Ziekte Tudjman leidt
tot uitstel verkiezingen
Harde protesten tegen bouw moskee in Nazareth
0909 - 123HOTEL
Buitenland
Schandalen beheerst
politiek in Duitsland
Clinton zegt Bulgarije steun toe bij wederopbouw
EU-rapport: Roken has
inmiddels normale zaakgf
'Palestijnse terrorist
krijgt schuld Lockerbie'
Blair looft Thatcher en zichzelf:
DINSDAG 23 NOVEMBER 1999
Verkoop abortuspil uitgesteld
münchen De verkoop van de abortuspil in Duitsland, die na
een jarenlange controverse gisteren had moeten beginnen, is
op de valreep uitgesteld. De autoriteiten van het district Ober-
bayem, waar de distributeur zetelt, staken er op het laatste mo
ment een stokje voor. De pil zorgt ervoor dat de baarmoeder de
vrucht afstoot. Tegenstanders waarschuwen ervoor de nadelen
van de abortuspil niet te bagatelliseren. De psychische belasting
voor vrouwen die met behulp van de abortuspil hun zwanger
schap afbreken, zou erg groot zijn. Afgelopen zomer werd de
abortuspil in Nederland toegestaan. Hij mag uitsluitend worden
voorgeschreven door abortusklinieken en ziekenhuizen met een
vergunning voor het afbreken van zwangerschappen.
Vader valt zoon aan voor 'foute' stem
sebastopolEen 70-jarige aanhanger van de Oekraïense com
munist Petro Symonenko is zijn zoon met een bijl te lijf gegaan
toen hij hoorde dat deze bij de tweede ronde van de presidents
verkiezingen op 14 november op zittend president Leonid
Koetsjma heeft gestemd. Het 32-jarige slachtoffer raakte ge
wond, maar verkeert niet in levensgevaar. De vader, die het
kennelijk niet kon verkroppen dat Symonenko de verkiezingen
van Koetsjma verloren heeft, zal zich voor de rechter moeten
verantwoorden.
FIS-leider doodgeschoten in Algiers
algiers In hartje Algiers is gisteren Abdelkader Hachani dood
geschoten, de voormalige nummer drie van het verboden, fun
damentalistische Islamitische Heilsfront (FIS). De moord is de
zoveelste klap voor de verzoeningspolitiek van de Algerijnse
president Bouteflika. Onbekenden schoten Hachani kogels in
hoofd en buik, terwijl hij in de wachtkamer van zijn tandarts
zat. Het was de eerste aanslag op een belangrijke FIS-leider
sinds de radicaal-islamitische organisatie in 1989 werd opge
richt. Hachani had steun verleend aan de amnestiemaatregelen
van Bouteflika. De president geeft guerrillastrijders die geen
bloed aan hun handen hebben, tot 13 januari de tijd om zich
over te geven; daarna worden zij hard aangepakt.
Irak staakt export olie via Turkije
new york Irak heeft gisteren de export van ruwe olie via de
Turkse haven Ceyhan gestaakt. Vandaag gaat ook de kraan in de
Iraakse haven Mina el-Bakr dicht. Volgens een woordvoerder
van de Verenigde Naties protesteert het regime in Bagdad hier
mee tegen de verlenging van het olie-voor-voedselprogramma.
De VN-Veiligheidsraad besloot vrijdag tot de verlenging met
slechts twee weken om zo tijd te kunnen winnen voor beraad
over Russische bezwaren. Moskou wil dat alle VN-sancties te
gen Irak worden opgeheven. Om die reden zou ook het olie-
voor-voedselprogramma niet meer nodig zijn. Dit VN-program-
ma werd in 1996 in het leven geroepen. Na elk halfjaar werd het
verlengd. In het kader van het programma kon Irak steeds een
beperkte hoeveelheid olie uitvoeren. Met de opbrengst kon het
voedsel en medicijnen kopen.
