xtra miljoenen naar volkshuisvesting'
Hoe luistervinkjes leren zingen
7 -
ivo
lx
Leiden Regio
emmen staken opnieuw:
ondhuwelijk blijft duur
Buffertanks voor warmte
Universiteit wil meer
vrouwen in topfuncties
Eindelijk
onbezorgd
NDERZOEK
X30ZU3CIN0
17
trouwen kost 3500 gulden
m
r en l
•lijksvoltrekking in de
i kost volgend jaar
;n. Een motie met het
het tarief te verlagen
gulden - de prijs van
luwelijk op zaterdag -
psteren voor de tweede
p rij even veel voor- als
temmers. Om te bepalen
daarna moest gebeuren,
loco-burgemeester T.
•n gemeentesecretaris
fries het reglement van
i de Gemeentewet raad-
Hun conclusie was dat
itie is verworpen als de
in twee keer staken,
or treedt automatisch
bi< rief in werking dat burge
en wethouders in de
z hebben voorgesteld:
„"jllden.
ia afgaand aan de tweede
>a, ling voerde M. Vlasveld
De Groenen) een discus-
er de procedure met Van
?r(j lasveld was van mening
tarief van het avondhu-
j and cel voor schoppende Leidenaar
welijk moest worden bepaald
door het opgooien van een
muntje. Dat zou volgens het re
glement van orde de manier
zijn om met stakende stemmen
om te gaan. Van Rij wierp tegen
dat het opgooien van een
muntje weliswaar de 'normale'
procedure is, maar dat de raad
ook anders kan beslissen. „En
wij hebben vorige keer besloten
tot herstemming, dus dat gaan
we nu doen", aldus de loco
burgemeester.
Uit protest over de volgens
haar onjuiste procedure verliet
Vlasveld tijdens de stemming
de raadzaal, waardoor zij haar
achteraf beslissende stem niet
kon uitbrengen. Met zeventien
voor en zeventien stemmen te
gen plus een reglement van or
de dat niet voorziet in dit soort
situaties, moest uiteindelijk de
Gemeentewet uitkomst bieden.
En die bepaalt heel duidelijk
dat een voorstel dat tweemaal
te maken krijgt met stakende
stemmen, daarmee is verwor
pen.
ic/leiden»
i-jarige Leidenaar is giste-
nor de politierechter ver-
- eld tot vier weken cel,
an twee voorwaardelijk
wee jaar proeftijd. De man
lugustus vorig jaar aange-
tn toen hij zich bemoeide
arrestatie van een
vriend. De Leidenaar, die dron
ken was, ging daarbij door het
lint. Hij vernielde de ruit van de
politiewagen en schopte een
agent in het kruis en het ge
zicht.
De agent kreeg een schade
vergoeding van 550 gulden voor
diverse kneuzingen die hij die
avond opliep.
College komt met emancipatienota
leiden onno havermans
leiden Twee kolossale tanks bepalen voor
even het beeld bij het Jacques Urlusplant-
soen. Het zijn twee zogeheten buffertanks
die warmte gaan bufferen voor energiezuinig
stoken. Energiebedrijf NUON graaft momen
teel in het Jacques Uriusplantsoen voor de
verwarming van de twee flatgebouwen daar
en voor de verwarming van verzorgingshuis
Rijn en Vliet en Verpleeghuis Zuvdtwijck. De
warmtekrachtinstallatie levert alle benodigde
warmte en produceert gelijktijdig elektriciteit
Door deze combinatie van opwekking van
warmte en elektriciteit treedt een aanzienlijke
energiebesparing op.
FOTO HENK BOUWMAN
r Vergeer wil opbrengst van verkoop Bouwfondsaandelen bestemmen voor sociale woningbouw
liljoenen die Leiden binnenhaalt door de verkoop
louwfondsaandelen moeten worden besteed aan
iel aarvoor het Bouwfonds na de oorlog is opge-
de volkshuisvesting. Een SP-motie van die strek-
con gisteren bij de gemeenteraad rekenen op veel
athie, maar op geen enkele steun.
sepkoop nodig is om tegenvallers
bij de opbrenst van de aande
el wil eerst meer duide- len EZH op te vangen, zoals
over de vraag of de op- burgemeester en wethouders
van de aandelenver- vrezen.
De verkoop van de aandelen
Bouwfonds levert de gemeente
48 miljoen gulden op, terwijl
het aandelenpakket voor
slechts vijf miljoen in de boe
ken staat. Het verschil, 43 mil
joen, willen B en W in de alge
mene reserve storten, om jaar
lijks alleen de rente uit te geven.
