'Nu weet ik precies wat ik wil'
Bk hoop dat de stilte nooit invalt in Voorschoten'
De nieuwe snaar haalt
vertrouwde niveau niet
Cultuur Kunst
OPRUIMING!
De Kast richt eigen platenlabel op
ooyker Ginsberg
Jasperina en Louis samen
DERDAG 6 JANUARI 2000
odoman Dorrestein verkocht in VS
mopRDAMDe rechten van de roman 'Een hart van steen' van
^te Dorrestein zijn voor ruim 220.000 gulden aan de Ameri-
5 [se uitgever Viking verkocht. Volgens uitgeverij Contact gaat
JP Mm een van de hoogste bedragen die ooit voor de Ameri-
CHTise rechten op een Nederlands boek zijn betaald. Viking is
)org{tgever van bekende namen als D.H. Lawrence en Salman
3641»die. 'Een hart van steen' was maanden lang een bestseller
en Opderland. Er werd al een theatervoorstelling van gemaakt,
■^de filmrechten zijn inmiddels verkocht.
sndWestival opent met 'The Insider'
D 60 rotterdam Het 29ste In
ternational Film Festival Rot
terdam opent op 26 januari
met de Europese première
van de Amerikaanse film 'The
Insider' van Michael Mann.
De rolprent is gebaseerd op
een van de pijnlijkste episo
des in de geschiedenis van
CBS News. Onder druk van
een grote tabaksproducent
schrapte CBS een onthullen
de uitzending van '60-minu-
tes'. Het festival sluit op 5 fe
bruari met de Nederlandse
première van 'Sleepy Hol
low', de nieuwe film van Tim
Burton, In Amsterdam wer
den gisteren verscheidene
beelden letterlijk in hun
hemd gezet als reclamestunt
voor de nieuwe film 'Totallos'
Marco van Geffen die op 24 januari op het Filmfestival van
e nerdam in première gaat. foto paul van weel
Jpicj
idenkteken voor Cees Buddingh
frechtDichter Cees Buddingh krijgt een gedenkteken. Zijn
uwe onthult het morgen in Dordrecht. Het kunstwerk is een
jf gemaakt door kunstenares Hanneke Hemelaar. Zij ge
kte hiervoor foto's die de weduwe Buddingh haar leende,
unstwerk is eigendom van de politie Zuid-Holland-Zuid.
:omt aan de buitenmuur van een politiepost in de Bankas-
te hangen. Buddingh woonde en werkte bijna zijn leven
in die straat. De tekst bij het reliëf luidt: 'C. Buddingh 1918-
dichter van de werkelijkheid van alledag. Politie Zuid-Hol-
•Zuid, dichter op de alledaagse werkelijkheid'.
(line Dion hertrouwt op z'n oosters
EGAS*
Celine Dion
t voor de tweede keer in
ielfde huwelijksbootje,
eren 'hertrouwde' de suc-
olie Canadese zangeres
haar echtgenoot/mana-
m^ene Angelil in Caesar's
jee, Las Vegas. De huwe-
oltrekking was een herha-
"van de bruiloft van vijf
geleden. De echtelieden
Oen deze keer hun huwe-
iCeloften in een oost-ortho-
jT*? bruiloft, in plaats van in
Eenmalige rooms-katho-
ceremonie. Het paar ver-
vde de huwelijksband
er te bewijzen aan Ange-
tyrisch/Libanees christelij-
htergrond.
foto reuters
Chanson-diva Patricia Kaas maakte haar meest 'Franse' en persoonlijke plaat
Sinds Frans geen verplicht
eindexamenvak op mid
delbare scholen meer is,
lijkt ook de aandacht voor
het chanson in ons land
afgenomen. Daardoor gaat
het aan de meeste Neder
landers voorbij, dat Patri
cia Kaas zich heeft ontwik
keld tot een artieste die
zich kan meten met de al
lergrootsten in het genre,
Gréco, Barbara, Piaf, en in
de Franstalige wereld al ja
ren geldt als superster. On
langs verscheen haar
prachtige nieuwe album
'LeMot de Passé'.
amsterdam
peter bruyn
Ze is bloedmooi zonder aan de
standaardnormen voor
'schoonheid' te voldoen; ze
straalt karakter uit. Ze is een ge
weldige zangeres; juist doordat
subtiele 'braampje' op haar
stem en omdat ze - om maar
eens een uitdrukking te gebrui
ken die onder jazzblazers po
pulair is - met veel 'valse lucht'
zingt. Sensualiteit gegaran
deerd. En ze is intelligent, om
dat ze zonder zelf haar repertoi
re te schrijven de artistieke
touwtjes toch stevig in handen
weet te houden. Met 'Le Mot de
Passé' leverde ze niet alleen
haar beste, maar ook meest
Franse album tot dusverre af.
