Huizenkopers met lege
handen in Zoetermeer
'Iedereen heeft zijn eigen relativiteitstheorie'
Binnenland
louter se: Moszkowicz
eeft nog verrassingen
Belastingdienst
Betalen om te werken
Maas zakt weer
s )rachtenaren 'stelen
hiitse zweeftrein
PvdA-fractieleider wil
VARA publiek houden
Historisch restaurant in de as
Rotterdam sluit seksclubs
wegens illegale prostituees
lillenniumuitzending afgelast
[VERSUMDe marathonuitzending rond de millenniumwisse-
ig op RTL 5 gaat niet door. De producent, Millennium Televi-
in Network (MTN), kan niet garanderen dat het programma
uit ziet als was beloofd en verkeert bovendien in financiële
ueilijkheden, zo meldt de zender. Het was de bedoeling dat er
oudejaarsdag vanaf 11.30 uur 24 uur lang beelden te zien
uden zijn vanuit diverse plekken in de wereld op momenten
zich daar het nieuwe millennium aandient. RTL 5 zendt nu
tr filmklassiekers uit. De laatste begint na de jaarwisseling.
liljoenen spreken tot verbeelding
prInwoners van Delft weten wel raad met de miljoenen van
gemeente. Na een oproep stuurden zij 160 voorstellen in
ïei or de besteding van 115 miljoen gulden. Die meevaller komt
Ln. t de verkoop van aandelen die Delft in het elektriciteitsbedrijf
lt iid-Holland had. De gemeente presenteert 6 januari de lijst
et alle voorstellen die burgers hebben ingediend. Het stadsbe-
ïur riep de hulp van de bevolking in, omdat ze het geld zo
'g1 enwichtig mogelijk wil verdelen. ,,We willen rekening houden
aa Et zoveel mogelijk belangen", zo liet de gemeente weten,
de
ojlobiel bellen verboden in Westerbork
sterbork Bij de Radiosterrenwacht bij Westerbork mag niet
et eer worden gebeld met een mobiele telefoon. Dat heeft de ge-
eenteraad van Middenveld besloten. Directeur Baan van de
,r( idiosterrenwacht laat weten dat het verbod te maken heeft
'R et storingen die de mobiele telefonie veroorzaakt bij metingen
de sterrenwacht. ..Door de explosieve groei van de mobiele
efonie zie je nu ook dat mensen hun telefoon aan laten staan
ze hier in de omgeving in het bos lopen. Dat werkt voor ons
■storend."
tje
jrdag toch aanwezig bij de traditionele nieuwjaarsduik op het
hf heveningse strand. Begin december werd die medewerking
■rt weigerd, omdat de vrijwillige hulpverleners meenden dat
131 lofdsponsor Unox voor te weinig medische hulp had gezorgd.
middels heeft de rookworstfabrikant drie ambulances en twee
1 tsen geregeld en een particulier beveiligingsbedrijf ingehuurd,
eh
idi
)ENSDAG 29 DECEMBER 1999
rigade toch bij nieuwjaarsduik
hhaag» De Haagse Vrijwillige Reddings Brigade (HVRB) is za-
P IEN ANP/DRA
vereniging Vrijstaat Folge-
uit Drachten heeft als oude-
sstunt een zweeftrein ont-
P 1 emd van een proefopstelling
49 het Emsland in Duitsland.
W t een kraan en een dieplader
zu iet prototype naar Friesland
:et> sleept. Daar is hij door de
"d sniging verstopt en wordt in
nieuwe jaar tentoongesteld,
nders dan voorgaande jaren
we ft de vereniging de actie dit
Er wel afgestemd met de te
'e leren partij. De exploitant
v< i het Duitse testtraject is op
e 1 hoogte. Op 10 januari krijgt
tzi de magneettrein, die van
ter 3 tot 1990 is gebruikt, terug.
wa ig jaar 'sleepte' de vereni-
■lri g met de stoel van de com-
2tt saris van de koningin in
ssland. Dat gebeurde rond
Nijpels' benoeming tot
uwe commissaris. De ver
ging zegt dit jaar voor de
hmar1bo gpd
- Piocaat Moszkowicz heeft
1! 'een paar bommen' in zijn
"•si Dat zei voormalig legerlei-
Bouterse gisteren bij een
Eenkomst van zijn Nationale
00 nocratische Partij (NDP).