Dat levert jaarlijks een dikke
twee ton op, acht ton meer dan
de laatste dividenduitkering..
SP-fractievoorzitter C. Ver
geer pleitte ervoor om die
800.000 gulden jaarlijks te be
steden aan sociale volkshuis
vesting. Het gat in de begroting
dat ontstaat wanneer het divi
dend op de EZH-aandelen te
genvalt, moet volgens de SP
maar op een andere manier
worden gedekt.
Andere partijen beoordeel
den het voorstel van Vergeer als
sympathiek, maar te vroeg.
„Het zou fijn zijn als de ge
meente de meeropbrengst in
het Stimuleringsfonds Volks
huisvesting zou kunnen stor
ten", reageerde G. van den Berg
(PvdA). „Het is nu te vroeg om
daarover te besluiten, maar het
liefst zouden we het geld beste
den aan volkshuisvesting." De
meeste fracties sloten zich
daarbij aan.
Ook wethouder van financiën
B. Vos (WD) moest toegeven
dat het voorstel van de SP wel
sympathiek is. Hij zegde toe om
volgend voorjaar met een voor
stel te komen over de besteding
van de Bouwfondsmiljoenen.
Daarop besloot Vergeer zijn
motie in te trekken. „Dan dien
ik hem opnieuw in bij de dis
cussie over de Leidse bijdrage
aan het Stimuleringsfonds
Volkshuisvestingaldus de
SP'er. Die discussie wordt naar
verwachting in maart 2000 ge
voerd.
Binnen twee jaar moeten aan
de Universiteit Leiden tenmin
ste tien vrouwen hoogleraar of
universitair hoofddocent wor
den, ook als er geen vacature is.
De faculteiten moeten bij vaca
tures voor topbanen gericht
zoeken naar vrouwen. Ook wil
de universiteit door middel van
exit-interviews aan de weet ko
men waarom sommige vrou
wen vertrekken. Dat staat in de
emancipatienota, die het colle
ge van bestuur donderdag
openbaar maakt.
Momenteel werken in Leiden
twintig vrouwelijke hooglera
ren. Eind vorig jaar waren dat
er nog maar dertien, vijf pro
cent van alle Leidse hooglera
ren. Daarnaast zijn er nog
twaalf bijzondere hoogleraren.
Die worden niet door de uni
versiteit, maar door een fonds
of instelling aangesteld en be
taald. Het aantal vrouwelijke
universitair hoofddocenten lag
eind vorig jaar op 24. Dat is 12
procent van het totaal. Een ac
tuele telling is nog niet ge
maakt.
Het aantal vrouwen aan de
wetenschappelijke top neemt
toe, maar het gaat nog altijd erg
langzaam. Vrouwen vervullen
aan de universiteit vooral on
dersteunende functies, zo blijkt
uit cijfers van de Vereniging van
Samenwerkende Universiteiten
(VSNU). Inmiddels is landelijk
37,4 procent van het personeel
vrouw, maar aan de top gaapt
nog een groot gat. Tegenover
133 vrouwelijke hoogleraren
staan liefst 2341 mannelijke.
De VSNU-cijfers (van 31 de
cember 1998) laten ook in Lei
den een scheve verhouding
zien. Hoogleraren: 13 vrouwen
tegen 241 mannen; universitair
hoofddocenten: 24 tegen 177;
docenten: 124 tegen 340; overi
ge onderzoekers: 234 tegen 381;
ander personeel: 827 tegen 886.
De instroom van studenten
laat de laatste jaren juist een
lichte meerderheid aan meisjes
zien. Ook onder de jonge on
derzoekers groeit het aandeel
van de vrouwen: in Leiden
werkten vorig jaar 255 vrouwe
lijke assistenten in onderzoek
(aio's) en student-assistenten,
tegen 296 mannelijke. Ze stro
men echter niet door. Struikel
blok voor een mooie loopbaan
in de wetenschap is de vergrij
zing aan de top. Daar hebben
jonge mannen ook last van,
maar statistisch gezien zijn de
mannen nu eenmaal in het
voordeel.
Om jong talent echt een kans
te bieden is zeker 150 miljoen
gulden nodig. Dat hebben de
universiteiten, de Nederlandse
organisatie voor Wetenschap
pelijk Onderzoek (NWO) en de
Koninklijke Nederlandse Aca
demie van Wetenschappen
(KNAW) berekend. Ze hebben
pas dertig miljoen bij elkaar.
