Seat León Spaanse Golf-killer
AUTO COLPA
Weg en wiel
Grote, nobele Magnus met Italiaanse koets BO£KEN
i
Yaris weer Auto van het Jaar
DAEWOO «I» Ér
Nieuwe Mercedes-Benz Sprinter
Honda poetst Transalp op
Michelin vanaf 2001
weer terug in Formule 1
\prilia Motor
/an het Jaar
Oldtimers in het jaar 2000
Kinderfietshelm vaak
te groot
TR's van Triumph in detail
RIJDAG 24 DECEMBER 1999
964
25
Slechts enkele weken nadat
de Toyota Yaris in Europa is
uitgeroepen tot Auto van het
Jaar 2000, is de Vitz, zoals de
Yaris in Japan heet, be
kroond tot de Japanse Auto
van het Jaar 1999/2000. Vo
rig jaar was de Lexus IS200
de gelukkige en het jaar er
voor ging de titel ook al naar
een auto uit de Toyota-stal:
de Prius. Deze hybride-auto,
waarvan er in Japan al meer
dan 30.000 verkocht zijn,
wordt tegen de zomer van
2000 ook op de Europese
markt leverbaar.
Ontworpen in Toyota's eigen
designcentrum in Brussel en
vanaf 2001 ook in Europa ge
bouwd, in de buurt van het
Noord-Franse Valenciennes,
heeft de Yaris al een reeks
van titels en erkenningen in
de wacht gesleept. Eerder
werd de 1.0 liter WTi-motor
uitgeroepen tot 'Motor van
het Jaar' en werd de Yaris in
Ierland en Noorwegen be
loond met nationale titels
'Auto van het Jaar'. Ook het
Britse blad AutoCar gaf zijn
jaarlijkse prijs aan de nieuwe
Toyota.
de vriendelijkste Daewoo-dealer
U BENT TOE AAN'N d1
Hoorn 65, Alphen a/d Rijn. Tel. 0172-44.53.03
lercedes-Benz komt begin vol-
end jaar met een nieuwe
printer-reeks op de markt. De
istelauto's hebben een nieuw
iterlijk gekregen, een nieuw
ashboard met joystick-schake-
ïg en nieuwe zuinige diesel-
ïotoren.
)e nieuwe motoren zijn van
et zogenaamde CDi-type met
immon rail-injectie. Het gaat
m 4- en 5-cilinder machines,
aarvan de krachtigste een ver
logen levert van 156 pk en een
ekkracht van 330 Nm. De ba-
s is een 82 pk sterke motor.
Ie CDi-motoren kunnen optio
neel geleverd worden met
Sprintshift, een elektrohydrau-
lisch bedienbare 6-versnellings-
bak met automatische koppe-
ling.
Mercedes heeft de olieverver-
singsinterval kunnen verlengen
tot 22.500 kilometer, waardoor
de bestellers goedkoper in het
gebruik zijn geworden. Het in
terieur van de nieuwe Sprinter
heeft volgens Mercedes-Benz
meer een personenauto-uit
straling gekregen.
De nieuwe Sprinter wordt op
de Bedrijfswagen RAI in februa
ri 2000 officieel geïntroduceerd.
)e Honda XL 600V Transalp
aag nog even blijven. De al
inds 1987 door honderddui-
rnden motorrijders gewaar-
eerde all-roader is opgewaar-
eerd. Dat levert de JOL 650V op.
)oor de cilinderinhoud op te
chroeven van 600 naar 664 ku-
ieke centimeter wist Honda
iet alleen een vermogenswinst
an 5 pk te realiseren, maar ook
e trekkracht te verbeteren. De
'■twin genereert nu 56,2 Nm
ij 5.500 toeren per minuut,
erwijl deze waarden bij de ou-
e versie bleven steken bij 52
lm bij 6.000 tr/min.
