T-Ford discutabele Mj auto van de eeuw TV WEER Het Gesprek van de Dag 11 Democratisch Rusland Acht fouten Fierljeppen in Japan 'Showboot' De wraakoefening van Liberg Willem niet genomineerd DINSDAG 21 DECEMBER 1999 HG COMMENTAAR De Eenheidspartij (bijgenaamd Beer) van lijstduwer premier Poe- tin is als glorieuze winnaar van de parlementsverkiezingen in Rus land uit de bus gekomen. De fanatieke nationalisten verloren en de communisten wisten geen terreinwinst te boeken. De grootste verliezer echter zou volgens de meeste commentatoren de demo cratie zijn. De Doema zou meer dan ooit tot figurant zijn gedegra deerd van de hoofdrolspelers in het Kremlin. De vraag is echter of met een andere uitslag de democratie in Rus land zoveel beter af was geweest. Alle partijen zeggen het belang van moedertje Rusland hoog in het vaandel te hebben. Maar verre weg de meeste vooraanstaande politici spelen louter een spel om macht en geld. Om zich heen verzamelen ze een clan die voor het binnenhalen van stemmen wordt beloond. Nepotisme en corrup tie komen in alle partijen voor. Zo is het nu eenmaal in het post-communistische Rusland. En het westen mag in zijn handen knijpen dat niet de communisten of nationalisten van de Russische kiezers het fiat kregen om de tijd tien jaar terug te draaien. Natuurlijk is de winnende Eenheidspartij een door de Jeltsin-clan uit de grond gestampt fenomeen dat geen wortels heeft in de maatschappij. Maar het is wel de partij waar de nieuwe sterke man van Rusland premier Poetin zijn fiat aan heeft gegeven. En aan een sterk, bindend element heeft het Rusland anno 2000 grote behoefte. Poetin lijkt de enige kandidaat die over voldoende steun beschikt om Rusland uit het slop te halen. In de prille Russi sche democratie ligt de macht nu eenmaal meer bij het Kremlin dan bij de Doema. De Russische kiezers hebben dat nog eens be vestigd. In zoverre is het ook jammer dat het gisteren niet om de opvolging van Jeltsin ging. Poetin had die verkiezing, mede dankzij de succesen van de door het westen onbegrepen oorlog in Tsje tsjenië. glansrijk gewonnen. Het westen zou er goed aan doen meer oog te hebben voor de si tuatie waarin Rusland zich bevindt. Door de voormalige groot macht voortdurend te kleineren en volgens westerse standaarden terecht te wijzen, dreigt het gevaar dat een 'vernederd' en 'ge kwetst' Rusland zich afkeert van het westen en nog verder in het moeras wegzinkt. Acht fouten had ik. Acht fouten!! Twee uur lang zitten zwoegen en ploeteren en dan kom je uiteinde lijk op dat aantal uit. En ik was in huis nog de slechtste ook, tenvijl ik toch meende een expert te zijn op het gebied. Van acht tot tien zit je naar dat nationaal dictee te kijken met een slecht verstaanbare Philip Freriks. van wie ik nog steeds niet begrijp dat hij het nationaal dictee mag presenteren. En aan het eind van het programma denk je maar aan één ding: acht fouten. 's Middags zat ik nog op internet te kijken of het misschien niet al bekend was gemaakt. Ik geef toe. af en toe wil ik best een valsspeler zijn. Er staan immers grote belangen op het spel. Het gaat om die hoofdprijs, het gaat om de eer. Het gaat om winnen en dan is veel geoorloofd. Ik was het dan ook met alle Big Brothers eens gisteren, behalve met Bart. Terwijl ik de laatste weken juist zo veel met die jongen ben gaan sympathiseren. Bart beweerde als enige dat hij niet per se wil de winnen en dat hij hoopte dat de hoofdprijs naar Ruud zou gaan. Ruud. u weet wel. die Brabander die aan weinig anders dan naakte vrouwen denkt. Vorige week kwam hij weer met een van zijn zinlo ze opmerkinkjes dat hij wel in Se.xbierum zou willen wonen. Sex, bier