Onderzoekster Wil Portegijs
toonde drie jaar geleden in haar
rapport Jammer dat u gaat al
aan dat vrouwelijke weten
schappers de universiteit verla
ten omdat er zelden banen vrij
komen. Vorig jaar zette ze dat
op verzoek van het ministerie
nogmaals op een rijtje: de eerst
komende tien jaar zit de acade
mische arbeidsmarkt muurvast.
Om daar wat aan te doen, heb
ben de VSNU en de NWO on
langs een stimuleringsprogram
ma opgesteld, dat binnen vijf
jaar dertig vrouwelijke universi
tair docenten moet helpen be
vorderen tot hoofddocent.
De Leidse universiteit doet
daar met haar eigen nota nog
een schepje bovenop: tien extra
topfuncties binnen twee jaar. In
de nota staan ook enkele voor
de hand liggende maatregelen,
zoals uitbreiding van de kinder
opvang, betere vervanging bij
zwangerschaps- en ouder
schapsverlof en bevordering
van werk in deeltijd. Dergelijke
maatregelen zijn trouwens aan
trekkelijk voor de arbeidsom
standigheden van vrouwen èn
mannen.
yiPARfTiN.E HS
I'JK
PENSIOENEN
Bel Kees vd Kommer 071 5162462
DOOR OHNO HAVERMANS
Bart Houx promoveerde op invloed van sociaal gedrag op het lied van zebravinken
r het front der wetenschap, dat is het streven van de
niversiteit Leiden. En met succes. Niet zelden brengen
kidse onderzoekers opmerkelijke resultaten onder de
lacht Maar ook onderzoeken die minder opvallen dragen
tón een inzichtelijker samenleving. In Onderzoek houdt
n dwarsdoorsnede van de Leidse wetenschap tegen het
il Elke week vertelt een andere onderzoeker over zijn of
haar werk. Vandaag Bart Houx.
lende ratten worden ze wel
i*md. Zebravinkjes doen
oed het wetenschappe-
nderzoek. De vakgroep
agsbiologie in Leiden
ntze vaak onder de loep.
stal draait het om de vraag
ie mannetjes leren zingen,
gebeurt er in het vogel
tje? Zulk onderzoek is be-
tijk voor de speurtocht van
furobiologie naar de wer-
lan de hersenen bij het le-
fan taal. Gedragsbiologie
rijft gedrag van de bui
tot, neurobiologie van de
tokant. „Het lijkt erop dat
lijkbare processen een rol
t Dat is opvallend, want
natuurlijk grote verschil
den de hersenen van een
en een vink", zegt Bart
omoveerde twee maan-
eleden op de invloed van
&1 gedrag op het leren zin-
an zebravinken. „Het on-
>ek naar vocale communi
st centraal in het Leid-
iragsbiologische onder-
De meesten weten dit
|®aar de meeste mensen
N waarschijnlijk meer
Vogelzang in aanraking
pet enig ander diergedrag.
'R op hondenpoep na
th,en Waarom maken vo-
®e geluiden? Wat is er no-
1,11 ze te maken? We doen
met zebravinken
■'die makkelijk zijn te
*n. Na parkieten en kana-
jjri het de meest gehou-
Nsvogels. En in tegen-
tot bijvoorbeeld tor-
[jjpn, die hun roekoekoe
Khzelf kunnen laten ho-
rioeten zebravinkjes Ieren
zingen door naar soortgenoten
te luisteren."
Vooral de mannetjes zingen.
Dat geldt voor de meeste vo
gels. „Zet je ze bij anderen, dan
nemen ze de liedjes die ze ho
ren over. Spreeuwen kunnen
zelfs allerlei geluiden nadoen.
De eerste keer dat ik een vogel
hoorde hinniken als een paard,
was ik diep onder de indruk.
Maar zebravinken nemen geen
andere geluiden over. Die leren
alleen de zang van hun soort
genoten. Dat is op zichzelf niet
zo spectaculair. Maar de vraag
is hoe ze gestimuleerd wor
den."
