VAKANTIE
-TOTAAL
De toekomst is aan
Skiën onder de zeespiegel
/akan tie bij lage 2000
Alles onder een dak.
Een safaripark, een
achtbaan, concerten,
een borduurcursus en
- het is slechts een
kleine greep -
uiteraard een
luxueuze
accommodatie.
Koffers neer zetten en
veertien dagen
nergens meer aan
hoeven denken.
Volgens exprerts
wordt het dé
vakantie-hit van het
nieuwe millennium.
Disney is al zover.
Bij Disney hebben ze het zien
aankomen. Give them all, geef
de toerist alles wat hij vraagt.
En liever nog een beetje meer.
Of het nu een luxueuze hotelka
mer is, een discotheek, een gi
gantisch winkelcentrum, een
stuk of zeven golfbanen, elke
avond vuurwerk, restaurants in
alle prijsklassen of een voorstel
ling van het Cirque du Soleil.
Alle attracties moeten (eventu
eel per pendelbus) binnen een
kwartier bereikbaar zijn en de
gast dient zodanig bezig te wor
den gehouden, dat hij er een
hele week lang geen seconde
over peinst het terrein te verla
ten. Doet hij dat toch, laat hem
dan voor een door de eigen re
derij uitgevoerde cruise kiezen.
Die - vanzelfsprekend - óók in
het park kan worden geboekt
(inclusief vervoer naar Fort
Lauderdale, vanwaar het schip
vertrrekt).
Vakantie-totaal. Je rijdt de
poort binnen, parkeert je auto,
pakt je koffers uit en je ver
maakt je vervolgens met het he
le gezin veertien dagen lang
zonder dat iemand zich ook
maar een minuut hoeft af te
In het permanente theater van Cirque du Soleil in Downtown Disney
worden twee voorstellingen per dag gegeven.
vragen wat hij nu weer eens
moet doen. Neem het ruim 70
vierkante kilometer grote
Disney World in Orlando (Flori
da). Pa gaat er met een 4wheel
drive jeep op safari in Animal
Kingdom, ma heeft een schil
dercursus bij het Disney Insti
tute, de twee meisjes wonen
een hip-hop concert bij in de
BET SoundStage Club in Down
town Disney en de zoon ver
trekt meteen na het ontbijt pijl
snel naar Disney Quest om in
een simulator een virtuele rit te
maken over een door hem zelf
op de computer samengestelde
rollercoaster. Ze zullen elkaar -
zo is de afspraak - 's avonds
weer zien in een restaurantje
aan de boardwalk in Epcot
waarna in het openluchttheater
een voorstelling wordt bijge
woond van Lord of the Dance.
Het dagelijkse vuurwerk (Illu-
miNations 2000) vormt vervol
gens de finale van die dag.
Avontuur
Voor Amerikanen de ideale va
kantie anno 2000: zeven of
veertien dagen lang nergens
aan hoeven denken. Alles bin
nen loopafstand: gecontroleerd
avontuur, kermisattracties,
zwembaden met een hele waai
er aan glijbanen, entertainment
van de beste artiesten ter we
reld, sport, winkelen en ga zo
nog maar een tijdje door. Ge
sjouw over afgeladen vliegvel
den en verstopte highways is
niet meer nodig en je mag je
best afvragen of het in Europa
wellicht ook die kant op zal
gaan. Jeff Bertus (Club van Elf)
is er van overtuigd. Zes jaar ge
leden al, tijdens een seminar
van het Gilde van Toeristisch
Journalisten in Wassenaar
voorspelde de goeroe van de
Nederlandse pretparken-bran
che dat attractie- en bungalow
parken steeds meer naar elkaar
zouden toe groeien. 'Ze zullen
in de verre toekomst nog nau
welijks van elkaar te onder
scheiden zijn. Accommodaties,
restaurants, attracties; alles on-
In Epcot - één van de vier Disneyparken in Florida - wordt tot aan het einde van dit jaar elke avond een millennium-vuurwerk
afgeschoten dat volgens insiders per keer meer dan tweehonderdduizend dollar zou kosten.
der één dak. Lekker handig.'