en rum; alsof we die nog nooit gehoord hadden sinds de Elfste dentocht van 1983. Spijtig overigens dat Willem weer buiten schot bleef bij de nomina ties Bij ons thuis krijgen we een steeds grotere hekel aan die zoge naamde nuchtere Fries. Wij zijn zijn roddeltactieken meer dan zat en hadden hem donderdag een groots vertrek gegund. O. wat zou die verbaasde en niet-begrijpende blik ons aanstaan als Willem te horen kreeg dat hij weg was gestemd. Willem doet er alles aan om te winnen, net als ik gisteren toen ik de elektronische snelweg raadpleegde. Wat mij niet lukte met alle hulpmiddelen, lukte Willem voorlopig wel. Dat moet ik hem dan weer nageven. Het zal allemaal wel, al Bart maar blijft. Dan heb ik nog enige kans. Want met acht nominaties fout, sta ik er heel slecht voor. Die Big- Brotherpool win ik nooit meer. Daar was ik zelfs na het nationaal dictee nog ziek van. Het Nederlands Danstheater, een handelsdelegatie, het Con certgebouw Orkest, Wim Dui- senberg van de Europese Cen trale Bank en Feyenoord. Alle maal gaan ze volgend jaar naar lapan voor de viering van de 400-jarige handelsbetrekkingen tussen Nederland en lapan. Verspreid over heel Japan zul len er in 2000 honderden activi teiten plaatsvinden op het ge bied van handel, wetenschap en cultuur. Ook sportieve eve nementen, zoals een alternatie ve Elfstedentocht en een wed strijd fierljeppen, staan ge pland. Het hoogtepunt vormt de Holland Week die op 19 april op het zuidelijke eiland Kyushu begint. Precies 400 jaar geleden kwam daar het schip De Liefde aan. De Nederlandse koopvaar ders waren niet de eersten, maar twee eeuwen lang wel de enige westerlingen die handel mochten drijven in Japan. De Portugezen waren zo n vijftig jaar eerder gearriveerd, maar de shogun, de nationale heerser, zette hen in 1639 het land uit. Zij hielden zich naar zijn idee te veel bezig met het christelijk geloof. De Nederlanders, die hadden beloofd af te zien van het zendingswerk, konden sa men met de Chinezen op het eilandje Deshima blijven, in de baai van Nagasaki. In navolging van de zeevaar ders reist in april 2000 een Ne derlands gezelschap af van Na gasaki naar Tokyo. Het is een moderne variant op de zoge naamde Edo Sanpu, de hofreis die de Nederlanders elk jaar maakten naar de vroegere hoofdstad Edo om hun respect te betuigen aan het shogunaat. De tocht duurde toen zes maanden. Nu zal een stoet vrachtwagens en bussen het traject in een week afleggen. Oncterweg zetten de Nederlan ders in verschillende grote ste den tenten op met daarin expo sities en presentaties. Vier sche pen van de Koninklijke Marine met vertegenwoordigers van het Nederlandse bedrijfsleven aan boord zijn rond die tijd eveneens op weg naar Tokyo. De beide kroonprinsen Willem- Alexander en Naruhito zijn be schermheren van het project. Het is de bedoeling dat prins Willem-Alexander met de hofreis meegaat. Er komt ook een herdenkings boek uit. Momenteel vinden ge sprekken plaats met diverse groeperingen in Japan over waar en wanneer de tentoon stelling 'Nederlanders-Japan- ners-Indonesiërs; de Japanse bezetting van Nederlands-Indië herinnerd' gehouden kan wor den. De expositie was eerder dit jaar in het Rijksmuseum in Am sterdam te zien. HESTER VANNUNEN» Nederlandse juryleden kiezen in meerderheid voor Mini Tussen het geweld van de persoonlijkheid van het millennium, sporter van de eeuw en bekendste merk van de afgelopen honderd jaar rolde zondagavond in Las Vegas de T-Ford als auto van de eeuw uit de bus. De uitverkiezing was niet helemaal een verrassing, maar de uitslag van deze arbitraire bijeenkomst is zeker niet boven discussie verheven. Wat betreft de Nederlandse