Bescherming van kustlijn
vergt drastisch ingrijpen
Plankgas en toch niet harder dan 18 kilometer per uur
Leerlingen hebben iets te veel foute motieven voor onderwijsstaking'
Verblijfsrecht vrouwen
waak zaak van willekeur
Verloskundigen niet in
ictie in millenniumnacht
Binnenland
PKK-lid wil
politiek asiel
Snelle
boot voor
iedereen
'Zet polders Hollandse
Waterlinie weer blank'
Kunst-ijsbaan
Ton boete in Heerenveen
voor snelle verkoop huis
Nieuwe tips in zaak Vaatstra
ifeuwarden Bij justitie in Leeuwarden zijn de afgelopen weken
twintig nieuwe tips in de zaak Marianne Vaatstra binnengeko
men. Over de inhoud wil de justitiewoordvoerder geen mede
delingen doen. Een 26-jarige Irakees is medio oktober na DNA-
onderzoek afgeschreven als verdachte. Marianne Vaatstra werd
in de nacht van 29 op 30 april in de weilanden bij Veenklooster
om het leven gebracht.
Meer biologische landbouw
haarlem Biologische landbouw slaat aan in Noord-Holland. Er
worden nu op 175 hectare grond producten zonder kunstmest
en bestrijdingsmiddelen geteeld. Het provinciebestuur vindt dat
het vorig jaar in gang gezette pilotproject voldoet en is bereid
tot 2005 elk jaar anderhalf miljoen gulden beschikbaar te stellen
ter ondersteuning van de biologische landbouw. Van dat bedrag
subsidieert de provincie projecten van derden voor de helft. Het
jeld is tevens bedoeld voor de organisatie van een ecologische
iloembollenplantdag voor scholen en gemeenten.
LTO heeft moeite met Van den Brink
ben haag De land- en tuinbouworganisatie LTO-Nederland
heeft moeite met de benoeming van Wien van den Brink als be
stuurder van productschappen. Van den Brink heeft zitting ge
waagd in het bestuur van het Productschap Diervoeder. Hij is al
vice-voorzitter van het Productschap Vee en Vlees. LTO-voorzit-
ter Doornbos noemt het onacceptabel dat Van den Brink in ok
tober borden heeft geplaatst met de tekst 'Brinkhorst: killer van
10.000 boerengezinnen' en het mestbeleid 'een soort etnische
zuivering' noemt.
Verhoogde kans op hartinfarct
rotterdam Vrouwen met een vroege menopauze hebben een
groter kans op aderverkalking in de halsslagaders en op een
hartinfarct. Ook een vroege verwijdering van beide eierstokken
geeft een verhoogde kans op aderverkalking en een hartinfarct.
Mogelijk kan het toedienen van hormonen hiertegen bescher
ming bieden. Het is nog te vroeg om definitieve conclusies te
kunnen trekken over het effect van hormoontherapie, aldus I.
Westendorp die onderzoek verrichtte bij 4.853 vrouwen van 55
jaar en ouder. Daarvoor zijn grotere vervolgonderzoeken nodig.
Westendorp promoveert dinsdag aan de Erasmus Universiteit
Rotterdam op haar onderzoek
Drie jaar geëist tegen portier
alkmaar Officier van justitie Groenhuis heeft voor de Alkmaar-
se rechtbank drie jaar cel geëist tegen een 34-jarige Heemsker
ker. Hij wordt beschuldigd van openlijke geweldpleging tegen
een bezoeker van café Shooters in Bergen, waar hij op 1 juni
1997 als portier werkte. De bezoeker, een man uit Akersloot, be-
landde levensgevaarlijk gewond in het Medisch Centrum Alk-
f maar. Daarmee liep een aanvankelijk sfeervolle vrijgezellenpar-
ty voor hem uit op een medische lijdensweg, die hem tot tien
maal toe op de operatietafel bracht. Het geld dat dit heeft ge-
t( kost, ongeveer 160.000 gulden, wil verzekeraar Univë nu verha
len op de verdachte. Uitspraak 8 december. -
lochtone vrouwen die voor
verblijfsvergunning afhan-
ilijk zijn van hun partner, zijn
lak overgeleverd aan willekeur
:u, in justitie. Als hun partner
verlijdt of zij scheiden, kun-
en zij lang niet altijd rekenen
een persoonsgebonden ver-
dlijfsvergunning. Dit blijkt uit
nderzoek van het Clara Wich-
lann Instituut, dat zich inzet
ior de rechten van vrouwen?
