'Eerdelicten worden vooral
met de mond gepleegd'
Het Gesprek van de Dag
TE
WEER
16
Rudi Carrell weet niet van ophouden
Meer blauw in de trein
Knabbel en Babbel
De rol van prins Claus
DONDERDAG 16 DECEMBER 1999
COMMENTAAR
De NS zetten hun plannen door om de loketten op de stations te
sluiten. De reiziger kan zijn kaartje straks halen uit een automaat,
bij de stationswinkel of een agentschap in de buurt. Telefonisch
bestellen kan ook. Op de 47 grootste stations maken de loketten
plaats voor informatiebalies waar ook kaartjes te koop zijn.
Op de kleinere stations verdwijnt de helpende hand van NS-ers
van vlees en bloed geheel. Naast automaten komen er bewakings
camera's voor in de plaats, en knoppen om in geval van nood de
politie op te roepen. Dat zal het gevoel van veiligheid er niet groter
op maken. Ook niet bij de NS-ers op treinen zelf. Zij krijgen er nog
een extra veiligheidsprobleem bij als ze met hun stoptrein een
reeks stille onbemande haltes langs moeten. De stakende conduc
teurs drongen maandag juist aan op meer menskracht op en om
de trein.
Toch 'verkopen' de NS hun plan onder meer als een verbetering
van de veiligheid: de lokettisten moeten achter hun glazen scherm
vandaan, de stationshallen in en de perrons op. Klanten helpen.
Op de grote stations zal dat wellicht zo uitwerken. Of dat op de
kleinere stations en 's avonds ook het geval zal zijn, moet worden
afgewacht. De vraag blijft of de gehele operatie uiteindelijk toch
niet een verkapte bezuiniging op personeel zal blijken.
De kaartjesautomaat is trouwens een tijdelijk fenomeen. Waar
schijnlijk loopt iedereen over een paar jaar met een slimme chip- j
kaart op zak, die automatisch alle administratie rond de reis door- j
geeft aan de computer die elektronisch met de reiziger afrekent.
Het veiligheidsvraagstuk is daarmee echter niet opgelost en de
vraag is gewettigd of dit eigenlijk wel een zaak is van de vervoers
bedrijven zelf.
De stakende conducteurs wijzen terecht op de verantwoordelijk- j
heid van de overheid inzake de handhaving van de openbaar orde.
Het openbaar vervoer mag als een verlengstuk van de openbare
weg worden beschouwd. Dat betekent dat het bekende politieke
thema 'meer blauw op straat' er een variatie bij krijgt: 'meer blauw
in de trein en op de stations'.
Sevilay Akkas gelooft niet in herhaling van Vendetta van Veghel
Turkse jongeren leven in een paradox van twee werelden. Zelf profileert de Haarlemse juriste Se
vilay Akkas zich ook als een creatie van afzonderlijke samenlevingen. Niet voor de volle honderd
procent Turks en zeker ook niet voor de volle honderd procent Nederlands. Ze deed eerder dit
jaar onderzoek naar het handelingsgedrag van Turkse jongeren ten aanzien van bepaalde delic
ten. „Erekwesties zijn nog steeds belangrijk. Maar er zal niet net als in Veghel meteen een pistool
worden gegrepen. Dit was een op zichzelf staand incident."
M I L L E N N I U| ierli
bs de
rdess
fgee
nog
dagen
od
Het blijft opmerkelijk dat oi>er goede dingen meestal niet zo gek veel
te zeggen is. Behalve dan dat ze goed zijn, natuurlijk.
Neem bijvoorbeeld het NOC'NSF Sportgala annex Sportjaarover
zicht.
Prima programma van de NOS.
Het gala is een mooi aangeklede verkiezing van de sportman, -
vrouw, -ploegen -talent van het jaar. Uitstekende genomineerden
en nog betere winnaars. Tussendoor aardige artiesten - met Blof,
Rob de Nijs en Slagerij Van Kampen en de Kast kun je op een feestje
wel aankomen Verder een leuk decor, smaakvol camerawerk en
een buitengewoon beschaafd publiek. En niet te vergeten natuurlijk
het Sportjaaroverzicht. Weliswaar in stukjes geknipt, maar mooi
chronologisch en in logische blokken.
