'Sociale partners in geen
jaren zover uit elkaar'
Rentevrees vergalt millenniom-euforie
Zuivel herstelt iets
van klappen in '99
Economie
Nieuw stationsplein Amsterdam
jjasunie ziet afzet dalen
por grote concurrentie
'Kleinere vissersvloot
is niet uit te leggen'
ïnnet helpt Fransen bij
ïrstel stroomnetwerk
IJSDAG 4 JANUARI 2000
rc
appa koopt producent golfkarton
arden Verpakkingsbedrijf Kappa neemt de Franse produ-
nt van golfkarton SCAO over. Financiële details over de over-
me worden niet bekendgemaakt. Het Naardense concern
:eft naar eigen zeggen met de aankoop een goede slag gesla-
n. SCAO, met een jaarlijkse omzet van circa 167 miljoen en
0 werknemers, heet 'goed winstgevend' te zijn. Het Franse fa-
iliebedrijf heeft een marktaandeel van vier procent van de
anse golfkartonmarkt. De overname past in de strategie van
ppa om zijn Europese positie te versterken. Het Naardense
neem heeft een totale omzet van drie miljard gulden.
chuitema breidt marktaandeel uit
3,
ï.jiersfoortDe supermarkten die zijn aangesloten bij Schuite-
(onder meer C1000), hebben hun omzet vorig jaar met 8,1
ocent zien groeien. De omzet steeg van 4,9 miljard in 1998 (53
;ken) naar 5,1 miljard in 1999 (52 weken). Het marktaandeel
ïg volgens Ahold-dochter Schuitema van 11 naar 11,4 pro
nt. De ClOOO-formule was de motor achter de groei. Het aan-
C1000 winkels steeg van 354 naar 377. Tegelijkertijd daalde
t aantal supermarkten dat bij Schuitema is aangesloten van
4 naar 453.
oskalis koopt Zweedse baggeraar
'Endrecht Koninklijke Boskalis Westminster neemt de bag-
ractiviteiten van het Zweedse bouwconcern Skanska over. Dit
eft bestuursvoorzitter R. van Gelder gisteren in zijn nieuw-
xstoespraak gemeld. De jaarlijkse omzet van de baggeractivi-
ten van Skanska is ongeveer vijftien miljoen gulden. In totaal
rken er zestig mensen. Het overnamebedrag is niet bekend-
naakt. Het jaar 1999 is volgens Van Gelder voor Boskalis suc-
jvol verlopen. De baggeraar stelde de winstverwachting twee
;r naar boven bij. Cijfers zijn niet bekend gemaakt.
chade Cebeco door dioxine-affaire
n ïterdam De dioxine-affaire heeft voor veel bedrijven van de
Q-'beco Groep in Rotterdam schade opgeleverd. Ook de Neder-
2;adse producenten bleven zitten met pluimvee- of varkens-
lies en eieren, omdat ze door het publiek over één kam zijn
ijschoren met de in opspraak geraakte Belgische bedrijven,
ver de hele wereld sloten landen hun grenzen", zegt W. Ade-
van de hoofddirectie. Cebeco heeft over het afgelopen jaar
i schadepost van twintig miljoen gulden geleden. De bedrij-
i en coöperaties van Cebeco zijn vooral actief op het terrein
i pluimveevlees en eieren. De totale concernomzet over 1999
droeg 6,6 miljard gulden.
erste onderneming van millennium
:echt Na de eerste baby en het eerste huwelijk is ook de eer
onderneming van het nieuwe millennium een feit. De Ka-
ir van Koophandel in Utrecht verwelkomde het marketingbu-
2iu Anthill gisteren als eerste nieuw bedrijf van het jaar 2000.
2vroeg stond E. de Groot op de stoep. Ze wilde er zeker van
ih dat haar bedrijfje met de eer ging strijken. „De mensen ach-
*j de balie waren verbaasd", vertelt ze. „Zij realiseerden zich
3)t dat iemand op het idee zou komen zich aan te melden als
ïrste onderneming. Maar zoiets past wel bij een marketingbe-
ojjf als het onze."
