Tibetaans Boeddhisme
kent zeer vele gezichten
Moslims vieren einde van ramadan
Geloof Samenleving
MAANDAG 10 JANUARI 2000 979
Auteursrechten voorbehi 1
Dagbladuitgeverij Daiej
VANDAAG
Op deze tiende januari, maar dan in het jaar 1209,
stierf de heilige Willem van Bourges. Een arme
ridder, zoon van de graaf van N evers, die zijn
zwaard verruilde voor een kruis. H ij trad in bij de
orde der Cisterciënzers en kwam snel aan het
hoofd te staan van twee abdijen. De paus beloonde de vrome
Willem in 1200 voor zijn ijver met een benoeming tot aartsbis
schop van Bourges in Midden Frankrijk. Daar verrichtte hij alle
deugden die een mens tot heilige maken: armen- en ziekzorg,
verdediging van kerk en vorst en zelf een eenvoudig leven lei
den. Willem vertrok later ook nog naar Zuid-Frankrijk, voor een
weinig succesvolle poging de ketterse katharen te bekeren. Kij
stierf vlak voordat zijn kerkgenoten in een bloedige campagne
hun afgedwaalde christelijke geloofsbroeders uitroeiden.
Doopplechtigheid
masterdam Op initiatief van een oecomenisch woongroep uit
de Bijlmermeer wordt iedere tweede zondag van de maand een
wake gehouden bij het grenshospitium, opvang voor asielzoe
kers, in Amsterdam Zuid-Oost. De deelnemers zingen en bid
den voor de vluchtelingen en verplaatsen zich naar de achter
kant van het gebouw om naar de vluchtelingen te zwaaien, fo
to anp
Vaticaanstad Paus Johannes Paulus 11 tijdens een doopplech
tigheid die gisteren in de in de Sixtijnse Kapel werd gehouden.
De paus doopte achttien kinderen. foto epa
Jordanië opent doopplaats van Jezus
amman Duizenden pelgrims zijn in Jordanië bijeengekomen
op de plaats waar Jezus zou zijn gedoopt. De symbolische bede
vaart markeerde de officiële opening van de bijbelse locatie
voor toeristen. Geestelijken uit de belangrijkste orthodoxe en la-
tijnse kerken hielden een preek. Ook zongen de pelgrims liede
ren terwijl veel Jordaniërs een tweede doop ondergingen. Het
ritueel bootste de onderdompeling van Jezus door Johannes de
Doper na, zoals dat in het Nieuwe Testament staa t beschreven.
Jordaanse archeologen vonden eind 1998 resten v an kerken en
kloosters in de buurt van de belangrijkste christelijke doop
plaats. De opgravingen uit de zesde eeuw toonden volgens de
archeologen aan dat ook de oostelijke oever van de Jordaan in
de begintijd van het christendom een bedevaartsoord was.
Wake voor asielzoekers
'Onderdruk
zal toenemel
vlucht Kar
PEKING DPA/EFE/RTR
De vlucht van de de
van het Tibetaansi001
dhisme, de 17de
boeddha' Karmapa,
golf van onderdruk!
het Chinese regime
ontketenen. Daarvol
het Tibetan InfcTe®
Network (TIN) in Lo s",
terdag gewaarschuw
De Tibetaanse reg
dat ze zich vooral
maakt om de gez
van de jongen. Hij
uitgeput door zijn la
Volgens de regering
reis een traumatisc
ring voor de 17de K
Volgens de krant So
na Morning Post h
king al strenge vei
maatregelen opgeli
het hele gebied. Chii1
in het bijzonder het
dat de Karmapa
zou hebben en de
Indiase grenszone
monnik overstak, ij
ten. De vlucht van
Karmapa komt op
gevoelig moment vi
na. In het laatste ja
Peking haar greep
verstevigd. Ook de
van segregatie wort
verder doorgevoerd,
het Tibetaanse cent l
mensenrechten en d P®!
tie gebeurden in 199
lopende band abort rF
sterilisaties bij Ti* 1
wouwen, executies
telingen.