Diverse onderzoekers gingen
Houx al voor. Daarbij was ge
bleken dat jonge vinken niets
leerden als de liedjes uit een
luidspreker kwamen. „Er moet
dus iets zijn in de sociale om
gang tussen een jong mannetje
en zijn vader of een andere ou
dere soortgenoot." Het onder
zoek richtte zich op de vraag of
jonge zebravinken de zang
kunnen uitlokken. Er waren
aanwijzingen dat vogels die ge
leerd hadden met hun snavel
op een knop te drukken om
een liedje te kunnen horen wèl
van een luidspreker konden le
ren.
Daarom zocht Houx naar ge
drag waaruit zou blijken dat de
vader zich laat stimuleren om
te gaan zingen. „Er is geen
aanwijzing gevonden dat het
jong de zang uitlokt. Wel vliegt
hij snel naar zijn vader toe als
die gaat zingen. Een jonge ze-
b ra vink is zeer geïnteresseerd
in de bron van net geluid."
Houx besloot het knop-pik ex
periment nog eens over te
Bart Houx.
doen en ontdekte dat het niet
uitmaakt of de zebravinkjes al
dan niet op een knop moeten
pikken om een liedje te horen.
„Ze pikten veel op de knop en
wilden dus graag een liedje ho
ren. Ze gingen ook naar de
luidspreker toe om een betere
positie te hebben. Maar ze
leerden in mijn qnderzoek ook
zonder op de knop te drukken.
Waarom leerden ze vroeger
dan niet van de luidspreker? Ik
heb sterke aanwijzingen dat
dat komt door de geluidskwali
teit, die vroeger niet zo best
FOTO HIELCO KUIPERS
was. Daarnaar is zeker meer
onderzoek nodig."
Ook andere bevindingen wa
gen om nader onderzoek.
Want waarom leren vinken
minder van een luidspreker
dan van een levende soortge
noot? En waarom hippen ze zo
gretig naar de geluidsbron, of
dat nou hun vader is of een ge
luidsbox? „Het zijn echte luis
tervinkjes. Maar gaan ze luiste
ren omdat ze leergierig zijn of
omdat ze het liedje al geleerd
hebben? Waarom zitten er gro
te verschillen in hoeveel ze le
ren? Waarom worden bepaalde
liedjes beter geleerd en hoe be-
invloedt het zangleren de evo
lutie? En hoe zit het eigenlijk
bij de vrouwtjes?'
Houx houdt zich niet met dat
vervolgonderzoek bezig. Hij is
overgestapt naar het centrum
voor welzijn van dieren aan het
Rudolf Magnus Instituut voor
Neurowetenschappen van de
Universiteit van Utrecht. „Ik
ben een stap verder gegaan. Ik
kijk nu naar het welzijn van
dieren. In mijn huidige onder
zoek gaat het om de relatie tus
sen stress en de lichaamstem
peratuur. Toch kostte het me
enige moeite om uit het onder
zoek met de zebravinken te
stappen. Na een aanloop van
twee jaar hebben we nu een
gestandaardiseerde methode
ontwikkeld om grote groepen
hetzelfde liedje te leren. Dat
kan worden gebruikt voor ver
der onderzoek."
„Maar het past mooi in het on
derzoeksprogramma van Lei
den. Daar wordt nu nader on
derzocht welke hersengebie-
den van de zebravinkjes actief
zijn bij het horen, leren en re
produceren van zang. Wat ge
beurt er in die koppies? Je
moet altijd voorzichtig zijn met
vergelijkingen, maar als je kijkt
wat er in die koppies gebeurt
en hoe de taalontwikkelingen
bij mensen verlopen, dan zijn
er zeker parallellen. Vinkjes le
ren gedurende één periode en
daarna niet meer. Dat zie je
ook bij mensen. Tot ze een jaar
of zeven zijn leren ze spelen
derwijs. daarna gaat het steeds
moeilijker. Net als bij de vogels
kun je je afvragen in hoeverre
interactie tussen mensen be
langrijk is: Ieren mensen daar
om taal beter van een leraar
dan van cassettes? Mijn onder
zoek liet zien dat interactie
minder belangrijk is dan altijd
werd gedacht en dat bijkomen
de factoren zoals geluidkwali
teit en aandacht, ook een rol
spelen."
tdeLeidsch Dagblad. VIU'HIIÜYEY
ANNO 1899
Vrijdag 15 December
PERSOVERZICHT - Wanneer begint de twintigste
eeuw? Deze vraag plaatst de Amsterdamsche Cou-
rantboven het volgende artikeltje:
Over de vraag of met 1 Januari 1900 de twintigste
eeuw begint, zijn de geleerden het nog niet eens,
hoewel het. dunkt ons, nu toch tijd wordt, dat men
daaromtrent tot overeenstemming gerake. Het komt
er bij de beantwoording der vraag op aan, hoe men
begonnen is te tellen, toen de Christelijke jaartelling
werd vastgesteld.
