Besluit Waddenboringen uitgesteld
Nieuwe lasertechniek is stap voorwaarts
Netelenbos oogst kritiek met aanpak van HSL
j erland krijgt Netdokter
1
Binnenland
Sinterklaascentrale
zoekt allochtone Pieten
Reisorganisaties ruzieën
over einde Air Holland
Compensatie voor gedupeerde
kopers nieuwbouwwijk Saendelft
Hlf—
DE COMPLETE LEOLUX-COLLECTIE
van tilWii^UII.
Zaaddonor
blijft anoniem
L: Jongeren kunnen vanaf vandaag via internet naar de
Speciaal voor hen is de 'netdokter' waar ze terecht kun-
et vragen over onderwerpen als voeding, roken, alcohol,
en sport. De website (www.netdokter.nl) vertelt over de
en en de risico's, zonder betuttelend te zijn. De Netdokter
initiatief van de artsenfederatie KNMG. Hij wordt als het
an de samenleving cadeau gedaan wegens het 150-jarig
in van de KNMG. De website is opgezet samen met jonge
nels en het Nationaal Instituut voor de Gezondheidsbe-
ing en Ziektepreventie (NIGZ).
jniem klikken over Peper
jam» Rotterdamse stadhuismedewerkers mogen in het
■zoek naar declaraties van oud-burgemeester Peper ook
,n pm klikken. Dat schrijft de onderzoekscommissie in een
an alle gemeenteambtenaren die op het stadhuis werk-
1 sijn. In de afgelopen maanden zijn verschillende verhalen
'p ^et declaratiegedrag van voormalig burgemeester Peper in
jüciteit gekomen. Vooral anonieme bronnen beschuldi-
huidige minister van binnenlandse zaken van duistere
ken. De Commissie tot Onderzoeken van de Rekening
waarin raadsleden zitting hebben, gaat na wat er waar is
verhalen. De commissie benadrukt dat zij de binnenko-
e informatie zorgvuldig behandelt. De ambtenaren die
Wf ks die toezegging nog bang zijn te vertellen wat zij weten,
n nu anoniem hun verhaal doen bij accoutantskantoor
in Amsterdam.
ir vliegen in de nacht
iad
ey
pre dam» Het is niet verboden 's nachts op Rotterdam Airport
J [en en te starten, maar het wordt wel twee keer zo duur.
liige toestellen gaan ook overdag twee keer zoveel betalen,
al voor de tweede keer dit jaar dat Rotterdam Airport de
kt :n met dergelijke percentages opschroeft om nachtelijke
r en lawaaaiige toestellen terug te dringen. Het kabinet
jisteren besloten geen verbod in te stellen op binnenlands
:rkeer. Wel krijgen regionale luchthavens als Eindhoven,
richt én Eelde te maken met strenge normen ten aanzien
luidshinder en uitstoot van C02. Zolang de vliegvelden
1^'j, die normen blijven, kunnen de luchthavens groeien.
di Jenbos ontslaat topambtenaar
uid Minister Netelenbos van verkeer heeft gisteren haar
:mt:ur voorlichting P. Kramer ontslagen. Er loopt een onder
is, aar het declaratiegedrag van de topambtenaar. Naar ver-
ou hij het ministerie kosten in rekening hebben gebracht
niet uit hoofde van zijn functie heeft gemaakt. Kramer
n verband met het onderzoek verzocht uit zijn functie te
n ontheven. Het ontslag geldt officieel per 1 december,
:ëcj Earner heeft zijn werkzaamheden gisteren al beëindigd.
la! ndweerlieden in Vaassen ontslagen
ien i-1 Achttien van de 21 brandweerlieden vsan het vrijwillige
10(j veerkorps in Vaassen hebben gisteren van het gemeente-
r in Epe ontslag aangezegd gekregen. De brandweerlie-
aai dden eind oktober zelf om ontslag gevraagd als gevolg
nc n onoplosbaar conflict tussen het korps en de gemeente
ofessionalisering van de brandweerzorg. Het conflict
deze zomer tot een uitbarsting toén het koips niet voltal-
een bruiloft van één van de brandweerlieden mocht. De
nte eist dat er altijd een uitrukploeg van minimaal zes
n in het dorp is.