Zuid-Afrikaanse media racistisch
Johannesburg De Zuid-Afrikaanse wettelijk erkende 'waak
hond' voor de mensenrechten heeft gisteren de nationale me
dia beschuldigd van racisme en stereotiepe en bevooroordeelde
verslaggeving. De beschuldiging staat in een tussentijds rapport
van de Zuid-Afrikaanse Commissie voor de Mensenrechten
(SAHRC) over haar onderzoek naar racisme in de media. On
derzoeker Jody Kollapen zei dat er sprake is van racisme in de
media en dat er aanwijzingen zijn dat er vijandige gevoelens be
staan tegenover zwarten. „Journalisten zijn zeker geen racisten,
maar ze hebben een onbewust negatieve houding. We hebben
heel wat raciale stereotypen gevonden zoals zwarten die misda
digers zijn en positieve discriminatie die beschouwd werd als
omgekeerd racisme", aldus de commissie.
Garzón mag ex-premier niet vervolgen
madrid De Spaanse onderzoeksrechter Baltasar Garzón mag
ex-premier Felipe Gonzélez niet strafrechtelijk vervolgen. Dit
heeft het Spaanse hooggerechtshof in Madrid gisteren besloten.
Garzón wil een onderzoek instellen naar de betrokkenheid van
Gonzéles bij de 'vuile oorlog' in de jaren tachtig tegen de Baski-
sche afscheidingsbeweging ETA. Garzón, wereldbekend door
zijn juridisch gevecht tegen de Chileense ex-dictator Pinochet,
verzocht het hof vrijdag nieuwe stukken te bekijken waaruit zou
blijken dat de Staat achter de anti-terreurorganisatie GAL zat en
dat Gonzalez dat wist. De GAL wilde de terrein van de Baski-
sche beweging ETA met contra-terreurdaden bestrijden. Tussen
1983 en 1987 zouden GAL-leden, veelal huurmoordenaars, ver
antwoordelijk zijn geweest voor de dood van zeker 28 mensen.
Pinochet erkent gelogen te hebben
Santiago De Chileense ex-dictator Augusto Pinochet, die sinds
meer dan een jaar in Londen in huisarrest zit, erkent dat hij 'tal
rijke malen' gelogen heeft nadat hij de macht had gegrepen. Hij
zei dat tegen de journaliste Maria Eugenia Oyarzun. Vandaag
verschijnt in Chüi haar boek Augiisto Pinochet, dialogen met
zijn geschiedenis. Tijdens één van die interviews vroeg Oyarzun,
zelf oud-medewerkster van de generaal, aan Pinochet waarom
hij altijd in het openbaar een donkere bril droeg. „Dat is een
manier om dingen te zeggen. Leugens zijn af te lezen in de be
wegingen van de ogen, en ik heb zelf vele malen gelogen." Ver
der onthulde hij ook dat hij de staatsgreep van 11 september
1973 tegen de socialistische regering van president Allende al
meer dan een jaar tevoren aan het voorbereiden was.
Britten vrezen Noord-Ierse terroristen
londen De Britse politie vreest aanslagen van radicale Noord-
Ierse splintergroeperingen die ontevreden zijn over het Noord-
Ierse vredesproces. Verscheidene Britse kranten halen vandaag
hoge politiefunctionarissen aan die zeggen in toenemende ma
te verontrust te zijn over mogelijke aanslagen in Noord-Ierland
en op het Britse vasteland rond de feestdagen in december. De
krant The Guardian stelt dat de angst bij politie gebaseerd is op
de jongste informatie over katholieke splintergroeperingen die
het vredesproces willen verstoren. Het gaat om groeperingen
als de Real IRA en het Iers Nationaal Bevrijdings Leger die de
wapenstilstand zoals die door de IRA wordt nageleefd, niet er
kennen.
Archer uit fractie Hogerhuis gezet
londen De Britse conservatieven hebben Lord Jeffrey Archer
uit hun fractie in het Hogerhuis gezet. De omstreden politicus
trok zich afgelopen weekeinde terug als de conservatieve kandi
daat voor het burgemeesterschap van Londen. Aanleiding was
het opduiken van een twaalf jaar oud schandaal. Archer zou in
1987 een vriend hebben gevraagd hem te dekken in een ge
ruchtmakende rechtszaak. Een Britse krant had de voormalig
onderwijzer en zakenman ervan beschuldigd met een prostitu-
ée te hebben geslapen, waarop Archer de man vroeg te beweren
dat hij de bewuste avond met hem had gedineerd. De vriend
heeft het verhaal nu verkocht aan een Britse zondagskrant.
