Opnieuw bizarre moorden Oost-Java
'Frankrijk is de afgelopen dagen gewond geraakt' "auJrpFrankrijk
Buitenland
Kaping toestel Lufthansa
was een spontaan idee
Nog veel onduidelijkheid
over vooronderzoek Kohl
AFP A(;<-nce France Presvr ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur CPD Geassocieerde Pers Diensten RTR Reuters
Russische tanker zinkt nabij Istanbul
Istanbul Een olietanker die onder Russische vlag voer, is van
ochtend gezonken in de Zee van Marmara nabij het Turkse Is
tanbul. De Wolgoneft 248. raakte grond tijdens zwaar weer en
brak in tweeën. Volgens de Turkse tv-zender NTVis er sprake
van enige vervuiling door het verlies van brandstof.
Iraniërs geven nier voor dood Rushdie
teheran Meer dan vijfhonderd Iraanse extremisten hebben
aangeboden hun nier te verkopen om een huurmoord op de
schrijver Salman Rushdie te kunnen betalen. De actie is een ini
tiatief van een moslim-militie in de Iraanse heilige stad Mash-
had. Zij willen hun oproep ook op internet publiceren, om we
reldwijde steun te vergaren. Rushdie werd in 1989 getroffen
door een islamitisch doodsvonnis voor zijn boek De Duivelsver
zen. Iran nam vorig jaar afstand van de actie, maar extremisten
willen de 'fatwa' tegen Rushdie nog steeds uitvoeren. De Britse
schrijver leefde bijna tien jaar ondergedoken en zoekt pas sinds
kort weer de openbaarheid op.
Mogelijk 50.000 doden in Venezuela
Caracas De overstromingen in Venezuela begin deze maand
hebben mogelijk aan 50.000 mensen het leven gekost. Dit
schatte secretaris-generaal Weber van het Internationale Comi
té van het Rode Kruis (ICRC) gisteren. De ramp kan de grootste
in Latijns-Amerika van deze eeuw worden. Volgens Weber zal
het dodental tussen de 20.000 en 50.000 liggen. „Exacte cijfers
zijn er niet", vertelde hij op een persconferentie. Nog niet eer
der schatte het ICRC het dodental zo hoog. „Deze ramp is, ge
meten aan het slachtoffertal, ten minste twee, drie keer zo erg
als Mitch", aldus Weber. De orkaan Mitch eiste vorig jaar zo'n
10.000 levens in Midden-Amerika.
Millenniumfeest in Seattle afgezegd
Seattle Het geplande feest op oudejaarsavond in Seattle gaat
niet door wegens het risico van terroristische aanslagen. Dit zei
burgemeester Schell gisteren op een persconferentie. Schell
verldaarde er zelf gerust op te zijn dat zijn stad geen doelwit is
van aanslagen. De federale recherche FBI kon echter 'niet ga
randeren dat de stad veilig was', aldus de burgemeester. Het ga
la in de stad aan de Amerikaanse westkust had zo'n 50.000 be
langstellenden moeten trekken. De Amerikaanse overheid is er
van overtuigd dat terreurgroepen aanslagen hebben gepland tij
dens de millenniumwisseling. Washington deed al meermalen
waarschuwingen aan de Amerikaanse burgers uitgaan.
Britse politie jaagt op nazimoordenaar
londen De Britse politie is volgens de Britse krant The Times
op het spoor van de vermeende oorlogsmisdadiger Konrad Ka-
lejs. Het Simon Wiesenthal Centrum had de Britten gevraagd
een onderzoek in te stellen naar de van origine Letse Australiër,
die wordt verdacht van betrokkenheid bij de moord op 30.000
mensen in Letland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Volgens de
krant verblijft Kalejs onder een valse naam in een luxueus ver
zorgingshuis in de buurt van de stad Rugby. Kalejs diende in
een concentratiekamp buiten Riga. Na de oorlog kreeg hij het
Australische staatsburgerschap. In 1959 ging hij naar de VS.
Daar maakte Kalejs fortuin, maar in 1984 openden de VS een
uitzettingsprocedure tegen hem. Na zijn uitwijzing keerde Kale
js terug naar Australië. In 1997 dook hij op in Canada, maar dat
zette hem ook het land uit.