juryleden heeft de verkeerde auto de titel binnengesleept. Twee van de drie experts die deel uitmaken van de 133 man sterke jury hebben net als veel Europese collega's de Mini bo venaan hun lijst staan. „Ik heb de Mini gekozen omdat hij veertig jaar geleden een totaal nieuw concept introduceerde. Een kleine auto die van binnen groot is, met de wielen op de hoeken en de motor dwars voorin. Dat idee heeft in de hele auto-industrie navolging ge vonden. Na veertig jaar is de Mini nog steeds een origineel voorbeeld", legt jurylid Wim Oude Weemink zijn keuze uit. De freelance publicist zette de T-Ford als derde op zijn Jijst. Desondanks heeft hij geen moeite met de uitslag. Het feit dat een auto die tussen 1908 en 1927 werd geproduceerd met de eer gaat strijken doet de his toricus zelfs genoegen. „Bij an dere verkiezingen valt me op dat vooral naar de afgelopen twintig jaar wordt gekeken en dat is jammer. Vooral omdat de T-Ford de eerste auto is die in massaproductie kwam, is hij historisch heel belangrijk. Daarom kan ik wel achter de uitslag staan." Autovisie-hoofdredacteur Ton Roks, eveneens jurlid, is het met deze redenering niet eens. Roks vindt datje bij de verkie zing van de auto van de eeuw vooral naar het technische con cept van de wagen en niet naar de productiemethode moet kij ken. Ook de verkoopaantallen, die in het voordeel van de ruim 15 miljoen keer verkochte T- Ford spreken, zijn voor hem niet doorslaggevend. „Ik geloof dat het huilende zigeunerinne tje het meest verkochte schilde rij is, maar daarom maak je dat ook niet het kunstwerk van de eeuw", zegt Roks die ook de Mini bovenaan zette. Als nummer twee vulde de hoofdredacteur van Autovisie de Citroën DS in. De rest van zijn top tien weet Roks zich niet meer herinneren. „Ik heb het wel in het blad gezet, maar ik ben het weer vergeten. Je moet De T-Ford is gekozen tot auto van de eeuw. foto united photos de boer cynthia van duke deze verkiezing ook niet al te serieus nemen want het is voor al een leuk spelletje. Er is nie mand die echt kan uitmaken welke auto nou de belangrijkste van de eeuw is. Daarvoor is het te veel appels met peren verge lijken. Maar het is natuurlijk leuk om erover te praten..." Hoofdredacteur pn uitgever Jan Haakman van De Onschatbare Klassieker, het toonaangevende Nederlandse blad over oldti mers, baseert zijn keuze op heel andere argumenten. Haakman vindt dat vooral de maatschap pelijke invloed die een auto heeft gehad doorslaggevend moet zijn. Vanuit deze invals hoek komt Haakman toch op de auto terecht die de wereld op wielen zette: de T-Ford„De wereld is er door die auto an ders gaan uitzien en dat is voor mij wat telt. Andere factoren zoals ontwerp of technisch concept vind ik bijzaak. Dat zijn factoren die maar een beperkte groep raken. De T-Ford heeft de hele mensheid beïnvloed en daarom is het een goede keu ze", vindt Haakman De nummers twee en drie, de Mini en de DS, zijn wat de uit gever betreft discutabel. „Voor de Mini had je ook de VW Kever of de Fiat Topolino kunnen in vullen. Die zijn net zo belang rijk geweest voor de motorise ring van een land. De DS is puur om zijn design gekozen, dat vind ik verheerlijking van een kleine groep mensen. Daar om had ik vanwege sociale re denen daar liever de 2 CV ge zien. De eend heeft, opnieuw, een grotere groep mensen ge raakt." Een volledig ander geluid komt van de Nieuw-Vennepse make laar en taxateur in klassieke au to's Wolter Gratama. „De Por sche 365", antwoordt hij direct wanneer om zijn auto van de eeuw wordt gevraagd. Geen verrassende keuze voor de oud werknemer van Porsche die zelfs een mobiel telefoonnum mer heeft dat op deze drie cij