Amnestie voor Tsjetsjeense rebellen
GOED
KOOP
Tanker vergaat voor kust van Bretagne Washington waarschuwt
Wereldcoalitie tegen misbruik kinderen
11V
Buitenland
Presidentskandidaten VS worstelen allen met imago
voor gerichte aanslagen
IRA begint half januari
met inleveren wapens
Vaticaan vergelijkt abortus
13-jarige met nazi-terreur
(fflAG 13 DECEMBER 1999
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Pm sF
DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Diensten RTR Reuters
rouw zwelt op door helium-ongeluk
Een Britse vrouw is vorige week door een ongeluk met
heliumfles opgezwollen als een ballon. Het ventiel van de
fles boorde zich in een dijbeen van de vrouw die ballonnen
ihet oppompen was, waardoor het gas het lichaam van de
uw binnendrong. De vrouw vertelde dat ze het gevoel kreeg
uilen exploderen. „Ik voelde me zwak en misselijk en maak-
oe zorgen over wat er gebeurd had kunnen zijn. Ik zag er uit
ifik vijf maanden zwanger was", aldus Samantha Munns.
en wisten ook niet wat ze met de vrouw aanmoesten. Het
haar 'lek' te prikken met naalden werd verworpen. De me-
besloten te wachten totdat het lichaam het niet giftige gas
latuurlijke wijze had afgevoerd. Het duurt twee weken voor
de vrouw haar normale postuur weer terug heeft.
butters wilden onsterfelijk worden
jg. De twee jongens die april dit jaar op de Columbine
iSchool in het Amerikaanse Littleton in het wildeweg twaalf
(scholieren en een leerkracht doodschoten, wilden onster-
worden. Dat blijkt uit amateurvideo-opnamen die ze
hen in de weken voor het schietincident. Ze hoopten hon
den mensen te kunnen doden waarna de filmstudio's in
ywood zouden vechten om hun verhaal, zo meldt het tijd-
ift Time in zijn editie van vandaag. De twee tieners betuigen
s video-opnamen ook hun spijt over het feit dat hun ouders
hun moorddadige optreden moeten leven. Van enige spijt
nover hun toekomstige slachtoffers is in de beelden echter
i enkele sprake.
itabank DDR-spionnen gekraakt
^■hamburg Computerspecialisten hebben, negen jaar na
opheffing van de DDR, de databank met gegevens van bui-
ilandse spionnen voor het communistische regime gekraakt,
meldden de Duitse tijdschriften Der Spiegel en Focus zater-
Het gekraakte gedeelte van de databank bevat 63.000 gege-
i, waaronder de namen van alle 47.000 spionnen die sinds
Ivoor de DDR in het buitenland actief waren. Tot nu toe
slechts een fractie van hen ontmaskerd. De gekraakte gege-
bevatten ook lijsten van ministeries, bedrijven, partijen en
tnigingen in het westen die systematisch in de gaten werden
louden. Het is nog niet bekend of betrokkenen de gegevens
gen inzien.
nerikaan wordt internet-kluizenaar
De 26-jarige Amerikaanse vrijgezel Mitch Maddox is
plan het jaar 2000 als intemetkluizenaar door te brengen,
wil 366 dagen in afzondering leven, met alleen het internet
contact met de buitenwereld. Via de elektronische snelweg
iet hij aan voedsel, meubels en andere levensbehoeften zien
omen. Op 1 januari verhuist Mitch naar een woning met
e slaapkamers zonder meubels, kleding, voedsel en toiletpa-
Het enige voorwerp in het huis is een pc met intemetaan-
ing. tch hoopt dat 'de onlinekruidenier op de eerste dag
orgt, anders krijg ik honger'. Het wordt volgens hem een
nnend avontuur. „De mogelijkheden zijn verbazingwek-
id", zei hij tegen de Britse zondagskrant Sunday Minor. „Ik
de mensen laten zien hoe zij e-commerce kunnen gebruiken
hun leven te vereenvoudigen."
