Problemen rond Beeldinstituut groeien
De cultstatus
van Marillion
'De tijd van rijke snobs is voorbij'
Cultuur Kunst
L
Crossing
.Border
Verlaat
zDen Haag
Leids muurgedicht verwijderd
Heineken NightLive durft te weinig
'OENSDAG 1 DECEMBER 1999
21
Ja zuster, nee zuster op toneel
Rotterdam De succesvolle tv-serie 'Ja zuster, nee zuster' krijgt
een vervolg op het toneel. Op Kerstavond gaat de toneelversie
van het Rotterdamse RO-theater in première. Loes Luca speelt
de hoofdrol, zuster Klivia. Eerder deze maand werd het koffertje
met alle liedjes op cd, de uitgeschreven muziek en de verhalen
in boekvorm uitgebracht. Jacques Klöters en Flip Broekman
schreven voor de jaarlijkse familievoorstelling van hetRO Thea
ter een muzikale toneelbewerking. De twintig afleveringen van
de serie van Annie M.G. Schmidt en Harrie Bannink kluisterden
in de jaren zestig miljoenen Nederlanders aan de zwatt-wittele-
visie. Alle bekende liedjes worden live ten gehore gebracht. Na
de première op 24 december in de Rotterdamse Schouwburg
reist 'Ja zuster, nee zuster' tot en met 12 maart door Nederland.
Jean-Paul Belmondo ingestort
brest» De Franse filmacteur Jean-Paul Belmondo is gisteravond
tijdens een optreden in het Quartz-theater in Brest ingestort. De
66-jarige Belmondo zou een lichte hartaanval hebben gehad.
Hij werd overgebraht naar een ziekenhuis. Belmondo speelde in
tientallen films. Zijn meest recente is 'Peut-Etre' van regisseur
Cedric Klapisch.
Filmmuseum wil in Amsterdam blijven
De oprichting van een nationaal Instituut voor Beeldcul
tuur in Rotterdam stuit op steeds grotere problemen.
Het bestuur van het Nederlandse Filmmuseum in Am
sterdam liet gisteren weten niet in het instituut te willen
opgaan. Daarmee valt een van de vijf organisaties weg
die in het instituut moeten gaan samenwerken.
AMSTERDAM ANP
„We willen wel samenwerken,
maar er moet een apart film
museum blijven bestaan", zegt
voorzitter D. Istha. Volgens het
museumbestuur zijn er onvol
doende gronden om de instel
ling uit Amsterdam te verhui
zen. In de hoofdstad zijn vol
gens het museum 'toonaange
vende filminstellingen, filmbe
drijven. evenals filmmakers en
opleidingen gevestigd'. De hui
dige plannen houden volgens
het bestuur van het Filmmuse
um 'beleidsmatig, organisato
risch en financieel geen wezen
lijke meerwaarde in en bieden
onvoldoende garanties voor het
zelfstandig voortbestaan van
het Filmmuseum'.
De Rotterdamse wethouder
Kombrink reageerde gisteren
met ontsteltenis op het besluit
van het Amsterdamse Filmmu
seum. Bijna een jaar lang is
Rotterdam voorgespiegeld dat
een beeldinstituut naar Rotter
dam zou komen. „De plannen
moesten alleen verder worden
uitgewerkt. En nu is verhuizing
opeens uit den boze. Ik vind dat
bijna onfatsoenlijk", aldus
Kombrink.
Staatssecretaris Van der Ploeg
deed deze week een poging het
Filmmuseum over de streep te
trekken door het een extra sub
sidie van 1,7 miljoen in het
vooruitzicht te stellen. Daarmee
zou het museum bepaalde pu
blieksfuncties in Amsterdam
kunnen betalen, terwijl de rest
van het museum naar het insti
tuut in Rotterdam verhuist. Van
der Ploeg wilde gisteren nog
niet reageren. Morgen heeft hij
overleg met de Tweede Kamer.
Cultuurwoordvoerder B. Dit-
trich van D66 vraagt zich af of
het instituut er wel kan komen
zonder het museum.
Het bestuur van het Prins
Bemhard Cultuurfonds liet gis
teren weten dat het Werthei-
mer-legaat van 23 miljoen gul
den niet in z'n geheel in een
Beeldinstituut wordt gestoken.
Het fonds, dat de erfenis be
heert, heeft besloten slechts 20
procent van het vermogen aan
te wenden voor de inrichting
van een fotomuseum als onder
deel van een dergelijk instituut.
