Ondernemers optimistisch over 2000
r iiiii
Economie
Avebe stopt proeven 'genpieper' in Nederland
Omvangrijke fraude in
Westlandse tuinbouw
E'RUGMRN
IG en Crédit Commercial de France lijken voor elkaar bestemd Twee maanden
iPei
China verwelkomt Macau
Germania serieuze kandidaat voor overname Air Holland
FNV dreigt met boycot
CAO-overleg Akzo Nobel
gratis praten.
3AC 14 DECEMBER 1999
■nniuni bruist als nooit tevoren
Champagne is tot op de laatste druppel uitgewrongen,
et het. Alle verkooprecords van de exclusieve drank cham-
ie die de streek produceert, zijn gebroken. In totaal worden
aar zo'n 315 miljoen flessen met de moeserende wijn ge
tegen 292 miljoen vorig jaar. De waarde van de export
J Nederland steeg bijna zestig procent. Overigens spant ons
t wat groei betreft niet de kroon, dat doet Canada. De Cana-
n sloegen 150 procent meer champagne in. Volgens analis-
hebben de producenten de verkoop vorig jaar expres in de
hi i gehouden, zodat ze de vraag dit jaar beter aankonden. De
van een fles steeg gemiddeld slechts zes procent.
ritsers kabelbedrijf in Britse handen
so Ui De grootste maatschappij van tv-kabels in Zwitserland
50 it in Britse handen. De tv- en telecomaanbieder NTL betaalt
j- [Cablecom Holding 3,7 miljard dollar (ruim 8 miljard gul-
).De huidige aandeelhouders van de in 1994 opgerichte on-
leming zijn Siemens, Veba en Swisscom, elk voor een derde.
50 .bracht van meerdere geïnteresseerden het beste bod uit,
x laarden de verkopende partijen. NTL wil over de Zwitserse
ibels ook telefonie aanbieden. NTL heeft in Groot-Brittan-
h n Ierland telecom-activiteiten en heeft 2,2 miljoen klanten.
b:
ter passagiers KLM rond kerst
^QL-oosTDe Nederlanders willen aan het einde van dit
c„: vvel vliegen, maar alleen niet op oudejaarsdag. KLM ver-
c: t voor de kerst 35 procent meer passagiers dan vorig jaar in
Ifde periode. Tussen kerst en oud en nieuw is er zelfs een
25 ing van het aantal boekingen met 50 procent. Dan zakt de
25 kt echter in. Rond het millennium is het aantal boekingen
25 procent afgenomen, om begin januari (stijging met 35
?s cent) weer flink te hernemen. KLM heeft rond de eeuwwis-
ig maar twee vluchten in de lucht, tegen 35 een jaar gele-
55 „Het is niet zozeer de angst om te vliegen als wel de be-
25 te om bij vrienden of familie te zijn", verklaart KLM-woord-
der Baas de afwijkende statistieken.
60
ïerikaanse internetdiensten fuseren
i: york» De Amerikaanse internetdiensten USWeb/CKS en
5- ttman-Hart gaan fuseren. De bedrijven gaan hiertoe een
ielenruil aan. Elk aandeel van USWeb/CKS wordt omge-
1 in 0,865 aandeel Whittman-Hart. USWeb/CKS bezit 57
ent van alle aandelen, Whittman-Hart krijgt 43 procent. De
5(, deelhouders moeten nog akkoord gaan. De nieuwe onder
ling heeft een beurswaarde van 14 miljard dollar (ruim 30
ard gulden). Het bedrijf gaat zich richten op het adviseren
bedrijven die actief zijn in de e-commerce.