■Nd iszkowicz is de advocaat van
tw' iterse in het hoger beroep
de drugshandel waarvoor
rechtbank Bouterse veroor-
D 1de tot zestien jaar cel. Dui-
v iden NDP-aanhangers hoor-
ier i de ex-dictator tijdens diens
Pa|ce uur durende toespraak
outerse verweet voorgaande
ringen te lijden aan een
'coloniaal syndroom. „Bij
beslissing die werd geno-
vroeg men zich af hoe
dat in Den Haag zou vin-
Terwijl we een onafhanke-
staat zijn. In Ghana inte-
;eh het de regering toch
niet hoe men in Den Haag
over hun beslissingen?
heeft niets te maken met of
iu pro-Holland of anti-Hol-
angepaste openstelling Belastingdienst.
Op vrijdag 31 december 1999 zijn alle kantoren van
de Belastingdienst voor het publiek gesloten. Ook de
BelastingTelcfoon is op deze dag niet bereikbaar.
Voor de Douane gelden op 31 december 1999 afwijkende
openstcllingstijden. Deze worden door de Douanedistric
ten tidig bekendgemaakt. Het doen van elektronische
Douane-aangiften is vanaf 31 december 1999,12.00 uur,
tot en met 2 januari 2000, 16.00 uur, niet mogelijk.
Vanaf maandag 3 januari zijn de Belastingkantoren
(inclusief Douane) en de BelastingTelefoon weer
gewoon geopend.
euker kunnen we 't niet maken. Wel makkelijker.
ANP Algemeen Nederland» Persbureau GPD Geassocieerde Pers Diensten
Amsterdam Het is al bijna een traditie in het Amsterdam
se Hiltonhotel: voor de zevende keer konden kinderen gis
teren vlak voor de jaarwisseling een dagje meehelpen met
eten koken, tafel dekken en alle andere werkzaamheden in
het chique hotel. Aan hun deelname was wel de voorwaar
de verbonden dat ze met hun ouders in het hotel moesten
logeren. Zo kost het nog een aardige duit om op deze luxe
manier een dag kinderarbeid te kunnen verrichten.
FOTO ANP COR MULDER
roermond anp
De hoogwatergolf in Limburg is
gisteren zonder noemenswaar
dige problemen verder naar het
noorden getrokken. Rijkswater
staat verwacht dat de situatie
vandaag normaliseert en dat de
Maas vanavond weer gaat zak
ken. Het crisiscentrum in
Maastricht werd gisteravond
gesloten. Het centrale telefoon
nummer ging rond zes uur uit
de lucht. In Itteren en Borgha
ren nam het dagelijkse leven
weer zijn normale loop. De po
litie hield wel de hele dag
ramptoeristen tegen. In Roer
mond, waar het waterpeil op
19,15 meter boven NAP kwam,
deden zich geen problemen
voor. Kelders liepen soms on
der water, maar schade aan
woonruimtes bleef uit. De dam
men die het Waterschap Roer
en Overmaas in de nacht had
opgeworpen, deden hun werk
goed. De binnenstad bleef
droog.
Procedurefouten vertragen bouw nieuwe wijk
A
c
Duitse trein te hebben gekozen,
omdat Drachten aan de mag-
neetzweefbaan naar het noor
den komt te liggen, als die lijn
er komt.
Friesland heeft een traditie
van stunts rond oud en nieuw.