De Centrale Raad van Joden in
Duitsland heeft de 62-jarige vi-
ce-voorzitter Paul Spiegel tot
voorzitter gekozen. Spiegel, die
met zes tegen drie stemmen
door de raad werd gekozen, is
de opvolger van de in augustus
overleden Ignatz Bubis.
Spiegel beloofde bij zijn ver
kiezing zich in te zetten voor de
integratie van de grote stroom
joodse immigranten in Duits
land vanuit de voormalige Sov
jet-Unie.
De voorzitter van de Centrale
Raad is de laatste jaren steeds
meer tot een autoriteit op het
gebied van de politieke moraal
geworden in Duitsland. Bubis
mengde zich onder andere in
discussies over het toenemende
neonazisme na de Duitse her
eniging en over een schade
loosstelling voor mensen die in
nazi-Duitsland dwangarbeid
moesten verrichten. „Het werk
van Ignatz Bubis zal worden
vervolgd", zei Spiegel, die ook
leider is van de joodse gemeen
schap in de deelstaat
Noordrijn-Westfalen.
Spiegel werd op 31 december
1937 geboren in het West-Duit
se stadje Werendorf. In 1939
vluchtte zijn moeder met hem
naar België. Samen met zijn
moeder overleefde hij de oorlog
door onder te duiken bij Belgi
sche boeren. Spiegels vader
overleefde de concentratiekam
pen Buchenwald, Auschwitz en
Dachau. Het lot vai
oudere zus is onbeki
aangenomen wordt d
storven in handen v,
stapo.
Na de oorlog keerdi
terug naar Werend
Spiegel de lagere en n
school doorliep. Daai
hij als journalist voor
pende joodse tijdsei
was hij ook assistent i
cretaris-generaal van
trale Raad. Van 1974
was hij hoofd van d )rt
communicatie van na
Rheinische Sparkass1
1986 leidde hij een ei
huntersbureau.
hij vice-voorzitter vai
trale Raad.
Spiegel werd direct ni
kiezing gefeliciteei
bondskanselier
Schroeder. Hij noei
van de voorzitter vi
trale Raad „noodz;
de democratische
innerlijke vrede van oj
De joodse gemeei
Duitsland te
80.000 geregistreerde!
wie er 50.000 immi
Voor de Tweede W(
telde ze 500.000 leder
toestroom van joor
granten is deels het
een wet waarvoor Bi
ganger Heinz Galinski n
beijverd en die voor/
speciale status voor j|
migranten uit de vri
jet-Unie.
LEIDSCH DAGBLAD
(Opgericht 7 maart 1860)
KANTOOR
Rooseveltstraat 82 071-5356 356
Postadres: Postbus 54,
2300 AB Leiden
ABONNEESERVICE
Abonnementen 071-5128 030
Geen krant ontvangen?
Bel voor nabezorging:
Ma. t/m/vr. 18.00-19.30 uur en
Zaterdag 10.00-12.00 uur 071-512
DIRECTIE
B.M. Essenberg,
W.M.J. Bouterse (adjunct)
J. Kiel (adjunct)
HOOFDREDACTIE
J.G. Majoor,
T. van Brussel (adjunct)
L.F. Klein Schiphorst (adjunct)
W. F
REDACTIE
A. Maandag, chef eindredactie algemeen
T. Brouwer de Koning, chef redactie Rijn- en
Veenstreek
D.C. van der Plas, chef eindredactie regio
J. Rijsdam, chef redactie nieuwsdienst/kunst
W. Spierdijk, chef sportredactie
E. Straatsma, chef redactie Regio Leiden
R.I.M. van der Veer, chefredactie
Duin- en Bollenstreek
W.F. Wegman, chef redactie Leiden
TELEFAX I
Advertenties. 071 - 532 3 50®
Familieberichten: 023- 5311
023- 5320 216 WIÉ
Redactie: 071-5321 921 Jsa
Hoofdredactie 071-5315»pr
ADVERTENTIESr,.!.