lustrie: Flinke groei in investeringen
kBURG» De industrie verwacht volgend jaar vijf procent
2c rte investeren dan dit jaar, zo blijkt uit cijfers van het Cen-
t: Bureau voor Statistiek. In 1999 is evenveel geïnvesteerd als
voedings- en genotsmiddelenindustrie verwacht in
6= 122 procent meer te investeren. Dit jaar lag het investe-
.10 iniveau op circa drie miljard gulden. De metaalindustrie is
72 zeer optimistisch; zij verwacht een stijging van zeventien
fnt ten opzichte van 1999. De chemische industrie ziet
I aanmerkelijk somberder in. Dit jaar gaf de'industrie 3,7
ird uit. Volgend jaar wordt dat 21 procent minder. Investe-
en in de aardolie-industrie vielen dit jaar terug naar 800
aen tegen 3,5 miljard vorig jaar. Vanwege de hogere olie-
|oo wordt een licht herstel verwacht.
sie fruitveilingen gaat niet door
De fusie tussen de twee grootste fruitveilingen,
sters en de fruitafdeling van The Greenery, is van de
l De twee organisaties konden het niet eens worden over
tnschap. Volgens een woordvoerder van The Greenery
t afketsen los van de bedenkingen die de Nederlandse
Cvjedingingsautoriteit (NMa) eerder had geuit. De NMa bere-
le dat de twee samen meer dan de helft van de Nederlandse
markt in handen hebben; een berekening die overigens
het duo wordt betwist. De fruittelers zijn teleurgesteld over
nislukken van de fusie. De Nederlandse Fruittelers Organi-
!oo vreest dat de verbetering van de positie ten opzichte van
tote afnemers (supermarktketens) niet van de grond komt.
•gelijk koper Marks and Spencer
:.85 ütLï De Britse ondernemer Philip Green heeft laten weten
ngstelling te hebben voor de overneming van de detailhan-
;;85 keten Marks and Spencer. De keten met vestigingen in Am-
i'29 lam en Den Haag draait slecht en er gaan al enige tijd ge-
iten over een overneming. Green zegt dat het nog niet zeker
ui t er ook feitelijk een overnamebod komt.
',70
derland gebruikt euro nog weinig
79 De Europese eenheidsmunt euro, die begin dit jaar
al is ingevoerd, wordt in Nederland nog maar weinig ge-
L25 kt vergeleken bij andere lidstaten. Dat blijkt uit een over-
11 van de Europese Commissie. Zo is nog slechts 0,3 procent
j ;80 de Nederlandse bedrijven voor hun boekhouding overge-
>.20 ikeld op euro. In Frankrijk is dat 4,2 procent, in Luxemburg
jn procent. Hetzelfde geldt voor het prijzen van artikelen. In
T-: Ierland doet 23 procent van de bedrijven dat zowel in gul-
M? sals in euro's. In Frankrijk gebruikt circa tachtig procent
525 de grootwinkelbedrijven zowel de frank als de euro.
nhem enige gemeente zonder NHG
5.40 IRDam» Inwoners van Rotterdam kunnen vanaf 1 juli 2000
huis kopen met Nationale Hypotheek Garantie (NHG). De
,eente Rotterdam heeft zich gisteren aangesloten bij dit in-
lut. Arnhem is nog de enige gemeente in Nederland, waar-
2$ de inwoners gebruik kunnen maken van de NHG.
itten naar verhouding karig betaald
iÜLi Britten werken langer maar verdienen een vijfde min-
- dan het gemiddelde van andere geïndustrialiseerde landen,
«is* neldde een overheidsrapport gisteren. Het ministerie van
'del en industrie wil met het onderzoek de concurrentie-
cht van Groot-Brittannië vergelijken met Frankrijk. Duits-
.4:3 1. de VS, Canada, Italië en Japan. Het rapport bekritiseert het
rek aan goed kader en vernieuwing en hekelt en passant ook
,496 ebrekkige scholing van de actieve beroepsbevolking in
063 ot-Brittannië. De gemiddelde Britse werknemer werkt 44,9
per week en verdient bruto 15.200 pond (53.656 gulden),
jemiddelde van de andere Europese landen in het onder
is 60.963.