„Met dat laatste kan ik het
wel eens zijn," zegt de zange
res. „Het is een Frans album
geworden omdat ik met Franse
songschrijvers en een Franse
producer heb gewerkt. Voor ie
dere plaat die ik maak benader
ik allerlei songschrijvers en
vraag ze of ze nog repertoire
hebben of kunnen schrijven dat
voor mij geschikt zou zijn. Ver
volgens maak ik een eerste se
lectie uit honderden liedjes."
„Ditmaal had ik ook de Fran
se zanger en songschrijver Pas
cal Obispo benaderd. Ik vroeg
hem met twee of drie liedjes te
komen, maar hij schreef veertig
chansons voor mij. En tien
daarvan bevielen mij direct.
Pascal had er ook helemaal
geen moeite mee om kleine
dingen te veranderen. Ik zei bij
voorbeeld: 'Pascal, ik vind dit
een prachtig lied, maar het re
frein past niet bij mij'. Dan liep
hij naar de piano en speelde di
rect iets anders voor. Heel in
spirerend. Het gaf mij ook het
gevoel dat de chansons steeds
dichter bij mij kwamen. Daar
door is 'Le Mot de Passé' voor
mijn gevoel ook mijn meest
persoonlijke album geworden."
Met haar debuutalbum,
'Mademoiselle chante...' uit
1988, brak Patricia direct in alle
Franstalige landen door en
sindsdien is haar carrière een
aaneenschakeling van gouden
en platina platen en uitver
kochte concerten in de grootst
denkbare zalen. Met haar twee
de en derde album sloeg ze
muzikaal haar vleugels uit door
met Britse en Amerikaanse
songschrijvers en producers te
gaan werken. Het leverde inte
ressante en knappe albums op,
maar het repertoire en de ar
rangementen pasten haar toch
niet als een tweede huid, zoals
bij 'Le Mot de Passé' wel het ge-
c pd
val is. Niet in de laatste plaat
omdat Obispo - voor Nederlan
ders een onbekende naam,
maar in Frankrijk een gevierd
zanger, songschrijver en arran
geur - de plaat ook produceer
de.
„Toen ik zoveel van zijn lied
jes wilde opnemen, stelde hij
voor dat hij de plaat ook zou
produceren. Dat vond ik prima,
want ik hou erg van zijn werk."
Kaas beaamt dat het Obispo
was die met het complete sym
fonieorkest kwam aanzetten dat
de plaat van de dynamische,
zwaar aangezette strijkerspartij
en voorziet die aan de hoogtij
dagen van het Franse chanson
herinneren.
Ze werd op 5 december 1966
geboren in het plaatsje Forbach
in het Oost-Franse Lotharin
gen. Amper zeven jaar oud
zong ze al op talentenjachten,
feesten en jaarmarkten. Ze was
dertien toen ze een contract
kreeg voor een vast arrange
ment in een club in het nabij
gelegen Duitse Saarbrücken.
Zeven jaar lang reed haar moe
der haar daar drie avonden per
week heen. Ze leerde er alle
denkbare evergreens zingen.
Het repertoire van Marlène
Dietrich, Liza Minelli en alles
wat in het verlengde daarvan
ligt. Via via kwam ze onder de
aandacht van een Parijs' produ
cersteam en toen begon het
succesverhaal.
Een normale jeugd heeft ze
door dat vroege succes anjper
gekend. Dat ze bijna onderdoor
ging aan alle druk toen haar
eerste album direct een klapper
werd, heeft ze ook al regelmatig
in interviews verteld. Het kleine
meisje met de grote stem, dat
door managers en producers
werd geleefd. Eigenlijk kwam ze
pas in 1993 een beetje met
zichzelf in het reine, toen ze
voor de opnamen van het al
bum 'Je te dis vous' drie maan
den in haar eentje in Londen
zat. Het kan haast geen toeval
zijn dat ze op de hoezen van de
sindsdien verschenen platen
een stuk zelfverzekerder oogt.
„Dat is ook geen toeval," zegt
ze. „Nu weet ik precies wat ik
wil. Mijn twee laatste platen
hebben misschien niet zo goed
verkocht als de eerste twee,
maar ik ben er wel gelukkiger
mee omdat ze meer echt van
mij zijn."