Kortom... tja, wat moet je er nog meer over zeggen?
Stoppen dus maar. zodat u war eerder het weerbericht kunt lezen?
Nou, niet helemaal. Over goede dingen valt dan misschien niet zo
veel te zeggen, over de presentatie van het gala des te meer.
Want om waarschijnlijk ook voor henzelf niet meer te achterhalen
redenen heeft de NOS Mart Smeets en jack van Gelder gevraagd de
boel aan elkaar te praten. En de beide heren kunnen veel, heel veel.
Maar in smoking op stijlvolle wijze een zaal met een paar honderd
man toespreken, nee, dat nou net niet.
Jack van Gelder wekt steeds de indruk dat hij met een stemmige ver
sie van Ter Land, Ter Zee en In De Lucht bezig is. Zijn stem is steeds
iets te schel en zijn vragen zijn net even te jolig. 'En Leontien, wan
neer komen er kindjes?' is een van de vragen aan de net uitverkoren
sportvrouw van het jaar. Op een toon bovendien alsof ze op het
punt staat in een vrolijk ivrsierde rubberboot de zeephelling af te
glijden, op weg naar de bel.
Mart Smeets kletst er op los alsof hij een Studio-Sportuitzending
moet vullen kort nadat plotseling de complete voetbalcompetitie is
afgelast en de wagen met de banden van de vervangende korfbal
wedstrijden in de file staat. Oeverloos, dus. En op een manier die
anderen bewaren voor het moment dat ze een zaal vol idioten pro
beren duidelijk te maken dat er best wel iets bijzonders gaat gebeu
ren. Waarom... Wddrom...!!!! WAAROM komt Peter Blanché naar
Nederland, terwijl hij in de Italiaanse volleybalhemel kan spelen?'
Het antwoord van Blanché 'omdat het me leuk lijkt hier mijn carri
ère te beëindigenkomt na zo'n vraag bijna als een koude douche.
Samen zijn de beide presentatoren helemaal niet om aan te horen.
Als de Knabbel en Babbel, om niet te zeggen: de Snip Snap. van de
sfMirtjournalistiek slaan ze zich door het gala heen. Waardoor je als
kijker extra blij bent als ze weer een sporter het toneel optrekken.
Komt er eindelijk weer iemand die iets zinnigs heeft te vertellen.
Maargoed, geven ze toch de sportlui nog een beetje allure.
wil buys»
Sevilay Akkas had laatst een
prettig gesprek met een Neder
landse jongen, die kenbaar
maakte in principe best een
drankje met haar te willen drin
ken. Maar uiteindelijk kwam
het er niet van, omdat hij bij
voorbaat al met angst zei uit te
kijken naar een eventuele ont
moeting met haar broer. .Ab
surd natuurlijk. Gewoon een
vooroordeel. Tegenwoordig
hebben veel Turkse meisjes
vriendjes. Stel je voor dat al die
broers van die meisjes naar een
pistool zouden grijpen zoals
laatst die zeventienjarige jon
gen in Veghel deed, dan bleef er
in Nederland bijna geen knul
meer over."
De 26-jarige Haarlemse juriste,
die bij de Immigratie- en Natu
ralisatie Dienst in Hoofddorp
beslist over aanvragen voor ver
blijfsvergunningen, lijkt zo weg
gelopen uit de legendarische
Postbus 51-spot over de alloch
tone meid die op haar toekomst
is voorbereid. Ze deed tussen
september 1998 en maart 1999
onderzoek naar de rechtsopvat
ting van een twintigtal, hier in
elk geval getogen adolescenten
van Turkse komaf in de leef
tijdscategorie van 17 tot 24 jaar
over het Nederlandse straf
rechtsysteem en over bepaalde
criminele handelingen. „Ik heb
ze werkelijk van stations en uit
winkels geplukt. Jongeren die
zich naar buiten toe Neder
lands gedragen en kleden, maar
binnenshuis leven naar de nor
men en waarden van hun ou
ders. Zeg maar de eerste gene
ratie Turken die om economi
sche redenen het plattelands
milieu van Turkije hebben ver
laten."