Wit-Rusland zoekt vermiste minister
minsk De Wit-Russische minister van binnenlandse zaken Joeri
Sivakov heeft gisteren bekendgemaakt dat een onderzoek is in
gesteld naar de verdwijning van een van zijn voorgangers, oud
minister Joeri Zacharenko. Van Zacharenko werd voor het laatst
iets vernomen op 7 mei, toen hij zijn vrouw Olga opbelde om te
zeggen dat hij op weg was naar huis. Hij is nooitthuisgekomen.
Zacharenko werd in 1996 als minister ontslagen nadat hij on
enigheid had gekregen met president Loekasjenko. Hij werd
daarna een prominent lid van de oppositie. Andere oppositiefi
guren die onder mysterieuze omstandigheden zijn verdwenen,
zijn oppositieleider Gontsjar en uitgever Krasovski.
Test spoort 'verborgen' aids virus op
londen Britse wetenschappers hebben een bloedtest ontwik
keld, waarmee het HIV-virus (dat aids veroorzaakt) geïdentifi
ceerd kan worden, ook als het zich 'ergens in het lichaam ver
stopt'. Zij hopen dat deze ontdekking leidt tot effectievere the
rapieën. Met de gebruikelijke bloedtesten is het virus niet op te
sporen als het zich schuilhoudt in organen.
iüsseldorf apgeen angst voor de gevangenis
en ik wil nu graag met de politie
De man die gisterochtend korte spreken." Later verklaarde hij
lijd een toestel van de Duitse tegenover de politie tot zijn
luchtvaartmaatschapij Lufthan- daad te zijn gekomen om zo in
sa heeft gekaapt, was naar ei- een Duitse gevangenis terecht
gen zeggen pas tijdens de te komen,
vlucht op het idee gekomen en Tien minuten voor de lan-
bleek geen springstoffen bij ding had hij de dreiging van de
zich te hebben. De 41-jarige, bom tegenover een stewardess
van oorsprong Libanese man uitgesproken en verklaard lid te
ïad tijdens de vlucht van de zijn van de militante Libanese
Tsjechische hoofdstad Praag moslimbeweging Hezbollah,
naar het Duitse Düsseldorf ge- „De situatie aan boord bleef
dreigd een bom in zijn handba- rustig. De man was niet agres-
gage tot ontploffing te brengen sief en heeft meerdere malen
ils de bemanning zijn eis, die verklaard dat niemand bang
uidde dat hij na de landing aan hoefde te zijn", aldus een
de autoriteiten zou worden woordvoerder van Lufthansa,
overgedragen, niet zou inwilli- De man verblijft sinds 1991 in
gen. Duitsland. Hij is een een be-
Na de landing om 11.49 uur kende van de politie. Zo heeft
in Düsseldorf liet de man de hij de verantwoordelijkheid
achttien passagiers en vier be- voor een brandstichting opge-
manningsleden uitstappen, eist die hij niet bleek te hebben
Daarna verliet hij zelf het vlieg- gepleegd. Hierop werd hij op
tuig. Hij verklaarde tegenover genomen in een psychiatrisch
de dienstdoende verkeersleider ziekenhuis dat hij ongeveer een
Het is allemaal maar een gein- maand geleden heeft verlaten,
tje, ik heb geen bom, ik heb
bonn-berlun dpa-rtrheeft de parlementsvoorzitter
echter nog geen informatie over
Het is nog steeds onzeker of de een onderzoek ontvangen.
Duitse openbare aanklager een Thierse heeft 48 uur om be-
vooronderzoek naar oud- zwaar aan te tekenen tegen het
bondskanselier Kohl zal ope- besluit van justitie, maar hij zal
nen. Het Duitse televisiestation dit naar verwachting niet doen.
