Actiedreiging bij operette Zinsbegoochelende Vermeer-opera is opzienbarend Aloude ballroom in vuur en vlam Cultuur Kunst yanaf nu ga ik gewoon |eer door met schrijven' De Bloeiende Maagden: girlpower in het cabaret Een granaat die maar niet tot ontploffing komt Filmmuseum ergert Raad voor Cultuur een koper voor manuscript Vestdijk rlem» üe bodemprijs van 45.000 gulden voor het handge- reven manuscript van 'De Vuuraanbidders' van Simon Vest- bleek gisteren te hoog. In de veilingzaal van het in literaire nuscripten gespecialiseerde veilinghuis van Bubb Kuyper in arlem had niemand belangstelling voor het unieke docu- nt. Het bleef daarom onverkocht. Andere handschriften en nuscripten gingen echter als warme broodjes over de toon- ik. Met als klapper een verzameling handgeschreven en ge- te correspondentie van en aan Godfried Bomans, waarvoor D00 gulden werd betaald. Een wat jonger handgeschreven nuscript uit 1981, 'De Vierde Man' van Gerard Reve, was izelfde lot beschoren als 'De Vuuraanbidders'. De minimum- et van 27.000 gulden werd niet gehaald. ondriaans boven richtprijs verkocht Vier vroege werken van Piet Mondriaan (1872- 4) zijn gistermiddag op een veiling bij Christie's in Amster- n ver boven de richtprijs verkocht. Bij elkaar leverde het artet bijna 2,8 miljoen gulden op, ongeveer tweeëneenhalf r zoveel als verwacht. Topstuk was het schilderij St. Jacobs- k te Winterswijk (circa 1898), dat voor ruim 1,6 miljoen van enaar wisselde. Christie's verwachtte een prijs van drie tot ton. De gouache op papier werd gekocht door een particu- De vier werken zijn afkomstig uit de collectie van dr. Lucas end Lindeboom, een vriend en mecenas van Mondriaan. ftnd funest voor kunstwerk in ijsbaan haag» Het schilderij in de tijdelijke ijsbaan op het Spuiplein )en Haag is in de nacht van dinsdag op woensdag gesmol- Van de ode aan de Amerikaanse schilder Jackson Pollock nog slechts vlekken over. De harde wind is de voornaamste «doener, zei uitvoerder P. Pronk gisteren. De wind wakkerde sdag aan tot kracht 8. Daardoor kreeg het opgespoten water n kans zich aan het ijs te hechten. Het Haagse kunstenaars- tpaar Marcello Els bracht het schilderij maandag aan tus- twee lagen ijs. Of ze volgende week opnieuw een poging ;en, is nog niet zeker. sco uit de jaren zeventig en In het bericht over disco uit de jaren zeventig, eergiste- in deze krant, stond een fout. De eerste 'Boogie Wonder- d' is niet aanstaande vrijdag- maar zaterdagavond. DJ's Bazz Dazzler draaien dan in Q-bus de favorieten van toen in een ;epaste ambiance. Aanvang: 23.00 uur. Uiterstegracht 142, Guus Kuijer signeert in Kooyker caroline van overbeeke ig dan wel beroemd zijn ■ege je kinderboeken, sig- is een heel andere kwes- ,Het houdt me van het jven af', constateert Guus terwijl hij op zijn horloge Het is de allerlaatste keer ^ar dat Kuijer zijn naam zet een van zijn 28 boeken trvan 18 kinderboeken) en Ijkt er niet veel plezier in te ■pen. De schrijver signeerde rmiddag in de Leidse boek ei Kooyker Ginsberg. „Ik dit vooral voor mijn uitge- ns, kinderen én volwasse- zijn blij verrast als ze Kuij- hterin de boekhandel aan- :n. David is er zelfs speciaal rijn vader voor gekomen, ril een spreekbeurt over de ver houden en vraagt een tekening om in de klas te zien. Een beetje verlegen wel. Zijn vader moet hem rijn vragen helpen herinne- signeertournee is opgezet iet allernieuwste boek van Kuijer te promoten: 'Voor samen, amen'. Het boek over het meisje Polleke en Marokkaanse vriendje Mi llEn over haar moeder die de meester houdt en over vader die aan de drugs is. gaat vooral over de hoop: meisje maakt veel mee, r blijft overeind", verklaart :hrijver. kinderboekenschrijver die 1979 de Staatsprijs kreeg