Weer helemaal in de ban van The Fab Fo
Cultuur Kunst
Jimmy Carl Black leeft tussen podia en Monica
Ingetogen
kerstconcert
zonder
vuurwerk
Jeroen Henneman sp
een spelletje met heti»
fij
E
Nieuwe cd Borsato op intc
WOENSDAG 15 DECEMBER 1999 wi fNS
Kinderwedstrijd Penningkabinet
leiden Wat doen we met onze guldens als we overgaan op eu
ro's? Kinderen die een origineel antwoord wisten hebben een
prijs gewonnen van het Koninklijk Penningkabinet in Leiden,
i Timothy Kleyn uit Leiden, Tess Hoppenbrouwers uit Koudekerk
aan de IJssel en Jetske Littooy uit Heiloo zijn in de prijzen geval- j
len. Timothy bedacht een brug van guldens en een energiezui
nige 'geldauto'. Tess maakte een standbeeld van de koningin
van munten (lichaam) en bankbiljetten (kleren). En Jetske ver-
zon een bootje van papiergeld waarmee je over de Leidse grach-
ten kunt varen tot je bij het Penningkabinet bent. De winnaars
krijgen een originele gulden uit 1897 met een portret van een
10-jarige koningin Wilhelmina.
Charlie Brown zet er een punt achter
san francisco Charles Schulz, de tekenaar van de Peanuts-
strip. met onsterfelijke helden als Charlie Brown, Snoopy, Linus
en Lucy, zet er een punt achter. De 77-jarige Schulz onderging
eerder deze maand een operatie en kreeg te horen dat hij kan
ker heeft. De zeer populaire strip maakte zijn debuut op 2 okto
ber 1950. Uiteindelijk verschenen de avonturen van Schulz' al
ter ego Charlie en zijn vrienden in ruim 2.600 dagbladen in zo'n
75 landen. Schulz heeft in zijn contract een clausule laten opne-
I men waarin staat dat de strip met zijn overlijden moet ophou- I
I den te bestaan.
Amerikaanse dichter Dorn overleden
boulder De Amerikaanse dichter Edward Dom is afgelopen
vrijdag overleden. Dom, die 70 jaar is geworden, schreef onder
meer het werk 'Gunslinger', dat door de dichter Robert Duncan
werd omschreven als de 'Amerikaanse Canterbury Tales.' Nadat
de in 1929 geboren Dom in Illinois de universiteit had doorlo
pen, meldde hij zich aan bij het Black Mountain College, dat in
de donkerste jaren van de depressie in de bergen van North Ca
rolina was opgericht door een aantal ontevreden docenten en
studenten. Behalve meer dan 30 dichtbundels publiceerde
Dom een roman en een verhalenbundel.
Jorge Edwards wint Cervantes-prijs
madrid De Chileense schrijver Jorge Edwards heeft de Cervan
tes-prijs gewonnen. De onderscheiding is de belangrijkste
Spaanse prijs voor Spaanstalige literatuur. Edwards bekendste
boek is 'Persona non grata', waarin zijn ervaringen als ambassa
deur op Cuba aan de orde komen. De schrijver werd na de
staatsgreep door generaal Pinochet in 1973 als ambassadeur
ontslagen. Hij vluchtte naar Barcelona. Edwards is voorstander
I van een proces tegen Pinochet.
Paul McCartney terug in The Cavern Club
muziek recensie
susanne lammers
Drie Koren Kerstconcert: Jongerenkoor
Eben Haëzer o.l.v. Jan Verhoef, Mannen
koor David o I v Leo van Lagen en Jon
gerenkoor Gloria o.l.v Peter Wildeman.
M m v Martin Zonnenberg (orgel en
vleugel) en André Hobo (orgel) Gehoord:
14/12, Hooglandse Kerk, Leiden
Buiten koud en nat, binnen
hartverwarmende klanken. Het
kerstconcert gisteravond in de
Hooglandse Kerk werd gegeven
door drie koren die niet hun
domicilie in Leiden hebben.
Twee jongerenkoren. Eben
Haëzer uit Katwijk en Gloria uit
Gouda, en een mannenkoor,
David uit Lisse, bundelden hun
krachten voor dit ingetogen en
stichtende kerstconcert.
Na de Intrada opent ds. J.