[koord over dwangarbeiders in zicht
De partijen die al geruime tijd onderhandelen over
schadevergoeding voor ex-dwangarbeiders in Duitsland lij
tot overeenstemming te zijn gekomen. Volgens de Duitse
it Welt am Sonntag is het bedrag voor de schadevergoeding
loogd van acht naar tien miljard mark. De advocaten van de
rmalige dwangarbeiders nöemden dat bedrag eerder de mi-
lale compensatiesom. De acht miljard mark worden opge
idoor de Duitse regering en het Duitse bedrijfsleven. De
twee miljard komen volgens de krant van meer dan twee-
derd Amerikaanse bedrijvep die tussen 1933 en 1945 via
se dochterondernemingen dwangarbeiders in dienst had-
ni k i.i» pr
tmd meet 35 lichaamsfuncties
«Li Een in de VS ontwikkeld 'gezondheidshemd' vol sen-
tn is in staat de drager 24 uur per dag informatie te verschaf-
over onder meer bloeddruk, hartslag en ademhaling. Het
ad, dat eind volgend jaar op de Britse markt komt, kan onder
gewone kleding worden gedragen. De gegevens over 35 li-
unsfuncties zijn af te lezen op een kleine compüter die aan
iroekriem kan worden gedragen. De bedenker van het kle-
gstuk, longspecialist Marvin Sackner, zegt tegen The Sunday
graph dat het hemd een veel beter beeld geeft van iemands
andheid dan een geregelde medische controle door een
igeluk met veerboot in Bangladesh
gAï Dopr een ongeluk met een veerboot in.het zuiden van
igladesh zijn gisteren waarschijnlijk meer dan 130 mensen
ihet leven gekomen. Inmiddels zijn 35 doden, onder wie ook
ideren, geborgen uit de rivier de Megnahe. Ongeveer hon-
id passagiers worden vermist. Hoop dat zij nog levend ge
iden worden, is er niet. De dubbeldeks veerboot was met on-
feer driehonderd opvarenden aan boord onderweg van het
wd Char Alexander naar de kustplaats Daulta Khan, zo'n 240
meter ten zuiden van de hoofdstad Dhaka. Het vaartuig liep
een zandbank en sloeg om. Volgens de eerste berichten was
schip overbeladen en had het geen vergunning.
liegtuig neergestort op Azoren
Bba* Een vliegtuig met 35 mensen aan boord is zaterdag in
Azoren tegen een berg gevlogen en de autoriteitèn gaan er-
iuit dat alle 35 inzittenden om het leven zijn gekomen. In de
pvan zondag waren 23 lichamen geborgen. De reddingswer-
R moesten hun werk doen in de mist, stromende regen en
machtige wind. Het vliegtuig stortte neer op Sao Jorgem,
van de negen eilanden van de Azoren. Waardoor het toestel
'SATA Air Azores is verongelukt is niet bekend. Er is geen
ndsignaal ontvangen en de vluchtrecorder is nog niet gevon-
pnieuw bloedige aanslag in Algerije
t&i Algerijnse moslimrebellen hebben zaterdag vijftien
?ers vermoord. Het was de eerste aanslag sinds het begin
'de ramadan donderdag, de vastenmaand die doorgaans
rtt gekenmerkt door een intensivering van de moordpartijen
Algerije. Getuigen vertelden gisteren dat rebellen een busje
een personenauto aanhielden op de weg langs het stadje Sidi
'dani, bij Blida. Dé inzittenden werden met machinegeweren
schoten. Vijftien mensen werden vermoord, zes anderen zijn
*'ond naar het ziekenhuis in Blida overgebracht.
ussisch parlementskandidaat gepakt
ÜSV. Een kandidaat voor de Russische parlementsverkie-
•gen namens het blok Vaderland-Heel Rusland is gisteren ge-
'Pt met twee doses heroïne op zak. Het Openbaar Ministerie
i'een onderzoek in. De politie vond voorts een ongeregi-
*rd vuurwapen in de auto van de politicus Vjatsjeslav Mal-
r Het is nog onduidelijk of de man mee mag doen aan de
Bezingen, die volgende week worden gehouden. Vaderland-
Rusland is de gematigd linkse lijstcombinatie van regiona-
tominenten. De bekendste van hen is de Moskouse burge-
®ter Loezjkov, een mogelijke presidentskandidaat.
nodtoestand bij machtsstrijd Sudan
thuis gestuurd. El-Bashir heeft in een televisierede gezegd
hij niet langer kan aanvaarden dat er elkaar tegenwerkende
fhtspolen in de regering zijn. De noodtoestand blijft om te
P^nen drie maanden van kracht. Morgen moest een debat in
Parlement in Khartoem beginnen over een grondwetswijzi-
jwaardoor de president niet langer de gouverneurs van de
staten benoemt. Die zouden gekozen gaan worden.