voor Kinder- en Jeugdliteratuur en meerdere Gouden Griffels in de wacht sleepte, heeft de afge lopen zes jaar geen letter op pa pier gezet. „Ik wilde even wat anders doen. Maar vanaf nu ga ik gewoon weer door met schrijven." Zijn nieuwe boek is bestemd voor kinderen van tien jaar of ouder, maar daar trekken vol wassenen zich niks van aan. Een jonge vrouw wier dochter tje nog in de kinderwagen ligt, wil het toch graag hebben. „Voor Sterre, schrijft u dat er maar in", zegt ze. Een 65-plusser wil het boek graag kopen voor rijn vrouw. „Voor mijn lieve vrouw, Femke. Wilt u dat erin schrijven?" Kuij er aarzelt. „Ja, maar mijn eigen vrouw heet helemaal geen Fe mke! Dat is misschien een beet je raar." De man houdt aan, maakt tussendoor een foto van de schrijver en Kuijer doet wat hij vraagt. „De klant is koning", glimlacht hij als de man weg is. Een oudere vrouw: „Oh, wat enig. Ik heb alles, vanaf uw eer ste boek voorgelezen in de klas. En ik vond het net zo leuk als de kinderen! Dat vond ik echt een eye-opener." Er komen ook ouders wier kinderen naar het meisje Madelief zijn vernoemd, een van de romanheldinnen van Kuijer. De kinderboeken schrijver drentelt onrustig heen en weer als het even rustig is aan rijn tafel. Klokslag vier uur neemt hij afscheid. Duidelijk opgelucht. Schrijven is hem lie ver dan signeren. d wacht geduldig tot hij een handtekeking krijgt van kinderboe- chrijver Guus Kuijer. foto henk bouwman theater recensie aad van der ven Vooretelling: 'Writing to Venneer' van Louis An dnessen (muziek) en Peter Greenaway (libretto) door De Nederlandse Opera. Muzikale leiding: Reinbert de Leeuw. Vocaal ensemble, Kinderkoor Muziekschool Waterland, Asko Ensemble en Schönberg Ensemble. Gezien: gisteravond. Mu ziektheater. Amsterdam. Nog te zien aldaar 4. 7. 9,12 december, 13.16.18,21,23 en 25 januari. Een opera waarin schilderkunst, ge schiedenis, theater, film en muziek bij elkaar komen. Wagners 'Gesamtkunst' is kinderspel vergeleken met 'Writing to Vermeer', de nieuwe creatie van Peter Greenaway en Louis Andriessen. Vijf jaar geleden stond iedereen paf van 'Rosa', de eerste opera waarin beiden samenwerkten. Maar wat gis teravond in het Muziektheater ge beurde stijgt daar als idee en als reali satie ver bovenuit. Terwijl Greenaway aanvankelijk toch zijn twijfels had over de opzet. Want hij dacht aan een kameropera. Hij wilde voor de Neder landse Opera een sereen stuk maken, even introvert als de doeken van de schilder uit Delft. Drie vrouwen, die brieven lezen, gericht aan Johannes Vermeer. Meer niet. Elk spektakel diende vermeden te worden. Louis Andriessen haalde hem over er toch een meer dramatisch stuk van te maken door Vermeers huiselijke idylles te laten contrasteren met de boze wereld daarbuiten. Met als aan knopingspunt het 'rampjaar' 1672, toen de broeders De Witt werden ver moord en de dijken werden doorge stoken om de oprukkende Fransen te gen te houden. Zo worden de recht streeks aan Vermeers schilderijen ont leende intieme taferelen op onver wachte momenten doorsneden door speciaal hiervoor vervaardigde film fragmenten die chaos en strijd laten zien. Daarbij speelt het water een domi nerende rol. Steeds is er dat water, om het toneel heen en aan het einde wer kelijk in een gigantische stroom neer dalend. Dat alles oogt zeer spectacu lair. Maar het opmerkelijke is, dat on danks al die meesterlijk toegepaste technische middelen in het Muziek theater toch het uitgangspunt intact is gebleven: een serene opera in over eenstemming met de kunst van Ver meer. Eigenlijk vertelt de schilder zelf het verhaal. Delen van rijn doeken worden geprojecteerd en de picturale werking daarvan zet zich voort op het toneel, waarop zich personages be