Maandag t/m vrijdag van 8.30W'
071- 5356 230 fd
RUBRIEKSADVERTElfog
Maandag t/m vrijdag van 8.30| i
071-5143 545
ABONNEMENTEN'
bij vooruitbetaling:
per maand (acceptgiro)
per kwartaal (acceptgiro)
per halfjaar (acceptgiro)
per jaar (acceptgiro)
Abonnees die ons een machtigingr3!
het automatisch afschrijven v:
abonnements- geld, ontvangen jjev
betaling.
VERZENDING PER POC
Voor abonnementen die per post Ir
worden verzonden geldt et
aan portokosten per verschijndaghtii
LEIDSCH DAGBLAD OP CASit
Voor mensen die moeilijk lezeS
hebben of blind zijn (of ei
leeshandicap hebben), is een «01
van het regionale mei
Dagblad op geluidscassette bes]
informatie 0486-486486
(Centrum voor Gesproken Lec
ONGEVALLENDIENST
Rijnland Ziekenhuis, vestiging St. Elisabeth: 24 u. per dag. ^nj
Diaconessenhuis: maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 u. (uitgezond»
feestdagen). .&1
Leids Universitair Medisch Centrum: 24 u. per dag. I r
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: geen ongevallendienst er
INLICHTINGEN BEZOEKUREN ZIEKENHUIZEN
Diaconessenhuis: tel. 071-5178178.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Elisabeth: tel. 071-5454545.
Rijnland Ziekenhuis, vestiging Rijnoord: tel. 0172-463131.
Leids Universitair Medisch Centrum: tel. 071-5269111.
De Himalaya-staat Tibet ont
wikkelde vanaf de achtste eeuw
een eigen variant van het Boed
dhisme, een van de wereldreli
gies met honderden miljoenen
aanhangers. Het Tibetaans
Boeddhisme, ingevoerd door
de uit India afkomstige monnik
Padmasambhave, kent een
hiërachische organisatie met de
Dalai Lama (Oceaan der Wijs
heid) als hoogste vertegen
woordiger. Met hun geloof in
levende Boeddha's, eenzelfde
individu die steeds wordt her
boren, onderscheidt dit boed
dhisme zich van andere boed
dhisten.
De Dalai lama is van oor
sprong de leider van de Gelug-
pa, de Gele Sekte, de belangrijk
ste van de vier hoofdstromin
gen binnen het Tibetaanse
boeddhisme. In feite is hij de
leider van alle vier stromingen.
Nummer twee op de ranglijst
is de Panchen Lama, ook lid
van de Gele Sekte. Zowel de
Dalai Lama als de Panchen La
ma geldt als de wedergeboorte
van zijn voorganger. De Dalai
Lama wordt gezien als de verli-
chaming van de 'bodhisattva'
(heilige, verlicht wezen) Avalo-
kitesjvara.
De Panchen Lama geldt als
de reïncarnatie van de Boeddha
Amtiabha. Een reeks andere
hoge Lama's wordt vereerd als
wedergeboorten van grote reli
gieuze geleerden. De Panchen
Lama kiest de nieuwe Dalai La
ma.
De derde man van het Tibe
taans Boeddhisme, Ugyen Trin-
ley Dorje, de Karmapa Lama, is
de spirituele leider van een an
dere van de vier stromingen, de
Witte Sekte. Later werd deze
groep bekend als de Zwarte
Hoeden, nadat de Mongoolse
heerser Kublai Khan de eerste
Karmapa een zwarte hoed had
gegeven, als erkenning van
diens autoriteit. Deze groep
was vroeger de belangrijkste in
Tibet en was de eerste die in
het Westen aanhangers ver
wierf. Zo zijn er kloosters in het
Amerikaanse Woodstock en in
Schotland.
