Shell investeert in Iran
ondanks tegenstand YS
IN DiTWP
Personeel Philips Terneuzen in staking
}p7HE
-louw grootste privéjacht ter wereld
Spanning over toekomst van
Lange Producten groeit snel
Economie
mm
Ruim helft Nederlanders maakt gebruik van internet
Allochtonen willen geen
voorkeursbehandeling
Philip Holzmann gered
Benzinebranche weer van
prijsafspraak beschuldigd
3NDERDAG 25 NOVEMBER 1999
iappige kersen blijken sierappeltjes
.-*■ v V -
chten Fruittelers keken van de week op de fruitveiling in het
;elderse Ochten verbaasd naar de aangevoerde 'sappige zo-
aerkersen'. De aanvoer van deze soort eind november is niet
ibruikelijk. Nadere beschouwing leerde dat een vergissing in
>t spel was. Het ging namelijk om een groot aantal dozen sie-
ippeltjes, die als twee druppels water lijken op harde zomerse
ersen. Sierappels doen het op dit moment erg goed in de han-
el, omdat ze veel gebruikt worden in bloem- en kerststukjes.
foto anp
hername Orangina gaat niet door
mus De Franse minister van economische zaken Sautter geeft
óca-Cola geen toestemming om de Franse frisdrankfabrikant
Irangina over te nemen. Hij volgt hiermee een advies van de
ranse mededingingsautoriteit. Coca-Cola had een bod van 4,7
liljard francs (bijna 1,6 miljard) op tafel gelegd. De kern van de
ezwaren tegen de overname ligt in de verkoop van frisdranken
ihet commerciële circuit, zoals in café's, hotels, restaurants,
ioscopen, stadions en dergelijke. De vrees bestaat dat Coca-
bla via inlijving van Orangina te dominant wordt.
andis neemt 4U Group over
irechtAutomatiseerder Landis uit Utrecht neemt het oplei-
ingscentrum 4U Group over. De 4U Group boekt met 125
ïensen een omzet van 16,5 miljoen gulden en richt zich op
omputernetwerken. Hoeveel Landis betaalt voor de onderne-
üng is niet bekend gemaakt. Landis boekte vorig jaar een om-
>t van 1,3 miljard.
Jesteggel over restbelang Skoda
olfsburgAls Volkswagen de resterende dertig procent van de
sjechische autoproducent Skoda wil hebben, moet het daar
en miljard mark (1,12 miljard gulden) voor neertellen. VW, dat
eventig procent van Skoda bezit, wil nog niet de helft betalen,
ie Tsjechische overheid zegt dan niet te verkopen.
JAK wil af van 170 vaste werknemers
msterdam Bij de uitkeringsinstantie GAK zijn 170 vaste werk-
emers overbodig geworden. Dat heeft de directie gisteren la-
in weten aan de vakbonden. Eerder deze maand werd bekend
at het GAK, de grootste uitkeerder van WW en WAO, door de
alende werkloosheid gedwongen is te reorganiseren. Hoeveel
ïensen er moeten afvloeien, was tot dusver onduidelijk. Naast
170 vaste werknemers, zouden ook nog eens circa 70 tijdelij-
arbeidskrachten moeten afvloeien. De vakbonden bestrijden
analyse van de directie. Overigens hebben de bonden al eer-
er de garantie gekregen dat overbodige GAK-werknemers aan
:n andere baan worden geholpen.
Iconomische groei naar vier procent
dorburg De economische groei is in het derde kwartaal uit-
ekomen op vier procent. Dat is duidelijk hoger dan de voor-
aande vier kwartalen. De goede cijfers zijn voor een deel toe te
hrijven aan de hoge landbouwoogst. Dit jaar is die veel hoger
an die van het zeer natte derde kwartaal van vorig jaar, aldus
et Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Vrijhandelsakkoord EU en Mexico
russel De Europese Unie en Mexico hebben een principe-ak-
oord bereikt over een vrijhandelszone tussen beide economi-
che blokken. Dat is gisteren bekendgemaakt door Europees
andelscommissaris P. Lamy en de Mexicaanse minister van
andel H. Blanco. De EU en Mexico hebben vanaf november
orig jaar een serie gesprekken gevoerd. Over de inhoud wil La-
ly niets kwijt. Er moet nog een aantal technische details-gere-
eld worden, zo zei hij.