vinden, die de kleding dragen die we op die schilderijen zien. Prachtige kle ding, waarbij dat wonderlijke geel en blauw van Vermeer het meest opvalt. Een echt verhaal is er niet. En de schilder zelf is er evenmin bij. Hij be vindt zich in Den Haag. Zijn vrouw, rijn schoonmoeder en Saskia, één van rijn modellen, sclirijven hem brieven, waarin ze over huiselijke ditjes en dat jes praten en laten blijken dat ze hem missen. Het zijn gefingeerde brieven, geschreven door Greenaway. In sa menhang daarmee worden kleine epi sodes uit dat huiselijke leven nage speeld. En daar doorheen snijden soms die beelden van buiten, die ge paard gaan met elektronische klan ken, waarvoor Louis Andriessen de hulp inriep van Michel van der Aa. Andriessens eigen muziek, door Reinbert de Leeuw met al rijn overtui gingskracht gedirigeerd, bezit een ze ker voor deze componist opmerkelijke mildheid. Dat komt niet alleen door dat de strijkers deze keer bij hem do mineren, maar ook door de geleide lijkheid van de vloeiende lijnen, waar bij de bekende keiharde Andriessen- slagakkoorden vrijwel ontbreken. Bij alle ernst duikt af en toe wel een grap je op, zoals het plotselinge gebruik van castagnetten wanneer over 'Spaanse drop' wordt gesproken. Er zijn enkele fascinerende episo des, zoals de geleidelijke vervorming van de parmantige, strijdbare Franse barokmuziek wanneer we het Franse leger zien marcheren. Toch is iets van de vitaliteit van deze componist in de ze opera achterwege gebleven. En de pogingen tot lyriek, al zingen Susan Narucki, Susan Bickley en Barbara Hannigan nog zo fraai, maken vaak een wat gekunstelde indruk. Evenals trouwens de citaatjes uit muziek van Sweelinck. Zoals ook de emotietjes op het toneel een wat gemaniëreerde in druk maken. Maar zo is nu eenmaal de stijl van Greenaway. Wie daar niet tegen kan moet deze productie mijden. Dat hadden dus de bezoekers moeten doen, die gister avond boe riepen. Wat hadden rij ver wacht? 'La Bohème'? Greenaway en Andriessen hebben gegeven wat we van dit tweetal mochten verwachten. En meer dan dat. Als schouwspel is dit in elk geval een wonderbaarlijke, zinsbegoochelende productie, mede door de combinatie van diverse, vaak simultaan gebruikte projectiescher men. En de manier waarop beeldcita ten van Vermeer, film en theater in el kaar vloeien, of contrasteren, of elkaar versterken, is in de geschiedenis van de visuele kunsten zonder weerga. Dansproductie 'Burn The Floor' in A hoyRotterdam rotterdam louis du moulin Ook in de showbiz kan het gro te geluk nog steeds uit een on vermoede hoek komen. Denk aan de nooit voor mogelijk ge houden opmars van 'River- dance' naar aanleiding van een pauzenummer tijdens het Eu rovisie Songfestival in Dublin. En zie nu ook het plotse succes van een ander adembenemend dansspektakel, Burn The Floor', waaraan Sir Elton John als katalysator rijn naam heeft verbonden. Het exclusieve par tijtje ter gelegenheid van z'n vijftigste verjaardag blijkt na melijk de basis te hebben ge legd voor de zwierige muzikale productie die volgende week woensdag Ahoy' zal transfor meren in een sjieke mega-ball- room. 'Bum The Floor' plaatsen in het verlengde van voornoemd Iers succesverhaal is niet zo verwonderlijk. Want hoewel de beide dansstijlen sterk verschil len, de enorme bliksempopula- riteit van de geactualiseerde Keltische folklore heeft er wel voor gezorgd dat de bovenka mers van sommige producen ten weer eens wagenwijd wer den geopend. Als een in princi pe belegen cultuurbrok als 'Ri- verdance' zo kan worden opge pept tot de meest gewilde nieu we vorm van amusement, dan moeten er nog meer van derge lijke 'herontdekkingen' moge lijk rijn, werd er vooral in West Énd, Las Vegas en op Broadway