De Karmapa Lama baarde
vrijdag opzien door onder er
barmelijke omstandigheden het
door China geannexeerde Tibet
te ontvluchten naar India. De
14-jarige jongen heeft daar al
een gesprek gehad met de sinds
1959 in ballingschap levende
Dalai Lama.
De beide hoogste Lama's wa
ren voor de Chinese inval van
Tibet in 1950 vrijwel even
machtig. De gevluchte Dalai La
ma won na 1959 aan betekenis
door zijn internationale optre
dens, zijn oproepen tot geweld
loos verzet en zijn charisma. De
Dalai Lama, winnaar van de
Nobelprijs voor de Vrede in
1989, bracht vorig jaar onder
meer een bezoek aan Neder
land.
Rond de Panchen Lama is
een schimmige strijd gaande.
De huidige Dalai Lama be
noemde in 1995 de toen 6-jari-
ge Gendun Choekyi Nyima als
elfde Panchen Lama. Peking
nam daar geen genoegen mee
en benoemde een ander, Gyalt-
sen Norbu, tot de tweede man.
De eerstgenoemde is als sinds
1995 niet meer in het openbaar
gezien. Mensenrechtengroepen
noemen hem de 'jongste poli
tieke gevangene ter wereld'.
Het plotselinge vertrek van de
derde Lama, ook de zeventien
de Karmapa genoemd, is opval
lend. Hij geldt als een uitzon
derlijk figuur omdat hij behalve
door de Dalai Lama ook door
Peking is erkend. De commu
nistische leiding in Peking res
pecteert hem zelfs als een reïn
carnatie van een heilige en ziet
in hem een kennelijk accepta
bel alternatief voor de door vele
Tibetanen nog altijd geliefde
Dalai Lama.
Het opduiken van de Karma
pa is op zijn minst pijnlijk voor
Peking. Het Britse persbureau
Reuters meldt dat hij is ge
vlucht wegens de repressie
door China en wegens de aan
houdende weigering hem een
uitreisvisum te verschaffen. Dat
meldt althans de officiële inter
nationale website van de sekte
De 17de Gyalwa Karmapa, Ugyen Trinley Dorje brengt de traditionele
groet, vanuit zijn geheime verblijfplaats op vijftien kilometer van het
Indiase Dharamsala. foto rtr
die de jongen vertegenwoor
digt.
Het officiële Chinese staats-
persbureau Xinhua meldt op
zijn beurt dat de jongen „geen
verraad" aan Peking in de zin
heeft, maar aileen in het bui
tenland muziekinstrumenten
en zwarte hoeden wil kopen.
De internationale sympathisan
ten van de jongen ontkennen
dat hij dit heeft geschreven.
AMSTERDAM/ROTTERDAM ANP
Met een feestgebed in de mos
kee zijn Marokkaanse moslims
in Nederland vrijdag begonnen
aan het suikerfeest (id al-Fitr),
dat de vastenmaand ramadan
afsluit. Tijdens de heilige
maand dienden ze zich van
zonsopgang tot zonsondergang
te onthouden van eten, drin
ken, roken en seksueel verkeer,
's Avonds en 's nachts deden ze
zich te goed aan feestelijke
maaltijden.
Voor de Turkse moslims ein
digde de ramadan vrijdag toen
de zon onderging. Ze begonnen
zaterdag aan het driedaagse
feest van het verbreken van het
vasten. Surinaamse geestelijken
bepaalden vrijdagavond dat de
negende maand van het islami
tische jaar voor hun geloofsge
noten zaterdag met zonsonder
gang eindigt. De Surinaamse
moslims vieren vanaf zondag
het suikerfeest.