Geene het concert met een kort
welkomstwoord, schriftlezing
en gebed. Daarop volgt een sa
menzang en vervolgens zingen
de koren in korte blokjes hun
stemmige kerstliederen. Het re
pertoire kenmerkt zich door
eenvoud en pretentieloosheid,
laat zich makkelijk beluisteren.
Men onderstreept de inhoud
van de boodschap, niet de
vorm. Geen muzikaal vuurwerk,
maar wel recht uit het hart.
Het Goudse Gloria begint
met 'Komt allen tezamen'. De
stemgroepen zijn mooi in ba
lans, het lied klinkt fris en on
opgesmukt, ook al is het tempo
soms wat bedaagd. In 'Nu
daagt het in het Oosten' nemen
de heren het wat te zwaar op en
dat gaat ten koste van de hoor
baarheid van de vrouwenstem
men. Pas in 'Looft God, gij
christenen' hoor je hoe gemak
kelijk en soepel de sopranen
kunnen zingen. De 'Kerstzang'
van Sander van Marion, waar
mee Gloria afsluit, haalt niet het
beste in het koor boven. De
vreemde accenten doen eerder
denken aan een locomotief dan
aan een engelenkoor.
David, uit Lisse, is vooral
sterk in de diepste diepten. De
bassen kunnen buitengewoon
subtiel zijn. zo blijkt in 'Stille
nacht'. Rommeliger is 'O Beth
lehem in Efratha', al is dat ook
te wijten aan de pianobegelei
ding van Martin Zonnenberg.
Het koor zet de fortes te zwaar
aan en heeft erg de neiging aan
zijn teksten te trekken. Daaron
der lijdt de verstaanbaarheid en
vooral de expressie.
Het Katwijkse jongerenkoor
Eben Haëzer klinkt in het begin
nog wat weinig uitgesproken, al
verbazen ze wel met 'Christus
geboren, redder van het heelal'
op de wijs van "Voi che sapete'.
de aria van Cherubino uit 'Le
Nozze di Figaro'. Hun 'Op een
nacht bij Bethlehem' tekent
fijnzinnig de sfeer van het veld
waar de herders waken bij hun
kudden. Zij sluiten het concert
af met een enthousiast en mooi
afgewerkt 'Night of miracles'.
Een fraai, evenwichtig einde
van dit kerstconcert
den mee in z'n bijna
thousiasme. Voor eers
Dave Gilmour kwam
gieke aanpak neer op
metamorfose: als kof
Pink Floyd staat hij ei
een zoutpilaar bij, n
hij zomaar het bewij
kunnen swingen. Dei
king tussen hem (ooi
stem) en McCartney
niet foutloos, maar de
gen werden vrolijk oi
tot een extra attractie
voorbeeld een enkele
even in de herhaling ti
Ondanks alle sp
was Macca niet te po
verzoeknummers, wa
oude bekenden vooi
riepen. Zijn menu bi
minder bekend repei
Elvis, Chuck Berry en
chard, afgewisseld do
een enkel Beatles-nu
finale 'I Saw Her Star
re', die iedereen in de
de kelder (een in 1982
de replica van de oorsj
ke Cavern) naar at
happen. Daarna vol
'Party' en toen was di
eens op. McCartney
slag geslagen en ec
duidelijk gemaakt d
klap van de dood van
genote Linda, anderhi
leden, intussen aardig
Bovendien heeft
man van de 'silly li
weer eens aangetoond
kunnen rocken als J
non, aan wie hij toch
refereerde met 'Twi
rock', het eerste numi
ooit samen speelden
sen hen de vonken d
springen.
beeldende kunst recensie
bernadette van der goes
Expositie: Recente schilderijen en sculptu
ren van Jeroen Henneman Te zien: t/m
2/1. do. t/m zo 10.30-17 30 uur. twee
de kerstdag, oudejaarsdag en nieuwjaars
dag geopend, eerste Kerstdag gesloten,
Bleijenberg Galerie, Touwbaan 1, Leider
dorp.
Speciaal voor zijn tentoonstel
ling bij galerie Bleijenberg
maakte Jeroen Henneman drie
grote wandsculpturen. Gevat in
rechthoekige metalen lijsten
zien we
een glas I
waarin
een vloei
stof wordt
gegoten,
een
schenken
de koffie
kan boven
een weg-
werpbe-
kertje, en
een tafel
waarop
een aqua-
relleer-
doos, pa
pier, pens
elen en
een glas
water zijn
uitgestald.
