Rabo: Nog zeker een jaar
economische voorspoed
Economie
Shell schudt in Canada olie uit zand
Martinair aast op toestellen Air Holland
Chemische industrie
rekent op forse groei
Vissers willen schepen
vrijwillig 'verkleinen'
Free Record verwacht geen wonderen van internet
naar geboortestad
chter bankfraude zitten
aak criminele bendes
Dekopieerapparaat dingt
mee naar uitvindersprijs
Keuringsdiensten smelten
samen tot Naktuinbouw
vol
ENSDAG 8 DECEMBER 1999
HKB opent meldpunten criminaliteit Amsterdammer'
yuT» MKB Nederland, de koepel voor het midden- en kleinbe-
lrijf, opent vijf meldpunten in het land, waar ondernemers hun
lachten kwijt kunnen. Uit angst voor represailles of omdat de
wlitie 'er toch niets aan doet' geven winkeliers er soms de
oorkeur aan de winkel te sluiten en weg te trekken uit een ge-
aarlijk winkelgebied. Exacte cijfers kan MKB Nederland niet
pven. „Per week krijgen we tientallen telefoontjes van veront-
uste winkeliers, die zich bedreigd voelen of met overvallen te
naken hebben gehad", aldus voorzitter H. de Boer, die spreekt
iver een nijpende situatie.
Drukte in luchtruim beangstigend'
[ticAGO Het hoofd van de Amerikaanse luchtvaartmaatschap-
ij United Airlines, James Goodwin, waarschuwt voor een crisis
i de luchtvaart wegens de wereldwijde drukte in het luchtruim.
,Het wordt met de dag erger", zei Goodwin, op een intematio-
ale luchtvaartconferentie in Chicago. Goodwin waarschuwde
at als er niet spoedig maatregelen worden genomen aanzien-
gemeengoed zullen worden. De drukte kan
i'ok tot meer vliegrampen leiden, aldus Goodwin, die zei dat
jrstemen voor de begeleiding van luchtverkeer en de capaciteit
*an luchthavens niet op zo'n sterke toename van het vliegver-
eer zijn berekend.
tfakro eist partij schoenen terug
rnhem Makro Zelfbedieningsgroothandel heeft gisteren in
ort geding geëist dat Diesel 1.400 paar schoenen teruggeeft
raarop medio september in vier filialen beslag werd gelegd,
tolgens Diesel heeft Makro geen officiële toestemming voor de
erkoop. Bovendien denkt Diesel dat het gaat om imitatie-
choenen. Volgens de groothandel betrof het hier een partij
chte Diesel-schoenen waarvoor een officiële licensie is verkre-
en via een tussenbedrijf dat ook in Spanje opereert. Dezelfde
choenen worden volgens de Makro al vijf jaar lang in Spanje en
[ederland verkocht. Uitspraak 21 december.
&H verkoopt laatste eigen slagerij
fioenloMet de verkoop van de vestiging in Groenlo heeft Al
ert Heijn binnen een jaar tijd al zijn slagerijen van de hand ge-
aan. De Centrale Slagerij Groenlo komt in handen van Sturko-
ïeat, onderdeel van Meatpoint. Alleen de werkgelegenheid van
e 300 werknemers met een vaste baan is gegarandeerd. Maar
turkomeat kan ook een deel van de 100 losse arbeidskrachten
lan werk helpen. De nieuwe eigenaar mag drie jaar lang 270 ton
larkensvlees leveren aan de ruim 670 supermarkten van AH.
