangelegd en bat
terijen ingeslagen voor zak
lantaarns en radio's. Roeme
nen die er de kans toe heb
ben, vertrekken uit Boekarest
naar het platteland of naar de
laagbouw van garages die als
onderkomen zijn ingericht.
Het ministerie van publieke
werken heeft recent 110 grote
gebouwen in Boekarest enigs
zins versterkt en van rode
merktekens voorzien omdat
ze als instortingsgevaarlijk gel
den. Deze maatregelen heb
ben de bevolking alleen maar
ongeruster gemaakt.
Roemenië kent zo'n duizend
kleine ongevaarlijke aardbe
vingen per jaar. De laatste
grote beving was in maart
1977. Die kostte aan tweehon
derd mensen het leven en er
vielen 15.000 gewonden.
MOSKOU-MOZDOK DPA-Rtr
De moslimrebellen in de op
standige Kaukasische republiek
Tsjetsjenië willen met hun
nieuwe tactiek van verrassings
aanvallen de druk op de Russi
sche troepen opvoeren en ze
daarmee dwingen tot politiek
overleg. Dat heeft een woord
voerder van de Tsjetsjeense
president Maschadov gisteren
verklaard. Moskou heeft al bij
herhaling laten weten niet met
separatisten aan één tafel te
willen zitten.
De waarnemend president
van Rusland, Poetin, zei in
Moskou na afloop van een bij
eenkomst van de Russische vei
ligheidsraad dat de militaire
operatie in Tsjetsjenië 'in een
ongewijzigd tempo' zal door
gaan. De secretaris van de raad,
Sergei Ivanov, riep op tot een
grootschaliger herstel van de
orde in de reeds door Moskou
gecontroleerde gebieden van
Tsjetsjenië. ,,De bevolking moet
inzien dat deze orde voor altijd
en eeuwig is."
De rebellen zouden zich gis
teren na een aantal verrassings
aanvallen hebben teruggetrok
ken uit de steden Sjali en Ar-
goen, nabij Grozny. De Russi
sche soldaten en de moslimop
standelingen hebben er bloedi
ge gevechten geleverd waar
door delen van de centra in bei
de oorden met de grond gelijk
werden gemaakt. Volgens Rus
sische bronnen vielen er de af
gelopen dagen zeker tweehon
derd doden onder de rebellen.
Bevelhebber Kazantsev ver
klaarde dat het leger de tactiek
zal bijstellen. Kazantsev sprak
nadat Moskou de zwaarste ver
liezen op één dag had toegege
ven: 26 doden op zondag.
v-
Een jongetje in een vluchtelingenkamp in de Tsjetsjeense buurrepubliek Ingoesjetië helpt zijn ouders brandhout te verzamelen. De Tsjetsjenen riepen de Russen gisteren op tot politiek
overleg. foto epa sergey supinsky
geneve bob kroon
correspondent
Het Vorstendom Liechtenstein
is met zijn 31.000 inwoners één
van de rijkste ministaatjes ter
wereld. Dat is niet zozeer te
danken aan de traditionele ex
port van kunstgebitten en elek
tronische producten, maar aan
de stroom van hyperrijke toe
risten die daar terecht kunnen
met hun vluchtkapitalen. Mil
jarden dollars aan zwart geld
worden in het paradijs van
vorst Hans Adam sinds jaar en
dag liefderijk ondergebracht in
anonieme 'stichtingen'. Die
worden beheerd door discrete
advocaten, die soms zelf de wa
re identiteit van hun cliënten
niet kennen.
Dat Brussel zich zorgen maakt
over deze Liechtensteinse
geldfuik, is begrijpelijk. Maar
ook Zwitserland, lang gezien als
's werelds favoriete vergaarbak
voor zwart geld, staat hierover
de laatste maanden op gespan
nen voet met het buurstaatje.
Sinds de schandalen over sla
pende joodse rekeningen is het
Zwitserse bankwezen tot meer
openheid gedwongen - onder
andere door de verplichting
'verdachte' rekeningen aan te
melden bij de overheid.
De Zwitserse minister van jusi-
titie Metzier heeft haar Liecht
ensteinse collega Frommelt
toegezegd 'behulpzaam te zijn
om een en ander op te helde
ren'. De BND, de Duitse inlich
tingendienst, onthulde name
lijk onlangs in het Hamburgse
weekblad Der Spiegel over
grootschalig witwassen van
zwart geld in Liechtenstein,
'met medeweten van de politie
ke, justitiële, economische en
politieautoriteiten'. Maar met
het doorlichteh van de Liecht
ensteinse 'stichtingen' wordt
weinig haast gemaakt. In tegen
stelling tot Zwitserland weigert
Liechtenstein nog steeds ieder
verzoek van buitenlandse rege
ringen om 'rechtshulp' bij ver
dachte financiële transacties.
Een missie uit Brussel onder
leiding van de toenmalige euro
commissaris Mario Monti werd
volgens het Geneefse dagblad
Le Temps vorig jaar in Liechten
stein 'hooghartig en arrogant'
ontvangen.