De voor 22 december geplande Kroatische parlements
verkiezingen moeten worden uitgesteld vanwege de
ziekte van president Franjo Tudjman. De 77-jarige Tudj
man, die al vanaf 1 november in het ziekenhuis ligt, had
de verkiezingen uiterlijk afgelopen zondag formeel moe
ten uitschrijven.
boedapest hans gertsen
correspondent
Uit het feit dat dat niet gebeurd
is, concluderen waarnemers in
Zagreb dat Tudjman niet of
slechts gedeeltelijk bij kennis is.
De parlementsverkiezingen
moeten volgens de wet uiterlijk
27 januari gehouden worden,
maar Tudjman zelf had een
sterke voorkeur voor de 22ste
december.
Waarschijnlijk zal Tudjman
nog deze week 'tijdelijk rege-
ringsonbekwaam' worden ver
klaard zodat zijn taken kunnen
worden waargenomen door
parlementsvoorzitter Vlatko Pa-
vletic. De regering en de oppo
sitie zijn het in principe eens
geworden over een daartoe
strekkende wijziging van de
grondwet.
Over de ernst van de ziekte
van Tudjman wordt in Kroatië
al weken volop gespeculeerd.
Tudjman werd op 1 november
met spoed opgenomen in het
ziekenhuis vanwege een darm
perforatie. Hij heeft sindsdien
tenminste drie spoedoperaties
ondergaan vanwege diverse
ernstige complicaties. Volgens
hardnekkige geruchten lijdt
Tudjman als sinds 1996 aan
maagkanker. Tudjman heeft dat
zelf echter altijd ontkend.
De speculaties over Tudj-
man's gezondheid worden ge
voed door de zeer summiere en
weinig zeggende medische
communiqués die zijn artsen
regelmatig uitgeven. Daarin
werd tot gisteren steevast ge
meld dat de toestand van de
president 'stabiel' was of zelfs
'licht verbeterd'.
Gistermorgen maakten de
behandelende artsen van het
eerst gewag van een verslechte
ring van Tudjman's gezond
heid. Afgelopen vrijdag gaf
Tudjman's eigen partij, de
HDZ, voor het eerst toe dat
Tudjman ernstig ziek is en zijn
taken als president nietmeer
kan waarnemen.
Slechts weinigen geloven dat
Tudjman ooit nog in staat zal
zijn weer te regeren. De HDZ
wil hem echter niet definitief
onbekwaam laten verklaren
omdat dat van gebrek aan res
pect voor de 'vader des vader
lands' zou getuigen.
Sofia Een Bulgaars jongetje zwaait met de Amerikaanse vlag. De Amerikaanse president Clinton heeft Bulgarije gisteren steun beloofd in het
streven naar politieke en economische hervormingen. Tijdens het eerste Amerikaanse staatsbezoek aan het voormalige Oostblokland prees
Clinton de staat voor zijn etnisch tolerante geschiedenis en politiek. foto epa mladen antonov
berlun peter van nuusenburg
correspondent
De Duitse politiek wordt mo
menteel beheerst door een mo
gelijk omkoopschandaal dat
ruim acht jaar geleden plaats
gevonden. Een parlementaire
onderzoekscommissie zal op
initiatief van de regeringspartij
en SPD en Groenen licht moe
ten werpen op de vraag of de
toenmalige regeringspartij, de
CDU van oud-bondskanselier
Helmut Kohl, smeergeld heeft
aangenomen als 'provisie' voor
de levering van pantserwagens
aan Saoedi-Arabië.
Als in een slechte thriller had de
wapenhandelaar Karlheinz
Schreiber in augustus '91 op
een parkeerplaats in het Zwitse-
re Sankt Margrethe een koffer
met één miljoen mark overhan
digd aan drie mannen, onder
wie de toenmalige penning
meester van de CDU, Wal dier
Leisier Kiep. Het was bestemd
voor de CDU. De CDU beweert
dat ze het nooit heeft ontvan
gen. Oud-Kanselier Kohl zegt te
weten waarom het lijk nu uit de
kelder wordt gehaald en weer
tot leven wordt gewekt. De af
faire moet afleiden van het be
roerde beleid van rood-groen.
De christen-democraten weige
ren echter de handdoek in de
ring te gooien. En zie, het te
genoffensief begon afgelopt
weekeinde gestalte te krijge
De CDU welgezinde pers
hulde' een mogelijk nieuw
SPD-schandaal en warmde
oude kwestie op.