echts zes procent van de
touwen met een verbroken re-
tie krijgt bij de eerste aan-
:aag een nieuwe verblijfsver-
MSTERDAM ANP
erloskundigen in Amsterdam
tan tijdens de jaarwisseling
v laken. Vrouwen die in die
bic acht bevallen moeten naar de
tveekschool voor vroedvrou-
en, waar vier vrijwilligers
ienst doen. Het naastgelegen
lotervaart-ziekenhuis neemt
problematische bevallingen
ver.
inzet van de staking is
voor 2000'. Daarmee
'J11 fordt zowel het lage honorari-
im voor verloskundigen als het
rote tekort aan vroedvrouwen
an de kaak gesteld, aldus een
'oordvoerster van de verlos-
itndigen. Verloskundigen krij-
en voor een bevalling, de be
reiding van de zwangerschap
n nacontroles in totaal onge-
eer duizend gulden. ,,De
izorg voor tien dagen is al
ïurder, dus dat is veel te wèi-
ig", aldus C. de By van de Ver-
askundige Kring Amsterdam.
Volgens De By is de millenni-
iimnacht zeer geschikt voor de
>nS taking. „We hebben van de
n Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Dienster
tilburg anp
Hij noemt zichzelf een pittige
rijder en zijn vrouw ergert zich
daar regelmatig aan. Vandaar
dat de 69-jarige R. Lemmens
wel eens wilde weten hoe het
is om niet sneller te rijden dan
officieel is toegestaan. Lem
mens is één van de twintig be
woners van de Tilburgse wijk
Campenhoef die de afgelopen
twee maanden een auto met
snelheidsbeperker mochten
proberen, een aangepaste
Volkswagen Bora. Dat gebeur
de in het kader van een proef
met Intelligente Snelheidsaan
passing (ISA).
Doel van het ISA-project is te
kijken hoe het in de praktijk
werkt als auto's exact 18, 30, 50
of 80 kilometer per uur rijden.
Elke proefauto heeft een
boordcomputer waarin alle
straten in de wijk zijn inge
voerd. Via een satelliet kan de
computer lezen waar de auto
rijdt en wat de maximumsnel
heid daar is. Wil de bestuurder
harder rijden, dan wordt de
brandstoftoevoer naar de mo
tor verminderd. Buiten Cam
penhoef rijdt de auto hetzelfde
als elke andere.
Testrijder Lemmens had wei
nig aanpassingsproblemen
met de speciale Volkswagen.
„Je kunt het pedaal indrukken
zover je wilt, maar als je dertig
mag, gaat de auto toch niet
harder". Ook andere testrij
ders zijn enthousiast over het
experiment, zoals A. Schuur-
kes. Vervelende reacties van
collega-automobilisten heeft
Schuurkes niet gehad. De con
ciërge op een Tilburgse basis
school wordt soms ingehaald,
maar daar blijft het bij. „De
begrenzing is wel eens lastig,
want op een parkeerplaats snel
even een vak inschieten is er
met 18 kilometer per uur niet
bij. Het is ook even uitkijken
als de maximumsnelheid van
30 naar 50 schiet. Dan krijg je
een flinke dot gas als je op dat
moment het pedaal ingedrukt
hebt."
De 35-jarige M. Mermans heeft
met haar losse rijstijl al de no
dige bekeuringen gekregen.
„Laatst nog eentje van 300 gul
den, dus voor mij is het juist
goed als een auto niet harder
kan dan de maximumsnelheid.