iterke groei van economie VS
Washington De economie in de Verenigde Staten heeft in het
Conflict dreigt met regering in Washington
erde kwartaal een veel hoger groeitempo bereikt dan deskun-
igen hadden verwacht. De toename van het bruto binnenlands
iroduct was 5,5 procent op jaarbasis. Dat blijkt uit de definitie-
e cijfers die gisteren in Washington zijn bekendgemaakt. Een
naand geleden schatte het ministerie van handel het groeicijfer
iver de periode juli-september nog op 4,8 procent.
linke order voor Den Oudsten
woerden Den Oudsten, de busbouwer uit Woerden, gaat voor
iet stadsvervoerbedrijf in Gothenburg (Zweden) 69 bussen
louwen. De busbouwer ontving deze order nadat hij eerder dit
aar al 27 bussen aan hetzelfde bedrijf had verkocht. De op-
Iracht heeft een waarde van ruim 35 miljoen.
den haag gpd
De oliemaatschappij Shell is vastbesloten haar investe
ring van 800 miljoen dollar in Iran door te zetten. Zelfs
als het concern daarmee in een ernstig conflict raakt met
de Amerikaanse overheid. In de VS is een wet van kracht
die het bedrijven verbiedt zaken te doen met landen die
het internationaal terrorisme steunen.
biedt dat buitenlandse maat
schappijen eigenaar kunnen
worden van de natuurlijke
hulpbronnen. We krijgen daar
om niet in olie uitbetaald, maar
gewoon ons geld terug en een
vergoeding voor geleverde
diensten en materialen."
Shell weet niet of die con
structie de Amerikanen kan
overtuigen dat het niet gaat om
directe investeringen in de olie
industrie. „Eventuele sancties
van de VS zullen we aanvechten
voor de rechter", aldus voor-
Shell tekende op 14 november
een akkoord met de Iraanse
staatsoliemaatschappij NIOC
voor de levering van geld, ken
nis, diensten en materialen
voor de herontwikkeling van
twee olievelden. In totaal gaat
het om en investering van 800
miljoen dollar (1,73 miljard gul
den) in vier jaar tijd.
„We zitten daar als contrac
tor", aldus een woordvoerder
van Shell. „De Iraanse wet ver
lichter B. de Beer van de Shell
Groep.
„De investering wordt een
testcase voor de Europese poli
tiek", denkt president-directeur
M. van den Bergh van Shell.
„Volgens de Nederlandse, Brit
se en Europese wetten mogen
wij gewoon investeren in Iran.
Wij houden ons dus aan de
wet."
Van den Bergh wijst er nog
op dat de Franse oliemaat
schappij Elf al eerder geld in de
Iraanse oliewinning stak. „Daar
heeft de Amerikaanse regering
geen actie tegen ondernomen."
Elf heeft echter niet zulke grote
belangen in de VS als Shell.
Shell Oil, de Amerikaanse doch
ter, is een van de grootste doch
ters van de Shell Groep en goed
voor een kleine 3 miljard gul
den winst in de eerste negen
maanden van dit jaar.
Vandaar dat men er bij Shell
niet helemaal gerust op is. „De
operatie loopt helemaal via het
hoofdkantoor in Londen. We
benadrukken ook steeds dat
Shell Oil helemaal buiten deze
operatie staat. Zelfs vragen van
Amerikaanse journalisten wor
den niet beantwoord door de
persdienst in de VS, maar door
gesluisd naar Londen", aldus
De Beer.
Van den Bergh verwacht dat
de Amerikaanse overheid de
wet die de investeringen ver
biedt op den duur in zal trek
ken. „Nu zijn het vooral de
Amerikaanse bedrijven die kla
gen, want zij kunnen niet inves
teren in een aantal aantrekkelij
ke landen."
mun
mm
Wtmi/K
terneuzen ^anp
Wilde stakers bij de poort van de Philipsvestiging in Terneuzen. Het plan van de directie om de productie van spaarlampen te verplaatsen naar
Polen associëren ze met het horrorscenario in de speelfilm 'Silence of the lambs.' foto anp wim van vossen
de productie van spaarlampen in Terneuzen te handhaven. De
Philips-directie ziet daar niets in.