„Toen ik nog kind was had ik
helemaal geen vriendinnetjes
van mijn eigen leeftijd. Het wa
ren altijd volwassenen die zich
om mij bekommerden. Ja, toen
ik rond mijn twintigste carrière
begon te maken, toen was ie
dereen opeens zogenaamd
mijn beste vriend of vriendin.
En allemaal hadden ze natuur
lijk hun bijbedoelingen. Tegen
woordig heb ik dat gelukkig di
rect door. Nu weet ik wie mijn
werkelijke vrienden zijn, want
die heb ik gelukkig ook.
Duitse acteur
en regisseur
Bernhard Wicki
overleden
frankfurt ap
De beroemde Duitse acteur
en regisseur Bernhard Wicki
is op 80-jarige leeftijd aan
een hartaanval overleden.
Wicki werd in 1953 als ac
teur beroemd in de film 'Die
letzte Brücke', waarin hij een
Joegoslavische partisanenlei-
der speelde, en schreef in
1959 geschiedenis met zijn
eigen meesterwerk 'Die
Brücke'. In de met talloze
prijzen overladen en interna
tionaal succesvolle anti-oor
logsfilm schildert Wicki het
tragische lot van zeven Duit
se kindsoldaten in de laatste
oorlogsweken.
De eigenzinnige Wicki was
de zoon van een Zwitserse
zakenman en groeide in
Duitsland op. Na 'Die Brüc
ke' had hij nooit meer een
echt succes, maar zijn roem
was er niet minder om.
Wicki werkte veel voor te
levisie omdat hij op die ma
nier onderwerpen kon be
handelen die het om com
merciële redenen in de film
nooit zouden halen. In 1961
werd hij gevraagd mee te
werken aan de Hollywood-
productie 'De langste dag',
maar na lezing van het ma
nuscript wees hij de uitnodi
ging van de hand. „De Duit
sers werden er zo in afge
beeld als in alle Amerikaanse
films, als Krauts en Fritzep",
zo becommentarieerde Wic
ki zijn besluit. Pas na uitge
breide onderhandelingen
over het draaiboek ging Wic
ki akkoord. Na twee andere
films in de VS keerde hij ech
ter in 1965 gedesillusioneerd
naar Duitsland terug.
In Duitsland maakte hij
voor de televisie onder ande
re 'Das falsche Gewicht'
(1971) en 'Die Eroberung der
Zitadelle' (1976), naar boe
ken van Joseph Roth. Hij was
bijzonder teleurgesteld dat
de filmversie van de laatste
productie geen succes werd.
Ook zijn laatste verfilming
van 'Das Spinnennetz' van
Roth in 1988 sloeg niet aan.
In een nieuwe biografie uit
Wicki zich negatief over zijn
eigen werk: „Hoog wilde ik
opstijgen, te hoog, te veel - ik
heb alles vernietigd."
aterdag 8 januari t/m
Saterdag 22 januari a.s.
ld, SB
ipiai opruiming vindt plaats op de 2e etag
;t sj onze winkel aan de Breestraat 93 en
pe winkel Breestraat 127.
bestraat 93 127 Leiden
veenwouden gpd
De Kast gaat verder met een nieuw, onafhanke
lijk platenlabel. Het nieuwe bedrijf, dat ProActs
heet, is een initiatief van Klaas de Jong, zakelijk
leider van de Friese popgroep, en Hans de Boer,
voormalig marketingmanager van platenmaat
schappij Arcade.
De 'sales' en distributie van het nieuwe label
worden uitbesteed aan Arcade. Wat dat betreft
verandert er weinig, want ook CNR, de vorige
platenmaatschappij van de groep, valt onder dat
bedrijf. Nieuw is dat ProActs zich niet alleen met
het uitbrengen van platen gaat bezighouden,
maar ook met marketing, management, mer
chandising en muziek. Zijn de groepsleden nu
ook aandeelhouders in deze onderneming? „Dat
ligt voor de hand", zegt De Jong. „Maar wie pre
cies, en voor welke percentages, dat kan ik niet
zeggen. Er zijn meer stille vennoten. Alleen Hans
en ik komen voor onze aandelen uit."