Inwoners Grozny wordt nog steeds aangeraden te vertrekken
Tsjetsjeense rebellen die zich voor 1 februari overgeven, kunnen rekenen op amnestie.
Het Russische parlement heeft dat vandaag besloten. Premier Poetin toonde zich na
afloop van de stemming verheugd. Hij zei dat de Doema met de amnestieregeling, die
overigens niet geldt voor zware criminelen, een belangrijk besluit heeft genomen.
MOSKOU HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
De Russen proberen de overge
bleven 30.000 tot 50.000 inwo
ners van Grozny, de hoofdstad
van de opstandige deelrepu
bliek Tsjetsjenië, over te halen
hun verwoeste stad te verlaten.
Van het ultimatum van begin
vorige week 'verdwijnen of ster
ven' is geen sprake meer. Maar
de Russische president Jeltsin
maakte gisteren duidelijk dat
hij orde en gezag in Tsjetsjenië
zal herstellen.
Bij een plechtigheid ter her
denking van de Russische
grondwet zei Jeltsin dat de Tsje
tsjeense rebellen 'onder de dek
mantel van de oproep tot natio
nale en geestelijke onafhanke
lijkheid hebben geprobeerd een
Middeleeuwse slavernij te laten
herleven'.
Het Russische opperbevel
deelde mee dat Grozny al sinds
een week niet meer wordt be
stookt uit de lucht en door de
artillerie. Ooggetuigen bevestig
den gisteren dat er rust heerste.
Russische helikopters en vlieg
tuigen wierpen opnieuw pam
fletten uit die de inwoners op
roepen Grozny via de twee ge
opende corridors te verlaten.
Tsjetsjeense rebellen wordt
dringend geadviseerd hun wa
pens neer te leggen.
De Russen üjken hun beleid
van de harde hand onder inter
nationale druk enigszins te
hebben bijgesteld. Maar de
meeste van de inwoners van
Grozny veelal bejaarden en
vrouwen met kinderen, durven
het risico om te vertrekken, niet
aan. Volgens enkele berichten
hebben hooguit duizend vluch
telingen de stad verlaten. De
plaatsvervangend chef van de
Russische generale staf, gene
raal Manilov, verklaarde op de
televisie dat het leger de veilig
heid garandeert van iedereen
die via de corridors Grozny wil
verlaten. De Russische minister
voor noodtoestanden Sjoigoe
was zaterdag aanwezig toen de
tweede corridor werd geopend.
Hij deed via de radio een op
roep aan iedereen de wil hel
pen bij de evacuatie.
WASHINGTON JOHN WANDERS
CORRESPONDENT
Het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken heeft
dit weekeinde een 'wereldwijde
waarschuwing' doen uitgaan
aan Amerikanen in binnen- en
buitenland. Het departement
vraagt hen gedurende de ko
mende weken extra op hun
hoede te zijn. Washington zegt
over 'zeer geloofwaardige infor
matie' te beschikken dat terro
ristische organisaties aanslagen
voorbereiden die specifiek ge
richt zijn tegen Amerikanen.
Het verhoogde risico geldt
speciaal gedurende de jaarwis
seling. Het departement van
minister Albright adviseert
Amerikanen overzee weg te blij
ven van grootschalige bijeen
komsten waar de komst van het
nieuwe millennium wordt ge
vierd. Het ministerie noemt
geen namen van plaatsen waar
het risico extra groot is. Maar
volgens het Amerikaanse tv-sta-
tion CBS beschikt Washington
over sterke aanwijzingen dat
terreurgroepen in de nacht van
de jaarwisseling aanslagen wil
len plegen in Rome en/of Jeru
zalem.