De nieuwe affaire betreft nu
ter-president Glogowski van E
Nedersaksen. Zijn huwelijks
zou door een reisbureau en m
bruiloft door twee brouwen
betaald zijn. De reis was hij
'vergeten' te betalen, maan
hij later alsnog hebben void j-
De brouwerijen hadden in<k1 Jrj
daad voor het bruiloftsbier 1
zorgd. Maar het feest zelf ha
hij uit eigen zak betaald, aid
zijn woordvoerder. Het is al
maal wat slordig en premier BHi
Glogowski verdient een schi
bering, maar er valt geen we -
reldschokkende affaire vani
maken. Niettemin krijgt
een parlementair onderzoel
aan zijn broek.
De oude affaire draait om
handel en wandel van de vc
malige rechterhand van kan
lier Schroder, Bodo Hombai
Hombach moest deze zome Ui j
het veld ruimen, omdat er\J
penetrante luchtjes hingen
rond de bouw van zijn huis
de aankoop van een stuk gn
in Canada. De CDU wil dezi
kwesties afstoffen en opniei
als wapen tegen de SPD in
ling brengen.
fus
Mk
findi
brussel marc peeperkorn
correspondent
Het roken van marihuana en
hasj wordt in Europa steeds va
ker als een normale zaak be
schouwd. Zeker veertig miljoen
Europeanen hebben wel een
joint opgestoken. Dat blijkt uit
gisteren gepresenteerde cijfers
van het drugsagentschap van
de Europese Unie (EU).
Van de Nederlandse school
gaande jeugd heeft ruim dertig
procent wel eens cannabis ge
bruikt. De 15- en 16-jarigen in
eigen land nemen daarmee de
derde plaats in op de EU-lad-
der. Alleen de Britse (41 pro
cent) en de Ierse (37 procent)
schoolkinderen scoren hoger
als het om het roken van can
nabis gaat. Bij het snuiven van
cocaïne staat de Hollandse
schooljeugd op de eerste plaats:
4,3 procent zegt het witte poe
der van méér dan de film of tv jongvolwassenen wel eens
te kennen. Het drugsagent-
schap merkt op dat de cijfers
Jan
een enigszins vertekend
kunnen geven.
Onbetwistbaar is evenwetcen
wijdverbreide cannabisgel ik v<
(hasjiesj, marihuana, wiet) i i al
EU. „In veel lidstaten lijk
een tendens te bestaan om qqj
gebruik eerder als norma
alledaags te zien dan als a £IEi
kend", concludeert het
schap.
De meest dodelijke drug
heroine. Dit verdovende mi
is bijna exclusief verantwoo A' k
lijk voor de zes- tot zevei ebla
zend drugsdoden die de
jaarlijks telt. Naar schatting erve
tot vijf miljoen Europeanei
een totale bevolking van
miljoen) hebben wel eens
heroine geëxperimenteerc
aantal problematische g< ÜJaa
kers blijft stabiel op één to er he
derhalf miljoen verslaafden
Ecstasy, de 'dansdrug orm
door één tot vijf procent va
er
he
slikt. De drug is wel op zijl den
tour.
FBI in Egypte
voor onderzoek
ramp EgyptAir
new york ap
De FBI, de Amerikaanse federa
le recherche, heeft agenten
naar Egypte gestuurd om deel
te nemen aan het onderzoek
naar het neerstorten van de
Boeing 767 van EgyptAir op 31
oktober. Een Amerikaanse di
plomaat verklaarde gisteren dat
er nog steeds geen crimineel
onderzoek is gestart naar de
toedracht van de ramp, maar
dat de FBI onder leiding van de
Nationale Raad voor de Ver
keersveiligheid (NTSB) al wel
deelneemt aan het onderzoek.
De Egyptische autoriteiten, die
zich eerder verzetten tegen de
betrokkenheid van de FBI, zou
den volledig op de hoogte zijn
van de rol van de criminele on-
derzoeksdienst.
De Egyptische minister van
vervoer Ibrahim el-Dumeiri
verklaarde gisteren in het Egyp
tische parlement dat het nog
wel een jaar kan duren voor 'de
gehele waarheid' omtrent de
toedracht van de ramp is ach
terhaald. De bewindsman zei
dat hij dagelijks op de hoogte
wordt gehouden van de vorde
ringen in het onderzoek. Be
richten dat de ramp het gevolg
was van menselijk falen noem
de hij ongegrond.