In haar onderzoekscriptie At
spes non fracta ('maar de hoop
is niet gebroken') deed Akkas
rechters en politie de aanbeve
ling hun kennis aangaande de
allochtone culturele achter
grond vanwaaruit bepaalde de
licten kunnen worden gepleegd
sterk uit te breiden. „Willen ze
tot een goede straftoemeting
komen, dan is dat zeer wense
lijk. Als het gaat om vergrijpen,
ingegeven door erekwesties.
geeft het Turkse strafwetboek
eenachtste strafkorting. In mijn
scriptie heb ik gesteld dat onder
de noemer van culturele druk
iemand min of meer kan wor
den verplicht tot het plegen van
een geweldsdelict. Toch vind ik
niet dat de rechter per definitie
deze overweging moet meene
men bij het bepalen van de
strafmaat. Bovenal zijn voor mij
persoonlijke omstandigheden
maatgevend. In dat kader zou
ik me zelfs strafvermeerdering
kunnen voorstellen."
Een week na de Vendetta van
Veghel zijn de emoties enigs
zins tot bedaren gekomen. Se
vilay Akkas meent de mentali
teit onder Turkse jongeren goed
genoeg te kennen om te spre
ken van een incident. Dat is
volstrekt andere taal dan crimi
noloog Yucel Yesilgöz over het
voorval spuide. De aan het Wil
lem Pompe-instituut in Utrecht
verbonden wetenschapper, uit
gerekend haar studiebegeleider
toen ze in Utrecht rechten stu
deerde, voorspelde vorige week
meer bloedwraakdelicten van
uit de Turkse gemeenschap.
„Yesilgöz heeft onderzoek ge
daan naar wat onder ouderen
leeft. Onder mensen van boven
de vijfendertig. En hij meent
aan de hand daarvan te kunnen
concluderen dat iedere Turkse
man in principe bereid is een
moord te plegen voor een ere
kwestie. Dat gaat mij dus veel te
ver. Hoewel uit een van mijn
interviews naar voren kwam dat
ook onder jongeren in beginsel
wel degelijk bereidheid bestaat -
geweld voor hun eer te gebrui
ken, moet naar mijn oordeel
onderscheid worden gemaakt
tussen theorie en praktijk. Wat
Yesilgöz heeft geconstateerd
komt in grote lijnen overeen
met de bevindingen van mijn
onderzoek; ik zeg alleen dat ge
lukkig vrijwel niemand bereid is
daadwerkelijk een moord te
plegen. Kortom: in gedachten
gaan ze heel ver, als het erop
aankomt bedenken ze zich wel
een paar keer. Zeggen is één,
doen iets heel anders."
Zelf nog jong acht ze zich ken
ner van de mentaliteit van de
Turkse jeugd. Niet alleen sprak
ze jongeren in het kader van
haar onderzoek, Akkas be
schouwt zichzelf ook als een er
varingsdeskundige die zich ge
regeld onder jongere Turken
begeeft. „Hij praat dus vanuit
de theorie. Daarom vind ik het
ook nodig een tegenstem te
verheffen naar aanleiding van
wat hij recentelijk allemaal
heeft geroepen. Het is waar dat
Turkse jongeren in algemene
zin problemen hebben met het
geestelijk schommelen tussen
twee culturen. Wij denken veel
al Oosters, terwijl we Westers
willen leven. Aan de hand van
de toch wel diepgravende inter-
Sevilay Akkas: „In gedachten gaan Turkse jongeren heel ver, als het er op aankomt bedenken ze zich wel een
paar keer. Zeggen is één, doen iets heel anders." foto united photos de boer marisa beretta
views die ik destijds voor dat
onderzoek heb gedaan, kan ik
zeggen dat de meeste jongeren
flexibel genoeg zijn om hun
weg in deze maatschappij te
vinden. Slechts een enkele
bleek daartoe niet in staat. Een
dergelijk type kan wellicht wel
moeilijkheden gaan veroorza
ken."