Voorwer
pen die
Henne
man knip-
van realistische stille
genlijk is hij vooral
het doen van vormei
ten. En het interes
Henneman is nu ji
zo openlijk doet datj
na op de voet kunt
geldt voor de wan(
maar misschien noj
voor de schilderijei
gens het grootste
expositie uitmaken.
In de werken uiij
Complementary foi
hij steeds twee id<
'Bovenlicht' van Jeroen Henneman. foto H
te
uit
glimmende aluminiumplaten
en vervolgens zodanig verboog
en in elkaar knutselde dat ze
van enige afstand bekeken net
echt lijken.
Sinds de bloei van de Hol
landse schilderkunst in de gou
den eeuw worden stillevens
vaak gezien als letterlijke af
beeldingen van de werkelijk
heid. Ook Hennemans wands
culpturen staan in die traditie.
Kijk hoe natuurgetrouw hij de
rondingen van de koffiekan uit
beeldt, het water in het glas laat
schitteren. Tegelijkertijd weet je
dat het allemaal maar illusie is.
Er zijn geen aquarelleerdoos.
papier en penselen. Er zijn
slechts stukken aluminium,
holle en bolle vormen, schadu
wen en lichtvlekken. Henne
man speelt een spelletje en wij
doen met hem mee.
Toch gaat het hem niet in de
eerste plaats om het afbeelden
puur abstracte schild
je wat langer naar d
kijkt, krijgen ze diepte
neer je ze bovendien
del van twee denkbe
ben loodrecht met e
bindt, ontstaan h
driedimensionale obj
feite beeldt HennenH
schemergebied tussefi
tie en figuratie af.
„Ik laat mijn doeta
schilderen zei hij vol
gen Vrij Nederland,
is dat wel het beste
het schilderij 'Corri
een snelle blik op
werpt, ziet een lafl
gang met aan de wa
groot aantal schilde
langere beschouwing
een vergissing. Er is
Henneman heeft all
de schilderijen afgeb
perspectief en de ogf
toeschouwer doen de
Paul McCartney terug in Cavern Club in Liverpool, waar hij in 1961 voor het eerst speelde met de Beatles.
liverpool
louis du mouun
The Biggest Little Gig' had Mc
Cartney z'n verrassende rentree
in The Cavem gedoopt. Een
treffender omschrijving van de
ze promotiestunt ten behoeve
van z'n jongste cd 'Run Devil
Run' is amper denkbaar. De le
gende rond en ook de grootte
van de ondergrondse speel
plaats zorgden voor zoveel
commotie dat plotseling de he
le wereld hem weer voor 'hot'
hield. De gekste voorstellen
werden verzonnen door wan
hopige fans zonder kaartje -
sommigen boden zelfs seks aan
om naar binnen te kunnen. De
hoeveelheid aanvragen voor
persplaatsen kwam in de buurt
van die voor de loting van het
EK voetbal in Brussel. Dat ge
beurde allemaal nadat hetzelf
de pure rock 'n' roll-album eer
der slechts in kleine kring als
een geslaagde sprong terug in
de tijd was opgevallen.
Slim bedacht dus, dit alterna
tieve tussendoortje, maar daar
om niet minder oprecht. Wie
McCartney (57) zag stoeien met
het repertoire uit z'n vlegeljaren
kan alleen maar geloven in zijn
grote liefde voor het revolutio
naire werk dat voorafging aan
de cultuurshock die The Beatles
teweegbrachten. Macca, kort
gekapt en afgeslankt, ging te
keer als een jonge hond en
sleepte daarbij z'n vier bandle-
Ex-lid van The Mothers of Invention toen nog steeds met Zappamuziek
;na
irzi
S0'
1L
ifri
bei
tL
at
at
Beter dan seks, die duivel
se 'Macca'. Mochten er
mensen zijn geweest die
hun alom begeerde kaartje
voor het exclusieve optre
den van Paul McCartney in
The Cavern Club in Liver
pool hadden verpatst voor
een nummertje tussen de
lakens, dan hebben die
toch de verkeerde keuze
gemaakt. Want 36 jaar na
het laatste concert (welge
teld 12.953 dagen) van The
Beades in het donkere hol
in Mathews Street schreef
deze verloren godenzoon
er opnieuw historie. Met
een vlammende rock 'n'
roll-sessie, waarmee hij na
krap een uur de 320 uitver
korenen groggy van geluk
achterliet. Buiten was de
vreugderoes over de actie
ve terugkeer van een voor
malige Beatle naar de plek
waar het allemaal begon
trouwens nauwelijks min
der groot: de halve stad
was weer even helemaal in
de ban van The Fab Four.
i HAARLEM JAN KUYS
Nog steeds een enorme bos haar en
hetzelfde smalle, donkere gezicht. De
donkere ogen stralen, een voortduren
de grijns ..Hi man. how are you? Yeah.