Enquête Kamers van Koophandel onder 50.000 bedrijven
Ondernemend Nederland is voor het jaar 2000 zeer optimistisch. Met uitzondering
van de export verwacht men op alle gebieden forse groei. De Randstad presteerde dit
jaar het best; het zuiden bleef achter bij het landelijk gemiddelde. Dat blijkt uit de jaar
lijkse enquête die de Kamers van Koophandel hebben uitgevoerd onder 50.000 bedrij-
DEN HAAG GPD
1999 was het derde achtereen
volgende jaar met aanzienlijke
groei, zo constateren de Ka
mers van Koophandel tevreden.
De grote binnenlandse vraag
was de hoofdverantwoordelijke
voor de 'historisch' hoge om
zetgroei van 3,3 procent. Inves
teringen bleven op een vrij
hoog niveau en rendementen,
met name in het kleinbedrijf,
zijn nog nooit zo goed geweest.
Van de kleine bedrijven maakte
79 procent voldoende rende
ment. Landbouw en visserij wa
ren de enige sectoren waar de
resultaten tegenvallen.
De exportgroei liep in 1999
terug naar 2,8 procent. De dien
stensector leed het meest met
een teruggang van 7,8 naar 3.6
procent. De industrie toonde
een magere groei van 1,7 pro
cent groei, maar de landbouw
herstelde met een groei van 6
procent van het teleurstellende
1998. 'Economische windstilte'
in de Aziatische regio en in
buurlanden als Duitsland, noe
men de onderzoekers als voor
naamste oorzaak.
De werkgelegenheid groeide
in 1999 met 3,3 procent, wat
aanzienlijk is, maar iets lager
dan in 1998. In totaal kwamen
er 110.000 banen bij. Opnieuw
waren de kleine bedrijven met
een groei van 3,9 procent pro
ductiever dan de grote (2,1 pro
cent). De industrie kende een
duidelijke haperende groei, ter
wijl de groothandel, diensten,
en in mindere mate bouwnij
verheid en de detailhandel, de
werkgelegenheid zagen toene
men. Het geringe aanbod van
arbeidskrachten wordt echter
steeds meer knelpunt. „Dat kan
de groei in 2000 belemmeren."
Peking Chinese arbeiders zijn in de hoofdstad Peking bezig met het oprichten van een enorme bouwsteiger op het Plein van de Hemelse Vrede.
Op de stellage vlak voor het historisch museum van de revolutie wordt de tekst 'Hallo Macau' aangebracht. Volgende week maandag gaat de
Portugese kolonie, die bekend staat als gokkersparadijs, koloniaal lustoord en roversnest, over in handen van de volksrepubliek.
FOTO AP GREG BAKER
SCHIPHOL'ANP
De Duitse chartermaatschappij Germania
is de meest serieuze kandidaat om Air Hol
land over te nemen. Dat heeft bewindvoer
der M. Pannevis 'van de al weken in surse
ance verkerende luchtvaartmaatschappij
vanochtend bevestigd. Volgens Pannevis
zijn er nog twee andere kandidaten, een
buitenlandse en een binnenlandse. De on
bekende buitenlandse kandidaat geldt als
de minst serieuze.
Germania overweegt Air Holland in afge
slankte vorm voort te zetten. De Duitsers
willen dat doen met een Nederlandse par
tij. Pannevis wil niet zeggen welke dat is.
Maar volgens de bewindvoerder gaat het
niet om de reisorganisatie Sudtours. Eige
naar H. Mosselman van Sudtours is een
van de grote aandeelhouders van Air Hol
land.
Pannevis hoopt de overname nog deze
week rond te krijgen. „Maar de zaak is pas
rond als de contracten getekend zijn."
Morgen loopt de 'deadline' af en is een per
soneelsbijeenkomst gepland.
Al twee keer eerder was de overname van
Air Holland bijna rond. Eerst met de
Schreiner Luchtvaartgroep en vervolgens
met de reisorganisatie ATP. Beide keren
ging het mis omdat deze twee Nederlandse
kandidaten zich op het laatste moment te
rugtrokken.