Ze spreekt over de inhaalslag
die met name Turkse meiden
de laatste tien jaar hebben in
gezet. In het studentenleven
duiken ze meer en meer op.
„Terwijl vroeger iedereen thuis
werd gehouden, voorbestemd
als meisjes waren voor het
huishouden. Studie betekent
vrijheid, een mooi excuus om
op je zeventiende niet te gaan
trouwen. Er is veel literatuur
over namus en seref. Seref heeft
te maken met het eergevoel, het
aanzien van de man, waaraan
door eigen wangedrag of van
zijn vrouw afbreuk kan worden
gedaan. Namus heeft direct be
trekking op het seksuele gedrag
van de vrouw. Zo lang een
meisje niet is getrouwd, en dat
geldt ook voor een ongehuwde
van in de dertig, zijn haar vader
en broers daarvoor verantwoor
delijk. Wanneer een meisje als
studente op kamers woont, is er
sprake van toezicht op afstand
en dat is minder benauwend
dan als ze thuis woont."
Sevilay Akkas weigert te geloven
dat de multiculturele samenle
ving zich straks zal splijten in
sektarische gemeenschappen,
waar ieder zich terugtrekt op ei
gen subcultuurtjes. Ze weer
spreekt het beeld dat Yesilgöz
heeft geschetst van Turkse jon
geren, die via de schotel uitslui
tend naar de Turkse tv kijken.
„Die naar binnen gekeerde
houding herken ik niet. Mis
schien ben ik wel een idealiste,
maar ik heb juist de indruk dat
de integratie soepeler dan ooit
verloopt, nu door een goeie op
leiding onze beheersing van de
Nederlandse taal is zoals die
moet zijn. Ik geloof wel degelijk
dat het leven hier er kleurrijker
op wordt."
gerard van putten»
ihaac
Nog 16 dagen en heti Jolg
we millennium breek
Reden voor deze kran mg i
in een dagelijkse serie input
rug te kijken op belan 1
gebeurtenissen die p!
grepen op corresponi 0]en
rende data in de afgek oroi
1000 jaar. Deze week: M>en
dec 1872: Dubbele ro 'usB
moord Hendrik Jut; I
1911: Roald Amundi
Zuidpool; 15 dec 195èa*A<
ninkrijksdag ingestek nua
t; n
ids 11
19
uit
iar
dec 1935: Euwe werd
kampioen; 17 dec 19(
Eerste vlucht gebroed urbei
Wright; 18 dec 1964:ildldi
theater K W Den H
16 DECEMBER 1935 H
In Amsterdam giert er de
avond een akelige sneeu ihaa
door de straten. Maar de looi
zenden die voor het Hok gdei
ton aan de Vijzelstraat sl trok!
wachten lijken zich er ni gen
aan te trekken. Dit wordi
mers het moment waart
Nederland in een staat t
nemende sportverdwazi ietp
heeft gewacht: de Nedeti
Max Euwe gaat hier wen
I kampioen schaken word
Acht weken lang duurde
'match op wielen', waad
van steden werden aang BiL
I met de geniale Russisch iele
Fransman Alexander Aljfete
Nu, bij het begin van de tóe<
ste en laatste partij, hef
aan remise voldoende oAele
eerste Nederlander in de itse
schiedenis de wereldtitel el vi
peLkken. Heel Nederland
inmiddels met de eenva
wiskundeleraar uit Ams: i
mee; als Euwe wint, is d
een beetje de victorie va
Hollandse gestampte po
al komt het tot on-Hoila
tonelen, wildvreemdent
elkaar om de hals, het W illo
mus dondert langs de ger Z
Als Euwe later op de avo DCh
I naar huis terugkeert, wo
met spreekkoren op het 'er
I geroepen en brengt men wijl
een aubade in de sneetn 200
nieuwe wereldkampioen 0V(
wat bedremmeld naardi 'bi
I nigte. Een paar dagen lal we'
staat hij weer voor de klaece
les te geven. var
rd
K
alexander münninghoff'
ydef
Rudi Carrell wordt zondag 65,
maar blijft gewoon doorwer
ken. De Nederlandse presenta
tor die in Duitsland carrière
maakte, lacht zelf het hardst
om de vele grappen die ge
maakt worden over zijn leeftijd.