In Egypte is boos gereageerd
op de speculaties dat een van
de copiloten het vliegtuig op
zettelijk zou hebben laten neer
storten. Het ongeluk kostte alle
217 inzittenden het leven.
edinburgh anp
De advocaten van de twee Libi
sche verdachten van de aanslag
op het Amerikaanse vliegtuig
boven de Schotse plaats Loc
kerbie willen een Palestijnse
terrorist aanwijzen als de
hoofdverantwoordelijke voor
de bomaanslag. Dit meldt de
Britse krant The Times.
De Palestijn Mohammed Abu
Talb dient nu in Denemarken
een levenslange gevangenisstraf
uit wegens een bomaanslag op
het vliegveld van Kopenhagen.
Hij geldt als getuige in de
rechtszaak tegen de twee Li-
biërs, die volgend jaar onder
Schots recht in Nederland moet
beginnen. Uit documenten die
de advocaten van de Libische
verdachten gisteren aan een
Schotse rechter hebben over
handigd, zou blijken dat de Pa
lestijn lid is geweest van het ra
dicale Volksfront voor de Be
vrijding van Palestina, terwijl in
zijn huis een kalender zou zijn
gevonden waarop de datum
van de bomaanslag boven Loc
kerbie, 21 december 1988, om
cirkeld was. Bij de aanslag kwa
men 270 mensen om het leven.
londen harm harkëma
correspondent
Zonder haar naam te noemen
heeft de Britse premier Tony
Blair gisteravond eer betoond
aan een door velen van zijn
partijgenoten intens gehate
voorgangster: Margaret That
cher. In een toespraak in Lon
den zei Blair dat de huidige de
gelijke en voorspoedig marche
rende economie 'voor een deel
te danken is aan de herstructu
rering van onze economie in de
jaren tachtig'.
Duidelijker kon Blair bijna
niet zijn. Het waren de jaren
dat de Iron Lady' met harde
len, aldus Blair. En eiga irjy
bleek uit de woorden vai 1
hand de machtige vakbonden
en Labour-gemeentebesturen
succesvol onder de duim kreeg,
de vrije markt ruim baan gaf en
de rol van de overheid danig te
rugdrong.
Gelukkig weet Labour, onder weekeind, waarin hij de si
Blairs visionaire leiderschap, nu liberale politiek van de 'de
ook hoe het zit met de wereld
en hoe het er verder moet, zo
bleek uit zijn speech. Ooit was
Londen het centrum van een
imperium, daarna kwam de af
kickperiode en daarna de er
kenning dat dat allemaal voor
bij was. Maar nu, nu is Groot-
Brittannië weer zover dat het
een 'toonaangevende en cen
trale rol' in de wereld kan spe-
chte
premier, is Blair al één vai
belangrijkste politici ter we J
Refererend aan een bij ,c
komst in Florence afgeli
uueidif punucR. van uc uc
weg' besprak met onder a:61
ren de Amerikaanse presi
Clinton, de Duitse bondska
lier Schroder en de Franse
mier Jospin, zei hij, geen
hebbend van valse beschek
heid: „Zoals duidelijk ws
Florence: Groot-Brittanniës
helemaal vooraan in hetd
over nieuwe ideeën in mod<f;f!'
progressieve politiek."
199'
laalv
tel aviv ad bloemendaal
AUTOMATISCH IN CONTACT MET
EEN PRIMA HOTEL.