Zelfs Bertus kon toen onmoge
lijk hebben vermoed dat hij zo
snel gelijk zou krijgen. Een paar
voorbeelden: Center Pares in
vesteerde de afgelopen vier jaar
ettelijke honderden miljoenen
guldens in Discovery Domes,
Aqua Mundo's of hoe al die
Disney-achtige attracties ook
mogen heten. Bij De Efteling
daarentegen verscheen bij het
park zowel een hotel als een
prestigieuze golfbaan. Plannen
voor de bouw van zeshonderd
of meer bungalows bestaan er
in Kaatsheuvel al geruime tijd
en niemand moet vreemd op
kijken als die er binnenkort ook
staan. De onlangs geïntrodu
ceerde 'Parkenpas' past naad
loos in het rijtje. Iedereen die
het komende jaar in Brabant op
vakantie gaat, heeft met dit 95
gulden kostende document
toegang tot zowel het Autotron,
't Land van Ooit, Beekse Bergen
als De Efteling. De Sprookjes
pendelbus zorgt voor vervoer.
In dit licht bezien valt de voor
spelling van het Algemeen Ne
derlands Verbond van Reisor
ganisaties (ANVR) dat duur
zaam toerisme dé vakantie
trend van de 21e eeuw gaat
worden, niet helemaal te ver
klaren. Voorzitter Ed van Thijn
in de openingstoespraak van
het aan het milieu gewijde AN-
VR-congres (Kaapstad, septem
ber 1999),: 'De kritische consu
ment eist een schone en veilige
vakantie-omgeving.' Maar is
dat wel zo? Of beter gezegd: is
die opmerking wel volledig?
Eist de kritische consument
nog niet veel meer dan een va
kantie waarbij het milieu wordt
ontzien? Vindt hij bijvoorbeeld
comfort en luxe tegen een be
taalbare prijs in zijn hart niet
nóg belangrijker?
W atertemperatuur
Reispsycholoog Ton van Eg-
mond, in die tijd docent op de
Hogeschool voor Toerisme en
Verkeer, zei het al tijdens de
opening van de Vakantiebeurs
Utrecht van 1989 'De mo
derne vakantieganger zal steeds
meer om luxe gaan vragen. Hij
wil het op reis minstens net zo
comfortabel hebben als thuis,
maar als het even kan nog een
beetje beter. Het liefst eigenlijk
wil hij genieten van faciliteiten
die hij thuis niet heeft.' Waarna
Van Egmond de snel stijgende
watertemperatuur van de Cen
ter Parcs-zwemparadijzen als
voorbeeld nam. 'In de jaren
zestig was deze hoogstens 21
22 graden; aan het eind van de
tachtig was hij opgelopen tot
30. Terecht. Hadden ze dat niet
gedaan, dan was er geen hond
meer gekomen.'
Iets wat nergens zo goed wordt
begrepen als bij Disney. Ze
stonden al nooit bepaald stil
daar bij het Amerikaanse enter-
tainment-concem, maar vier
jaar geleden sloeg in Orlando
de vlam pas echt in de pan. Wie
er een tijdje niet is geweest, ge
looft bij een hernieuwde ken
nismaking zijn ogen niet. Geen
eens zozeer om alweer het vier
de park (Animal Kingdom) dat
daar in april 1998 werd ge
opend, maar meer nog om het
compleet nieuwe vermaakscen
trum (Downtown Disney) en de
in verschillende stijlen gebouw
de hotels en bungalowdorpen
die in no time uit de grond wer
den gestampt. Ruim 25.000
bedden heeft Disney World nu
(10.000 meer dan Amsterdam)
en ze blijven geen nacht onbe-
slapen.
Staat bij Disney Paris hetzelfde
te gebeuren? Het ziet er wel
naar uit. De eerste paal voor
'The city of imagination' (met
onder meer een winkelcentrum
van 250 duizend vierkante me
ter) is al de grond in en de plan
nen voor een nieuwe thema
park (gewijd aan de film) liggen
gereed. Met andere woorden:
vakantie-totaal komt ook naar
Europa.
Geen ontkomen aan.
ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
In Disneyworld is alles mogelijk: tot het maken van een safari in Animal Kingdom aan toe. foto's »wdc
Bij het NBT (Nederlands Bureau voor
Toerisme) en de AVN (samenwer
kingsverband van NBT, ANWB en
VW's) maken ze zich er nog steeds
kwaad over. Elk jaar weer verschijnen
er berichten dat Frankrijk voor Neder
landers veruit de populairste toeristi
sche bestemming is. Onzin natuurlijk.