fers eindigt. „Maar dat is vooral een emotionele keuze", voegt de kenner er snel aan toe. „De T-Ford is een logische keuze. Maar als één van de oudere au to's in de selectie is hij niet te vergelijken met bijvoorbeeld de Mini. Los daarvan kan je wel zeggen dat Ford met dit een voudige concept iets enorm succesvols heeft neergezet." Suppoost Hans Maas van het Den Hartogh Ford-museum in Hillegom heeft helemaal geen argumenten nodig om de T- Ford tot zijn auto van de eeuw te maken. Voor de Hillegommer staat dit model al jaren boven aan. Hij wordt lyrisch als het over de wagen gaat waarvan 35 verschillende varianten in het museum staan. „Voor mij is die wagen het absolute einde om dat het zo'n brok historie is. Ik heb een boek van 650 pagina's over de T-Ford en daar staat nog niet eens alles in..." PLOF VAN JOOLEN Zachte kerst op komst Voor het derde opeenvolgende jaar wordt zacht kerstweer ver wacht. Toch zijn de 'kersten' van de jaren negentig niet zo boterzacht als tijdens het afge lopen decennium. De gemid delde temperatuur over het tijdvak 1991-1998 (in totaal 16 kerstdagen) bedraagt in De Bilt 23 graad I normaal is 2.9) tegen gemiddeld 5.6 over de periode 1981-1990. Zo waren alle ker sten van 1992 tot en met 1996 koud. In 1995 was er regionaal ook sprake van een sneeuwdek en in 1996 was de tweede kerst dag met gemiddeld -5.3 graad dekoudste sedert 1962. De koudste kerst van de afgelopen 40 jaar was de sneeuwloze kerst van 1961. De gemiddelde tem peratuur in De Bilt bedroeg toen -7.8 graad. De zachtste was die van 1988 met 9,5. Het huidige decenniumgemid delde is overigens niet helemaal vergelijkbaar met voorgaande decennia omdat 1999 en 2000 uiteraard nog ontbreken. Witte kersten zijn deze eeuw slechts zeven keer voorgekomen. Dat was in 1903, 1906, 1938 (de mooiste van de eeuw), 1940, 1950, 1964 en 1981. Het landelijk criterium voor een witte kerst is op beide dagen in De Bilt een sneeuwdek van ten minste 1 centimeter dat voor meer dan 50 procent het aard oppervlak bedekt. Daar meestal vlak voor de kerstdagen de dooi een aanvang neemt is een groe ne kerst nogal veel voorko mend. Dat is niet alleen bij ons zo, maar in vrijwel geheel West Europa. Morgen is het nog een koude dag. Het is weliswaar droog en zonnig maar er staat een sterke zuid tot zuidoostenwind. In de kustgebieden is de wind nu en dan krachtig. Daardoor doet het veel kouder aan dan de thermometers aangeven. Die komen na nachtelijke minima rond -2 graden in de middag overigens niet verder dan 1 graad Vanaf donderdag is het over en uit. Het gaat regenen, waaien en het kwik haast zich naar waarden tussen 6 en 10 graden. Doordat afzwaaiers van de IJslandde- pressie tot de Noordzee door dringen kan het ook periodiek gaan stormen. In Londen is het in deze dagen in de nabijheid van de Thames oppassen voor 'voorbijrijdende' boten. Op Earl's Court wordt begin januari een internationale botenshow gehouden en de schepen die daar te zien zijn, moeten dwars door de stad worden vervoerd. Het leidt geregeld tot dit soort verkeersbeelden. foto ap Voor de laatste keer hebben de bewoners van het Big Brother- huis gisteravond hun nomina tie uitgebracht. Bart, Ruud, Wil lem en Karin hadden enige moeite ieder twee huisgenoten te noemen die het pand mogen verlaten. Drie stemmen gingen naar Bart, maar Ruud en Karin werden ieder ook twee maal ge nomineerd. Willem kreeg slechts een stem van zijn huis genoten en is daarmee zeker van zijn plaats in de eindronde. Komende donderdag zal een van de drie genomineerden het huis in Almere verlaten. Wie dat wordt, bepalen de kijkers. De andere drie blijven samen tot het einde van het programma op 30 