JU i i
i jervv ijsbond eist vier procent
Onderwijspersoneel moet een salarisverhoging van
Dcent krijgen. De Algemene Onderwijsbond (AOb) stelt
g giee de eisen hoger dan de vakbondskoepel FNV die voor
ecjj d jaar drie procent meer wil. De onderwijsbonden ko-
d een hogere eis omdat zij vinden dat de salarissen in het
vijs achterlopen bij de marktsector. De onderwijsbonden
ebben nog geen looneis vastgesteld. Naar verwachting zal
iter ook omstreeks de vier procent liggen.
mis onder kast geplakt
berg De gemeente Hardenberg is op bijzondere wijze
gulden rijker geworden. Een deel van een erfenis van een
er werd gevonden in een enveloppe die onder de bodem
n antieke kast was geplakt. Eerder dit jaar liet de overle-
vvoner al zijn bezittingen na aan de gemeente Harden
de erfde een boerderij, de inboedel daarvan en landerij-
gemeente schonk een antieke kast aan de Historische
ging Hardenberg. Toen medewerkers van de vereniging
t schuiven sloegen, ontdekten ze bij toeval aan de onder-
an de kast een enveloppe met daarin bankbiljettemter
van 15.000 gulden. De vinders leverden het geld keurig
et gemeentehuis.
Open dagen op locatie
^jlovember
;ult jlische wetenschappen
td ovember
10, wetenschappen,
he ale wetenschappen,
'sdienstwetenschappen,
ezf ;^e8eerte> Archeologie,
miiihten
.elijn 071527
27 november
Westerse en niet-westerse
talen en culturen,
Geschiedenis
en Kunst
geschiedenis [rFTj.
'.leidenuniv.nl/studie
Universiteit Leiden
ir de Open dag(en) van de opleiding(en):
S>l'ype: O 4
p school
0 0 5 vwo 0 6 vwo O anders
-plaa
F deze bon m open envelop naar; Universiteit Leiden, Antwoordnummer 10271,
'B Leiden (postzegel niet nodig) ld
ANP Algemeen Nederlands Persl
Het kabinet gaat toch onderzoeken of gasboringen in de
Waddenzee mogelijk zijn, zonder onherstelbare schade
aan te richten. Dit terwijl al duidelijk is dat een ruime
meerderheid van de Tweede Kamer sowieso geen borin
gen wil toestaan. „Het kabinet heeft zijn eigen verant
woordelijkheid," zei premier Kok gisteren na afloop van
het kabinetsberaad.
den haag gpd
Alle fracties behalve de WD
spraken zich donderdag uit te
gen boringen in het Wad. Kok
zei gisteren te hopen dat 'een
meerderheid in de Tweede Ka
mer ons de ruimte geeft ons
huiswerk te doen'.
Dat huiswerk is naar ver
wachting 8 december klaar. Van
een crisissfeer waar minister
Pronk van milieu over repte, is
volgens Kok geen sprake. Hij zei
'wat verbaasd' de opmerkingen
van Pronk te hebben aange
hoord. „Dit kan niet op tegen
de Nacht van Wiegel", aldus de
premier, met een verwijzing
naar de val van het kabinet eer
der dit jaar over het referen
dum. „De heer Pronk heeft ge
zegd dat hij niet had verwacht
dat zijn woorden zo'n groot ef
fect zouden hebben", voegde
Kok daaraan toe.
De regering wil eerst nieuw
onderzoek afwachten voor zij
een oordeel geeft over een vrij
wel Kamerbreed gedragen mo
tie van de PvdA om 'geen nieu
we mijnbouwactiviteiten in het
Waddengebied toe te staan'. De
PvdA heeft inmiddels laten we
ten de 'door het kabinet geko
zen procedure' te respecteren,
maar de motie dinsdag gewoon
in stemming te brengen. PvdA-
fractievoorzitter Melkert: „Ons
uitgangspunt blijft: niet boren
bij twijfel."