2
Jorse daling aantal faillissementen
0.
oiterdamVolgens het Rotterdamse bureau Dun Bradstreet
^alde het aantal faillissementen vorig jaar met 22,5 procent tot
3*'97De daling heeft te maken met een nieuwe wet (1998),
slarin wordt geregeld dat bij bedrijven in betalingsmoeilijkhe-
1 jti al in een vroeg stadium regelingen voor schuldsanering
36)rden getroffen. Dun Bradstreet baseert de cijfers op gege-
7fis van Nederlandse rechtbanken. Het aantal bedrijfsfaillisse-
jgjnten nam volgens het bureau met bijna twintig procent af.
apral éénmanszaken gingen minder vaak failiet. In vergelijking
ijt 1998 was de daling liefst 52,4 procent,
nl
lpinvest neemt Essmann Groep over
iXrden Participatiemaatschappij Alpinvest neemt de Duitse
jducent van lichtkoepels en rook- en hitteventilatiesystemen
Imann Groep over van het Zweedse Skanska. De Essmann
Dep is in Duitsland marktleider. Het bedrijf is daarnaast actief
10frankrijk, Polen, Tsjechië en Hongarije. In 1999 haalde het
10prijf een omzet van bijna tweehonderd miljoen.
10iingen gpd
oncurrentie waar de Ne-
)9fmdse Gasunie in Gronin-
igelopen jaar mee te
ïoien heeft gekregen, blijkt
joj het eerst ook nadrukkelijk
10fe voorlopige jaarcijfers. De
ïot nam vorig jaar met 5,6
^ient af van 79,8 naar 75,3
gftrd kubieke meter aardgas.
innenlandse verbruik ging
3,3 naar 40,1 miljard kuub
7,5 procent), de export
3He met 3,4 procent van 36,4
35,2 miljard. In totaal werd
In miljard kubieke meter
doorgevoerd.
daling van het binnen-
verbruik kan voor een
2] (1,2 miljard kuub) worden
ïlaard door het zachte win
der in 1999. Verder is voor
duidelijk dat de concur-
op de gasmarkt toe-
°jtet, de Nederlandse lande-
ij netbeheerder voor elektri-
t, gaat samen met andere
Bnlandse energiebedrijven
het aaransen helpen bij de repa-
hetGjvan het zwaar beschadig-
erkooi stroornnetwerk. Tennet
»t korft 45 monteurs naar het
erkocir getroffen gebied bij
as. Het gaat om werkne-
van de Nederlandse firma
iron, waarmee Tennet een
fandscontract inzake grote
jniteiten' heeft.
monteurs zullen onder
ire worden ingeschakeld bij
irsdagiansluiten van een 2,5 kilo-
ir lange noodlijn, die Ten-
ian de Fransen beschikbaar
gesteld. De noodlijn
010"|t gebruikt om de hoog-
iningsverbinding tussen
D.oo-4y en Vesle, ten zuidoosten
peims, te herstellen.
Franse elektriciteitsmaat-
Amsterdam Voor het Centraal Station in de hoofdstad zijn de voorbereidende werkzaamheden begonnen voor de aanleg van de nieuwe Noord-Zuid-metrolijn en de herinrichting van
het stationsplein. De plannen, die meer dan 2,4 miljard gulden kosten, moeten in 2008 voltooid zijn. Het tram- en busstation wordt tijdelijk verplaatst naar een nieuwe platform dat
gedeeltelijk boven het water wordt gebouwd. Uiteindelijk verhuizen de bussen naar een geheel nieuw busstation achter het Centraal Station. foto anp evert elzinca
Stroombeurs
doet erg
goede zaken
amsterdam anp
De elektricteitsbeurs Amster
dam Power Exchange (APX)
is de eeuwwisseling niet al
leen zonder problemen
doorgekomen maar heeft
ook volumerecords gehaald.
De APX draaide het afgelo
pen millenniumweekeinde
gewoon door en brak elke
dag weer records gebroken
tot volumes van 17.945 Me
gawatt.
Volgens de APX-directie is
de omvangrijke handel voor
een deel het gevolg van de
handel tussen Nederlandse
marktpartijen om hun over
schotten en tekorten te dek
ken. Verder is er in vergelij
king met 1999 een groter
aandeel import, dat sinds
gisteren dagelijks via de
beurs wordt verhandeld. Het
gaat om 900 Mw van de im
portcapaciteit, die in totaal
3500 Mw groot is. Vorig jaar
had de APX maar ruimte om
250 Mw te importeren.
APX-directeur B. den Ou
den is tevreden over de re
cordvolumes: „De elektrici-
teitsbeurs heeft hiermee op
nieuw zijn bestaansrecht be
wezen en een belangrijke
stap voorwaarts gedaan."
Wel toonde hij zich bezorgd
over de huidige marktstruc
tuur, gezien de buitengewo
ne prijspieken op sommige
uren.
De APX verwacht dat de
grote handelsvolumes zich
dit jaar zullen voortzetten. In
maart wil de stroombeurs
bovendien de handel verder
uitbreiden naar België en
Duitsland.