ProActs is vanaf deze week officieel van start,
maar De Jong en De Boer zijn er al sinds vorige
zomer druk mee. „De muziekbizz is volop in be
weging", verklaart De Jong, „en de grote platen
maatschappijen gaan nog net zo te werk als der
tig jaar geleden. Maar je moet wel kunnen in
springen op nieuwe ontwikkelingen." Daarmee
doelt hij op zaken als MP3 (muziek op Internet),
„maar ook de merchandise kan natuurlijk prima
via het net." Omdat Internet „niet zaligmakend"
is, heeft ProActs ook een 0900-telefooncentrale.
nk Walvaart 40 jaar cantor-organist van de Dorpskerkgemeente
van den berg
ara": dat orgel is altijd wel iets
jde knikker geweest. Maar
ddels is het toch het oud-
Plhstrument van Voorscho-
ligebouwd in 1720. Het heeft
brige dorpskerk zelfs over-
Toen die werd afgebro-
rkbliwas het orgel in zeil ver-
en) tot de nieuwe kerk erom-
met werd gebouwd." Henk
irat(aart (67) vierde afgelopen
lag zijn 40-jarig jubileum
cantor-organist van de
'«kerkgemeente in Voor
den. „Ik ben er nog van on-
Je indruk, van de "warme
Afstelling. Ik bleef handen
kblajdden."
ar het blijft niet bij een re-
Er moet gespeeld wor-
,Jn daarom staat de maand
"pri in het teken van de mu-
i Vanaf morgen bespeelt
aart vier achtereenvolgen-
Q, ijdagochtenden de toetsen
'zijn' orgel. „Het zijn korte
erten, van drie kwartier.
Tijdag is er markt in het
Tussen de boodschappen
kan iedereen gratis mee
aten Je zet de tas gewoon
de kant. Dat gebeurde in
'erleden al vaker. Als ik van
orgelkruk naar beneden
dan zag ik de andijvie uit
ssen steken."
Uyr decennia op dezelfde
Hoe houdt een mens het
..Die afgelopen jaren zijn
urlijk niet altijd, alleen
soepel verlopen. Ik com-
erde mijn werk als organist
het directeurschap van de
.school tegenover de kerk:
Henk Walvaart: „Ik ben nog altijd nerveus voor een concert. Ik wou dat dat ooit verdween, maar de span
ning blijft." foto dick hogewoninc
de Gevers Deynootschool. Dat
was nogal druk. Daarnaast werk
je samen met verschillende pre
dikanten; de ene keer gaat dat
stroever dan de andere keer,
eerlijk is eerlijk. Maar de passie
voor de kerkmuziek blijft over
heersend. Het is ritmischer dan
je denkt. Elk jaar probeer je tij
dens vieringen iets anders te
verzinnen, kies je een kader,
een componist. Ik houd vooral
van Bach. En van mensen na
tuurlijk. Want je kunt nog zo
mooi spelen, het leiden van een
koor is een ander verhaal."
„Als ik terugblik op de afgelo
pen periode schiet me twee
keer een fijne tijd te binnen: de
periode '60-'70 waarin ik een
grote kindercantorij leidde. En
het jaar 1988 waarin ik besloot
mijn baan als directeur ver
vroegd op te geven zodat ik me
helemaal aan de muziek kon
wijden."
Waarom niet eerder gekozen
voor de kunst? „Ach, er moest
ook brood op de plank. Boven
dien trok het onderwijs mij aan.
En muziek was altijd in de
buurt. Mijn vader was predi
kant. Ik begon als kind met pia
noles, stapte over op orgel,
volgde de vooropleiding aan
het Utrechts conservatorium,
maar toen mijn ouders naar
Sassenheim verhuisden, was
dat voorbij. Zo gaan die din
gen."
„Later kreeg ik les op het or
gel in de Leidse Pieterskerk, van
Adriaan Blankenstein. Van hem
heb ik veel geleerd. Praten over
de compositie, interpretatie. Ik
heb mijn opleiding dus in de
loop der jaren in losse delen ge
noten." Steeds teruggrijpend op
de kerkmuziek: omdat het orgel
zo magistraal kan klinken, om
dat er een verhaal bij hoort,
omdat je met mensen werkt,
omdat de kerk een ontmoe
tingsplaats is waar lief en leed
wordt gedeeld. Daarom."
„Ik ben nog altijd nerveus
voor een concert. Dc wou dat
dat ooit verdween, maar de
spanning blijft. Nee, ik heb
geen ritueel voor ik begin. Al
hoewel, met koude handen be
gin je weinig. Beetje opwarmen
kan geen kwaad."
Denkt Walvaart al aan stop
pen of zit hij tot de dood toe
aan zijn orgelpijpen vast?
