V rachtwagenchauffeur
breekt quizrecord
TV
WEER
Het Gesprek van de Dag
Na Kohl ook Schauble
Kriebels op Vakantiebeurs
Rob Stenders laat toekomst
van luisteraars afhangen
WOENSDAG 12 JANUARI 2000
COMMENTAAR
Dat macht corrumpeert is weer pijnlijk duidelijk geworden bij on
ze oosterburen. De CDU van ex-kanselier Helmut Kohl is verwik
keld in een smeergeldaffaire waarvan vermoedelijk slechts een
topje van de ijsberg zichtbaar is. Na Kohl heeft nu ook partijvoor
zitter Wolfgang Schauble toegegeven een koffer vol geld van een
bevriende zakenrelatie te hebben aangenomen.
Nu is het niet zo dat Schauble uit wroeging tot zijn opmerkelijke
bekentenis voor de Duitse televisie is gekomen. Binnen de CDU
woedt een machtsstrijd waarbij vooral Kohl wild om zich heen lijkt
te slaan. 'Der Dicke' weigert als zondebok op te draaien om de
CDU verdere blamage te besparen. Kohl heeft voor zichzelf een
zonniger plekje in de Duitse geschiedenisboekjes gereserveerd.
Schauble zag de verwijten zijn richting opkomen en koos uit stra
tegische overwegingen eieren voor zijn geld. Eerder ontkende hij
iets met de affaire van doen te hebben. Door zichzelf aan televisie
kijkend Duitsland als 'onnozele hals' te presenteren - hij zegt te
goeder trouw te hebben gehandeld - probeert hij de schade zoveel
mogelijk te beperken. De gift van honderdduizend mark in con
tanten gaf hij keurig af aan de penningmeester van de partij, waar
mee voor hem de zaak af was!
Los van het feit dat het geld afkomstig is van wapenhandelaar
Karlheinz Schreiber, die zijn geld ook niet zomaar aan de eerste de
beste geeft zonder daarvoor tegenprestaties te verlangen, is het on
gehoord dat Schauble en Kohl nog steeds hun handen in onschuld
wassen. Dat Kohl nog altijd weigert de namen van zijn anonieme
geldschieters te noemen, hetgeen hij wettelijk verplicht is, is zo
mogelijk nog schokkender.
Wie in een politieke roman een dergelijk scenario had durven sug
gereren, was ongetwijfeld door de betrokken politici voor de rech
ter gesleept wegen smaad. Maar de werkelijkheid blijkt nog altijd
grotesker en absurder te kunnen uitvallen dan de grootste fantast
kan bedenken. Dat kanseliers, partijvoorzitters en duistere zaken
mensen met koffertjes geld in de hand het land proberen te bestie
ren, is ronduit verwerpelijk. Maar dat Schauble en Kohl gewoon
blijven zitten, is 'arrogantie van de macht' in haar zuiverste vorm.
Deskundigen als ramp
Hebben we in Nederland op allerlei terrein niet te veel deskundi
genJe vraagt het je wel eens af. En die lui zijn het ook zelden eens,
zodat je na hun optreden meestal tot je knieën in een plas woorden
staat zonder echt wijzer te zijn geworden. Gisteravond beleefden we
weer zo'n staaltje. De Eindhovense politie wil kinderen beneden de
twaalf jaar die 's avonds op plekken dolen waar ze niets te zoeken
hebben naar hun ouders terugbrengen.
Om zo te voorkomen dat ze in een crimineel circuit belanden. Pri
ma, denk je dan. Wat kan daar nu tegen zijn? Heel wat, volgens
jeugdcriminologe Junger in Netwerk. Ze vond de Eindhovense poli
tie maar 'naief, want het zou, naar haar oordeel, ouders er niet toe
brengen om beter op hun kinderen te letten. Hoe ze dat weet, terwijl
er nog mee moet worden begonnen, mag Joost weten. En dan zo'n
politieauto ineens in de straat met je kind, nou nee. Bovendien zul
len er wel allochtone kinderen bijzitten en dat werkt weer 'zo stig-
matiserend'.
