Radicalen liggen dwars
ETA heropent vandaag jachtseizoen
Buitenland
wx-l
Zigeuners Obilic kunnen geen
stap buiten hun kamp zetten
Bedenkingen
Rusland over
inzet in Kosovo
Nederlands initiatief voor
Europese marinemacht
PAG 3 DECEMBER 1999
AFP AgcfKe France Prese ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur GPO Geassocieerde Pers Diensten RTR Reuters
nsland verbiedt opeten huisdieren
you Het Russische parlement, de Doema. heeft deze week
wet aangenomen die het opeten van huisdieren nadrukke-
verbiedt. Het verbod maakt deel uit van een reeks maatrege-
iie de Russische huisdieren betere rechten moet geven. Het
den van huisdieren voor hun vlees of hun huid is voortaan
oden. In de 22-pagina's tellende wet is onder meer ook be-
d dat het opzettelijk verwonden van dieren voor foto- of
opnamen uit den boze is.
ïatemalteekse wil vervolging dictator
De Guatemalteekse mensenrechtenactiviste en Nobel-
winnares Rigoberta Menchü heeft gisteren een Spaans ge-
itshof gevraagd de voormalige Guatemalteekse dictator, Ef-
i Rios Montt te vervolgen. Menchü wil dat het hof mensen-
itenschendingen onderzoekt die in Guatemala zijn begaan
lr de vredesakkoorden van 1996. Ze stelt dat onder de slacht-
s van de militaire regimes ook Spanjaarden waren. Tot het
raar Menchü zich gisteren heeft gewend, behoort onder-
csrechter Baltasar Garzón, die de Chileense ex-dictator Au-
u Pinochet vervolgt. Hij vervolgt ook militairen die in Ar-
nië mensenrechten zouden hebben geschonden.
einig interesse in 'millenniumbaby'
l De door velen bekritiseerde race om 'millenniumba-
I' heeft in de wereld weinig weerklank gevonden. Alleen Au-
lische stellen lijken gevoelig voor de eer het eerste kind van
p te kunnen presenteren. In Sydney, de eerste grote stad die
[eboorte van het nieuwe millennium mag meemaken, ver-
pt rond de jaarwende een verdubbeling van het normale
J borelingen. De Britse BBC, die internationaal navraag
jl naar de verwachte babyboom, concludeert dat elders op
niemand echt wakker ligt van de ophef over een millenni-
id. Ook in Nederland wordt geen babyboom verwacht
ilosevic moet zelf naar tribunaal'
|rado President Djukanovic van Montenegro heeft presi-
it Milosevic van Joegoslavië (Servië en Montenegro) woens-
avond in een speech aangeraden zelf naar het Joegoslavië-
Binaal in Den Haag te gaan. Dat meldde de Belgradose zen-
gisteren. „Het enige moreel juiste voor Milosevic zou
vrijwillig naar Den Haag te gaan en te pogen zich daar te
ledigen. Alleen zo zou hij de schande, die door zijn daden
'iele Servische volk is aangedaan, kunnen uitwissen", zei
anovic in Danilovgrad. Hij beschuldigde Milosevic ervan
jwjogen in Kroatië en Bosnië te hebben ontketend en te heb-
i 'gepoogd Kosovo etnisch te zuiveren'. Het tribunaal in Den
ig heeft Milosevic en andere hoge Servische functionarissen
•geklaagd wegens oorlogsmisdaden en misdaden tegen de
pselijkheid.
jrinovski wil millennium-amnestie
ïrai
De ultranationalist Vladimir Zjirinovski heeft in de
sische Tweede Kamer voorgesteld om op de eerste dag van
nieuwe millennium eenderde van alle Russische gevange-
vrij te laten. Het zou daarbij gaan om zo'n 330.000 mensen.
gebaar moet de druk op de overvolle Russische gevangenis-
verlichten. Bovendien is het bedoeld om plaats te maken
r de verwachte toestroom van duizenden Tsjetsjeense rebel-
wit die het Russische leger in de opstandige republiek krijgsge-
gen hoopt te maken. Het voorstel is door verscheidene orga-
ities in het land opvallend positief ontvangen.
onument voor Martin Luther King
Op de National Mali, een park in het centrum van
ihington, komt een monument te staan voor Martin Luther
P g, de zwarte burgerrechtenactivist die in april 1968 werd ver-
brd. Het is de eerste keer dat een zwarte Amerikaanse per-
nlijkheid wordt geëerd op de National Mali, waar al monu-
21 (Jten staan voor presidenten George Washington, Abraham
:oln en Theodore Roosevelt. Het King-monument komt niet
'van de plaats te staan waar King zijn beroemde toespraak 'I
e a dream' hield, waarin hij zijn droom verwoordde van een
erika zonder rassendiscriminatie.