Volgens de jongste cijfers trokken in
1999 circa 1,3 miljoen Hollanders voor
een lange en 1.2 miljoen voor een kor
te vakantie naar Frankrijk en dat is
aanzienlijk minder dan de 3,5 miljoen
die z'n vertier binnen de grenzen
zocht.
Lekker weg in eigen land, mondt voor
al uit in wandelen en fietsen. Zo popu
lair is de actieve binnenlandse vakan
tie zelfs geworden, dat de zich onder
hand tot heuse touroperators ontwik
kelende VW's onlangs twee dikke bro
chures uitbrachten: 'Fiets- Wandel
vakanties' en 'Hotel- Bungalow
vakanties'. Beide programma's beper
ken zich overigens lang niet tot wat de
titels beweren. Wie op zoek is naar een
skeelertrip kan er ook in terecht (langs
de 11 Friese steden), net als water
sporters die willen zeilen of kanoën
(Friesland, Overijssel) en skiërs die wel
eens willen ondervinden hoe het is om
een afdaling te maken eindigt op drie
meter onder de zeespiegel (Bidding
huizen).
Maar de nadruk in de gidsen ligt toch
duidelijk op de wandel- en fietsvakan
ties. In die laatste sector wordt 'Rondje
IJsselmeer' niet onbegrijpelijk als een
'absolute topper' aangekondigd. De
zes- (met de boot van Enkhuizen naar
Stavoren) of zevendaagse (over de Af
sluitdijk) langs de boorden van de
voormalige Zuiderzee begint en ein
digt in Hilversum. Er wordt geslapen
in 3- of 4-sterrenhotels en wie wil kan
zijn bagage tegen extra betaling laten
nabrengen. Prijs op basis van half
pension respectievelijk 730 of 855 gul
den.
Compleet nieuw is het zogenoemde
'Noordelijk halfrondje' door de mooi
ste gedeeltes van Drenthe en Fries
land. De rit begint en eindigt in Zuid
laren en etappeplaatsen zijn Drachten,
Oranjewoud en - nadat het nog nau
welijks ontdekte maar feeërieke Foch-
teloërveen is gepasseerd - Roden. Bij
dit arrangement is de
'bagage-nabrengdienst' (zo heet dat
in het jargon nu eenmaal) wel inclu
sief de prijs (675 gulden op basis van
volpension). De dagafstanden bedra
gen om en nabij de 40 kilometer.
Spannend lijkt het rondje Millingen
(bij Nijmegen) - Kevelaer (Duitsland) -
Arcen - Gennep - Millingen, langs de
oevers van de Rijn en de Maas. Deze
vijfdaagse kost 555 gulden (halfpen-
sion, inclusief bagage-vervoer.
Wandelaars kunnen eveneens kiezen
uit een fors aanbod. Zo is het mogelijk
in Overijssel en Gelderland een stuk
Pieterpad te lopen (in vier dagen van
Ommen via Hellendoom, Holten en
Lochem naar Vorden), maar wie net
als de dichter J. C. Bloem meent dat de
natuur iets is voor 'tevredenen en le
gen' kan een boeiende tocht maken
langs het erfgoed van de oudste indu
striële regio van Europa, de Zaan
streek. Het arrangement daar duurt
drie dagen en er wordt naar keuze ge
slapen in een 3- of 4-sterrenhotel.
Prijs (logies en ontbijt): 225 respectie
velijk 245 gulden.
Wie van alleen al van het lezen van de
ze aanbiedingen begint te zweten,
voelt zich wellicht meer aangesproken
door het - in het bedenken van
woordspelingen zijn ze bij de VW's
nooit bijster goed geweest - 'cultunair
arrangement' in Dokkum. Er wordt
geslapen (drie nachten) in de comfor
tabele juniorsuites van een voormali
ge, tot 4-sterrenhotel omgebouwde
abdij en gedineerd in drie verschillen
R0B VAN DEN DOBBELSTEEN
De twee gidsen zijn verkrijgbaar
bij alle VVV- en ANWB-kantoren alsmede
de ANVR-Reisbureaus
de, op loopafstand gelegen etablisse
menten. De laatste avond belooft de
mooiste te worden, want dan wordt er
gekookt door de Lady-chef of the Year,
Ilonca van der Werf. Prijs: 584 gulden
en - we zijn tenslotte in Nederland -
twee kwartjes (halfpension).
Voor fietsers zijn door de Neder
landse VW's honderden speciale
arrangementen samengesteld.
foto rob van den dobbelsteen