Het lendewater krijg je van zo iemand. Hoe moet het dan volgens
haar wel? Veel discreter, via een samenwerking tussen allerlei in
stellingen, onderwijs en politie. Je weet wat er dan in dit land volgt:
rapporten, praatgroepen, competentie-gefrutsel, gedonder, kortom
niks. Zouden we van dit soort deskundigen niet eens verlost kunnen
worden?
Zembla behandelde het probleem van mensen die door justitie zijn
opgepakt vooreen misdrijf, maar wier onschuld later bleek of die
werden vrijgesproken. Steeds meer wordt er schadevergoeding ge
vraagd voor de dagen dat men in de cel heeft doorgebracht. De
rechters zijn daar overigens niet scheutig mee: 150 tot 200 gidden
per dag. Als voorbeelden werden in Zembla opgevoerd Piet Smid,
verdacht van de moord op Marianne Vaatstra in Zwaagivesteinde
(zijn onschuld bleek via een DNA-onderzoek) en leraar Coumou,
verdacht van seksueel misbruik van een leerling, maar door de
rechter vrijgesproken. Coumou werd afgescheept met 150 gidden
per dag. Een andere rechter bepaalde desondanks dat het schoolbe
stuur hem mocht ontslaan.
Opvallend was de kilte die de officier van justitie, Brouwer, in beide
zaken verspreidde. Dat beide mannen te kampen hadden met de
naweeën van de zaak, leek hem niet te deren. Voor het maken van
excuses zag hij geen reden. Ook procureur-generaal Van Daalen
deed er heel koeltjes over. Ze hebben pech gehad' - daar kwam zijn
oordeel op neer. De Bossche rechter H. Kok sprak met typische Hol
landse benepenheid dat waar het de geldelijke genoegdoening be
treft 'de zuinigheid moet worden gehandhaafd'. Het kost de staat
der Nederland jaarlijks toch al zo'n twintig miljoen gulden.
Winters scenario
Op de Britse eilanden is het
zacht tot zeer zacht en het wa
ter komt er regionaal met bak
ken naar beneden. In Shap
werd vanochtend een etmaal
som afgetapt van 84 mm. Wol
kenvelden van het oceaanfront
dat de regens veroorzaakt, hin
gen gisteren boven onze regio.
Het front lijkt ons land de ko
mende dagen slechts te scham
pen. Een tweetal krachtige ho-
gedrukgebieden drukken het
systeem, samen met een IJs
landse storing, over de Britse
eilanden naar de Golf van Bis
kaje. Tegelijkertijd gaat de wind
om naar richtingen tussen oost
en zuid en daarmee wordt nog
iets koudere lucht aangevoerd.
In de nacht van donderdag op
vrijdag gaat de temperatuur in
het binnenland op veel plaat
sen onderuit naar rond -6 gra
den.
Een winters scenario dus en
waarschijnlijk komt in deze si
tuatie tot en met het weekeinde
geen verandering. Onder een
uitloper van een zeer sterk (tij
delijk 1050 hPa) hogedrukge-
bied ten noordwesten van Ier
land vriest het tot begin volgen
de week. Daarna krimpt de
wind naar het noorden tot
noordwesten en kan minder
koude lucht die om het hoge-
drukgebied heen stroomt tot
onze streken doordringen. Het
blijft wel droog. Heel veel kou
dendert volgende week omlaag
over Scandinavië naar oostelijk
Midden Europa, de Balkan en
Rusland.
Morgen trekken er nog enkele
wolkenvelden over en vooral 's
ochtends is er kans op aanvrie-
zende mist. De zon laat echter
geen verstek gaan en na lichte
vorst (2-3 graden onder nul) in
de nacht en ochtend wordt het
in de middag hooguit twee gra
den. De wind krimpt naar het
zuiden tot zuidoosten en
neemt geleidelijk in kracht af.