Maar het is wel een raar ge
zicht als je 50 rijdt en er achter
je een heel lint auto's zit en de
weg voor je vrij is."
den haag anp
Vooraanstaand PKK-lid Murat
Karayilan heeft zaterdag asiel
gevraagd in Nederland. De Im
migratie- en Naturalisatiedienst
(IND) beoordeelt de asielaan
vraag. Dit heeft staatssecretaris
Cohen (justitie) gisteren ge
schreven aan de Tweede Ka
mer. De man beweegt zich in
'kringen rond PKK-leider öca-
lan'. Justitie bekijkt nu of de
man zich schuldig heeft ge
maakt aan 'militante of geweld
dadige acties'. Als dat het geval
is, wordt de asielaanvraag afge
wezen op grond van artikel 1 F
uit het Vluchtelingenverdrag.
Amsterdam De snelle
veerboten die de verbin
ding tussen Lelystad en
Amsterdam onderhouden
zijn sinds gisteren beter
toegankelijk voor rolstoel
gebruikers. Flevoferries en
Traxx (onderdeel van ver
voersbedrijf Connexxion)
namen samen met het Ge
handicapten Overleg giste
ren de nieuwe voorzienin
gen in gebruik. Traxx zorgt
voor aanvullend busvervoer
van en naar de boot. foto
anp marco okhu&en
Meest uiteenlopende plannen op tafel van provincies
gunning. Bijna alle anderen
moeten daar gemiddeld twee
jaar en drie maanden op wach
ten. Vrouwen die in het kader
van gezinshereniging naar Ne
derland komen en tijdens de
eerste drie jaar van hun verblijf
hun partner verlaten, verliezen
in beginsel hun recht op ver
blijf. Alleen onder bepaalde
omstandigheden komen zij in
aanmerking voor een verblijfs
vergunning. Zo maakt een
vrouw met kinderen uit een is
lamitisch land, die door haar
partner (seksueel) is mishan
deld, de meeste kans op een
verblij fsvergunning.
Op korte termijn zijn drastische maatregelen nodig om
kwetsbare delen van de kust beter te beschermen. Er lig
gen op dit moment 29 studies op tafel om de stijging van
zeespiegel het hoofd te bieden. Op het provinciehuis in
Haarlem werd gisteren het startschot gegeven voor 'Visie
Hollandse Kust 2050'. De meest uiteenlopende - en
soms elkaar tegensprekende - standpunten werden
daarbij uit de doeken gedaan.
de boulevards, 'korsetten' van
havenhoofden en pieren kun
nen verdwijnen en zelfs de star
re Hondsbossche Zeewering
kan plaatsmaken voor een sluf
ter die zeewater binnenlaat.
Voor grootscheepse plannen
moet de mens volgens Natuur
monumenten geen zand ver
plaatsen, dat doet de zee wel.
Het Hoogheemraadschap
van Rijnland zet het decennia
oude beleid het liefst voort. De
duinen moeten flexibel blijven
zonder starre bouwconstruc-
haarlem theo van der kaaij
Bestuurders, ambtenaren, mi
lieugroepen en maatschappelij
ke organisaties uit Noord- en
Zuid-Holland willen binnen an
derhalf jaar duidelijkheid
scheppen in de wijze waarop
het land het beste kan worden
beschermd tegen de zee.
Natuurmonumenten ziet de
kust van Den Helder tot Hoek
van Holland het liefst als een
aaneenschakeling van blanke
toppen der duinen. Verstoren-
ties. P. van den Berg van Rijn
land is pessimistisch: „Wat nu
nog een veilige kustzone is, zal
straks niet meer veilig zijn. Op
veel plaatsen langs de kust staat
bebouwing op de zone van
kustafslag. Badplaatsen moeten
rekening houden met een bre
de, onveilige strook."
Dat is precies de reden waar
om de gemeente Noordwijk in
conflict is gekomen met Rijn
land vanwege het nieuwbouw-
plan voor de boulevard. De
badplaats wil meer toeristen
lokken door parkeergarages in
en onder de duinen te bouwen
en een pier in zee te maken.