Germania bezit een vloot van 23 toestel
len en vliegt in Duitsland veel voor het
TUI-reisconcern, waartoe ook Travel Unie
in Nederland behoort. De Duitse charter
maatschappij zou Air Holland vanaf Schip
hol willen voortzetten met twee tot drie
Boeings 737. De plannen voorzien in werk
gelegenheid voor zo'n honderd van de res-,
terende driehonderd werknemers. Zo'n
vijftig mensen hebben opgezegd. Niet al
leen piloten en cabinepersoneel maar „van
alles wat", aldus Pannevis. Zij hebben veel
al onderdak gevonden bij de luchtvaart-
maatschapijen Martinair en Transavia.
Mogelijk voortzetting in VS
VEENDAM GPD-ANP
Het zetmeelconcern Avebe
stopt in ons land met de proe
ven met aardappelen waarvan
de genetische samenstelling
kunstmatig is aangepast. Avebe
moet door dat besluit 15 mil
joen verlies nemen. Mede daar
door heeft het concern het af
gelopen boekjaar een netto ver
lies geleden van 19,7 miljoen.
Vorig jaar bedroeg de winst nog
5,2 miljoen en in 1997 zelfs 19,8
miljoen.
Waarschijnlijk verplaatst Ave
be de productie van de genpie
per naar het buitenland. Het
bedrijf ziet zich hiertoe ge
dwongen doordat het ministe
rie van VROM voor het tweede
jaar geen vergunning voor het
experiment dreigt af te geven.
Avebe is inmiddels een proce
dure begonnen tegen VROM
om de schade van tientallen
miljoenen te verhalen.
Eerder speculeerde directie
voorzitter M. van Handenhoven
al op overplaatsing naar de VS,
waar het concern al een ver
werkingsfabriek voor aardap
pelzetmeel heeft. De genpieper
is voor Avebe commercieel een
zeer aantrekkelijk product. De
zetmeel uit de amylopectime-
aardappel laat zich zeer ener
giezuinig winnen en verwerken
tot vezelversterker voor de pa
pier- en textielindustrie.
Behalve voor de gen-aardap-'
pelen moest Avebe ook nog
geld opzij zetten voor het aan
passen van de organisatie. Ave
be is wereldwijd de belangrijk-
De Randstad (Noord-Holland.
Zuid-Holland. Utrecht) blijkt
weer de ster te zijn met een ho
ge groei van investeringen en
omzet in vrijwel alle sectoren.
In het oosten blijven de inves
teringen achter (0,7 procent),
maar is de export met 5,1 pro
cent relatief hoog. Het noorden
kent een relatief lage omzet
groei en stagnerende investe
ringen (-0,6 procent) maar een
hogere toename van de werkge
legenheid. Het zuiden heeft te
kampen met een lage export-
groei. waardoor de omzetgroei
met 2,6 procent het laagst is
van alle regio's.
De vier grootste steden van
Nederland (Amsterdam. Rotter
dam, Den Haag en Utrecht),
bleven in 1999 achter wat be
treft groei, met uitzondering
van de werkgelegenheid. De ex
port was laag, wat mede te wij
ten is aan het relatief geringe
aandeel van de industrie. De
overige grote steden toonden
een bovengemiddelde omzet-
en exportontwikkeling, terwijl
in de middelgrote gemeenten
de omzetgroei het geringst was.
Dit laatste hangt samen met
een sterke daling van de export-
groei in die steden.
den haag gpd
In de Westlandse tuinbouw is
sprake van aanzienlijke belas
ting- en premiefraude en van
het te werk stellen van illegalen.
Dat erkent minister De Vries
van sociale zaken. Hij baseert
zich op de eerste uitkomsten
van de controles van het West-
land Interventie Team (WIT),
dat sinds september actief is.
Het WIT bestaat uit mensen
van de belastingdienst, arbeids
inspectie, vreemdelingendienst,
justitie en de uitvoeringsinstel
lingen GAK en GUO.