De oudejaarsvereniging van El-
sloo smokkelde tien jaar gele
den ongemerkt het beeld van
Gorbatsjov uit het wassenbeel
denmuseum Madame Tussaud
en in 1997 haalden slepers uit
Oosterwolde een groot beeld
van Lenin uit de tuin van de
Groningse ondernemer Koop
Tjuchem.
De trein staat op nieuwjaarsdag
bij hotel Vreewijk in Drachten.
De groep vreesde al dat de
stunt niet tot nieuwjaarsdag ge
heim zou blijven. „We zijn er al
een half jaar mee bezig en er
stonden zo'n duizend mensen
te kijken in Duitsland, inclusief
de Duitse televisie", vertelt een
woordvoerder.
De toekomstige bewoners van de Zoetermeerse nieuw
bouwwijk Oosterheem vrezen voor een financiële strop.
Op last van de rechter ligt de bouw van hun woningen
voorlopig stil wegens procedurefouten. De gemeente
Zoetermeer verwacht nu pas op zijn vroegst medio 2000
met de bouw van de eerste fase te kunnen beginnen.
Voor die tijd moet er een milieu-effectrapportage (MER)
op tafel liggen.
den haag anp
De bouwcombinatie Ooster
heem, één van de betrokken
marktpartijen, heeft aspirant
kopers vorige week te kennen
gegeven de overeenkomst met
hen niet te verlengen. De Ver
eniging Eigen Huis vreest dat
de andere betrokken aanne
mers en projectontwikkelaars
hetzelfde doen. Hierdoor staan
mensen met lege handen, ter
wijl sommige al hun huidige
woning hebben verkocht.
De kopersvereniging Ooster
heem pleit samen met de ver
eniging Eigen Huis voor een
passende oplossing voor de ge
dupeerden. „Ze moeten het
recht krijgen van eerste koop",
aldus een woordvoerder van de
vereniging Eigen Huis. „En als
de woningen weer in de ver
koop gaan, dan liefst voor de
oorspronkelijke prijs."
De gemeente Zoetermeer en
de marktpartijen betreuren de
schorsing rond de bouwver
gunning van de eerste duizend
woningen. Beide sluiten niet uit
dat de huizen in een later stadi
um duurder worden, gezien de
prijsstijgingen.
Van een compensatie tussen
de oude en nieuwe prijs is geen
sprake. „De kosten komen voor
rekening van de kopers", aldus
een gemeentewoordvoerder.
Wel gaat Zoetermeer bij de be
trokken marktpartijen aandrin
gen om de prijsverhogingen zo
veel mogelijk te beperken.
De kopersvereniging noemt
de doorberekening van de extra
kosten oneerlijk. „De gemeente
Zoetermeer maakt een fout en
daar moeten wij voor opdraai
en", concludeert gedupeerde
Bos. Ze spreekt van een bizarre
situatie. „We staan tenslotte
aan de zijlijn."
(adv.)
Waarschuwing
Kruidvat neemt 'lava-lamp' uit de handel.
Kruidvat roept haar klanten op om zogenaamde 'lava-lampen'
van het merk Nicky, verpakt in een kartonnen doos, mei
onmiddellijke ingang niet meer ie gebruiken. De lamp is sinds
afgelopen week verkocht tegen de prijs van 36,99 in alle Kruid
vat filialen in Nederland met de EAN code 4017667 997624.
Wij hebben moeten vaststellen dat het kan voorkomen dat de
glazen koker waarin de 'lava' zich bevindt niet aan onze kwali
teitseisen voldoet. De koker kan, naar alle waarschijnlijkheid als
gevolg van oververhitting, uiteen barsten hetgeen een
onaanvaardbaar risico zou opleveren voor onze klanten.
Alle gebruikte en ongebruikte exemplaren van deze 'lava-lamp'
kunnen bij Kruidvat winkels worden ingeleverd waarbij wij
uiteraard het aan schaf bed rag volledig zullen vergoeden.