1 really dig you. man." Dit is Jimmy Carl
Black (61), die al 41 jaar als zanger en
drummer meeloopt in de popmuziek.
Vooral bekend als lid van de controver
siële rockgroep The Mothers of Inven-
j tion van Frank Zappa. Een oude hippie,
I maar wel een echte.
Authentiek
Je voelt zijn uitstraling en zijn profes
sionaliteit. Weliswaar doen zijn krom
me benen hem niet meer bewegen als
\Toeger en heeft ook zijn stem aan
kracht ingeboet, maar authentiek blijft
het allemaal wel. Vanzelfsprekend is hij
bereid zijn lange levensverhaal nog
eens kon te vertellen, mits hij de gele
genheid krijgt Roddie Gilliard en zijn
Muffin Men de hemel in te prijzen.
Want deze Engelse muzikanten uit Li
verpool hebben Jimmy Carl Black op
nieuw meegenomen op tournee over
het vasteland van Europa. The Muffin
Men spelen uitsluitend het gecompli
ceerde en caleidoscopische Zappa-re
pertoire en wel op zo n manier dat het
voor de kenners puur genieten is. Met
deze professionals wil Black graag wer
ken. De groep geeft hem gelegenheid
zich op het podium uit te leven en pro
fiteert tegelijkertijd van zijn oude cult-
status als lid van The Mothers of Inven
tion. Zo snijdt het mes aan twee kanten.
Op het podium is hij de volbloed ar
tiest. In de kleedkamer is Black aan
zienlijk ingetogener. De vermoeidheid
eist zijn tol. Joints, bier en 's nachts
doorhalen zijn niet bevorderlijk voor de
conditie van een 61-jarige. En na 41 jaar
op het podium is de grootste verrassing
wel van het popbtstaan af. Vooral wan
neer je - na triomftochten langs San
Francisco, Londen, New York, om maar
enkele vooraanstaande concertplaatsen
te noemen - bent aangewezen op zalen
in Huil, Harrowgate, Haarlem en Delft.
Desondanks vertelt hij blijmoedig over
de pieken en dalen in zijn muzikale le
ven.
Indian
Black kreeg in Texas muziek met de
paplepel ingegoten. Hij begon op de
piano toen hij 6 was en switchte naar
de trompet op 12-jarige leeftijd. Als mi
litair ontdekte hij de rock 'n' roll, die in
die tijd geen trompetten kende. Van
daar dat hij begon te drummen. Om
streeks 1964 trok hij als zovelen naar
Califomië. waar hij The Soul Giants be
gon. De groep had snel een nieuwe gi
tarist nodig. Ene Frank Zappa meldde
zich. Binnen een maand was Zappa de
leider van de groep, die meteen een
nieuwe naam kreeg: The Mothers.
De groep heeft 5 een aantal lp's uit
gebracht als op We're only in it for the
money* Jimmy Carl Black zijn min of
meer anonieme drumstatus verlaat. Als
enige van de groep stelt hij zich op de
plaat hoogstpersoonlijk voor 'Hi boys
and girls. I am Jimmy Carl Black and I
am the Indian of the group'. Wonderlijk
Snoeg zal dit zinnetje zijn status bepa-
i voor de rest van zijn leven. Jimmy
Carl Black blijft voor altijd 'the Indian of
the group'. Daarvan is hij zich welbe
wust. „Weet je, man. ik ben verder hele
maal niets en ik kan ook verder hele
maal niets. The Indian of the group is
het enige dat ik heb. Daar moet ik van
zien te leven. Het is het enige dat me
nog een beetje inkomen geeft."
Énd 1969 viel The Mothers of Inven
tion uit elkaar. Drummer Black speelde
in enkele nieuwe groepen. Zonder veel
succes. Hij zoekt nu zijn heil in Europa.