Uit onderzoek bij tuinbouw
bedrijven blijkt dat 27 procent
van de werknemers niet in ons
land mocht werken. Negentien
procent van de werknemers
bleek illegaal in Nederland te
verblijven. En van de werkne
mers die wel legaal aan het
werk waren, had tien procent
een uitkering van de sociale
dienst. Bovendien heeft zo'n
dertig procent van de bij de
tuinbouwbedrijven aangetrof
fen werknemers de aandacht
getrokken van de belasting
dienst of van een van de uitke
ringsinstanties.
De minister heeft dit laten
weten in antwoord op schrifte
lijke vragen van het PvdA-Ka
merlid Bussemaker. Die toonde
zich afgelopen zomer al be
zorgd over de wildgroei van het
aantal loonbedrijven en uit
zendbureaus in de Haagse regio
en in het bijzonder in het West-
land. De wildgroei in uitzend-
bureautjes in met name de
land- en tuinbouwsector begon
zo'n anderhalf jaar geleden,
omdat sindsdien geen vergun
ning meer nodig is om een uit
zendbureau te beginnen.
Uit het antwoord van minis
ter De Vries blijkt dat alleen al
in de maanden juni tot en met
augustus van dit jaar 600 nieu
we uitzendondernemingen in
de land- en tuinbouwsector zijn
opgericht. De Kamer van Koop
handel Haaglanden zei onlangs
dat het aantal uitzendbureaus
in het Westland in een jaar tijd
is vertienvoudigd tot 400. Toch
voelt De Vries er nog niets voor
weer een vergunningsysteem in
te voeren.
'Eerst oplossing voor problemen in Sneek
utrecht gpdOp sommige afdelingen van
het concern worden volgens
Roodhuizen groepsbonussen
gegeven. „Dit is niet afgespro
ken in de huidige CAO", aldus
de bondsbestuurder. De bond
staat niet negatief tegenover de
prestatiebeloning, maar voor
ziet problemen rond de collec
tiviteit van de regelingen.
FNV Bondgenoten gaat de
onderhandelingen in met een
structurele looneis van vier pro
cent. Die looneis is volgens
Roodhuizen belangrijk omdat
de bond wordt afgerekend op
wat ze binnenhalen. De CAO is
de eerste grote die volgend jaar
wordt afgesloten. Op 1 januari
2000 loopt de huidige CAO af.
FNV Bondgenoten mikt op
een looptijd van één jaar. „Het
is een turbulente periode ge
weest bij Akzo Nooel met de
nodige verhuizingen. De werk
nemers willen daarom een kor
te CAO", legt Roodhuizen uit.
De bondsbestuurder zegt 'ge
schrokken' te zijn van de hoge
werkdruk. Het aantal overuren
moet daarom beperkt worden
tot 100 uur per jaar.
De onderhandelingen over een
nieuwe CAO bij Akzo Nobel
gaan niet door als er voor mor
gen geen oplossing is voor de
werknemers van Akzo Nobel in
Sneek. Dit zegt FNV Bondgeno
ten-bestuurder B. Roodhuizen.
Hij vindt het geen moment om
te onderhandelen terwijl de
werknemers van de Flexa-verf-
fabriek niet weten waar ze aan
toe zijn.
Zo'n tachtig werknemers in
Sneek staken sinds vorige week
omdat Akzo Nobel de fabriek in
2002 wil verplaatsen naar Groot
Ammers. „Deze staking zet de
toon tijdens de aanstaande on
derhandelingen", meent Rood
huizen. FNV Bondgenoten
overlegt vandaag met andere
bonden.
De bond presenteerde giste
ren de voorstellen voor de ko
mende onderhandelingen.
Naast een extra periodiek voor
medewerkers die vijf jaar in
hun eindschaal zitten wil Bond
genoten een onderzoek naar
prestatiebeloning.
ste producent van zetmeelpro-
dukten en levert onder meer
voeding-, farmacie-, papier-,
textiel- en kleefstoffenconcems.
Door een zeer nat najaar kon
een deel van de aardappeloogst
niet worden gerooid. Ook on
dervindt het concern steeds
meer concurrentie in Europa.