Vakbonden blijven tegen topsalarissen
Werkgevers en werknemers hebben in geen jaren zover
uit elkaar gelegen. Dit zei FNV Bondgenoten voorzitter
H. Krul gisteren tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst in
Utrecht. Hij hekelde in zijn toespraak opnieuw de enor
me stijging van de salarissen van de topmanagers. Ook
CNV-voorzitter D. Terpstra wees in zijn nieuwjaarsrede
op de 'zelfverrijking van het topmanagement'.
den haag gpd
binnenlands verbruik door zachte winter
neemt. Op de geliberaliseerde
markt kunnen grote bedrijven
zelf hun leverancier uitzoeken.
In totaal verkocht Gasunie hier
door twee miljard kuub gas
minder. Dit werd weer enigs
zins gecompenseerd door een
hoger verbruik als gevolg van
de economische groei.
In geld uitgedrukt liep de op
brengst fors terug van 17,1 mil
jard gulden naar 13,7 miljard,
zo blijkt uit.de voorlopige cijfers
die hoofddirecteur drs. G.H.B.
Verberg gisteren op personeels
bijeenkomsten bekendmaakte.
Hierbij moet worden aangete
kend dat de effecten van de
olieprijs vertraagd in de cijfers
worden weergegeven. De olie
prijs bereikte begin vorig jaar
een dieptepunt maar is daarna
gestegen tot zelfs recordhoog
ten eind vorig jaar.
Vorig jaar ontstond daarover al
grote opwinding, omdat werk
nemers juist jarenlang moesten
matigen. De forse loonstijgin
gen in de top hebben volgens
Krul 'veel kwaad bloed gezet.'
„Niet alleen bij onze leden,
maar ik denk in grote delen van
onze samenleving."
„De werkgevers hebben de
looneis van vier procent over
zichzelf afgeroepen. En die zul
len ze betalen", aldus Krul.
„Wij maken geen papieren
looneis." Gezien de toename
van de gemeentelijke lasten,
vindt hij de looneis 'niets te
veel'. De bondsvoorzitter voor
ziet een moeizaam CAO-sei-
zoen. Dit komt ook door de
'toenemende aandeelhouders-
belangen', die volgens hem te
genwoordig 'boven alles' lijken
te gaan.
Veel bedrijven die gezond ge
noeg zijn om in Nederland
door te gaan, krijgen geen kan
sen. Voorbeelden zijn volgens
Krul, Philips Lighting in Ter-
neuzen en NS Cargo. Ook de
rendabele Akzo verffabriek in
Sneek dreigde te worden geslo
ten. Krul roept werkgevers op
om ook in Nederland te blijven
investeren in vernieuwing.
De christelijke vakbeweging
CNV pleit in dit geval voor een
'reorganisatiecode'. Bedrijven
die reorganiseren om hogere
winsten te behalen, mogen
geen personeel op straat zetten
en de kosten afwentelen op de
sociale zekerheid, vindt het
CNV. „Te vaak worden oudere,
werknemers met een oprotpre
mie in de WW gedumpt", aldus
Terpstra. Het CNV vindt verder
dat het kabinet nu eerst wat
moet doen aan de werkomstan
digheden in de zorg en het on
derwijs, zoals kinderopvang.
Ook al moeten daar afspraken
in de coalitie voor worden
opengebroken.
Voorzitter A. Verhoeven van
de Vakcentrale voor Middelbaar
en Hoger Personeel (MHP)
waarschuwde gisteren dat de
stijging van de lokale lasten kan
leiden tot een onverantwoorde
loonkostenontwikkeling. Het
CBS berekende vorige week dat
de lokale lasten dit jaar met on
geveer acht procent zullen stij
gen, terwijl de lonen stijgen met
gemiddeld 3,5 procent. Een
sterke stijging van de loonkos
ten zal ten nadele uitpakken
van de werkgelegenheid, vreest
Verhoeven. De miljoen niet-
werkenden zijn de dupe, omdat
zij moeilijker aan het werk ko
men.
Zakenbank Morgan Stanley verwacht stapsgewijze verhoging van rente in VS
gen. Langstraat heeft de Euro
pese Rekenkamer verzocht de
capaciteitscijfers nog eens te
controleren en pleit voor uni
forme metingen van motorver
mogen.
„Dat is noodzakelijk om on
gelijke behandeling en onder
mijning van het vertrouwen van
de Europese burgers te voorko
men", aldus de voorzitter van
het productschap. Als uit zo'n
onderzoek mocht blijken dat er
Nederlandse schepen zijn die
een grotere capaciteit hebben
dan is opgegeven, moeten zijn
daarvan ook de gevolgen dra
gen.