De opkomst van de nieuwe
maan luidt het einde van de ra
madan in. Over het precieze
tijdstip bestaat elk jaar weer on
duidelijkheid, omdat in de
moslimgemeenschap verschil
lende berekeningsmethoden de
ronde doen. De bijna 700.000
moslims in Nederland volgen
meestal het patroon van hun
land van herkomst. Voor de Su
rinaamse moslims geldt de
waarneming van de nieuwe
maan in Nederland.
Pakistaanse Moslims vieren voor een moskee in Karachi het eind van
de Ramadan. foto afp
Veel moslims beginnen het
suikerfeest in de moskee. Tij
dens een feestelijke gebeds
dienst danken ze Allah (God)
voor de kracht die nodig was
om dertig dagen lang overdag
te vasten. Het suikerfeest staat
vooral in het teken van lekker
eten en bezoek aan familie, ou
deren en zieken.
Voorzitter M. Uysal van de
Turks-Islamitische Culturele
Federatie heeft een „hele goe
de" ramadan achter de rug.
Dankzij de korte winterdagen
was het vasten volgens hem
goed vol te houden. De Turkse
raad voor religieuze zaken
stuurde ongeveer twintig 'ra-
madanimams' naar Nederland
om hun collega's bij te staan tij
dens de talrijke religieuze acti
viteiten in deze periode.
De hervormde Pauluskerk in
Rotterdam viert morgen het
suikerfeest met de islamitische
bezoekers van de kerk. Ds.
Hans Visser van de Pauluskerk
kondigde vorig jaar aan drie
christelijke feestdagen te ver
vangen door een hindoeïstische
en twee islamitische feestda
gen. tweede kerstdag, tweede
paasdag en tweede pinksterdag
gelden in de kerk sinds septem
ber als gewone werkdagen.
De Raad van Kerken heeft
een voorgedrukte kaart uitgege
ven die kerkleden kunnen ge
bruiken om moslims in hun
omgeving te feliciteren met het
suikerfeest. De drietalige kaart
(Nederlands, Arabisch en
Turks) bevat een citaat uit de
door Moeslim gebundelde ver
zameling uitspraken van de
profeet Mohammed en een
tekst uit het bijbelboek 2 Pe
trus.
WEEROVERZICHT BUITENLAND
Weersvooruitzicht HWS
Geldig tot en met dinsdag.
Finland:
Veranderlijk bewolkt en droog, maar
dinsdag op veel plaatsen wat regen
of sneeuw. Middagtemperatuur van
iets onder nul in het noorden tot 4
graden in het zuiden.
Oenemarken:
Toenemende wind en bewolking en
dinsdag vooral in het noorden enige
regen. Middagtemperatuur rond 5
graden.
Engeland, Schotland, Wales, Ierland:
Veel bewolking en perioden met re
gen, maar in Zuid-Engeland droog
en eerst nog wat zon. Dinsdag in
Schotland enkele opklaringen afge
wisseld met een bui. Maandag nog
tamelijk veel wind. Maxima tussen 6
en 10 graden.
België en Luxemburg:
Droog en perioden met zon, maar
vooral in de nacht en ochtend ook
kans op mist. Maxima rond 4 gra
den, in de Ardennen enkele graden
lager.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Rustig en droog weer met flink wat
zon, maar ook hier en daar hardnek
kige mist. Dinsdag langs de Kanaal-
kust toenemende wind. Maxima van
rond het vriespunt in mist tot 7 gra
den bij zon in het westen.
Zuid-Frankrijk:
Droog en vooral in het zuidoosten
veel zon. In de nacht en ochtend
kans op enkele mistbanken. Maxima
dalend naar 2 tot 6 graden, aan de
Middellandse Zeekust middagtem
peratuur rond 10 graden.
Spanje:
Maandag vanuit het noorden enige
regen, landinwaarts sneeuw. Toene
mende wind. Dinsdag aan de oost
en zuidkusten regenachtig, in het
noordwesten vrij zonnig. Maxima
tussen 3 en 8, aan zee tussen 8 en
15 graden.