Toen de vakbonden FNV Bondgenoten en CNV Metaal en Elek-
tro gisteravond de mening van de leden peilden, besloten deze al
snel te gaan staken. Vakbond de Unie verklaarde zich solidair. De
bonden voorzien vooralsnog een staking voor onbepaalde tijd.
Philips kondigde begin oktober aan de productie van spaarlam
pen van Terneuzen te gaan verplaatsen naar het Poolse Pila. De
verplaatsing van de spaarlampenproductie kost 280 van de 500 ba
nen bij Philips Lighting in Terneuzen.
Alle 480 werknemers van Philips Lighting Terneuzen hebben het
werk neergelegd. Een actiegroep van-werknemers begon gister
avond een wilde staking, die na korte tijd door de bonden werd
overgenomen. Aanleiding is het besluit van de Philips-directie om
een plan van de Ondernemingsraad af te wijzen om 280 bedreigde
arbeidsplaatsen te redden.
De werknemers van Philips Lighting in Terneuzen hebben de
l vanmorgen voortgezet. Doel van het plan van de OR was
utrecht anp
De populariteit van internet in Nederland
blijft toenemen. Ruim de helft van de Ne
derlanders maakt inmiddels actief gebruik
van het nieuwe medium. De grootste groep
betreft hoger-opgeleide jongeren. Van de
mensen die nog niet online' zijn, denkt
eenderde dat volgend jaar wel te zijn. Daar
mee zijn de Nederlanders wereldwijd kop
loper.
Onderzoekers van Intomart en M
&I/Partners, die de gegevens verzamelden,
schrijven de groei vooral toe aan de lance
ring van 'gratis internet' door verschillende
aanbieders. Veel mensen blijven echter
sceptisch: men begrijpt heel goed dat 'gra
tis internet' wel geld kost.
Een van de redenen om nog geen inter
netaansluiting te nemen is dan ook dat het
nog steeds te duur is, aldus de onderzoe
kers. Bovendien zijn zij bang dat hun per
soonlijke gegevens worden misbruikt.
Door mond-op-mond-reclame durven
amsterdam gpd-anp
Onderzoek Hogeschool van Utrecht:
rijst het beeld dat allochtone
studenten hun kansen op de
arbeidsmarkt het grootst ach
ten. Als ze op zoek gaan naar
een baan vragen ze eerst aan
vrienden en bekenden of die
een vacature weten. Ook schrij
ven ze vaak open sollicitaties
naar bedrijven. Grote bekende
bedrijven hebben hierbij hun
voorkeur omdat ze binnen die
bedrijven beter door kunnen
stromen naar een andere func
tie.
Opvallend is dat ook de over
heid hoog op het verlanglijstje
staat. Terwijl autochtone werk
nemers de overheid vaak geen
aantrekkelijke werkgever vin
den. Volgens de onderzoekers
komt dit voor een deel doordat
veel - vooral lager opgeleide -
allochtonen graag bij een
dienstverlenende organisatie
willen werken.
Veel allochtone jongeren
hebben intensieve begeleiding
nodig om aan het werk te ko
men. Uit de ervaringen met sti
muleringsprojecten voor Antil
liaanse, Arubaanse, Turkse en
Marokkaanse jongeren blijkt
dat individuele begeleiding in
veel gevallen effectief is, aldus
minister De Vries van sociale
zaken en werkgelegenheid van
daag tijdens de conferentie 'Al
lochtone jongeren naar werk' in
Rotterdam.
Hoger opgeleide allochtonen
willen niet anders behandeld
worden dan hun autochtone
collega's. Ze stellen dezelfde ei
sen aan het werk en hun werk
gever. Dit blijkt uit een onder
zoek van de Hogeschool van
Utrecht in opdracht van Ar-
beidscommunicatie Adviesbu
reau ACA, dat gisteren werd ge
presenteerd.