iwarzenegger wil president worden
_i Filmster Arnold Schwarzenegger wil president van zijn
orteland Oostenrijk worden. Als de Oostenrijkers daar ten-
Iste om vragen. Eerder al overwoog de filmheld uit onder
fere The Terminator mee te doen aan de race om het gouver-
tschap van Califomië, maar trok zich eerder dit jaar toch te-
J,,Als de mensen uit Oostenrijk zeggen dat ze me nodig heb-
voor 'the job', dan ga ik ervoor", aldus Schwarzenegger vol-
p het Britse persbureau WENN.
[jetsjeense rebellen verlaten Argoen
Tsjetsjeense rebellen zijn vertrokken uit de strategisch
ngrijke plaats Argoen. Dat heeft een woordvoerder van de
tsjeense president Maschadov vandaag bekendgemaakt. Ar-
n was de laatste dagen het toneel van hevige gevechten tus-
jde Russische troepen en de rebellen. Het was een van de
mige steden, samen met Grozny, Sjali en Oeroes-Martan, die
in de handen van de Tsjetsjeense onafhankelijkheidsstrij-
t zijn. De terugtrekking uit Argoen is gedaan uit tactische
Jwegingen en heeft als doel het voorkomen van grote verlie-
laan Tsjetsjeense kant, aldus de woordvoerder.
ven doden bij treinongeluk Australië
_i Bij het treinongeval in Australië zijn gisteren zeven
;en om het leven gekomen. Ruim vijftig mensen raakten
ond, waarvan acht ernstig, aldüs de balans na de afronding
I de reddingswerkzaamheden. Het ongeluk gebeurde toen
forensentrein met bestemming Sydney op volle snelheid
[terop de Indian Pacific reed, een trein die van Perth naar
pey rijdt en bij toeristen erg populair is. Alle slachtoffers vie-
n de forensentrein, waarvan de eerste wagon zich vrijwel
iel in de andere trein boorde. De oorzaak van de ramp is
lelijk een seinstoring.
Noord-Ierse regering voor het eerst bijeen
De twee ministers van de radicale Democratie Unionist
Party schitterden gisteren door afwezigheid. Toch kon
dit de pret niet drukken. Gisteren kwam de nieuwe
twaalfkoppige Noord-Ierse regering voor het eerst bij
een. De afWezigheid van de twee van hen was vervelend,
maar geen verrassing, de onverzoenlijke dominee-politi
cus Paisley, de leider van de DUP, had dit al lang gele
den voorspeld.
LONDEN HARM HARKEMA
CORRESPONDENT
De komende tijd zal ongetwij
feld de vraag aan de orde ko
men of een land wel goed gere
geerd kan worden als twee mi
nisters principieel weigeren ka
binetsvergaderingen bij te wo
nen, zo lang er twee andere mi
nisters aanwezig zijn met wie ze
niet om de tafel willen zitten.
Peter Robinson (regionale ont
wikkeling) en Nigel Dodds (so
ciale ontwikkeling) hebben na
mens de DUP hun post aan
vaard, maar ze weigeren samen
te werken met de andere kant
van het politieke spectrum, de
republikeinse Sinn-Fein minis
ter voor onderwijs Martin Mc-
Guiness en zijn partijgenoot
Bairbre de Brun (volksgezond
heid en sociale diensten).
De nieuwbakken eerste mi
nister David Trimble wist het
antwoord op die vraag nog niet.
Wel was hij positief over de eer
ste vergadering die hij als 'goed
en constructief ömschreef.
Toch kwam ook Trimble niet
helemaal onder de mankemen
ten van zijn kabinet uit: „We
hebben wel geleden onder de
afwezigheid van twee ministers.
Dat is toch een ongelukkige si
tuatie."
Overheersend was deson
danks toch de vreugde over de
enorme stappen die de afgelo
pen week in het Noord-Ierse
vredesproces zijn gezet. In het
kader van het vredesakkoord
schrapte de Ierse regering haar
claim op het tot het Verenigd
Koninkrijk behorende Noord-
Ierland uit de grondwet. En het
Britse parlement droeg een
pakket bevoegdheden over aan
het Noord-Ierse. Het Ierse Re-
MOSKOU AFP-Rtr
Rusland heeft bedenkingen bij
de deelname aan de internatio
nale troepenmacht KFOR in
Kosovo. Een topofficier en een
onderminister hebben gisteren
in Moskou gezegd dat de NAVO
in Kosovo internationale regels
op grove wijze schendt en dat
Rusland terugtrekking over
weegt.