De renteopbrengst van de rest
van het vermogen, een kleine
miljoen gulden per jaar. wordt
geïnvesteerd in projecten op
het gebied van amateur- en
professionele fotografie.
let Crossing Border Festival
'aat Den Haag achter zich. In
1000 keert het jaarlijkse evene-
nent terug in een andere stad,
u neldde directeur L. Behre gis-
teren. Hij noemt het Amster
damse Leidseplein als goede
lieuwe locatie voor het festival,
dat disciplines als poëzie, litera-
uur en muziek mengt.
De onderhandelingen met de
["gjgemeente Amsterdam zijn nog
in volle gang. Zalen als Paradi-
De Melkweg en De Balie
jja lebben inmiddels hun mede
werking toegezegd. Behre wil in
Amsterdam het juiste publiek
,'aj tanspreken. „Het is een nieuwe
uitdaging. Ik heb Den Haag na
:even jaar wel gezien."
Ook verwacht Behre meer
^publiek te trekken. „In Den
■Haag sloeg dit jaar bijvoorbeeld
:en avond met muzikale stro-
ningen als hiphop en rap hele
maal niet aan." In Amsterdam
ienkt Behre daarvoor wel pu
bliek te kunnen vinden.
De eerste editie van Crossing
^Border vond in 1993 plaats in
het centrum van Den Haag. Na
twee jaar Nederlands Congres
1 Centrum keerde het festival af
gelopen najaar terug naar de
Haagse binnenstad. Daar trok
het ruim 8000 bezoekers.
De gemeente Den Haag be
treurt het besluit van Behre.
.■jEen gemeentewoordvoerder
Ivijst erop dat er tot eind 2000
'Aiet het ministerie van OCW
een subsidieovereenkomst
loopt voor culturele activiteiten.
'f^Net als het rijk trekt ook de ge-
^%ieente Den Haag jaarlijks drie Londens Royal Opera House, waar na een grondige-verbouwing Bernard Haitink vanavond de dirigeerstok
"4on uit voor Crossing Border. hanteert tijdens het officiële heropeningsconcert foto gpd/peter mackertich
>e
aai
kh
Muzikale vrijheid hoog in het vaandel
Vrijheid staat hoog in het Marillion-vaandel. De band heeft zelf twee platenlabels opgericht en brengt zijn ei
gen bootlegs uit foto gpd
hankelijkheid dus, maar ook to
tale controle.
Hogarth: „Ja we hebben ei
genlijk alles in eigen hand. Fans
kunnen via internet bij ons ook
bootlegs kopen. Op die manier
weten we wat er aan on-officiële
opnamen in omloop is. Boven
dien levert het natuurlijk ook in
komsten op. Maar het belang
rijkste van een eigen platenlabel
is dat niemand zich met onze
muziek bemoeit. We kunnen he
lemaal ons eigen 'ding' doen."
En dat eigen ding is al lang
geen pure symfo meer, zoals
Marillion al een paar albums
lang laat horen. Weliswaar is de
symfo-achtergrond ook op 'Ma-
rillion.com' nog altijd hoorbaar
aanwezig, maar de groep is net
zo goed beïnvloed door bands
als Garbage, Radiohead en The
Beatles. Dat levert bijvoorbeeld
een paar pakkende popliedjes
op als Deserve' en 'Rich'. Ra-
diovriendelijke nummers, die
niet geheel toevallig al9 single
zullen verschijnen. Maar of ze
ook gedraaid gaan worden?
lts
0 I
tid
lijljAMSTERDAM HAN NEUENHUIS
mjSteve Hogarth heeft het niet al-
matijd even gemakkelijk. Ooit wa-
ren de Britse zanger en zijn
band Marillion absolute sterren
rin de wereld van de melodieuze
rock. Maar sinds alternatief de
boventoon voert in de muziek
wereld, is Marillion verworden
Pntot een soort cultband. Met nog
jaltijd een behoorlijk grote en
Jvooral trouwe aanhang, maar
met een absoluut gebrek aan
^aandacht op radio en tv. Van-
r jdaar, zo denkt althans Hogarth,
dat de verkoop van Marillion's
vorige album, het in 1998 ver-
.schenen 'Radiation', enigszins
Tegenviel. Zelfs in Nederland,
"één van de landen waar Maril-
n Kon nog altijd het meest popu-
e"lair is.