Tijdens het afgelopen etmaal
was er voornamelijk in de
ochtend wat zonneschijn.
Daarna raakte het bewolkt
en op enkele plaatsen viel
wat regen. De temperatuur
steeg op Schiphol tot 5,4,
op Valkenburg
tot 5,8 en in
Bloemendaal
aan Zee tot 6,1
graden. In een
overwegend
zonnig Limburg
werd het maar 3
graden.
Cher slechtst
geklede vrouw
van 1999
Cher is door modecriticus
Mr. Blackwell uitgeroepen
tot slechtst geklede vrouw
van 1999. Hij omschreef de
zangeres en actrice, die bijna
ieder jaar wel op de lijst
voorkomt, als 'het ultieme
modefiasco'. Op nummer 2
en 3 eindigden respectieve
lijk zangeres Celine Dion en
de Britse koningin Elizabeth.
De Britse koningin kreeg on
gezouten kritiek van Black
well, een modeontwerper
zonder voornaam. ,,Was ze
de kerstboom van het paleis
of gewoon een koninklijke
clown?" Hij reageerde op de
bontgekleurde outfit die Eli
zabeth droeg in november.
Een van de Britse tabloids
noemde haar destijds de
'Harlequeen'.
Andere hoge noteringen wa
ren er voor de actrices Sarah
Jessica Parker, Jennifer
Aniston en Cameron Diaz en
zangeres Britney Spears. Vol
gens Blackwell zijn veel
vrouwen op zijn lijst zeer ta
lentvol, „maar als het gaat
om het uitkiezen van hun
kleding, lijken ze beland te
zijn in het land van slechte
smaak, met geen uitgang in
zicht."
Het lijstje van Blackwell is
een traditie in Hollywood..
Dit jaar is de veertigste keer
dat hij er een samenstelde.
Overigens maakte hij ook
een lijstje met bestgeklede
vrouwen. Daarop prijken de
namen van onder anderen
Nicole Kidman, Sharon Sto
ne, Barbara Streisand, Sop
hia Loren en Sophie Rhys-
Jones. Die laatste trouwde
vorig jaar juni met de jongste
zoon van koningin Elizabeth,
Edward.
Lissenaar Joris Hencsei 'staat' al bijna op ton prijzengeld in Lucky Letters
Joris Hencsei houdt de spelletjesfreaks aan de buis gekluisterd. De grote vraag is:
doorbreekt de 43-jarige Lissenaar vanavond in de RTL4-quiz Lucky Letters de ma
gische grens van 100.000 gulden prijzengeld? Hencsei heeft het al dertien finales
volgehouden en daarmee heeft de vrachtwagenchauffeur alle records gebroken.
Het hoogste bedrag dat Lucky Letters tot nu toe heeft uitbetaald is 42.000 gulden.
Hencsei is dus in alle opzichten een opvallende verschijning in de studio's van En-
demol. Maar niemand bij het televisiebedrijf die het Hencsei misgunt. „Presenta
tor Vicor Reinier vindt het prachtig dat ik zoveel win", zeg hij. „Hij staat elke keer
te springen. En iedereen er omheen is gemeend enthousiast. En dat houdt mij wel
op de been hoor, want op een gegeven moment begin je het winnen van zoveel
prijzengeld gênant te vinden. Endemol geeft me steun."
Joris Hencsei begint zo langza
merhand de status van bekende
Nederlander te krijgen. De tele
visieploegen van Vijf in het
Land en RTL-Live zijn al naar
Lisse uitgerukt om de plaatselij
ke bevolking te vragen hoe het
is om een bekende Nederlander
in het dorp te hebben. Hencsei
heeft gisteren voor het eerst
fanmail ontvangen. De brief be
gon met 'Lieve Joris'. Op de
achtergrond lacht zijn vrouw
wat onwennig. Vrouwen die
vallen op haar man, dat is wel
een geheel onverwachte bij
komstigheid van het televisie
optreden. Ik weet niet wat me
allemaal overkomt, het lijkt wel
Big Brother", zegt haar echtge
noot. „Wat me nu is opgevallen
dat hele families achter de tv
plaatsnemen om te kijken wat
ik ga doen. Ze leven echt mee."