Vice-minister Ordjonikidze
van buitenlandse zaken zei dat
niet kan worden uitgesloten dat
Rusland zijn troepen uit Kosovo
weghaalt, als de NAVO VN-re-
ïog langer i
Er zijn meer dan drieduizend
Russen onder de KFOR-troepen
van totaal 40.000 man.
De resolutie 1244 maakte eer
der dit jaar een einde aan elf
weken van zware bombarde
menten op Joegoslavië door
landen van de NAVO. Het do
cument bekrachtigt ook de soe
vereiniteit en territoriale inte
griteit van Joegoslavië.
'Mest-zondaar'
Nederland vraagt
Brussel clementie
BRUSSEL MARC PEEPERKORN
CORRESPONDENT
Het kabinet vraagt de Europese
Commissie enige souplesse bij
de beoordeling van zijn mest
beleid. Een gisteren verstuurde
uitleg over de aanscherpte
plannen van de ministers Pronk
van milieu en Brinkhorst van
landbouw moet 'Brussel' over
tuigen van de goede milieube
doelingen van Nederland. Mis
lukt deze poging, dan hangt het
kabinet een dwangsom van een
half miljoen gulden per dag bo
ven het hoofd.
Het strengere mestbeleid is
nodig om te voldoen aan de mi
lieuwetgeving in de Europese
Unie. De EU-regels schrijven
voor dat de hoeveelheid nitraat
(in mest) op het land sterk
wordt beperkt omwille van
schoon en veilig grondwater.
Ons land is een van de zwaarste
overtreders van deze zogeheten
'nitraatrichtlijn', die overigens
eind 1991 onder Nederlands
EU-voorzitterschap is aangeno
men.
De richtlijn schrijft voor dat
vanaf 1 januari dit jaar maxi
maal 210 kilo nitraat (stikstof)
per hectare mag worden uitge
reden. In 2003 moet dit zijn ge
daald tot 170 kilo. Alleen op die
manier is de kwaliteit van het
grondwater gewaarborgd,
meent de Commissie.
publikeinse Leger (IRA) heeft
gisteravond overeenkomstig de
vredesafspraak een van zijn le
den benoemd als bemiddelaar
hong kong Een man veegt de peperspray uit zijn ogen. In Hongkong zijn vandaag grote rellen uitgebro
ken nadat het hoogste hof van beroep heeft geoordeeld dat zeventien Chinezen die zich in Hongkong
willen vestigen daar geen recht toe hebben. Het hof sloot zich daarmee aan bij de Chinese wetgeving. Ju
risten en mensenrechtenorganisaties hebben hun bezorgdheid uitgesproken. Voor het gerechtsgebouw
braken schermutselingen uit tussen de politie en honderden Chinezen die in Hongkong willen blijven.
FOTO AP VINCENT YU
henk van den boom
'de ETA is het jachtseizoen vanaf
laag weer geopend. Tot het wild be-
n gemeenteraadsleden, rechters,
lemensen, hoogleraren, ondeme-
I en iedereen die de pech heeft zich
et verkeerde moment in de( buurt
Sen verdwaalde kogel of autobom
[houden.
tien maanden lang hebben de ter
ten van de Baskische afscheidings-
ing de wapens in het vet laten lig-
raar volgens de Spaanse procu-
ïneraal Fungairino hebben ze in
l beslist geen vakantie gevierd,
lin overigens als de Spaanse en
politie, die het afgelopen ander-
lar 49 leden van de verboden ter-
irganisatie onschadelijk wist te ma
under hen waren belangrijke kop-
n, zoals de chef van de 'illegale
lando's', Jose Javier Arizkuren.
macabere aankondiging zondag
Baskische krant Gara dat de ETA
maf 3 december gerechtigd voelt
'^"Jaar militaire commando's weer in
pen. heeft de politie de bewaking
Cn maximum opgevoerd. Exacte cij-
ontbreken, maar volgens de politie
bonden hebben alleen al in Madrid
tweeduizend politiemensen een fulltime
dagtaak aan persoonlijke beveiliging. De
autonome Baskische politie, de Ertzaint-
za, heeft 250 van haar agenten ingezet
als lijfwacht van degenen die op de do
denlijst van de ETA staan.