„Ik zal niet beweren dat het
"Alleen maar de schuld is van de
^diskjockevs, dat we minder pla
kten verkopen. Het kan natuurlijk
ook gewoon zijn dat mensen het
Jiiet mooi vinden wat wij doen.
ÖMaar als je nooit gedraaid wordt
en dus nooit meer een hit hebt,
H(dan weet buiten je vaste aan-
lejhang niemand dat er een nieu
we plaat van je is", aldus
ie*H°garth.
,slDe zanger klinkt wat vermoeid.
PaèHij heeft al vaker tekst en uitleg
jjsimoeten geven over het wel en
dewee van Marillion en is het
^klaarblijkelijk een beetje zat. Bo-
vivendien kan Hogarth, zo laat hij
n imeerdere keren weten, er zo
etweinig mee dat de radiostations
z'n band tegenwoordig links la-
-Jten liggen.
,,Het maakt me wel eens boos,
jmaar aan de andere kant pro
beer ik me er niet door te laten
beïnvloeden. Ik kan er toch niets
aan veranderen en ook zonder
lairplay lukt het ons nog steeds
om de band draaiende te hou
den en er fatsoenlijk van te kun
nen leven. Wat dat betreft mo
gen we helemaal niet klagen."
Marillion dankt veel aan de
vaste aanhang. Niet voor niets
staan op de binnenhoes van
'Marillion.com', het nieuwe al
bum van de groep, veel fotootjes
van fans afgebeeld. Fans die te
genwoordig trouwens niet meer
'Freaks' worden genoemd, maar
geheel in de geest van de tijd en
het nieuwe album 'commies'
zijn gedoopt. „Grapje", grinnikt
Hogarth. „Verder niet belangrijk
hoor. als ze zich liever 'Freaks'
noemen is het mij ook best."
'Marillion.com' slaat uiteraard
ook op het adres van de home
page van de band. Een door Ma
rillion zelf beheerde site, waarop
belangstellenden up-to-date ge
houden worden wat betreft de
activiteiten van de band, maar
waarop fans ook allerlei artike
len en bootlegs van hun favorie
te band kunnen kopen. En
waarop ze direct in contact kun
nen komen met de bandleden.
„Onze homepage is heel be
langrijk voor ons. Het is onze ei
gen site, zonder externe bemoei
enis. De informatie is heel actu
eel. Het brengt de wereld dicht
bij ons, maar vooral de fans
dichtbij de band. Vandaar dat
we het album 'Marillion.com'
hebben genoemd."
Vrijheid staat hoog in het Ma
rillion-vaandel. Want net zoals
de groep haar homepage zelf
beheert, zo heeft Marillion ook
volledige creatieve vrijheid. De
band heeft zelf twee platenlabels
opgericht. Op het Intact-label
verschijnen Marillion's reguliere
albums en op Racket Records
brengt de band zijn eigen boot
legs en eventuele soloplaten van
de groepsleden uit. Totale onaf-
Londens Royal Opera House maakt nieuwe start
ram
tin
n indrukwekkend Victoriaans a
vorige eeuw dienst deed als markthal.
Jarenlang stond het beroemde
Londense Royal Opera House
in Covent Garden bekend als
het toppunt van organisatori
sche en financiële chaos. Het
was er een komen en gaan van
artistieke en commerciële ma
nagers en vorig jaar dreigde ook
muzikaal directeur Bernard
Haitink er de brui aan te geven.
De Nederlander bleef uiteinde
lijk toch. Na een grondige ver
bouwing van de sterk verouder
de en veel te krappe operabe
huizing, hanteert Haitink van
avond de dirigeerstok tijdens
het officiële heropeningscon
cert. Natuurlijk in aanwezigheid
van koningin Elizabeth.
Pijnlijk is wel dat zes voor
stellingen die later in december
waren gepland van de opera 'Le
Grand Macabre' (met onder an
deren de Nederlandse alt-mez
zo Jard van Nes) afgelopen
week plotsklaps en in een zeer
laat stadium werden geschrapt.
Financiële strop: meer dan
twee miljoen gulden. Er zat
niets anders op, volgens de
Amerikaanse zakelijk directeur
Michael Kaiser, omdat de ver
bouwing meer tijd heeft gekost
dan gedacht. De verbouwing,
die maar liefst twintig jaar in de
pen had gezeten, begon drie
jaar geleden. Volgens Kaiser is
er door de overvolle planning
onvoldoende tijd om alle tech
nici voldoende vertrouwd te
maken met de nieuwe syste
men. Maar die planning was er
al toen hij aantrad, verdedigde
Kaiser zich, verhalen bestrij
dend dat het bij het Royal Ope
ra House nog steeds dezelfde
puinhoop zou zijn.