Kruidvat Renswoude, 28 december 1999
den haag gpd
land bent, wij in Suriname
moeten pro-Surinaams zijn."
Bouterse sprak verzoenende
worden aan het adres van zijn
partijgenoot Wijdenbosch, on
der wiens leiding Suriname in
de ernstigste economische cri
sis sinds de onafhankelijkheid
in 1975 terecht is gekomen. De
inflatie bedraagt dit jaar bijna
honderd procent, wat volgens
Bouterse is te wijten is aan mis
management bij de Centrale
Bank. Wijdenbosch heeft tot op
heden echter geweigerd in te
gaan op het advies van Bouter
se om bankpresident Goed
schalk de laan uit te sturen.
Ook andere adviezen sloeg het
staatshoofd in de wind. On
danks het debacle van de rege-
ring-Wijdenbosch is Bouterse
er volgens eigen zeggen van
overtuigd dat de NDP de ver
kiezingen van 25 mei zal gaan
winnen. Hij repte echter met
geen woord over zijn intentie
om de functie van president te
gaan vervullen.
PvdA-fractieleider Melkert pro
beert de VARA te behouden
voor het publieke bestel. Hij wil
bezien of de voorgestelde Con
cessiewet zo is aan te passen
dat de omroep niet commerci
eel gaat, liet hij gisteren via zijn
woordvoerder weten.
Melkert gaat hiermee in tegen
de overtuiging van zijn partijge
noot Van der Ploeg, staatssecre
taris van cultuur. Die wil de
VARA eveneens behouden voor
de publieke zenders maar wei
gert zijn voorstel voor de Con
cessiewet aan te passen. Wel
wil hij de Tweede Kamer nog
eens duidelijk uitleggen hoe de
zaak in elkaar steekt.
Het CDA is bezorgd over het
VARA-voornemen om commer
cieel te gaan. De WD heeft de
omroep daarentegen veel suc
ces gewenst. De kroonleden uit
de Raad van Toezicht van de
NOS vrezen dat het publieke
omroepbestel schade oploopt
als de VARA vertrekt, meldden
zij maandag in een brief aan
Van der Ploeg.
De staatssecretaris wil straks
drie televisiezenders met elk
een eigen gezicht. De publieke
omroepen leveren in zijn visie
de programma's aan voor alle
drie de zenders. Hun 'thuisnet'
waarop ze nu zitten, raken ze
dan deels kwijt. De VARA is
bang dat ze daardoor haar on
afhankelijkheid verliest. Ook
vreest zij dat ze te versnipperd
raakt over de drie zenders.
Daarom wil de VARA op de
commerciële toer gaan, zoals
de zenders RTL 4 en 5, SBS6 en
Veronica.
De WD denkt dat het publie
ke bestel een fikse klap zal krij
gen als de VARA inderdaad ver
trekt. „Maar mijn eerste belang
is niet de dames en heren van
de omroepen met hun dure ge
bouwen", zegt WD-Kamerlid
Nicolaï. „Mijn belang is dat van
de kijker, die wil interessante
dingen zien. Of je voor Paul de
Leeuw nu op het derde of vier
de knopje van je afstandsbedie
ning moet drukken, dat zal de
kijker een zorg ziin. Natuurlijk
moeten er publieke omroepen
blijven bestaan, die onderschei
dende programma's maken.
Maar met het eventuele opstap
pen van de VARA zal de boel
niet direct in elkaar storten".
rotterdam anp
driehuizen Café-restaurant De Vriendschap in het Noord-Hollandse dorpje Driehuizen is gisteren afgebrand. De schade wordt geschat op ruim
één miljoen gulden. Zo'n veertig brandweermannen waren ter plekke om het vuur te bestrijden. De grote inzet mocht niet baten, want het histori
sche gebouw, dat een belangrijke rol speelde in het dorpsleven, wordt als geheel verloren beschouwd. De oorzaak van de brand is nog onbekend.