Lager opgeleide allochtonen
vinden het prettig als de werk
gever interesse toont in hun
cultuur, zo werd verder ont
dekt. Ondanks de krapte op de
arbeidsmarkt zijn veel allochto
nen minder positief dan au
tochtonen over hun eigen kan
sen bij het vinden van werk.
Volgens recente berekenin
gen van het Centraal Bureau
voor de Statistiek (CBS) is de
werkloosheid historisch laag.
Toch is zo'n zestien procent
van de allochtonen werklcfos.
Dat is ruim vier keer zoveel als
de werkloosheid onder autoch
tonen.
Volgens ACA weten bedrijven
vaak niet hoe ze allochtonen
kunnen bereiken. Het advies
bureau onderzocht hoe ze te
genover de arbeidsmarkt staan
en wat ze van werkgevers ver
wachten.
Uit interviews met tachtig al
lochtonen en acht werkgevers
Meeste van 28.000 banen veiliggesteld
naar Frankfurt gekomen, de
thuisbasis van Holzmann. Voor
de beslissende onderhande
lingsronde met de banken had
hij overleg gevoerd met de mi-
nister-president van de deel
staat Hessen, R. Koch, en
Frankfurts burgemeester P.
Roth.
Na afloop dankte de sociaal
democratische kanselier beide
christen-democratische politici
voor hun bijdrage aan de oplos
sing van de crisis. Ook voor de
banken had Schroder waarde
rende woorden. Ze hadden
'hun maatschappelijke verant
woordelijkheid begrepen'.
De banken hadden gisteren
eerder een lening van 100 mil
joen mark toegezegd om het
bedrijf dat dinsdag uitstel van
betaling had aangevraagd, nog
enige armslag te geven. Ze wa
ren de afgelopen dagen door de
politiek en de publieke opinie
onder druk gezet om alsnog
over de brug te komen.
De Duitse bouwgigant Philip
Holzmann is gisteravond op de
valreep van de ondergang ge
red. Bondskanselier G. Schro
der en de banken bij wie het
concern voor 2,5 miljard mark
in het krijt stond, werden het
eens over een saneringsplan
waardoor de meeste van de
28.000 banen veilig gesteld kon
den worden. Holzmann is ook
eigenaar van de Nederlandse
bouwonderneming Hillen en
Roosen.
De details van de regeling zijn
gisteravond niet bekendge
maakt. Naar alle waarschijnlijk
heid heeft de regering zich ga
rant gesteld voor de naar schat
ting 280 miljoen gulden die
banken en concemleiding in
het saneringsplan tekort kwa
men.
Schroder was voor de verga
dering met de banken speciaal
den haag anp
desondanks steeds meer mensen hun
schreden op het wereldwijde pad te zetten.
Als iemand in zijn vriendenkring veel web
surfers heeft, maakt dat de stap een stuk
makkelijker, aldus M&I.
Vorige maand bleek uit ander onderzoek
dat vooral bedrijven producten kopen via
het internet, waardoor de online handel in
het algemeen explosief toeneemt. De totale
uitgaven komen dit jaar naar verwachting
uit op zo'n 2,8 miljard. Meer dan 2 miljard
komt voor rekening van het bedrijfsleven.
tlenhove gpd
i -
het naastgelegen zwembad de- vestigde dochterbedrijf Rondal van de brug in Vollenhoven
fïnitief van de baan. Op die plek (masten, gieken, scheepsstaal) moeten er voor zorgen dat de
verrijst volgend jaar een enor- komt naar de hoofdlocatie. Een superjachten ook in de toe-
me scheepsbouwhal. Ook het nieuw te bouwen ponton (800 komst naar de Noordzee geva-
nu nog elders in Vollenhove ge- vierkante meter) en aanpassing ren kunnen worden.
Zeshonderd werknemers wachten op besluit Corns
umuiden richard mooyman
van het ECD-rapport de con
cerns gaat vervolgen. Aanlei
ding voor dit rapport was het
vermoeden dat de maatschap
pijen de Wet op de Mededin
ging overtraden.
Het is de vervoersorganisatie
opgevallen dat de adviesprijzen
van Esso en Shell precies even
hoog zijn. Op enkele uitzonde
ringen na hebben de wijzigin
gen ook op dezelfde dag plaats.