De waarschuwing is vooral
gerelateerd aan de activiteiten
van de terreurorganisatie van
de Saudische zakenman Osama
bin Laden, een van 's werelds
meest gezochte terroristen De
periode van verhoogd risico is
dit weekeinde begonnen en
duurt tot eind januari.
LONDEN-BELFAST ANP
Het achterste gedeelte van de Maltese olietanker Erika drijft rond in de zee voor de Bretonse kust. Het schip brak gisterochtend in tweeën.
1 1 FOTO REUTERS FRENCH NAVY
Het Ierse Republikeinse Leger
(IRA) begint half januari wa
pens in te leveren. De terreur
beweging heeft dit volgens Brit
se media aan de voorzitter van
de onafhankelijke ontwape
ningscommissie voor Noord -
Ierland, John de Chastelain, ge
zegd.
De Britse zondagskrant The
Sunday Telegraph noemt 16 ja
nuari als de datum waarop de
IRA zich begint zich te ontwa
penen. David Trimble, voor
man van de Ulster Unionist
Party (UUP)'en premier van de
Noord-Ierse régionale regering,
heeft eerder gezegd in februari
te zullen opstappen als de IRA
dan nog geen wapens heeft in
geleverd.
Inmiddels is bekend gewor
den dat de voormalige Britse
minister voor Noord-Ierse za
ken, Mo Mowlam, persoonlijk
toestemming heeft gegeven
voor het afluisteren van Sinn
Feinleider Gerry Adams en
diens rechterhand Martin Mc-
Guinness. Dat afluisteren ge
beurde via geavanceerde appa
ratuur die in het geheim was in
gebouwd in een auto waarvan
de twee onderhandelaars bij de
vredesbesprekingen gebruik
maakten. Adams eiste vorige
week opheldering van de Britse
regering nadat de afluisterap
paratuur in zijn auto was ge
vonden.
PARUS CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
Een Maltese tanker met ruim 24.000 ton
olie aan boord is gistermorgen in een ra
zende storm voor de Franse kust bij Bretag
ne in tweeën gebroken. Of de schipbreuk
zal leiden tot een milieuramp, hangt af van
de weersomstandigheden de komende da
gen. Alle bemanningsleden van de tariker
zijn gered.
De kapitein van de tanker Erika liet de
Franse kustwacht om 6.00 uur gisteroch
tend weten dat hij zijn schip niet meer on
der controle had. Een reddingscentrum bij
het Bretonse Etel stuurde een helikopter
naar het schip, waar vijf bemanningsleden
in werden gehesen. Terwijl de helikopter
terugvloog naar zijn basis, brak de Erika in
tweeën. De bemanningsleden die zich in
het voorste deel bevonden, verlieten het
schip in een reddingssloep. De anderen
moesten op hulp wachten.
De 180 meter lange Erika brak 50 kilome
ter ten zuiden van Penmarc'h in Bretagne.
Van de twee helften lekte alleen het achter
ste deel olie. Binnen enkele uren had zich
een olievlek gevormd van tweehonderd bij
duizend meter. Aanvankelijk dreef die vlek
weg van de kust, maar deskundigen kon
den niet garanderen dat de kust gespaard
zou blijven. Alles hangt af van de stro
ming, van de wind, en van de staat van de
zee", zei professor Max Jonin van de uni
versiteit van Brest. „Grote golven kunnen
de olievlek in stukken breken."
Waarom het Maltese schip brak, is on
duidelijk. Maar de Erika was zaterdag de
haven van Donges-St-Navire binnengelo
pen omdat de kapitein een probleem had
gesignaleerd. De Franse autoriteiten heb
ben een onderzoek gelast naar de oorzaak
van de ramp.
ROME» HANS GELEUNSE
Unicef: Politieke leiders schieten tekort
DEN HAAG GERARD CHEL
CORRESPONDENT
Een wereldwijde coalitie van
politieke leiders, particuliere
organisaties, burgers en VN-in-
stellingen moet de handen in
een slaan en opkomen voor
kinderen. Volgens Unicef, het
kinderfonds van de Verenigde
Naties, zijn vooral vrouwen en
kinderen steeds opnieuw
slachtoffer van armoede, ge
weld, discriminatie en ziektes.