Op de eerste plaats zijn dat gemeente
raadsleden van de regerende conserva
tieve Partido Popular van Jose Maria Az-
nar. In de twee jaar voorafgaand aan het
bestand werden zeven PP-politici ver
moord. Naast de politiebewaking heeft
de PP nog eens 25 miljoen gulden uitge
trokken voor het inhuren van een parti
culiere bewakingsdienst. Voor het eerst
hebben Spaanse en Baskische bestuur
ders die belast zijn met de veiligheid de
handen en elkaar geslagen en een nieuw
(geheim) veiligheidssysteem opgezet. De
Baskische minister van binnenlandse
zaken Javier Balza zegt echter dat on
danks de nieuwe samenwerking geen
garantie is te geven voor honderd pro
cent veiligheid. „Tegen terrorisme kun
je nooit volledig beveiligen." De 'havik'
in de strijd tegen de ETA-terreur, procu
reur-generaal Fungairino, is van mening
dat de ETA 'niet één goede bedoeling'
heeft gehad met het bestand. De bewe
ging had tijd nodig om zich te reorgani
seren na de golf van arrestaties. Volgens
Fungairino is de vuurkracht van de ETA
momenteel niet groot. Waarschijnlijk
beschikt de afscheidingsbeweging maar
over drie, hoogstens vier operationele
commando's. Een is actief in Madrid,
een of twee opereren in Baskenland, het
zogenaamde 'Commando Donosti' (San
Sebastian) en het 'Commando Vizcaya'
(Bilbao), en dan zou er nog een mobiel
commando actief zijn in Frankrijk. Het
aantal militair getrainde ETA-leden ligt
ergens tussen de dertig en de vijftig. De
meesten van hen behoren tot een nieu
we generatie: zonen en dochters van de
ETA van het eerste uur.
Leider van de ETA is sinds 1992 de 44-ja-
rige Ignacio Gracia Arregi. Hij is in Ren-
teria geboren en al sinds 1970 bij de af
scheidingsbeweging betrokken. Mikel
Albizu (38) met de bijnaam Antza wordt
beschouwd als het politieke brein van
de organisatie. Hij stond in mei aan het
hoofd van de delegatie die in Zwitser
land met vertegenwoordigers van de re
gering Aznar heeft onderhandeld. Het
derde kopstuk is Soledad Iparraguirre,
bijgenaamd Marisol, de verloofde van
een ETA-lid dat een paar jaar geleden in
een vuurgevecht met de politie werd ge
dood. Zij wordt gezien als de exponent
voor ontwapening.
De Britse premier Tony Blair
sprak dan ook niet voor niets
van 'wederom een historische
dag' en van de 'hoop dat de
hand der geschiedenis nu ein
delijk de last van terreur en ge
weld verwijdert'.
Positieve reacties binnen NAVO
niet de kastanjes mee uit het
vuur willen héden. Engeland,
Frankrijk en Duitsland hebben
de handen in elkaar geslagen
en bepleiten sinds kort de vor
ming van een Europese snelle
interventiemacht, die binnen
zes maanden 50.000 a 60.000
militairen op de been zou moe
ten kunnen brengen.
De Europese marine die Ne
derland voorstaat, zou bij inzet
tijdens een crisis onder het
commando van een Europeaan
moeten komen. „Tijdelijk wor
den deze eenheden en com
mando-faciliteiten aan de
NAVO onttrokken", aldus De
Grave gisteren. De secretaris
generaal van de alliantie, Ro
bertson, reageerde echter af
houdend: „Elke troepeninzet
moet binnen het NAVO-com-
mando plaatsvinden." De Ame
rikaanse defensieminister Co-
hen zei de Europese plannen
voor versterking van de eigen
slagkracht toe te juichen.
BRUSSEL PAUL KOOPMAN
correspondent
Europa kan niet volstaan met
de vorming van een snel inzet
bare interventie-landmacht. Er
moet ook een Europese mari
nemacht worden gevormd, als
mede een Europees zeetrans-
pprt-commando. Dit voorstel
heeft minister De Grave van de
fensie gistermiddag op tafel ge
legd bij zijn collega's van de
NAVO. Engeland, Duitsland en
België, landen waarmee de Ne
derlandse marine al nauw sa
menwerkt, hebben positief op
het voorstel gereageerd.
Volgens het Nederlandse ini
tiatief moet Europa de moge
lijkheid creëren om desnoods
zonder de Amerikanen en Ca
nadezen marine-vredesopera
ties uit te voeren, met gebruik-
méiking van NAVO-middelen.