ARD meldde gisteren dat justi- Omdat Kohl parlementslid is,
tie vrijdag een onderzoek zal moet de Bondsdag zijn parie
openen en dat voorzitter Thier- mentaire onschendbaarheid
se van het Duitse parlement en opheffen. Maar dat hoeft pas te
Kohl zelf daarover vandaag gebeuren als Kohl na het voor
touden worden ingelicht. onderzoek in staat van beschul-
Het openbaar ministerie diging wordt gesteld. Kohl heeft
leeft het bericht echter niet be- toegegeven dat de CDU tussen
restigd. Maandag meldde het 1993 en 1998 zo'n twee miljoen
lersbureau DPA al dat er mor- mark heeft aangenomen om de
[en een onderzoek zou worden partijkas te spekken. Hij weigert
[eopend, en dat Thierse en de namen te noemen van de
(ohl daarover gisteren zouden geldschieters, hoewel hij dat
worden geïnformeerd. Gisteren wettelijk wel verplicht is.
'Ninja 'shebben het vooral op geestelijk leiders en beoefenaars van zwarte kunst gemunt
De ninja's zijn terug. De in het zwart geklede moordenaars die vorig jaar in het oosten
van Indonesische hoofdeiland Java angst zaaiden door ruim tweehonderd mensen om
het leven te brengen, hebben hun lugubere werk hervat. Verminkte lichamen en afge
hakte ledematen worden 's ochtends teruggevonden, opgehangen in bomen of dom
weg gedumpt in moskeën.
jakarta theo haerkens
correpsondent
Net als vorig najaar zijn de afge
lopen weken opnieuw geestelijk
leiders en mensen die zich be
zig houden met zwarte kunst,
het slachtoffer van de duistere
moorden. De daders van de
moorden zijn nooit geïndentifi-
ceerd. Wel werden tientallen
mensen, vermeende huur
moordenaars, aangehouden
maar de moorden die even
plotseling ophielden als ze wa
ren begonnen, zijn nooit opge
lost.
In de afgelopen weken zijn er
volgens het staatspersbureau
Antora acht mensen vermoord.
Dat gebeurde bij vier verschil
lende gelegenheden. De moor
den werden gepleegd in de
buurt van de stad Malang, in de
koloniale tijd populair bij Ne
derlanders om het aangename
klimaat in de bergen. Vorig jaar
vielen hier ook doden, maar
concentreerden de moorden
zich in de omgeving van
Banyuwangi, de stad waar de
veerpont naar het vakantiepa
radijs Bali vertrekt.
Over de motieven wordt vol
op gespeculeerd. De politie wil
de onrust kennelijk beteugelen
en beweert zoals wel vaker, dat
het om gewone criminaliteit
gaat. Ze zou zelfs een uit Jakarta
afkomstige crimineel op het
oog hebben, die verantwoorde
lijk wordt gehouden voor de lu
gubere moordpartijen. Er zijn
vier mannen aangehouden en
naar drie anderen wordt nog
gezocht. Politiechef M. Dayat
meent dat er net als vorige keer
huurmoordenaars in het spel
zijn. al is ook hem niet duidelijk
wat met de moorden wordt be
oogd.
Het oosten van Java is een
bolwerk van aanhangers van de
moslimorganisatie Nadhlatul
Ulama. met meer dan dertig
miljoen leden de grootste in de
wereld. Tot voor kort werd ze
geleid door Wahid, de huidige
president van Indonesië. Nadat
hij het presidentschap had aan
vaard, legde Wahid zijn functie
in de Nadhlatul Ulama neer.
Opvallend genoeg zijn de mees
te slachtoffers lid van die orga
nisatie.
Mede daarom denken plaat
selijke organisaties dat de aan
vallen een politieke betekenis
hebben. Ze zouden gepleegd
worden door tegenstanders van
de president en bedoeld zijn
om de politieke situatie te de
stabiliseren. Die theorie sluit
aan bij de veronderstelling van
een politiek waarnemer dat er
een samenzwering is tegen de
president. De dreiging zou ko
men uit kringen rond voorma
lig president Habibie.