„Ondanks internationale ver
dragen worden de rechten van
vrouwen en kinderen dagelijks
op zo'n grote schaal geschon
den, dat tellen geen zin heeft",
zo schrijft Unicef in het van
daag verschenen jaarlijkse rap
port 'The State of the World's
Children'.
In dit rapport schetst het VN-
kinderfonds hoe kinderen er
wereldwijd voorstaan. Unicef-
directeur Carol Bellamy haalt -
opnieuw - fel uit naar politieke
leiders, zowel in het Westen als
in ontwikkelingslanden. „Er is
bij hen onvoldoende politieke
wil, daadkracht, visie en betrok
kenheid om daadwerkelijk te
positie van vrouwen en kinde
ren te verbeteren". Dat in het
jaar 2000 vele doelstellingen
van het in 1990 vastgestelde
'actieplan voor kinderen' niet
gehaald worden, wijt Bellamy
dan ook hoofdzakelijk aan dat
'falende leiderschap'. ,Aan het
geld ligt het niet, dat is er ge
noeg."
Vorige week besloot de VN in
september 2001 een tweede
'Wereldtop voor Kinderen' te
organiseren om een nieuwe
agenda voor het eerste decen
nium van de volgende eeuw op
te stellen. Unicef grijpt deze top
aan om een 'nog niet eerder
vertoonde' wereldwijde coalitie
te vormen van iedereen die zich
voor kinderen inzet. Het kin
derfonds komt zelf met een
'drie fasen plan' om binnen 25
jaar de positie van kinderen
substantieel te verbeteren.
CORRESPONDENT
„Met deze abortus gaan we vijf
tig jaar terug in de tijd naar de
gruwelen van het nazistische
racisme." Deze uithaal gisteren
in de Osservatore Romano,
spreekbuis van het Vaticaan,
gold de voorgenomen abortus
bij Laura, een 13-jarig geestelijk
gehandicapt meisje.
Laura, afkomstig uit een pro
bleemgezin, is na het bekend
worden van haar zwangerschap
door de rechter onder voogdij
geplaatst. De voogd, huisarts
Ignatio Ruffino, hakte eind vo
rige week de knoop door met
het besluit om Laura te laten
aborteren. Aanvankelijk was
aangenomen dat het meisje
door verkrachting zwanger was
geworden. Voor priester Oren-
zo Benzi uit Laura's woonplaats
Pozzallo voegde dat een drama
tisch element toe: „Na het sek
suele geweld moet ze nu ook
het geweld ondergaan van een
haar opgelegde abortus", vond
hij.
Volgens sommige kranten is
de vader een 14-jarige buurjon-
gen. Laura zou gek op hem zijn
en het kind willen houden. Dat
was ook de opinie van wethou
der van sociale zaken Frances
co Gugliotto. ,Als er geen me
dische problemen zijn hoeft de
ze zwangerschap niet te wor
den afgebroken", zei hij giste
ren in de Corriere delta Sera.
Arts Ruffino kreeg als voogd
echter het laatste woord. Zijn
besluit werd door de Osservato
re Romano 'het toppunt van
gekte' genoemd. „Het ongebo
ren leven dat dit meisje in zich
draagt is schijnbaar afval. Ge
handicapten worden be
schouwd als objecten waarover
anderen kunnen beschikken",
verklaarde de krant de vergelij
king met het Hitler-tijdperk
APPELSIENTJE
literpak 1."
WASHINGTON JOHN WANDERS
CORRESPONDENT
Met het bericht dat de Democratische
presidentskandidaat Bill Bradley ge
plaagd wordt door hartritmestoornissen,
werd duidelijk dat alle vier de kansheb
bers voor de opvolging van Bill Clinton
hun eigen imagoprobleem hebben.
Bradley, die zijn campagne tijdelijk
moest stilleggen voor een spoedeisend
bezoek aan het ziekenhuis, deed dit
weekeinde zijn best om zijn gezond
heidsprobleem af te schilderen als een
zaak van minimale betekenis. Maar dat
het bericht over zijn hartkwaal zijn cam
pagne schaadt, is onvermijdelijk. De
vraag is in welke mate.