Kok gaf gisteren niet duidelijk
aan waarom hij toch een on
derzoek wil laten houden, ter
wijl hij weet dat een eventueel
positieve uitkomst toch door de
Kamer naar de prullenbak zal
worden verwezen. „De PvdA
heeft ons niet het recht ontno
men te onderzoeken. Vorige
week hebben we daartoe beslo
ten. Het gaat om een consisten
te houding van het kabinet ten
opzichte van de oliemaatschap
pijen." Hij wilde niet ingaan op
de vraag of een onderzoek
slechts een zoethoudertje is
voor de WD en voor de NAM.
Minister Jorritsma van econo
mische zaken, die zelf voor bo
ringen is, legde het kabinetsbe
sluit zo uit: „Wij vinden dat wij
ons onszelf moeten laten over
tuigen door feiten en niet alleen
door gevoelens en ideeën."
De verschillende partijen in
de Tweede Kamer hebben wis
selend gereageerd. De WD
noemt de opstelling van het ka
binet 'wijs'. ,Als blijkt dat er
niet zonder risico geboord kan
worden, is de PvdA-motie over
bodig. Dan zou het boren naar
Waddengas toch él niet gebeu
ren", aldus WD-woordvoerder
Blaauw. D66 had het liefst nu al
van het kabinet gehoord dat het
van boren zou afzien. Het CDA
vindt dat Kok de 'hete aardap
pel voor zich uit schuift'.
De Waddenvereniging noemt
de regering 'laf dat het nu nog
geen oordeel velt over de PvdA-
motie.
Oogarts De Graaf: 'Methode kan eerdere beschadigingen niet opheffen
haarlem john oomkes
vervolg voorpagina
De huidige laser- of röntgen-
methoden bieden tegen ouder:
domsblindheid (AMD) weinig
soelaas. Volgens oogarts Ineke
de Graaf-Kret van het OMC in
Haarlem laten de bestaande la
sermethodes bovendien litte
kenvorming in het oog achter.
Dr. De Graaf: „Het is nu nog
vechten tegen de bierkaai. De
nieuwe behandelmethode lijkt
volgens de onderzoeken die tot
nu toe in Europa en Amerika
zijn gedaan, wèl een groter re
sultaat te hebben. AMD in natte
vorm kan daardoor gestopt
worden; in sommige gevallen is
zelfs verbetering van het aange
taste gezichtsvermogen gecon
stateerd."
De lichtgevoelige verf, aange
duid als Visudyne (het merk) of
verteporfine (de soort stof),
wordt druppelsgewijs via de
arm in de bloedbaan gebracht
en blijkt zich - naar deze week
in Liverpool wereldkundig ge
maakt onderzoek - vervolgens
te hechten aan de nieuw ge
vormde, schadelijke bloedvaat
jes onder het netvlies. Via de di
odelaser zijn die bloedvaatjes
vervolgens te behandelen zon
der dat zij littekens achterlaten.
Volgens De Graaf, die in Ne
derland nauw samenwerkt met
prof. dr. Hendrikse uit Maas
tricht, is de behandeling 'een
hele stap voorwaarts'. „Je moet
wel beseffen dat de methode
eerdere beschadigingen in het
oog niet kan opheffen", zegt zij.
„Ook is het zo dat lijders aan
droge AMD hier niet bij win
nen. En die komt naar verhou
ding vaker voor. Ik schat de ver
houding droge AMD-natte
AMD op ongeveer zeventig tot
dertig procent."
Een probleem vormt de kost
prijs van de behandelmethode,
die door de Nederlandse over
heid wordt bestudeerd, maar
nog niet wordt vergoed door
verzekeringen of de zieken
fondsen omdat ze nog niet ge
registreerd is. De Graaf: „Een
ampul Visudyne kost duizend
euro (2.200 gulden). Er zijn ge
middeld drie behandelingen
nodig: dus de prijs voor de in
greep loopt al snel fors op.