Zonder dit te weten kan men tweeërlei redeneerin
gen volgen, die o.i. beide tot logische gevolgtrekkin
gen leiden.
Men kan bijv. als volgt redeneeren.
Als men geboren wordt, is men na verloop van één
jaar zijn tweede jaar ingetreden en na zijn tiende
jaar in zijn elfde, na zijn 100ste in zijn 101ste jaar.
Volgens deze redeneering zou men zeggen, dat
eerst aan het einde van 1900 de negentiende eeuw
ten einde is, en men dus op 1 Januari 1901 de twin
tigste eeuw ingaat.
Volgt men een andere redeneering, dan kan men
zeggen: een eeuw is 100 jaar, of 100 maal één jaar,
ergo 19 x 100 jaar=1900, dus als ik 1900 tel. heb
ik 19 voltallige eeuwen en begin ik dus na 1900 aan
de twintigste eeuw.
Intusschen, waar er verschil van gevoelen heer-
scht, komt het ons wenschelijk voor, dat de quaestie
vóór 1 Januari a.s. wordt uitgemaakt.
ANNO 1974
Maandag 16 december
DEN HAAG - Tot commissaris van de koningin in
Zeeland is benoemd dr. C. Boertien (47) van de Anti
Revolutionaire Partij, sinds 1965 lid van de Tweede
Kamer. In het kabinet Biesheuvel was hij minister
voorOntwikkelingssamenwerking. De benoeming
van de heer Boertien is met gemengde gevoelens in
Zeeland ontvangen. De heer H. Eversdijk, fractie
voorzitter van het CDA in de Zeeuwse staten, zei in
een eerste reactie: „We zijn natuurlijk blij dat ie
mand uit CDA-kringen is benoemd, maar we zijn
zeer teleurgesteld in het feit dat het kabinet de voor
keur heeft gegeven aan de heer Boertien boven onze
eigen zeer geschikte kandidaat (het CDA heeft na de
heer Biesheuvel Rinse Zijlstra naar voren gescho
ven).
ROELOFARENDSVEEN - Het bloemenexportbedrijf
Heemskerk-Van Helden b.v. heeft voor ruim 40 van
haar personeelsleden een uitkering aangevraagd,
krachtens de Werkloosheidswet. Directeur P. L. van
Kessel: „Het was al lang van te voren te voorzien dat
de invoering van de tachogreaaf problemen zou op
leveren voor de vervoerders van aan bederf onderhe
vige produkten als bloemen en groenten. Gevolg van
het rijtijdenbesluit is, dat de bloemen in het buiten
land onbetaalbaar worden en we niet meer kunnen
concurreren met de bloemenhandel uit met name Is
raël en Italië. Onze vervoerskosten zijn, doordat we
drie chauffeurs met één zending moeten meesturen,
zo hoog geworden dat we wel kunnen stoppen met
ons bedrijf
De problemen voor Heemskerk-Van Helden rezen,
omdat tijdens de chauffeursstaking het loon voor de
40 man personeel wel moest worden doorbetaald,
terwijl er geen bloemen verzendklaar behoefden te
worden gemaakt. „Als de regering vindt dat we toch
sociale lasten moeten betalen terwijl ons personeel
niet kan werken, hebben we ook recht op een WW-
uitkering. En mocht dat niet gebeuren dan zullen we
niet aarzelen de betaling van de sociale premies
stop te zetten".
LEIDEN - De
'gelukkige' stier
van veehouder
Ketting werd
vanochtend ge
tooid met een
feestlint
G roenoord hal-
directeur André
de Jong over
handigde de ei
genaar enkele
geschenken.
FOTO ARCHIEF
LHOSCH DAGBLAD
Foto*» hl dta rubriek kunnen worden nabesteld door bümcn v—rtlwi dagen an plaatsing een Ingevulde cheque (geen
13 bij 18 in /wiirt wit) op le Muren naar het Leldach
ichrljvings kaart) ter waarde van vijf gulden (voor
Dagblad, t.a.v7 leidse h Dagblad Archieven, postbus 54, 2300 AB Celden of door'contante betaling aar
Dagblad aan de Roosevelutraal 82. U ontvangt de foto binnen drie weken.