Gelukkig voor Kaiser is er de
zer dagen ook een hoop posi
tiefs te melden. De verbouwing
wordt door vriend en vijand als
een groot succes beschouwd.
Allereerst is er het auditorium,
dat zoveel mogelijk is hersteld
in de oorspronkelijke luister
van 1858 toen het na twee
branden voor de tweede maal
was herbouwd. Alle pluche is
donkerrood en de tierelantijnen
zijn goudkleurig, zoals hoort in
een klassieke operazaal. De
ruim 2200 stoelen zijn met be
hulp van computersimulaties
stuk voor stuk in de meest
voordelige stand geplaatst ten
opzichte van het podium. En,
ook niet onbelangrijk: er zijn
eindelijk een fatsoenlijke garde
robe, foyer en airconditioning.
Achter de schermen is het podi
um enorm vergroot en er is ook
anderszins sprake van een sterk
verbeterde logistiek en efficiën
tie. Het aantal werknemers kon
zodoende worden gehalveerd
tot ruim vijfhonderd.
Maar het opknappen van een
oude zaal alleen kost geen ze
venhonderd miljoen gulden.
Veel geld is opgegaan aan her
en nieuwbouw er omheen. In
de uitgebreide nieuwbouw is
plaats gemaakt voor verschil
lende oefenruimtes voor The
Royal Ballet en The Royal Ope
ra, waarvan er een tevens ge
schikt is voor kleinschalige uit
voeringen. Verder zijn er uitge
breide eet- en drinkfaciliteiten.
en en passant is nog een zaal
met plaats voor 420 toeschou
wers gebouwd. Middelpunt
vormt de Vilar Floral Hall, een
indrukwekkend Victoriaans
atrium, dat in de vorige eeuw
dienst deed als markthal, in de
jaren vijftig gedeeltelijk door
brand werd verwoest en de af
gelopen jaren gebruikt werd
voor opslag van rekwisieten.
Nu doet het atrium tijdens
uitvoeringen in de grote zaal
dienst als foyer en is net tevens
een algemeen toegankelijke
bar. Ook enkele andere gedeel
ten van het complex zijn vrij
toegankelijk, er loopt zelfs een
openbare voetgangersverbin
ding door het pand, die Covent
Garden met Bow Street ver
bindt. Die openheid, in combi
natie met vele kleinschalige uit
voeringen zoals gratis lunch
concerten, moet er voor zorgen
dat The Royal Opera House zijn
gesloten, elitaire karakter ver
liest. Jarenlang kwamen er, me
de door de dure kaartjes van
minimaal een paar honderd
gulden, vrijwel alleen maar rijke
snobs. Trots meldt het nieuwe
management nu dat die tijd
voorbij is. Voortaan zal altijd
minimaal de helft van de kaart
jes beschikbaar zijn voor min
der dan 30 pond (bij matinees)
en minder dan 45 pond in geval
van zogenaamde A-evenemen
ten. Dat is nog altijd 100 gul
den, respectievelijk 150 gulden.
LEIDEN
CEES VAN HOORE
Voor het eerst in het bestaan van de Stichting
Tegenbeeld is gisteren een gedicht van de
muur gehaald. Het gaat om het vers met paar
se achtergrond, op een blinde muur in de
Leidse Johan de Winstraat. Na klachten van de
overburen is het gedicht door een reinigings-
ploeg verwijderd. Het wordt later opnieuw
aangebracht, maar dan zonder paarse achter
grond.
De bewoners van het pand waarop het ge
dicht stond werden gistermorgen verrast door
de reinigingsploeg. „Er is voortdurend druk
door de overburen uitgeoefend bij de gemeen
te en dit is dus het resultaat", zegt Matthia
Tacken. „Wethouder Pechtold heeft gezegd
dat de gemeente een buurtonderzoek zou ver
richten om het aantal voor- en tegenstanders
van het gedicht te inventariseren. Maar er is
helemaal niets gebeurd. Er is ons wel toege
zegd dat het gedicht terugkomt. Dat geeft eni
ge troost. Maar wij vonden het gedicht mooi
zoals het was."