Rudolf Wijbrand Kesselaar, zo
als de echte naam van de Alk
maarder luidt, is de showmaster
met de langste en meest suc
cesvolle loopbaan in de Duitse
televisiegeschiedenis. Toen de
populaire presentator Harald
Schmidt hem vroeg wanneer hij
ermee op zou houden, reageer
de Carrell met de opmerking
„vraag dat maar aan Johannes
Heesters." Heesters is de Ne
derlandse zanger en acteur die
ondanks zijn zeer gevorderde
leeftijd in Duitsland nog steeds
optredens verzorgt.
Carrell is na veertig jaar op het
scherm nog steeds in de ban
van de televisie. „Ik ben ervan
bezeten", zegt de man die in de
jaren zestig zijn eerste pro
gramma op het Nederlandse
scherm presenteerde. Het pu
bliek, zo benadrukt Carrell
steeds maar weer, is de maat
staf. „Zonder ervaring voor een
grote zaal kun je nooit een ech
te komiek worden. Dan weet je
niet waarom de mensen echt
lachen", aldus de bescherm
heer van de Comedyschool in
Keulen, die zich dertig jaar lang
heeft laten bijstaan door de En
gelse comedyspecialist Lesley
Roberts. Die leerde hem alles
over de timing van een grap.
Want zelf was ik niet grappig,"
zegt Carell die na tegenslagen
steeds opnieuw sterk terug
kwam.
Met de familiequiz 'Am laufen-
den Band' (1974-1979) verover
de Carrell de Duitse harten.
Soms keek 64 procent van de
Duitsers naar de show, die in
Nederland als „Een van de
acht" door Mies Bouwman
werd gepresenteerd. Vervolgens
trok hij met allerlei shows en
quizprogramma's over hoge
toppen en door diepe dalen,
kreeg hij het aan de stok met de
islamitische republiek Iran, dat
verbolgen was over een van zijn
grappen over de ayatollah
Khomeini en stapte hij over van
de publieksomroep ARD naar
de commerciële zender RTL.
Sinds 1996 produceert hij daar
'7 Tage - 7 Köpfe', waarbij ze
ven komieken hun kunnen ten
beste geven. Het succes van dat
programma op de late vrijdag
avond verklaart Carrell door te
wijzen op de verschillende
soorten humor die aan bod ko
men. „Van clowneske grap tot
scherpe satire - en dat zonder
ophouden."
Critici zijn echter niet zo te
spreken over het niveau van de
show. Een deel van die com
mentaren is misschien tc wijten
aan de scherpe tong van Carrell
zelf. Vorig jaar nog beklaagde
hij het lage niveau van de nieu
we generatie presentatoren en
verklaarde hij de Duitse televi
sie voor 'kaputt'. Maar ook op
de kapotte tv gaat Carrell ge
woon door.
foto
Stormkracht 9
Imponerende vorst in Scandi
navië. In het Noorse Kautokei-
no vroor het gistermiddag 36
graden en vanochtend rappor
teerde de luchthaven Garder-
moen bij Oslo -17. De kou is
echter bepaald niet stabiel. Een
beetje depressie doet de vorst
snel temperen. Morgen dient
zich meer dan 'een beetje de
pressie' aan. Tussen IJsland en
Schotland vliegen de barome
ters vanavond naar beneden,
resulterend in een tot om
streeks 960 hPa uitdiepende
stormdepressie die morgen
middag bij de Noorse stad Ber
gen wordt verwacht.