Een overzicht van de ravage in Frankrijk. In het noordoosten liggen de elektriciteitsmasten omgewaaid op de
grond (foto onderin). De kust van Marseille werd gisteren nog geteisterd door de harde wind (foto links). In
de Alpen maken ze zich meer druk om de sneeuw. Omdat het dak van dit huis er tijdens de storm was afge
waaid, is de sneeuw naar binnen gekomen (foto rechtsboven). Een man in het westen van Frankrijk ver
plaatst zijn meubels naar droge plekken (foto rechtsonder). roro'S EPA-AP-Reuters
Verscheidene Europese landen
sturen hulp naar Frankrijk om
de elektriciteitsvoorziening in
delen van het land weer in orde
te krijgen. Door de zware storm
van de afgelopen dagen zijn
miljoenen mensen zonder
stroom komen te zitten. Het
Franse nationale elektriciteits
bedrijf zei dat teams uit België,
Duitsland, Italië en Spanje naar
Frankrijk komen om bij het
herstelwerk te helpen. Door het
natuurgeweld zijn verscheidene
hoogspanningsmasten omge
waaid en is er een tekort aan
generatoren en kabels. De
Fransen krijgen ook hulp bij de
verzorging van de met olie be
smeurde vogels. De Franse pre
mier Jospin wil dat er interna
tionaal strengere regels komen
voor het vervoer van olie op
zee. Tijdens een bezoek aan het
met olie besmeurde Bretonse
kustgebied kondigde Jospin aan
dat Parijs daartoe initiatieven
zal nemen tijdens het komende
Franse voorzitterschap van de
Europese Unie (vanaf juli 2000).
De olie is afkomstig uit de twee
weken geleden vergane Maltese
tanker Erika.
parus cees van zweeden
correspondent
De onheilsboodschap kwam met een
klop op de deur. „Pappa, opstaan! De
boom is omgevallen." Het opstaan viel
zwaar. Het was tweede kerstdag, half
negen. De foie gras en de eendenrolla
de waren de avond tevoren wegge
spoeld met enkele oude flessen Saint-
Emilion, die een diepe slaap hadden
gegarandeerd.
Maar opstaan was nog het minste on
gemak. Mijn dochter opende de stalen
luiken van haar slaapkamer en maakte
een werktuiglijk gebaar naar de plek
waar ooit een honderd jaar oude
boom prijkte. „Ik heb hem niet horen
vallen, want ik had de muziek aan",
zei ze. „Maar ineens hield de muziek
op."
De blauwe spar, een gevaarte van der
tig meter, had in zijn val een kabel van
het elektriciteitsbedrijf meegesleept.
De ovenklok in de keuken gaf het
exacte tijdstip van het onheil aan: 8.31
uur.
De schade beperkte zich niet tot de
kerstlampjes in de kerstboom. De ka
chel was uitgevallen, omdat de ther
mostaat elektriciteit behoefde. De tele
foon was dood, omdat ook het digitale
kastje op stroom werkte. Slechts de
draagbare telefoon functioneerde nog,
maar niemand nam op.
De brandweer was in gesprek en bij
het elektriciteitsbedrijf EDF vroeg een
ingeblikte stem het later nog eens te
proberen. Het zou tot maandagnacht
twee uur duren voordat bij het EDF
een echte stem opnam. Het aantal
binnengekomen telefoontjes bij het
elektriciteitsbedrijf beliep die eerste
dag 405 per seconde.
De weg naar de bakker was geplaveid
met puin. Ik klom over twee gevelde
bomen, stapte behoedzaam over elek
triciteitskabels. voetbalde met dakpan
nen. Over de spoorlijn lag een tiental
populieren van het soort dat boeren
wel als windscherm gebruiken.
Verderop bood het landschap een be
droevende aanblik. In het grote bos
van Saint-Germain zou geen konijn
meer willen wonen. Woudreuzen wa
ren ontworteld en hadden tienduizen
den kleinere bomen in hun val ver
splinterd. De heersende geur was niet
die van een herfstig rottingsproces,
maar van vers gekapt hout.
Het beeld was overal hetzelfde. In het
de Montrouge liepen schade op, even
als de kathedraal van de Notre-Dame
en het Pantheon.
Het was onmogelijk de schade te be
cijferen, maar alleen al voor Parijs
werd een getal van rond 500 miljoen
gulden genoemd. Een expert zei: „Dit
was de ergste storm van de eeuw. De
drie stormen die we in 1990 in Noord-
Frankrijk hebben gehad, hebben de
verzekeringsmaatschappijen acht mil
jard francs gekost. Maar die stormen
waren peulenschillen vergeleken bij
die van deze week."