P. Vellinga van het Instituut
voor Milieuvraagstukken van de
Vrije Universiteit Amsterdam
vat de dilemma's samen: „Er is
een toenemende confrontatie
tussen wat we economisch wil
len met steeds meer verkeer en
gebouwen, de consequentie
daarvan dat er minder natuur
en landschap overblijft en de
klimaatsverandering die water
overlast geeft." Het instituut
stelt vast dat de kustlijn niet
overal veilig is, maar raadt ver
regaande maatregelen af. De
kust zou veiligheidszones moe
ten krijgen, waarbij het normaal
moet zijn om bijvoorbeeld vijf
tig bewoners bij zware storm
voor de zekerheid te evacueren.
Ontwerper W.Bos (van de
Bos-variant voor de HSL) pleit
te wel voor ëen drastisch plan
door de kust tussen de bad
plaatsen zo.'n drie tot acht kilo
meter te verbreden. Golfdem-
pers kunnen voor een natuurlij
ke zandaanwas zorgen en op
het nieuwe zand zal genoeg
plaats zijn voor natuur, recrea
tie en bedrijvigheid.
groenekan gpd
Sommige polders van de
Nieuwe Hollandse Waterli
nie zouden weer onder water
kunnen worden gezet. Dan
krijgt de Waterlinie weer een
functie en is er tegelijk een
oplossing voor de berging
van water ten tijde van over
stromingen of zware regen
val.
Volgens Th. de Jong van
het Hoogheemraadschap de
Rijnlanden wordt dit over
wogen bij het samenstellen
van de zogeheten 'Waterber-
gingskansenkaart', die in op
dracht van het rijk wordt ge
maakt. De bergingsgebieaen
moeten soelaas bieden tegen
de gevolgen van nattere win
ters, een stijgende zeespiegel
en vaker Overstromende ri
vieren. Het idee om sommi
ge 'inundatiegebieden' van
de 19e-eeuwse verdedigings
werken van de Waterlinie
weer deels onder water te
zetten is niet nieuw. In 1993
bevatte het rapport 'Water
lijn' van de Universiteit Wa-
geningen soortgelijke idee-
en. Maar er was toen te veel
weerstand onder provincie
besturen en boeren. Sinds
dien is vrijwel niets onder
nomen voor het opkalefate
ren van de linie en de 65 in
drukwekkende forten.
Maar nu staat de ontwik
keling van 'een hernieuwde
Hollandse Waterlinie' weer
volop in de aandacht, zo
bleek gisteren op een bijeen
komst in het Utrechtse Groe-
nekan. Staatssecretaris Faber
(natuurbeheer) sprak in een
bomvol Fort Voordorp kri
tisch over de rol van de over
heid tot nu toe. „Alle pogin
gen om de waterlinie weer
een toekomst te geven, lie
pen vast in een bestuurlijk
moeras." Zij wil daarom een
'krijgsberaad' houden tussen
het rijk en de vijf betrokken
provincies, om versnippe
ring van de linie te voorko
men. Inmiddels heeft ze al
negen miljoen gulden voor
het project uitgetrokken.
nood een deugd gemaakt. Om
dat mobiele telefoons en sema
foons het niet doen, moesten
we toch al wat regelen." In
principe duurt de staking van
tien uur 's avonds tot twee uur
's nachts. „We hebben gezorgd
voor adequate opvang, en ons
millennium-probleem is goed
opgelost, maar thuisbevallen
kan die nacht dus niet", zo zegt
Dè By.
De ziekenhuizen in de hoofd
stad en de cliënten worden met
een brief geïnformeerd over de
actie. Die wordt overigens ge
steund door de afdeling verlos
kunde van het Slotervaart-zie-
kenhuis.
Ook de landelijke beroepsor
ganisatie KNOV is inmiddels
over de staking ingelicht. De
KNOV staat er volgens de Am
sterdamse Kring positief tegen
over en bekijkt nu of hij lande
lijk kan worden overgenomen.