)ud-topman Van Ommeren naar ECT
3tterdamOud-topman drs. C.J. van den Driest van Koninklij-
t Van Ommeren wordt de nieuwe president-directeur van
öntaineroverslagbedrijf ECT. Van den Driest begint er op 1 ja-
uari als opvolger van ir. W. den Duik, die vervroegd opstapt nu
e overname door van ECT een feit is. Van den Driest (52) was
ei grootste slachtoffer van de fusie tussen de Van Ommeren en
oninklijke Pakhoed. Na de mislukte fusiepoging vorig jaar was
r bij een nieuwe en uiteindelijk geslaagde poging geen plaats
ïeer van Van den Driest en zijn Pakhoed-collega mr. N.J. West-
ijk bij het nieuwe Vopak.
ix-topman Walt Disney naar Fox Kids
:n haag Ex-topman van Walt Disney m. Weigold wordt bij
)x Kids Europe belast met alle financiële zaken. Weigold gaat
eel uitmaken van de directie van Fox Kids. Bij Walt Disney Te
nsion International was hij verantwoordelijk voor onder meer
isney's internationale tv-belangen, waaronder negen stations,
ij was ook betrokken bij de oprichting van Disney-zenders in
tankrijk, Spanje, Italië en Duitsland. Fox Kids Europe haalde
iet zijn recente beursgang in Amsterdam ruim een half miljard
ïlden op. Dat geld wil het bedrijf vooral gebruiken om verder
groeien in Europa.
letere bescherming internetaankopen
ussel De EU-ministers voor het interne marktbeleid zijn het
steren eens geworden over een richtlijn voor elektronische
andel. Die bepaalt onder meer waar iemand die zich bena-
eeld voelt zijn recht kan zoeken. Ook bevat ze regels om con-
imenten beter te beschermen. Volgens de richtlijn moeten be-
- rijven die hun diensten aanbieden via internet zorgen voor
Dldoende informatie. Ze regelt verder wanneer er juridisch
irake is van een contract. Een belangrijk uitgangspunt van de
chtlijn is dat bij geschillen over transacties bijna altijd het
icht geldt van het land waar de diensten zijn aangeboden.
iarverslag Nederlandse banken
STERDAM ANP
organiseerde criminelen zijn
■antwoordelijk voor de veel
irkomende fraudes bij ban-
i. Sinds de banken in okto-
vorig jaar een gezamenlijk
udeloket' hebben geopend,
iben ze zeventig 'clusters'
fraudezaken in kaart ge-
icht.
let gaat om fraudes bij hy-
theken, consumptieve kre
ten en overschrijvingsfor-
ilieren. Het loket, onderge-
-ïcht bij de Nederlandse Ver
ging van Banken (NVB),
eft 2.500 zaken aangebracht
Justitie, zo meldt het jaarver-
van de NVB. In deze zaken
inmiddels honderd aan-
w udingen verricht,
urie jaar lang hebben banken
Openbaar Ministerie samen-
amsterdam Het fameuze Italiaanse iuwe-
liershuis De Grisogono, met het hoofdkantoor
in Genève, heeft ook in de hoofdstad van Ne
derland een vestiging geopend. Ter gelegen
heid daarvan werd de 'Amsterdammer'-dia-
mant uit de kluis gehaald en tijdelijk naar Ne
derland overgebracht. De Amsterdammer is
een peervormige steen van meer dan dertig
karaat die werd geslepen toen de stad zijn
700-jarig bestaan in 1975 vierde. De Grisogo
no brengt een collectie juwelen op de markt
waarin witte en zwarte diamanten zijn ver
werkt. Vooral om zijn handel in zwarte dia
manten geniet het Italiaanse huis wereldfaam.
foto anp koen suyk
londen anp
Olie winnen met graafmachines in plaats
van boortorens: Shell hoopt met deze rela
tief nieuwe methode in Canada een miljard
vaten ofwel 159 miljard liter olie te verkrij
gen. Shell investeert drie miljard gulden in
het project. Het is voor het eerst dat Shell
op commerciële basis olie uit zand filtert.
Wel doet het bedrijf al sinds de jaren vijftig
proeven.
Met de nieuwe methode kan olie worden
gewonnen die zich niet in een traditioneel
veld bevindt, maar vlak onder de opper
vlakte, gemengd met zand. De olie komt te
voorschijn door aan het afgegraven meng
sel van olie en zand warm water toe te voe
gen en hard te schudden. De olie komt bo
vendrijven, het zand zakt naar beneden en
wordt teruggestort op de plek waar het
vandaan kwam.