Afgelopen zondag liep hij als lid
van atletiekvereniging De Spar
taan mee met de halve mara
thon van Egmond. Hij werd
daar door iedereen aangegaapt
en moest aan wildvreemden
van alles uitleggen. Van een
goede tijd kwam derhalve niet
veel. „Ik heb door al die poes
pas nauwelijks kunnen trainen.
Wat mijn tijd was? Die ga ik jou
echt niet vertellen."
Als vrachtwagenchauffeur bij
vleeshandel Gebroeders van
der Meij in Sassenheim leidt hij
inmiddels ook al geen anoniem
bestaan meer. Als Hencsei de
bonken vlees op zijn rug neemt
op weg naar de slager, heeft hij
veel uit te leggen. 'Wat gaat het
vanavond worden', vragen de
mensen aan hem. Wat ze niet
weten is dat de shows weken
van tevoren worden opgeno
men. De eerste serie shows
Joris Hencsei in Lucky Letters: „Overdag dood ik de tijd om 's avonds
mijn hersens te pijnigen." foto mark lamers
werd twee maanden geleden
'geschoten', vorige maand volg
den de opnames van weer een
aantal spelletjesprogramma's.
Joris Hencsei is vader van drie
kinderen. De oudste volgt de
middelbare school. „Je ldnde-
ren laten studeren is een kost
bare zaak en dat is ook de re
den dat ik het geld dat ik met
Lucky Letters verdien, voor hen
wegzet op de bank voor later."
Hencsei 'staat' nu op ruim
95.000 gulden. Met die studie
voör zijn kinderen zit het alvast
snor.
Misschien zit er voor de ouders
zelf ook wat aan vast, als
Hencsei vanavond weer een
slag slaat. Mocht het misgaan,
dan wacht het volgende spelle
tje. Hencsei, de naam is afkom
stig uit Hongarije waar zijn va
der vandaan komt, is een echte
spelletjesfanaat. Lucky Letters
is niet het eerste programma
waarin hij optreedt. Hij figu
reerde al in Denktank, Lingo,
Get the Picture, Allround, Quiz
van de Twintigste eeuw en Vijf
op een Rij. Hencsei: „Ik wilde
eerst meedoen aan Denktank.
Maar daarvoor hadden ze bij
Endemol genoeg kandidaten.
Toen vroegen ze of ik met een
nieuw spelletje, Vijf op een Rij,
mee wilde doen. Zo is dat bal
letje gaan rollen."
Meedoen doet Hencsei voorna
melijk voor de lol. „Ik geef best
toe dat het geld een rol heeft
gespeeld: Maar dat was gauw
over. Nu geeft het mij een kick
dat ik bij Lucky Letters acht
keer het woord raad in de fina
le. Dat is nog niemand gelukt,
dan sta ik daar wel even te ge
nieten, hoor."
Wie schittert in Lucky Letters,
beschikt over veel parate kennis
en moet daar ontzettend veel
voor lezen. „Welnee", weerlegt
Hencsei, ,,'s morgens hooguit
tien minuten De Telegraaf op
werk, dat is alles. Opiniebladen
of zo lees ik niet. Op tv volg ik
wel informatieve programma's.
Ach, het is ook een kwestie van
geluk hebben."
Hencsei heeft een voltooide
HAVO opleiding. „En dan is
jouw vraag zeker: wat doet hij
dan pp de vrachtwagen? Na
tuurlijk is mij wel eens gezegd
dat ik wel beter zou kunnen,
maar het mooie van mijn vak is
dat het werk afgelopen is als je
uit de vrachtwagen stapt. Ik heb
ook in de computers gezeten.