gepiekerd. Maar de hoed waar het verse pretkonijn uit werd getoverd stond in Sydney. Concertpro motor Harley Medcalf volgde daar z'n intuïtie en ging aan de slag met het onvergetelijke kos- tuumfeest vol balhoorn-stunt werk dat hij als prominente gast van Elton John had bijge woond. „Binnen twiptig minu ten was het voor mij duidelijk dat we hier iets ondergingen waar de wereld op zat te wach ten. De rest van de avond had iedereen er de mond vol van, wat natuurlijk veel zegt in zo'n gezelschap met uitsluitend zeer verwende lieden", aldus de promotor, in eigen land een amusements-tycoon van het kaliber Joop van den Ende. Ofschoon beseffend ander maal goud in z'n handen te hebben, ging Medcalf toch niet over een nacht ijs. Allereerst zocht hij de juiste art directors om de basisformule verder uit te werken: Peggy Spencer, in Groot-Brittannië algemeen be kend als 'the matriarch of ball room dancing', vijfvoudig we reldkampioene Lindsey Hillier- Tate en regisseur Anthony van Laast, die zowel in Las Vegas als bij The Royal Shakespeare Company als voor 'Holiday on Ice' tal van choreografische hoogstandjes vorm gaf. Met hen zette Medcalf een maan denlange speurtocht in naar 22 ballroom dance-couples, die in staat zouden zijn om een ka merbreed scala aan genres soe peitjes op de vloer neer te zet ten. Bonden eisen overleg over reorganisatie De vakbonden FNV KIEM en NTB dreigen met acties bij de Hoofdstad Operette. Ze willen voor half december met directie, bestuur en het ministerie van OCW 'zonder voorwaarden vooraf overleg voeren over de aangekon digde reorganisatie. en de NTB overleg met hun le den. De bereidheid om actie te voeren is groot, aldus de bon den. Volgens de organisaties is het personeel verbijsterd dat de leiding dreigt mensen op straat te zetten die soms langer dan 20 jaar voor de operette hebben gewerkt. Het personeel heeft verder geëist dat het voor komend weekeinde een uitnodiging krijgt voor een overleg met de directie. De eis is mede gedaan in het kader van de Wet Mel ding Collectief Ontslag. Bij acties denken de bonden aan werkonderbrekingen en stakingen. „Maar daar is het nu nog te vroeg voor", aldus S, Custers van FNV KIEM. De operette, die met ernstige fi nanciële problemen kampt, wil 23 van de 62 formatieplaatsen schrappen. Ontslagen rijn daarbij onontkoombaar. De operette wil vaste medewerkers van koor, ballet en de solisten ontslaan om vervolgens per productie mensen in te huren. De bonden zijn naar eigen zeg gen 'mordicus tegen' deze doorstart. Staatssecretaris Van der Ploeg (cultuur) heeft dinsdag nog per brief laten weten dat hij geen extra geld beschikbaar stelt voor de afvloeiingskosten. Maandag voerden FNV KIEM theater recensie wunand zeilstra Vooretelling: 'Bloed en Bier', cabaret- programma van en door De Bloeiende Maagden. Spel: Ingnd Wender en Minou Bosma. Gezien: 1/12, schouw burg Leiden. Ballroom-stuntwerk in de adembenemende dansproductie 'Bum The Floor*. Als er 'girlpower' in het caba ret bestaat, dan zijn De Bloei ende Maagden de verpersoon lijking daarvan. Ze razen som tijds over het podium - al dan niet met veel of weinig kleren aan - en stralen een enorme energie uit. De voorstelling 'Bloed en Bier' eindigt in een ware apotheose van een ar Verder uitgaande van een flinke schaalvergroting tot het formaat Ahoy' werd voor het decontontwerp een beroep ge daan op Mark Fisher, vermaard om de fantasierijke aankleding van de shows van Janet Jack son, The Rolling Stones, Pink Floyd en U2. En kwam Medcalf voor het 'lichtbad' uit bij Pa trick Woodroffe, die ook alle groten uit het entertainment van dienst was en zich recente lijk onderscheidde met de 'Lord Of The Dance'-spektakels van Michael Flatley. Wat het 'Burn The