Het project in het midden van Noord-
Canada (rond de 58ste breedtegraad) voert
Shell niet in zijn eentje uit, al is Shell Cana
da met 60 procent wel de grootste deelne
mer. De Koninklijke/Shell-groep is op zijn
beurt voor 78 procent eigenaar van Shell
Canada. De andere partners zijn Western
Oil Sands en Chevron Canada. De totale in
vestering bedraagt ruim 5,1 miljard.
De olie gaat door een nieuw aan te leg
gen pijpleiding van 500 kilometer naar de
Shell-raffinaderij in de buurt van de Cana
dese stad Edmonton. Bovenop de investe
ring op de plaats van exploratie stopt Shell
nog eens 650 miljoen gulden in verbou
wing van de raffinaderij.
De eerste olie moet eind 2002 door de
buizen stromen. Op de plaats van winning
komen duizend mensen te werken. Dage
lijks levert de 'bron' 155.000 vaten. Met een
bewezen reserve van een miljard vaten zou
de locatie bijna achttien jaar lang goed zijn
voor deze hoeveelheid.
Export na lichte inzinking weer herstellende
gewerkt in het Project Met Ken
nis Bestrijden. De opsporings
ambtenaren zijn geschoold in
financiële zaken, terwijl de ban
ken meer te weten kwamen
over de wereld van Justitie. Het
project wordt eind dit jaar afge
sloten.
Banken hebben ook besloten
om de doopceel van een nieu
we werknemer te lichten. Hoe
ver het onderzoek gaat, hangt af
van het soort functie waarnaar
wordt gesolliciteerd.
Het aantal overvallen op ban
ken blijft overigens dalen. Vorig
jaar was het aantal overvallen
met 19 procent gedaald tot 165.
In de eerste tien maanden van
dit jaar zette die trend zich
voor toen waren er negentig
overvallen, een daling met 28
procent vergeleken met dezelf
de periode vorig jaar.
utrecht gpd
Het hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht waar gisteren de econo
mische prognoses voor het jaar 2000 werden bekendgemaakt.
foto anp koen suyk
De economische voorspoed van Nederland houdt nog
zeker een jaar aan. Evenals in 1999 zal de groei in 2000
uitkomen op 3,25 procent. Het is de zesde keer in zeven
jaar dat de grens van drie procent wordt gepasseerd. Dat
zei Rabobank-topman W. van den Goorbergh gisteren
bij de presentatie van de economische vooruitblik van
de bank. De Nederlandse economie profiteert vooral van
een krachtig herstel van de economische groei in de lan
den van de euro.
De Rabo-economen houden
er rekening mee dat de Europe
se Centrale Bank volgend jaar
opnieuw tot een bescheiden
verhoging van de korte rente zal
besluiten om de toenemende
geldgroei binnen de perken te
houden. De inflatie is, ondanks
het krachtige conjunctuurher
stel, goed onder controle. Ook
van de gedaalde euro, wordt
geen echte bedreiging voor de
prijsstabiliteit verwacht. De lan
ge rente blijft volgens de Rabo
bank binnen een brandbreedte
van 5 tot 5,5 procent.
De krapte op de arbeidsmarkt
moet volgens de Rabobankeco-
nomen vooral worden bestre-
dfen door arbeidsbesparende
maatregelen en een effectievere
inzet van de beschikbare ar
beidskrachten. Daarbij kan nog
veel worden bereikt door uit
breiding van bijvoorbeeld de
mogelijkheden van kinderop
vang.
Dat is anders dan in het ver
leden, toen arbeidsbesparende
operaties nodig waren om de
kosten te verlagen. Nu zijn ze
nodig om de opbrengsten te
verhogen en knelpunten in de
bedrijfsvoering te voorkomen.
Zo niet dan dreigt de economi
sche groei af te nemen.