Moet je haar daarom maar niet
invoeren? Is het voor een pati
ent acceptabel te weten dat er
een behandeling mogelijk is,
maar dat de prijs belemmert
om de techniek in Nederland in
te voeren? Ik vind van niet. We
staan bij het OMC in de start
blokken."
AMD zou wereldwijd bij 25
amsterdam anp
De vrijwilligers van de 35-jaar
oude Amsterdamse Sinter
klaascentrale worden steeds
vaker op straat belaagd door
verwarde allochtone kinde
ren. Volgens Sint Nicolaas,
die de centrale in 1964 zelf
oprichtte omdat hij niet over
al tegelijk kon zijn, zouden al
lochtone pieten kinderen
daarop kunnen aanspreken.
Baarden worden afgetrokken,
kinderen stormen op de Sint
mobiel af en ze bonzen op de
ramen van de huizen waar de
goedheiligmannen een be
zoek afleggen. Volgens Sint
ligt dit niet aan de kinderen
zelf. „Allochtone peuters en
kleuters zingen op school
vaak om het hardst mee",
vertelt hij. „Maar de ouders
staan er meestal afwijzend te
genover." Als de peuters
thuiskomen en vragen of ze
hun schoen mogen zetten,
krijgen ze nare dingen over
de kindervriend te horen.
Sint ligt er soms wakker van.
Zeker gezien de toename van
het aantal allochtone kinde
ren in Nederland. Hij heeft
daarom ook naar moskeeën
geschreven met de vraag of
hij daar op bezoek mag ko
men. Verder maakt hij afspra
ken met wijkagenten en
stadswachten bij optredens
op straat en in winkelcentra.
Die houden dan een oogje in
het zeil.
Desondanks maakt de Sint
zich geen zorgen over de toe
komst van zijn eigen verjaars
feest. Het aantal aanvragen
dat bij de centrale binnen
komt om een bezoek stijgt
nog steeds. De Amsterdamse
centrale bestrijkt niet alleen
de hoofdstad, maar ook Die-
men, Amstelveen, Purmer-
end, Oostzaan en Almere. Dit
jaar beschikt de Amsterdam
se centrale over zo'n tachtig
hulpsinterklazen en -pieten.
Oogarts De Graaf-Kret (links,
tot dertig miljoen mensen voor
komen. De Graaf: „De eerste
symptomen wijzen op verteke
ning van het beeld. Opeens zie
je strepen op de weg krom lo
pen of zie je een kromming in
een lantaarnpaal. Of klagen
mensen erover dat de tegeltjes
in hun badkamer toch niet he
lemaal perfect zijn aange-
aan het werk bij het OMC in Haarlem
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER POPPE DE BOER
bracht. Die vertekening is het
gevolg van die nieuwgevormde
bloedvaatjes."
Een 79-jarige Engelse vrouw,
Rose McHugh uit Manchester,
onderging deze week als eerste
in Liverpool de revolutionaire
behandeling. Zonder de licht
gevende verf en de diodelaser
zou zij haar gezichtsvermogen
binnen drie maanden geheel
hebben verloren. Voordat er
sprake is van een verdere klini
sche introductie van de behan
deling wacht de oogchirurgie
de resultaten van de laatste in
ternationale onderzoeken af.
De Graaf verwacht de komende
maanden een training te kun
nen volgen in Duitsland.
amsterdam anp
Air Holland heeft haar dreigen
de ondergang aan zichzelf te
wijten. De chartermaatschappij
voerde vluchten uit tegen stoel-
prijzen die ver beneden de nor
male marktprijzen lagen. Dat
stelt Fox Vakanties, specialist in
verre reizen.
De lage prijzen werden vol
gens Fox Vakanties vooral ge
dicteerd door touroperator
Sudtours, grootaandeelhouder
van de noodlijdende lucht
vaartmaatschappij. Bovendien
mocht Air Holland slechts za
ken doen met een aantal 'be
gunstigde' touroperators. „Air
Holland is gewoon gebruikt als
melkkoe ter verrijking van hun
eigen reisorganisatie", aldus di
recteur J. Neijenhuis van Fox
Vakanties.