Fronten van het systeem ver
oorzaken vooral vrijdagmiddag
veel regen (mogelijk zo'n 15
mm) en heel veel wind. Boven
land trekt de zuidwester aan tot
hard. in het kustgebied tot
stormkracht 9. In het Wadden
gebied kan er enige tijd een
zware storm staan en in zuid
westelijk Noorwegen kan de
wind tot kracht 12 worden op
gezweept. Morgenavond ruimt
de wind naar het westen tot
noordwesten en neemt sterk in
kracht af. De temperaturen lo
pen op tot maximaal 4-5 gra
den. morgenavond kan het 8-9
graden worden.
Tijdens het weekeinde neemt
de stormdepressie snel in bete
kenis af en verplaatst zich naar
het noorden van Rusland. Met
een west tot noordwestenwind
wordt dan weer vrij koude lucht
aangevoerd waarin een enkele
winterse bui tot ontwikkeling
kan komen. Na het weekeinde
is het enkele dagen rustig en
droog weer met in de nacht en
ochtend lichte vorst. Boven het
Noordzeegebied arriveert dan
een hogedrukgebied. Vanaf
woensdag wordt het weer wis
selvallig en stijgt de tempera
tuur.
Zoals het zich nu laat aanzien
is de kans op een witte kerst
dan ook vrij klein. Gisteren zijn
er in tot in de avond sneeuw
buien gevallen. Vooral in de
middag werd het in de regio
Haarlem helemaal wit. Het
sneeuwdek groeide tijde
lijk aan tot 1-2 centimeter.
De totale hoeveelheid
neerslag bedroeg in
Nieuw-Vennep 10
mm. Een pak
sneeuw viel er in het
noordoosten. In Bo-
vensmilde lag van
ochtend 10 centime
ter en het werd daar
-7.0 graden.
Het 'ludieke'gedrag van Prins Claus vorige week tij
dens de naar hem genoemde prijsuitreiking heeft de
media-gemoederen intensief bezighouden. De menin
gen waren nogal verdeeld. In de beschouwingen erover
werd gezocht naar een verklaring: zijn het medicijnen
die hem ontremmen, verergert zijn ziekte of is het pure
balsturigheid tegen zijn rol? In de meeste verklaringen
domineert Claus als slachtoffer. Zelf zie ik hem meer in
de positie van de held in zijn eigen levensverhaal.
Vorig jaar ontdeed hij zich, bij dezelfde prijsuitreiking,
van zijn das en gooide deze met het zwierige gebaar
van een ervaren stripper de zaal in. Die act werd in de
media uitgelegd als een symbolisch gebaar: Claus
rok daarmee zijn hoofd uit de strop van de hof
etiquette. Nu, een jaar later, blijkt dat deze
one-manshow kennelijk een beslissend mo
ment in zijn leven markeerde: namelijk de groei
naar het inzicht dat hij altijd is geleefd en
in de herfst van zijn leven zelf mag gaan
leven.
Dat inzicht is voor iedereen, prins of geen
prins en welke rol je ook speelt, de ultie-
me uitdaging. Het gedrag van onthech
ting, van burgerlijke ongehoorzaam
heid, van relativeren dat dit inzicht kan
opleveren, heeft helemaal niets met ziekte
te maken, eerder met een goede geestelijke
gezondheid. Het bewust loslaten van een
rol die je omgeving en de samenleving je
dicteert, om ten slotte helemaal jezelf te
worden, vereist moed, een gerijpte persoon
lijkheid en een sterk innerlijk weten waar
het in het leven werkelijk om gaat.
HELEEN CRUL
De echte tragedie van prins Claus is dan ook dat hij in
een land is terechtgekomen waarin men nooit heep
willen accepteren dat hij is zoals hij is. Geen slachtoffer
van zijn strak omschreven rol, niet gedoemd tot een af
geleide status. maar een begaafde man, meteen boei
ende. veelzijdige persoonlijkheid, waarvan een aange
boren gevoeligheid voor depressiviteit, deel uitmaakt.
Toen hij in 1991 voorde tweede keer instortte, heb ik,
werkend bij het weekblad Elsvier, de werkelijke achter
gronden van zijn ziekte achterhaald. Die hadden niets
met een papieren-prins syndroom of koninklijke qua
rantainefobie te maken. Psychiaters verzekerden mij
dat hij hoogstwaarschijnlijk aan endogene depressies
leed. waarbij psychosociale factoren nauwelijks een rol
speelden.