De export kan zich op het juiste
moment herstellen na de lichte
inzinking dit jaar. De Rabobank
verwacht dat de groei van de
export volgend jaar uitkomt op
6 procent tegen dit jaar 4 pro
cent. Dat compenseert het af
vlakken van de groei in beste
dingen van de consument van 4
naar 3 procent.
In de rest van Europa is het
juist de consumptie die de mo
tor van de economische groei
vormt. Daarnaast kan ook de
Europese export fors aantrek
ken van gemiddeld 2 procent in
1999 tot 5,5 procent volgend
jaar. Europese exporteurs kun
nen profiteren van de waarde
daling van de euro tegenover de
dollar.
Hierbij helpt ook mee dat de
Azië-crisis veel korter heeft ge
duurd dan velen vreesden. De
crisis is niet in staat gebleken
de wereldeconomie in een re
cessie te brengen. Iets wat vol
gens de Rabobank vooral is te
danken aan de onverwacht
sterke groei van de Amerikaan
se economie. Deze heeft de
voor de Europese afeet belang
rijke opkomende markten van
Azië weer uit het slop gehaald.
schiphol richard moovman
Martinair gaat mogelijk met
twee toestellen van Air Holland
vliegen. De luchtvaartmaat
schappij wil zijn vloot uitbrei
den met twee Boeings 757.
Martinair verwacht extra groei
nu touroperators nog maar
weinig vertrouwen hebben in
een doorstart van het noodlij
dende Air Holland.
De leasecontracten van alle
toestellen van Air Holland zijn
onlangs opgezegd. Volgens
woordvoerder U. Buys van
Martinair is het 'niet uitgeslo
ten' dat zijn luchtvaartmaat
schappij nu de voormalige
vliegtuigen van concurrent Air
Holland gaat leasen. „Maar
daar bestaat nog geen zeker
heid over."
De eerste Boeing 757 moet al
rond de jaarwisseling aan de
Martinair-vloot van vijftien gro
tere vliegtuigen worden toege
voegd. Het tweede toestel komt
tegen de zomer. Martinair had
volgens Buys al uitbreidings
plannen. Daarnaast is de vraag
naar vliegtuigstoelen door de
problemen van Air Holland toe
genomen.
Air Holland staat sinds enkele
weken volledig aan de grond.
De bewindvoerder onderhan
delt nog met diverse kandida
ten over de overname van de
chartermaatschappij. Tourope
rators vrezen dat hun reizen in
het komende zomerseizoen
niet meer kunnen worden uit
gevoerd en stappen over naar
concurrenten als Martinair.
Een aantal stewardessen van
Air Holland is inmiddels al in
dienst getreden bij Martinair.
Volgens Buys hebben ook tien
tallen Air Holland-piloten be
langstelling getoond voor een
overstap naar Martinair. Zij zijn
echter nog enige tijd gebonden
aan hun arbeidscontract met
Air Holland.
rotterdam anp
Een 'dekopieerapparaat' dat ge
printe velletjes papier weer he
lemaal schoonmaakt. Het is een
van de 25 uitvindingen die
meedingen naar de prijs voor
de beste uitvinding, de ID-NL
Jaarprijs. Het innovatiecentrum
maakt morgen in het Rotter
damse World Trade Center de
winnaar bekend. Het is de tien
de keer dat de prijs - 15.000 gul
den - wordt uitgereikt.
Er zijn ingewikkelde techni
sche constructies bij maar ook
simpele gebruiksvoorwerpen.
Zo is er de nimmer lekkende
drinkbeker voor peuters. „Al
gaan ze ermee gooien of hou
den ze de beker ondersteboven,
er komt niets uit", verzekert ID-
NL-directeur E. Ottevanger.
Verder is er de graskantsteker
die nboit meer de ergenis van
een golvend grasperk geeft. Of
de 'zeeftas' die de uitwerpselen
in de kattenbak van het schone
grint scheidt. De -uitvindingen
zijn gedaan door bedrijven,
maar ook door "Willie Wortels'
die thuis hun idee uitwerkten.