Floor'- team vooral van deze Heren danser afkeek was de toevoe ging van een flinke dosis seks aan de traditionele beginselen. Ballroom dancing mag dan in heel het voormalige Britse we reldrijk veel populairder zijn ge bleven dan elders, er hing wel een oubollig imago omheen. Alleen in Australië was dat wat minder door het grote succes van de 'eigen' film 'Strictly Ball room', waarin het er geregeld 'heter' aan toe gaat dan het beeld van het stijldansen van oudsher oproept. „We hebben gezocht naar het beste uit meerdere werelden," verantwoordt Medcalf z'n 'Brandende Vloer'-concept. „Vertrekpunten zijn de klassie ke dansen als de cha cha cha, de tango, de wals, de flamenco en de jive geweest, maar die hebben we vertaald naar de sfeer van een flitsend muziek spektakel. Vooral met de Latiri- onderdelen sluiten we nu na tuurlijk mooi aan bij de trend die Ricky Martin, Enrique Igle- sias en Jennifer Lopez hebben gepropageerd. Sexy, atletisch, snel, maar toch ook volgens de regelen der danskunst, dat is de Ballroom Blitzkrieg waar wij voorlopig het patent op heb ben." Hoe groot zijn vertrouwen in het wereldwijde veroverings plan met 'Burn The Floor' is mag wel blijken uit de totale in vestering van een slordige twaalf miljoen gulden. Middels minimaal 250 voorstellingen, lopende tot eind volgend jaar, moet dat kapitaal worden te rugverdiend. „Lukt dat niet di rect, wat kan omdat we hier te maken hebben met een nieuw fenomeen, dan komt dat later vast wel. Want 'Burn The Floor' is puur 21ste-eeuws topamuse- ment, dat iedereen die ermee in aanraking komt alleen maar kan betoveren." Burn The Floor*, 8 dec in Ahoy* Rotterdam. inetierig playbackfestival op de camping dat bijna letterlijk in het noodweer ten gronde gaat. Tientallen keren, mis schien zelfs nog wel vaker, kleden Ingrid Wender en Minou Bosma zich om. Ze spelen een pa en ma, hun jon ge dochter en twee jeugdige vriendjes. Aanvankelijk dreigt het pro gramma een tamelijk door zichtige parodie te worden: Nederlanders op de camping in Frankrijk. Er is een huis moeder die nu eindelijk eens wat rust kan nemen en een horkerige pa die op rijn wen ken bediend wenst te worden en vloekt en tiert als hem iets niet zint Maar na ongeveer een kwartier is duidelijk dat de aspiraties gelukkig hoger lig gen. Binnen een los-vaste ver haallijn zien we de uitgebluste relatie van pa en ma. de stoere vriendjes-relatie die blood i brothers proberen te rijn en de schuchtere relatieperikelen I van twee pubers. In hoog tem po loopt dat alles in elkaar over. Zo krijgen de tamelijk j vlakke typetjes meer reliëf, j Opvallend is daarbij dat de voorstelling soms bijna stil valt zonder saai te worden, j Ook in de verstilde scènes waarin de broze kanten van hun typetjes worden getoond, weten zij de spanning vast te houden. Op een aardige ma- j nier ontkomen ze steeds weer j aan het (eigenlijk volop aan- werige) risico te blijven steken op het niveau van de cliché- j matige figuurtjes. Als ze eenmaal een bierblik- i jesspuitgevecht aangaan en het noodweer op de camping uitbeelden, steken ze het voormalige wildebrasduo Waardenberg De Jong qua j fysiek theater naar de kroon, j Maar ze hebben vooral hun eigen vorm gevonden die nog altijd in het verlengde ligt van hun opmerkelijke optreden tijdens het Leids Cabaretfesti- j val van 1995. Toen vormden j ze nog een trio, inmiddels is er i een duo overgebleven. Als ze nou maar niet zwichten voor de verleiding om een volgende j keer nog wilder en uitbundi- ger tekeer te gaan. Dat lijkt na melijk een doodlopende weg. J En ze hebben waarschijnlijk j genoeg andere ideeën. dans recensie maarten baanders telling 'Heartgrenade' door Voortman/De Gezien gisteravond, LAKtheater Léden. Aldaar nog