Portugal:
Droog en vooral aan zee veel zon.
Maxima landinwaarts tussen 4 tot 9
graden, aan zee tussen 11 tot 15.
Mallorca, Ibiza, Menorca:
Veel bewolking en perioden met re
gen. Tamelijk veel wind. Maxima
rond 12 graden.
Marokko:
Westkust: vanuit het noorden be
wolkt en enige reg;en, ook tamelijk
veel wind. In de loop van dinsdag
opklaringen. Maxima rond 15 gra
den.
Tunesië:
Droog en vrij zonnig weer maar voor
al aan zee plaatselijk ook hardnekki
ge wolkenvelden. Maxima rond 15
graden.
Madeira:
Maandag wolkenvelden en wat re
gen. Dinsdag zonnige perioden en
nog een kleine kans op een bui. Veel
wind. Maxima rond 16 graden.
Canarische Eilanden:
Aan de zuidkant van de eilanden
veel zon. Aan de noordzijde meer
bewolking en kans op een bui. Veel
wind. Middagtemperatuur rond 19
graden.
Duitsland:
Hier en daar zon, rnaar ook plaatse
lijk mist of laaghangende bewolkng.
Vrijwel overal droog. Maxima dalend
tot dichtbij het vriespunt.
Oostenrijk:
Rustig weer met zowel wolkenvelden
als wat zon. In de bergen mogelijk
wat lichte sneeuw, in de dalen kans
op mist. Maxima tussen -2 en +4
graden.
Zwitserland:
Rustig weer met zowel wolkenvel
den, maar vooral aan de zuidflank
van het Alpenmassief ook zon. In de
bergen mogelijk wat lichte sneeuw,
in de dalen kans op mist. Maxima
dalend naar 0 tot 5 graden.
Polen:
Hier en daar opklaringen. Verder
wolkenvelden en mogelijk wat lichte
DINSDAG 11 JANUARI 2000
Zon- en maanstanden
Zon op 08.45 Zon onder 16.49
Maan op 11.12 Maan onder21.57
Waterstand
IJmuiden Katwijk
Hoog 02.06 14.36 01.39 14.09
Laag 06.29 18.39 06.10 18.20
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
LasPalmas
mogelijk een lichte bui. Maxima
rond 13 graden.
Griekenland en Kreta-.
In het westen droog en flink wat
zon. Elders wolkenvelden en kans
op een bui, in de heuvels met
sneeuw. Op de Egeische Zee waait
vooral dindag een koude noorden
wind. Maxima van 6 graden in het
noorden tot 13 in het zuidwesten.
Malta:
Zowel zon als wolkenvelden en een
toenemende kans op een bui. Maxi
ma ongeveer 14 graden.
Turkije en Cyprus:
Geregeld zon en op de meeste
plaatsen droog. Plaatselijk veel
wind. Maxima van 7 graden bij de
Dardanellen tot 14 in het zuidoos
ten.
opklaringen
mist
zonnig
onweer W warmtefront
LjB sneeuw koufront
Ia hagel L lagedruk
windrichting H hogedruk
19 temperatuur
regen of sneeuw. Plaatselijk mist.
Maxima dichtbij het vriespunt.
Tsjechië en Slowakije:
Hier en daar opklaringen. Verder
wolkenvelden en mogelijk wat licn-
te sneeuw. Plaatselijk mist. Mid
dagtemperatuur meest iets onder
nul.
Hongarije:
Rustig en vrijwel droog weer met
hier en daar zon, maar ook op veel
plaatsen mist of laaghangende be
wolking. Middagtemperatuur rond -
2 graden.
Italië:
Hier en daar zon, maar ook op veel
plaatsen wolkenvelden of mist en
mogelijk een bui. Maxima tussen 9
en 15 graden, in mist of laaghan
gende bewolking lager.
Corsica en Sardinië:
Rustig weer met wolkenvelden en