Ottevanger: „Voor een particu
lier kost het bedenken soms
bloed, zweet en tranen. Dat
vind ik knapper dan wanneer er
een bedrijf achter zit."
Als het ideeëncentrum iets in
een uitvinding ziet, krijgt de be
denker begeleiding. Het cen
trum vraagt octrooi en zoekt
een bedrijf dat het product op
de markt wil brengen.' Zo lever
de een nominatie voor een
voetbal die echt helemaal rond
is een licentieovereenkomst
met Nike op. Volgens Ottevan
ger wordt de voetbal nu bij veel
professionele wedstrijden ge
bruikt.
leidschendam gpd
De chemische industrie heeft
de Azië-crisis definitief van zich
afgeschud. Dit jaar denken de
bedrijven 58 miljard gulden
omzet te behalen, twee procent
meer dan in 1998. Volgend jaar
verwachten de bedrijven zes
procent meer om te zenen. Dat
heeft de branchevereniging VN-
CI vandaag bekendgemaakt.
De groei van de omzet in de
chemische industrie komt ge
heel voor rekening van een gro
tere afzet. De prijzen bleven het
hele jaar gelijk. Ook het aantal
werknemers bleef gelijk. Er
werken in totaal 79.100 mensen
in de chemische industrie.
De helft van de omzetstijging
in 2000 komt voor rekening van
hogere afeetprijzen, zo is de
verwachting. Olie is een belang
rijke grondstof in de chemische
industrie en de prijs is dit jaar
fors gestegen. De fabrikanten
van de bulkchemicaliën. de ru
we kunststoffen, hebben die
hogere prijs in het laatste kwar
taal van dit jaar gedeeltelijk
doorberekend aan nun afne
mers. Volgend jaar zal ook de
rest van de chemische industrie
de hogere prijzen doorbereke
nen aan hun afnemers.
Dat de fabrikanten de prijs
stijging kunnen doorberekenen
wijst op een aantrekkende
markt. Vorig jaar was de vraag
zo klein dat de fabrikanten al
lang blij waren als ze hun pro
ducten konden verkopen. Nu is
de vraag zo groot dat de afne
mers bereid zijn betere prijzen
te betalen.
den haag anp
Vissers zijn bereid het motor
vermogen van hun schepen te
verkleinen, als dat vrijwillig en
met subsidie mag gebeuren.
Dat zei voorzitter D. Langstraat
van het Productschap Vis giste
ren na overleg met staatssecre
taris Faber (visserij). Aanleiding
is de klacht van de Europese
Commissie dat de Nederlandse
vissersvloot te groot is. Een sa
nering zou nodig zijn om over-
bevissing tegen te gaan.
Vrijwillige sanering met sub
sidie is eerder door de Europe
se Commissie afgewezen. Toch
hoopt Langstraat dat er nog
mogelijkheden zijn. „De irrita
tie in Brussel groeit, we zullen
een beweging moeten maken",
aldus Faber. Ze beziet nog of
dat moet door kleinere sche
pen, minder motorvermogen of
minder dagen op zee. Morgen
overlegt Faber hierover met de
Kamer.
Langstraat noemt de situatie
van de vissers moeilijk, maar
niet hopeloos. De vissers vin
den de Europese klacht onte
recht. Ze stellen zich steeds
keurig aan de toegestane vis
quota te hebben gehouden.
„Dat moet genoeg zijn", aldus
Langstraat. Vissers zijn tegen
een vermindering van het aan
tal zeedagen tot 125 per jaar,
zoals in Europese plannen
wordt genoemd. „Dat kan echt
niet", aldus Langstraat.
roelofarendsveen
j anneke de jonge
De keuringsdiensten NAKB en
NAKG gaan per 1 januari sa
men verder als Naktuinbouw.
De twee diensten keuren bloe
misterij- en boomkwekerijge
wassen en groente- en bloem
zaden voor heel Nederland. De
hoofdvestiging komt aan de
Sotaweg in Roelofarendsveen.