te zien: 2/12. ep gaat een liefde die inslaat als bom. Heftig ook is de klap als n liefde stukloopt. Aan dit soort una's denk je bij de titel van de uwsle voorstelling van het cho- grafenduo Voortman/De Jonge, eartgrenade": een hart als een idgranaat. Extreme hartstocht, lerheid en ontploffingsgevaar, zit dus met nogal wat verwach te kijken als de twee dansers en danseressen vanuit het donker doemen en ingehouden bewegin- i opbouwen. Er klinken ademge- den, die zich mooi vertalen in golfbewegingen door het lichaam. In de scène erna komt iets van liefde tot stand. Na de solo van een danse res voegt zich een danser bij haar. Het accent van rijn bewegingen ligt bij zijn hoofd, dat hij tegen haar buik wil leggen. De golf die door haar lichaam gaat, stoot hem uitein delijk van haar af. Na dit voorzichtige begin zou de lading opgevoerd kunnen worden en zouden er verpletterende con frontaties kunnen volgen. Dat ge beurt helaas niet. De groei is er al gauw uit. De dansers dansen duet ten, voelen zich eenzaam als ze ver laten rijn, maken met zijn vieren speelse figuren rond lichtkringen op de vloer, maar een drijfveer wordt niet zichtbaar. De liefde blijft vlak, het uit elkaar gaan ook. En het lief desverdriet haalt niemand echt on deruit. De dans blijft steken in een onbestemde lieflijkheid, in vlotte ge baren, alsof de liefde uit maniertjes bestaat. Zo kabbelt het voort. De granaat wil maar niet tot ontploffing komen. Het is jammer dat deze voorstel ling niet op gang komt. Er rijn zeker mooie aanzetten. De eerder ge noemde golvingen hebben moge lijkheden in zich die er niet uitko men. Mooi rijn ook de hoofdbewe gingen en de kusdans, waarin de kleine ruimte die tussen de monden overblijft een fraai en spannend ef fect heeft. Ook het duet van de twee mannen maakt indruk. De ene heeft liefdes verdriet, de ander voegt zich bij hem. Om en om danst de één ver stild terwijl de ander druk rondom hem beweegt, zoals de wind om je heen kan spelen zonder dat je je echt aangeraakt voelt. Maar deze momenten blijven geïsoleerd en verdwijnen onder de oppervlakkig heid. 'Dit getuigt van een gebrek aan visie en durf den haag anp De Raad voor Cultuur is verbaasd en geërgerd over het bestuur van het Nederlandse Filmmuseum in Amsterdam, dat niet wil meedoen aan een Instituut voor Beeldcultuur in Rotterdam. De raad schreef dat gisteren in een brief aan staatsscre- taris Van der Ploeg (cultuur). „De nieuwe stellingname getuigt van een gebrek aan visie en durf en betekent een tournure die ernstig afbreuk doet aan de oorspronkelij ke opzet voor een landelijk cen trum", aldus de raad in een 'onge vraagd advies'. Zij drukt de staats secretaris op het hart 'geen twijfel te laten bestaan over de voortzet ting van de koers'. In de ogen van de raad moet dat leiden tot een Centrum voor Foto, Film en Mediacultuur in Rotter dam. De instantie heeft al drie keer een positief advies uitgebracht over het beeldinstituut. Daarin moet het Filmmuseum samenwerken met vier andere organisaties: het Neder lands Foto Instituut, het Nationaal Fotoarchief, het Nationaal Fotores tauratie Atelier en V2-Organisatie. „Het zou een gemiste kans rijn als dit initiatief zou stranden", beëin digt de raad haar schrijven. De staatssecretaris heeft gist met een delegatie uit Rotterdam ge sproken. In dat gesprek vroegen wethouder Kombrink (Cultuur) en burgemeester Opstelten om ruimte om een alternatief plan zonder het Filmmuseum te ontwikkelen. Vol gens een woordvoerster van Kom brink had Van der Ploeg 'een gewil lig oor'. Het overleg dat de bewindsman vanmiddag met de Tweede Kamer over het beeldinstituut zou voeren is een week uitgesteld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1999 | | pagina 23