Directeur H. Mosselman van
Sudtours wijst de aantijgingen
van de hand. „Ik word woest
van dit soort beschuldigingen."
Volgens hem bracht Air Hol
land wel degelijk marktconfor
me stoelprijzen in rekening. „In
de branche bestond al eerder
het idee dat wij betere prijzen
in rekening jonden brengen.
Wij hebben toen aangeboden
den haag anp
Minister Netelenbos van' verkeer heeft
gisteren het bod van Nederlandse
Spoorwegen op het vervoer over de Ho
gesnelheidslijn-Zuid van tafel geveegd.
Het bedrijf moet voor volgende week
donderdagmiddag vijf uur met een
nieuw voorstel komen. Als dat er dan
niet ligt, gaat Netelenbos over tot open
bare aanbesteding. Dat zou ook buiten
landse bedrijven de mogelijkheid geven
te bieden op exploitatie van de flitstrei
nen, die vanaf 2005 Amsterdam met Pa
rijs moeten verbinden.
De vakbonden zijn woedend op de
minister. „Dit lijkt helemaal nergens
op." FNV en CNV vinden dat Netelen
bos speelt met duizenden arbeidsplaat
sen en het intercitynetwerk om zeep
helpt. NS-topman Den Besten wilde nog
geen uitspraken doen over een voorkeur
tussen de drie mogelijkheden die het ka
binet NS nu voorlegt.
Netelenbos vindt het voorstel van NS
financieel en kwalitatief onder de maat.
Zij wil 1,8 miljard gulden overhouden
aan de 'deal', maar dat zit er bij het hui
dige bod niet in. Bovendien is ze onte
vreden over de dienstverlening die NS
voor ogen heeft. „De reizigers worden
hier niet beter van", aldus de minister.
Netelenbos keurt het verder af dat de
NS tegen de afspraken in bood op het
internationaal vervoer over de HSL-Zuid
in combinatie met het alleenrecht, tot
2035, op het intercitynet en het binnen
lands vervoer op de hogesnelheidslijn.
„Hierover wil ik niet eens onderhande
len", verklaarde zij.
Den Besten erkent dat zijn afgewezen
bod op het binnenlands vervoer niet
voldeed aan de vraag van minister Nete
lenbos. Maar hij ontkent dat NS met een
'klungelig bodje' kwam. „Maai' exploita
tie van alleen binnenlands vervoer is
nauwelijks mogelijk. NS gingen uit van
een termijn van dertig jaar in plaats van
de vijftien jaar in het contract, omdat dit
eerder een uitgangspunt was bij conces
sies voor binnenlands vervoer."
Gezien de hoge kosten van aanschaf
van materieel en de lange levensduur er
van, vindt Den Besten een periode van
dertig jaar ook voor de hand liggen. Het
zit hem verder dwars dat NS niet kon
bieden op het vervoer waar de meeste
winst te behalen is: internationale ver
bindingen. „NS mag zich niet bewegen
op de markt van andere Europese lan
den maar buitenlandse ondernemingen
mogen wel in Nederland hun slag
slaan", aldus de bestuursvoorzitter van
de Spoorwegen.
zaanstad anp
De gemeente Zaandstad en de
bouwers van de nieuwbouw
wijk Saendelft bieden de 110
kopers van de geschrapte wo
ningen in de uitbreidingswijk
een woonbon aan als compen
satie. Onlangs kregen de gedu
peerde kopers te horen dat de
bouw van hun koophuizen de
finitief niet doorgaat vanwege
een overeenkomst tussen de
gemeente en linoleumfabrikant
Forbo Krommenie.
Sommige huizen waren al
voor een gedeelte af. De woon
bon vertegenwoordigt twintig
procent van de koopsom die de
gedupeerden voor hun wonin
gen betaalden. Ze kunnen de
bon verzilveren bij de aankoop
van een nieuw huis in Saen
delft.