)e opwaardering bestond ove-
igens niet alleen uit een grote-
e cilinderinhoud. Honda nam
ok het rijwielgedeelte onder-
anden. Een stijver uitgevoerd
frame, een aangepaste Pro-link
achtervering en een elektro
nisch dashboard zijn daarvan
de zichtbare resultaten. Alleen
de snelheidsmeter en toerentel-
ler bleven onveranderd. De
tweewieler is voorzien van het
Honda Ignition Security System
(HISS). Dit startonderbrekings-
systeem bestaat uit een in de
contactsleutel verborgen trans
ponder die signalen uitzendt
naar de ontsteking. Correspon
deren deze signalen niet, dan
zal de motor niet starten. De XL
650V staat komend voorjaar bij
de dealers en kost dan 17.995
gulden. Voor de motor komen
verscheidene accessoires op de
markt als een verhoogde ruit,
koffers, een middenbok en een
radio/cd speler.
iichelin treedt vanaf het race-
lizoen 2001 als bandenleve-
incier toe tot het Formule 1-
ircus. Hiermee completeert de
uim 100 jaar 'jonge' Franse
landenfabrikant zijn aanwezig-
eid in de racewereld. Michelin
leeft hier al een indrukwekken-
e lijst met overwinningen op
ijn naam staan.
)eze beslissing past in onze
'ereldwijde strategie", zegt
douard Michelin, voorzitter
an de raad van bestuur: „Toe-
reding tot de Formule 1 zal ons
elpen om onze positie in Eu-
opa te versterken en onze be-
endheid en aanwezigheid in
Izië en in Zuid-Amerika doen
roeien. Ook in Noord-Amerika
unnen we zo onze aanwezig-
leid in de racerij vergroten",
'anaf het seizoen 2001 vormt
Iichelin een team met BMW/
filliams. BMW was dit jaar Mi-
helins winnende partner op Le
lans. Enige tijd voor aanvang
ezers van 's lands grootste
lotormagazine Moto 73 heb-
en de Aprilia RSV Mille uitge-
ttepen tot Motor van het Jaar
999. De potente Italiaanse 2-
ilinder versloeg met een neus-
ingte de nog potentere en veel
esproken GSX 1300R Hayabu-
i van Suzuki. Nummer drie op
e lijst is eveneens van Italiaan-
e afkomst, want nieuwkomer
IV Agusta wist met de uiter
ste sportief presterende F4
slijk hoge ogen te gooien in dit
restigieuze lezersonderzoek,
ïelijktijdig met de motorverkie-
ing werd ook de Motorsport-
nan van het Jaar verkozen.
iuZ-coureur Jurgen van den
ioorbergh ging hier voor de
lerde keer op rij met de eer
trijken. Tweede werd het GP-
lotocross zijspanduo Daniel
d Marcel Willemsen, dat het
sizoen afsloot met een wereld-
ampioenschap. Nummer drie
'good old' Supersport 600 rij
er Wilco Zeelenberg.
van het seizoen 2003 wordt Mi
chelin de bandenleverancier
voor het Toyota-team, dat ook
onlangs zijn toetreding tot de
Formule 1 bevestigde. In 1999
deelden Toyota en Michelin het"
podium in de rallysport en de
GT-competitie.
Met de introductie van de radi-
aalband bracht Michelin in
1977 al een revolutie tot stand
in de Formule 1-wereld. Toen
de bandenfabrikant de Formule
1 in 1984 verliet, waren alle For
mule 1-wagens uitgerust met
radiale banden en had Michelin
59 overwinningen, drie wereld
kampioenschappen voor cou
reurs en twee wereldkampioen
schappen voor constructeurs
op zijn naam staan.
Ondanks de successen uit het
verleden, beschouwt Michelin
dit als de start van een nieuw
avontuur. „Deze sport heeft in
15 jaar enorme ontwikkelingen
doorgemaakt. Daarom praten
we liever over toetreden tot de
Formule 1 dan over terugkeren.