Langstraat bepleit verder een
ruimtelijk ordeningsbeleid voor
de Noordzee nu steeds meer
plannen opduiken zoals wind
molenparken en een vliegveld
in zee. „Het spreekt voor zich,
dat ik daarbij pleit voor erken
ning van de historische rechten
van de visserij. Ik ga graag de
dialoog aan met de natuur- en
milieuorganisaties. Ook de vis
serij is gebaat bij duurzaam
heid." De voorzitter vindt het
'bemoedigend te constateren
dat er, ondanks alle onzekerhe
den, wordt geïnvesteerd in de
visverwerkende industrie'.
den haag'eric de jager
De roep om verdere inkrimping
van de Nederlandse vissers
vloot tast het vertrouwen in de
Europese Unie aan. Die waar
schuwing uitte voorzitter Lang
straat van het Productschap Vis
vandaag in zijn nieuwjaarsrede.
„Het is niet uit te leggen dat,
waar de sector na veel inspan
ningen een systeem heeft ont
wikkeld om binnen de vangst
quota te blijven, nóg verder be
perkt wordt."
Brussel wil dat de lidstaten
zich aan de vangstquota hou
den. Inkrimpen van de vloot is
daarbij slechts een middel. Ne
derland heeft dat doel al be
reikt. „En nu dreigt het middel
tot doel verheven te worden",
stelt Langstraat vast. Er zijn vol
gens hem landen die 'meer
moeite hebben zich aan de
vangstquota te houden'.
Bovendien is er een verschil
tussen de door de EU opgege
ven capaciteit van de Neder
landse vloot en het werkelijke
vermogen. Eerder sprak de Kat-
wijkse reder Haasnoot al het
vermoeden uit, dat er boten op
de Europese lijst staan die al
tien jaar op de zeebodem lig-
Endemol-belang in Spaans bedrijf
amsterdam anp
amsterdam gpd
schappij EDF verwacht ruim
vijf miljard gulden nodig te
hebben voor de grote reparatie
klus. Op de korte termijn heeft
EDF 1,6 miljard gulden nodig,
zo meldde topman Roussely
gisteren. Daarna trekt de on
derneming er nog vele miljar
den guldens voor uit om haar
net definitief op orde te bren
gen. Op oudejaarsdag waren
50.000 werknemers in de weer
bij de reparaties.
Tijdens de kerst werd het
elektriciteitsnetwerk zwaar be
schadigd door een storm. On
geveer negen miljoen mensen
werden afgesneden van de
stroomvoorziening en 185
hoogspanningsmasten waaiden
om. Op dit moment zitten nog
ruim 360.000 huishoudens in
het west-, zuid-west en centraal
Frankrijk zonder stroom. On
dertussen probeert EDF met
dieselaggregaten de ergste
nood te verhelpen.
De Amsterdamse boekte giste
ren opnieuw een record. De
verwachte euforie bleef uitein
delijk binnen de perken. De
AEX-index sloot vier punten
hoger op 675,44 punten, ter
wijl eerder op de dag de be
langrijkste graadmeter nog
bijna veertien punten hoger
had gestaan. Angst voor een
hogere rente maakte een ein
de aan de millennium-euforie.
„Het donderde razendsnel in
elkaar", aldus een handelaar.
Iedereen hield rekening met
een nieuwe sprint van de Am
sterdamse beurs, maar aan het
einde van de dag overheerste
teleurstelling. De opluchting
over de geslaagde jaarwisseling
hield in Europa stand tot de
opening van Wall Street. Toen
de Amerikaanse beurs tegen de
verwachting in lager opende,
daalde de koersen in Amster
dam snel.
De oplopende rente op de kapi
taalmarkt is volgens analisten
de belangrijkste reden voor de
voor sommige handelaars te
genvallende eerste handelsdag
van het millennium. Een analist
van Van der Hoop Effecten
wees vooral op de stijgende
rente in de VS. „Op het mo
ment datxie rente op staatsle
ningen van dertig jaar boven de
zeven procent komt, moet je
oppassen met beleggingen in
aandelen. In de Verenigde Sta
ten is dat rendement inmiddels
opgelopen tot 6,5 procent. Dat
is geen goed teken." De gezag
hebbende Amerikaanse zaken
bank Morgan Stanley is even
eens pessimistisch en voorspel
de voor dit jaar drie renteverho
gingen van 0,25 procentpunt.