De schilder van het gedicht, Jan Willem
Bruins, geeft toe dat hij de paarse achtergrond
'ook niet echt geweldig' vond. Hij kan zich de
kritiek van de overburen wel voorstellen.
„Maar ik heb grote moeite met de manier
waarop een en ander is afgehandeld."
Ben Walenkamp van de Stichting Tegen
beeld noemt de actie van de gemeente een
„tussenoplossing." ..Maar we zullen ons in de
toekomst wel indekken tegen dit soort zaken.
Als we de Stichting Beeldrecht hadden inge
schakeld, weet ik nog niet hoe een en ander
zich had ontwikkeld."
Bert Kienjet, beleidsmedewerker van de
Dienst Cultuur en Educatie: „De letters van
het gedicht vallen onder de vrije meningsui
ting, die in de grondwet is vastgelegd. Met de
achtergrond zit het anders. Die is vergun-
nirigsplichtig. Met het oog op het steden
schoon heen de welstandscommissie besloten
die achtergrond te verwijderen."
MUZIEK RECENSIE
LOUIS DU MOULIN
Concert Heineken NightLive Met Toni Braxton. Elvis Costeh
lo. K's Choice. Roland Gift. DJ Dimitn, VJ GerakJ van der
Kaap en George Baker Met orkest New Symfonics. onder lei
ding van Maunce Luttikhuis Gezien gisteravond Herhalin
gen vanavond tot en met zondagavond Alleen voor de laat
ste avond zijn nog kaarten verkrijgbaar
Heineken moest na de breuk met de Night Of
The Proms op zoek naar een nieuwe formule.
Het 'klassiek ontmoet pop -concept, door het
Belgische PSE bedacht, mocht niet meer.
waarna de bierbrouwer z'n toevlucht zocht in
de mix van muziek met film. Zeer veelbelo
vend was de voorpubliciteit. maar vrij teleur
stellend bleek gisteravond het aanbod.
In principe waren alle ingrediënten voor een
overweldigende eerste 'Heineken NightLive -
Movies In Concert' aanwezig. Alleen al het de
cor met daarin het over drie etages verdeelde
mega-orkest New Symfonics en het centrale
videoscherm waren ronduit imponerend. En
ook de eerste twintig minuten waren uiterst
boeiend, dankzij een versneden terugblik op
'Once Upon A Time In The West' plus een in
stant-sfeervol optreden van de harde kern van
K's Choice, Sarah Bettens en haar broer Gert.
Vervolgens ging DJ Dimitri de mist in met z'n
'vermuzikalisatie' van 'Taxi Driver', kwam ex-
Fine Young Cannibal Roland Gift niet echt uit
de verf en werden de 8500 nieuwsgierigen
naar de pauze geleid met een ronduit oubollig
'rondje Saturday Night Fever'.
Hoezeer Ahoy' uit z'n dak wilde, maakte al
leen surprise guest George Baker in een oog
wenk duidelijk met 'Little Green Bag', vanzelf
sprekend visueel ondersteund met flarden uit
de film die voor de herontdekking zorgde van
deze jaren zestig-hit. 'Reservoir Dogs'. Op de
uitbundigheid die dit 'tussendoortje' losmaak
te zal 'finaliste' Toni Braxton behoorlijk jaloers
zijn geweest. Want zelfs met haar grootste
troef 'Unbreak My Heart' slaagde ze er niet in
alle kelen te laten meebrullen. Vooral omdat
haar stem niet krachtig genoeg boven het or
kest uitkwam.
Heineken heeft een vermogen geïnvesteerd
in dit nieuwe prestige-evenement en daar
door het gretig toehappen van het publiek al
weer veel van terugverdiend. Over de invulling
is evenwel te gemakkelijk gedacht. Rekening
houdend met het brede bereik is bovenal ge
kozen voor een feest der herkenning, dat ie
dereen best zal pruimen, maar ook niet lang
zal heugen. Met dezelfde artiesten, een ge
durfder repertoire (zeker ook wat de filmbeel
den betreft) en een strakkere regie, had 'Hei
neken NightLive' misschien wel echt de be
loofde 'audiovisuele spektakelshow van de
volgende eeuw' kunnen worden. Nu moet
men daar minimaal nog een jaar op wachten.
Minstens tot de tweede editie, waarvan de eer
ste avond voor 7 december 2000 staat gepland.