De automobieltechnologie is
veranderd, evenals de banden".
twe«wl9l»rs b.v.
IVbll Til 1
^UuUIHAIM I
5131515
De T-Ford is terecht uitgeroepen
tot de Auto van de Eeuw. Geen
ander model heeft immers meer
invloed op de massamotorise-
ring gehad dan de legendarische
creatie van Henry Ford. Met de
T-Ford heeft de autopionier in
feite Amerika 'op wielen' gezet
De auto blonk uit door zijn een
voud in constructie en lage prijs.
Dat laatste was een gevolg van
een nieuwe productiemethode.
Henry Ford had eerst gekeken
hoelang een monteur er over
deed om een dynamo te maken:
20 minuten. Vervolgens verdeel
de hij dat karwei in 29 handelin
gen die aan een lopende band
werden verricht En daarmee
werd het in elkaar zetten van een
complete dynamo teruggebracht
tot 5 minuten. Ford paste dit
principe toe in de autobouw (zie
foto) en wist daarmee de pro
ductietijd van de T-Ford terug te
brengen van 12,5 uur in het be
gin naar 1 uur en 33 minuten. De
legendarische uitspraak 'te koop
in elke kleur als het maar zwart
is' was ook een direct gevolg van
deze nieuwe werkwijze. De
zwarte lak droogde namelijk veel
sneller dan alle andere en dat
scheelde productietijd. Vandaar.
De lopende band-methode
maakte de auto's steeds goedko
per, zodat meer mensen er een
konden aanschaffen. Zo zakte de
prijs van 950 dollar naar 290
dollar. In 1927 kwam de 15-mll-
joenste T-Ford van de band. Kort
na deze historische gebeurtenis
werd de productie van Tin Liz
zie' (Blikken Uesje, zoals de auto
populair genoemd werd) beëin
digd. Het model was 19 jaar lang
vrijwel ongewijzigd gebleven en
de kopers gingen steeds meer ei
sen stellen, zodat er een nieuw
model moest komen. De teller
van de T-Ford stopte bij
15.007.033 geproduceerde
exemplaren.
FOTO ARCHtpf
FIETSSTROOK redactie: Theo van der Kaaij
op zo n zadel zitten.
De Nederlandse zadelfabri
kant Lepper onderkent het
probleem en komt met
een oplossing door een
bepaald type zadel in
stelbaar te maken. Met
het 'vario shock sys
tem' kan de fietser zijn
zadel naar eigen wens
sterk of minder sterk
laten inveren. Daarvoor
moeten een paar pinnen
aan de achterzijde van het
zadel worden verwijderd of
juist ingestopt
De vulling van het zadel bestaat
PU-Ultra, een gel-achtig
schuim, dat beter werkt dan ge
wone gel. Bij het zitten verdeelt
het materiaal zich goed over het
hele zadel. Lepper voorziet
voorlopig alleen het zadel End
urance van deze verstelmoge-
lijkheid. Het is een zadel voor
recreatieve fietsers, voorzien
van een praktische handgreep.
De uitvoering is in kalfsleer of
vinyl. Prijs vanaf 65 gulden.
Meer informatie bij Leppen tel.
031 3419 101.
In de compacte middenklasse maken auto's zoals de
Opel Astra, Volkswagen Golf, Renault Mégane en Ford
Focus zo'n beetje de dienst uit. Maar de producenten
van deze modellen kunnen zich komend voorjaar een
beetje zorgen gaan maken als de Seat León komt.
Deze Spaanse compacte mid
denklasser heeft alles in huis
om een flink aandeel voor zich
op te eisen: een vlot uiterlijk,
veel binnenruimte, voortreffe
lijke rijeigenschappen en een
hoog afwerkingsniveau. Daar
mee is het een echte Golf-killer.
Seat zit in Europa flink in de lift.