De 8-jarige Jacco Pols slaat op de gong van de Amsterdamse beurs Amsterdam Exchanges. Jacco en vele an
dere kinderen van medewerkers waren gistermorgen op Beursplein 5 als opmaat voor de eerste handelsdag
in het nieuwe nieuwe millennium. fqto anp marcel antonisse
Een Duisenberg-watcher con
cludeerde uit het optreden van
de Europese bankpresident in
het televisieprogramma Buiten
hof dat ook in Eurtopa de rente
omhoog zal gaan. „Daar ont
komt Duisenberg niet aan. De
beurs houdt daar ook al reke
ning mee, maar het is de vraag
of het bij één renteverhoging
blijft."
Het klimaat op de Amsterdam
se beurs had duidelijk te lijden
onder de onrust aan het rente
front. „Dit was de eerste dag
dat we zeker konden zijn van
een probleemloze millennium
wisseling. Even veroorzaakte
dat optimisme, maar bezit van
de zaak is al snel het einde van
het vermaak", concludeerde
een handelaar.
Hoewel januari historisch ge
zien een uitstekende maand
voor beleggers is, zijn handela
ren en analisten niet al te opti
mistisch. Normaal gesproken
vloeit er aan het begin het jaar
geld van pensioenfondsen en
andere institutionele beleggers
naar de beurs, maar volgens ve
len is dat al in december ge
beurd. „Het januari-effect van
2000 kan wel eens het decem-
ber-effect van 1999 zijn ge
weest", aldus een handelaar.
Een correctie verwachten veel
analisten niettemin pas in de
tweede helft van januari en het
begin van februari. In die perio
de komen ondernemingen met
hun jaarcijfers naar buiten. „Als
bedrijven in de technologiesec
tor hun verwachtingen niet
waarmaken, kan er wel eens
een tik naar beneden komen
van zo'n vijftien procent", al
dus een analist.
Het amusementsconcern Endemol neemt een belang van 26,4
procent in het Spaanse internetbedrijf Telepolis.com uit Barcelo
na. Doel van de samenwerking is de ontwikkeling van Spaanstalige
nieuwe mediatoepassingen rond de entertainmentprogramma's.
Endemol ziet deelneming in Telepolis als een belangrijke stap in
de opbouw van een Nieuwe Media-divisie.
Telepolis beschikt over een zelfontwikkelde zoekmachine, een
webmailservice en een eigen digitaal dagblad. Ook heeft het be
drijf distributieovereenkomsten met de Spaanstalige MSN-site van
Microsoft, met Altavista Magallanes en met Bankinter.
Volgens E. Domenech van Telepolis kunnen nieuwe mediatoe
passingen het best onder aandacht van een groot publiek worden
gebracht via tv-programma's.
groot deel van het geld al vast
ligt voor inkomenstoeslagen
voor boeren in andere sectoren
van de landbouw.
„Daardoor komt minder geld
beschikbaar voor de subsidie
van de export van zuivelpro
ducten", aldus een woordvoer
der van het productschap. „Zo
liepen we al verschillende keren
tegen het plafond aan voor de
kaasexporten en nu zitten we
met melkpoeder en con-
densmelk bijna tegen het pla
fond. Zo kunnen we niet opti
maal profiteren van het herstel
van de economieën in Azië en
Oost Europa."
Een andere bedreiging ziet
Van den Berg in het strenge
mestbeleid dat minister Brink
horst (landbouw) wil invoeren.
De melkveehouders zijn gebaat
bij het voldoen aan de eisen,
omdat daardoor het milieu
vriendelijke imago van zuivel
versterkt wordt.
den haag gpd
De zuivelsector heeft het flink
voor de kiezen gehad afgelopen
jaar. De dioxine-affaire zorgde
voor lagere prijzen, wat nog
werd versterkt door de wegval
lende vraag in Azië, Rusland en
Zuid-Amerika. In de tweede
helft van 1999 trok de vraag wel
weer aan, maar per saldo leid
den de gebeurtenissen tot een
melkprijs die vijf tot zes cent la
ger was dan in 1998. Dat maak
te G. van den Berg, voorzitter
van het Productschap Zuivel,
vanmiddag bekend in zijn
nieuwjaarsrede.
De komende jaren beïnvloe
den vooral het EU-beleid en de
mestwetgeving de resultaten
van de zuivelsector, verwacht
hij. De EU-lidstaten besloten in
1999 de uitgaven voor het land
bouwbeleid te bevriezen op
89,1 miljard gulden per jaar.
Dat kan slecht uitpakken voor
de zuivelsector, omdat een