„Ik denk nog niet aan stop
pen, maar ik bekijk per jaar hoe
ik me voel. Nu gaat het goed, en
als dat verandert, trek ik me te
rug. Want als je slecht gaat spe
len is er niets meer aan. Mijn
doel is altijd geweest om het
hier goed te laten klinken, en ik
hoop dat Voorschoten altijd zo
zal worden opgeluisterd. Dat de
stilte nooit invalt."
Programma kerkmuziek-
maand Dorpskerk Voorscho
ten: vrijdag 7, 14, 21, 28 janua
ri om 11.00 uur: orgelconcer
ten door Henk Walvaart. Vrij
dag 14 januari om 20.15 uur:
jubileumconcert door Leids
Vocaal Ensemble, conservato
riumstudenten e.a. Zaterdag
29 januari om 13.00 uur: bei
aardbespeling door GijSbert
Kok, 14.00-17.00 uur kerkmu-
ziekmiddag o.l.v. Christiaan
Winter.
haarlem Jasperina de Jong en Louis van Dijk
staan voor het eerst samen op het podium in de
theatershow 'Uitgestelde ontmoeting'. Het duo in
spireert elkaar tot het op bijzondere wijze vertolken
van muziek van Franz Schubert, Harry Bannink en
vele anderen. 'Uitgestelde ontmoeting' gaat op 12
januari in première in de Stadsschouwburg van
Haarlem. foto anp
theater recensie
dick van teylingen
Voorstelling. 'De vierde maat' door De
nieuwe snaar. Teksten, muziek, arrange
menten, decor, kostuumontwerp, instru
menten en rekwisieten: Jan en Kris De
Smet, Geert Vermeulen en Walter Poppe-
liers. Gezien: gisteravond, Leidse Schouw
burg
De nieuwe snaar, de drie aan
genaam gestoorde muzikanten
uit Vlaanderen, hebben voor
hun achtste theaterprogramma
de bezetting uitgebreid. Dat de
den de gebroeders De Smet en
Geert Vermeulen de laatste ja
ren wel vaker. Zo kregen ze eer
der versterking van bijvoor
beeld Earl Oakin, de Britse
trompettist die geen trompet
nodig heeft. De nieuwe man,
bassist Walter Poppeliers, is
volgens het programmaboekje
meteen betrokken bij alle facet
ten van de voorstelling. Ook hij
is een prima muzikant en hij
kan zingen - minimale eisen, in
dit gezelschap - maar verder is
zijn rol op het podium nog wat
bleek.
Toen de snaar nog een snaar
tje was wonnen ze met hun
combinatie van muzikale vir
tuositeit, humor en theatrale
vondsten al eens een roos in
Montreux. Sindsdien maakten
ze veel voorstellingen van hoog
niveau en hoorden ze in België
bij de grote namen. Ook in Ne
derland groèide de waardering,
maar ze braken om onduidelij
ke redenen niet echt door.
Voor de Snaar op zijn best
laat ik Mini en Maxi graag aan
me voorbijgaan. Violist Geert
Vermeulen is een komisch top
talent, Kris de Smet en Jan de
Smet zijn een stabiele basis.
Misschien zijn ze net iets te an
archistisch; zeg een combinatie
van Het Groot Niet Te Vermij
den en Alex d'Electrique. Ze
stopten niet alleen muziek van
overal ter wereld in smakelijke
liedjes, maar kozen ook graag
een haakse slijper als instru
ment. In hun handen komt er
behalve vonken nog muziek uit
ook.
Ook 'De Vierde Maat' zal de
naam van De nieuwe snaar
waarschijnlijk niet definitief
vestigen: de liefhebbers zoeken
ze weer graag op, de schouw
burg zat vol, maar hun beste
programma is het niet. Mis
schien hebben ze de lat zo hoog
gelegd dat we te veel verlangen
en nieuwe verrassingen steeds
onwaarschijnlijker worden.
Desondanks is Geert Vermeu
len als turner en horizontale
bungeejumper weer onweer
staanbaar. Er is weer veel te la
chen, maar relatief weinig men
sen kwamen onder hun stoel
terecht. In een flink deel van de
liedjes is de sfeer melancholiek
mineur. Soms is dat heel mooi,
zoals in 'De laatste bolero',
soms wens je de sterke muziek
sterkere teksten toe.
De nieuwe snaar maakt zel
den iets af zoals je het zou ver
wachten. Dat hoort bij de club,
maar in 'De vierde maat' gaat
het wat ten koste van het ritme
van de avond. Maar wie weet is
een ingetogener programma
wel een tegemoetkoming aan
schouwburgdirecteuren die
klaagden over te veel natte
stoelen na afloop.