(99 ct/min)
(MM imiMH»
NAAMBELLEN EEN INITIATIEF VAN KPN TELECOM
correspondent
Heb je één keer in je leven de kans de
Geboortekerk in Bethlehem te bezichti
gen, vind je de deur op slot. Ettelijke pel
grims die gisteren vergeefs aanklopten,
stonden het huilen nader dan het la
chen, maar de beheerders van de kerken
in het Heilig Land toonden zich onver
biddelijk. Gisteren en vandaag zijn de
kerken in het Heilig Land hermetisch
gesloten, uit protest tegen de bouw van
een moskee in Nazareth, op nauwelijks
honderd meter van de Basiliek van Ma
ria Boodschap in Nazareth. De Geboor
tekerk in Bethlehem heeft haar deuren
gesloten, net als de Heilig Grafkerk in Je
ruzalem en de basiliek van Nazareth. De
harde actie is een gezamenlijk initiatief
van de rooms-katholieke, de Grieks-or
thodoxe en de Armeens-Orthodoxe ker
ken. De kwestie van de moskee-bouw in
Nazareth begon als een puur plaatselijke
affaire. Twee jaar geleden maakte de
christelijke burgemeester, Ramez Jeraizi,
bekend dat hij op een braakliggend ter
rein naast de Basiliek van Maria Bood
schap een plein in Venetiaanse stijl wil
de aanleggen, in verband met de te ver
wachten stroom pelgrims in het jaar
2000. Het leidde onmiddellijk tot protes
ten van moslims, die op dezelfde plaats
een moskee hadden gedacht.
Ze richtten een protesttent op, waar ze
net zo lang hebben gebeden tot een
paar maanden geleden de Israëlische
overheid toegaf. De moslims kregen toe
stemming voor de bouw van een kleine
moskee op ongeveer een derde van het
braakliggende terrein; de rest zou wor-
Een ingenieur maakt alvast metingen voor de moskee die in Nazareth gebouwd gaat wor
den.
den veranderd in het door de burge
meester begeerde plein. Tegen de ach
tergrond van de religieuze strijd speelde
een politieke. De Islamitische Beweging
in Nazareth won vorig jaar bij gemeen
teraadsverkiezingen een kleine meerder
heid van de zetels in de raad. Vanaf dat
moment was het oorlog tussen de mos
lims en de burgemeester, die met een
krappe meerderheid werd herkozen. Het
maakt de stad zo goed als onbestuur
baar. De christelijke kerken verwijten de
Israëlische regering dat ze heeft toegege-
foto epa sven nackstrand
ven aan de moslims uit puur politiek
opportunisme. De christelijke minder
heid in Nazareth blijft immers slinken
en de toekomst is aan de Islamitische
Beweging. Terwijl de plaatselijke christe
nen - met inbegrip van burgemeester Je
raizi - zich al hebben neergelegd bij de
bouw van de omstreden moskee, weet
de hogere kerkleiding van geen wijken.
Het Vaticaan heeft zelfs gedreigd dat het
besluit van de Israëlische regering gevol
gen kan hebben voor het bezoek dat de
paus in maart aan het Heilig Land zal
brengen. Zijne Heiligheid zou Nazan
wel eens links kunnen laten liggen. D ;n aa
woede van het Vaticaan is niet onopf tn m
merkt gebleven in het Palestijnse be
stuur. President Arafat realiseert ziel
terdege dat de paus een belangrijke
bondgenoot kan zijn als straks in dei s|,jj
derhandelingen met Israël de toekom g(
van Jeruzalem aan de orde komt. Zij» wari
bestuur heeft de Islamitische Bewegi
in Nazareth gewaarschuwd dat hetki
pig vasthouden aan de bouw van de
moskee de Palestijnse zaak ernstige
schade kan berokkenen. Deze week
kwam ook de Hoge Islamitische Raad
Jeruzalem, een lichaam dat sterk oni
invloed staat van Arafat, met een uit
spraak tegen de moskee-bouw. Ook»
Wakf, het instituut dat het islamitisch
vastgoed beheert, heeft er bij de mos
lims in Nazareth op aangedrongen <k
eerste steenlegging, die voor vandaag
gepland staat, tot nader order uit te
stellen.
De inmenging door de leiding van<k
christelijke kerken, het Palestijnse be
stuur en door de Palestijnen beheers
instituten als de Hoge Islamitische fc
en de Wakf, maakt de Israëlische ref
ring knap nerveus. Per slot van rekel"
ligt Nazareth binnen de Israëlische
landsgrenzen. Minister Shlomo Ben
Ami van openbare veiligheid heeft de
Palestijnen gewaarschuwd zich niet"
bemoeien met de interne aangelegen
heden van Israël. „Wij zullen ervoor»
belangen van de christenen waarbor?
en ervoor zorgen dat ze vrije toegang
behouden tot de basiliek in Nazareth
is zijn als geruststellend bedoelde boo
schap aan de kerkleiders.
Bab
Pop
San-