„Het lijkt in ieder geval een be
langrijke steun in de rug bij de
onderhandelingen met het mi
nisterie", aldus De By.
den haag De aanleg van de kunstijsbaan op het Spui in Den Haag is in volle gang. De ijsvloer wordt vanaf maandag beschilderd door het kun
stenaarsechtpaar Marcello&Els. Die schildering is gebaseerd op het kunstwerk 'Pollock on Ice'. De liefhebbers kunnen van 1 december tot en met
15 januari een baantje trekken op de kunst-ijsbaan. foto anp hans steinmeier
heerenveen anp
De gemeente Heerenveen gaat
100.000 gulden boete eisen als
particulieren hun nieuwbouw
huis binnen drie jaar verkopen.
Hiermee hoopt de gemeente
speculanten buiten de deur te
houden. „Wij houden er niet
van als particulieren in hun up
pie projectontwikkelaartje gaan
spelen", meent wethouder
Feenstra.
Afgelopen jaren waren er di
verse kavels, vooral in het duur
dere segment, waar het nieuw
bouwhuis nooit door de eerste
bewoners werd bewoond. De
gemeente geeft de komende ja
ren veel nieuwbouwkavels uit
en wil snelle doorverkoop in de
toekomst voorkomen, in de
nieuwe wijk Skoatterwald wor
den tot 2005 duizend nieuwe
huizen neergezet.
In het koopcontract van be-
woners-in-spe wordt de bepa
ling opgenomen dat het huis al
leen mag worden verkocht als
de gemeente een ton krijgt. Uit
zonderingen zijn er wel, onder
andere in geval van overlijden
van een van de bewoners. Ook
voor verplichte verhuizing door
verandering van werk wordt
een ontheffing verleend.
Het plan van de gemeente
komt nog in de raad. Verschil
lende politieke partijen hebben
positief op het plan gereageerd,
maar de meningen verschillen
over de vraag of de verkoopter
mijn met boeteclausule drie of
vijf jaar moet zijn.
De Vereniging Eigen Huis
vindt het goed dat de praktijken
van speculanten worden aan
gepakt. Maar de boete moet
dan ook alleen gelden voor
mensen die een huis kopen
zonder de bedoeling te hebben
erin te gaan wonen, zegt direc
teur ledenbelang van Eigen
Huis, Van Loon.
De maatregel zou bovendien
alleen betrekking moeten heb
ben op huizen die voor een
prijs onder de marktwaarde te
koop zijn. „In sommige plaat
sen maken gemeente en pro
jectontwikkelaar een dealtje. De
vraagprijs is dan niet de kost
prijs, maar de marktwaarde die
veel hoger ligt. In dat geval zou
een boete van een ton ontzet
tende onzin zijn", aldus Van
Loon. Hij vindt bovendien de
termijn van drie jaar eigenlijk al
te lang. „Als iemand na twee
jaar zijn huis wil verkopen, is
hij natuurlijk geen speculant."
ocioloog Dronkers zet vraagtekens bij scholierenactie
AMSTERDAM ACHILLE PRICK
Onderwijssocioloog Jaap Dronkers zette
'wee jaar geleden het hele onderwijsland
opzijn kop door in dagblad Trouw scho
en te beoordelen met een cijfer. Nooit
Ofrder waren scholen zo afgerekend op
hun prestaties. Ouders waren blij, want ze
hadden eindelijk vergelijkingsmateriaal,
"actoren die een drie kregen voor hun
school vlogen in de gordijnen. Dronkers'
onderzoek zou niet deugen.
pologie van de Universiteit van Amster
dam. In zijn afscheidscollege kon hij het
niet laten om zijn licht weer te late'n schij
nen over het onderwijs. Ditmaal deugen de
schoolonderzoeken niet.
- U neemt afscheid in stijl, want in uw af
scheidscollege veegt u weer de vloer aan met
sommige scholen.