Dan zat ik 's avonds thuis te
piekeren. Dan sjouw ik mij lie
ver een bult met het vlees op
mijn mg. Zeg maar dat ik over
dag de tijd dood om 's avonds
bij Lucky Letters mijn hersens
te pijnigen. Ha, ha."
Op het werk in Sassenheim
hebben ze hem aangeraden
mee te doen met Weekendmil-
jonairS van Robert ten Brink.
Hij heeft het wel eens gepro
beerd. „Maar daar worden zul
ke domme vragen gesteld, dat
half Nederland meedoet. Waar
staat de Eifeltoren, van die vra
gen. Ik zat voor dat programma
vijf minuten met de telefoon in
mijn hand voor de kosten van
een gulden per minuut. Toen
dacht ik: bekijk het maar. Twee
voor twaalf lijkt me een veel
leukere quiz."
Maar eerst vanavond nog Lucky
Letters. Misschien wacht hem
de magische ton.
ROB ONDERWATER
Opvallende verschijningen tijdens de vakantiebeurs in Utrecht: twee Nederlandse sumo-worstelaars, die 're
clame' maken voor het evenement, dat gisteren in de Jaarbeurs de 'vakdag' beleefde. Vandaag is de Vakan
tiebeurs, die tot zondag duurt, opengesteld voor het publiek. Er worden 200.000 bezoekers verwacht bij de
dertigste editie, met als thema 'Vakantiekriebels'. De dame op de foto kreeg, zo te zien, de kriebels van de
sumo-worstelaars. foto anp
Radio 3 FM-presentator Rob
Stenders heeft afgelopen maan
dag in zijn middaguitzending
bekend gemaakt door middel
van een 'representatief luister
onderzoek' luisteraars bindend
te laten meebeslissen over de
verlenging van zijn contract bij
de VARA. Het huidige contract
van Stenders loopt af op 31 ja
nuari. Stenders zegt de mening
van zijn luisteraars serieus te
willen nemen. „Per 1 februari
krijg ik een nieuw contract aan
geboden door de VARA. Ik hoef
niet aan heel Nederland te vra
gen wat zij daarvan vinden,
maar toch zeker wel aan mijn
luisteraars. Als blijkt dat zij niet
willen dat mijn contract wordt
verlengd, wat doe ik dan nog op
de radio?", vindt Stenders.
Om het luisteronderzoek repre
sentatief te maken heeft Sten
ders de Dienst Kijk- en Luister
onderzoek van de NOS inge
schakeld. Daarnaast kunnen
luisteraars op 31 januari via e-
mail, fax of telefoon laten weten
of ze nog langer naar Rob Sten
ders willen luisteren. Op die
dag krijgt hij officiële begelei
ding van een notaris, die de
voor- en tegenstemmen bij
houdt.
Als eind januari blijkt dat meer
dan vijftig procent van de luis
teraars wil dat Stenders van de
radio verdwijnt, zegt de disc-
jockey nog geen idee te hebben
wat hij gaat doen. „Ik heb nog
een eigen bedrijfje, dus ik zal
niet verhongeren. En ik heb
mijn luisteraars gezegd dat ik
sowieso nog twee uur radio in
de week zal blijven maken.
Maar dan 's nachts ofzo, zodat
ik ze overdag niet meer hoef
lastig te vallen."
De VARA is niet bang de popu
laire disc-jockey door deze actie
te verliezen. „We willen graag
verder met hem en uit onder
zoeken blijkt dat Stenders heel
populair is bij zijn luisteraars.
Juist dit soort ludieke acties
maken zijn programma zo leuk
aldus een woordvoerster.
