De Gouden Heks van Sort strooit kwistig met gel?
Buitenland
",illcniium
pztfornir
Het nieuwe millennium
Nederland is voorberei
DINSDAG 21 DECEMBER 1999
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Ass
DPA Deutsche Presse Agentur CPD Geassocieerde Pers Diensten R
Diep verscholen in de Spaanse Pyreneeën ligt Sort. Het
gehucht geniet wereldfaam sinds daar een aantal jaren
achter elkaar de grote prijs viel in de kersdoterij. Al
maanden voor kerst begint de grote trek over de kronke
lige bergweg om in'La B'fuixa d'Or, de Gouden Heks, het
geluk te kopen.
een veelbetekenende knipoog.
Bij Pepita strijden trots en gêne
om de voorrang tijdens de
rondleiding.
De schilderijen zijn van de mu-
SORT HENK VAN PEN BOOM
CORRESPOND* NT
Het sprookje van lulian.en Pe-
pita Sillero begon toen de
Bruixa uit Son hen een miljoen
bracht. Ze woonden helemaal
aan het einde van het dal. waar.
Julian, mecanicien bij de water
krachtcentrale, met zijn Pepita
en drie kinderen eenk^rig be
staan leidde. Zoals elk jaar had
hij samen met zijn broers kerst-
loten gekocht. „We keken naar
de trekking op de tv, maar ik
kon het niet geloven. Pas toen
mijn boers belden, wistik dat
het waar was."
Op slag was lulian een rijk man.
Het armoedige huisje tegenover
de afzichtelijk lelijke centrale
maakte plaats voor een riant, in
natuursteen opgetrokken chalét
aan de oever van de snelstro-
mende Rio Noquera. Zeven
slaapkamers; twee ultramoder
ne keukens, kopieën uit een
luxe interieurmagazine.
Drie marmeren badkamers,
voorzien van massagedouches
en een bubbelbad groot genoeg-
voor een kuuroord. En niet te
vergeten de uiterst royaal uitge;
vallen open haard in de met
hardhout betimmerde woonka
mer. De hangkasten in de
slaapkamers zijn voorzien van
een ingenieus mechanisme dat
de garderobe laat zakken, zodat
Julian en Pepita, beiden klein
van stuk, er bij kunnen.
„De architect heeft werkelijk
aan alles gedacht", verzekert
Pepita. Zelfs aan de. bloemen in
het melkglas van de ramen, die
corresponderen met de gerani
ums die er straks voor zullen
staan. Eén keer al zijn ze samen
in het bubbelbad geweest,
beaamt de 54-jarige Julian met
ren gehaald en de vloeren lig
gen bezaaid met de inhoud van
de kasten. „De schilder belooft
iedere keer te komen, maar we
zien hem maar niet", klaagt ze.
In arren moede heeft ze nu zelf
de verfkwast ter hand geno
men. Haar man is altijd buiten
bezig met zijn vissen. Hij heeft
van de 'maatschappij' toestem
ming gekregen om in de rivier
forellen te kweken. Zijn hobby,
maar ook een onmisbare bij
verdienste. „Want het geld is
op", vertrouwt hij me toe.
Boze stemmen in het dorp
fluisteren dat de garage onder
de villa, de balustrade om het
huis. de aanleg van de tuin en
het schilderwerk nooit af ko
men. De drie (volwassen) kin
deren moesten natuurlijk ook
een paar duizendjes hebben,
meent Pepita. Eigenlijk vindt zij
ook wel dat het huis wat groot
is uitgevallen, maar het verliest
nooit zijn waarde, heeft de ar
chitect verzekerd.
Sinds Julian en zijn broers de
'Dikke' wonnen, knallen in Sort
en omgeving met een zekere
regelmaat de champagnekur-
ken. Zoals in bar Coyote,
slechts twee panden verwijderd
van het befaamde loterijkan
toor. De vader en oom van bar
man José Antonio wonnen sa
men een klein miljoentje. Elk
van de kinderen kreeg wat en
het café kreeg een flinke op
knapbeurt. De ouders kochten
een tweede huis aan de kust bij
Benidorm. Of ze gelukkiger
zijn? „Eigenlijk niet. Mijn vader
is erna ziek geworden en dan is
Xavier en Rosa Gabriel voor het knipselbord van hun Gouden Heks.
zo'n prijs niet meer zo belang
rijk."
Xavier Gabriel, de 42-jarige lo-
tenverkoper die het geld in Sort
aan het rollen bracht, kon dit
allemaal niet voorzien. Dertien
jaar geleden liet hij zijn toeristi
sche business op Ibiza voor wat
het was en begon een lote
rijkantoor in zijn geboortedorp.
Ze noemden hem de dorpsgek,
want wie durfde het aan om in
deze dunbevolkte bergstreek el
ke week voor 3.000 gulden loten
te verkopen, het minimum be
drag dat de centrale admini
stratie in Madrid eist. Sort zelf
telt nauwelijks duizend inwo
ners.
Met een vriend sjouwde Xavier
de dorpen in de omgeving af
FOTO CPD HENK VAN DEN BOOM
om er zijn loten te slijten, ,,'s
Avonds was ik bekaf. Dan had
ik net genoeg verdiend om de
bënzine te betalen die ik had
verreden." Na een paar jaar had
hij er schoon genoeg van en
eind 1993 zegde hij het contract
op. „Maar uitgerekend dat jaar
viel de hoofdprijs van 130 mil
joen in Sort. Loten die ik nog
had verkocht", roept hij uit.