FOTO WICK NATZIJL
Burgemeester Opstelten heeft
twee Rotterdamse seksclubs ge
sloten omdat ze al jarenlang
met illegale prostituees werken.
Het gaat om The Embassy Club
en L'Ambassadeur. Alleen al in
de laatste club zijn in twee jaar
tijd meer dan zestig overtredin
gen geconstateerd. Maar ook in
The Embassy Club werden re
gelmatig prostituees aangetrof
fen die geen verblijfsvergun-
Einstein leerde ons wat ruimte en tijd zijnmaar hij 'simptehet ook niet
LEIDEN ONNO HAVERMANS
Over duizend jaar zullen de mensen nog
weten wie Albert Einstein is. Daarom is
de keuze voor deze briljante weten
schapper (1879-1955) ais man van de
eeuw terecht, meent de Leidse natuur
kundige Carlo Beenakker. „Hij heeft ons
geleerd wat werkelijk tijd en ruimte zijn.
Dat heeft ons leven veranderd, ook al
kunnen we het met ons voorstellingsver
mogen niet snappen. Einstein heeft het
ook niet gesnapt, maar hij heeft er een
wiskundige vergelijking voor gevon
den."
In Leiden is een café vernoemd naar de
geniale geleerde met het voorkomen van
de verstrooide professor. De man van de
eeuw spreekt tot de verbeelding, niet in
het minst omdat hij een warmbloedig,
aimabel mens was. Einstein is een be
grip. Als mijn kinderen ergens E=MC"
zien staan, dan weten ze: dat is Ein
stein". aldus Beenakker. Dat is genoeg
Niet iedereen hoeft die formule (energie
is massa maal de lichtsnelheid in het
kwadraat) te doorgronden.
Beenakker, dit jaar de winnaar van de
Spinozapremie, de 'Nederlandse Nobel
prijs', geeft ruiterlijk toe dat hij het ook
niet 'snapt'. „Snappen is de taal van het
dagelijks leven. Daarbij gaat het om din
gen waar we als kind mee vertrouwd ra
ken. Een kopje dat op de grond valt en
in stukken breekt of een bal die rolt. Dat
zijn krachten die we begrijpen. Maar in
de ruimte kunnen voorwerpen niet val
len, daar gaat alles zweven. Dat weten
we, maar echt snappen doen we het
niet. Gelukkig hebben we de taal van de
wiskunde om het uit te rekenen."
Om prettig te leven hoeven we niet alles
te snappen. „De meeste mensen begrij
pen ook niet hoe een cd-speler werkt, of
een magnetron, maar bijna iedereen
maakt er gebruik van. Weet een gewoon
mens dat er een laser in zit en wat die
doet? Nee. maar dat is geen probleem.
En dat geldt ook voor de relativiteitsthe
orie. Als je zoals ik regelmatig naar de tv-
serie Star Trek kijkt, weet je dat je de
ruimte kunt opvouwen. Maar wat dat
precies betekent, weet ik ook niet."
Eigenlijk is de sprong in het diepe (en
daarmee het vaak onbegrijpelijke) van
de natuurwetenschappen al begonnen
bij de Engelse fysicus Isaac Newton
(1642-1727). „Hij heeft de wiskunde de
natuurkunde binnengebracht. Daarom
kunnen we nu praten over het ontstaan
van het heelal, de big bang." Ook Ein-
steins relativiteitstheorie komt daarbij
van pas. Als we naar de hemel kijken,
zien we sterren die al lang gedoofd zijn.
We kijken dus eigenlijk terug in de tijd.
Onze waarneming wordt vertekend door
de afstand. „We hebben het over de
lichtsnelheid van 300.000 kilometer per
seconde. Als je harder gaat dan krimpen
de seconden. Dat speelt zich volkomen
buiten ons gezichtsveld af, dat kunnen
we ons niet voorstellen. Zelfs de snel
heid van een raket heeft niets met Ein-
steins theorie te maken."