december. Het publiek zal uiteindelijk bepalen wie er met de 250.000 gulden vandoor gaat. Donderdag is het dertien weken geleden dat de negen kandida- Hans Liberg speelt beter piano dan ik Hij is beroemder. En hij heeft meergeld dan ik Maar daar staat tegenover dat ik Liberg maar vijf minuten op de buis aan het werk hoef te zien, en ik ben dagenlang onrustig. Zodra zijn hoofd op tv ver schijnt, voel ik binnen seconden een enorme irritatie opkomen. Ik krijg de neiging om dingen te gaan roepen tegen het tv- -scherm. Zoals 'leugenaar!' Of 'schoft, kan je wel tegen al die arme domme mensen'. Of: 'Ga naar een psychiater'. Ongetwij feld heeft dat ook met mijzelf te maken. Maar los van mijn persoonlijke trauma's of jaloe- zietjes. laten we deze muzikale en tertainer eventjes op de sofa leggen. En ik ben de psychiater, goed? De eerste vraag die ik hem zou willen stellen is: ..Meneer Liberg. houdt u van muziek?" Waarschijnlijk zegt hij dan ja. Laten we daar van uit gaan. 1 Mijn volgende vraag zou zijn: „Maar meneer Liberg, waarom speelt u dan al- JUSTUS VAN OEL tijd zo slordig en maakt u nooit iets af?" Want. onder ons gezegd en gezwegen, dat is zo. Een stukje afmaken doet hij nooit, en ook speelt hij nogal hard. Veel har der dan nodig zelfs, tegenwoordig is er namelijk pri ma elektrische versterking in schouwburgen. Boven dien slaat hij vaak mis. Dat is verder geen ramp, maar in niets wat hij doet wekt Hans Liberg de in druk dat hij de - meestal klassieke - muziek zijn volle aandacht waard vindt. En dit terwijl de man volgens eigen zeggen een niet gering talent heeft. In een inter view met hem stond ooit een passage, die ik altijd heb onthouden. „Ik had ook concertpianist kunnen wor den", zei Liberg daar. „maar ik heb er van afgezien. Dat zou allemaal waar kunnen zijn, ware het niet dat ik hem intussen piano heb zien spelen. We weten alle maal dat Johan Cruijffhet niet in zijn hoofd zou ha len op een voetbal te gaan zitten (wordt-ie ovaal van) en we weten allemaal zeker dal bekwame chirurgen niet spugen in de operatiekamer. Voelt u al waar ik heen wil? Wie een toetsenbord en een klassiek oeuvre zo behandelt als Hans Liberg, is óf in het geheel niet getalenteerd, of hij is van alles maar vooral ook woe dend. Mijn theorie over Hans Liberg, u zat er al een tijdje op te wachten, is nu de volgende: er is geen sprake van dat Hans Liberg ooit concertpianist held kunnen wor den. Na jarenlang zwoegen op inmiddels doorhem doodgespeelde klassieke stukjes was het helaas alle maal niet goed genoeg. Zijn hele verdere carrière laat zich tot in detail lezen als een wraakoefening op de hooghartige muziekwereld die zo dom was Libergs genie terzijde te schuiven. Sterker nog, het is uitgelo pen op een wraakoefening op de hele stompzinnige mensheid. Hans Liberg liet. bijvoorbeeld, in zijn vori ge theaterprogramma, een zaal met duizend mensen lachen om de grap dat 'Polonaise' van 'Polenkomt. Dat is overigens inderdaad het geval, maar Hans liet na het publiek nader te informeren. Wel zag ik een superieur lachje op zijn gezicht verschijnen. En toen begreep ik alles. Ook de muzikale kant vqn Libergs oeuvre. Wat is die anders dan een dwangmatige de monstratie dat je van 'erkende melodieënook volkse deunen kan inaken? Dat je door een Beethoven-sym- phonie heen Yesterday' kan spelen? Eigenlijk is het allemddl niks. Vooreen dankbaar publiek toont Li berg aan dat die zogenaamde grote meesters ook maar knutselaars waren. Libergjes, meer waren Mo zart en Schubert in feite niet. Maar nog steeds Liberg jes natuurlijk. En, samen met Hans, mijlenhoog ver heven boven het domme publiek. Zelf noemt hij dit alles 'Dada'. Jaja. MILLENNIA