De prijzenregen kwam niet al
leen in Sort terecht. Ook Figue-
rola, het geboortedorpje van de
moedér van Xavier met zijn 230
bewoners, werd door de miljoe
nen overspoeld. Na het bekend
worden van de Gordo stroom
den uit heel Spanje de media
naar het bergdorpje. „Niemand
had ooit van Sort gehoord. Ze
dachten dat die naam een grap
was, omdat Sort in het Cata
laans 'geluk' betekent", lacht
Xavier.
De lotenverkoper hernieuwde
onmiddellijk het contract en
doopte zijn loterijkantoortje
'De Gouden Heks'. „Ik wist een
beetje van marketing en be
greep dat ik nu mijn slag moest
slaan." Toen in 1996 opnieuw
de hoofdprijs naar Sort ging,
was het hek van de dam. Uit al
le delen van het land kwam
men naar De Heks. „Vanaf 20
juli, wanneer de verkoop van
kerstloten begint, staan de
mensen al rijendik voor ons
kantoor. Ze willen de beste
nummers hebben", vertelt Xa
vier. In de weekenden is het lo
terijdorp vaak onbereikbaar
door de kilometerslange files op
de toegangswegen.
Zijn zachte stem wordt af en
toe overstemd door de heftige
discussies aan de andere kant
van het loket over de keuze van
de nummers. Hij rookt aan een
stuk door uit de drie pakjes
Marlboro die voor hem liggen.
Rosa, zijn vrouw, telt samen
met een loper van de plaatselij
ke bank de omzet van die dag.
Zoon Xavier bedient Internet.
Via e-mail komen dagelijks aan
vragen binnen uit alle delen
van de wereld. „We hebben
vaste klanten in Japan, Zuid-
Amerika en Denemarken."
Xavier komt er openlijk voor uit
dat het succes hem wat boven
het hoofd groeit. Dit jaar heeft
hij 140.000 klanten gehad met
een jaaromzet van zo'n lSter:
joen gulden. Drie proce
van is voor de lotenveiial
„Ik verdien dus meer d üen
noeg. Dat is het probl» zou
Maar het wordt ons gei
veel." Vanaf 15 juli is hi
toor niet één dag gesloi
weest. Behalve af en
middag om de adminis
weg te werken. Alleen a
werking van de 200 faxt iwf
brieven die dagelijks bi 2e-
men, is een hoop werk. verf
Xavier. „Zelfs het eteni12111
bij in. Gisteravond zate S
om kwart over twaalf a na'
De loterij is volgens de e at
van de 'Gouden Heks' ioc^
ste illusie die er bestaai2t
honderd psychologen!
er een dagtaak aan heb wor
te beschrijven wat zich
lemaal afspeelt. Iedere» jflt
voor de bijl. Een oude v
van 90 kwam hier laatsi
haar dochter. Ze had m
in haar leven gegokt. N 11
ze haar geld op een kei 11111
Sort.Als ik zoiets zie, 5611
verantwoordelijk voelei '8e 1
die mensen. Ik wil dan n v£
graag dat ze een prijs v 0(^e
Het afgelopen jaar heb! '°P
niets gewonnen. Je zou m 1
wachten dat de mensei mi
weg blijven. Nee dus. Z
wachten juist dat het d nei
jaar wél raak zal zijn. D
een grote druk." jm
's Avonds om tien uur,
de toppen van de bergi
om Sort steeds witter vi nd<
door de vers gevallen s
stopt er voor het loterijvoc
een auto met een Madien
nummerbord. Twee ve111 c
ogende meisjes stappa e^c
Mist en sneeuw op del
hebben hun reis uren 'Pr
traagd. Als ze het bordj 'e's
ten' op de deur zien, b<en
ze te wachten tot de vo rÉ><
ochtend. Welgemoed li kri
naar het hotel aan de o
een nachtje slapen in S |ij
brengt vast èn zeker no 1
geluk.
rik
ell
0800-8051
Nederland is goed voorbereid op de li
millenniumwisseling. Het bedrijfsleven
en de overheid hebben de afgelopen m
iel
jaren alles op alles gezet om de risico's n;
nu
ondercontrole te krijgen. Grote problemen jjj
worden niet meer verwacht.
Gas, water, elektriciteit, de gezond
heidszorg. De telefonie-bedrijven. De
banken, ledereen heeft zijn uiterste ts
1
best gedaan om de eeuwwisseling
vloeiend te laten verlopen. Maar hoe
goed we ook zijn voorbereid, we nemen
het zekere voor het onzekere.
Daarom hebben de hulpverlening»
instanties extra geoefend op de
millenniumovergang. Daarom zijn we bi
de politie, de brandweer en de GGD'j
op oudejaarsavond in het hele lanc
extra paraat. Typisch Nederlands orr
dubbel voorbereid te zijn. Want we zijr
wel goed, maar we zijn niet gek!
Ook uw gemeente heeft zich
voorbereid. Let dus op de millennium
informatie van uw eigen gemeente. En
gebruik het alarmnummer 1-1-2 alleen
in levensbedreigende situaties.