Willen de Amerikanen een president die
niet meer normaal kan functioneren zo
dra hij zijn dagelijkse dosis medicijnen
vergeet te slikken? Willen ze een leider
met een hartkwaal? Bradley beklem
toonde dat er in zijn land ruim twee mil
joen mensen rondlopen met hetzelfde
Erobleem als hij. Het verschil is natuur-
jk dat geen van hen kandidaat is voor
het fysiek en mentaal slopende ambt
Vein president. Ook president Bush
kampte met hartritmestoornissen, on
derstreepten Bradley's medewerkers.
Maar toen dat eenmaal aan het licht
kwam, zat Bush al hoog en droog in het
Witte Huis. Bovendien, nog vers in het
geheugen liggen de televisiebeelden van
president Bush die tijdens een staatsdi-
ner in Japan overgevend onder tafel ver
dwijnt. Dat was geen mooi plaatje.
Bradley's partijgenoot Al Gore, vice-pre
sident onder Clinton, vecht intussen al
jaren tegen het vooralsnog niet kapot te
krijgen idee dat hij een houten klaas is.
Gore is onverminderd op zoek naar
zichzelf. Hij tracht losjes tc doen, maar
hij klinkt en oogt in al zijn uitspraken en
bewegingen geënsceneerd. Op het ver
velende af wekt hij de indruk dat hij het
braafste en beste jongetje van de klas is.
De meeste Amerikanen willen een vent
van vlees en bloed in het Witte Huis. ie
mand die vonken laat overspringen,
geen wassenbeeld.
Aan Republikeinse zijde zit de grootste
kanshebber, gouverneur George W.
Bush uit Texas, met een in potentie nog
riskanter probleem opgescheept. De
hardnekkige geruchten over zijn ver
meende cocaïnegebruik heeft hij achter
zich gelaten. Maar het weinig vleiende
beeld dat er de laatste weken van hem
wordt gecreëerd, weet hij nog niet van
zich af te schudden. Bush jr., zoon van
Clintons voorganger president Bush,
lijkt slechts te bevestigen wat zijn poli
tieke tegenstanders over hem beweren.
Namelijk dat hij een leeghoofd is. Dat hij
zaagsel tussen de oren heeft. Dat hij al
leen teksten kan opdreunen die hij uit
zijn hoofd heeft geleerd. Je moet een
domme kerel niet opzadelen met de ver
antwoordelijkheid van het president
schap, geven zijn tegenstanders subtiel
te kennen.
Op spreekbeurten in zaaltjes die zijn
volgepropt met Republikeinse suppor
ters. doet Bush jr. het uitstekend - daar
niet van. Hij heeft zijn teksten klaar en
weet zijn gehoor met zijn charme be
trekkelijk eenvoudig aan zich te binden.
Maar nu het seizoen van de debatten is
begonnen, wordt het moeilijker om met
kant-en-klare scripts te werken. In de
batten kunnen onverwachtse dingen ge
beuren. Presidentskandidaten moeten
met elkaar en met journalisten in de
slag. En Bush deed het in zijn eerste de
batten niet best.
Zijn directe tegenstander, senator John
McCain uit Arizona, torende in de de
batten boven Bush uit. Maar ook McCa
in heeft een imagoprobleem. De senator
zou onder zijn collega's en onderge
schikten bekend staan als een man die
snel over de rooie raakt. Het spreekt
vanzelf dat het niet goed is voor de VS
en voor de rest van de wereld als vanaf
januari 2001 bij de minste aanleiding de
stoppen zouden doorslaan in het Witte
Huis.
McCain wimpelt het gerucht over zijn
opvliegendheid weg als een leugen, ge
fabriceerd door de machtige belangen
organisaties in Washington die hij als
president zegt te zullen aanpakken. Het
is zijn belangrijkste doelstelling om een
radicale hervorming door te voeren van
de wijze waarop in de VS verkiezings
campagnes worden gefinancierd. En wel
omdat belangenorganisaties met hun
donaties naar zijn overtuiging veel te
veel greep hebben gekregen op de Ame
rikaanse politiek. McCain zal zich de ko
mende maanden van zijn beheerste kant
moeten laten zien, wil hij overeind blij-
STOKBROOD a
per stuk U,
om zelf thuis
af te bakken
KIPFILET
kilo
ELKE DAG GOED NIEUWS