De relativiteitstheorie gaat over ruimte
en tijd. „Vroeger maten we de ruimte in
drie assen en tijd, ach... Er is een be
roemde uitspraak van Augustinus: 'Ik
weet precies wat tijd is, totdat iemand
me vraagt om het uit te leggen'. Einstein
heeft ons geleerd dat het geen verschil
lende dingen zijn, maar dat ze met el
kaar samenhangen. Zo krijg je een 4-di-
mensionale wereld."
„In die wereld kan ook de volgorde wor
den omgedraaid. Dat is eigenlijk vrij
eenvoudig, maar die extra dimensie
kunnen we niet bevatten. Kijk, als een
spreker het heeft over iets aan zijn lin
kerhand, dan weten de toehoorders in
ning hadden. De illegale vrou
wen waren afkomstig uit Oost-
Europa, Afrika en Zuid-Amerika
en zijn inmiddels bijna allemaal
weer teruggestuurd.
Volgens advocaat Roijers van
The Embassy Club is het in het
geval van Oost-Europese vrou
wen nog maar de vraag of ze
hier illegaal verbleven. Volgens
hem bieden zogenoemde asso
ciatieverdragen tussen de Euro
pese Unie en landen als Polen,
Tsjechië en Slowakije de bur
gers van die landen de moge
lijkheid om hier te verblijven.
Dat ze geen werkvergunning
hadden, zegt niets, vindt hij.
Die wordt voor prostitutie nooit
afgegeven.
Dat de clubs ondanks hun re
gelmatige overtredingen nog zo
lang hebben kunnen door
draaien, is volgens een woord
voerder van de gemeente een
gevolg van de lange bestuurlijke
weg die in dergelijke gevallen
nu eenmaal moet worden be
wandeld. Op een eerste overtre
ding volgt een waarschuwing,
hernieuwde controles, dan een
schriftelijke waarschuwing. Na
weer nieuwe controles valt ver
volgens eventueel een besluit,
maar daartegen kan een onder
nemer dan weer in beroep
gaan. Ook moet tussendoor tijd
worden gevonden om hoorzit
tingen te houden.
Bovendien speelde in dit ge
val de komende opheffing van
het bordeelverbod mee. Daar
door worden dergelijke zaken
niet langer alleen via het straf
recht, maar ook via het be
stuursrecht aangepakt. Beide
clubs is eind vorig jaar te ver
staan gegeven waaraan zij zich
voortaan te houden hadden.
Pas daarna is, via het nieuwe
bestuursrechtelijke traject, de
procedure tot sluiting ingezet.
de zaal dat het voor hen rechts is. Dat
begrijpt iedereen. Maar als de volgorde
van eerder en later kan worden omge
keerd, dan begint het niet-snappen. In
de natuurwetenschap is dat echter een
hele simpele formule. Daarmee kun je
experimenten doen en het narekenen.
De exacte wetenschap kan niet zonder
keiharde bewijzen. Een theorie moet
proefondervindelijk worden aange
toond. Maar voor de beleving van men
sen hebben ruimte en tijd een heel an
dere waarde. „De oude Grieken zagen
tijd als een rivier, Augustinus had een fi
losofische benadering. Ik vind dat praat
jes. maar een dichter zal misschien zeg
gen dat tijd iets is in de persoonlijke be
leving van mensen", zegt Beenakker.
Als je op iets wacht, kan een seconde
een uur duren. Voor kinderen lijkt de
tijd soms eindeloos, maar als je ouder
wordt staat hij nooit stil. Waar blijft de
tijd? Wij natuurkundigen doen proeven
met de deeltjesversneller om bewijzen te
zoeken, nu weer voor de theorieën van
de quantummechanica. Voor ons is de
tijd door Einstein vastgelegd. Maar voor
veel mensen ligt de waarheid waar
schijnlijk bij de dichter." Zo heeft ieder
een zijn eigen relativiteitstheorie.