„Ik beantwoord geen schuldvraag, maar
stel vast dat er grote verschillen zijn tussen
scholen in de beoordeling van schoolon
derzoeken. Zo geven scholen in Friesland
hogere cijfers dan scholen in Zeeland en
krijgen vwo'ers hogere cijfers dan mavo-
leerlingen. Zo beïnvloeden scholen het
eindexamenresultaat.
- Hoe verklaart u die verschillen?
„Het kan komen door de concurrentiestrijd
tussen scholen. Als je veel gezakten hebt, is
dat geen reclame. Door de leerlingen een
hoog gemiddelde voor de schoplonderzoe-
ken te laten scoren, is de kans groter dat zij
ondanks een slecht centraal schriftelijk
eindexamen toch slagen."
- Onderwijs is een belangrijk instrument om
achterstanden weg te werken. Maar uit uw
onderzoek blijkt dat vwo'ers meer geholpen
worden met hogere cijfers dan mavo-leer
lingen.
„Dat kan komen door hun sociaal-maat
schappelijke achtergrond. Vwo'ers hebben
vaker hoogopgeleide ouders die, meestal
onbewust, druk op de school uitoefenen.
Die leerlingen hebben enige culturele ba
gage en kunnen aardig uit hun woorden
komen. Dat beeld past niet bij slechte cij
fers voor het schoolonderzoek. Andersom
is voorstelbaar dat kinderen met laagge
schoolde ouders minder indruk maken op
hun docenten en daardoor lagere cijfers
krijgen. Dat is zorgwekkend want het wordt
steeds moeilijker om de kwaliteit van het
onderwijs in de gaten te houden."
- Die kwaliteit wordt nu ter discussie gesteld
door de leerlingen zelf. Zeven Vlaardingse
leerlingen mobiliseren duizenden scholieren
om op 6 december te staken tegen de tiveede
fase. Dat moet u goed doen, want u was al
tijd al tegen de tweede fase?
„Ik sluit mij niet aan bij deze scholieren,
want zij hebben iets te veel foute motieven.
Zij vinden hun school te zwaar omdat zij
niet meer toekomen aan hobby's en bij
baantjes. Ja, dank je de koekoek. De sa
menleving investeert fors in iemand die
een onderwijscarrière wil doorlopen. Dan
mag een bijbaantje toch niet concurreren
met het belang van onderwijs?"
„De leerlingen komen met argumenten ais:
'Iemand die de technische kant op wil,
heeft niets aan Duits.' Verbijsterend. Duits
land is onze grote oosterbuur en belang
rijkste handelspartner. Of 'Cultuur pikken
we wel op via de televisie'. Nou, echt niet.
Het ergste is dat Kamerleden zich zo snel
laten strikken. Zoals die mevrouw van D66
die roept dat geschrapt moet worden in het
aantal vakken. Waanzin! Ze hebben er bij
de invoering van het studiehuis met hun
neus bovenop gezeten. De Kamer moet
zich nu even gedeisd houden.
- Wat is er dan wel mis met de tweede fase?
„De onevenredig grote nadruk op zelfstan
dig werken. Veel scholieren kunnen dat
niet aan. Het heeft te maken met de achter
grond van een leerling. Kinderen van hoger
opgeleide ouders zullen sneller hun eigen
weg vinden en faciliteiten tot hun beschik
king hebben dan kinderen uit minder be
deelde gezinnen. Zo werkje mee aan een
grotere ongelijkheid via het onderwijs."
„Er wordt beweerd dat door zelfstandig te
leren werken de aansluiting op hbo of uni
versiteit beter zou zijn, maar dat is nooit
onderzocht. Er zijn hele andere oorzaken
voor het afhaken op hbo of universiteit. De
belangrijkste is dat studenten een verkeer
de studie kiezen. Ten tweede, en daar heb
je het weer, studenten eisen een bepaalde
levensstijl waar geld voor nodig is. Dus
wordt er veel gewerkt en dat gaat ten koste
van de studie. Wat mij betreft blijft de
tweede fase bestaan maar hoeven de leer
lingen niet talloze werkstukken te maken.
Dat zou al heel wat werkdruk schelen."