De omzet bleef met 1,6 mil
jard ongeveer gelijk. De coöpe
ratie van 5.155 Duitse en Ne
derlandse akkerbouwers zag
het aantal leden het afgelopen
boekjaar dalen met 258.
Nederlandse bank maakt naam met kortste overnamebod aller tijden
k.fc ipam/parus gpd
kortste overnamebod aller tij-
Kisi .schamperen de Fransen over de
w iroep. Vrijdagavond bood ING 22
d gulden voor de Franse bank
1 Commercial de France (CCF) en
'gavond trokken de Nederlanders
od weer in. Toch zien analisten in
van zaken de inleidende
toutselingen die uiteindelijk zul-
'den tot de overname van CCF
t-flN'G
fgeketste bod van ING op de
Vvaarin het al een belang van
'tocent heeft, wordt aan Neder-
e cn Franse zijde in omfloerste
ordingen omschreven. Niemand
wil de stemming verpesten of de ander
in de gordijnen jagen. De CCF-top laat
weten dat 'dit plan op een plotselinge
en ongeorganiseerde wijze is terugge
trokken'. Het heeft niet het onderwerp
kunnen zijn van een gedegen discussie
vooraf. Over de ontstane situatie wordt
donderdag in de raad van bestuur ge
sproken. Volgens ING ging het om
'een vriendschappelijk bod' op alle
uitstaande aandelen.
Volgens analisten gaat het om een af
leidingsmanoeuvre. ING haalde een
vergelijkbaar trucje uit in 1998 bij de
bieding rond de Belgisch bank BBL.
„ING zou met CCF een goede slag
slaan en één van de weinigen zijn met
een echt Europees netwerk in Frank
rijk, Duitsland, Nederland en België",
zegt H. Brouwer, analist ftnancials bij
NIB Bank.
De kans dat CCF aan Nederlandse
ovemamehonger kan ontsnappen is
niet zo groot. Behalve ING hebben ook
de Belgische bank KBC (18,2 procent)
en verzekeraar Swiss Life (14,7) een
groot belang. Een overname is uitslui
tend mogelijk met instemming van de
drie grootaandeelhouders, van wie
mag worden verwacht dat zij samen
optrekken. KBC en Swiss Life hebben
onlangs nog gemeld de Franse bank
niet te willen overnemen.
Brouwer zegt volledig zeer verrast te
zijn door het bod. „Ze hebben pas nog
gezegd de komende maanden geen re
kening te houden met overnames. Ik
denk dat het bod in vertrouwelijkheid
is geventileerd en, nadat CCF het be
kend had gemaakt, ING het van tafel
haalde." In een overnamedans is dit
de beproefde truc om een beter bod
los te peuteren. Andere analisten hou
den het erop dat ING CCF onder druk
zet om een hoger bod te accepteren.
Overigens roepen buitenlandse over
namepogingen in Frankrijk al gauw
weerstand op. Brouwer: „Fransen vin
den het moeilijk om te worden overge
nomen. Dat is een psychologisch as
pect, financieel economisch zou het
goed zijn." Met een geslaagd bod op
de negende bank van het land (650
kantoren) zou ING in één klap op de
kaart staan.
ING gaf de afgelopen twee jaar miljar
den uit aan overnames in België (BBL),
Duitsland (BHF Bank) en de VS(Equit-
able of Iowa).ABN Amro ziet in Euro
pa opnieuw de hielen van de concur
rentie", constateert Brouwer. „Maar
buiten Europa zijn ze goed bezig. In
het Verre Oosten hebben ze een aantal
kleinere banken overgenomen die di
rect bijdragen aan de winst. En in de
VS is een aantal kleinere banken in de
Midwest, waar ABN .AMRO actief is.
dat teleurstellende cijfers heeft be
kendgemaakt. Er komen fusies en sa
menwerkingsverbanden aan, waarin
ABN Amro één van de grote partijen
kan zijn."
>utchtone Allin of een B
t twee maanden een at
dutchtone