De productie stijgt dit jaar met
ongeveer elf procent tot 480.000
auto's. Nederland neemt van
die stijging een flink deel voor
zijn rekening, want bij ons ver
koopt Seat dit jaar circa 27 pro
cent meer auto's. Die groeiende
afzet is niet vreemd, want zo'n
beetje elk jaar komt er een aan
trekkelijke nieuwe Seat bij.
De León is een uitstekende mix
van de techniek van Volkswa
gen en de succesvolle styling
van de vorig jaar gepresenteer
de Seat Toledo. In feite is de Le
on niets anders dan de iets kor
tere 5-deurs versie daarvan. En
staat de auto net als de Toledo
en de 'familieleden' Volkswa
gen Golf, Audi A3 en Skoda Oc-
tavia op het beproefde VW-
platform voor de middenklasse.
Ook de techniek stamt volledig
van het VW-concem. Wielop
hangingen en motoren kennen
we td uit de Toledo en brengen
daar hun vertrouwde (uitste
kende) kwaliteiten mee. Toch
zijn er primeurs te vinden in de
León. Want het is de eerste Seat
die kan worden uitgerust met
vierwielaandrijving, het is de
eerste met een 180 pk sterke 1.8
liter turbomotor en het is de
eerste met een handgeschakel-
de 6-versnellingsbak.
Die drie zaken zijn gecombi
neerd in het voorlopige topmo
del León 4. Het is een extra-
sportieve auto geworden, die
kan wedijveren met erkende
topsporters als de Audi A3
quattro en de VW Golf GTi. Het
Spaanse merk mag dan mis
schien nog niet die klank en het
imago hebben van de concern
genoten, in rijeigenschappen
en afwerking doet de León 4 er
absoluut niet voor onder.
Hoewel prijzen pas bekend
worden als de auto in april vol
gend jaar zal worden geleverd,
gaat de Seat León 4 wel iets bo
ven de 60.000 gulden kosten. Er
komt overigens nog een snelle
re, de Cupra, met een motor
van meer dan 200 pk. De snelle
versies trekken in eerste instan
tie de meeste aandacht, omdat
ze het imago van Seat moeten
opkrikken. Maar minstens even
interessant zijn de meer civiele
uitvoeringen. Want de León
komt er waarschijnlijk ook met
een 1.4 liter 16-kleps motor en
75 pk. Dat wordt dan vermoe
delijk de basisversie voor om en
nabij de 34 mille, iets goedko
per dan de Golf. Airbags voor
de bestuurder en de passagier
en ABS zullen zeker standaard
schiedenis en een afbeelding
van het merklogo (meestal). Er
staan maximaal vijf auto's op
een pagina. Ieder type wordt
gepresenteerd met een fotootje,
een informatief tekstje en een
rijtje gegevens, waaronder de
actuele waarde. De
ze prijsindicaties
worden ieder jaar
aangepast aan de
marlöituatie. Sinds
vorig jaar staat er
ook (waar mogelijk)
een vermelding van
het aantal exempla
ren dat in Neder
land rondrijdt van
het betreffende mo
del. Vorig jaar is de
grens voor opname
in de gids met 5 jaar opgetrok
ken zodat er nu naoorlogse
klassiekers en aankomende
klassiekers in te vinden zijn tot
bouwjaar 1985. De uitgebreide
catalogus (34,50 gulden) Van
uitgeverij Elmar wordt vooraf
gegaan door een algemeen ge
deelte met de nodige informa
tie over klassiek rijden en aan
het eind staat weer een uitge
breide lijst van merkenclubs en
gespecialiseerde (auto)bedrij
ven in België en Nederland.
De Oldtimer-catalogus is ook
op cd-rom verkrijgbaar. Deze
heeft als voordeel dat er op di
verse onderwerpen selecties
kunnen worden gemaakt en
foto's beeldvullend kunnen
worden bekeken. De nieuwe
versie op schijf komt begin
2000.
ii-
Tien jaar geleden wijdde uitge
verij Elmar een boek aan de
klassieke Triumph TR. Sinds die
tijd heeft de auteur, Bill Piggott,
zoveel meer materiaal over de
ze auto's weten te verzamelen,
dat men heeft besloten er twee
nieuwe delen van te maken in
de serie De Originele
In deze serie wordt een bepaald
type auto als het ware ontleed
en 'tot op het bot' beschreven.