Transport en Logistiek Ne
derland (TLN) ondersteunt het
verzoek. TLN zegt dat 'het geen
kwaad kan' de prijsvorming
nog eens onder de loep te ne
men.
Shell en Esso ontkennen bei
den dat er prijsafspraken zijn
gemaakt. De prijsverhogingen
volgen de verandering op de
wereldmarkt en de dollarprijs,
aldus de concerns.
Sinds begin dit jaar is diesel
bijna 23 procent duurder ge
worden. Vanwege de zware
concurrentie in de bedrijfstak
durven de bedrijven de hogere
brandstofprijzen niet aan hun
klanten door te berekenen.
Benzinemaatschappijen zijn
opnieuw onderwerp van ver
denking dat zij onderling prijs
afspraken maken. Transportor
ganisatie Koninklijk Vervoer
Nederland (KVN) heeft de kar
telpoli tie NMa gevraagd naar de
prijspolitiek van de concerns te
kijken en zonodig in te grijpen.
In juni sloot de Economische
Controle Dienst (ECD) een on
derzoek af naar de handel en
wandel van concerns als Shell
en Esso. Het Openbaar Ministe
rie (OM) in Rotterdam moet
nog beslissen of het op basis
De spanning onder de zeshonderd werkne
mers van Hoogovens Staal Lange Producten
neemt met de dag toe. De directie van het
staal- en aluminiumconcern Corus (Hoog-
ovens/British Steel) wil maandag bekendma
ken of hun afdeling 'Lang' dicht moet of afge
slankt verder mag.
Voorzitter L. van Leeuwen van de onderne
mingsraad van Lange Producten waagt zich
niet aan een voorspelling. Hij noemt het in ie
der geval een pluspunt dat een einde komt aan
de jarenlange onzekerheid over de toekomst.
Het personeel blijft hopen dat de gefuseerde
Brits-Nederlandse combinatie de eenheid
open wil houden.
De afdeling Lange Producten fabriceert
smeedstaal en betonstaal, gericht op onder
meer de automobielindustrie ep de bouwsec
tor. Het Corus-onderdeel krijgt te maken met
een tekort aan grondstoffen als begin volgend
jaar in IJmuiden een efficiënte, gecombineerde
gietwalsinstallatie (kosten circa zevenhonderd
miljoen) in gebruik wordt genomen. Voor
'Lang' een nadeel, want daardoor valt een
groot deel van de benodigde ruw-ijzerstroom
weg.
Volgens Van Leeuwen kan Lange Producten
met een kleinere bezetting van 350 a vierhon
derd personeelsleden toch openblijven als Co-
rus bereid is circa 190 miljoen gulden te inves
teren. Voor dat geld zouden een electro-oven
en combiwalserij moeten worden gebouwd,
die noodzakelijk zijn voor de voortzetting van
de productie. Op die manier kan schroot als
grondstof gaan dienen.
Corus zelf wil geen cijfers naar buiten bren
gen over de investering voor een eventuele
'doorstart'. Topman Van Duyne heeft eerder
gezegd dat zonder een partner een investering
in een electro-oven te risicovol is. In september
werd overigens al wel besloten een onderdeel
van 'Lang', de staaf- en draadwalserij, te slui
ten.
Het is de vraag of de kansen van 'Lang' zijn
toegenomen door de recente fusie tussen
Hoogovens en British Steel. De Britse staalgi-
gant beschouwt de eigen afdeling lange pro
ducten als een kernactiviteit, in tegenstelling
tot de Nederlandse Corus-vestiging. De pro
ductie ln Groot-Brittannië is velen malen gro
ter dan in IJmuiden. Toch denkt Van Leeuwen
dat er kansen zijn. „British Steel zit in een heel
ander marktsegment dan wij."
Gedwongen ontslagen zullen niet vallen als
de Corus-directie besluit dat de eenheid dicht
moet. Eerder zijn in een sociaal plan afgespra-
ken gemaakt dat overtollig personeel in- of ex-
tem wordt herplaatst, eventueel na omscho-
ling.
Wat valt er nog
te wensen...