LIENEKE VAN DER FLUIT
Leuk
Gelijk het nieuwe jaar in plonzen, dat zou natuurlijk
het beste zijn. Even een handje en een kusje en dan
van bier en wijn uit de supermarkt op kosten van de
baas is verleden tijd. Alleen uitgebluste bedrijven
hup achter het bureau. De computer aan, kijken of doen het met nieuwjaar nog ouderwets: als werkne-
er nog wat is op de e-mail en vervolgens bezig
zijn met van alles en niks. Het leven van de
geruste kantoorman dus. In de zekerheid dat
hij nooit in zijn baan verliest. Dat zegt hij
tenminste in een recente enquête, hoewel hij
niet tevreden oogt.
Maar oindat de baas weet dat zijn jongens
en meisjes latent ongelukkig zijn, heeft hij
er wat op bedacht. Of liever gezegd, hebben
zijn dure 'managementadviseurs' die de
bedrijven en ministeries in en uitlopen, er
wat op bedacht. Er moet voortaan niet zo
maar een nieuwjaarsreceptie bij de start,
zeiden die consultants. Jullie moeten er iets
moois van maken. En daarmee begon de ge
sel van het grote opleuken. Het vindt in de
woordenlijst van mijn computer nog geen ge
nade, maar ik geef u op een schermpje en -
als u print - op een briefje dat 'opleuken' bin
nen een jaar tot de erkende woordenschat van
het Nederlands behoort.
Het moet dus anders. Het onbezorgd innemen
HAN MULDER
mer daar zou ik maar minder zeker zijn van mijn
baantje. Op een ministerie bij mij in de buurt heeft
men de tekenen van de nieuwe tijd wel bijzonder hel
der verstaan. Het gebouw, een droevige honingraat in
een suïcidale doorzonwijk in een slaapdorp, was voor
de gelegenheid omgekat in een soort studiehuis. Kler
ken kregen van wege nieu wjaar in hun traveeënver-
blijf een middag les in rumba dansen. Leuk. In weer
een ander zaaltje werden ze onderricht in het berei
den van sushi, de Japanse lekkernij die al geruime tijd
op bruiloften en partijen met de bitterbal concurreert.
Leuk, leuk.
Men kon ook creatief gaan behangen en schaken
maar klaverjassen bijvoorbeeld weer niet. Leuk, leuk,
leuk. De vlijtigsten en ook nog braafsten konden zich
bekwamen in het schrijven van een toespraak voorde
minister. Leuk, leuk, leuk, leuk. Een deskundige jury
boog zich over de inzendingen en het hoogste retori
sche standje kreeg de eerste prijs. Die bestond erin dat
de bewindsman aan het einde van de middag die
winnende redevoering zou voordragen. De ambtenaar
zou her later, veel later, zijn kindskinderen nog kun
nen vertellen: de minister heeft,ooit, heel langgele
den, maar ik herinner het mij als de dag van gisteren,
in het openbaar een verhaal voorgelezen dat jullie
opa geschreven heeft. Zo kreeg, te langen leste, het le
ven van die opa ten departemente toch nog iets dat in
de verste verte een beetje leek op zinnigheid.
Was het maar waar. Opleuken was het en is het wel
zo leuk om een hele middag te moeten 'groepsschilde-
ren' met tot halfvijf je dorst op de spaarbrander, om
dat dan pas de remmen los mogen van de secretaris-
-generaal? Die man heeft gelijk. Eerst lekker knippen
en plakken en dan pas aan de tap. Het echte studie
huis wordt toch ook pas op termijn compleet een jon-
gerencafé? Dat vergt minstens nóg een scholierende
monstratie op het Malieveld, maar dan zetAdelmund
zich in eigen persoon achter de bar. Heeft ze beloofd,
in tranen.
Waarom krijgt dat astronomisch declarerend gilde
externen met hun gekkigheid toch altijd weer die
ruimte bij het bedrijf of op het ministerie? Dat komt,
omdat we allemaal al lang de weg kwijt zijn en dus
maken we er wanhopig maar wat leuks van. Excel
lentie, wilt u mijn eigengemaakte sushi? Ik heb trou
wens ook nog een oliebol over van vorig jaar.