En dat was alleen nog maar het hout
en steen. Het aantal doden was giste
ren gestegen tot 69. het aantal vermis
ten tot acht. Tienduizenden mensen
waren gestrand op treinstations en
moesten worden ondergebracht in
zaaltjes of bij bereidwillige particulie
ren.
Twee dagen na de gedenkwaardige
klop op mijn slaapkamerdeur werd ik
dinsdagnacht andermaal gewekt, deze
keer door het verbijsterende lawaai
van mijn inbraakalarm. Ik snelde naar
beneden met mijn maglite-lamp, een
zware schijnwerper van het type dat
populair is in politieseries. Maar nee,
er waren geen boeven.
Ik tikte de code in. maar de drie luid
sprekers bleven schellen. Het was 4.00
uur 's ochtends. In omringende hui
zen gingen lichten aan (zij wel). Slape
rige handen grepen ongetwijfeld naar
telefoons. Voor het eerst in mijn leven
belde ik de politie met het dwingende
verzoek om niet te komen.
Vijf uur later braakten de luidsprekers
nog steeds hun decibels uit; ze waren
niet tot zwijgen te brengen geweest. Ik
belde het alarmbedrijf, waar een dame
zei: .Alarminstallaties gaan altijd af als
de stroom er een paar dagen af is ge
weest. U moet de luidsprekers los
schroeven en de batterijen eruit ha
len."
Met koude ledematen, tuitende oren
en vermoeide ogen liep ik naar mijn
werkkamer om in het schemerdonker
een schroevendraaier te zoeken. Ach
ter de deur wachtte een nieuwe verras
sing. Het plafond vertoonde scheuren,
waaruit vocht sijpelde. De vloerbedek
king was doorweekt, de computer had
een goede wasbeurt gehad.
Was getekend: de storm van de eeuw.
Bois de Boulogne bij Parijs was de
helft van de bomen bezweken, in het
park van Versailles waren 10.000 reu
zen gezwicht. Sommige daarvan wa
ren onder keizer Napoleon geplant en
hadden twee wereldoorlogen over
leefd. Dit was echter, zo sprak de ra
diostem. de storm van de eeuw ge
weest.
De statistieken waren nog indrukwek
kender dan de beelden die op het net
vlies achterbleven. Dankzij een tweede
storm die maandagnacht een spoor
van chaos door Zuid-Frankrijk trok,
was gisteren het aantal huishoudens
zonder elektriciteit tot 3,4 miljoen ge
stegen. Honderd transformatorcentra
les waren kapot, veertig hoogspan
ningsmasten geknakt, tienduizenden
kabels gebroken.
Een bewogen Patrice Kreis, topman
van EDF, verscheen op televisie met
een sombere boodschap. Miljoenen
Fransen, zo zei hij, zouden het nieuwe
millennium ingaan zoals hun voorva
deren duizend jaar geleden het huidi
ge millennium ingingen: in het donker
en in een bittere kou.
Premier Jospin vloog maandag in een
legerhelikopter urenlang over de At
lantische kust, of wat daar van over
was. De haven van La Rochelle was
een chaos, de kathedraal van Bor
deaux was ernstig beschadigd, het fa
meuze klooster van Mont Saint-Michel
gehavend. Het was president Chirac
die de treffendste woorden sprak.
„Frankrijk", zei de president maandag.
„is de afgelopen dagen gewond ge
raakt."
Emstig gewond, als de burgemeester
van Parijs geloofd kon worden. „Het is
een ramp, een vernietigende ramp",
zo verklaarde Jean Tiberi nadat hij het
slagveld in zijn stad had overzien. Het
opruimen van de 140.000 gevallen bo
men in het Bois de Boulogne en het
Bois de Vincennes, de twee grootste
parken in de stad, gaat drie jaar duren.
Het herstel van de parken in hun oude
luister, zo verklaarde de chef van de
hoofdstedelijke plantsoendienst, was
meer een kwestie van decennia.
Zestig procent van de daken was be
schadigd. waaronder die van veel mo
numenten. De kerken Saint-Saverin,
Saint-Sulpice, Madeleine, Saint-Pierre