In de EU is het besef doorge
drongen dat de VS na Bosnië en
Kosovo wellicht een derde keer
obilic harald doornbos
correspondent
Verscholen in een bos, onder
de rook van het Kosovaarse
dorp Obilic, bevindt zich een
zigeunerkamp. Daar vrezen 850
Kosovo-zigeuners onder erbar
melijke omstandigheden al vijf
maanden voor hun leven. Het
kamp is omgeven met prikkel
draad en een handjevol KFOR-
soldaten staat dag en nacht op
wacht om de zigeuners te be
schermen tegen aanvallen van
Albanezen.
Ongeveer honderd tenten
staan in een zee van modder.
En het is koud: overdag komt
de temperatuur maar net bo
ven nul, 's nachts bevriezen het
water en de modder, tegen de
middag ontdooit het weer en
verandert de bodem in een
blubberbende; Kinderen spe
len met takken en lege fris
drankblikjes.
Vrouwen staan bij vier kranen
waaruit een beetje water komt
en proberen zo goed en zo het
kwaad als het kan hun kleren te
wassen. De mannen hakken de
paar bomen om die er op het
terrein staan en maken een
kampvuur. WC's zijn er. Vier,
wel te verstaan. Een gat in de
grond met daarboven een soort
van gammele metalen box.
Geen van de 850 zigeuners
durft het kamp verlaten, bang
om doodgeschoten te worden
door Albanezen die in de buurt
van het kamp wonen. De zi
geuners leven op water en
brood dat wordt geleverd door
een internationale hulporgani
satie.
„Dit is geen opvangkamp, dit is
een gevangenkamp, te vergelij
ken met wat we tijdens de
Tweede Wereldoorlog hebben
gezien", zegt Naser Adici, de
36-jarige leider van de zigeu
ners. De woede van de zigeu
ners richt zich met name tegen
de Albanezen. Die zijn namelijk
sinds de bevrijding van Kosovo
door het hele land een ware
klopjacht begonnen op zigeu
ners. Volgens de Albanezen
hebben de zigeuners de Servi
sche politie geholpen bij de er-
nische zuivering in Kosovo.
Zo goed als alle nuizen van zi
geuners zijn inmiddels in
brand gestoken door terugge
keerde Albanezen. Enkele tien
tallen zigeuners zijn vermoord
of gekidnapt. Van de 70.000 zi
geuners die er naar schatting
voor de oorlog in Kosovo
woonden, zijn er nog maar
5000 over. „Wij hebben abso
luut niet met de Serviers sa
mengewerkt", aldus Adici. „Zi
geuners zijn volledig neutraéil
geweest. We hadden contacten
met de Serviërs én met de Al
banezen. Wij zijn onschuldig."
„Wat de Albanezen willen, is
een etnisch zuiver Kosovo, ik
kan het niet anders zien",
meent Adici. Ook de andere zi
geuners in het kamp hebben
geen goed woord over voor de
Albanezen. „Het wordt tijd dat
ons leger weer terug komt en
die Albanezen afmaakt", zegt
een oudere man, hierbij doe
lend op het Servische leger.
van de harde lijn.
De beëindiging van het bestand is in
Spanje en vooral in Baskenland hard
aangekomen. De tijdelijke vrede had een
zekere ontspanning teweeggebracht. De
eerste tekenen van angst en paniek zijn
merkbaar. Een informaticabedrijf dat in
San Sebastian een groot congres met ze
venhonderd deelnemers op de agenda
had staan, heeft dit gisteren afgeblazen.
Overal in het land worden vandaag en
morgen demonstraties en korte stakin
gen gehouden om de ETA te bewegen
op haar beslissing terug te komen. Nie
mand gaat er overigens van uit dat dit
zal gebeuren. Wel positief is dat de poli
tieke arm van de ETA. Herri Batasuna
voor het eerst in haar historie mee doet
met de manifestaties. Sommigen leggen
dit uit als zou HB zich tegen de eigen
ETA keren. Dat is niet zo want de partij
weigert tot nu toe de ETA expliciet te
vragen het bestand te handhaven.
HB-woorvoerder Arnaldo Otegi zegt dat
zijn partij demonstreert voor vrede in
Baskenland. „Er is geen enkele twijfel
dat Baskenland vrede wil." Volgens Ote
gi is het aan alle partijen te wijten dat de
veertien méianden bestand niet zijn be
nut om tot een begin van een vredespro
ces te komen.
Dit pakket, in
Voor iedereen mei twee reel
lusief handleiding cn
i f 150,- op de
in alle voordelen van ISDN: sneller
u verkrijgbaar bij 0800-0402, Primafoon,
Telecom dealer, o.a. Dynabytc,
ie, ITS, Electronic Partner
•Bij verhuizing of vervanging van uw hu
en exclusief randapparatuur.