nog dagen! Nog 11 dagen en we millennium br< Reden voor deze in een dagelijkse rug te kijken op bi gebeurtenissen diefen grepen op correspt nn! rende data in de afj 1000 jaar. Deze we< dec 1956: boek Loli pg( boden; 21 dec 1992 nki vliegramp; 22 dec 1 Drees weg; 23 dec Vandaag snijdt Vin qj van Gogh z'n oor a 1954: Faas Wilkes voor operatie. itoo I agd X lei 21 DECEMBER 1992 gez, Die maandagochtend m p Batenburg op zijn Pon im vakantiebestemming! [tei nieuws te kijken, als zi dacht plots wordt get door het bericht dat i Nederlands vliegtuig is stort. Hoewel 'het abst ,sje weer is om binnen te t »0ii spoedt de man uit Ben iur zich naar de plek des o dei waar tientallen doden ite betreuren. „Een paart (51 eerder waren wij in dal toestel, de Anthony Ri t Portugal aangekomen' Batenburg, die nu vooi van de stichting die deL j fers nog altijd bijstaat. een afgrijselijk gezicht komen zesenvijftig inz on om het leven en raken yt derdzes mensen zwaai De 21 ste december hei (je fatale PanAm-vlucht b |at Lockerbie (1988) zo op een luchtramp. „Faro nog elke dag", weet Ba „Veel overlevenden he er( psychische problemen |e hun werk kwijtgeraakt altijd gewikkeld in een een financiële afhandi .j. Vandaag is de jaarlijks! king, in de basiliek in I K (Noord-Holland). „De ramp wordt op tal van ren weggepoetst in luc sc kringen. Veel slachtoffi nr de kou blijven staan. V str strijden voor recht, ooi 'Faro' een zaak die ziel st( ren voortsleept." De Mini, die volgens twee van de drie Nederlandse juryleden de auto van de eeuw is. archieffoto cpd ten van het eerste uur hun in trek namen in het Big Brother- huis. Al na de eerste week werd Martin van het toneel gestemd. Daarna gaf Tara vrijwillig de brui eraan. Zij werd opgevolgd door nieuwkomer Mona. De week erna viel het doek voor ■Sabine. Op 28 oktober waren Bianca en invalster Mona de klos. De productieleiding besloot met ingang van 2 november op nieuw een 'wildcard' te ver strekken aan Anouk en Cyrille. Deze nieuwkomers werden achtereenvolgens op 12 en 25 november tot persona non gra ta verklaard. Op 9 december ten slotte kon Maurice zijn biezen pakken. Donderdag lopen Bart, alweer, Ruud en Karin dus het risico te worden afgefloten. Een van hen gaat zeker naar huis. Veel kandii ÜH voor Duitü" Big Brotl S Voor de Duitse versie Brother hebben zich ii tijd ruim 3200 kandida meld. Twintigduizend nen bezochten de afge 10; dagen de internet-sitei lijf programma. Tienduizi 'cl den naar de hotline. te groep belangstellenJis dus duidelijk niet eens ld kritiek op het program ui dus een woordvoerster ed Stoffels Media Consult bureau werkt in opdrai qj producent Endemol en Duitse commerciële 01 gj RTL2, die Big Brother i n volgend jaar wil uitzeil >c Een nieuwe strijd rond le brak los na het pilotpn vorige week woensdag be uitzending werd het cc ne van Big Brother voorgt Ook riep RTL2 belangs ai den op zich voor deeln p melden. De wettelijke 1 houder op RTL2 laakt I gramma als grensovers dend „voyeurisme". ther verlaagt televisie t I testlaboratorium, aldu* teur Thaenert van de m Landesanstalt für PrivsJ Rundfunk in Kassei (Hl Hij betwijfelt of RTL2 dl selijke waardigheid vai didaten kan waarborg! Met de informatie die Duitse Big Brother bes is, trekt de instantie na mediawetten worden den. De Landesanstalt ter niet voorkomen dat op het scherm komt. D controleur sluit echter dat na de eerste uitzenf wordt ingegrepen. Voor de Duitse winnai Brother is een prijsgelc 220.000 mark beschikt overeenkomt met de k joen gulden voor de be derlandse kandidaat. B de tien deelnemers mil bruari uit. Bo' kaj dl

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 2