Alles komt daarbij ter sprake,
niet alleen originele fabrieksge-
gevens zoals productverande
ringen, chassisnummers, mo
tornummers, carrosseriekleu-
ren etc. maar ook geschiedenis
en aankoop- en restauratietips.
De bedoeling is aan te geven
hoe de wagen er uitzag toen hij
de fabriek verliet, zodat eige
naars, restaurateurs, potentiële
kopers en liefhebbers de origi
nele uitvoering en specificaties
tot in detail kunnen herkennen.
Met als gevolg dat er meer van
die auto's gerestaureerd zullen
worden, hoopt de schrijver. Hij
voegt daar echter wel aan toe
dat net voor mensen met seri
euze plannen verstandig is ook
lid te worden van een (in dit ge
val) Triumph TR-club, waar alle
kennis en deskundigheid aan
wezig is.
Simpel gezegd kwam de TR-
sportwagen voort uit een expe
riment waarbij Triumph het
onderstel van een vooroorlogse
gezinswagen voorzag van een
krachtbron met hoog koppel
die was ontworpen als tractor
motor.
Een van de twee Elmar-boeken
behandelt de modellen met zo
geheten 'sidescreens', afneem
bare zijruiten. Dit ziin de TR's 2
en 3. Deze types, gebouwd tus
sen 1953 en 1963, behoren tot
de beste Britse sportwagens uit
de iaren vijftig.
In het tweede deel vinden we
de overige TR's en dat zijn dan
de types 4, 5 en 6, die van 1961
tot in 1976 zijn gebouwd. Overi
gens zal er in deze serie nog een
derde deel moeten komen want
er bestaan ook nog een TR7 en
TR8.
Beide boeken hebben 128 pagi
na's, rond 250 foto's (meest de
tails) in kleur en kosten 69,50
gulden per stuk.
BLIK IN HET VERLEDEN
Verstelbaar zadel
Geen enkel onderdeel van de
fiets is zo persoonsgebonden
De fietshelm Genius van het Ca
nadese merk Louis Gameau is
met 299 gulden aan de dure kant
De helm heeft optimale ventilatie
en weegt slechts 220 gram.
FOTO GARNEAU
als het zadel. Dure exemplaren
van meer dan honderd gulden
zijn voor de een een zetel, ter
wijl de ander er beroerd op zit.
Van niemendalletjes van een
paar tientjes valt weinig posi
tiefs te verwachten, maar er zijn
fietsers die jaren uiterst prettig
Daewoo heeft op de eigen Ko
reaanse markt een nieuwe grote
auto geïntroduceerd, genaamd
Magnus. Het gaat om een 4,77
meter lange sedan die is be
doeld als luxe zakenauto boven
de tot nu toe grootste Daewoo,
de Leganza. De naam zegt het
in feite al: Magnus, latijn voor
groot, nobel, machtig. Met een
wielbasis van 2,70 meter en een
breedte van 1,82 meter moet
het ook van binnen een royale
wagen zijn.
De nieuwe grote Koreaan is
ontworpen door ItalDesign
maar in eigen huis ontwikkeld
en productieklaar gemaakt
door Daewoo Technical
Centres in Korea en Groot-Brit-
tannië. Met deze overtreffende
trap begeeft de Koreaanse auto
bouwer zich ook in het hogere
deel van de middenklasse, waar
auto's als de Audi A6, BMW 5-
serie, Mercedes E-klasse en de
grote Volvo's zich ophouden.
De Magnus zal in eerste instan
tie worden geleverd met een 2.5
liter motor en wordt in de twee
de helft van 2001 ook in Neder
land verwacht.