Muziek is zijn leven. „Het zit in mijn
bloed", zegt hij, terwijl hij enthousiast
vertelt over een nieuwe cd. die hij vol
gend jaar wil maken met zijn drie
zoons.
Dat Zappa's muziek veertig jaar later
nog steeds enthousiast door jongeren
wordt ontvangen, verbaast hem niet.
Zappa trok altijd jonge mensen aan.
Meer dan ouderen. Ook tegenwoordig
hebben we bij concerten jonge mensen
op de eerste rij, die alle nummers van
Zappa kunnen meezingen. Ze genieten
ervan, dat is het ongelooflijke."
Brandmerk
Het ongelooflijke zit 'm voor Jimmy
Carl Black vooral in de koppeling tus
sen de muziek en de status van The
Mothers of Invention. Die groep was
berucht, deugde in de ogen van het
burgerdom voor geen meter. Deed voor
die tijd wanstaltige acts op het podium,
hekelde hippies en het burgermansbe-
staan en maakte voor die tijd ongehoor
de seksuele toespelingen. The Mothers
of Invention was een verderfelijke groep
en daarom vindt Black het zo verba
zingwekkend dat tieners van nu die
nummers meezingen. Zelf heeft hij im
mers wel degelijk de nadelen ondervon
den van het Zappa-brandmerk. Ook
Jimmy Carl Black behoorde tot het uit
schot van The Mothers. „Dat heeft mij
mijn hele carrière achtervolgd."
Zappa maakte van The Mothers niet
temin een geolied ensemble, dat op elk
moment en op elke plaats een willekeu
rige selectie uit een repertoire van drie
honderd door hem geschreven liedjes
kon spelen, zonder dat het twee keer op
dezelfde manier werd gedaan. Black:
„Je kon maar beter in staat zijn om te
rug te grijpen in je geheugen om juist
dat ene nummer te kunnen spelen dat
hij wilde, want anders had je een pro
bleem. En dan nog gebeurde het op de
Zappa-manier van die dag. In de zeven
jaar dat ik met Zappa speelde, speelden
we dezelfde show nooit twee keer."
De baas-knecht verhouding in Zap
pa's band is legendarisch. De meesten
van zijn muzikanten hebben letterlijk
geen cent overgehouden aan hun tour
nees over de aardbol. Lange juridische
procedures van voormalige bandleden
hebben daar niets aan kunnen verande
ren. En dat is een van de redenen waar
om Jimmy Carl Black nog steeds toert.
„Ik ben een gelukkig man", besluit
hij. „Ik woon met Monica in
Traunstein." Begint te zingen: ,J\. little
bit of Monica in my life." Hij vindt het
prettig wonen daar in Duitsland, maar
wil op niet al te lange termijn terug.
Naar Texas of Mexico. De leeftijd begint
een rol te spelen. De energie raakt op.
Maar de show must go on. Nog even.
Nog maar 25 concerten en dan een tijd
je naar Monica. In Traunstein.
Jimmy Carl Black en The Muffin Men
treden nog op in Siholde op 17/12 en
in Delft op 18/12. Informatie: 015-
2625279.
en
ht:
)v(
ee
Ri
im
st,
ss
De nieuwe cd van Marco Bor
sato gaat op 1 januari op in
ternet in première. Tweedui
zend mensen die een prijs
vraag bij Planet Internet win
nen, kunnen 'Luid en Duide
lijk' dan op een geheime loca
tie op het World Wide Web
beluisteren.
Volgens een woordvoerder
van Planet Internet wordt de
cd één keer afgespeeld 'als een
soort radiouitzending', waar
door de muziek niet digitaal is
te kopiëren. De 201
naars krijgen ieder ei
inlognaam en wachtw
De cd, waarvoor d
men inmiddels zijn
ligt op 10 januari in
kels. Op oudeja
treedt Borsato op tiji M
Nationale Millenniun
de Dam in Amsterdan
zegde hij zijn eigen
niumconcert in de jj|
omdat de dure kaart
welijks verkocht wen
optreden van Borsati
Dam begint om 21.30
The Mothers of Invention afgebeeld op de hoes van hun langspeler 'We're only in It for the money', met helemaal links Frank Zappa en tweede van rechts drummer Jimmy Carl
Black, 'the Indian of the group'. foto gpd