De gemeente en de bouwers
zijn met het 6,3 miljoen gulden
dure voorstel gekomen na in
tensief overleg. Voorzitter Rem-
co Boas van de Kopersvereni
ging Saendelft vindt het een
goed voorstel, maar blijft gema
tigd enthousiast. „De woonbon
dekt een aanzienlijk deel van de
schade die de kopers hebben
opgelopen, maar zeker niet al
les."
Forbo Krommenie is geves
tigd naast de oorspronkelijk
vijfduizend woningen tellende
uitbreidingswijk. Volgens Forbo
ligt een deel van de geplande
wijk te dicht bij de fabriek,
waardoor uitbreiding van de
onderneming in de toekomst
wordt verhinderd. Na protesten
van Forbo legde de rechter in
februari de bouwwerkzaamhe
den stil. Zaanstad suste Forbo
uiteindelijk in oktober met de
overeenkomst die een streep
door 110 koop- en 180 huurwo
ningen haalde.
WiliHliW
Het designcentrum
Van Til heeft een
speciale afdeling met
de complete collectie1
'van Leolux. Van be
kroonde klassiekers
tot het nieuwste
design. Van banken, fauteuils, biedingen. Dus wót u ook zoekt van
salontafels en eetsets tot exclusieve Leolux: u vindt het honderd procent
specials en aantrekkelijke aan- zeker bij Van TH.
SSSS.,™ 25558SS.r»«, leolux
DESIGNCENTRUM
om onze boeken te komen on
derzoeken. Van dat aanbod
heeft niemand gebruik ge
maakt."
Mosselman wijst erop dat er
tussen Air Holland en Fox Va
kanties oud zeer bestaat. Vorig
jaar beschuldigden de verrerei-
zenspecialist en branchegenoot
Special Traffic de chartermaat
schappij ervan vluchten naar
Sri Lanka slechts te verkopen
aan een select gezelschap van
touroperators. De twee dienden
een claim in van één miljoen
gulden. Daar werd vervolgens
niets meer van vernomen. Vol
gens Neijenhuis omdat een
procedure in Brussel te lang
zou duren.
Volgens Mosselman heeft Air
Holland commercieel goed ge
draaid. De chartermaatschappij
heeft echter geleden onder de
dure dollar en de hoge olieprijs.
Daarnaast spelen de dure lease
contracten voor de vliegtuigen
een rol, aldus de Sudtours-di-
recteur. OR-voorzitter P. van
Dam van Air Holland noemt de
lezing van Fox-vakanties abso
lute onzin. „We hebben gevlo
gen voor de gebruikelijke prij
zen. Voor Südtours waren er
geen andere tarieven."
den haag anp
Spermadonoren blijven ano
niem. Kinderen die via kunst
matige inseminatie met donor
zaad (kid) zijn verwekt, kunnen
ook in de toekomst niet achter
de naam van hun biologische
vader komen. Dat heeft de mi
nisterraad gisteren besloten.
Wel kunnen de medische ge
gevens van de donor bekend
worden gemaakt. Bovendien
kunnen donorkinderen vanaf
hun twaalfde gegevens krijgen
die niet zijn te herleiden tot de
persoon zelf. Het gaat bijvoor
beeld om fysieke kenmerken,
opleiding en beroep. De gege
vens komen in een centraal re
gister van donoren.
Over het wetsvoorstel Donor-
gegevens Kunstmatige Insemi
natie wordt sinds 1993 gespro
ken. Aanvankelijk was het ook
de bedoeling dat het kind vanaf
zijn zestiende het recht kreeg te
achterhalen wie de verweldcer
is. Maar volgens de ministers
Borst van volksgezondheid en
Korthals van justitie bestaat er
geen maatschappelijk draagvlak
voor opheffing van de anonimi
teit. Uit onderzoek onder vijf
honderd huidige spermadono
ren blijkt dat zeker de helft niet
bereid zou zijn met het donor
schap door te gaan als de ano
nimiteit zou verdwijnen. Al tij
dens de discussie over het
wetsvoorstel haakten veel zaad-
donoren af.