Sinds de ambitieuze fabrikant
uit Korea de 'Opel-klonen'
Nexia en Espero aan de kant
zette, is er veel veranderd bij
Daewoo. De markt werd be
stookt met nieuwe, aantrekke
lijke modellen die met agressie
ve reclamecampagnes en ludie
ke acties aan de man werden
gebracht. En met succes. De
naam Daewoo is in korte tijd al
helemaal ingeburgerd en het
merk verkoopt nog steeds goed.
Sinds een jaar is Daewoo zowel
in eigen land als in Nederland
het grootste van de Zuid-Kore-
aanse automerken.
De Daewoo's zijn over het alge
meen scherp geprijsd en ook de
Magnus zal ongetwijfeld con
currerend in de markt worden
gezet. Maar waar we ongeveer
aan moeten denken, kan de im
porteur nog niet zeggen.
zijn en misschien zelfs aircon
ditioning, net als bij de Toledo.
In elk geval krijgt Nederland de
1.6 liter motor met 100 pk, die
een perfecte balans van prijs en
prestaties biedt. Verder komt er
een 1.8 liter motor met vijf
kleppen per cilinder en 125 pk
en een turboversie daarvan met
180 pk en alleen voorwielaan
drijving. Daarnaast komen er
drie dieselversies met een mo-
torinhoud van 1.9 liter. Een di
rect ingespoten exemplaar zon
der turbo en 68 pk, een versie
met turbo en 90 pk en diezelfde
motor met 110 pk. Kortom, de
Seat León wordt een heel com
plete reeks, die op alle fronten
gaat concurreren. Ook en voor
al in eigen huis.
De ingezette stagnering van de
vraag naar populaire auto's uit
de jaren zestig en begin zeven
tig, zoals Mercedes, Citroën DS,
Volvo Amazon en diverse spor
tieve Britten is nog niet voorbij.
De soms dalende prijsontwik
keling geldt echter
voor vele andere ty
pen ook weer niet.
Met name aanspre
kende merken als
Ferrari, Jaguar, Ben-
tley, Rolls-Royce en
Aston Martin hebben
daar over het geheel
gezien geen last van,
al zijn er natuurlijk
altijd types die min
der gewild zijn. En
ook zijn er minder
populaire auto's die opeens in
bepaalde kringen heel erg in
trek zijn, zoals de Amerikaanse
'mislukking' Ford Edsel.
Deze ontwikkelingen meldt de
Oldtimer-catalogus 2000, die
sirids kort in de boekhandels
ligt. De zesde editie van dit
prettige naslagwerk is uitge
breid met 28 pagina's, die on
geveer een dubbeltje per stuk
kosten, want de prijs is met drie
gulden verhoogd naar 32,50
gulden. Daarvoor staan er wel
ruim 100 modellen meer afge
beeld, totaal nu 1.500, verdeeld
over 404 pagina's. Inmiddels is
negentig procent van de foto's
in kleur.
De formule van de Oldtimer
catalogus niet gewijzigd. Elk
van de ruim 200 merken wordt
ingeleid met enkele regels ge-
Recent on
derzoek
heeft uit
gewezen dat zestig
procent van de Ame
rikaanse kinderen die
een ongeluk met de
fiets hebben gehad,
een te grote maat helm
droeg. Een niet passen
de helm geeft een dub
bel zo grote kans op
hoofdletsel bij een valpartij,
omdat hij verschuift. Vooral
voor jongens wordt vaak een te
grote helm gekocht. Voor het
onderzoek zijn 1.700 volwasse
nen en kinderen na een onge
luk met hun fiets ondervraagd.
In Amerika is de fietshelm ver
plicht. De onderzoekers heb
ben inmiddels fabrikanten ver
zocht fietshelmen in meer ma
ten te maken en verkopers ge
vraagd klanten beter te infor
meren over het belang van de
juiste maat.