„Je moet een bepaalde constitutie hebben om zo te rea
geren", was het commentaar van de Rotterdamse psy
chiater dr. J.B. Bakker. „Er zijn mensen die van alles in
hun leven meemaken maar deze verschijnselen toch
niet krijgen.
De psychiaters die ik raadpleegde waren het er una
niem over eens dat het niet alleen voor Claus maar ook
voor andere patiënten heel belangrijk was dat dit soort
depressieve ziektebeelden eindelijk eens uit de sfeer van
schuld en boete werden gehaald. Een longontsteking
behandel je ook niet met praten, maar met medica
menten. betoogden ze, en hetzelfde geldt voor de stof
wisselingstoornis in de hersenen die de oorzaak van
klachten nut depressieve aard zijn.
.Als hij niet getrouwd was met Beatrix en ambassa
deur in Afrika was geworden, lag hij hoogstwaar
schijnlijk nu in een ziekenhuis in Afrika met depressie
ve klachten, zonder de medische fine fleur om zich
heen", zei één psychiater. Wellicht verraden de dank
woorden die Claus vorige week aan Beatrix richtte, dat
besef.
De geschiedenis zal ongetwijfeld positiefoordelen over
de grote rol die Claus, in zijn zogeheten 'afgeleide sta
tus'als echtgenoot van onze koningin, heeft gespeeld
en tegelijkertijd ook over zijn strikt eigen rol, die een
unicum is geweest in de reeks van prins-gemalen die
ons land in deze eeuw heeft gehad. Dat waren vooral
doeners van het macho-kaliber, achter van alles aan
jagend. Prins Claus is een intellectueel, hij heeft visie,
is integer met hoge ethische maatstaven en een man
met een grote betrokkenheid bij de Derde Wereld. Toen
hij voor de tweede keer instortte, had hij bovendien
tientallen functies, het tegendeel van een zinloos, leeg
bestaan.
Bij mij roept het gedrag van de huidige prins Claus
uitsluitend beivondering op. Omdat hij op een itidruk-
wekkende manier laat zien hoe een mens in de late
herfst van zijn leven tenslotte de waan van de dag
vaarwel zegt en via een lange omweg weer bij de kern
van zijn bestaan komt.
De Franse schrijfster Marguerite Yourcenar heeft de
menselijke levensloop eens omschreven als een cirkel
Je begint er aan als een kind, onbewust en vrolijk le-
vend in je eigen werkelijkheid. En de kunst is, zo
meende zij, aan het eind van de cirkel weer dat kind te
worden, maar dan bewust In dat proces van groei en
rijping kun je toeschouiver worden van de uiterlijke
werkelijkheid en je eigen lichtvoetige leefuvreld creë
ren. Claus geeft ons, kortom, lessen in leven, en vooral
in het ouder ivorden.
MENSELIJ i
Trouwen tijdens de mille
wisseling? De gemeentel ja
schendam was er klaar vo
ambtenaar van de burger!
stand had zich aangebod |j,
de trouwplechtigheid te» d,
ken en ook twee bodes ha
zich spontaan gemeld off
toekomstige bruidspaar* 4
dienst te kunnen zijn. H«
bruidspaar in kwestie he* e
ter afgezegd. De reden:*
de gasten haken massaal m
„Voor het huwelijk waren
personen uitgenodigd, da
hebben er al 34 afgezegd )j
zestien gasten, dat is te* n
voor een uitbater om zijn 4
voor of na de huwel ijksvo j
king open te stellen", la? l
meentevoorlichter BENlft
VLIET namens het paar»
Om tijdens de eeuwwisse u
toch te kunnen trouwenr 0
publiek, wijkt het paar uil r
Den Helder. In die geme*
het bruidspaar elkaar het
woord geven tijdens een'
dat RTL daar heeft georg
seerd voor 750 mensen.'
tevens de mogelijkheid is
eerd om in het huwelijkt'
den.