Schauble pauseert even tijdens een persconferentie. Hij wil alle feiten
over de omstreden boekhoudpraktijken van zijn partij boven tafel ha
len. foto reuters michael urban paramaribo armand snuders
berlijn dpa
De leider van de Duitse chris
ten-democraten, Wolfgang
Schauble, heeft gisteren op
nieuw bezworen alles boven ta
fel te willen halen over de om
streden boekhoudpraktijken
van zijn partij. Schauble heeft
voormalig bondskanselier Hel
mut Kohl opgevolgd en zit in
zijn maag met enkele duistere
overboekingen van giften aan
de CDU in de tijd van Kohl.
Schauble moest maandag er
kennen ook een keer een gift te
hebben aangenomen, maar hij
heeft die naar eigen zeggen te
goeder trouw overgedragen aan
de penningmeester. Dat die
met geheime rekeningen werk
te, is volgens Schauble niet zijn
schuld.
Walther Leisier Kiep die de
gift uiteindelijk ontvangen zou
hebben, heeft gisteren ontkend
het geld te hebben gezien. Tot
nu toe deed het verhaal de ron
de dat Schauble een gift van
ruim 100.000 gulden van een
zakenman aan penningmeester
Brigitte Baumeister had gege
ven.
Die raadpleegde naar eigen
verklaringen haar wijze voor
ganger, Leisier Kiep, die zich
over het geld zou hebben ont
fermd. Dit is een leugen, stelde
Kiep gisteren. Baumeister heeft
hem ook helemaal nooit om
raad gevraagd, aldus Kiep'.
De in opspraak geraakte Kohl
kon gisteren even bijkomen van
het schandaal in eigen land. Hij
kreeg het eredoctoraat van de
universiteit van het Poolse Wro
claw. Een spreker van de theo
logische faculteit prees Kohl om
zijn rol als 'pleitbezorger van de
Europese integratie'.
Pagina 2: Commentaar
correspondent
De Surinaamse ex-dictator Dési Bouterse
moet uit de politiek stappen, anders loopt
hij in de nabije toekomst het risico uitge
leverd te worden aan Nederland. Dit op
merkelijke dreigement aan Bouterse
komt van zijn partijgenoot president Ju
les Wijdenbosch. Het staatshoofd eist dat
Bouterse zijn functie van voorzitter van
de Nationale Democratische Partij (NDP)
neerlegt en zich niet meer met de politiek
bemoeit. In dat geval kan de door Inter
pol gezochte ex-dictator rekenen op be
scherming en mag hij zijn overige, niet-
politieke, zaken in Suriname voortzetten.
Bouterse werd vorig jaar door de rechtbank
in Den Haag wegens zijn betrokkenheid bij
een aantal drugstransporten bij verstek ver
oordeeld tot zestien jaar gevangenisstraf.
Momenteel dient het hoger beroep dat
door hem is aangetekend.
Tot op heden wist de ex-dictator uit han
den van de Nederlandse justitie te blijven,
ook al omdat enkele landen in de Caraibi-
sche regio weigerden hem aan te houden.
Maar het net rond Bouterse lijkt zich steeds
meer te sluiten, zeker nu ook buurland Bra
zilië zijn zinnen op hem heeft gezet. Bou
terse zou nauwe banden onderhouden met
Braziliaanse drugsbendes en wordt gezien
als de spil bij cocaïnetransporten naar Suri
name.
Het dreigement van Wijdenbosch om Bou
terse aan Nederland uit te leveren, wordt
vooral gezien als een politieke zet en is niet
ingegeven door de toenemende druk van
de Braziliaanse regering om de NDP-voor-
zitter aan te pakken. Wijdenbosch werd
eind 1996 door Bouterse naar voren ge
schoven als presidentskandidaat. Enkele
maanden na zijn aantreden als staatshoofd
benoemde Wijdenbosch hem tot adviseur
van Staat, wat Bouterse diplomatiek on
schendbaar maakte en zijn aanhouding in
het buitenland bemoeilijkte.
De ex-dictator en zijn voormalig protégé
zijn sindsdien echter herhaaldelijk met el
kaar in aanvaring gekomen, met name over
het te voeren beleid. Dat leidde in april vo
rig jaar uiteindelijk tot het ontslag van Bou
terse. Daarna verslechterde de relatie tus
sen de twee, waardoor nu een scheuring
binnen de NDP dreigt. Nog deze maand
wordt door de partij de kandidatenlijst voor
de verkiezingen van 25 mei vastgesteld. De
verwachting was dat de naam van Wijden
bosch daar niet meer op zou voorkomen,
maar zijn kansen lijken nu te keren. Door
Bouterse politiek uit te schakelen, kan Wij
denbosch zijn eigen positie binnen de par
tij handhaven en zelfs verstevigen. Volgens
bronnen binnen de NDP heeft Bouterse
nog niet op de opmerkelijke dreigementen
van Wijdenbosch gereageerd.
Het dreigement van Wijdenbosch komt op
het moment dat zijn regering de relatie met
Nederland weer wil herstellen. Die werd
door de president in 1997 bevroren, wat
een indirecte reactie was op het opspo
ringsbevel dat op verzoek van Nederland
tegen Bouterse was uitgevaardigd. Maan
dag overhandigde de Surinaamse minister
van buitenlandse zaken, Errol Snijders, een
diplomatieke nota aan de Nederlandse am
bassadeur Ruud Treffers, waarin het ver
zoek tot hervatting van overleg met Neder
land is vastgelegd. Overigens heeft Neder
land nog niet op de Surinaamse nota ge
reageerd, ook al omdat minister Herfkens
van ontwikkelingssamenwerking met verlof