Nu hebben de Nederlandse Al
gemene Keuringsdiensten daar
al twee panden. Vijf vestigingen
elders in het land worden gefa
seerd gesloten. Halverwege
2000 wordt in de regio Waalwijk
een nieuw bijkantoor geopena.
NAKB en NAKG verzorgen
met de NAK (keuringsdienst
voor landbouwgewassen) en de
Bloembollenkeuringsdienst in
Lisse de keuringen voor de
land- en tuinbouw in Neder
land. De fuserende organisaties
verwachten de tuinbouwsector
meer service te bieden. Zo kan
de keuringsdienst kwekers be
ter ondersteunen bij technische
ontwikkelingen op het gebied
van gewasveredeling en -ver
meerdering. Ook wil Naktuin
bouw opleidingen verzorgen
voor tuinders over bijvoorbeeld
arbo- en milieuzaken.
De fusie heeft geen gevolgen
voor het personeel. Keurmees
ters van de sluitende vestigin
gen werken vanaf 1 januari van
uit huis. In Roelofarendsveen
krijgen de directie en de afde
lingen Keuringen, Laboratoria,
Rassen Proeven en Kwali
teitsmanagement een plek
Naktuinbouw heeft op termijn
meer ruimte nodig. Het is nog
niet bekend of de huidige loca
tie wordt uitgebreid of dat voor
verhuizen wordt gekozen.
capelle a/d ussel anp
*s Nachts en in het weekend kunt u internetten voor
2 cent per minuut. Starttarief: 10 cent.
Free Record Shop ziet de komende jaren ver
kopen via internet van cd's en video's zeker
niet de overhand krijgen. Nu verkoopt het
bedrijf minder dan een half procent via het
web. Over een jaar of vijf zal dat voor de hele
branche 10 tot 15 procent zijn, verwacht top
man H. Breukhoven.
„Mensen willen producten toch zien en voe
len", aldus de topman tijdens de presentatie
van de jaarcijfers. „Internetverkoop krijgt een
aanvullende functie, zoals bestallen en later
ophalen bij de winkel. Met een dergelijke
dienst beginhen we volgend jaar maart. Maar
domineren, nee. We hebben nog nooit zo'n
goede sinterklaas gehad als dit jaar."
Breukhoven ziet wel een belangrijke rol voor
het direct branden van cd's in de winkel.
„Dan moeten er wel supersnelle cd-recor-
ders zijn. Daarmee kunnen we direct moeilijk
verkrijgbare titels branden. Het wordt voor
ons een zeer belangrijke activiteit."
Free Record Shop zag de nettowinst in het
gebroken boekjaar 1998/99 stijgen met 18
procent tot 14,9 miljoen. De omzet klom met
12,9 procent tot 457 miljoen. Voor het ko
mende jaar is Breukhoven weer optimistisch.
De winstgroei is opmerkelijk, omdat de cd-
markt over het algemeen een dalende ten
dens laat zien. De winkels van Free Record
daarentegen lieten een winstgroei zien van
ongeveer 5 procent. Ook van thuiskopiëren
zegt het bedrijf weinig last te ondervinden.
„Bij de invoering van de cassette schreeuwde
iedereen ook moord en brand. Maar niet elke
kopie is een gemiste verkoopkans", is het
commentaar.
Free Record Shop geeft ook de strijd tegen de
vaste boekenprijs nog niet op. Ruim een
week geleden zei de Nederlandse Mededin
gingsautoriteit dat de vaste prijs de komende
jaren gehandhaafd blijft. „We bekijken de
mogelijkheden om beroep aan te tekenen bij
het Europese Hof zegt Breukhoven. Het be
drijf verkoopt sinds tien dagen het woorden
boek de Dikke van Dale via de discountketen
Bravo in Rotterdam en Leiden voor 250 gul
den, ver onder de vaste prijs. „Daarop heb
ben we nog geen reactie gekregen."
Free Record Shop verwacht dat ook over vijf jaar het overgrote d<
en video's nog steeds vla de winkels wordt verkocht foto
deel van de cd's
foto anp koen suyk